hipoglikemia - Cukrzyca a Zdrowie

O NAS
HIPOGLIKEMIA
- jak sobie radzić?
Rodzaje hipoglikemii
1. Hipoglikemia bezobjawowa - niski poziom glukozy bez objawów
2. Hipoglikemia średnia - pojawiają się alarmowe objawy ze strony
układu autonomicznego
3. Hipoglikemia nieuświadomiona - objawy pochodzenia mózgowego (neuroglikopenii) są zauważalne
dla osoby obserwującej chorego
4. Hipoglikemia ciężka - objawy wymagają pomocy drugiej osoby (wstrzyknięcie glukagonu)
5. Nocna hipoglikemia - Występuje często, epizody przedłużają się, są zwykle bezobjawowe i mogą nie zaburzać snu.
Nocną hipoglikemię należy podejrzewać jeśli stężenie glukozy we krwi przed
śniadaniem jest małe, obserwuje się stany lękowe, koszmary senne, drgawki
podczas snu lub po przebudzeniu, upośledzona jest zdolność do logicznego
myślenia, albo występuje senność, zaburzenia nastroju lub ból głowy. Rozpoznanie można ustalić tylko na podstawie badania glikemii w regularnych odstępach czasu w nocy.
Nocnej hipoglikemii nie można przewidzieć na podstawie wyniku pomiaru
stężenia glukozy we krwi przed snem
(większą wartość ma badanie wykonane
około północy)
Leczenie hipoglikemii
Podstawową zasada, którą powinny przestrzegać osoby zagrożone hipoglikemią jest konieczność ciągłego
posiadania przy sobie czegoś słodkiego: glukozy, cukru, soków, lub np. czekoladowego batonu „ExtendBar”.
Hipoglikemia rozwija się szybko, zwykle w ciągu kilku minut, ale równie szybko przemija po spożyciu słodkich
produktów. W ten sposób najłatwiej poradzić sobie z hipoglikemią o umiarkowanym przebiegu. Częstym błędem
podczas ataku hipoglikemii jest spożywanie pieczywa, ciasta (z tych produktów glukoza uwalnia się wolniej, dlatego
spożycie dużych ilości tych produktów podczas trudnego do opanowania głodu, może doprowadzić do wielogodzinnej hiperglikemii). Dlatego warto mieć przy sobie produkt, który jest środkiem spożywczym specjalnego przeznaczenia np. czekoladowy baton „ExtendBar”.
Dla osób z otoczenia pacjenta lub osób zupełnie przypadkowych, które zetknęły się z chorym podczas ataku hipoglikemii, najprostszym sposobem podniesienia poziomu glukozy we krwi jest podanie słodkiego produktu.
8
Cukrzyca a Zdrowie
O NAS
Może zdarzyć się jednak sytuacja, kiedy pomoc taka nie
będzie możliwa ze względu na zaawansowane już zmiany w zachowaniu chorego (agresja, jadłowstręt). W takim
przypadku niezbędne będzie wykonanie wstrzyknięcia
1,0 mg glukagonu (najlepiej w tkankę mięśniową uda), a
po uzyskaniu lepszego kontaktu z chorym doustne podanie glukozy. Dlatego w imię dobrze pojętej profilaktyki
hipoglikemii, każdy chory powinien posiadać przy sobie
zestaw do wstrzyknięć glukagonu, a osoby z najbliższego otoczenia chorego bezwzględnie powinny opanować
umiejętność samodzielnego dokonywania wstrzyknięć.
Znacznie trudniejsze jest postępowanie z chorym nieprzytomnym. W takiej sytuacji istnieje już spore prawdopodobieństwo wystąpienia śpiączki hipoglikemicznej.
Chorego należy ułożyć na boku z niżej opuszczoną głową. Nieprzytomnemu pacjentowi nie wolno podawać nic
doustnie, można jedynie włożyć kostkę cukru pomiędzy
zęby a policzek. Następnie należy wykonać domięśniowe
wstrzyknięcie 1,0 mg glukagonu. W wypadku hipoglikemii polekowej lub kiedy chory nie odzyskał świadomości
w ciągu 10 minut po wstrzyknięciu glukagonu, pacjenta
należy przekazać do szpitala.
Często obserwuje się tzw. hipoglikemię nocną. Zniwelowanie objawów tak powstałego niedocukrzenia polega
na zmiejszeniu dawki leku hipoglikemizujacego przyjmowanego na noc lub zjedzeniu przed snem posiłku zawierającego wolno wchłanialne węglowodany (np. twaróg, chude mięso z chlebem, baton czekoladowy). Hipoglikemii można również przeciwdziałać odpowiednio
modyfikując leczenie farmakologiczne.
Główną rolę w profilaktyce i leczeniu hipoglikemii odgrywa edukacja pacjenta. Typowe objawy niedocukrzenia oraz umiejętności udzielenia pomocy powinny być
dobrze znane rodzinie i najbliższemu otoczeniu chorego. Wiedzę taką można pozyskać od lekarzy i fachowego personelu medycznego. Wiele niezbędnych informacji
w zakresie edukacji cukrzycowej chorzy mogą otrzymać
uczestnicząc w spotkaniach lokalnych stowarzyszeń diabetologicznych współpracujących ze szpitalami, przychodniami i aptekami. Do najważniejszych zasad należą: umiejętność posługiwania się glukometrem i stała
kontrola poziomu cukru we krwi, przestrzeganie zasad
dietetycznych, posiadanie przy sobie produktów zawierających dużo cukru lub środek spozywczy specjalnego przeznaczenia jakim jest baton czekoladowy „ExtendBar,” oraz zestawu do wstrzyknięć glukagonu.
oprac. Agnieszka Kierznowska-Rurarz
9