Wierzę, cz. 1-12, Szept Wiary 2010-2012

W latach 2010-2012 w czasopiśmie „Szept Wiary” wydawanym przez par. św.
Jacka w Straszynie k. Gdańska (www.parafiastraszyn.pl) opublikowałem cykl
artykułów nt. Składu Apostolskiego.
Miłej lektury,
ks. Adam Romejko
Wierz …, cz. 1
„W
ierz
w Boga Ojca
wszechmog!cego,
Stworzyciela nieba i ziemi…”. Tymi
s"owami rozpoczyna si
Sk"ad
Apostolski, popularne wyznanie wiary
("ac. credo, gr. symbol), odmawiane
np. w czasie modlitwy ró#a$cowej.
Nazwa Sk"ad Apostolski nawi!zuje
do legendy, zgodnie z któr! zanim
aposto"owie rozeszli si na ró#ne
strony %wiata, aby g"osi& Chrystusa,
uzgodnili g"ówne punkty nauczania.
Legenda ta znajduje odbicie w strukturze Sk"adu Apostolskiego, który
dzieli si na 12 tzw. artyku"ów wiary.
W niniejszym opracowaniu zatrzymamy si nad pierwszym z nich, którego tre%& zosta"a wy#ej przywo"ana.
Wyznanie rozpoczyna si
od
osobistego stwierdzenia: wierz . Te
„ma"e” s"owo nie jest bez znaczenia.
Uwypukla ono moment spotkania
pomi dzy konkretnym cz"owiekiem,
a prawd! wiary, któr! on wyznaje,
co wi cej – tym, który pod ta prawd!
wiary si kryje – Bogiem. To punkt
zakorzenienia wiary w historii konkretnego cz"owieka. Z podobn! sytuacj! mamy do czynienia w przypadku
Dekalogu (Dziesi ciorga Przykaza$).
Tam ów moment spotkania jest jeszcze mocniej uwypuklony. Sam Bóg
podkre%la, #e nie jest znajduj!cym
si daleko od cz"owieka prawodawc!,
kreatorem kosmicznego porz!dku,
lecz jest cz %ci! ludzkiej historii,
szczególnie za% tej, która ma dramatyczny przebieg: „Jam jest Pan,
twój Bóg, który ci wywiód" z ziemi
egipskiej, z domu niewoli” (Wj 20,2).
Cz"owiek nie musi szuka& Boga.
To On pozwala mu si znale'&,
a nawet sam szuka cz"owieka. Bóg
mówi o sobie poprzez proroków,
którzy staj! si jego g"osem w%ród
ludzi. Za po%rednictwem Moj#esza
powiedzia": „S"uchaj, Izraelu, Pan jest
naszym Bogiem – Panem jedynym.
B dziesz mi"owa" Pana, Boga twojego, z ca"ego swego serca, z ca"ej
duszy swojej, ze wszystkich swych
si"” (Pwt 6, 4-5). W powy#szych s"owach podkre%lono, #e Bóg nie tylko
jest jeden, ale #e jest jedyny – tylko
on istniej i nie ma innego.
Mówi!c o Bogu u#ywa si cz sto tzw. antropomorÞzmów. Chodzi
tu o poj cia okre%laj!ce pierwotnie
mi dzyludzkie relacje, które odnosi
si
do Boga. Powodem takiego
dzia"ania jest %wiadomo%& ograniczo-
6 SZEPT WIARY
no%ci ludzkiego j zyka, po"!czona
z d!#eniem, #eby mówi& o Bogu.
Przyk"adem antropomorÞzmu jest
pojawiaj!ce si w credo okre%lenie
ojciec. U#ywaj!c j zyka ÞlozoÞi
nale#a"oby powiedzie& praprzyczyna
lub pocz!tek. W odniesieniu do
Boga antropomorÞmzmy maj! plusy
i minusy. Plusem jest to, #e "atwiej
nam jest poj!& kim on jest, minusem
za% to, #e Bogu zaczyna przypisywa&
si zbyt wiele cech ludzkich, w tym
tych negatywnych. Bóg staje si
coraz bardziej ludzki a jednocze%nie
pozostaje coraz mniej boski.
(yj!c w czasach tzw. poprawno%ci politycznej mo#na us"ysze&
zarzut, #e Boga nie nale#y nazywa&
ojcem, ale tak#e matk!. W ciekawy
sposób na ten temat pisze kard. Józef
Ratzinger (Bóg i "wiat, Kraków 2005,
s. 92-94). Zwraca uwag , #e Bóg nie
jest ani m #czyzn!, ani kobiet!. Jest
kim%, kto stoi ponad tymi formami. To
cz"owiek jako m #czyzna i kobieta
stanowi jego odbicie (por. Rdz 1,27).
Kard. Ratzinger podkre%la, #e w Biblii
pojawiaj! si tak#e elementy #e$skie
w odniesieniu do Boga. Podejmuj!c
kwesti Boga Ojca akcentuje, #e
w taki sposób mówi" o Bogu Jezus.
Inn! spraw! jest fakt, #e w religiach,
w których eksponuje si macierzy$stwo bóstwa, "atwo jest o przej%cie
od idei stworzenia do idei emanacji,
porodu. Efektem jest panteistyczna
wizja %wiata, zgodnie z któr! element
boski jest wsz dzie obecny, a która
jednocze%nie odrzuca wyra'n! ró#nic pomi dzy Stwórc! i dzie"em jego
stwórczej dzia"alno%ci.
Chocia# Bóg jest kim% ró#nym
w stosunku do %wiata, który stworzy",
to jest jednak jemu bliski. Stan ten
jest podkre%lony terminem wszechmog!cy, który odnosi si do faktu, #e
Bo#a moc ma charakter powszechny,
#e Bóg dzia"a wsz dzie, niezale#nie
od miejsca i czasu (por. Est 4,17b;
Tb 13,2). Wszechmoc Bo#a nie
oznacza, #e nie ma wyznaczników,
którymi kieruje si Bóg. Na ten fakt
zwróci" uwag Benedykt XVI w czasie wyk"adu w Ratyzbonie w 2006
r. Podkre%li", #e Bóg jest zwi!zany
takimi kategoriami, jak rozum,
prawda, dobro i pi kno. Inaczej t
kwesti postrzegaj! np. muzu"manie, dla których wolno%& Bo#a nie
mo#e by& niczym ograniczona. Takie
podej%cie ma niestety negatywne
konsekwencje w postaci, która dla
chrze%cijanin jest nie do zaakceptowania, a mianowicie powo"ywania
si na autorytet i przyzwolenie Bo#e
w czasie dokonywania aktów przemocy.
Zewn trznym wyrazem tego,
#e rozum, prawda, dobro i pi kno
stanowi! istot Boga jest %wiat,
który On stworzy". Autor Ksi gi
Rodzaju wychwala Boga Stwórc ,
podkre%laj!c nie tylko harmoni ,
pi kno stworzenia, ale tak#e jego
dobro&. Ukoronowaniem stworzenia jest cz"owiek, któremu zosta"o
powierzone zadanie rozumnego
rozwijania Bo#ego dzie"a: „Stworzy"
wi c Bóg cz"owieka na swój obraz,
na obraz Bo#y go stworzy": stworzy"
m #czyzn i niewiast . Po czym
Bóg im b"ogos"awi", mówi!c do nich:
«B!d'cie p"odni i rozmna#ajcie si ,
aby%cie zaludnili ziemi i uczynili j!
sobie poddan!; aby%cie panowali
nad rybami morskimi, nad ptactwem
powietrznym i nad wszystkimi zwierz tami pe"zaj!cymi po ziemi” (Rdz
1,27-28).
Interesuj!cy
punkt
widzenia
prezentuje w odniesieniu do kwestii stworzenia Jan Pawe" II, który
podkre%la, #e Bóg da" cz"owiekowi
mo#liwo%& bycia nie tylko zarz!dc!
%wiata, ale poprzez prac i wysi"ek
jego wspó"twórc!. „Cz"owiek jest
obrazem Boga mi dzy innymi dzi ki
nakazowi otrzymanemu od swojego
Stwórcy, by czyni" sobie ziemi poddan!, by panowa" nad ni!. W wype"nianiu tego polecenia cz"owiek,
ka#da istota ludzka, odzwierciedla
dzia"anie samego Stwórcy wszech%wiata. …s"owa, zapisane ju# na
samym pocz!tku Biblii, nie przestaj!
nigdy by# aktualne. S! nimi obj te
wszystkie minione epoki cywilizacji
i ekonomii równie dobrze, jak ca"a
wspó"czesno%& oraz przysz"e fazy
rozwoju, które mo#e cz %ciowo
ju# si zarysowuj!, ale w znacznej
mierze pozostaj! przed cz"owiekiem
jako jeszcze nieznane i zakryte”
(Encyklika Laborem exercens, 1981,
nr 4).
W najbli#szym opracowaniu
podejm temat kolejnego artyku"u
wiary znajduj!cego si w Sk"adzie
Apostolskim: „Wierz … w Jezusa
Chrystusa, Syna jego jedynego, Pana
naszego…”. Zapraszam do lektury.
ks. Adam Romejko
NR 5/2010 PA DZIERNIK
„…w Jezusa Chrystusa, Syna Jego
jedynego, Pana naszego”. To s owa drugiego artyku u wiary zawartego w pochodz!cym z ko"ca II w. wyznaniu wiary,
znanym jako Sk ad Apostolski. Zach#caj!
nas one do zwrócenia uwagi na trzy kwestie: 1. kim jest Jezus Chrystus („Wierz#
…w Jezusa Chrystusa”); 2. Jego relacja
do Boga Ojca („Syna Jego jedynego”); 3.
oraz do ludzi („Pana naszego”).
W poj#ciu Jezus Chrystus w sposób nierozerwalny splecione s! dwie
rzeczywisto$ci. To Syn Bo%y, który jako
odwieczne S owo Ojca (gr. Logos) istnieje przed (poza) rzeczywisto$ci! stworzon! a jednocze$nie jest w niej obecny
jako cz owiek – Jezus z Nazaretu. Imi#
Jezus odnosi si# do konkretnej postaci
historycznej. Pochodzi ono z j#zyka
hebrajskiego (Jeszua, Jehoszua) i znaczy Bóg ratuje, zbawia, Jahwe jest zbawieniem. Zdarza o si# w przesz o$ci, %e
próbowano podwa%a& historyczne istnienie Jezusa. Bior!c jednak pod uwag#
kryteria przyjmowane w naukach historycznych, tego typu opinie nale%y uzna&
za nieuzasadnione. Istnieje wiele $wiadectw, w tym ze strony osób niech#tnych
chrze$cijanom, potwierdzaj!cych istnienie Jezusa. Np. Tacyt (55-120), jeden
z wybitniejszych historyków rzymskich,
w dziele Anna y, w którym opisa histori#
Imperium Rzymskiego w latach 14-68,
zamie$ci informacj# o prze$ladowaniach
chrze$cijan w czasach Nerona. Wyja$ni ,
%e nazwa chrze$cijanie „…pochodzi od
Chrystusa, którego prokurator Poncjusz
Pi at ukrzy%owa w czasie panowania
Tyberiusza”.
Jezus z Nazaretu by powo any do
szczególnej misji, któr! podj! w swym
%yciu. Do tego faktu nawi!zuje pochodz!ce z j#zyka greckiego okre$lenie
Chrystus. Jego hebrajski odpowiednik to
mesjasz, a w j#zyku polskim (tr!c!cym
myszk! staropolszczyzny) – pomazaniec, a wi#c ten, który jest namaszczony.
Jezus to oczekiwany mesjasz, który
przychodzi, aby wszystkim narodom
g osi& Boga Ojca, który „jest mi o$ci!”
(por. 1 J 4,8.16). Akt namaszczania
(oliw!) w j#zyku biblijnym oznacza
wy !czenie osoby albo jakiego$ przedmiotu z codziennego ($wieckiego) u%ytku
i przeznaczenia na s u%b# Bogu (por. Rdz
28,18; Wj 40,13-15; 1 Sm 10,1). Sam
Jezus wypowiada na swój temat nast#puj!ca opini#: „Duch Pa"ski spoczywa
na Mnie, poniewa% Mnie nama$ci i pos a
Mnie, abym ubogim niós dobr! nowin#,
wi#'niom g osi wolno$&, a niewidomym
NR 6/2010 GRUDZIE
przejrzenie; abym uci$nionych odsy a
wolnymi, abym obwo ywa rok aski od
Pana” ((k 4,18-19; por. Iz 61,1-4).
W po owie XX w., w ramach teologii protestanckiej, popularne by o
rozró%nianie pomi#dzy Jezusem historii
a Chrystusem wiary. Jezus historyczny,
to ten, który %y , naucza i dzia a
w Palestynie, za$ Chrystus wiary by
g oszony przez Aposto ów. O nim traktuj! teksty ewangeliczne. W praktyce
niemo%liwe jest poznanie, kim faktyczne
by „prawdziwy” Jezus, gdy% pomi#dzy
Jezusem historii a Chrystusem wiary nie
ma identyczno$ci, !czno$ci i kontynuacji.
Jednym z bardziej znanych przedstawicieli prezentowanego nurtu by protestancki biblista Rudolf Bultmann (18841976). Sceptyczne pogl!dy Bultmanna
by y krytykowane, w tym przez jego
uczniów.
W drugiej cz#$ci omawianego
w niniejszym opracowaniu artyku y
wiary wypowiadamy s owa o Jezusie,
Synu Ojca, Logosie, który poprzez akt
wcielenia (inkarnacji) sta si# jako Jezus
z Nazaretu jednym z ludzi. Najbardziej
znanym tekstem nt. wcielonego S owa
jest Prolog (wst#p) do Ewangelii $w.
Jana, który zaczyna si# nast#puj!co:
„Na pocz!tku by o S owo, a S owo by o
u Boga, i Bogiem by o S owo. Ono by o
na pocz!tku u Boga. Wszystko przez Nie
si# sta o, a bez Niego nic si# nie sta o, co
si# sta o” (J 1,1-3). Motyw S owa, które
jest zasad!, fundamentem ca ego stworzenia jest obecny w tekstach autorstwa
$w. Paw a oraz Li$cie do Hebrajczyków
(np. Kol 1,15-17; Hbr 4,12-13). W Prologu
czytamy dalej: „A S owo sta o si# cia em
i zamieszka o w$ród nas. I ogl!dali$my
Jego chwa #, chwa #, jak! Jednorodzony
otrzymuje od Ojca, pe en aski i prawdy”
(J 1,14). S owa nie mo%na ogranicza&
do bycia Bo%ym pos a"cem, kim$ na
wzór anio a. Ono jest „odblaskiem Jego
chwa y” i „odbiciem Jego istoty” (Hbr
1,1-3); dzi#ki temu ma moc zbawiania
stworzenia i jednania go z Bogiem (Kol
1,20-23).
Kwesti!, stanowi!c! od pocz!tku
chrze$cija"stwa 'ród o „teologicznych
niepokojów”, by o pytanie o relacj#
pomi#dzy Ojcem a Synem (Logosem)
oraz mi#dzy Synem a osob! Jezusa
z Nazaretu. Ujawniaj!ce si# herezje
zmusza y staro%ytny Ko$ció do wypracowywania stosownych koncepcji teologicznych. W tamtym czasie najbardziej
znanym heretykiem by aleksandryjski
duchowny Ariusz (256-336). G ównym
punktem jego pogl!dów (arianizmu)
by o twierdzenie, %e Logos nie jest
czym$ odwiecznym, lecz jest stworzony.
Podstawowe twierdzenia arianizmu
brzmia y: „Syn mia pocz!tek” oraz „By
czas, gdy go nie by o”. Pogl!dy Ariusza
maj! wi#c charakter antytrynitarny –
zaprzecza on rzeczywisto$ci Trójcy )w.,
jednego Boga w trzech osobach: Ojca,
Syna i Ducha )w.
Arianizm zosta negatywnie oceniony
w czasie soboru, który obradowa w 325
r. w Nicei (obecnie Iznik w pn.-zach.
Turcji). Obok pot#pienia arianizmu og oszono wyznanie wiary uznaj!ce bóstwo
Jezusa Chrystusa (Symbol nicejski). By o
to pierwsze wyznanie wiary o zasi#gu
ogólnoko$cielnym. Wcze$niejsze formu y
obowi!zywa y w poszczególnych ko$cioach lokalnych. Stwierdzono, %e Syn Bo%y
jest wspó istotny Ojcu (gr. homoousios,
homouzja); por. s owa: „Bóg prawdziwy
z Boga prawdziwego, zrodzony, a nie
stworzony, wspó istotny Ojcu”.
Nestoriusz (383-451), patriarcha
Konstantynopola twierdzi , %e w osobie
Jezusa z Nazaretu mamy dwie natury
(bosk! i ludzk!), które jednak nie pozostaj! ze sob! w jedno$ci, czyli tzw. unii
hipostatycznej (gr. hipostaza, istota).
Z tego te% powodu Nestoriusz uwa%a ,
%e o Maryi nie mo%na powiedzie&,
%e jest Matk! Boga (gr. Theotokos,
Bo%a Rodzicielka), lecz matk! Jezusacz owieka. Pogl!dy Nestoriusza i jego
zwolenników (nestorianizm) pot#piono
na Soborze Efeskim w 431 r.
Ustalenia dokonane w Efezie powoduj!, %e s owa ostatniej cz#$ci omawianego w niniejszym opracowaniu artyku u – „Wierz# w (…) Jezusa (…) Pana
naszego” nabieraj! g #bszego znaczenia. Odnosz! si# one nie tylko do Jezusa,
ale i do ludzi, którzy uznaj! Go (lub nie)
za Pana. Okre$lenie Pan nie ma tu charakteru grzeczno$ciowego. U%ywane
w stosunku do Jezusa s owo Pan (gr.
Kyrios) znaczy tyle, co Bóg. W Nowym
Testamencie zawarte s! ró%nego rodzaju
formu y wiary, w tym nast#puj!ca: „Jezus
jest Panem”. Najbardziej przemawiaj!c! do ludzkiego serca mo%na znale'&
w Li$cie do Rzymian: „Je%eli wi#c ustami
swoimi wyznasz, %e Jezus jest Panem,
i w sercu swoim uwierzysz, %e Bóg Go
wskrzesi z martwych – osi!gniesz zbawienie. Bo sercem przyj#ta wiara prowadzi do usprawiedliwienia, a wyznawanie
jej ustami – do zbawienia” (Rz 10,9-10).
ks. Adam Romejko
SZEPT WIARY
9
Wierz …, cz. 3
„…który si pocz!" z Ducha #wi tego; narodzi" si z Maryi Panny”. Od
pocz!tku istnienia chrze$cija%stwo
jest przedmiotem krytyki. Wspó"cze$nie zarzuca mu si , &e jako religia
nie wnosi nic nowego. Podkre$la si ,
&e sprawy poruszane w jego ramach
na d"ugo przed Jezusem Chrystusem
obecne by"y w innych religiach. Na
ten zarzut mo&emy odpowiedzie':
i tak, i nie. Tak, zwracaj!c uwag na
kwestie podejmowane w chrze$cija%stwie i innych religiach. Nie, gdy
wska&emy, &e z tych samych, czy
podobnych „elementów” chrze$cija%stwo konstruuje odmienn! rzeczywisto$'.
Tematem, na który m.in. zwraca
si uwag podkre$laj!c brak oryginalno$ci
chrze$cija%stwa,
s!
dziewicze pocz cie i narodziny
Jezusa. W Ewangelii mo&na przeczyta' o nich w dwóch miejscach
– u $w. Mateusza (1,18-2,12) i u $w.
(ukasza (1,26-38; 2,1-20). Wersja
(ukaszowa jest bardziej popularna,
ch tnie czyta si j! np. na pocz!tku
wieczerzy wigilijnej. Czym$ na co
warto zwróci' uwag jest fakt, &e
w spotkaniu anio"a, który przynosi
Maryi nowin : „B!d) pozdrowiona,
"aski pe"na, Pan z Tob!… Nie bój
si Maryjo, znalaz"a$ bowiem "ask
u Boga. Oto poczniesz i porodzisz
Syna, któremu nadasz imi Jezus.
B dzie On wielki i zostanie nazwany
Synem Najwy&szego…” ((k 1,28.3032) nie ma miejsca na przemoc,
z któr! spotykamy si w mitach
o bogach p"odz!cych dzieci ze
$miertelnymi kobietami. W mitologii
„roi si ” od opowiada% o herosach,
którzy przychodz! na $wiat jako
owoc gwa"tów dokonanych przez
bogów na ziemskich kobietach. Opisywane akty kopulacji maj! z regu"y
charakter monstrualny; np. Zeus
rzuca si na Semele, jak drapie&nik
na oÞar , p"odzi z ni! Dionizosa, aby
nast pnie uderzy' j! b"yskawicami.
W scenie zwiastowania Maryi
spotykamy si z „cich!” propozycj!,
naprzeciw której wychodzi równie
„cicha” odpowied): „Oto ja s"u&ebnica
Pa%ska, niech mi si stanie wed"ug
s"owa Twego” ((k 1,38). Maryja nie
k"adzie &adnej przeszkody pomi dzy sob!, a przyniesionym jej przez
anio"a S"owem Bo&ym. Nie jest kim$
na kszta"t wojowniczej amazonki.
10 SZEPT WIARY
Jest m"od! kobiet!, która ma w!tpliwo$ci: „Jak&e si to stanie, skoro
nie znam m &a?”. To naznaczone
staropolszczyzn!
sformu"owanie
koresponduje z &ydowsk! obyczajowo$ci!. Pomimo &e Maryja by"a
zar czona z Józefem, a co za tym
idzie traktowano j! jako jego &on ,
to obojga nie "!czy"y jeszcze relacje
natury seksualnej. Stosowny czas
na tego typu aktywno$' przychodzi"
po zawarciu ma"&e%stwa, z czym
wi!za"o si wspólne zamieszkanie.
Do tego faktu nawi!zuje $w. Mateusz, gdy stwierdza: „Z narodzeniem
Jezusa Chrystusa by"o tak. Po za$lubinach Matki Jego, Maryi, z Józefem, wpierw nim zamieszkali razem,
znalaz"a si brzemienn! za spraw!
Ducha #wi tego” (Mt 1,18).
Kim jest Maryja, która zgodzi"a
si zosta' Matk! Jezusa? Odnosz!c si do postaci biblijnych ch tnie przywo"uje si znaczenie imion,
które nosz!. Takie podej$cie wpisuje
si w bliskowschodni! mentalno$'
tamtego czasu. Imi postrzegano
nie tylko jako „$rodek” do odró&nienia jednego cz"owieka od drugiego,
lecz jako sposób na wyra&enie
istoty tego, który je nosi". Znaczenie imienia Maryja (hebr. Miriam,
aram. Maryam) t"umaczone jest na
ró&ne sposoby: jako „pani”, „napawaj!ca rado$ci!”, „przyczyna naszej
rado$ci”, „ukochana przez Jahwe”.
Ewangeli$ci prezentuj! Maryj jako
t , która jest przy Jezusie w najwa&niejszych momentach Jego &ycia,
zarazem jednak jako t , która znajduje si w specyÞcznym oddaleniu.
Zachowywany przez Maryje dystans
pozwala jej medytowa' nad wydarzeniami, które staj! si jej udzia"em. W interesuj!cy sposób zwróci"
uwag na t kwesti $w. (ukasz
w kontek$cie poszukiwania przez
Maryj i Józefa m"odego Jezusa,
który zagubi" si w czasie powrotu
z pielgrzymki do Jerozolimy: „…
Matka Jego chowa"a wiernie wszystkie te sprawy w swoim sercu” ((k
2,51).
Maryja pochodzi"a z Nazaretu,
ma"ego miasteczka le&!cego ok.
140 km na pó"noc od Jerozolimy.
Z powodu atrakcyjnego pod wzgl dem widokowym po"o&enia (349400 m n.p.m.) okre$lano je mianem
„kwiatu Galilei”. Obok Nazaretu
wiód" nazywany „drog! nadmorsk!” ("ac. via maris) szlak handlowy
z Egiptu do Mezopotamii. Pytanie
pochodz!cego z Kany Galilejskiej
aposto"a Bart"omieja (Natanaela):
„Czy& mo&e by' co dobrego z Nazaretu?” (J 1,46) nale&y wi c raczej
odczytywa' jako odbicie lokalnych
animozji pomi dzy mieszka%cami
le&!cych w s!siedztwie Kany i Nazaretu. Odnosz!c si do etymologicznego t"umaczenia s"owa Nazaret
jako „kwitn!'” lub „kwiat”, zwraca si
uwag na s"owa proroków Izajasza
i Jeremiasza (Iz 11,1 i Jer 23,5),
którzy mówili o ga"!zce wyrastaj!cej
z pnia Jessego oraz odro$li Dawida.
Jezus jako potomek Dawida, syna
Jessego, jest ow! zapowiedzian!
ga"!zk!.
Spo$ród tych, którzy towarzyszyli
Jezusowi w czasie jego dzia"alno$ci
Maryja okaza"a si by' najwierniejsz!. Nawet w obliczu m ki Jezusa,
inaczej ni& uciekaj!cy uczniowie,
pozosta"a przy Synu. Obecno$ci!
Maryi jest naznaczony m"ody Ko$ció"
– szczególnie chodzi tu o Zes"anie
Ducha #w.
Nie s! znane pó)niejsze fakty
z &ycia Maryi. W apokryÞe – pi$mie
napisanym w stylu przypominaj!cym
teksty biblijne – pt. Transitus Mariae
(o wniebowzi ciu Maryi) zawarto
informacj , &e zako%czy"a ona &ycie
w Jerozolimie ok. 52 r. Wg innej tradycji zmar"a w Efezie, u boku Jana
Aposto"a, któremu umieraj!cy na
krzy&u Jezus powierzy" sw! Matk
(por. J 19,25-27). W pi kny sposób
fakt zako%czenia &ycia przez Maryj
okre$laj! chrze$cijanie prawos"awni,
którzy mówi! o jej „za$ni ciu”. Okre$lenie to koresponduje z prawd!
chrze$cija%skiej wiary, któr! jest
wniebowzi cie Maryi. Pomimo &e
jest ona obecna w Ko$ciele od zarania jego dziejów, w formie dogmatu
zosta"a
sformu"owana
dopiero
w 1950 r. W obecno$ci blisko 1600
biskupów i wielu tysi cy wiernych,
którzy zebrali si w Bazylice $w.
Piotra, papie& Pius XII og"osi" uroczy$cie, &e „…jest dogmatem, od
Boga objawionym, i& Niepokalana
Bo&a Rodzicielka zawsze Dziewica,
Maryja, po zako%czeniu &ycia z cia"em i dusz! zosta"a wzi ta do nieba”.
ks. Adam Romejko
NR 1/2011 MARZEC
„Um czon pod Ponckim Pi!atem,
ukrzy"owan, umar! i pogrzebion;
zst#pi! do piekie!”. Kolejny artyku!
wiary Sk!adu Apostolskiego odnosi
si do Pasji, a wi c do m ki i $mierci
Jezusa. Przywo!anie postaci Pi!ata
nie ma na celu podkre$lenia jego
szczególnego zaanga"owania w proces s#dowy, którego Þna!em by!o
skazanie Jezusa na $mier%, lecz
osadzenie postaci Jezusa w okre$lonej przestrzeni historycznej. Jezus
historii i Chrystus wiary, o czym pisa!em w drugim opracowaniu w ramach
cyklu Wierz …, to jedna i ta sama
osoba.
Kim by! Pi!at Poncjusz? Popularnie za jego imi uwa"a si s!owo
Pi!at, za$ za nazwisko lub przydomek – Poncjusz. Sytuacja jest jednak
nieco bardziej skomplikowana. Nie
znamy jego faktycznego imienia.
Nazwisko – Poncjusz – wskazuje,
"e pochodzi! on z rodziny Pontii,
której przedstawiciele zamieszkiwali
na $rodkowym obszarze Pó!wyspu
Apeni&skiego. Pi!at to przydomek.
Najch tniej wywodzi si go od !ac.
s!owa pilum, które oznacza w!óczni .
Mia!oby to wskazywa% na jego przynale"no$% do stanu rycerskiego.
W latach 26-36 Pi!at, w imieniu
w!adz rzymskich, jako tzw. prokurator sprawowa! kontrol nad Jude#.
Stanowisko to uzyska! dzi ki poparciu Sejana, przyjaciela cesarza
Tyberiusza. Sejan by! negatywnie
nastawiony w stosunku do spo!eczno$ci "ydowskiej. To t!umaczy fakt,
"e Pi!at pozwala! sobie na prowokacyjne zachowanie wobec 'ydów, nie
szanuj#c ich przywilejów, g!ównie
w odniesieniu do wolno$ci religijnej,
które uzyskali ju" za czasów Juliusza
Cezara. Konsekwencj# by!y protesty, które niekiedy przeradza!y si
w bunty. Np. gdy Pi!at po!o"y! r k
na $wi#tynny skarbiec, aby pozyska%
$rodki na budow nowego akweduktu, wybuch!a rewolta. Zosta!a ona
st!umiona w brutalny sposób. Poniewa" zabici byli poddanymi "ydowskiego w!adcy Heroda Antypasa,
konsekwencj# tego by!a nieprzyja(&
pomi dzy obu przywódcami. Okazj#
do ponownego nawi#zania pozytyw-
NR 2/2011 KWIECIE
nych kontaktów okaza! si proces
Jezusa. Pi!at, nie chc#c zgodzi% si
na jego egzekucj , zdecydowa! si
na „manewr taktyczny”. Odes!a! go
do Heroda, a ten z kolei – do Pi!ata.
Wydarzenie te opisa! ewangelista
)ukasz (23,6-12). Relacja ko&czy si
stwierdzeniem: „W tym dniu Herod
i Pi!at stali si przyjació!mi. Przedtem
bowiem byli z sob# w nieprzyja(ni”.
Tego typu post powanie nie
by!o czym$ unikatowym. I wspó!cze$nie mamy nierzadko do czynienia
z pojednaniem „na koszt” trzeciego.
Jezus sta! si okazj# do zgody nie
tylko pomi dzy Pi!atem a Herodem.
Niech %, czy nawet nienawi$% wzgl dem Niego, zjednoczy!y wszystkie
warstwy spo!eczne – od dostojników
rzymskich i "ydowskich, po spo!eczny
margines. Stali si zjednoczonym t!umem, który – ze wzgl du na ch tne
pos!ugiwanie si przemoc# – mo"na
okre$li% bardziej trafnie przy pomocy
s!owa mot!och.
Do tej rzeczywisto$ci, ju" po
zmartwychwstaniu Jezusa, odnosz#
si Aposto!owie w nast puj#cych
s!owach: „Dlaczego burz# si narody
i ludy knuj# daremne spiski? Powstali
królowie ziemi i ksi#" ta zeszli si
razem przeciw Panu i przeciw Jego
Pomaza&cowi. Zeszli si bowiem
rzeczywi$cie w tym mie$cie przeciw
$wi temu S!udze Twemu, Jezusowi,
którego nama$ci!e$, Herod i Poncjusz Pi!at z poganami i pokoleniami
Izraela, aby uczyni% to, co r ka Twoja
i my$l zamierzy!y (Dz 4,25-28; por.
Ps 2,1-2). Nie ma tu w szczególny
sposób wyró"nionych winnych –
wszyscy si zeszli i stali si jednym
przeciw Jezusowi.
Kara $mierci, na któr# skazano
Jezusa, by!a przez Rzymian stosowana z regu!y wobec niewolników,
buntowników i piratów. Dla nale"#cych do wy"szych warstw, tzw.
obywateli rzymskich, przewidziane
by!o $ci cie mieczem. Umieranie
na krzy"u stanowi!o bolesny proces
rozci#gni ty w czasie. Silny skazaniec umiera! oko!o doby. Jego r ce
by!y przywi#zane lub przybite przez
nadgarstki do poprzecznej belki.
Nogi by!y przywi#zywane do belki
pionowej, na której znajdowa!o si
specjalne siode!ko. Pozycja skaza&ca
powodowa!a
utrudnienia
w kr#"eniu krwi oraz oddychaniu.
Krew nie mog!a dotrze% do mózgu,
zalewa!a p!uca i tamowa!a ruch
serca. Niekiedy $mier% na krzy"u
przyspieszano przebijaj#c klatk
piersiow# w!óczni# lub !ami#c nogi.
Po!amanie nóg skutkowa!o tym, "e
skazaniec nie móg! si podci#gn#%
w celu nabrania w p!uca powietrza,
a co za tym idzie dusi! si .
Zw!oki skaza&ców nierzadko
pozostawiano na krzy"u na po"arcie
przez ptaki i dzikie zwierz ta. Na
pro$b i za zap!at# wydawano je
rodzinie. Osob#, która u Pi!ata wystara!a si o cia!o Jezusa, by! "ydowski
dostojnik, Józef z Arymatei. Z!o"ono je w wykutym w skale grobie,
który mia! przeznaczony dla siebie,
a w którym nikt nie zosta! do tej pory
pochowany (por. Mt 27,57-60; Mk
15,42-46; )k 23,50-54; J 19,38-42).
*mier% Jezusa i z!o"enie do
grobu ko&czy to, co uchwytne dla
oczu Þzycznych. By dostrzec to, co
dzia!o si z Jezusem pó(niej, nale"y
otworzy% oczy wiary. Do tego odnosz# si s!owa „…zst#pi! do piekie!”.
Kraina zmar!ych, otch!a&, do której
po $mierci udaje si Jezus, w Pi$mie
*w. okre$lana jest jako Szeol lub
Hades. To miejsce, w którym zmarli
pozbawieni s# ogl#dania Boga. Co
robi! Jezus w otch!ani? W najnowszym Katechizmie Ko"cio!a katolickiego (KKK) zawarto stwierdzenie:
„Chrystus zst#pi! wi c do otch!ani
$mierci, aby umarli us!yszeli «g!os
Syna Bo"ego, i ci, którzy us!ysz#»,
"yli (J 5, 25). Jezus, «Dawca "ycia»
(Dz 3, 15), przez $mier% pokona!
tego, «który dzier"y! w!adz nad
$mierci#, to jest diab!a», i wyzwoli!
«tych wszystkich, którzy ca!e "ycie
przez boja(& $mierci podlegli byli
niewoli» (Hbr 2,14-15). Od tej chwili
Chrystus Zmartwychwsta!y ma «klucze $mierci i Otch!ani» (Ap 1, 18),
a na imi Jezusa zgina si «ka"de
kolano istot niebieskich i ziemskich,
i podziemnych» (Flp 2,10)” (KKK, nr
635).
ks. Adam Romejko
SZEPT WIARY
13
P
ragnienie pokonania najwi kszego wroga !ycia,
jakim jest "mier#, towarzyszy cz$owiekowi od zarania jego dziejów.
Ludzie starali si o nie"miertelno"# na ró!ne sposoby. Jedni mieli
liczne potomstwo, inni pozostawiali
po sobie bohaterskie czyny, dzie$a,
idee itp. Problem w tym, !e przekazujemy co", co jest podobne
do nas, ale nie jest nami. Wspó$cze"nie mo!na pokusi# si na
biologiczn%
replik
cz$owieka.
Stworzona jednostka b dzie pod
wzgl dem
genetycznym
taka
sama, jak pierwowzór. B dzie
wiern% kopi%, lecz nie b dzie tym
samym cz$owiekiem.
W kontek"cie ludzkich pragnie& zwi%zanych z nie"miertelno"ci% nie mo!na przej"# oboj tnie
wobec zmartwychwstania Jezusa
Chrystusa. Kopalni% wiedzy na
ten temat jest Pismo 'w. Gdyby
wzi%# do r ki najnowszy Katechizm Ko cio!a katolickiego, grub%
ksi%!k
z b$ kitn% ok$adk%, to
oka!e si , !e omawiaj%c ten temat,
autorzy w praktyce ograniczyli si
do zestawienia stosownych tekstów biblijnych. Fragmenty Pisma
'w. dotycz%ce zmartwychwstania Jezusa mo!na uporz%dkowa#
w dwóch grupach: 1. wyznanie
wiary i 2. opowie"ci. Przyk$adem
pierwszego typu tekstów jest fragment z Pierwszego Listu do Koryntian (15,3-8), drugiego – opowiadania ewangeliczne, w których
odniesiono si do spotka& Zmartwychwsta$ego z uczniami. Z teologicznego punktu widzenia nale!%ce do pierwszej grupy maj%
wi ksze znaczenie, gdy! w nich
zawarta jest w$a"ciwa wiara. Teksty drugiego typu stanowi% okazj
do zaspokojenia ludzkiej ciekawo"ci – s% odpowiedzi% na pytanie:
„jak to by$o?”
Podkre"la si , !e wydarzenie
zmartwychwstania nie jest czym"
niespodziewanym, lecz i! stanowi
wype$nienie wcze"niejszych zapowiedzi zawartych w Biblii. Por.
opis spotkania Jezusa z uczniami
udaj%cymi si
w do le!%cego
pod Jerozolim% Emaus, w którym Zmartwychwsta$y upomina$
ich: „O nierozumni, jak nieskore
s% wasze serca do wierzenia we
NR 3/2011 WAKACJE
wszystko, co powiedzieli prorocy!
Czy! Mesjasz nie mia$ tego cierpie#, aby wej"# do swej chwa$y?”
– a nast pnie – „…zaczynaj%c od
Moj!esza poprzez wszystkich proroków wyk$ada$ im, co we wszystkich Pismach odnosi$o si
do
Niego” ((k 24,25-27).
Spo"ród wydarze& potwierdzaj%cych rzeczywisto"# zmartwychwstania, zwraca si uwag na
dwa: pusty grób oraz ukazywanie
si Zmartwychwsta$ego uczniom,
czyli tzw. chrystofanie. Pusty grób
nie jest dowodem samym w sobie.
Stanowi on impuls, który do"wiadczaj%cych go popycha dalej.
W któr% stron pójd% – to zale!y
od nich samych. Mo!e sta# si
okazj% do oskar!enia zwolenników Jezusa o kradzie! jego cia$a,
o czym wspomina "w. Mateusz:
„…niektórzy ze stra!y przyszli do
miasta i powiadomili arcykap$anów
o wszystkim, co zasz$o. Ci zebrali
si ze starszymi, a po naradzie dali
!o$nierzom sporo pieni dzy i rzekli:
Rozpowiadajcie tak: Jego uczniowie przyszli w nocy i wykradli Go,
gdy"my spali. A gdyby to dosz$o do
uszu namiestnika, my z nim pomówimy i wybawimy was z k$opotu.
Ci wi c wzi li pieni%dze i uczynili,
jak ich pouczono. I tak roznios$a
si ta pog$oska mi dzy )ydami
i trwa a! do dnia dzisiejszego” (Mt
28,11-15). Ciekawostk% jest to, !e
w pó*niejszych epokach motyw
ten – w ró!nych wersjach – pojawia
si u krytyków prawdziwo"ci zmartwychwstania.
Mo!na szuka# dalej tak, jak
Maria Magdalena, która widz%c
pusty grób zwraca si do Jezusa,
którego nie rozpozna$a i s%dzi$a,
!e to ogrodnik: „Panie, je"li ty Go
przenios$e", powiedz mi, gdzie
Go po$o!y$e", a ja Go wezm ” (J
20,15). Mo!na te! i zdoby# si na
akt wiary tak, jak uczyni$ to "w. Jan,
umi$owany ucze&, jedyny spo"ród
aposto$ów, który nie uciek$ i by$ pod
krzy!em Jezusa. Gdy zobaczy$
pusty grób: „ujrza$ i uwierzy$” (J
20,8).
Zmartwychwstanie jest czym",
co wymyka si m%dro"ci naukowca,
który jest zaopatrzony w przys$owiowe szkie!ko i oko. Wynika to
z natury zmartwychwstania. Jezus,
który ukazuje si uczniom, jest
kim", kto ma cia$o, kogo mo!na
zobaczy#, dotkn%#, z kim mo!na
rozmawia#, czy te! spo!y# posi$ek
(por. Mt 28,9-10; Mk 16,9-14; (k
23,13-43; J 20,11-21,23). Nie jest
to jednak takie samo cia$o, które
ma cz$owiek. Ch tnie si ga si
tutaj po okre"lenie, które bardziej
podkre"la wymiar tajemnicy, ni!
daje mo!liwo"# uchwycenia zagadnienia w ludzkich kategoriach.
Mówi si o ciele uwielbionym. To
uwielbione cia$o niby funkcjonuje
tak, jak cia$o doczesne, a jednocze"nie inaczej, m.in. nie jest ograniczone przestrzeni%. Jezus mo!e
wej"#, pomimo tego !e drzwi s%
zamkni te, mo!e wygl%da# tak, !e
uczniowie go nie rozpoznaj%. Zmartwychwstanie Jezusa jest czym"
innym, ni! przywrócenie do !ycia.
Jezus nie jest kim" na podobie&stwo wskrzeszonego m$odzie&ca
z Nain, czy (azarza (por. (k 7,1115; J 11,1-4.11-44). Oni byli blisko
bramy "mierci, ale przez ni% nie
przeszli. Inaczej by$o z Jezusem.
On przeszed$ przez bram "mierci
po to, aby nast pnie wróci# do
uczniów. Powy!sze rozwa!ania
mo!na w poetyckiej formie wyrazi#
s$owami pie"ni autorstwa Franciszka Karpi&skiego (1741-1825),
twórcy polskiego o"wiecenia: „Nie
zna "mierci Pan !ywota, chocia!
przeszed$ przez jej wrota. Rozerwa$a grobu p ta R ka "wi ta.
Alleluja. (…) Pró!no, stra!e, grób
strze!ecie! Ju! go tutaj nie znajdziecie: Wsta$, przenikn%$ skalne
mury Bóg natury. Alleluja”.
Zastanawiaj%c si nad rzeczywisto"ci% zmartwychwstania trzeba
spojrze# na ni% poprzez „okulary
wiary i mi$o"ci”. Inaczej traÞmy
w "lepy zau$ek. Do tego nawi%zuje
papie! Benedykt XVI, gdy stwierdza: „Wiary chrze"cija&skiej i «religii w granicach czystego rozumu»
niepodobna po$%czy# w jedno;
trzeba koniecznie zdecydowa# si
na jedno. Ten, kto wierzy, widzi
coraz ja"niej, jak rozumne jest
wyznawanie owej mi$o"ci, która
przezwyci !y$a "mier#” (J. Ratzinger, Wprowadzenie w chrze cija"stwo, Kraków 1994, s. 305).
ks. Adam Romejko
SZEPT WIARY
11
Wierz …, cz. 6
M
ówi!c o Bogu, a wi c zajmuj!c
si teologi!, zwraca si uwag
na w"a#ciwo#$ rozumu cz"owieka, jak!
jest jego niedoskona"o#$. Podkre#la si ,
%e nie da si w sposób wyczerpuj!cy
powiedzie$ kim jest Bóg – przedmiot
teologicznych docieka&. 'wiadomo#$
niedoskona"o#ci ludzkiego poznania
mo%e z jednej strony rodzi$ sceptycyzm,
wyra%aj!cy si w oporze, aby w ogóle
podejmowa$ temat nieuchwytny dla
ludzkiego rozumu – Boga, z drugiej
za# mo%na pój#$ w irracjonalnym,
mocno osadzonym na tym, co emocjonalne, kierunku, anga%uj!c si w #wiat
wyobra%e& o charakterze ba#niowym.
Do tej kwestii nawi!zuje papie% Benedykt XVI w encyklice o chrze#cija&skiej
nadziei Spe salvi z 2007 r.: „W ci!gu
historii chrze#cijanie usi"owali prze"o%y$
t «niewiedz!c! wiedz » na mo%liwe do
przedstawienia obrazy, tworz!c wizerunki «nieba», które pozostaj! wci!%
dalekie od tego, co w istocie znamy
tylko przez zaprzeczenie, poprzez nieznajomo#$” (Spe salvi, nr 13).
W #wiecie staro%ytnym, równie%
u autorów biblijnych, obecna by"a trójpoziomowa wizja #wiata („z do"u do góry”:
piek"o, ziemia, niebo), która wspó"cze#nie nie ma racji bytu. Czy oznacza to
jednocze#nie, %e s"owa z czwartego
i szóstego artyku"u Sk"adu Apostolskiego („…zst!pi" do piekie" (…) wst!pi"
na niebiosa, siedzi po prawicy Boga
Ojca Wszechmog!cego”) nale%y zrewidowa$, bo straci"y na aktualno#ci? Nie
jest to potrzebne. W Sk"adzie Apostolskim i innych tekstach zawieraj!cych
wyznanie wiary, gdy mowa jest o piekle
oraz niebie, to mamy tam do czynienia
nie z odniesieniem do przestrzeni geograÞcznej, lecz do zachodz!cej (lub nie)
relacji pomi dzy lud(mi i Bogiem.
Czym jest niebo? Krótko mo%na
stwierdzi$, %e to do#wiadczenie bezgranicznego szcz #cia, które nie ma i nie
b dzie mia"o ko&ca. To szcz #cie, które
przekracza ludzkie wyobra%enia. Kto#
powie, %e do szcz #cia nie jest ono
potrzebne. Problem w tym, %e szcz #cie, w którym brak odniesienia do
tego, co niebieskie, szybko ko&czy si
rozczarowaniem, %e przecie% mia"o by$
tak pi knie a jest inaczej. Jako interesuj!c! w tym kontek#cie mo%na przywo"a$ scen z wartego obejrzenia Þlmu pt.
Edi z 2002 r, wyre%yserowanego przez
Piotra Trzaskalskiego. Jureczek (Jacek
Braciak), zajmuj!cy si razem z tytu"o-
10 SZEPT WIARY
wym Edim (Henryk Go" biewski) zbieraniem z"omu, le%!c pijany przy skrzynce
z wódk! stwierdzi": „Nie my#la"em, %e
mnie takie szcz #cie spotka”. Na drugi
dzie& wymro%one mieszkanie i kac
w okrutny sposób przypomnia"y o krucho#ci do#wiadczonego przez Jureczka
„szcz #cia”.
W odniesieniu do nieba motyw
szcz #cia przewija si w opiniach wielu
my#licieli chrze#cija&skich. Np. #w.
Cyprian (210-258) mówi o rado#ci #wiat"a wiekuistego, #w. Hieronim (347-42)
o prawdziwym weselu, #w. Augustyn
(354-430) o wielkim szcz #ciu a #w.
Bonawentura (1217-1274) o zaspokojeniu g"odu szcz #cia. Istot! szcz #cia
w niebie jest trwanie w pe"nej mi"o#ci
relacji do Boga i innych stworze& – ludzi
i anio"ów. Przejawia si ono w radosnej
zale%no#ci od innych. Z tego powodu
niebo nie zaczyna si i nie wyczerpuje
w cz"owieku jako jednostce. Niebo ze
swej istoty jest czym#, czym cz"owiek
nie jest w stanie sam siebie obdarzy$.
Niebo mo%na jedynie otrzyma$, inaczej ni% piek"o, które mo%na da$ sobie
samemu, a które polega na radykalnej
odmowie „wspó"-znoszenia” drugiego.
Warto tu przywo"a$ przypowie#$ Jezusa
i komentarz, którym On j! opatrzy":
„Pewnemu zamo%nemu cz"owiekowi
dobrze obrodzi"o pole. I rozwa%a" sam
w sobie: Co tu pocz!$? Nie mam gdzie
pomie#ci$ moich zbiorów. I rzek": Tak
zrobi : zburz moje spichlerze, a pobuduj wi ksze i tam zgromadz ca"e
zbo%e i moje dobra. I powiem sobie:
Masz wielkie zasoby dóbr, na d"ugie
lata z"o%one; odpoczywaj, jedz, pij i u%ywaj. Lecz Bóg rzek" do niego: G"upcze,
jeszcze tej nocy za%!daj! twojej duszy
od ciebie; komu wi c przypadnie to, co#
przygotowa"? Tak dzieje si z ka%dym,
kto skarby gromadzi dla siebie, a nie
jest bogaty przed Bogiem” ()k 12,1621).
Do rzeczywisto#ci nieba jako rado#nie przyj tej zale%no#ci odnosi si
papie% Benedykt XVI, gdy stwierdza:
„Niebo jest (…) przysz"o#ci! cz"owieka
i ludzko#ci, której ona sama da$ sobie
samemu nie mo%e. Póki ludzko#$
tylko sama na siebie liczy, przysz"o#$
pozostaje zamkni ta i dopiero po raz
pierwszy zosta"a zasadniczo otwarta
w Cz"owieku (Jezusie – przyp. AR),
którego miejscem egzystencji by" Bóg
i przez którego Bóg wszed" w ludzk!
natur . Niebo jest wi c zawsze czym#
wi cej ni% osobistym losem cz"owieka;
pozostaje z konieczno#ci w zwi!zku
z «ostatnim Adamem», z cz"owiekiem
deÞnitywnym, a wi c z konieczno#ci
z ca"! przysz"o#ci! cz"owieka” (J. Ratzinger, Wprowadzenie w chrze cija!stwo, Kraków 1994, s. 308).
'wiadomo#$ zale%no#ci od innych,
przede wszystkim za# od Boga, stanowi
w nauczaniu Jezusa klucz do królestwa
niebieskiego. Jako ilustracj tej opinii
mo%na przywo"a$ fragmenty O#miu B"ogos"awie&stw: „B"ogos"awieni ubodzy
w duchu, albowiem do nich nale%y królestwo niebieskie. (…) B"ogos"awieni,
którzy cierpi! prze#ladowanie dla sprawiedliwo#ci, albowiem do nich nale%y
królestwo niebieskie” (Mt 5,3.10), czy
b"ogos"awie&stwo udzielone przez
Jezusa dzieciom, które ze wzgl du
na sw! s"abo#$ i nieporadno#$ symbolizuj! radykalnie poj t! zale%no#$:
„Wtedy przyniesiono Mu dzieci, aby
w"o%y" na nie r ce i pomodli" si za nie;
a uczniowie szorstko zabraniali im tego.
Lecz Jezus rzek": Dopu#cie dzieci i nie
przeszkadzajcie im przyj#$ do Mnie; do
takich bowiem nale%y królestwo niebieskie” (Mt 19,13-14). A czy my jeste#my
gotowi zale%e$ od Boga i innych?
ks. Adam Romejko
NR 4/2011 WRZESIE
12 SZEPT WIARY
W
,#$")-(.!"/0)1)-(2(3,1#4.(
5"0,1."6)!"( 7#$4289161(
$80,191( $101:1( ! " #$" ! %" #&'" #$"
#&'(; /(<='<>?(@79(<>'<A?(B2,(=C'<=D*(
07E9)$"F6!( GH:$!"( $2#1)1/I( H21J%(
61(/"/(8K#H)!"L0,28*(M:680$I)(0!%(:8(
,1K!"J8(7#$"K8616!1'(61G"N4(78:K#"FG!O'( N"( P491( 861( 61( 20K#8F( Q6828)$"061R*( B80,%78216!H( ,4)-'( K,E#$4(
$1( 61/:#8P6!"/0$"( 7#$"2!6!"6!1'(
P4G!( J8,82!( :8( 8K#H,6"/( $".0,4'( /1K(
67*( S1."K'( K,E#4( 8F2!1:)$49( 024.(
N868.'( N"( J8,E2( /"0,( $1P!O( :8#809"J8'(/"FG!(J8($#16!'(GHP(:$!")K8'(/"FG!(
$#8P!( .H( 0!6!")( ;78#*( T:$( >'<UV<>D'(
24$61)$191( 861( 8K#"FG86"( J#16!)"'(
$178P!"J1/I)( /":68)$"F6!"( "0K1G1)/!( 7#$".8)4*( S8J!K1( $".0,4( 871#,1(
8($101:%( ! "#$" ! %"#&'"#$"#&'(0,8!(
H( 78:0,12( 207E9)$"06"J8( 040,".H(
0I:826!)$"J8'( 0$)$"JEG6!"( $1F(
8P/12!1( 0!%( 2( /"J8( K1#64.( 8PG!)$H*(
4.!"#$16!"(K1#4(2(!.!"6!H(71L0,21(
/"0,(1K,".($".0,4'(2(K,E#4.($121#,1(
/"0,( 24#1W61( !6X8#.1)/1( 8( $1K#"0!"(
/"/( 8::$!194216!1( Y( K1#1( /"0,( Q,1K1(
1(,1K1R(!(2!%K0$1(P4O(6!"(.8N"*(5"6'(
K,E#4( $17#1J6I9P4( $10,808216!1(
)!%N0$"/( K1#4'( 01.( .EJ9P4( 0,1O( 0!%(
7#$":.!8,".(780,%78216!1(K1#6"J8*
Z!8#I)( 78:( H21J%( ,8'( )8( 7824N"/'( H$101:6!86"( /"0,( 74,16!"'( 61(
)$4.( 78G"J1( 0I:'( 8( K,E#4.( .821(
2( 0!E:.4.( 1#,4KHG"( 2!1#4( 3K91:H(
[780,8G0K!"J8\( Q0,1.,I:( 7#$4/:$!"(
0I:$!O( N424)-( !( H.1#94)-R]( 3$HK1/I)( 8:782!":$!'( 21#,8( 7#$42891O(
X#1J."6,( 68)6"/( #8$.824( ^"$H01(
$( Q780$HKH/I)4.R( X1#4$"H0$".(
8( !.!"6!H( _!K8:".\( Q51K( P82!".(
ZEJ(H.!98219(F2!1,'(N"(3461(02"J8(
^":68#8:$86"J8(:19'(1P4(K1N:4'(K,8(
2( _!"J8( 2!"#$4'( 6!"( $J!6I9'( 1G"( .!19(
N4)!"( 2!")$6"*( [GP82!".( ZEJ( 6!"(
780919( 02"J8( 3461( 61( F2!1,( 78( ,8'(
1P4(F2!1,(78,%7!9'(1G"(78(,8'(P4(F2!1,(
$80,19( 7#$"$( _!"J8( $P12!864*( @,8(
2!"#$4(2(_!"J8'(6!"(78:G"J1(78,%7!"6!H?(1(K,8(6!"(2!"#$4'(/HN($80,19(78,%7!864'( P8( 6!"( H2!"#$49( 2( !.!%( ^":68#8:$86"J8( 3461( Z8N"J8*( [( 0I:(
78G"J1(61(,4.'(N"(F2!1,98(7#$40$98(61(
F2!1,'( G")$( GH:$!"( P1#:$!"/( H.!9821G!(
)!".68FO(16!N"G!(F2!1,98\(P8($9"(P494(
!)-( H)$46K!*( @1N:4( P82!".'( K,8( 0!%(
:87H0$)$1( 6!"7#128F)!'( 6!"612!:$!(
F2!1,91(!(6!"($PG!N1(0!%(:8(F2!1,91'(1P4(
6!"( 78,%7!868( /"J8( H)$46KE2*( @,8(
07"96!1( 24.1J16!1( 7#12:4'( $PG!N1(
0!%( :8( F2!1,91'( 1P4( 0!%( 8K1$198'( N"(
/"J8(H)$46K!(0I(:8K8616"(2(Z8JHR(;^(
U'=`V<=D*
3I:( Z8J1( 61:( )$982!"K!".( 6!"(
.1( 2!%)( X8#.4( 1K,426"/( 8:791,4( $1(
GH:$K!"(780,%78216!"'(K,E#"/(!6!)/1,8#".( !( "J$"KH,8#".( P49P4( 01.( ZEJ*(
3I:( 61:( N424.!( !( H.1#94.!( 0,1/"(
0!%( 8K1$/I( :8( #"1G!$1)/!( $1782!":$!(
^"$H01( 8( ,4.'( N"( Q6!"( .1( ;&D( 6!)(
HK#4,"J8'( )8( P4( 6!"( 240$98( 61( /12'(
16!(6!)(,1/".6"J8'()8(P4(0!%(6!"(0,198(
2!1:8."R( ;aK( =<'<D*( T1)$"/( 61G"N4(
.E2!O( 8( 01.80I:$!"*( 58( )$982!"K(
K860H.H/I)( 2!"GK!( :1#'( K,E#4.( /"0,(
28G68FO'( 24P!"#1( N4)!"( P"$( Z8J1(
!( ,4)-'( K,E#$4( $1( 6!.( 78:IN1/I*( 58(
K8G"/6"( ( (" )*+,-$.( ;$( /*( 91)*( nie
'/0/" )12341D'( 8#4J!61G6!"( 24782!":$!16"( 7#$"$( H71:9"J8( 16!891'(
K,E#".H( 7#$47!0H/"( 0!%( !.!%( SH)4X"#*( b#86!I( /"0,( X1K,'( N"( 78:)$10( J:4(
/"J8(!.!%(8$61)$1(,"J8'(K,E#4(6!"0!"(
F2!1,98'(86(24P!"#1()!".68FO*(c$46!(
78:8P6!"(/1K()!'(8(K,E#4)-(2(#8$.82!"( $( _!K8:".".( .E2!9( ^"$H0'( N"(
QP1#:$!"/( H.!9821G!( )!".68FO( 16!N"G!(
F2!1,98R*
d8N"( ,8( P#$.!"O( 6!")8( :$!26!"'(
G")$(#$")$42!0,8FO(0I:H(0,1682!(1e#.1)/%()$982!")$"L0,21(2()194.(/"J8(
24.!1#$"'(J9E26!"($1F(8:680!(0!%(:8(
28G68F)!'( 612",( J:4( K860"K2"6)/"(
.8JI( 8K1$1O( 0!%( ,#1J!)$6"*( ( )!"K124( 0780EP( 617!019( 61( ,"6( ,".1,(
717!"N( Z"6":4K,( fgb\( QM0,1,")$64(
G80( )$982!"K1( 6!"( $80,1/"( .H( 61#$H)864( 2P#"2( /"J8( N4)!824.( :")4$/8.*( 52!"#:$"6!"( ,8( /"0,( $#"0$,I(
6!"$P%:6"( /1K8( J#16!)1( 28P")( X190$42"J8( :8J.1,4$.H( !( X190$42"J8(
78)$H)!1( P"$7!")$"L0,21( H( )-#$"F)!/16*(54GK8(2(,"6(0780EP(H,#$4.H/"(
0!%(2F#E:(GH:$!(#E268FO'(N"(20$40)4(
.1/I( ,1KI( 01.I( 8:782!":$!1G68FO*(
h101:6!)$4.( $1:16!".( 7#$"782!1:16!1( )-#$"F)!/1L0K!"J8( 8:( )$10E2(
M/)E2( @8F)!891( /"0,( HF2!1:1.!1O(
8( ,"/( /":61K82"/( 8:782!":$!1G68F)!(
20$40,K!)-( !( 80,#$"J1O( 7#$":( X190$424.( $1HX16!".( 24#1N1/I)4.( 0!%(
2(824.\(iB16!"'(B16!"jkR(;^*(T1,$!6J"#'( 56+ 7$0#*(-*" 7" 89+#*:8-;$<)=7 '(@#1KE2(=CC>'(0*(U=lD*
( 09821)-( Q0,1.,I:( 7#$4/:$!"(
0I:$!O( N424)-( !( H.1#94)-R( $121#,"(
/"0,(78$4,426"(7#$"0916!"*(3I:'(K,E#4(
0!%(:8K861'(1(2(K,E#4.(!(.4(P%:$!".4(
H)$"0,6!)$4G!'( P%:$!"( 0I:".( 6!"(
!"#$%&'()$*(+
NR 5/2011 LISTOPAD
/1K!"J8F( 7#$471:K82"J8( 0%:$!"J8'(
G")$( P%:$!"( 610( 0I:$!9( 07#12!":G!24(
3%:$!1'( K,E#4.( /"0,( ^"$H0( c-#40,H0*(
58( P%:$!"( ^"J8( 0I:( !( :G1,"J8( 80,1,")$6"( 09828( P%:$!"( 61G"N198( :8(
_!"J8*(M)$"K!216!"(Q^"J8(0I:HR(6!"(
7#$"#1N198( 7!"#20$4)-( )-#$"F)!/16*(
m:4P4(P498(!61)$"/'(,8(61(!)-(H0,1)-(
6!"($61G1$94P4(0!%(7"96"(61:$!"!(09821(
>$+$($"=9$(;$(/*(1#1.*(?+#4;0@%"?$(-*"
Jezu?( 78#*( =( @8#( =`'<<D*( h( P!"J!".(
)$10H( ,8( 7"96"( 87,4.!$.H( 2471,#4216!"(B161($1.!"6!198(0!%(2(71#1G!NH/I)"( 8)$"K!216!"( 61( 7#$"#1N1/I)4(
!(7#$"/.H/I)4(J#8$I(Dies irae(;$(/*(91)*(
A#-*<"B(-*72D*
B8:"/.H/I)( ,".1,( 786826"J8(
7#$4/F)!1(^"$H01(!($2!I$16"J8($(6!.(
0I:H(21#,8(7#$42891O(!(24/1F6!O(:21(
,"#.!64\(paruzja i $6 !$=$)=$#$*(MP1(
78)-8:$I($(/%$4K1(J#")K!"J8*(B!"#20$4( 8$61)$1( '*8( :C( GHP( 6+#4;:8-*
!( 8:680!( 0!%( :8( ^"$H01( c-#40,H01'(
K,E#4( 7#$4/:$!"( 786826!"( 61( F2!1,'(
/1K8( ,"6'( K,E#4( 78K8619( 20$"GK!"( $98(
;[6,4)-#40,1D'(K,E#4(20K#$"0$1(H.1#94)-(!(!)-(0I:$!*
[78K1,10,1$1( 8$61)$1( 2( /%$4KH(
78G0K!.( 6+#47+D8*(-*'( 0( 7-*(-**(
n( 7!01#$4( )-#$"F)!/1L0K!)-( 0,1#8N4,6"J8( 0)-8:H(78:(78/%)!".(178K1,10,1$4(#8$H.!168($P12!16!"()19"J8(
F2!1,1( ;178K1,10,1$1( K80.!)$61D(
8#1$( $P12!"6!"( 20$40,K!)-( !0,8,(
#8$H.64)-(;178K1,10,1$1(808P821D*(
@860"K2"6)/I( P498( 7#$"K8616!"'( N"(
20$40,K8( !( 20$40)4( $80,16I( $P12!"6!'( N"( 7#$"0,16!"( !0,6!"O( 7!"K98(
!( 612",( 0$1,16( 0!%( 612#E)!*( o$!%K!(
279428.(.4FG!(F2*([HJH0,461(;Up>V
>UAD( !:"1( ,1( 6!"( P491( 787HG1#61(
2(@8F)!"G"($1)-8:6!.*(n$612168(/I(
$1( 07#$")$6I( $( 61HKI( 8( 2!")$64)-(
.%K1)-(7!"K!"G64)-*( (0,1#8N4,68F)!(
$28G"66!K1.!( 61HK!( 8( 178K1,10,1$!"(
P4G!(.*!6*(M#4J"6"0(;=lpV<p>D(!(m#$"J8#$( $( _4004( ;UUpVUC>D*( h( P1#:$!"/(
207E9)$"064)-( ,"8G8JE2( .8N61(
24.!"6!O( 7#8,"0,16,E2\( q#4:"#4K1(
3)-G"!"#.1)-"#1(
;=+`lV=lU>D'(
[GP"#,1( 3)-2"!,$"#1( ;=l+pV=C`pD(
!( B1HG1( 5!GG!)-1( ;=ll`V=C``D*( F#E:(
,"8G8JE2( K1,8G!)K!)-( 78JGI:4( PG!0K!"(
!:"!( 178K1,10,1$4( J980!9( 6!".!")K!(
/"$H!,1( @1#G( T1-6"#( ;=CA>V=Cl>D(
8#1$(78G0K!(8PG1,( 1)912(r#46!"2!)$(
;=CU`VD'( 7#8X"08#( 61( @1,8G!)K!.( n6!2"#04,")!"(SHP"G0K!.*
K0*([:1.(T8."/K8
NR 5/2011 LISTOPAD
!"( .1( 61( $!".!( .1,K!'( K,E#1(
)-8O( #1$( 6!"( )!"#7!191P4(
$( 7828:H( 028!)-( :$!")!'( K,E#1( 6!"(
$1$6191P4( PEGH( .1,)$46"J8( 0"#)1*(
_!"(.1(61($!".!(,1K!"/(.1,K!&(6!"(.1(
!( 2( 6!"P!"*( 58( 2!"GK1( ,1/".6!)1'( 1G"(
6!"P8(Y(.!"/0)"(7"96"/(0$)$%FG!28F)!(
Y(6!"(24KGH)$1()!"#7!"6!1*(c!"#7!(#E26!"N( :$!F( K#EGH/I)4( 2( 6!"P!"( ^"$H0*(
^"J8( 7"961( PEGH( ,1/".6!)1( K#$4N1(
H8P")6!1( 0!%( 2"( 20$40,K!)-( F2!I,46!1)-( F2!1,1'( 1( M6( 01.( /"0,( 2)!IN(
240,12!864( 61( 6828( 61( 0$4:"#0,21( !( 78F.!"2!0K8*( _!"( )!"#7!( 01.*(
d1#4/1'( $/":68)$861( $( ^"$H0".( !( 2(
7"96!( H)$"0,6!)$I)1( 2( ^"J8( )-21G"'(
H)$"0,6!)$4( ,1KN"( 2( ^"J8( PEGH*( _!"78K1G16"(0"#)"(d1#4!'(K,E#"(P!/"(/":64.(#4,.".($(3"#)".(^"$H01'()!"#7!'(
/1K(0"#)"(K8)-1/I)"/(.1,K!*
c-4P1( 6!J:$!"( 24#1W6!"/( 6!"(
782!":$!191(d1#4/1(8(PEGH(02"J8(.1,)$46"J8(0"#)1(6!N(78:)$10(X1,!.0K!)-(
8P/12!"L*( ( G!7)H( =C=+( #*( .E2!91'(
N"( GH:$!"( 8P#1N1/I( Z8J1( J#$")-1.!(
!($1:1/I(dH(PEG($94.(780,%78216!".*(
B82,E#$491(,8(2(78N"J61G64.'((71W:$!"#6!K824.( 8P/12!"6!H'( 1( 2( K!GK1(
G1,( 7EW6!"/( /"0$)$"( #1$( $0,I7!91( 61(
$!".!%'( ,4.( #1$".( $( o$!")!I,K!".(
^"$H0'( P4( 2( -!0$71L0K!.( KG10$,8#$"(
B86,"s":#1( 7#80!O( 8( 2461J#1:$16!"( $1( $6!"21J!( !( 8P"GJ!'( /1K!"( #16!I(
^"/( 3"#)"*( B8:)$10( ,"J8( 8P/12!"6!1((
^"$H0( 7#80!9( 8( H0,1682!"6!"( 61P8N"L0,21( 7!"#20$4)-( 08PE,( .!"0!I)1'(
/1K8(2461J#8:$"6!1($1(J#$")-4(7#$")!2K8( _!"78K1G16".H( 3"#)H( d1#4!(
!( 24/1F6!9'( :G1)$"J8( :8.1J1( 0!%( 7!%)!H( 08PE,\( Qc-8:$!( 8( 7!%O( $6!"21J(
!( 8P"GJ'( K,E#4.!( $6!"21N1( 0!%( _!"78K1G16"( 3"#)"( d1#4!R*( 3I( ,8\( 8P"GJ!(
7#$")!2K8( _!"78K1G16".H( B8)$%)!H(
d1#4!?( 7#$")!2K8( ^"/( :$!"2!),2H?((
^"/( Z8N".H( d1)!"#$4L0,2H?( 8P"GJ!'(
7#$"$(K,E#"(H0!9H/"(0!%(278!O(2(0"#)1(
:$!")!( 8P8/%,68FO'( 2$J1#:%'( 1( 612",(
6!"612!FO( :8( d1#4!( 8#1$( PGHW6!"#0,21'(K,E#"($6!"21N1/I(^I(2((F2!%,4)-(
2!$"#H6K1)-*
b6X8#.1)/8.( 8( 7!"#20$4)-( 08P8,1)-( .!"0!I)1( 8:( 01."J8( 78)$I,KH(
,#H:68(P498(7#$":#$"O(0!%(:8(GH:$K!)-(
0"#)*(58(P1#:$8($61.!"66"\(J:4(!66"(
61P8N"L0,21( P1#:$8( 0$4PK8( H$40K!2194( #8$J980( !( 1K)"7,1)/%( @8F)!891'(
2(,4.(7#$471:KH(.!/1/I(K8G"/6"(:$!"0!I,K!(G1,(!(6!)(j( (,#$")-(K#1/1)-(61P8N"L0,28(,8($80,198(8e)/1G6!"($1,2!"#-
N
:$86"\( 2( B8#,HJ1G!!'( r!0$716!!( !( 2(
B8G0)"*(^":61K(2)1G"(6!"($61)$4(,8'(
N"((/"0,(868(,1.(7820$")-6!"($616"(
!(7#1K,4K8216"*
(cEN(,1K!"J8(K#4/"(0!%(2(,4.(61P8N"L0,2!"'(N"(K1#:4619(^80"7-(T1,$!6J"#'( :$!F( Z"6":4K,( fgb'( 8J980!9'( N"(
$2!I$164( $( 6!.( KHG,( _!"78K1G16"J8(
3"#)1(d1#4!(/"0,(#1,H6K!".(:G1(F2!1,1'(
N"( K#4/"( 0!%( 2( 6!.( 78,%J1( 0!G6!"/0$1(
8:(QP#86!(20$"GK!"J8(#8:$1/HR]
M,EN'( !0,8,I( ,"J8( 61P8N"L0,21(
/"0,( $1:8FOH)$46!"6!"'( )$4G!( 2461J#8:$"6!"($1(J#$")-4'(/1K!)-(:87H0$)$1/I( 0!%( GH:$!"'( ,1KN"( 6!"2!"#$I)4'(
7#$")!2K8( _!"78K1G16".H( 3"#)H(
d1#4!'( 1( 2( K860"K2"6)/!( 7#$")!2(
Z8JH*
h1G")1/I)( 61P8N"L0,28( 7!"#20$4)-( 08PE,'( d1,K1( Z8N1( 7#1J6!"(
610( $116J1N821O( 2( :$!"98( 78KH,4(
!( 612#E)"6!1'( )$4G!( .!0/%( #1,8216!1(
$1J#8N86"J8( 2!"G8.1( 6!"P"$7!")$"L0,21.!( F2!1,1'( 1P4( 247#80!O(
:G1( 6!"J8( .!980!"#:$!"( Z8J1'( 7#$":(
K,E#4.( M61( /1K8( 610$1( d1,K1( 6!"H0,166!"( 20,12!1( 0!%( $1( 61.!*( M:(
$1:8FOH)$46!"6!1( $1( 787"96!86"(
$98( !( $2#E)"6!1( 0"#)( :8( Z8J1( $1G"N4(
78KE/( 61( F2!")!"'( /"J8( 7#$",#216!"(
!(8:KH7!"6!"(2":9HJ($1.409H(Z8N"J8*(
(21G)"($(.8)1.!()!".68F)!(8(K#EG"0,28( Z8N"( !0,8,6I( #8G%( M71,#$68FO(
Z8N1( 782!"#$491( d1#4!'( $24)!%0K!"/(
_!"2!"F)!"($(@0!%J!([78K1G!704*
3$1,16(P8!(0!%(,"J8(61P8N"L0,21(
!()$46!'()8(2(/"J8(.8)4'(P4(78$80,198(
/":46!"(2($1.4091)-(Z8N"/(M71,#$68-
SZEPT WIARY
13
oG1,"J8(K1N:4'(K,8(K8)-1(d1#4/%'(
6!")-( HKG%K6!"( :8( .8:G!,24( !( 78:"/.!"( 78KH,%'( P4( 2461J#8:$!O( ^"/( $1(
PGHW6!"#0,21'(K,E#"(#1$(78(#1$(0940$4(
28KE9(0!"P!"'($1(0$4:"#0,21(2(2408K861K91:824)-( J1$",1)-( !( 2( K8L)H(
$1(&(8P8/%,68FO*
c$,"#4( 21#H6K!( 61P8N"L0,21(
7!"#20$4)-(08PE,(.!"0!I)1\
=*( ( 7!"#20$"( 08P8,4( .!"0!I)1(
7#$40,I7!O( :8( 0782!":$!( $( !6,"6)/I(
2461J#8:$"6!1( $1( J#$")-4( 787"96!86"(7#$")!2(_!"78K1G16".H(3"#)H(
d1#4!*(d8N61(,1KN"(0K8#$40,1O($(910K!(
01K#1."6,H( 78/":616!1( 2)$"F6!"/'(
P4G"P4(2(,4.(:6!H(P4O(2(0,16!"(910K!(
HF2!%)1/I)"/'(P"$(J#$")-H()!%NK!"J8?
<*( B#$4/IO( @8.H6!%( t2*( 2( 7!%O(
7!"#20$4)-(08PE,(.!"0!I)1(2(7824N0$"/(!6,"6)/!?
U*(M:.E2!O(7!%O(,1/".6!)(#EN1L)824)-?
>*(B#$"$(7!%,61F)!"(.!6H,(#8$21N1O(,1/".6!)"(#EN1L)82"(8e1#H/I)(,%(
.":4,1)/%(2((24.!"6!86"/(!6,"6)/!*
B8( $1.1)-H( 61( 028/"( N4)!"( =U(
.1/1(=Cl=(#*(P98J80912!864(^16(B12"9(
bb( $178$619( 0!%( $( )19I( :8KH."6,1)/I(
8P/12!"L( X1,!.0K!)-*( 3,19( 0!%( 2!"GK!.(
1780,89".( 8#%:$!1( $( q1,!.4*( 37"96!9(
7#8FP%( d1#4!( !( 78F2!%)!9( T80/%( ^"/(
_!"78K1G16".H(3"#)H*(m8#G!2!"(7#1K,4K8219( 61P8N"L0,28( 7!"#20$4)-(
08PE,*( Z1#:$8( 24.8264.( $61K!".(
P491(^"J8(F.!"#O(2(7!"#20$I(08P8,%(
.!"0!I)1*
r1661(S!)$P1L0K1
F)!*
!"#$%&'$'()*%+,'-'
.)/ 0&12*3 '4%&!32$,56'2 /7*'+%&2%85)
Wierz …, cz. 8
V
eni Creator Spiritus – Przyjd
Duchu !wi"ty, to najpopularniejszy hymn ku czci Ducha
!wi tego, trzeciej Osoby Trójcy !w.,
którego autorstwo przypisuje si Hrabanowi Maurowi (780-856), uczonemu
epoki karoli"skiej. Wykonuje si go
w wa#nych momentach #yciowych; np.
w czasie zawierania ma$#e"stwa oraz
udzielania %wi ce" biskupich. Ciekawostk& jest fakt, #e w obowi&zuj&cych
od 1990 r. obrz dach sakramentu
%wi ce" zrezygnowano z wykonywania go w czasie %wi ce" kap$a"skich
(prezbiteratu). O co prosz& %piewaj&cy
Veni Creator Spiritius? O potrzebne
$aski, o %wiat$o rozumu i serca, o dar
mi$o%ci, o pokrzepienie w trudnych
sytuacjach, szczególnie za% o si$
w obliczu (duchowego) nieprzyjaciela.
Kim jest Duch !wi ty, którego
wyznajemy w ósmym artykule Sk$adu
Apostolskiego: „Wierz
w Ducha
!wi tego”? Ch tnie podkre%la si , #e
Duch !wi ty, to Bóg z jednej strony
bliski, z drugiej za% nieznany, o którym w Ko%ciele na przestrzeni dziejów
mówi$o si coraz ciszej. Benedykt XVI
wskazuje (J. Ratzinger, Bóg Jezusa
Chrystusa. Medytacje o Bogu Trójjedynym, Kraków 1995, s. 102-106),
#e przyczyn& tego stanu rzeczy by$y
b$ dne nauki na Jego temat. W staro#ytno%ci by$y to m.in. pogl&dy Manesa
(216-276), prekursora manicheizmu,
który podawa$ siebie za wcielenie
Ducha !wi tego, g$osz&c jednocze%nie, #e stoi wy#ej od Chrystusa. Czasem po$&czonej z t sknot& fascynacji
Duchem !wi tym by$o %redniowiecze.
By$ to okres naznaczony wieloma
konßiktami: pomi dzy 'ydami i chrze%cijanami, Ko%cio$em na Wschodzie
i Zachodzie, duchownymi i %wieckimi itd. Wyraz t sknocie za Duchem
!wi tym da$ Joachim de Fiore (11301202), opat cysterski z po$udniowych
W$och. By$ on przekonany, #e Ko%ció$
nie mo#e pozosta( takim, jakim by$ za
jego czasów, i# potrzebna by$a prowadz&ca do zgody i jedno%ci odnowa.
Zaproponowa$ trynitarne spojrzenie
na ludzkie dzieje. Wyró#ni$ zwi&zan&
ze Starym Testamentem epok Ojca,
po której przysz$a nowotestamentowa
epoka Syna Bo#ego. Epoka, która
mia$a nadej%(, to epoka Ducha !wi tego. Joachim de Fiore by$ przekonany, #e jej pojawienie si mo#na by$o
przyspieszy(. Jego zdaniem miejscem
10 SZEPT WIARY
antycypacji (uobecnienia w tera)niejszo%ci tego, co przysz$e) epoki Ducha
!wi tego b dzie nowa wspólnota
zakonna. Za takow& pocz&tkowo uwa#ano franciszkanów. Jednak walki,
które by$y toczone poprzez ró#ne
rodziny zakonne, którym patronowa$
Biedaczyna z Asy#u, o to która z nich
powinna by( „t& wspólnot&”, postawi$y pod znakiem zapytania tego typu
aspiracje. Pogl&dy Joachima de Fiore
zosta$y pot pione w czasie Soboru
Latera"skiego IV (1215).
Szukaj&c odpowiedzi na pytanie
kim jest Duch !wi ty warto odnie%(
si do Pisma !w. W Starym Testamencie rzeczywisto%( Ducha !wi tego
okre%lana jest hebrajskim terminem
ruah a w Nowym Testamencie greckim pneuma. I jedno i drugie s$owo
oznaczaj& tchnienie, wiatr. Idea wiatru
dobrze oddaje to kim jest Duch !wi ty
– nie wida( Go, wida( za% skutki Jego
obecno%ci. Do tego nawi&zuje Jezus
w rozmowie, któr& noc& prowadzi$
z Nikodemem: „Zaprawd , zaprawd ,
powiadam ci, je%li si kto% nie narodzi
z wody i z Ducha, nie mo#e wej%( do
królestwa Bo#ego. To, co si z cia$a
narodzi$o, jest cia$em, a to, co si
z Ducha narodzi$o, jest duchem. Nie
dziw si , #e powiedzia$em ci: Trzeba
wam si powtórnie narodzi(. Wiatr
wieje tam, gdzie chce, i szum jego s$yszysz, lecz nie wiesz, sk&d przychodzi
i dok&d pod&#a” (J 3,5-8).
Innym
okre%leniem,
które
w Nowym Testamencie (J 14,16.26;
15,26; 16,7) u#ywa si na Ducha
!wi tego, jest paraklet. Oddawane
jest ono jest w j zyku polskim jako
Pocieszyciel. Nie jest to „najszcz %liwsze” t$umaczenie. Do tego faktu odnosi
si René Girard (1923-), francuski
antropolog i literaturoznawca, w publikacji pt. Kozio# oÞarny (*ód) 1987):
„Parakletos jest dok$adnym, greckim
odpowiednikiem francuskiego s$owa
adwokat lub $aci"skiego ad-vocatus.
Tak wi c Paraklet wzywany jest, aby
przemawia$ zamiast i w imieniu oskar#onego, oÞary, aby by$ jej obro"c&.
Paraklet to adwokat powszechny,
powo$any do obrony wszystkich niewinnych oÞar, burzyciel wszelkich
prze%ladowczych przedstawie". Jest
wi c istotnie duchem prawdy, tym,
który rozprasza mroki wszelkiej mitologii” (s. 303).
A co zrobi(, gdy oÞara, która
potrzebuje pomocy, nie chce wsparcia ze strony „boskiego Adwokata”?
Pytanie to odnosi si do kwestii, która
w Nowym Testamencie okre%lana
jest mianem grzechu (blu nierstwa)
przeciwko Duchowi !wi"temu (por.
Mt 12,31-32; Mk 3,28-29; *k 12,10),
a który nie mo#e zosta( odpuszczony
„…ani w tym wieku, ani w przysz$ym”
(Mt, 12,32). Problematyce tej po%wiecona zosta$a jedna z cz %ci encykliki
Jana Paw$a II Dominum et viviÞcantem (1986), która stanowi podsumowanie dotychczasowej nauki Ko%cio$a
o Duchu !wi tym. Odwo$uj&c si do
my%li %w. Tomasza z Akwinu (12241274) papie# t$umaczy, #e grzechu
tego nie mo#na odpu%ci( z powodu
jego natury. Polega on bowiem na
%wiadomej odmowie przyj cia zbawienia, jakie Bóg poprzez Ducha !wi tego oÞaruje cz$owiekowi. Cz$owiek
z jednej strony nie chce uzna( grzechu, który pope$ni$, z drugiej za% – co
ma znaczenie decyduj&ce – odrzuca
Pocieszyciela i jego skierowan& do
niego zbawcz& ofert (por. mój artyku$
w „Szepcie wiary” 2011, nr 5).
„«Blu)nierstwo» przeciw Duchowi
!wi temu jest grzechem pope$nionym
przez cz$owieka, który broni rzekomego «prawa» do trwania w z$u, we
wszystkich innych grzechach, i który
w ten sposób odrzuca Odkupienie.
Cz$owiek pozostaje zamkni ty w grzechu, uniemo#liwiaj&c ze swej strony
nawrócenie – a wi c i odpuszczenie
grzechów, które uwa#a za jakby nieistotne i niewa#ne w swoim #yciu. Jest
to stan duchowego upadku, gdy# blu)nierstwo przeciwko Duchowi !wi temu nie pozwala cz$owiekowi wyj%(
z samozamkni cia i otworzy( si
w kierunku Boskich )róde$ oczyszczenia sumie" i odpuszczenia grzechów”
(Dominum et viviÞcantem, nr 46).
Starotestamentowy odpowiednik
poj cia grzechu przeciw Duchowi
!wi temu stanowi okre%lenie zatwardzia#o$% serca. Obecnie – za Piusem
XII (1876-1939) – mówi si ch tnie
o utracie poczucia grzechu.
Na zako"czenie proponuj fragment (7 i 8 zwrotk ) zielono%wi&tkowej
sekwencji Przyb&d , Duchu !wi"ty:
„Obmyj, co nie%wi te,/ Osch$ym
wlej zach t ,/ Ulecz serca ran .
Nagnij, co jest harde,/ Rozgrzej
serca twarde,/ Prowad) zab$&kane”.
ks. Adam Romejko
NR 6/2011 GRUDZIE
!"#$ %&'($ )*+,-./0$ 1(.2"$ 3"!45%&#"$ 3$ 6!-&3-7("#$ 52("189&$ :1/568$
;<*'(*9'1-&=*>$ ?3-&2!@$ 3A$ +3-@("$
)*+,-./$ <*3'!&,B4"0$ +3-@(",B$ *C,*354-&DE$ )2.(1*$ #*F45$ <*3-&6!-&G0$
F&$ (*$ 3'<.94*(5$ 8,!4-.3$ B2"'(8'5H$
I64*'!7,$ '-@$ 6*$ (&2#-4*9*=--$ ,B@(4-&$
<2!"3*/8%&$ '-@$ =2&,1-&$ '/*3*$ !!" #
sia0$ 1(.2&$ <*6*C4-&$ %51$ -44&$ =2&,1-&$
'/*3*$$%&'()( 0$*!45,!5$J9-(82=-,!4&K$
!=2*#56!&4-&H$ L35$ '/*35$ M$ 1*+,-./$
-$ '"45=*=5$ M$ N841,%*48%7$ 3$ <*6*C4"0$
638</5'!,!"!4*3"$ '<*'.CH$ I64*'!7$
'-@$ 4-&$ ("91*$ 6*$ !=2*#56!*4&%$ 3'<.94*("0$ 9&,!$ (51F&$ 6*$ #-&%',50$ 5$ 3-@,$
6*$ C86"4180$ 3$ 1(.2"#$ (5$ 3'<.94*(5$
'-@$ =2*#56!-H$ :(76$ <*6$ (&2#-4&#$
1*+,-./$ J-$ '"45=*=5K$ C@6!-&#"$ 2*!8#-&9-$ *<52(7$ *$ 3'<.94*(@$ 3-&2!7,",B$
-4'("(8,%@$*25!$#-&%',&0$3$1(.2"#$2&59-!*354&$ '7$ 6!-5/54-5$ *$ ,B5251(&2!&$
189(",!4"#H$ :/*3*$ !!" $*'$ '(5/*$ '-@$
C5!7$ 695$ (&2#-48$ 1*+,-./$ 3$ %@!"15,B$
2*#5O'1-,BP$<*2H$4<H$N254,8'1-&$ ("*$ 0$
,!"$ B-'!<5O'1-&$ *(" $*'H$ Q$ %@!"15,B$
=&2#5O'1-,B$&("#*9*=-5$'/*35$1*+,-./$
%&'($ -445H$ R*,B*6!-$ *4*$ *6$ =2&,1-&=*$
3"25F&4-5$ !%+*'! 0$ 1(.2&$ *!45,!5$ ?(50$
1(.25$459&F"$6*$R545D$-$*64*'-$'-@$6*$
+3-7("4-0$5$3-@,$6*#8$R5O'1-&=*P$<*2H$
4<H$ 54=-&9'1-&$ church0$ ,!"$ 4-&#-&,1-&$
KircheH$ S$ <*6*C47$ &("#*9*=-7$ #5#"$
6*$ ,!"4-&4-5$ 3$ %@!"18$ '(52*,&21-&34*'/*3-5O'1-#H$ I12&+9&4-&$ ,&21-&3$
<*,B*6!-$*6$=2&,1-&=*$!%+*'!)&0$1(.2&$
*!45,!5$ ?6*#$ R5O'1-D0$ -$ %51*$ (51-&$
N841,%*48%&$ 3$ %@!"15,B$ :/*3-54$ <*/864-*3",B$-$3',B*64-,BH$T45,!&%$#5$'-@$
'<2535$ !$ %@!"1-&#$ <*9'1-#0$ ,!&'1-#$
-$ '/*35,1-#H$ R*9'1-&$ '/*3*$ 1*+,-./$ J-$
'/*35,1-&$ !)$,)"K$ <*,B*6!7$ *6$ ,!&'1-&=*$ !)$, "0$ 5$ (&$ !5+$ *6$ /5,-O'1-&=*$
(&2#-48$ -'$, ""./0$ 1(.2&$ *!45,!5/*$ 352*347$ *'56@H$ Q'15!8%&$ '-@0$ F&$ 3$ <2!&'!/*+,-$
<-&23'!&$ 1*+,-*/"$ C86*354&$
45$ !-&#-5,B$ U82*<"$ V2*61*3&%$#-5/"$352*34"$,B5251(&2H
R"(5%7,$ '-@$ *$ 2!&,!"3-'(*+G$ )*+,-*/50$ 5$ 3-@,$
3'<.94*("$ 8,!4-.3$
B 2 " ' ( 8 ' 5 0$
< * F " -
(&,!4&$ %&'($ !5<*!454-&$ '-@$ !&$ +3-56&,(35#-$ C-C9-%4"#-$ 45$ (&4$ (&#5(H$
Q$R-+#-&$V3H$!45%68%&#"$2.F4&$*C25!"$
*64*'!7,&$ '-@$ 6*$ )*+,-*/5H$ T4'<-25,%7$
695$ 4-,B$ C"/"$ (51-&$ 6!-&6!-4"$ F",-*3&0$
%51$ <5'(&2'(3*0$ 2*94-,(3*0$ C86*34-,(3*0$ F",-&$ #5/F&O'1-&$ -$ 2*6!-44&P$ 4<H>$
*3,!524-50$ 1(.2&%$ <2536!-37$ C25#5$
%&'($ W&!8'$ B2"'(8'$ JW$ XY0XZXYKP$ <*9&$
8<2534&$ -$ [*F5$ C86*395$ JX$ )*2$ \0]KP$
3-44-,5$ J^($ _X0\\Z`\P$ <*2H$ T!$ a0XZbKP$
12!&3$ 3-44"0$ 3$ 1(.2"$ 3'!,!&<-*4&$ '7$
95(*2*+9&$JW$Xa0XZXXKP$6*#$[*=50$3$1(.2"#$#-&'!15$%&=*$2*6!-45$JX$c#$\0XaP$
UN$ _0X]Z_YKP$ 4-&<*159545$ *C98C-&4-,5$
4-&'15954&=*$[525415$-$+3-@(&$#-5'(*$
J;<$X]0bP$_X0_H]KH$:!815%7,$3'<.94&=*$
#-54*34-15$ 695$ <2!"3*/54",B$ 3"F&%$
*C25!.3$ )*+,-*/5$ #*F45$ 3'15!5G$ 45$
#*("3$3'<.94*("$-$%&%$,&4(28#$J=/*3"K$
3$*'*C-&$W&!8'5$ B2"'(8'5H
-&1537$ 13&'(-7$ %&'($ 8'(59&4-&$
=&4&!"$ )*+,-*/5H$ c&*9*=*3-&$ 4-&$
3'15!8%7$ %&64&=*$ #*#&4(80$ *6$ 1(.2&=*$)*+,-./$!5,!"45$'37$&=!"'(&4,%@H$
W&'($ -,B$ 3-@,&%H$ R*,!7(1-&#$ )*+,-*/5$
%&'($'5#$[.=$-$N51($%&=*$3'<.94*(*3&%$
&=!"'(&4,%-$Jc2.%,5$V3-@(5KH$[.=0$1(.2"$
*C%53-5$ '-@$ +3-5(8$ 3$ *'*C-&$ W&!8'5$
B2"'(8'5$!325,5$'-@$6*$4-&=*$!$6*C27$
4*3-47$*$'3&%$#-/*+,-H$I45$%&'($(2&+,-7$
4581-$ =/*'!*4&%$ <2!&!$ W&!8'50$ 1(.25$
*12&+9545$ %&'($ #-54&#$ ?<2!&<*3-5654-5$ )2.9&'(35$ [*F&=*DH$ Q5F4"#$
#*#&4(&#$ 3$ 6!-5/594*+,-$ W&!8'5$
C"/$ 3"C.2$ 63845'(8$ 5<*'(*/.3H$ T,B$
9-,!C5$ 1*2&'<*468%&$ !$ 63845'(*#5$
<9&#-*45#-$ '(54*3-7,"#-$ <*6'(53@$
'<*/&,!4*+,-$ '(52*F"(4&=*$ T!25&95H$
;<*'(*/*3-&$ '(5%7$ '-@$ 3-@,$ 3$ '<*'.C$
'"#C*9-,!4"$ -$ 2!&,!"3-'("$ N8465#&4(&#$4*3&%$3'<.94*("$M$)*+,-*/5H$Q52(*$
!32.,-G$ 835=@0$ F&$ '/*3*$ 5<*'(*/$ <*$
=2&,18$ *!45,!5$ 3"'/544-15H$ c2&+G$
(&=*$ (&2#-48$ =*29-3-&$ !*'(5/5$ <2!&!$
L3845'(8$ !2&59-!*3545$ <*$ 34-&C*3'(7<-&4-8$W&!8'50$'!,!&=.94-&$!5+$<*$
("#$%51$3$6!-&O$S-&9*4",B$V3-7($*(2!"#59-$652$L8,B5$V3-@(&=*H$T44"#$35F4"#$#*#&4(&#$&19&!%*(3.2,!"#$C"/5$
<-&23'!5$#'!5$+3H0$1(.27$W&!8'$*6<253-/$695$'3*-,B$8,!4-.3$3$,!5'-&$I'(5(4-&%$Q-&,!&2!"0$5$1(.25$'5125#&4(594-&$
'(54*3-/5$ 54(","<5,%@$ J8<2!&6!&4-&K$
(&=*0$ ,*$ 45'(7<-/*$ 3$ Q-&91-$ R-7(&1$ 45$
L2!&3-&$ )2!"F5H$ L*$ 64-5$ 6!-'-&%'!&=*$
15F65$#'!5$+3H$'(54*3-$*15!%@$6*$2!&,!"3-'(&=*$86!-5/8$J3$(&*9*=--$#.3-$'-@$
(8$*$545#4&!-&$M$8*C&,4-&4-8K$3$%&6"4"#$ -$ 4-&<*3(52!594"#$ 3"652!&4-8$
#@1-$-$+#-&2,-$W&!8'5H
Q$6!-&3-7("#$52("189&$:1/568$;<*'(*9'1-&=*$3"!45%&#"$3-52@$3$)*+,-./0$
1(.2"$ %&'($ +3-@("H$ d/.34"#$ -$ 4-&!5'(7<-*4"#$ e2.6/&#$ %&=*$ +3-@(*+,-$ %&'($
'5#$ [.=H$ R*4-&35F$ I4$ !53'!&$ %&'($
+3-@("$(*$-$(51-#$%&'($(&F$)*+,-./0$1(.2"$
3$4-#$%&'($!51*2!&4-*4"H$;$986!-&E$W&64-$
<*3*68%70$F&$C95'1$+3-@(*+,-$)*+,-*/5$
'/5C4-&0$ -44-$ M$ +3-@,-$ M$ '<253-5%70$ F&$
%&'($ *4$ ,*25!$ C526!-&%$ -4(&4'"34"H$ -$
6286!"$<2!"<*#-45%70$F&$F",-&$)*+,-*/5$
2&59-!*354&$ %&'($ 4-&$ ("91*$ 45$ !-&#-H$
Q$ ("#$ 1*4(&1+,-&$ ,B@(4-&$ <2!"3*/8%&$
'-@$ N25=#&4($ 6*18#&4(8$ 8,B359*4&=*$
3$ ,!5'-&$ *'(5(4-&=*$ '*C*28$ M$ )*4'("(8,%-$ 6*=#5(",!4&%$ *$ )*+,-&9&$ 0./ &1
( &,*./>$ ?L*<.1-$ (&6"$ R54$ 4-&$ <2!"%6!-&$3$#5%&'(5,-&$'3*-#0$5$325!$!$f-#$
3'!"',"$ 54-*/*3-&$ J<*2H$ ^($ _a0\XK0$
6*<.1-$<*$!4-'!,!&4-8$+#-&2,-$3'!"'(1*$
4-&$!*'(54-&$<*6654&$W&#8$J<*2H$X$)*2$
Xa0_gZ_bK0$%&64-$'<*+2.6$8,!4-.3$W&=*$
<-&9=2!"#8%7$ 45$ !-&#-0$ -44-$ 6*1*453'!"$ F"3*(5$ <*665%7$ '-@$ *,!"'!,!&4-80$
%&'!,!&$ -44-$ !5F"35%7$ ,B35/"0$ 3-6!7,$
h3"25e4-&$ '5#&=*$ [*=5$ (2*-'(&=*$
-$ %&6"4&=*0$ %51*$ %&'(i0$ 3'!"',"$ %&64510$ 3$ 2.F4"#$ '(*<4-8$ -$ 3$ 2*!#5-("$
'<*'.C0$ !/7,!&4-$ %&'(&+#"$ 3!5%&#4-&$
3$ (&%$ '5#&%$ #-/*+,-$ [*=5$ -$ C9-e4-&=*$
-$(&4$'5#$B"#4$,B35/"$+<-&35#"$[*=8$
45'!&#8D$J0./ &1( &,*./0$42$`]KH
I3*$?!/7,!&4-&$3$#-/*+,-D$'(54*3-$
(2&+G$<*%@,-5$+3-@(",B$*C,*354-&$M$(*$
#*F9-3*+G$ 8(2!"#"354-5$ 68,B*3",B$
2&95,%-$<*#-@6!"$)*+,-*/&#0$1(.2"$<-&9=2!"#8%&$ 45$ !-&#-0$ 1(.2"$ 3$ ,!"+G,8$
<*665354"$ %&'($ *,!"'!,!&4-8$ -$ 1(.2"$
3$ 4-&C-&$ 6*!45%&$ ,B35/"H$ Q-@1'!*+G$
(",B0$ 1(.2!"$ %8F$ (&25!$ 3$ 4-&C-&$ ,-&'!7$
'-@$ C9-'1*+,-7$ [*=5$ %&'($ 4-&!45450$
#4-&%'!*+G$ !45#"H$ c*$ ,-0$ 1(.2",B$ M$
C-*27,$ <*6$ 835=@$ -,B$ ,4*(9-3&$ F",-&$
M$ *=/*'!*4*$ C/*=*'/53-*4"#-$ -$ +3-@("#-H$ j.F4-,5$ <*#-@6!"$ C/*=*'/53-*4"#$ -$ +3-@("#$ 4-&$ <*9&=5$ 45$ 2.F4"#$
'(*<4-8$ ?F",-*3&%$ 6*'1*45/*+,-DH$ [/*=*'/53-*4"$ (*$ (&40$ 1(.2"$ ,!,!*4"$ %&'($
9*1594-&0$ +3-@("$ !454"$ %&'($ 45$ ,5/"#$
+3-&,-&H$ :7$ C/*=*'/53-&4-0$ 4<H$ ^5(15$
c&2&'5$!$)5918("0$,!"$W54$R53&/$TT0$1(.2!"$3"#"15%7$'-@$(&%$2&=89&H$L*$6&,"!%-$
<5<-&F5$k2C545$lTTT$!$Xg\`$2H$<251("1*354*0$F&$*$*=/*'!&4-8$C/*=*'/53-*4"#$
6&,"6*35/"$ 9*1594&$ '"4*6"$ C-'18<-&0$
!5+$ *$ *=/*'!&4-8$ +3-@("#$ M$ <5<-&FH$
I6$ mlTT$ 3H$ C&5("n15,%&$ -$ 154*4-!5,%&$
<*!*'(5%7$3$=&'(--$:(*9-,"$;<*'(*9'1-&%H
1'H$;65#$j*#&%1*
SZEPT WIARY
17
!"#$%&'()$*(+,
-
"./01( $( .$!2324( -"$562'(
789#"(:5.$!3;(;<9#(=>#9.(80)?'(
789#0)?( 6"#)2( :030( $217/!%8"( /2(
@;:#A( B;=!/%'( :03;( ;.<56$)$2/!"(
C#$")?9=*( D;/!"=2E( ;./;6!3;( 6!%(
;/;(.;(#$")$0=!68;>)!(/!"5)?=08/"F(
G5.$7!1!( $106321!'( -"$56( <;8=!"#.$23( F"( )5.21!'( 789#"( $2( <#$".1!;8(
1!230(C39=/!"()?;#0)?(!()!"#<!A)0)?*
H=2/C"G!682( I28"56$( $2/;8;=23( /8*( 5$.#;=!"/!2( <2#2G!8072(
<#$"$( -"$562'( 789#"( .;7;/23;( 6!%(
=( J2K2#/251L( M&;8;( <#$0/!">G!( I5(
<2#2G!8072'(G"EA)"C;(/2(3;E5*(-"$56'(
=!.$A)( !)?( =!2#%'( #$"73( .;( <2#2G!8072L( NOK2F'( 60/5P( Q.<56$)$2FA( )!(
6!%( 8=;F"( C#$")?0R*( B2( 8;( <;10>G"G!( 6;:!"( /!"789#$0( $( 5)$;/0)?(
=(D!>1!"L(Q/(:G5S/!*(T(-"$56'($/2FA)( !)?( 10>G!'( #$"73L( N@G2)$"C;( $3"(
10>G!( /5#85FA( =( =26$0)?( 6"#)2)?U(
V9E(:;=!"1(F"68(328=!"F(<;=!".$!"WL(
NQ.<56$)$2FA( )!( 6!%( 8=;F"( C#$")?0R'( )$0( 8"E( <;=!".$!"WL( N 6824(
!()?;.SPR(Q89E(E":0>)!"(=!".$!"G!'(!E(
X0/(V$3;=!")$0(12(/2($!"1!(=32.$%(
;.<56$)$2/!2( C#$")?9=( Y( #$"73( .;(
<2#2G!8072L( 6824'( ="S( 6=;F"( 3;E"(
!( !.S( .;( .;15PR( Q/( =6823( !( <;6$".3(
.;(.;15*(T(83510(;C2#/A3(G%7(/2(8"/(
=!.;7'( !( =!"G:!30( Z;C2'( 789#0( 827!"F(
1;)0(5.$!"G!3(G5.$!;1[(\I8(]'^_`a*
Q.<56$)$"/!"( C#$")?9=( 682/;=!(8#">W(.$!"6!A8"C;(2#807535(=!2#0(
$2=2#8"C;( =( X732.$!"(T<;68;G67!1*(
b"682=!"/!"( ;.<56$)$"/!2( C#$")?9=(!(c$0)$/"C;(5$.#;=!"/!2(5=0<57G2( K278( <;8#$":0( )23;>)!;="C;(
;./;=!"/!2( )$3;=!"72( Y( .5)?;="F(
!( )!"G"6/"F( 6K"#0( F"C;( E0)!2*( b=#9)"/!"(5=2C!(/2(6<#$%E"/!"(8"C;'();(
/!"128"#!2G/"($(801'();(128"#!2G/"'(
5328=!2($#;$51!"/!"(/285#0(C#$")?5*
d#$")?"1(;7#">G2(6!%()$0/()$3;=!"72'(=(#212)?(789#"C;(.;7;/2/"(
$;682F"( >=!2.;1"( !( .;:#;=;G/"(
\8$/*( :"$( <#$01565( ="=/%8#$/"C;(
G5:($"=/%8#$/"C;a(/2#56$"/!"(;:;=!A$5FA)"F( /;#10( 1;#2G/"F*( e27!"(
5F%)!"( C#$")?5( =0.2F"( 6!%( 1!"W(
$:08( <#2=/!)$0( )?2#278"#L( /;#12'(
<#$"7#;)$"/!"(/;#10(!&(;)$0=!>)!"(
72#2*( O=$CG%./!2FA)( 7;/6"7="/)F"(
C#$")?5(1;E/2(.;68#$")'(E"(/!"(682/;=!( ;/( 80G7;( M$#2/!"/!2[( <;#$A.75(
1;#2G/"C;'( G")$( E"( <#$"."( =6$0687!1(=<#;=2.$2(.06;/2/6(=(#"G2)F"(
<;1!%.$0( C#$"6$A)01( )$3;=!"7!"1(
!(Z;C!"1(;#2$(/!1(!(!//01!(G5.S1!*
D;8=!"#.$2( 8;( G"785#2( J6!%C!(
10 SZEPT WIARY
f;.$2F5'( =( 789#"F( $/2F.5F"( 6!%( ;<!6(
C#$")?5( <!"#=6$0)?( #;.$!)9=( \<;#*(
f.$( g'+_^ha*( X<;CGA.2FA)( /2( )$3;=!"72( =( 682/!"( C#$")?5( .;68#$"C210'(E"($1!"/!2(6!%(F"C;(.5)?;=2(
;<8072(Y(Z9C($(<#$0F2)!"G2(682F"(6!%(
7!1>'(<#$".(7!1>(8#$":2(6!%(57#0=2W*(
T.21( 83512)$0( \6!%a( 6$572FA)"15(
C;( Z;C5L( MO6306$23"1( e=9F( C3;6(
=( ;C#;.$!"'( <#$"68#26$03"1( 6!%'( :;(
F"68"1( /2C!'( !( 57#03"1( 6!%[( \=*( +,a*(
-"./;)$">/!"(5=2E2'(E"(/!)$01(/!"(
$2=!/!3*( e;( Z9C( !( F"C;( M<;1063[( /2(
E0)!"(T.212(F"68(S#9.3"1(=6$"G7!)?(
73;<;89=L(MB!"=!2682'(789#A(<;682=!3">(<#$0(1/!"'(.232(1!(;=;)($(8"C;(
.#$"=2(!($F2.3"1[(\=*(++a*
D#$"7;/2/!"( ;( =!/!"( !//0)?'(
=( 801( 621"C;( Z;C2'( 8;=2#$06$0(
)$3;=!"7;=!( ;.( $2#2/!2( .$!"F9=*(
D2/2)"51( /2( :%.A)0( F"C;( 67587!"1( :#27( ?2#1;/!!( F"68( <;F"./2/!"(
$( Z;C!"1( !( G5.S1!*( i;C!)$/01( F"68(
/2F<!"#=( 5$/2/!"( <#$"$( )$3;=!"72(
=!/0( 2( .;<!"#;( <;8"1( <#;>:2( 67!"#;=2/2( .;( Z;C2( !( G5.$!( ;( <#$":2)$"/!"*( -"$56( V?#06856( <#$"7#2)$2(
F"./27( 9=( MG;C!)$/0( <;#$A."7[*( B2(
8"/( K278( $=#2)2( 5=2C%( 6$=2F)2#67!(
8";G;C( f2015/.( X)?=2C"#( \+]gj_
^,,ha'(C.0(68=!"#.$2L(M&Z;E2(;K"#82(
.;80)$A)2( <#$":2)$"/!2( =0<#$".$2( <;.( =$CG%."1( )$26;=01(
!( G;C!)$/01( /2=#9)"/!"( )$0/!A)( F"(
.;<!"#;(=(8"/(6<;69:(1;EG!=01[(\f*(
X)?=2C"#'( !"#$%&'!"()"!#*)%+,-.#
/%"# 0!+,-1,-2!# %&'# !%2%&3# '!"#
4"56+%&3+5!-"!'( Ik/)?"/( +]lm'( 6*(
g,ja*
O<#$"./!;>W( Z;E"F( ;K"#80( .;80)$A)"F( <#$":2)$"/!2( /!"( ;$/2)$2(
:#275( <;8#$":0( ;.<;=!".$!( $"(
68#;/0()$3;=!"72(=(<;682)!(5$/2/!2(
=!/0(!(<;.F%)!2(.$!"32(;./;=0(E0)!2*(
6<93)$">/!"(/2(801(<;G5()$3;=!"7(
/!"F"./;7#;8/!"( ;72$5F"( 6!%( :0W(
.5)?;=01(!/=2G!.A*(@;(8"C;(/2=!A$5F"( Z"/".078( nop'( C.0( 68=!"#.$2L(
MZ#27( $.;G/;>)!( .;( #;$<;$/2/!2(
=!/0(F"68(/2F:2#.$!"F(/!":"$<!")$/A(
K;#1A(.5)?;="C;(<#$08%<!"/!2'(F27A(
1;E/2( 6;:!"( =0;:#2$!W'( 2G:;=!"1(
.;<!"#;(;/()$0/!()$3;=!"72(/!"$.;G/01( .;( <;<#2=0[*( D2<!"E( .;.2F"L(
MX306$0( 6!%( C3;60'( E"( )?#$">)!F2468=;( ;:)!AE03;( )$3;=!"72( <;)$5)!"1(=!/0'(E"(801(6<;6;:"1()?)!23;(
=0=!"#2W( /2( /!"C;( /2)!67*( B285#2G/!"'(1;CA(6!%($.2#$2W(827!"(/2.5E0)!2*( TG"( F"6$)$"( C;#6$0( F"68( $2/!7(
$.;G/;>)!( .;68#$"C2/!2( =!/0'( :;(
=9=)$26()$3;=!"7(682F"(6!%($28=2#.$!230( !( )?;#0( ="=/%8#$/!"*( q=(
:#27( $.;G/;>)!( .;68#$"C2/!2( =!/0(
1;E/2( F"6$)$"( 6<;8%C;=2W*( 32>/!"( 8;( :03;( )"G"1( /2$!68;=67!"C;(
=0)?;=2/!2*( O=2E2/;'( E"( 1;E/2(
1;#.;=2W'( F27( =0#2$!3( 8;( r!11G"#'(
2( F"./;)$">/!"( <;$;682W( <#$0$=;!801( )$3;=!"7!"1( Y( !( .;63;=/!"(
<;."<82/;(G5.$7!"(651!"/!"'(2()$3;=!"72(6<2)$;/;*(b.;G/;>W(.;68#$"C2/!2( =!/0( 80G7;( =8".0( .2F"( 6!%(
5.S=!C/AW'(C.0(F"68(1;EG!="(5$.#;=!"/!"*( T( $( 7;G"!( 5$.#;=!"/!"( F"68(
1;EG!="( 80G7;( =8".0'( C.0( F"68( 1;EG!="( #;$C#$"6$"/!"*( D60)?;8"#2<!2(
1;E"( =!"G"( $.$!232W'( :0( )$3;=!"7(
#;$<;$/23( !( 565/A3( :3%./"( <;3A)$"/!2( =( 6="F( 68#5785#$"( <60)?!)$/"F'(
2G"( /!"( 1;E"( <#$"$=0)!%E0W( =!/0*(
( 801( <5/7)!"( <#$"7#2)$2( C#2/!)"(
6=0)?( 7;1<"8"/)F!'( .G28"C;( 8"E( 827(
)$%68;( <;/;6!( 7G%67%*( f$")$0=!>)!"(<#$"$=0)!%E0W(=!/%(1;E"(80G7;(
627#21"/8'( 1;)( <;)?;.$A)2( ;.(
Z;C2[( \783# 1# 9$1)2.# /# :)"';&)<!=#
>?+!@-!=# A)2B1&3!"!=# 7!&!';:2!=# CDE# "?B=)$1)# F!2!"# G!!$)5''(
J#279=(^,,j'(6*(glla*
D#$0( ;72$F!( 8"1285( $1!"BHI#
$# 3"B!,-8$# ?'@%+B,B!&1!( =2#8;(
;./!">W(6!%(7#987;(.;(7="68!!(;.<5689=*( D;.( <;F%)!"1( ;.<568( \32)*(
1&'%53!&21)a( #;$51!"( 6!%( .5)?;=0(
>#;."7'(789#0(F"68(5.$!23"1(=!"#/0)?(
;.<;=!"./!;(<#$0C;8;=2/0)?(!(6<"3/!2FA)0)?( =2#5/7!( ;7#">G;/"( <#$"$(
J;>)!93*( D;G"C2( ;/( /2( .2#;=2/!5(
!1(72#0(.;)$"6/"F($2(C#$")?0'(789#"(
$;68230( F5E( ;.<56$)$;/"*( Q.<568(
1;E/2(;8#$012W(.G2(6!":!"(G5:(;c2#;=2W( C;( =( !/8"/)F!( $12#3"F( ;6;:0*(
( ;./!"6!"/!5( .;( $12#30)?( <#27807;=2/;(=(<#$"6$3;>)!(<;.2=2/!"(!G"(
./!(G5:(G28(;.<5685(6!%($0675F"*(B!"#$2.7;'( $21!268( .06<;$0)F!( .5)?;="F( <;$0675FA)"C;( ;.<568'( $=#2)2/;( 5=2C%( /2( 6<#2=0( 128"#!2G/"*(
B2(801(<;G5(=0#9E/!23(6!%(/!"1!")7!(
.;1!/!72/!/( -;?2//( e"8$"G( \+hmj_
+j+]a'(258;#(#01;=2/7!L(Md.0(80G7;(
$3;8;( =( 1!6)"( $2.$=;/!'( .;( /!":2(
F272>( .56$0)$72( <;C;/![*( V!"72=;687A( F"68( 8;'( E"( 19=!A)( =( 7;/8"7>)!"(;.<5689=(;(.2#;=2/!5(72#0(
.;)$"6/"F'( F"./;)$">/!"( /!"(83512)$0(6!%(/2()$01(82(72#2(<;G"C2*
76*(T.21(f;1"F7;
NR 2/2012 WIELKANOC
! SZEPT WIARY
G
!"#$%&' ()*"' +,!-.+/-01)2' ")$*"%' $-!34' 5+*)' 6-!-17-' 8-!"10*-9'
,!):)$"-' ;+0<!)<-.(1' 6,!-/' ;-0+01=-.#(0#.>' ?@/1A.1' 1' B/1A"+BC' /<'
5-0-'D-/&-'EEF'
)2-"' B/1A"+B.1' =-(2+/-&'
()30+'='/-H01)(*=#.>'21)(*.'
/' 0-%.=-01%' 5-0-' D-/&-' EE4' 5)<+'
/1=(A' B/1A"+B.1' ,!=)3*"-/1&' 1' %,+!=I3$+/-&' ;-!34' 5+*)' 6-!-17-' 8-!"10*' J8K' /' -!"#$%L)9' $"M!#' .>.1-&-N#2',!=#NL1H#C4
D%0$")2' /#(B.1-' "#.>' !+=/-H-O'()*"',!=#,+201)01)9'H)'"#$%&'()
*+,-./0.#1-)23./)"#$%&#(34)$1&5tymP' ()30#29' B/1A"#29' ,+/*=).>0#2'1'-,+*"+L*$129'.=#L19'H)'B/1A"+BC'
0-L)H#' 3+' 0-"%!#' ;+B.1+&-9' <3#H'
()*"' =1)2*$12' .1-&)2' =2-!"/#.>/*"-&)<+' J>!#*"%*-4' Q' "#29' .=#2'
()*"' 1' .+' !+N19' 2-' +3=/1)!.1)3L-C'
5)<+' ,!-/3=1/)' +NL1.=)9' N#C' 5)<+'
*-$!-2)0")29' /13=1-L0#2' =0-$1)24'
;+B.1M&' ,+/101)0' ,)&01C' ,+*&%<A'
3%*=,-*")!*$I9' -L)' <&M/01)' ,+/101)0' N#C' 21)(*.)2' 2+3L1"/#9' H#.1-'
/)/0A"!=0)<+9' 21L.=)01-' R' 21)(*.)2' B/1A"+B.14' ?;+B.1M&' 1*"01)()'
()3#01)' ,+' "+9' N#' B/1A"+BC' 2+<&-'
$*="-&"+/-C' .=&+/1)$-' 1' -N#' /' ")0'
*,+*MN' *"-&' *1A' +0' %.=)*"01$1)2'
B/1A"+B.1' S+<-F' T !"#$% &#$'(!"U4'
G-$1' ()*"' .)L9' -' =-")2' !M/01)H' "-$1'
()*"' ,!1+!#")"' .-&)(' 3=1-&-L0+B.1'
3%*=,-*")!*$1)(' ;+B.1+&-4' VG!=)N-'
*"/1)!3=1C9'H)',)!*,)$"#/I9'/'$"M!I'
/100-'N#C'/,1*-0-'.-&-'3=1-&-L0+BC'
3%*=,-*")!*$-9' ()*"' ,)!*,)$"#/-'
B/1A"+B.1' )*+,+% "(--#$$(+% ($#!$'#U4'
D1)!/*=#2' .)L)2' 3=1-&-L0+B.1'
;+B.1+&-'()*"'%B/1A.)01)'.=&+/1)$-9'
<3#H' ")<+' ,!-<01)' /1).=0-' 81&+BC'
S+<-' /' G!M(.#4' W*1I<01A.1)' ")<+'
.)L%' =-L)H#' +3' B/1A"+B.1' ;+B.1+&-4'
G#L$+';+B.1M&9'$"M!#'()*"'B/1A"#'1'<&AN+$+' !+=21&+/-0#' /' D-0%9' 2+H)'
/#2-<-C' -N#' L%3=1)' *&%.>-L1' ")<+9'
.+'<&+*14'J1'=-B9'N-!3=1)('01H'*&+/+29'
/1)!=I' :-$"+29' =/&-*=.=-' /' +N).0#.>'.=-*-.>4'
@/1A"+BC' ;+B.1+&-' /#!-H-' *1A'
/' B/1A"#.>4' E' 01)' 2M/12#' "%' "#L$+'
+' "#.>' /#01)*1+0#.>' 0-' +&"-!=)9' -L)'
+'.-&)('!=)*=#'N)=121)00#.>9'$"M!=#'
/1-!A' /#$+!=#*"-L1' (-$+' :%03-2)0"'
*/)<+' H#.1-4' G+' +01' %$-=%(I9' .=#2'
()*"';+B.1M&'/'*/)('0-(<&AN*=)('1*"+.1)9'-'()30+.=)B01)'*I'B/1-"&)2'3L-'
B/1-"-'1'3L-'L%3=1'12'/*,M&.=)*0#.>X'
*"-(I' *1A' V+3N1.1)2' NL-*$%' S+<-Y4'
@/1A.1' *I' ,+=-' "#2' !=).=01$-21'
S+<-9'$"M!#'0-'!MH0)'*,+*+N#',!=)2-/1-'3+'L%3=19'"-$H)',+,!=)='01.>4'
@/1A.1' =-")2' *I' 01)(-$+' *&+/-219'
$"M!)' SM<' /#,+/1-3-' /' >1*"+!11' 3L-'
3+N!-' L%3=$+B.14' Q' $-H3)(' ),+.)'
Z%.>' @/1A"#' ,+*#&-' */+1.>' B/1A"#.>9' $"M!=#' *"-(I' *1A' ,)/0)<+'
!+3=-(%',!+!+$-21'1'/'3-0#2'.=-*1)'
+N(-/1-(I' +NL1.=)' S+H)' 1' /*$-=%(I'
3!+<A' ,!-/3#' 1' =N-/1)01-4' @/1A.1'
V.>!+01I';+B.1M&',!=)3'21)!0+B.1IY4'
Q' -"2+*:)!=)' 01)N)=,1).=)O*"/-'
=-01$%' /-!"+B.19' "-$H)' 0-' ,&-*=.=#[01)' )"#.=0)(9' +!-=' ,+(-/1-01-'
*1A'"-$'/1)L%'0+/#.>'13+L19'/1)!=I.#'
2+<I' /' *,!-/-.>' H#.1-' 1' /1-!#'
<+3=1C'*1A'0-'&-"/)'$+2,!+21*#'1'/'
$+0*)$/)0.(1' ,!+/-3=1C' V21)!0)Y'
H#.1)' .>!=)B.1(-O*$1)4' \-(*$%").=01)(*=#2'-0"13+"%2'0-'")<+'!+3=-(%'
21)!0+BC' ()*"' N)=' /I",1)01-' B/1-3)."/+' B/1A"#.>4' G+' +01' ,+N%3=-(I'
;+B.1M&'3+'01)%*"-00)('+30+/#'+!-='
+.=#*=.=)01-'='!%"#0#4
@/1A"+BC' 01)' ()*"' ,!=#/1L)()2' 01)L1.=0#.>9' L).=' ,+/100+B.1I'
/*=#*"$1.>P' VSI3[.1)' B/1A"#219'
N+' 5-' ()*")2' B/1A"#Y' T;,&' ]^9' _U4'
VQ' \12' N+/1)2' /#N!-&' 0-*' ,!=)3'
=-&+H)01)2' B/1-"-9' -N#B2#' N#L1'
B/1A.1' 1' 01)*$-L-01' ,!=)3' 5)<+' +NL1.=)24' `' 21&+B.1' ,!=)=0-.=#&' 0-*'
3L-' *1)N1)' (-$+' ,!=#N!-0#.>' *#0M/'
,+,!=)=' 5)=%*-' J>!#*"%*-9' /)3&%<'
,+*"-0+/1)01-'*/)('/+L1Y'Ta:']9'bcdU4'
G+'3IH)01)'3+'B/1A"+B.1'01)',+/100+'
N#C' .=#2B' -N*"!-$.#(0#29' L).='
/100+' *"-C' *1A' -%")0"#.=0#2' ,!+<!-2)2'H#.1-4'V6=%$-(.1)'B/1A"+B.1'
/' .+3=1)00#2' H#.1%Y' e' 2M/1&' 5-0'
D-/)&' EE' T>+21L1-' /' 8-!1N+!=)9' ]^'
2-(-']^^f'!4U9'/'=/#.=-(0#2'H#.1%4'
\1)',+L)<-'+0-'+.=#/1B.1)'0-'3+$+0#/-01%' ./#0/1% $(#/21341059' L).='
0-' $(#/21341"' ,+3)(B.1%' 3+' ./#0/1%
/2134105%(%0+6/(#$$1054'V\1)'0-L)H#'
2#L01)',+(2+/-C'")<+'13)-&%'3+*$+0-&+B.1' (-$+' */)<+' !+3=-(%' /1=(1'
H#.1-' 0-3=/#.=-(0)<+9' 3+*"A,0)<+'
()3#01)'/#N!-0#2'g<)01%*=+2h'B/1A"+B.14' Z!+<1' B/1A"+B.1' *I' /1)L+!-$1)'
1'3+*"+*+/-0)'3+'$-H3)<+',+/+&-01-Y')*+,+%"(--#$$(+%($#!$'#7%i]U4
@/1A"+BC' ()*"' 3=1)&)2' Z%.>-'
@/1A")<+4'G+'Z%.>'@/1A"#9',+'=2-!"/#.>/*"-01%' J>!#*"%*-9' 3+$+0-&'
/' Z/%0-*"%' <&AN+$1)(' 1' !-3#$-L0)('
,!=)21-0#9' *,!-/1-(I.9' H)' =-.=AL1'
<&AN1)(' !+=%21)C' "-()201.A' 8)*(--
!"#$%&'%"(!)*+,*-
*=-9' +!-=' 3-&' 12' R' /.=)B01)(' "-$'
N+(-[L1/#2' R' 2+.' ,+"!=)N0I' 3+'
")<+9'N#'*"-L1'*1A'+3/-H0#21'B/1-3$-214'G+' Z%.>' @/1A"#' %=3-L01-' 0-*'
3+'+<!+20)('21&+B.1'S+<-'1'L%3=19'W0'
()*"'Z%.>)2'jB/1A.-(I.#24'
a:)$")2' H#/)<+' =-10")!)*+/-01-' B/1A"+B.1I' 5-0-' D-/&-' EE' *"-&+'
*1A' L1.=0)' <!+0+' .>!=)B.1(-0' /#01)*1+0#.>'0-'+&"-!=)4'S)-"#k$+/-&'+0'
]i_^' *&%<' S+H#.>' 1' $-0+01=+/-&'
bli' N&+<+*&-/1+0#.>4' \1)$"M!=#'
"/1)!3=I9'H)'"-'L1.=N-'()*"'=N#"'3%H-4'
G#29'$"M!=#'"-$'2#BLI9'W(.1).'@/1A"#'
+3,+/1-3-&',+3-(I.'-!<%2)0"#'%=-*-301-(I.)'/=!+*"'L1.=N#'N)-"#k$-.(1'
1'$-0+01=-.(14'D+',1)!/*=)9'a/-0<)L1-'"-$'N-!3=+'!+=)*=&-'*1A',+'B/1).1)'1'()('+!A3=1)'"-$'2+.0+'*1A'=-$+!=)01&+9' H)' /&-B01)' "-' /1)L$-' L1.=N-'
N)-"#k$-.(1' +3=/1)!.1)3L-' 3=1-&-01)'
Z%.>-' @/1A")<+4' D+' 3!%<1)9' $-0+01=-.()'1'N)-"#k$-.()9'$"M!#.>'L1.=N-'
/=!+*&-'/'+*"-"01.>'L-"-.>9'VB/1-3.=I' +' H#/+"0+B.1' ;+B.1+&M/' L+$-L0#.>9' $"M!#.>' ()*"' 3=1B' 0-' B/1).1)'
+' /1)L)' /1A.)(' -01H)L1' /' ,1)!/*=#.>'
/1)$-.>' 1' /' ,1)!/*=#2' "#*1I.L).1%Y'
)8#.'(+%"(--#$$(+%96,#$(#$'#7%ilU4'D+'
"!=).1)' /!)*=.1)9' 01)' 2+H0-' =-,+210-C' +' )$%2)01.=0#2' =0-.=)01%'
B/1A"+B.14' G+' /&-B01)' B/1A.19' H#(I.'
/'*,+*MN'!-3#$-L0#'a/-0<)L1I'21&+B.1' 1' ,+()30-01-9' 3-L1' -%")0"#.=0)'
1' ,!=)$+0%(I.)' B/1-3)."/+' $+2%011'
=)'/*=#*"$121'N!-C219'=)'/*=#*"$121'
L%3[214'`-")2'B/1A.1'*I',1)!/*=#21'
1' 0-(*$%").=01)(*=#21' !)-L1=-"+!-21'
%,!-<01+0)(' ,)&0)(' ()30+B.1' .>!=)B.1(-09' +' $"M!I' 5)=%*' 2+3L1&' *1A'
/'Q1).=)!01$%4
;+B.1M&'1'B/1-"'+<!+201)',+"!=)N%(I' B/1A"#.>' 0-' 21-!A' +.=)$1/-O'
0-*=#.>' .=-*M/9' ,+"!=)N%(I' B/1A"+B.1' 0+/)(9' +30+/1+0)(444' 6=.=)<ML01)' /#2+/0)' *I' *&+/-' N&4' $-!34'
6.>%*")!-9' -!.#N1*$%,-' 8)31+L-0%P'
Vm%3=1)' 01)' 3-(I' *1A' (%H' ,!=)$+0-C'
0-*=#2' $-=-01+29' L).=' /' +NL1.=%'
B/1A"+B.1' R' ()*=.=)' /1)!=I9' ()*=.=)'
$LA$-(I9' ()*=.=)' *1A' 2+3LI4' n3#'
,!=).>+3=1'B/1A"#9'H#/#'.=#'=2-!&#9'
,!=#.>+3=I'/*=#*.#4'Z1-N)&'01)'LA$-'
*1A' 0-*=#.>' *"-31+0M/' *,+!"+/#.>9'
0-*=#.>'$10X'+0'N+1'*1A'0-*=)('B/1A"+B.14' S&+<+*&-/1A' /-24' SI3[.1)'
B/1A.1oY' T.#"4' =-' S)!0-!3+' J1"")!1+9'
: "(#(%;#''#%09.6($9-(7%J)0"!+' 2N!+c*1-0+9'_pp_'!49'*4'f]U4
<=
@QEqGW@r'Q'\ jJ` \Ej'5 \ 'D Qs 'EE
!"#$%&'%"(!)*+,*-
)30#2'='.1)$-/*=#.>'")$*"M/'
N1NL1(0#.>9'.>A"01)',!=#/+&#/-0#.>9' <3#' ,+3)(2%()' *1A' ")2-"' 01)=-/101+0)<+' .1)!,1)01-9' ()*"' ;*1A<-'
t1+N-4' `0-(3%()' *1A' /' 01)(' /=!%*=-(I.)' /#=0-01)' ,)&0)<+' NML%' t1+N-P'
?m).=' (-' /1)2P' Q#N-/.-' 2M(' H#()9'
0-' =1)21' /#*"I,1' (-$+' +*"-"014' D+")2'
2)' *=.=I"$1' *$M!I' +3=1)()9' 1' .1-&)2'
*/#2' S+<-' =+N-.=A4' G+' /&-B01)' (-'
n+'=+N-.=A9'2+()'+.=#'%(!=I9'01)'$"+'
100#X' 2+()' 0)!$1' (%H' 23L)(I' =' "A*$0+"#F' Tt1' ]^9_dc_lU4' D)&0)' =-%:-01-'
*&+/-' "#"%&+/)<+' N+>-")!-' $*1A<1'
2+H0-',+"!-$"+/-C'(-$+'/,!+/-3=)01)' /' $+L)(0#9' ()3)0-*"#' (%H9' -!"#$%&'
6$&-3%' ,+*"+L*$1)<+P' ?/1)!=A' /u'
.1-&-'=2-!"/#.>/*"-01)F4
G)2-"' =2-!"/#.>/*"-01-' .1-&'
,+(-/1-' *1A' /' 6"-!#2' G)*"-2)0.1)4'
n+30-' %/-<1' /' "#2' $+0")$B.1)' ()*"'
,L-*"#.=0-' /1=(-' ,!+!+$-' a=).>1)L-9'
$"M!#' /13=1' (-$' /#*.>&)' $+B.1' ,+$!#/-(I'*1A'B.1A<0-219'.1-&)2'-'0-*"A,01)'R'3=1A$1'N+*$1)2%'".>01)01%'R'+H#/-(I'T,+!4'a='il9]c]bU4'v)L1<1+=0-/.#'
=/!-.-(I' %/-<A9' H)' *"-!+")*"-2)0"+/)' /#+N!-H)01-' +' =2-!"/#.>/*"-01%9' ,!=#0-(2201)(' /' .=AB.19' *"+(I'
,+3' /,&#/)2' !)L1<11' ,)!*$1)(' T1!-O*$1)(U'R'=+!+-*"!#=2%4
ZL-' 0+/+")*"-2)0"+/)<+' *,+(!=)01-' 0-' $/)*"1A' =2-!"/#.>/*"-01-'
=-*-301.=)' =0-.=)01-' 2-' +*+N-'
5)=%*-'J>!#*"%*-'R'()<+'H#.1)9'B21)!C'
1u'=2-!"/#.>/*"-01)4't-0*'j!*'7+0'
S-L">-*-!9' ()3)0' =' N-!3=1)(' =0-0#.>'
")+L+<M/' ww' /49' *"/1)!3=-' 3+N1"01)P'
?J>!=)B.1(-O*$-',)/0+BC'=2-!"/#.>/*"-01-'01)'+,1)!-'*1A'TuU'0-'*,)$%L-.(19'L).='0-':-$.1)'=2-!"/#.>/*"-01-'
5)=%*-' 1' 5)<+' ,+0+/0)<+' *,+"$-01-'
=' %.=01-21uF' ' Tt4' j4' 74' S-L">-*-!9'
>%?#4$(%2(9.19';!-$M/']^^]9'*4'dxxU4
W30+*=I.'*1A'3+'=2-!"/#.>/*"-01-' .>A"01)' ,!=#/+&%()' *1A' :!-<2)0"'
D1)!/*=)<+' m1*"%' 3+' ;+!#0"1-04' @/4'
D-/)&' ,+*"+&' =-3-()' T,+1!#"+/-0#'
+"A,1)01)2' %2#*&M/' 1' *)!.' -3!)*-"M/U' ,#"-01)P' ?5)H)L1' =-")2' <&+*1' *1A9'
H)' J>!#*"%*' =2-!"/#.>/*"-&9' "+' 3L-.=)<+' "/1)!3=I' 01)$"M!=#' *,+B!M3'
/-*9' H)' 01)' 2-' =2-!"/#.>/*"-01-y'
5)BL1' 01)' 2-' =2-!"/#.>/*"-01-9'
"+' 1' J>!#*"%*' 01)' =2-!"/#.>/*"-&4'
' ()BL1' J>!#*"%*' 01)' =2-!"/#.>/*"-&9'
3-!)20)' ()*"' 0-*=)' 0-%.=-01)9'
,!MH0-' ()*"' "-$H)' /-*=-' /1-!-4' W$-=%()' *1A' N+/1)29' H)B2#' N#L1' :-&*=#/#21' B/1-3$-21' S+<-9' *$+!+' %2-!L1'
5
01)' =2-!"/#.>/*"-(I9' ,!=).1/$+'
S+<%' B/1-3.=#L1B2#9' H)' =' 2-!"/#.>'
/*$!=)*1&'J>!#*"%*-4'6$+!+'%2-!L1'01)'
=2-!"/#.>/*"-(I9' "+' 1' J>!#*"%*' 01)'
=2-!"/#.>/*"-&4' '()H)L1'J>!#*"%*'01)'
=2-!"/#.>/*"-&9'3-!)20-'()*"'/-*=-'
/1-!-'1'-H'3+"I3',+=+*"-().1)'/'*/+1.>'<!=).>-.>F'T]';+!']d9]_c]lU4
Q' ,1)!/*=#.>' /1)$-.>' .>!=)B.1(-O*"/-' $+01).=0+B.1I' N#&+' /#,!-.+/-01)' /&-B.1/)<+' (A=#$-' ")+L+<1.=0)<+9' /' "#2' /' +301)*1)01%' 3+'
=2-!"/#.>/*"-01-4'\-(.>A"01)('$+!=#*"-0+' =' ")!210+L+<11' <!).$1)(' kL+=+k19'
,!=)3)' /*=#*"$12' =-B' 2#BL1' ,L-"+O*$1)(4'W,-!.1)'*1A'+'13))'DL-"+0-'Tb_lc
iblU' *$%"$+/-&+' ,+(A.1+/#2' /#+3!AN01)01)2' 01)=01*=.=-L0)(' 3%*=#'
1'B21)!")L0)<+'.1-&-4'j=0-0+9'H)'3%*=-'
*"-()' *1A' 01)B21)!")L0-' /' 2+2)0.1)'
+,%*=.=)01-' .1-&-9' $"M!)' 3+' ")(' ,+!#'
*"-0+/1&+' 3L-' 01)(' !+3=-(' /1A=1)01-4'
@L-3#' "-$1)<+' 2#BL)01-' %(-/01-(I' *1A'
0,4'/'6$&-3=1)' ,+*"+L*$129'/'$"M!#2'
2+/-' ()*"' 01)' +' =2-!"/#.>/*"-01%'
%2-!&#.>'T.1-&-'1'3%*=#U9'L).='+'=2-!"/#.>/*"-01%' *-2)<+' .1-&-4' E0-.=)('
*:+!2%&+/-0)'=+*"-()'"+'/',+.>+3=I.#2' =' Ez' /4' 01.)(*$+c$+0*"-0"#0+,+L1"-O*$12' /#=0-01%' /1-!#' T+32-/1-0#2' /' .=-*1)' 01)3=1)L0)(' 2*=#' B/4U9'
/'$"M!#2'=-/-!"+'*&+/-P'?u1'+.=)$%(A'
/*$!=)*=)01-'%2-!&#.>F4
Z=1A$1' 2#BL1' !#*"+")L)*-' Tixbc
i__U9' %.=01-' DL-"+0-9' $"M!I' 0-' <!%0"'
.>!=)B.1(-O*$1)(' kL+=+k1' 1' ")+L+<11'
,!=)01M*&'B/4'G+2-*='=' $/10%'T]__dc
]_lbU' %3-&+' *1A' =-,!+,+0+/-C' 100)'
*,+(!=)01)' 0-' ,!+NL)2' =2-!"/#.>/*"-01-9'-'$"M!)'()*"'=<+30)'='N1NL1(0I'
/1=(I' .=&+/1)$-' (-$+' 3%.>+/+c.1)L)*0)(' ()30+B.14' @/4' G+2-*=' =/!-.-'
%/-<A9' H)' 1*"01)()' /#01$-(I.-' =' -$"%'
*"/+!=)01-' ()30+BC' ,+21A3=#' .1-&)2'
1'3%*=I'R'='()30)('*"!+0#'2-2#'"%'01)!+=&I.=0)' ,!=#,+!=I3$+/-01)' 3%*=#'
2-")!119'='3!%<1)('=-B'"+H*-2+BC'.1-&-'
()*"' =-,)/01+0-' 01)' ,!=)=' 2-")!1A9'
L).=' 3%*=A' R' ()(' .)0"!%2' +*+N+/)4'
Q*,M&.=)B01' ")+L+3=#' T0,4' ;-!L' v->0)!' 1' 5M=):' v-"=10<)!U' 2+3#k$%(I'
*,+(!=)01)' G+2-*=+/)4' E.>' =3-01)2'
2-")!1-' 2+H)' =+*"-C' ,!=#*/+(+0-'
,!=)=' .=&+/1)$-' .-&$1)2' 0-' 0+/+'
1' 3)k01"#/01)9' .>+.1-H' =)/0A"!=0-'
.1)L)*0+BC'*1A'!+=,-3-4'Z%*=-'1'.1-&+'
*I' =)' *+NI' ,+/1I=-0)' !M/01)H' ,+=-'
<!-01.I'B21)!.14'E*"01)()'.1I<&+BC'1'"+H*-2+BC'21A3=#'.1-&)2'=1)2*$12'1'.1-&)2'=2-!"/#.>/*"-&#24
SZEPT WIARY
`' ,+/#H*=)<+' *,+(!=)01-' 0-'
=2-!"/#.>/*"-01)' /#01$-(I' 3/1)'
!=).=#P' ]4' "+H*-2+BC' +*+N#9' $"M!-'
+N)(2%()'1'3%*=A'1'.1-&+9'-'.+'=-'"#2'
13=1)' !M/01)H' 3=1)()' ")(' +*+N#' /' ()('
=1)2*$12' H#.1%' R' ,+!4' =-.>+/-01)'
`2-!"/#.>/*"-&)<+9' $"M!#' ,+$-=%()'
%.=01+2'!-0#'2M/1I.P'?G+'5-'()*")2F'
Ts$' _b9i^UX' _4' 3+$+0%(I.)' *1A' ,!=)(B.1)' /' 0+/#' *"-09' /' $"M!#2' 3%*=-'
01)'()*"'=-L)H0-'+3'2-")!119'L).='2+H)'
01I' */+N+301)' 3#*,+0+/-C' R' ,+!4'
5)=%*-9'$"M!#'/.>+3=1'3+'/1).=)!01$-'
,+212+'=-2$01A"#.>'3!=/1'T5'_p9]^U4
D+3$!)BL)01)' /-!"+B.1' ")<+9' .+'
2-")!1-L0)' R' L%3=$1)<+' .1-&-' R' *,!-/1-9' H)' +30+*=I.' *1A' 3+' =2-!"/#.>/*"-01-' 01)' ,+/1001B2#' *,+<LI3-C'
/' NL1H)(' 01)+$!)BL+0I' ,!=#*=&+BC9'
L).=' %B/1-3+21C' *+N1)9' H)' ()*"' +0+'
=-$+"/1.=+0)',+B!+3$%'"+.=I.#.>'*1A'
3=1)(M/'R'(%H'"%'1'")!-=4
D!=#' +$-=(1' +2-/1-01-' =2-!"/#.>/*"-01-' /-!"+' +301)BC' *1A' 3+'
$/)*"11' $!)2-.(1' =/&+$4' W3' =-!-01-'
3=1)(M/'.>!=)B.1(-O*"/-'0)<-"#/01)'
+.)01-0+'")0'!+3=-(',+.>M/$%4'D+3$!)BL-0+9' H)' *$+!+' .1-&+' J>!#*"%*-'
=+*"-&+'=&+H+0)'3+'<!+N%9'/'$"M!#2'
+.=)$1/-&+' 0-' =2-!"/#.>/*"-01)9' "-$' ")H' ,+/100+' N#C' =' .1-&-21'
.>!=)B.1(-04' ;!)2-.(A' 3+,%*=.=-0+'
/' 0-3=/#.=-(0#.>' *#"%-.(-.>9'
0,4' /' .=-*1)' /+(0#9' =-!-=#9' $LA*$1'
H#/1+&+/)(4' Q' $!#"#.=0#2' *,+(!=)01%' 0-' $!)2-.(A' .>!=)B.1(-01)' 01)'
*I' +3+*+N01)014' Z+' .=-*M/' 0-2'
/*,M&.=)*0#.>'01)',!-$"#$%()'*1A'()('
/'(%3-1=21)9'1*L-21)'1'=+!+-*"!#=21)4'
G)2-"'$!)-.(1',+/!M.1&'/'wEw'/49'<3#'
=-.=A"+'(I',!+,-<+/-C'=)'/=<LA3M/'
*-01"-!0#.>'L%N9'.+'N#&+'3L-';+B.1+&-'
,+/-H01)(*=#2' /#=/-01)29' 3L-'
,!=).1/*"-/1)01-'*1A'/1)!=)'/'=2-!"/#.>/*"-01)4'Q']^fb'!4'=)=/+L+0+'
0-'$!)2-.(A9',+3$!)BL-(I.'()30+.=)B01)9' H)' ,+.>M/)$' ?"!-3#.#(0#F' ()*"'
<&M/0I':+!2I'$-"+L1.$1)<+'<!=)N-01-'
.1-&4' Q' "#2' .=-*1)' 01)/1)L)' N#&+' (%H'
3).#=(1' +' $!)2-.(1' 2+"#/+/-0#.>'
.>A.1I' ?+,!+")*"+/-01-F' ;+B.1+&-'
$-"+L1.$1)<+' 1' ?()<+F' /1-!#' /' =2-!"/#.>/*"-01)4'D!=#'+$-=(1'=/!M.+0+'
%/-<A' R' .=)<+' +N).01)' /' D+L*.)'
0-<21001)' *1A' 01)' ,!=)*"!=)<-' R' H)'
+N!=A3#' +*"-"01)<+' ,+H)<0-01-'
,+/100#' 21)C' 21)(*.)' ,!=)3' *,+,1)L)01)2'.1-&-'-'01)',!=#'*$&-3-01%'
%!0#'3+'<!+N%4
$*4' 3-2'v+2)($+
!"#$%&'()$*(++
OTR?rsQ9$_r4$fe
!"#$ %&'()'*( +$
',-./$
0/.1"1+23$ !"#$%&' '() *+'
!",$-)4$ 5/-+2$ &'$ 67+28-+$ )'$ )27")9$
):8/$ ;2()$ '<2-1/$ 02$ 0(./() +-=$
82*+>+"-=4$?'.0+;"1/$;2()$'1$0$8:@1/$
(&'(:<4$ A2>'$ )826B$ 7'@2$ ()"1'0+B$
&8.2 '1"1+2$ '$ '1)/1C"-;+$ @/-+"$
1"$ .+27( +$ (&'(:<$ D1&4$ 0$ 82*+>+"-=$
&*27+211/-=E9$ '$ >'8(.2;$ 2>./()21-;+$ &'$ 67+28-+$ 1"$ (.)"!)$ -+21+"$ D1&4$
0$ >82- +7$ F"#2(+2E9$ '$ #'( '1"*(./7$ </)'0"1+C$ &'67+28)1/7$ D;" '$
GC"(+H<:()0"E9$ -./$ '$ '1)/1C"-;+$
@/-+"$ D82+1 "81"-;+E$ 0$ 1'0/7$ 0-+2*21+C$ 0$ &'()"-+$ *C#. +2;9$ .0+28.I-2;9$
8'6*+112;$ *C<$ 1+2'8>"1+-.12;$ D1&4$
0$=+1#C+.7+2E4
J'1+20"@$ *C#. "$ -'#.+211'6B$
</!"$ 1".1"-.'1"$ 8'@1/7+$ 1+2#'<'8"7+9$ 0$ 0/'<8"@21+"-=$ '$ @/-+C$ &'$
67+28-+$ '#<+;"!$ (+I$ 0/8"K1+2$ 7')/0$
#'()") C9$0$ ):8/7$C&")8/0"1'$&'#()"0I$ &8"0#.+02>'$ (.-.I6-+"4$ L&4$
0$ +(*"7+29$ ):8/$ 8'#.+$ (+I$ 1"$ )2821"-=$ &C()/11/-=9$ "$ -'$ ."$ )/7$ +#.+2$
C<'>+-=$ 0$ .+2*2,9$ &8./(.!2$ @/-+2$
0/'<8"@"1'$ ('<+2$ ;" '$ 1".1"-.'12$
'<M)'6-+N$ 0(.2*" +2>'$ 8'#.";C4$
O$ .*#/-!"$ -./)"7/3$ PQ."&8"0#I9$
<'>'<';1/-=$-.2 "$&+I 1"$&8./()",3$
'>8'#/$ R#21C$ .$ ')0"8)/7+$ #*"$ 1+-=$
<8"7"7+4$S2@N-$)"7$0/>'#1+29$&8'(.N$'1+$'$'0'-2$'<M)2$+$1"&:;4$T$<I#N$
7+2*+$ #.+20-.I)"$ '$ ( 8'71/7$ (&';8.21+C9$ ;2#1" '02>'$ 0+2 C4$U'$ 0!"61+2$ .'()"!'$ +7$ '<+2-"12$ 1"$ V.+2,$
8'.8"-=C1 C4$ W)'$ 1"(.2$ ."'&")8.21+2$ X$ <I#.+2$ '1'$ 1+20/-.28&"12Y$
DZ[9\]H^\E4
?:01+2@$ 0$ -=8.26-+;",()0+2$
&';"0+"$ (+I$ 02()+"$ D'<M)2;E$ (.-.I6*+0'6-+9$ ):8"$ &'$ 67+28-+$ <I#.+2$
C#.+"!27$ .<"0+'1/-=4$ O$ +1)282(C;N-/$ (&'(:<$ 1"$ )21$ )27")$ 1"&+("!$
604$ A"1$ _=8/.'()'7$ DZ^`H\`aE3$
P?'.0"@7/$ ()"1$ )2>'$ @/-+"9$ '$ +*2$
7/6*$ 7'@2$ ;2$ &';NBb$ DQE$ _:@$ 7'@2$
</B$ (.-.I6*+0(.2>'$ 1+@$ )" +2$
@/-+2c$ L+2$ )8.2<"$ (+I$ )"7$ '<"0+"B$
C<:()0"$ "1+$ -='8'</4$ L+2$ 7"$ )"7$
8./0#.+-+2*+$ "1+$ 8./0#.N-/-=9$ 1+2$
7"$ #'&8'0"#.";N-/-=$ #'$ >1+20C$
+$ 8'.>1+20"1/-=9$ 1+2$ 7"$ @/0+N-/-=$
C8".I$-./$."0+6B4$O$1+ +7$1+2$&!'1N$
)"7$ <2.!"#12$ @N#.29$ 1+ '7C$ 1+2$
<8" $ '1+2-.12>'$ 0(&"8-+"9$ 1+ )$
1+2$ )8"&+$ (+I$ '$ C8.N#$ +$ 0!"#.I4$ _"!"$
0+-=C8"$ 1"7+I)1'6-+$ 0$ 1"($ >"61+2$
+$."1+ "4$DQE$L+2$7"$)"7$0+2 C$+$1+2$
7"$C#8I $()"8'6-+Y4
S
8 SZEPT WIARY
A2#1'-.261+2$ 604$ A"1$ _=8/.'()'7$ .08"-"$ C0">I9$ @2$ ;2()$ +11/9$
#"*2 '$ 0"@1+2;(./$ &'0:#$ (.-.I6-+"3$P_'$."6$&8.20/@(."$;2(.-.2$)'$
0(./() '9$ )'$ @2$ <I#.+27/$ 1+2C()";N-'$-+2(./B$(+I$'<-'0"1+27$.$_=8/()C(279$.2$60+I)/7+$"1+'!"7+$+$"8-="1+'!"7+$ '8".$ 1+2<+2( +7+$ 7'-"7+Y$
D-/)4$ ."3$ F4$ O">1289$ 0*12/+)3/9$
d8" :0$e``a9$(4$\]`H\]fE4$g'@1'6B$
'<-'0"1+"$ .$ h'>+27$ D_=8/()C(27E$
&'()8.2>"1'$0+I-$;" '$1+20/-.28&C;N-2$(+I$K8:#!'$(.-.I6-+"4
V'$ 0"@1+2;(./-=$ )2 ():0$ 682#1+'0+2-.12;$ )2'*'>++9$ #'$ ):8/-=$
-=I)1+2$ (+I>"$ (+I$ 0$ '#1+2(+21+C$ #'$
8.2-./0+()'6-+$ @/-+"$ 0+2-.12>'9$
1"*2@N$ #0"4$ J+280(./7$ ;2()$ i8">721)$ d'1()/)C-;+$ 4"-"5!,+67' 0"67
&"&+2@"$ h212#/ )"$ jTT$ Dfe[`$ "4$
fe[^$X$fZ\eE$.$fZZk$843$PQ'8.2 "7/9$
@2$ 02#!C>$ &'0(.2-=12>'$ 8'.&'8.N#.21+"$ h'>"$ #C(.2$ 0(./() +-=$
l0+I)/-=$DQE$."8".$&'$67+28-+$(02;$
+$&'$DQE$'-./(.-.21+C$C$)/-=9$ ):8./$
>'$ &')8.2<'0"*+$ DQE$ </!/9$ (N$ +$ <I#N$
0$ 1+2<+29$ 0$ 8:*2()0+2$ +$ 8";C$ 1+2<+2( +7$ .$ _=8/()C(279$ &8./!N-.'12$
#'$ C-.2()1+-)0"$ "1+'!:0$ +$ 60+I)/-=3$
&'$ 7I-2$ +$ 67+28-+$ J"1"$ A2.C("$
_=8/()C("$ '>*N#"!/$ +$ '>*N#";N$ h'@N$
T()')I$0+#.21+27$+1)C+)/01/7$+$)" @2$
)0"8.N$ 0$ )0"8.$ <2.$ &'682#1+-)0"$
@"#12>'$ ()0'8.21+"QY$ D4#"8!/#!62'
95"!9$mTTT9$f`[E4
J'#'<1N$
'&+1+I$
."0"8)'$
0$ #' C721)"-=$ n'<'8C$ o*'821-+2>'$ .$ f\Z]$ 843$ PVC(.2$ )/-=9$ ):8./$
&'$ &8./;I-+C$ -=8.)C$ 1+2$ (&*"7+*+$ (+I$
0$ '>:*2$ @"#1/7$ >8.2-=27$ '8".$
#C(.2$ )/-=9$ ):8./$ (&*"7+0(./$ (+I$
>8.2-=279$ .'()"*+$ '-./(.-.21+$ DQE$
-./$)'$&'.'()";N-$0$-+2*29$-./$)2@$&'$
'&C(.-.21+C$>'$.'()";N$1")/-=7+"()$
&8./;I)2$ #'$ 1+2<"$ +$ '>*N#";N$ ;"(1'$
("72>'$h'>"$0$U8:;-/$A2#/12>'QY$
D4#"8!/#!62'95"!9$mTTT9$ffZE4
O(&'71+"12$ 0/@2;$
!5$"-!"'
!-+6!+) -"$ '8".$ *1:;5/-!"' </7-"
(/>1"*+.C;N9$ @2$ 7"7/$ #'$ -./1+21+"$
.$ -./76$ +11/7$ 1+@$ &'()8.2>"1+2$
1")C8/$ .7/(!'02;9$ 0$ )/7$ 0.8' '02;4$ O+#.21+2$ D'>*N#"1+2E$ (C>28C;2$
'<2-1'6B$ &8'-2(C$ +1)2*2 )C"*12>'4$
A2#1'-.261+2$X$&'.'()";N-$0$#C-=C$
<+<*+;1/7$ X$ ."("#12$ ;2()$ ()0+28#.21+29$ @2$ '<' $ )2>'9$ -'$ +1)2*2 )C"*129$
C;"01+"$ (+I$ 0(&:*1')"$ @/-+"$ &'7+I#./$h'>+27$"$;2>'$()0'8.21+274
O$ 682#1+'0+2-.C$ .08"-"1'$
C0">I9$ @2$ #.+I +$ '>*N#"1+C$ h'>"$
."(&' ';'12$ .'()";2$ "<('*C)1+2$
+$ '()")2-.1+2$ *C#. +2$ #N@21+2$ #'$
&8"0#/$ +$ #'<8"4$ W<' $ '>*N#"1+"$
0"@1/7$2*2721)27$0(&:*1')/$@/-+"$
.$h'>+27$;2()$D0+2-.1"E$7+!'6B$D&'84$
f$d'8$fZ9[E4$l04$%C>C()/1$DZ^\H\Z`E$
()0+28#."9$ @2$ -.!'0+2 9$ ):827C$
<8" C;2$7+!'6-+9$1"02)$>#/</$&'(+"#"!$ -'6$ -2112>'9$ <I#.+2$ 1+2(.-.I6*+0/4$ V'&+28'$ '>*N#"1+2$ h'>"$ #"$
7C$&8"0#.+02$(.-.I6-+2$+$)'$#"*2 '$
+1)21(/01+2;(.2$1+@$)'$#'60+"#-."12$
1"$.+27+4$p"-+,( +7$&';I-+279$ ):82$
C@/0"1'$ 0$ 682#1+'0+2-.C$ 0$ '#1+2(+21+C$ #'$ @/-+"$ 0+2-.12>'$ '<' $
0+#.21+"$ +$ 7+!'6-+9$ </!'$ =#6!+!*' 0"!
D8"#'6B$ '<-'0"1+"$ .$ h'>+27E4$ l04$
%C>C()/1$1"&+("!3$PA2()$<'0+27$)" "$
8"#'6B9$ ):82;$ 1+2$ #'()I&C;N$ <2.<'@1+9$ *2-.$ #'.1";N$ ;2;$ )/* '$ -+9$ ):8./$_+I$-.-.N$.2$0.>*I#C$1"$_+2<+2$
("72>'9$-+9$ ):8/-=$8"#'6-+N$U/$("7$
;2()264$ U'$ 0!"61+2$ ;2()$ (.-.I6-+273$
8"#'0"1+2$ (+I$ 0$ #N@21+C$ C$ U'<+29$
8"#'0"1+2$ (+I$ U'<N9$ 8"#'0"1+2$ (+I$
.2$ 0.>*I#C$ 1"$ _+2<+2Y$ D>)$-/-!/9$
f`9eeE4
L+2$ 0+"#'7'9$ 0$ ):8/7$ 7+2;(-C$ .1";#C;2$ (+I$ 1+2<'4$ U'$ 8'#.";$
&8.2()8.21+9$ ):8"$ ;2#1" $ D.1"-.1+2E$
0/7/ "$ (+I$ *C#. +7$ 0/'<8"@21+'7$
1"$;2;$)27")4$T*C()8C;N-$P+11'6B$1+2<"Y$
7'@1"$ &'(!C@/B$ (+I$ '&'0+"#"1+273$
PV0:-=$ 71+-=:0$ D&'<'@1/-=$ +$ 8'.)8'&1/-=E$C7:0+!'$(+I9$@2$)219$ ):8/$
&+280(./$ C78.29$ #"$ .1"B$ #8C>+27C$
'$ )/79$ -./$ ."60+")/$ 0/>*N#";N$ 0!"61+2$)" 9$;" $)'$'1+$('<+2$0/'<8"@"*+9$
-./$ )2@$ +1"-.2;4$ g2*#C12 $ 7+"!$ </B$
8:) +$ +$ 8.2-.'0/9$ +$ 7+"!$ ."0+28"B$
)/* '$;2#1'$(!'0'3$"*<'$+*+/:!+"#$X$-"!'0+-+2$ )" $ X$ "*<'$ /:!+"#$ X$ +1"-.2;4$
J'$ 67+28-+$ &+280(.2>'$ .$ 1+-=$ &8./-='#.+$ 0+"#'7'6B3$ +*+/:!+"#' /:!+"#$ X$
-"! '0+-+2$ +1"-.2;bY$ Dd4$ O:;)'0+-.9$
?@* !/7+3!9$O8'-!"0$f]]e9$(4$efE4
l04$o8"1-+(.2 $n"*2./$Df^kaHfkeeE9$
.1"1/$.$C&8.2;7'6-+$+$=C7'8C$<+( C&$
q2120/9$&'0+2#.+"!3$P5/-+2$)'$-."(9$
0$ ):8/7$ (.C "7/$ h'>"4$ l7+28B$
)'$ -."(9$ 0$ ):8/7$ q'$ .1";#C;27/4$
O+2-.1'6B$ )'$ -."(9$ 0$ ):8/7$ q'$
&'(+"#"7/Y4
L+1+2;(./7$ ',-./7/$ -/ *$ "8)/C!:0$ 1)4$ n !"#C$ %&'()'*( +2>'4$
O(./() +7$ _./)2*1+ '7$ #.+I C;I$ ."$
C0">I$+$@/-.*+0'6B4
(4$%#"7$?'72; '
NR 4/2012 LISTOPAD