System zarządzania jakością

Zarządzanie Jakością
System jakości
jako narzędzie
zarządzania
przedsiębiorstwem
Dr Mariusz Maciejczak
SYSTEM
System to zespół powiązanych ze sobą
elementów, które stanowią pewną
całość.
Istotną cechą systemu jest to, że nie jest
ona prostą sumą samych części.
Pomiędzy poszczególnymi elementami
systemu występują sprzężenia zwrotne,
które tworzą wartość dodaną w wyniku
synergii.
System zarządzania jakością
System zarządzania jakością opiera się w
przedsiębiorstwie na spełnianiu ustalonych standardów.
Standardy te mogą być określone wewnętrznie przez
firmę, lub przyjęte z zewnątrz.
Wymagania określone w przyjętych standardach mają
zagwarantować zachowanie jakości w całej firmie.
Celem systemów zarządzania jakością jest stworzenie
warunków pozwalających na produkowanie wyrobów i
dostarczanie usług spełniających wymagania klientów.
Źródło: Hamrol A. (2005): Zarządzanie jakością z przykładami. PWN
Etap projektowania
1. Przyjęcie polityki jakości
2. Przegląd o ocena stanu aktualnego
3. Identyfikacja procesów
4. Harmonogram prac projektowych i wdrożeniowych
5. Ustalenie listy dokumentów i ich opracowanie
6. Opracowanie księgi jakości
Źródło: Hamrol A. (2005): Zarządzanie jakością z przykładami. PWN
Dokumentacja jakości
Standard ISO 9001:2000 określa minimalne wymagania co do
dokumentacji systemu zarządzania jakością. Jest ona niezbędna do
właściwego funkcjonowania systemu oraz jego doskonalenia.
Polityka jakości [5.3]
• Polityka jakości jest nadrzędnym dokumentem, w którym
kierownictwo organizacji określa swoje zasady i ramy dla
całego systemu zarządzania jakością. Polityka jakości
powinna:
– Być spójna z celem istnienia organizacji (spójna z wizją i strategią organizacji,
ukierunkowana na spełnianie wymagań klienta dzięki któremu organizacja
istnieje, wspierająca rozwój pracowników itp.)
– Zawierać zobowiązanie do zapewnienia zgodności z normą i ciągłego
doskonalenia systemu zarządzania jakością.
– Zawierać takie deklaracje i zobowiązania, które będą podstawą do
opracowania celów dotyczących jakości.
– Po opracowaniu polityki jakości należy:
– Zakomunikować ją całemu personelowi. Przykładowo poprzez umieszczenie
jej w kilku miejscach, gdzie przebywają pracownicy oraz jeżeli jest stosowany
intranet poprzez zamieszczenie jej w sieci komputerowej.
– Regularnie sprawdzać jej aktualność i przydatność dla organizacji - podczas
przeglądu zarządzania.
Cele dotyczące jakości [5.4.1]
• Cele dotyczące jakości określa kierownictwo dla
poszczególnych szczebli w organizacji. Cele te określają
do czego ma dążyć organizacja. Podczas opracowania
celów należy zwrócić uwagę na następujące aspekty:
– Polityka jakości stanowi "ramy" dla wyznaczania celów, więc cele
powinny być spójne z tą polityką ("wspierać" to co w niej
zadeklarowano).
– Cele powinny być mierzalne - po to aby można było je skutecznie
przeglądać i oceniać w jakim stopni są spełniane.
– Cele powinny prowadzić do doskonalenia organizacji (doskonalenie jest
jednym z wymaganych elementów polityki jakości).
– Zaleca się aby cele dotyczące jakości były jasno komunikowane na
odpowiednich szczeblach w organizacji. Oczywiście cele dotyczące
jakości (jak każdy inny dokument) podlegają przeglądowi i jeżeli
wymagane także aktualizacji, więc najlepiej to realizować podczas
przeglądu zarządzania.
Księga jakości [4.2.2]
•
Księga jakości jest to dokument opisujący system zarządzania jakością
zaimplementowany w danej organizacji. Norma ISO 9001:2000 wymaga,
aby organizacja opracowała księgę jakości, która musi zawierać minimum:
–
–
–
–
•
Zakres systemu zarządzania.
Ewentualne wyłączenia (wraz z uzasadnieniem).
Mapę procesów.
Udokumentowane procedury wymagane przez normę ISO 9001:2000 lub
odniesienie się do tych procedur jako zewnętrznych dokumentów.
Z racji, że księga jakości jest dokumentem, który udostępnia się innym
organizacjom często w niej umieszcza się inne dodatkowe informacje, takie
jak:
– Historia organizacji.
– Struktura organizacyjna (schemat organizacyjny).
– Opis systemu zarządzania. Można tu zastosować strukturę normy lub kolejno
opisać poszczególne zidentyfikowane procesy (cele, metody monitorowania itp.).
– Stosowane terminy i definicje.
– Historia zmian (rejestr zmian wprowadzonych w księdze).
•
Często zamieszcza się także politykę jakości i cele dotyczące jakości (cele
strategiczne), co znakomicie upraszcza nadzorowanie tych dokumentów.
Etap worowadzania
1.
2.
3.
4.
5.
Szkolenia
Wdrażanie w jednostkach organizacyjnych
Przeprowadzenie audytów wewnętrznych
Przeprowadzenie działań korygujących
Certyfikacja
Źródło: Hamrol A. (2005): Zarządzanie jakością z przykładami. PWN
Etap utrzymania i doskonalenia
1. Przeprowadzanie audytów
2. Przeprowadzanie przeglądów
okresowych
3. Działania korygujące i zapobiegawcze
Źródło: Hamrol A. (2005): Zarządzanie jakością z przykładami. PWN