1 Konkurs Chemiczny dla gimnazjalistów województwa

Konkurs Chemiczny
dla gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego
w roku szkolnym 2014/2015
Etap wojewódzki
Klucz odpowiedzi i schemat punktowania
Część I. Test jednokrotnego wyboru z jedną poprawną odpowiedzią
Numer
zadania
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
A
B
C
D
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Suma punktów za zadania zamknięte
1
Liczba
punktów
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
25
Część II. Zadania otwarte
Nr
zadania
Schemat
Liczba
punktowania punktów
Odpowiedzi
- za uzupełnienie punktów od 1 do 4 (jeden punkt stanowi całość)
26
27
1.
2.
3.
4.
2Symbol chemiczny jonu pierwiastka X: 32
16 S
Numer grupy: 16, numer okresu: 3.
Konfiguracja elektronowa powłokowa pierwiastka X: K2L8M6.
Dwa najważniejsze stopnie utlenienia pierwiastka X: -II, IV, VI (dwie spośród tych odpowiedzi)
- za zapisanie równań reakcji przemian promieniotwórczych
228
4
reakcja 1: 232
90Th → 88 Ra + 2 
reakcja 2:
228
89
Ac →
228
90
Th +
0
1

28
2
2
- za uzupełnienie nazwami systematycznymi tabeli (jeden punkt stanowi całość)
Nazwy systematyczne substancji
29
2.
3.
4.
5.
6.
2
-
Objętość 0,15 mola amoniaku w warunkach normalnych jest równa 3360 cm3.
pH wodnego roztworu kwasu siarkowego(VI) jest (mniejsze od/większe od/równe) mniejsze od 7.
Gęstość gazu o masie molowej równej 14 g/mol w warunkach normalnych wynosi 0,625 g·dm-3.
Masa węgla zawartego w 4,48 dm3 propanu w warunkach normalnych wynosi 7,2 g
1.
(za 4 poprawne
uzupełnienia-2pkt,
za 3 poprawne
uzupełnienia-1pkt,
za 2, 1 lub brak
uzupełnień-0pkt)
2x1
- za uzupełnienie zdań
1.
2.
3.
4.
2
brom
rtęć
pierwiastek: azot (lub tlen, argon,
związek chemiczny: tlenek węgla(IV) (lub
neon, hel)
woda/para wodna, metan)
metan
etan (lub propan, butan)
tlenek krzemu(IV)
tlenek węgla(IV)
tlenek siarki(IV)
tlenek azotu(II) (lub inne)
2
(za 4 poprawne
uzupełnienia-2pkt,
za 3 poprawne
uzupełnienia-1pkt,
za 2, 1 lub brak
uzupełnień-0pkt)
2
3
(za 6 poprawnych
uzupełnień-3pkt, za
5 poprawnych
uzupełnień-2pkt, za
3 poprawne
uzupełnienia-1pkt,
za 2, 1 lub brak
uzupełnień-0pkt)
3
- za zapisanie równań reakcji w formie jonowej skróconej
reakcja I: 2K + 2H2O → 2K+ + 2OH- + H2↑
reakcja IV: Ag+ + Cl- → AgCl↓
- za zapisanie obserwacji
powstaje bezbarwny gaz o ostrym, nieprzyjemnym zapachu zgniłych jaj
- za poprawne wykonanie obliczeń masy powstałego siarczku potasu
- za poprawne wykonanie obliczeń liczby gramów wodorotlenku potasu, uwzględniającą stechiometrię
równania reakcji chemicznej
- za poprawne wykonanie obliczeń objętości (w cm3) użytego w reakcji roztworu wodorotlenku potasu
2x1
1
1
1
1
Przykład rozwiązania zadania:
30
równanie reakcji II: 2KOH + H2S → K2S + 2H2O
1) obliczenie masy powstałego siarczku potasu
4,4%  25g
C m
ms = p r , czyli ms =
= 1,1g K2S
100%
100%
6
2) obliczenie liczby gramów wodorotlenku potasu
MKOH = 56 g∙mol-1, MK2S = 110 g∙mol-1
1,1 g K2S  x (g) KOH
110 g K2S  2∙56 g KOH
x=1,12 g KOH
3) obliczenie objętości użytego w reakcji roztworu wodorotlenku potasu
1,12 g
ms
Vr =
, czyli Vr =
= 0,2 dm3 = 200 cm3 KOH
1
3
M  Cm
56 g  mol  0,1mol  dm
31
32
- za zapisanie równań reakcji w formie cząsteczkowej
reakcja I: Al(NO3)3 + 3NaOH → Al(OH)3↓ + 3NaNO3
reakcja II: 2Al(OH)3 temp

. Al2O3 + 3H2O
- za przypisanie poprawnych określeń
reakcja I: wymiana, strącanie
reakcja II: rozkład termiczny
2x1
1
- za zapisanie równania reakcji w formie jonowej
1
P4O10 + 6H2O → 12H+ + 4PO43-
3
3
1
33
- za zapisanie równań reakcji
Pt
reakcja I: 4NH3 + 5O2 temp.

 4NO + 6H2O
reakcja II: 2NO + O2 → 2NO2
- za uzupełnienie tabeli
2x1
1
wzór sumaryczny tlenku
charakter chemiczny tlenku
NO
obojętny
- za napisanie równań reakcji zgodnie ze schematem
1. [H2C─CH2] n temp

. n H2C=CH2
2. H2C=CH2 + H2 → H3C─CH3
sw.
3. H3C─CH3 + Br2 
H3C─CH2─Br + HBr
4. H2C=CH2 + HBr → H3C─CH2─Br
34
3
8x1
8
H 2O
5. H3C─CH2─Br + NaOH 
 H3C─CH2─OH + NaBr

H
6. H3C─CH2─OH + HCOOH 
HCOOCH2─CH3 + H2O

H 2O
7. HCOOCH2─CH3 + NaOH 
 HCOONa + H3C─CH2─OH
8. C6H12O6 enzymy
 2H3C─CH2─OH + 2CO2
- za zapisanie równania reakcji
H2C─OCOC15H31
H2C─OH
│
│
temp .
HC─OCOC15H31 + 3NaOH 
 HC─OH
│
│
H2C─OCOC15H31
H2C─OH
35
1
+ 3C15H31COONa
- za podanie nazwy reakcji
zmydlanie tłuszczów (lub hydroliza zasadowa tłuszczów/estrów)
- za poprawne wykonanie obliczeń mas produktów reakcji, uwzględniających stechiometrię równania
reakcji chemicznej
Przykład rozwiązania zadania:
M C3H5(OH)3 = 92 g∙mol-1, M C15H31COONa = 278 g∙mol-1
4
1
2
5
1,2 mol NaOH  x (g) C3H5(OH)3
3 mol NaOH  92 g C3H5(OH)3
1,2 mol NaOH  y (g) C15H31COONa
3 mol NaOH  3∙278 g
x=36,8 g C3H5(OH)3
y=333,6 g C15H31COONa
Suma punktów za zadania otwarte
35
Łączna liczba punktów za test
60
5