Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Transkrypt
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Prezentacja maturalna z języka polskiego Oprac. Urszula Tobolska Agnieszka Keplinger Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Sebastian Węgrzynowski Cel zajęć • Przedstawienie informacji dotyczących egzaminu ustnego z języka polskiego • Przygotowanie do samodzielnego sporządzenia prezentacji maturalnej Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Informacje ogólne • Część ustna egzaminu z języka polskiego ma formę prezentacji • Egzamin jest obowiązkowy i wszyscy zdają go na tym samym poziomie • Całość trwa 25 minut i składa się z dwóch etapów Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Informacje ogólne - zdający, po okazaniu dokumentu stwierdzającego tożsamość wchodzi do sali egzaminacyjnej wg kolejności ustalonej na liście / w harmonogramie - w sali przebywa jeden zdający - w czasie trwania egzaminu zdający może korzystać z materiałów pomocniczych przygotowanych we własnym zakresie do prezentacji, w tym ramowego planu prezentacji Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Część ustna egzaminu z języka polskiego Etap 1. Prezentacja wybranego tematu Wypowiedź trwa 15 minut. Nie jest przerywana przez egzaminatorów Komisja ocenia sposób ujęcia tematu przez ucznia, merytoryczną wartość jego wypowiedzi oraz kompetencje językowe abiturienta Etap 2. Rozmowa z zespołem egzaminacyjnym Trwa 10 minut. Komisja ocenia kompetencje językowe abiturienta oraz merytoryczną wartość udzielanych odpowiedzi Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Ocenianie egzaminu Za ustną część egzaminu zdający może uzyskać 20 pkt. - za prezentację tematu (3 pkt. za realizację tematu, 2 pkt. za kompozycję) – 25 % ogólnej punktacji - za rozmowę o problemach związanych z prezentowanym zagadnieniem (7 pkt.) – 35 % - za język (8 pkt.) oceniany w obu częściach egzaminu – daje to 40 % ogólnej punktacji Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wybór tematu • Nauczyciel tworzy listę tematów proponowanych na część ustną egzaminu z języka polskiego. Tematy zostają umieszczone na wspólnej liście podzielonej na kategorie • Z przygotowanych zagadnień uczeń wybiera jedno, a następnie określa sposób jego realizacji. Jeden temat może zostać wybrany przez kilku uczniów. • Pisemną deklarację wyboru tematu prezentacji maturalnej składa się w szkole do 30.09. • Najpóźniej na miesiąc przed egzaminem należy dostarczyć nauczycielowi bibliografię, z której maturzysta zamierza korzystać. • Najpóźniej tydzień przed egzaminem należy przedstawić nauczycielowi ramowy plan prezentacji. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wybór tematu • Przy podejmowaniu decyzji należy wziąć pod uwagę: Własne zainteresowania Znajomość proponowanych zagadnień Dostępność materiałów pomocniczych oraz literatury podmiotu i przedmiotu • Nie należy sugerować się wyborem kolegów! Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Kategorie tematów Literatura Korespondencja sztuk (związki literatury z innymi dziedzinami sztuki) Język Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Kategoria Literatura Lekcje języka polskiego przygotowują w największym stopniu do grupy tematów z literatury Najłatwiejsze są tematy dotyczące literatury jednej epoki Prezentację można oprzeć na tekstach: A. B. Poznanych w szkole Wykraczających poza ramy programowe Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Literatura Ad A Teksty poznane w szkole • Znany schemat • Prezentacja opiera się na sformułowanych już wcześniej wnioskach • Nie ma możliwości zaskoczenia ze strony komisji • Dla osób ukierunkowanych np. na nauki ścisłe, które nie potrzebują podczas rekrutacji na studia wysokiej punktacji z języka polskiego Ad B Teksty wykraczające poza ramy programowe • Temat oryginalny, wychodzący poza ramy szkolne, z tego względu wyżej oceniany przez komisję • Wymaga przedstawienia własnego punktu widzenia i kreatywności • Dla osób, które dużo czytają, potrafią łączyć wątki i motywy, ciekawie interpretować dzieła literackie i którym zależy na wyższej punktacji Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Kategoria Korespondencja sztuk Wymaga prezentacji tekstów literackich w kontekście innych tekstów kultury (malarstwa, filmu, muzyki, fotografii itd.) Daje możliwość stworzenia ciekawej prezentacji Tematy wykraczają zazwyczaj poza program nauczania i wymagają ilustrowania omawianych zjawisk Są wyżej punktowane, ale trudniejsze, ponieważ trzeba przyswoić sobie wiedzę z danej dziedziny, przynajmniej podstawową Dla osób, których zainteresowania wykraczają poza program języka polskiego, umieją syntetyzować różne zjawiska w sztuce Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Kategoria Język Uważana za jedną z trudniejszych kategorii. Wymaga poznania wiedzy i terminologii z zakresu nauki o języku (w szkołach jest ona omawiana w mniejszym stopniu) Tematy dotyczą określonego problemu, który należy opracować przedstawiając szczegółową analizę przykładów Można prezentować własne zdanie i skutecznie go bronić na podstawie zebranego materiału Szeroki wybór tematów: od języka Internetu, przez język komiksów, telewizji, radia, prasy, propagandy, reklamy, polityki po komentatorów sportowych Dla osób, które lubią ściśle wskazany zakres problemowy, mają zdolności analityczne i nie przepadają za lekturą Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Sposób rozumienia tematu • Właściwe zrozumienie tematu ma wpływ na budowę tezy i dobór literatury podmiotu i przedmiotu • Należy zwrócić uwagę na zakres i zasięg tematu: Granice czasowe określone w temacie (np. Obraz kobiety Młodej Polski) Odniesienia do innych tekstów kultury (np. Portret kobiet w literaturze i malarstwie Młodej Polski) Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Sposób rozumienia tematu • Obraz człowieka w twórczości Wisławy Szymborskiej. Omów na przykładzie wybranych utworów • W. Szymborska bardzo ciekawie kreuje postać człowieka i przedstawia odmienne spojrzenie na kondycję ludzką. W wierszu "Radość pisania" pokazuje nam moc możliwości twórczych człowieka. Inny utwór pt. „Rozmowa z kamieniem” traktuje o ograniczeniach ludzkich. Zaś istotą wiersza „Na wieży Babel” jest brak porozumienia między dwojgiem najbliższych sobie osób. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Właściwe zrozumienie tematu ma wpływ na budowę tezy i dobór literatury podmiotu i literatury przedmiotu. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Budowa konspektu prezentacji maturalnej • • • • Imię i nazwisko Temat Literatura podmiotu Literatura przedmiotu Ramowy plan wypowiedzi Materiały pomocnicze (np. kartka z cytatami, prezentacja w programie PowerPoint ) Podpis (!) – prawy dolny róg kartki Konspekt powinien zmieścić się na jednej stronie formatu A4. Może mieć formę wydruku lub być napisany ręcznie. Należy go przedstawić nauczycielowi najpóźniej na tydzień przed egzaminem. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Dobór literatury • Bibliografia załącznikowa - spis wszystkich tekstów kultury wykorzystanych do przygotowania prezentacji. Składa się ona z dwóch części: Literatury podmiotu Literatury przedmiotu Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Literatura podmiotu • Literatura podmiotu - bezpośrednie źródła, na których opiera się prezentacja. Teksty poddawane analizie i interpretacji: proza, poezja, dramat, publicystyka, eseje i inne gatunki prasowe • Nie należy przesadzać z ilością tekstów - maksymalnie 4 pozycje • Prezentacja trwa tylko 15 minut • Należy wykazać się znajomością prezentowanych lektur • Złota zasada: 1 duża pozycja (np. powieść) reszta utwory mniejsze (liryki, nowele) • Dobrze jest sięgać do różnych gatunków • Należy rozważyć różne ujęcia zagadnienia, np. bohaterowie pozytywni i negatywni Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Literatura przedmiotu • Literatura przedmiotu – Literaturę przedmiotu stanowią publikacje, które mają pomóc w analizie i interpretacji tekstów kultury, wskazanych w literaturze podmiotu. Są to: opracowania ogólne (encyklopedie, słowniki, leksykony) opracowania szczegółowe (książki, artykuły z czasopism) • Powinno się wybierać w miarę możliwości publikacje najnowsze Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Ramowy plan wypowiedzi – Określenie problemu (teza) – Kolejność prezentowanych treści (argumenty) – Wnioski (podsumowanie) Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Teza • Teza określa to, co należy w prezentacji udowodnić • Teza jest zdaniem oznajmującym • Teza nawiązuje do tematu, ale go nie powtarza; stanowi konkretyzację tematu Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Teza - przykłady Temat: Motyw ogrodu w literaturze. Omów na wybranych przykładach Teza: Ogród jest symbolem miejsca szczęśliwego Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Teza - przykłady Temat: Portret kobiet w literaturze i malarstwie Młodej Polski. Omów temat w oparciu o wybrane przykłady Teza: W literaturze i malarstwie Młodej Polski kobieta ukazywana jest jako postać ambiwalentna Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Teza - przykłady Temat: Ekspansja języków obcych na język polski w XXI w. Omów zjawisko na podstawie obserwacji prasy, telewizji, radia, reklam Teza: W pierwszej dekadzie XXI wieku największy wpływ na język polski miał język angielski Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Kolejność prezentowanych argumentów • Ważne jest dokładne przemyślenie formy swojego wystąpienia • Kolejność argumentów pomaga w wypowiedzi • Argumenty można podać w punktach, ale można też rozwinąć, uszczegóławiając w podpunktach. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wnioski Stanowią zwięzłe podsumowanie przytoczonych argumentów Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Materiały pomocnicze • Użycie materiałów pomocniczych to sposób na uatrakcyjnienie prezentacji (cytaty, reprodukcje dzieł sztuki, nagrania muzyczne itd.) • Trzeba pamiętać, że nie każda prezentacja potrzebuje materiałów dodatkowych, które uatrakcyjnią wypowiedź. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Lokalizacja materiałów źródłowych Katalog online Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu www.dbp.wroc.pl Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wyniki wyszukiwania – baza Edukacja Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Lokalizacja internetowa kolekcji literackich, ikonograficznych, fotograficznych i in. • Publikacje internetowe należą do tzw. domeny publicznej. Domena publiczna jest to twórczość, z której może korzystać każdy, bezpłatnie, bez ograniczeń. Należy jednak pamiętać, że polskie zasoby z domeny publicznej są chronione autorskim prawem osobistym, co obliguje nas do odwołania się do nazwiska autora za każdym razem, gdy wykorzystujemy jego twórczość. • W polskim prawie autorskim obowiązuje ochrona przez 70 lat od śmierci twórcy / współtwórców. Jeśli więc autor opublikował powieść w 1945 r., a zmarł w 1980, to dopiero w 2050 r. można będzie publikować jego książkę bez zgody spadkobierców. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Szkolna Biblioteka Cyfrowa WOLNE LEKTURY Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Szkolna Biblioteka Cyfrowa WOLNE LEKTURY Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Motywy literackie na www.wolnelektury.pl Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Szkolna Biblioteka Cyfrowa WOLNE LEKTURY Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Cyfrowa Biblioteka Narodowa POLONA Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Cyfrowa Biblioteka Narodowa POLONA Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Narodowe Archiwum Cyfrowe Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Narodowe Archiwum Cyfrowe Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wikiźródła Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wikibooks Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wikipedia Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wikicytaty Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wikimedia Commons Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Uwaga! Należy pamiętać, że wymienione wyżej projekty (w formie stron wiki) są społecznościowymi, pisanymi i redagowanymi przez internatów i należy je traktować z dużą dozą ostrożności. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Przykładowy temat prezentacji „Adaptacja filmowa utworu literackiego. Omów na wybranym przykładzie” Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Teksty kultury użyte do prezentacji Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Adaptacja filmowa utworu literackiego Panny z Wilka (1979) Andrzeja Wajdy są ekranizacją opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza pod tym samym tytułem, napisanego w Syrakuzach w 1932 r. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Bohaterowie Bohaterem opowiadania jest Wiktor Ruben, mężczyzna dobiegający czterdziestki, który odwiedza Wilko, majątek kuzynów, gdzie bywał w młodości. Od ostatniej wizyty, tuż przed wojną 1914 roku, minęło 15 lat. Z sześciu panien, z którymi Ruben przeżywał swoje pierwsze fascynacje miłosne i erotyczne wtajemniczenia, pozostało pięć kobiet: Julia, Jola, Zosia, Kazia i Tunia. Fela, do której Wiktor najbardziej tęsknił, już nie żyła. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Ważne terminy Utwór literacki „Przekaz słowny, mówiony lub pisany, spełniający obowiązujące w danym czasie kryteria literackie”1 Adaptacja filmowa „(…) w najbardziej potocznym rozumieniu, dzieło filmowe, które stanowi efekt przeniesienia utworu literackiego na ekran” 2 ---------------1. Literatura, wiedza o kulturze : encyklopedia szkolna WSiP. Red. Andrzej Makowiecki. Warszawa 2006. Utwór literacki, s. 858. 2. Literatura, wiedza o kulturze : encyklopedia szkolna WSiP. Red. Andrzej Makowiecki. Warszawa 2006. Adaptacja filmowa, s. 8. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Przykładowa teza do prezentacji Charakterystyczną cechą filmu Wajdy jest przetworzenie wszystkich retorycznych planów opowiadania Iwaszkiewicza Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Kolejność prezentowanych argumentów 1. Retoryczne plany tekstu kultury (inventio, dispositio, elocutio). 2. Adaptacja filmowa utworu literackiego. 3. Przetworzenie retorycznych planów opowiadania Iwaszkiewicza na język filmu Wajdy. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Retoryczne plany tekstu kultury Zgodnie z zasadami retoryki każdy tekst, w tym oczywiście tekst kultury, składa się z trzech planów: • planu idei (inventio) wyszukanie, zebranie materiału, pomysł na opowiadanie, czy film • planu zdarzeń (dispositio) uporządkowanie elementów nadające kształt całej kompozycji • planu wyrażania (elocutio) nadanie odpowiedniej formy stylistycznej Adaptacja filmowa utworu literackiego stanowi przejęcie planu idei (inventio), przy jednoczesnej reorganizacji planu zdarzeń (dispositio) i planu wyrażania (elocutio) Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Plan idei u Iwaszkiewicza • Opowiadanie Iwaszkiewicza stanowi artystycznie wyrażoną refleksję nad ulotnością szczęścia i nieuchronnością przemijania. • Mówi o utracie złudzeń, o rozczarowaniach, których nie da się uniknąć. Spostrzeżenia pisarza pozostają w bezpośrednim związku ze słynną myślą Heraklita z Efezu – panta rhei (wszystko na świecie jest zmienne) oraz ideą vanitas, głoszoną przez Koheleta (Marność nad marnościami i wszystko marność). Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Plan idei i plan zdarzeń u Wajdy • Przedstawioną przez Iwaszkiewicza refleksję nad przemijaniem i próbą wskrzeszenia dawno minionego świata przenosi reżyser na drugi plan. • Panny z Wilka według Wajdy to bardzo przenikliwy portret pięciu kobiet zakochanych w tym samym mężczyźnie. W celu podkreślenia dramatyzmu tychże relacji reżyser wprowadza elementy niewystępujące w literackim pierwowzorze np. próbę samobójczą Tuni. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Istotną różnicę widać pomiędzy literacką a filmową kreacją głównego bohatera Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wiktor Ruben u Iwaszkiewicza • Bohater opowiadania jest zgorzkniałym, przedwcześnie postarzałym mężczyzną, wiodącym nudny żywot zarządcy folwarku. Jego próba przywrócenia świata młodości staje się przede wszystkim inspiracją do rozmyślań nad sobą i sensem swojego życia. „Przyszedł, ale za późno, już to wszystko, co mogło na niego czekać, stało się popiołem”. • Główny bohater ma z początku błędne przeświadczenie, że jest w stanie zawrócić czas. Wydaje mu się, że może przeżyć to, czego nie przeżył będąc młodym chłopcem. Magia wieku młodzieńczego jednak minęła, a próba powrotu do świata młodości okazuje się niemożliwa. „Lato się we mnie przełamało”. (Wiktor Ruben) Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wiktor Ruben u Wajdy Wajda uwypukla charakterystyczne dla Rubena działanie pod wpływem lęku. Jego podróż do Wilka staje się rozpaczliwą próbą powrotu do życia, podyktowaną przemożnym lękiem przed śmiercią. Podczas pobytu w Wilku uświadamia sobie, że przegrał życie nie z powodu wypadków dziejowych, jak to sobie zawsze tłumaczył, ale wyłącznie za sprawą własnego tchórzostwa. „Nie kochał nigdy nikogo, ale nie dlatego, że nie było po temu sposobności, tylko dlatego, że stchórzył” Wajda słowami jednej z bohaterek demaskuje konsekwencje inności głównego bohatera, uznawanej zresztą przez samego Wiktora za świadectwo wyjątkowości i powód do dumy. „Ty zawsze byłeś inny. Od samego początku oddzieliłeś się od innych ludzi, zawsze byłeś oddzielony” Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Andrzej Wajda o swoim filmie „Jakaś cienka nitka łączy nas z tym opowiadaniem, jakbyśmy w sobie odgrzebywali coś dawnego, coś z dzieciństwa, coś lepszego, coś piękniejszego. W Pannach z Wilka pojawia się świat wartości. Te kobiety wiedzą dokładnie, czego nie wolno im przekroczyć. Ale wyrażenie tego na ekranie nie było łatwe.” Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Opowiadanie a film • W filmie Wajdy dostrzec można zdecydowanie mniej niuansów niż w opowiadaniu. Jest to jednak konsekwencją odmienności środków wyrazu, którymi dysponują kino i literatura. • To, co jest sugerowane w literackiej narracji, na ekranie musi przynajmniej częściowo zamienić się w obraz. • Film daje inne możliwości, ale też stwarza pewne bariery w odniesieniu do oryginału. Osobną kwestią pozostają ponadto niezależne decyzje adaptatora. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Wniosek Porównując film Wajdy z opowiadaniem Iwaszkiewicza zauważyć można, że reżyser przetworzył wszystkie trzy retoryczne plany tekstu. Z tego powodu filmową adaptację Panien z Wilka Iwaszkiewicza nazwać by można przeróbką-hybrydą, łączącą cechy adaptacji i parafrazy. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Literatura podmiotu 1. Iwaszkiewicz, Jarosław. Panny z Wilka : opowiadania. Wyd. 8. Warszawa 1979. 2. Wajda, Andrzej (reż.). Panny z Wilka. [film fabularny na płycie CD]. 1979. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Literatura przedmiotu 1. Bąk, Zbigniew. Czas - śmierć - miłość : (czyli o ,,Pannach z Wilka” i ,,Brzezinie” Iwaszkiewicza). „Polonistyka” 1988, nr 8, s. 589-598. 2. Brzozowski, Tadeusz. ,,Panny” okiem kamery rozebrane (o filmowym czytaniu literatury na przykładzie ,,Panien z Wilka’’ Andrzeja Wajdy). „Polonistyka” 1996, nr 5, s. 283-288. 3. Citko, Katarzyna. Tradycja, kultura, egzystencja w „Brzezinie” i „Pannach z Wilka” Andrzeja Wajdy. Kraków 1998. Czas i przemijanie jako istota istnienia człowieka w „Pannach z Wilka” A. Wajdy, s. 113-120. 4. Drabarek, Barbara, Rowińska, Izabella. Dzieło filmowe jako tekst kultury : gimnazjum, liceum. Kielce 2004. Panny z Wilka, s. 131-138. 5. Gryszkiewicz, Bogusław. ,,Panny z Wilka” Jarosława Iwaszkiewicza jako opowieść o postrzeganiu świata. „Ruch Literacki” 1997, z. 3, s. 373-385. 6. Kuśmierczyk, Seweryn. ,,A śmierć odmiga się w stawie...” : ,,Panny z Wilka” Andrzeja Wajdy. „Twórczość” 1998, nr 7, s. 53-75. 7. Literatura, wiedza o kulturze : encyklopedia szkolna WSiP. Red. Andrzej Makowiecki. Warszawa 2006. Adaptacja filmowa, s. 8. 8. Literatura, wiedza o kulturze : encyklopedia szkolna WSiP. Red. Andrzej Makowiecki. Warszawa 2006. Utwór literacki, s. 858. 9. Rutkowska, Teresa. Pięć nieszczęśliwych kobiet z Wenus i zmęczony mężczyzna z Marsa. „Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 18, s. 142-152. 10. Wajda, Andrzej (reż.). Panny z Wilka. Rec. Barbara Mruklik. „Kino” 1979, nr 6, s. 16-20. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Cytaty „Ale ten cały nastrój lata, szczęścia i niefrasobliwych spotkań, pełnych pomysłów i żartów, był bardzo podobny do miłości”. „Nie kochał nigdy nikogo, ale nie dlatego, że nie było po temu sposobności, tylko dlatego, że stchórzył”. „Wszystko, co wtedy się działo, to były nieuświadomione zapowiedzi rzeczy, których nie zrealizował”. „Przyszedł, ale za późno, już to wszystko, co mogło na niego czekać, stało się popiołem”. „Lato się we mnie przełamało” (słowa Wiktora po rozmowie z Zosią) „Wielki to grzech nie umieć spostrzec własnego szczęścia”. „Była to jednocześnie gra starości i młodości, wspomnień i rzeczywistości, życia i śmierci, Tuni i Feli”. Jakaś cienka nitka łączy nas z tym opowiadaniem, jakbyśmy w sobie odgrzebywali coś dawnego, coś z dzieciństwa, coś lepszego, coś piękniejszego. W Pannach z Wilka pojawia się świat wartości. Te kobiety wiedzą dokładnie, czego nie wolno im przekroczyć. Ale wyrażenie tego na ekranie nie było łatwe”. Andrzej Wajda o swoim filmie Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Przykładowy konspekt Imię i nazwisko: Filip Kowalski Klasa: III a Temat: Adaptacja filmowa utworu literackiego. Omów na wybranym przykładzie I. Literatura podmiotu 1. Iwaszkiewicz, Jarosław. Panny z Wilka : opowiadania. Wyd. 8. Warszawa 1979. 2. Wajda, Andrzej (reż.). Panny z Wilka. [film fabularny na płycie CD]. 1979. II. Literatura przedmiotu 1. Bąk, Zbigniew. Czas - śmierć - miłość : (czyli o ,,Pannach z Wilka” i ,,Brzezinie” Iwaszkiewicza). „Polonistyka” 1988, nr 8, s. 589-598. 2. Brzozowski, Tadeusz. ,,Panny” okiem kamery rozebrane (o filmowym czytaniu literatury na przykładzie ,,Panien z Wilka’’ Andrzeja Wajdy). „Polonistyka” 1996, nr 5, s. 283-288. 3. Citko, Katarzyna. Tradycja, kultura, egzystencja w „Brzezinie” i „Pannach z Wilka” Andrzeja Wajdy. Kraków 1998. Czas i przemijanie jako istota istnienia człowieka w „Pannach z Wilka” A. Wajdy, s. 113-120. 4. Drabarek, Barbara, Rowińska, Izabella. Dzieło filmowe jako tekst kultury : gimnazjum, liceum. Kielce 2004. Panny z Wilka, s. 131-138. 5. Gryszkiewicz, Bogusław. ,,Panny z Wilka” Jarosława Iwaszkiewicza jako opowieść o postrzeganiu świata. „Ruch Literacki” 1997, z. 3, s. 373-385. 6. Kuśmierczyk, Seweryn. ,,A śmierć odmiga się w stawie...” : ,,Panny z Wilka” Andrzeja Wajdy. „Twórczość” 1998, nr 7, s. 53-75. 7. Literatura, wiedza o kulturze : encyklopedia szkolna WSiP. Red. Andrzej Makowiecki. Warszawa 2006. Adaptacja filmowa, s. 8. 8. Literatura, wiedza o kulturze : encyklopedia szkolna WSiP. Red. Andrzej Makowiecki. Warszawa 2006. Utwór literacki, s. 858. 9. Rutkowska, Teresa. Pięć nieszczęśliwych kobiet z Wenus i zmęczony mężczyzna z Marsa. "Kwartalnik Filmowy" 1997, nr 18, s. 142-152. 10. Wajda, Andrzej (reż.). Panny z Wilka. Rec. Barbara Mruklik. „Kino” 1979, nr 6, s. 16-20. III. Ramowy plan wypowiedzi Teza Charakterystyczną cechą filmu Wajdy jest przetworzenie wszystkich retorycznych planów opowiadania Iwaszkiewicza Kolejność prezentowanych argumentów 1. Retoryczne plany tekstu kultury (inventio, dispositio, elocutio). 2. Adaptacja filmowa utworu literackiego. 3. Przetworzenie retorycznych planów opowiadania Iwaszkiewicza na język filmu Wajdy. Wnioski Porównując film Wajdy z opowiadaniem Iwaszkiewicza zauważyć można, że reżyser przetworzył wszystkie trzy retoryczne plany tekstu. Z tego powodu filmową przeróbkę Panien z Wilka Iwaszkiewicza nazwać by można przeróbką-hybrydą, łączącą cechy adaptacji i parafrazy. IV. Materiały pomocnicze - cytaty - komputer z programem do odtwarzania pokazu multimedialnego i filmów na dvd Podpis Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu Dziękuję państwu za uwagę Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu