Griechenland und der Euro

Griechenland und der Euro: Grecja i jej problemy: Wydalenie
kraju ze strefy euro niczego
Rausschmiss ist keine Lösung
nie zmieni
Zieht endlich einen Schlussstrich, schmeißt
die Griechen aus dem Euro. Das lässt sich gut fordern
und klingt verlockend. Doch in Wahrheit wären damit
die Probleme der Eurozone nicht gelöst. Von denen
Griechenlands ganz zu schweigen.
W końcu Grecja zostaje wyrzucona ze strefy euro. Ten
szeroko popierany pomysł brzmi kusząco.
W istocie, nie rozwiązałby on problemów strefy euro.
Nie mówiąc już o problemach Grecji.
„Call it a Day“, macht endlich Feierabend, fordert mein
Kollege Nikolaus Blome in Bezug auf Griechenland.
Dass es von Europas Spitzenpolitikern keiner wagt,
das Land aus dem Euro zu schmeißen, erklärt er schlicht
mit Feigheit: „Kanzlerin Merkel, EZB-Präsident Draghi,
EU-Kommissionschef Juncker – keiner will es hinterher
gewesen sein. Keiner will sich hinterher öffentlich
vorwerfen lassen, sein letztes Votum hätte ein ganzes Land
aus dem Euro katapultiert.“
Mój kolega Nikolaus Blome mówi, by dać sobie
wreszcie spokój z Grekami. Dlaczego czołowi
europejscy politycy nie odważą się wyrzucić kraju
ze strefy euro? Powodem jest tchórzostwo: „Kanclerz
Niemiec Angela Merkel, prezes Europejskiego Banku
Centralnego Mario Draghi, przewodniczący Komisji
Europejskiej Jean-Claude Juncker – żadne z nich tego
nie chce zrobić. Żadne z nich nie chce być powodem,
dla którego ich decyzja doprowadziłaby
do wyrzucenia całego kraju ze strefy euro.”
Und wie zur Bestätigung meldet die „Zeit“,
dass die Bundesregierung an Plänen arbeitet,
wie Griechenland selbst dann im Euro gehalten werden
kann, wenn das Land in den kommenden Wochen
in eine erneute Staatspleite rutscht.
Według niemieckiego tygodnika „die Zeit” rząd
niemiecki pracuje nad planami tego, jak Grecja
mogłaby samodzielnie utrzymać się w strefie euro,
podczas gdy w nadchodzących tygodniach kraj może
ogłosić bankructwo.
Also alles Memmen in Berlin und Brüssel?
Czy w Berlinie i Brukseli są sami tchórze?
Wenn Probleme so richtig vertrackt erscheinen, wenn sich
der Knoten einfach nicht aufschnüren lässt, dann wächst
die Sehnsucht nach der einfachen, radikalen Lösung: Haut
den Knoten einfach durch, schmeißt die Griechen raus.
Kiedy problemy wydają się być
bardzo
skomplikowane, i kiedy nie da się ich tak łatwo
rozwiązać, właśnie wtedy pojawia się tęsknota
za łatwym, radykalnym wyjściem: trzeba zdusić
problem w zarodku i wyrzucić Greków.
Doch ein genauerer Blick zeigt: Der Euro-Rausschmiss
der Griechen würde kaum eines der Probleme lösen,
mit denen wir uns rumärgern. Und er wäre auch zutiefst
ungerecht, denn an der griechischen Misere trägt
die verkorkste „Rettungspolitik“ der übrigen Eurostaaten
einen ähnlich hohen Anteil wie die verkommene politische
Elite in Griechenland.
Dokładniejsza analiza pokazuje, że wyrzucenie
Greków ze strefy euro nie rozwiązałoby żadnego
z problemów, z którymi się zmagamy. Byłoby
to również głęboko niesprawiedliwe, ponieważ
w tej trudnej sytuacji podobnie ważną rolę odgrywa
niewłaściwa „polityka ratowania Grecji” uprawiana
przez pozostałe państwa strefy euro, tak jak
i zepsuta elita polityczna Grecji.
Die vier wichtigsten Argumente, warum wir Griechenland
im Euro halten sollten:
Cztery najważniejsze argumenty przemawiające
za tym, dlaczego powinniśmy zatrzymać Grecję
w strefie euro to:
1. Das gibt Tote
1. Będą ofiary śmiertelne
Was Stammtisch und Boulevard gemeinhin unter einem
Griechen-Rausschmiss verstehen, ist folgendes:
To co elity i tabloidy zazwyczaj rozumieją
pod kwestią wyrzucenia Grecji brzmi następująco:
Die
Europäische
Zentralbank
(EZB)
stellt
die Geldversorgung der griechischen Banken ein.
Die Banken könnten sich keine Euro mehr bei der EZB
leihen und keine Kredite mehr vergeben.
Europejski Bank Centralny reguluje dopływ pieniędzy
do greckich banków. Banki nadal nie mogłyby
pożyczać euro z Europejskiego Banku Centralnego,
a także zaprzestałyby udzielania kredytów.
Von der Geldversorgung abgeschnitten zu sein, bedeutet
für jede Volkswirtschaft die ultimative Katastrophe.
Das Wirtschaftsleben in Griechenland würde binnen kurzer
Zeit zusammenbrechen, die Zahl der Arbeitslosen noch
einmal rapide steigen. Wahrscheinlich würden
die Griechen sich mit einer Art von handelbaren
Schuldscheinen über die größte Geldnot hinweghelfen.
Doch selbst dann wäre Griechenland formal noch immer
Mitglied der Währungsunion. Ein freiwilliger Austritt,
das hat die griechische Regierung immer wieder erklärt,
kommt nicht infrage. Eine rechtliche Grundlage
für einen Rausschmiss gibt es nicht.
Dla gospodarki odcięcie od pieniędzy
oznacza
niewiarygodną katastrofę. Gospodarka w Grecji
szybko upadnie, przez co wzrośnie bezrobocie
w kraju. Być może Grekom udałoby się uratować
od zupełnej katastrofy za pomocą tanich obligacji.
Mimo wszystko Grecja nadal formalnie jest
członkiem unii walutowej. Dobrowolne wystąpienie
z tej unii, o której ciągle mówi grecki rząd, nie
wchodzi w rachubę. Nie istnieją prawne podstawy
do wyrzucenia z niej Grecji.
Letztlich müssten die übrigen Euromitglieder Griechenland
in einem monatelangen Prozess aus der Währungsunion
hinausekeln, indem die EZB das Land immer tiefer
in die Rezession treibt. Dieser Schritt wird ganz konkret
Menschenleben kosten – durch mehr Selbsttötungen
und einen Zusammenbruch der medizinischen Versorgung.
Mir ist jeder Politiker und Notenbanker sympathisch,
der diese Schuld nicht leichtfertig auf sich laden will.
Ostatnio pozostali członkowie euro w Grecji po długo
trwającym procesie musieliby zostać wyrzuceni z unii
walutowej. W wyniku tej sytuacji Europejski Bank
Centralny doprowadziłby do głębszej recesji kraju.
Ten krok będzie kosztował życie wielu osób –
samobójstwa oraz załamanie się opieki medycznej. Ja
osobiście wolę polityków i decydentów banków
emisyjnych, którzy nie chcą brać na siebie takiej winy.
2. Das wird teuer
2. To będzie drogo kosztować
Die rund 227 Milliarden Euro, die bisher an Hilfsgeldern
nach Griechenland geflossen sind, wären dann natürlich
komplett verloren. Schon jetzt kann Griechenland seine
Schulden kaum begleichen. Ist die Wirtschaft erst
zusammengebrochen, wird jeder Gedanke an Rückzahlung
endgültig illusorisch. Zumal eine neue griechische
Währung gegenüber Euro und Dollar kräftig abwerten
würde, was die in diesen Währungen aufgenommenen
Kredite für Athen noch teurer macht.
Środki finansowe w wysokości prawie 227 miliardów
euro, które do tej pory napłynęły do Grecji, w końcu
się wyczerpią. Już teraz Grecja nie może poradzić
sobie ze spłatą swoich długów. Jeśli gospodarka
Grecji całkowicie się załamie, każda myśl o zwrocie
pieniędzy będzie już tylko iluzoryczna. Zwłaszcza,
że nowa grecka waluta mocno osłabi się względem
euro i dolara, co sprawi, że kredyty zaciągnięte w tych
walutach będą dla Aten jeszcze droższe.
All das ist den meisten Feierabend-Verfechtern
wahrscheinlich auch klar – sie argumentieren,
dass nach einem Rausschmiss wenigstens dem schlechten
Geld kein gutes mehr hinterher geworfen würde.
Aber auch dieser Schluss (taki wniosek byłby
uproszczeniem) greift zu kurz. Griechenland wäre ja
weiterhin Mitglied der Europäischen Union und hätte über
die diversen Struktur- und Regionalfonds weiterhin
Anspruch auf Unterstützung. Ein auf Jahrzehnte hinaus
verarmtes Griechenland am Rande Europas würde uns
daher auch auf Jahrzehnte hinaus Geld kosten.
Von der dann wahrscheinlich noch größeren politischen
Unberechenbarkeit des Landes ganz zu schweigen.
Wszystko to wydaje się być jasne dla zwolenników
błogiego
lenistwa,
którzy
argumentują,
że po wyrzuceniu Grecji przynajmniej słaby pieniądz
nie będzie wypierał więcej tego mocniejszego. Jednak
ten wniosek nie sięga zbyt daleko. Grecja byłaby
nadal członkiem Unii Europejskiej i mogłaby nadal
wymagać
wsparcia
od
różnych
funduszy
strukturalnych i regionalnych.
Gdyby zubożała
Grecja znalazła się w kolejnych dziesięcioleciach
na skraju Europy, musielibyśmy nadal ponosić koszty
związane z jej sytuacją finansową. Nie wspominając
już o bardzo rosnącej destabilizacji politycznej tego
kraju.
3. Das kommt zu spät
3. Na to jest za późno
Tatsächlich hätte es durchaus einen Zeitpunkt gegeben,
an dem ein freiwilliger Euro-Austritt Griechenland
geholfen hätte. Zeitgleich mit dem ersten Schuldenschnitt
2012 hätte das Land vorübergehend zur Drachme
zurückkehren können. Die hätte dann gegenüber dem Euro
kräftig abgewertet, was die Wettbewerbsfähigkeit
Griechenlands schlagartig verbessert hätte. Die Rezession
in Griechenland wäre deutlich flacher ausgefallen.
Für diesen Schritt ist es inzwischen zu spät. Griechenland
hat den gleichen Prozess durch eine ungleich schwierigere
innere Abwertung vollzogen, vor allem durch
den jahrelangen Verzicht auf Lohnerhöhungen
und einen harten Sparkurs. Inzwischen sind nicht mehr
die hohen Arbeitskosten das Problem der griechischen
Wirtschaft, sondern die fehlende Nachfrage im Land selbst
und die noch immer ausufernde Bürokratie.
W rzeczywistości doszłoby do sytuacji, która mogłaby
doprowadzić do dobrowolnego wyjścia Grecji ze
strefy euro. Wraz z umorzeniem części długu w 2012
roku
kraj
mógł
chwilowo
wrócić
do dawnej waluty, drachmy greckiej. Drachma
znacznie straciłaby na wartości w stosunku do euro,
co
szybko
doprowadziłoby
do
poprawy
konkurencyjności Grecji na rynkach. Recesja
w Grecji przebiegłaby wtedy znacznie łagodniej.
Na taki krok jest jednak za późno. Grecja przeszła
przez cały proces, podczas gdy w kraju i tak doszło
do wewnętrznej dewaluacji. Przejawiało się
to brakiem podwyżek płac przez ostatnie lata
i prowadzeniem surowej polityki oszczędnościowej.
W międzyczasie to nie wysokie koszty pracy są
problemem greckiej gospodarki, ale brak popytu
w kraju i wymykająca się spod kontroli biurokracja.
4. Das ist ungerecht
4. To jest niesprawiedliwe
Keine Frage: Die Irrlichterei der Syriza-Regierung ist
schwer zu ertragen. Aber auch die vorherige
konservative Regierung war in Sachen echte
Reformen ein Totalausfall. Das hat im Rest
der Eurozone allerdings niemanden gestört, solange
die Truppe um Antonis Samaras nur den Sparkurs
durchgezogen und zu allen Forderungen der Troika
brav genickt hat, bevor man sie dann meist ignorierte.
To nie ulega wątpliwości: nieudolne rządy Syrizy
(greckiej lewicowej partii) są ciężkie do zniesienia.
Ale również poprzedni konserwatywny rząd był
kompletną porażką pod względem przeprowadzenia
faktycznych reform. Nie przeszkadzałoby to jednak
pozostałym krajom strefy euro, jeśli tylko rząd
Antonisa Samarasa pozostałby przy polityce
oszczędnościowej i przytakiwałby na wszystkie
żądania Troiki, które wcześniej ignorował.
In Wahrheit haben in der Griechenlandkrise alle
Seiten versagt: Die linke wie rechte politische Elite
in Athen. Aber auch die übrigen Euro-Partner.
Die haben sich von der Bankenlobby ins Bockshorn
jagen lassen – und es so überhaupt erst zugelassen,
dass nun die Interessen deutscher Steuerzahler gegen
die von griechischen Steuerzahlern stehen. Beim
ersten Schuldenschnitt des Landes wurde
die Schuldenlast Griechenlands um nominal gut 50
Prozent reduziert. Jedem, der rechnen kann, war
schon damals klar: Das reicht nie, um das Land
finanziell wieder lebensfähig zu machen.
Im Gegenzug für den Teilverzicht konnten Banken,
Versicherungen und Fondsgesellschaften das Risiko
ihrer wackeligen Griechenland-Papiere auch noch auf
öffentliche Institutionen abwälzen – und betrachten
das Griechenland-Desaster seither gelassen von der
Zuschauertribüne.
W rzeczywistości, w związku z kryzysem w Grecji
wszystkie strony zawiodły: zarówno lewicowe,
jak i prawicowe elity polityczne w Atenach. Zawiedli
również pozostali europejscy partnerzy, którzy dali się
bankowemu lobby zapędzić w kozi róg – ponadto
najpierw pozwolono, aby interesy niemieckich
podatników
rozgrywano
przeciw
greckim
podatnikom. Podczas pierwszego umorzenia części
długu, zmniejszono zadłużenie Grecji o 50 procent
w ujęciu nominalnym. Każdy kto potrafi liczyć,
już wtedy wiedział, że to nie wystarczy, aby znów
sprawić, że kraj będzie dobrze funkcjonował
finansowo. W zamian za odstąpienie od części
przysługujących roszczeń, banki, towarzystwa
ubezpieczeniowe oraz towarzystwa inwestycyjne
mogły przerzucić ryzyko posiadania niepewnych
papierów wartościowych Grecji na publiczne
instytucje – i od tego czasu przyglądać się tej greckiej
tragedii tylko z daleka.
Der richtige Weg hätte damals darin bestanden,
Griechenland von allen Staatsschulden zu befreien
und die Finanzindustrie vollständig auf ihren
Verlusten sitzenzulassen. Hätte das tatsächlich
Właściwym sposobem byłoby zwolnienie Grecji
ze wszystkich długów oraz całkowite narażenie
sektora finansowego na straty. W rzeczywistości
zachwiałoby to jednym lub kilkoma bankami,
die eine oder andere Bank ins Wanken gebracht,
hätten die Eurostaaten diesen Instituten (instytucja
finansowa) immer noch mit Bürgschaften
oder Kapitalspritzen helfen können. Aber dafür fehlte
den Politikern damals tatsächlich der Mut.
ale za to pomogłoby tym instytucjom w krajach
europejskich przez pożyczki oraz dokapitalizację.
Jednak politykom brakowało odwagi, aby podjąć takie
działanie.
Hätte, hätte... die verpassten Chancen zeigen:
Die übrigen Eurostaaten sind durchaus auch selbst
daran schuld, dass nun 227 Milliarden Steuergeld
im griechischen Feuer stehen. Auch der Wahlsieg
des Linkspopulisten Alexis Tsipras kommt nicht ganz
überraschend. Eine jahrelange Rezession befördert
nun einmal die politischen Extreme. Das sollte gerade
in Deutschland kein Geheimnis sein.
Gdyby tak... pokazać niewykorzystane szanse:
pozostałe kraje europejskie tak naprawdę same są
sobie winne, że włożyły 227 miliardów pieniędzy
podatników do greckiego piekła. Nie dziwi nawet
zwycięstwo lewicowego populisty Alexisa Tsiprasa
w wyborach. Długotrwała recesja sprzyja rozwojowi
polityki pełnej sprzeczności, co akurat dla Niemiec
nie powinno być tajemnicą.
Und wie soll es nun weitergehen? Vielleicht brauchen I co dalej? Może potrzebujemy innego rozwiązania
wir eine andere Art von Schlussstrich. Vielleicht ist es naszych problemów. Być może nadszedł czas,
aby udostępnić Grecji znów taką ilością pieniędzy,
żeby kraj mógł spłacić swoje zadłużenie wobec
an der Zeit, Griechenland noch einmal so viel Geld
Międzynarodowego
Funduszu
Walutowego
zur Verfügung zu stellen, dass das Land seine i Europejskiego Banku Centralnego – a później
Schulden gegenüber Internationalem Währungsfonds w spokoju odnaleźć własną drogę.
und EZB begleichen kann – und das Land dann
einfach mal in Ruhe seinen Weg finden zu lassen.
Die klugen Ratschläge aus dem Rest Europas haben
den Griechen jedenfalls wenig Glück gebracht.
W każdym razie mądre rady od reszty Europy nie
przyniosły Grecji zbyt wiele szczęścia.
http://www.spiegel.de/wirtschaft/unternehmen/schweiz-nationalbank-snb-macht-30milliarden-franken-minus-a-1031414.html
http://www.spiegel.de/wirtschaft/erdbeben-in-nepal-hoffen-auf-auslandsnepalesen-a1031311.html
http://www.spiegel.de/wirtschaft/service/inflation-verbraucherpreise-steigen-im-april-etwasstaerker-a-1031375.html