Kazachstan: strajk robotników w kopalni "Annenskaya"

Fundacja Otwarty Dialog
Al. J. Ch. Szucha 11a/21
00-580 Warszawa
T: +48 22 307 11 22
Kazachstan: strajk robotników w
kopalni "Annenskaya"
W sobotę, 5 maja 2012 roku, okazało się, że pracownicy kopalni "Annenskaya" (wchodzącej w
skład przedsiębiorstwa "Kazakhmys") rozpoczęli strajk, domagając się od zarządu spółki
poprawy warunków pracy i znacznego wzrostu płac.
Taka przebieg wydarzeń był wynikiem już dawno rozpoczętego konfliktu między zarządem a
pracownikami firmy "Kazakhmys". W lutym tego roku okazało się, że pod koniec 2011 roku 502
pracowników Zhezkagańskiej huty miedzi należącej do korporacji "Kazakhmys" podpisało się pod
pismem do pracodawcy. W dokumencie domagali się oni podwyżki wynagrodzenia w związku z
pogarszającą się sytuacją socjalną w obwodzie karagandzkim. Według górników, realna płaca w
przedsiębiorstwie wynosi 60-80 tys. tenge miesięcznie (€300-400). W wyniku przekazania tego
listu, górnicy Aset Yerubaev i Yevgeniy Zawadskiy (jedni z inicjatorów przesłania pisemnego
wniosku do kierownictwa spółki) wkrótce zostali zwolnieni z pracy. "To nie zaczęło się wczoraj,
ani przedwczoraj. Ogólnie rzecz biorąc, nasi zwierzchnicy prześladują nas z powodu naszej
aktywnej działalności, z powodu naszej postawy obywatelskiej. Nie zgadzamy się z wieloma
rzeczami, które dzieją się w korporacji, wyrażamy swoje niezadowolenie w gronie pracowników.
List napisaliśmy odnośnie wynagrodzenia. Zwróciliśmy się do Ogaia"- mówi Aset Yerubaev.
Miejscowy związek zawodowy w żaden sposób nie zareagował na żądania górników, dlatego też w
kwietniu 2012 roku robotnicy przedsiębiorstwa "Kazakhmys" przeprowadzili spotkanie w celu
utworzenia pierwotnej organizacji związkowej "Zhanartu". Związek zawodowy "Zhanartu"
znajduje się obecnie na etapie rejestracji, na jego czele stoją Yesenbek Utkeshbaev i Aynur
Kurmanov (członek Międzynarodowego Komitetu na rzecz Międzynarodówki Robotniczej).
Ponieważ związek zawodowy "Kazakhmys" nie robi nic, robotnicy fabryk wzbogacania,
Zhezkazgańskiej Elektrociepłowni, Zhezkazgańskiego Przedsiębiorstwa Regionalnego
"KazMekhService" i Zheznakzgańskiej Huty Miedzi postanowili zostać członkami związku
zawodowego "Zhanartu" i agitować inne przedsiębiorstwa "Kazakhmys" do przyłączenia się do
ich szeregów.
W dniu 4 maja 2012 r. szef korporacji "Kazakhmys" Eduard Ogai wystąpił na konferencji
prasowej, w trakcie której przyznał, że problemy w przedsiębiorstwie rzeczywiście istnieją, ale są
one rozwiązywane w drodze negocjacji. Dowiedzieliśmy się także, że w niedalekiej przyszłości
Zhezkazgan odwiedzi prezydent kraju Nursultan Nazarbaev.
W dniu 5 maja 2012 r. cała nocna zmiana z kopalni "Annenskaya" (ok. 100 osób) odmówiła wyjścia
na powierzchnię, pracownicy zmiany dziennej nie mogli dojechać do kopalni - kierowcy
autobusów firmowych odmówili ich przewozu. Teren kopalni "Annenskaya" został otoczony przez
pracowników ochrony kopalni oraz przez jednostki specjalne policji. Nikogo nie wpuszczano do
kopalni. Strajkujący górnicy domagali się podwyżki płac co najmniej do 150 tys. tenge (€ 780), a
ci, którzy są bezpośrednio zaangażowani w wydobycie, o zwiększenie wynagrodzenia do 350-500
tysięcy tenge (€ 1830-2600).
W dniu 6 maja 2012 r. do strajkujących w kopalni "Annenskaya" górników zaczęli dołączać
robotnicy kilku innych kopalń - Kopalnii Nr 65, r 67, "Wschodnio-Zhezkazgańskiej" i
"Południowej". Łączna liczba protestujących górników wyniosła ponad tysiąc osób.
W dniu 7 maja 2012 r. strajk w kopalni "Annenskaya" został zakończony. W wyniku negocjacji
prowadzonych ze strajkującymi górnikami, kierownictwo korporacji "Kazakhmys" wyraziło
gotowość spełnienia kluczowych wymagań górników, wymienionych w otrzymanym wcześniej
piśmie zbiorowym. "Problem jest rozwiązany, płace wzrosną znacząco" - powiedział Prezes
Zarządu "Kazakhmys" Eduard Ogai. Według niego, w wyniku zwiększenia wynagrodzenia, górnicy
przodkowi, przy założeniu że wykonają plan, będą otrzymywać do 400 tysięcy tenge (€ 2100) i
więcej.
Należy również zauważyć, że w dniu 4 maja 2012 r., Zhezkazgański Sąd Miejski wydał decyzję,
zgodnie z którą Yevgeniy Zavadskiy, pracownik "Kazakhmys" S.A., bezprawnie zwolniony z
Zhezkazgańskiej Huty Miedzi (ZHMZ) musi zostać przywrócony do pracy, a pracodawca musi
wypłacić mu średnie miesięczne wynagrodzenie za trzy miesiące. Aset Yerubaev również wyraził
chęć dochodzenia swoich roszczeń związanych ze zwolnieniem w sądzie.
Obecnie firma "Kazakhmys" to jedna z wiodących międzynarodowych firm zajmujących się wydobyciem i przetwarzaniem surowców naturalnych. Prowadząc działalność w Kazachstanie,
spółka jest notowana na giełdach papierów wartościowych w Londynie i Hong Kongu, a także
znajduje się na liście spółek FTSE 100 (100 firm o największej kapitalizacji na liście London Stock
Exchange). Podstawową działalnością spółki jest produkcja miedzi. Oddział "Kazakhmysu"
zajmujący się produkcją miedzi wytwarza duże ilości innych metali w postaci produktów
ubocznych, w tym cynku, srebra i złota. W 2010 roku przychody Spółki wzrosły o 35% do 3 237
mln dolarów. Na dzień 31 grudnia 2010 r. wartość rynkowa "Kazakhmysu" wynosiła 13,4 miliardy
dolarów. Firma posiada kilku dużych akcjonariuszy. Vladimir Sergeevich Kim (narodowości
koreańskiej) jest właścicielem największego pakietu udziałów w spółce, jest przewodniczącym
Rady Nadzorczej spółki. Oczekuje się, że w najbliższej przyszłości zrezygnuje on ze swojego
stanowiska. Członkami Rady Nadzorczej korporacji "Kazakhmys" są również Bolat Nazarbayev
(brat prezydenta Kazachstanu), Oleg Novachuk, Eduard Ogai, Lord Renwick z Clifton, Philip
Aiken, Simon Heale, Daylet Yergozhin, Clinton Dines i Charles Watson.
facebook.com/OpenDialogFoundation | [email protected] | www.odfoundation.eu