D - Sąd Okręgowy w Płocku

Sygn. akt IV Ca 649/15
POSTANOWIENIE
Dnia 12 listopada 2015 r.
Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny – Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodnicząca – SSO Renata Wanecka (spr.)
Sędziowie SSO Joanna Świerczakowska
SSO Katarzyna Mirek - Kwaśnicka
Protokolant sekr. sądowy Anna Bałdyga
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 listopada 2015 r. w P.
sprawy z wniosku (...) spółki z o.o. w G.
z udziałem (...) spółki z o.o. w G., (...) spółki z o.o. w G.
o zwrot świadczenia z depozytu sądowego
na skutek apelacji wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Rejonowego w Żyrardowie z dnia 11 czerwca 2015 r.
sygn. akt I Ns 211/15
postanawia:
1. oddalić apelację;
2. oddalić wniosek uczestników (...) spółki z o.o. w (...) spółki z o.o. w G. o zasądzenie od wnioskodawcy (...) spółki
z o.o. w G. kosztów postępowania za II instancję.
Sygn. akt IV Ca 649/15
UZASADNIENIE
We wniosku złożonym 6 marca 2015r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. domagała się wydania
jej depozytu sądowego w postaci gotówki w kwocie 19.797,02 zł, złożonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie
Rejonowym w Żyrardowie M. B. w imieniu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. oraz (...) spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością w G. do depozytu sądowego w Sądzie Rejonowym w Żyrardowie.
Postanowieniem z 11 czerwca 2015r., wydanym w sprawie I Ns 211/15, Sąd Rejonowy w Żyrardowie oddalił wniosek
o zwrot depozytu.
W uzasadnieniu Sąd I instancji podniósł, że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Żyrardowie M. B. prowadził
postępowanie w przedmiocie wykonania zabezpieczenia w sprawie Km 4801/13, dokonując wpłaty na rachunek
depozytowy Ministra Finansów łącznie kwoty 19.797,02 zł. Zabezpieczenie upadło na skutek uchylenia przez Sąd
Okręgowy w Toruniu zabezpieczenia wynikającego z nakazu zapłaty z 29 października 2013r.
Oddalając wniosek, Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z treścią art. 69311 § 1 kpc na żądanie dłużnika sąd zwróci
mu depozyt, jeżeli wierzyciel nie zażądał wydania depozytu. Przepis ten stanowi konsekwencję złożenia przedmiotu
do depozytu sądowego na podstawie zezwolenia sądu udzielonego na podstawie art. 6932 kpc. Oznacza to, że zwrot
depozytu sądowego w oparciu o przepis art. 69311 § 1 kpc może nastąpić w sytuacji, gdy zostało wydane postanowienie
zezwalające na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu.
W niniejszej sprawie obowiązany zwrócił się o zwrot zdeponowanej kwoty 19.797,02 zł, która stanowi sumę środków
zabezpieczonych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Żyrardowie M. B. w ramach postępowania
zabezpieczającego toczącego się pod sygn. akt Km 4801/13 - na podstawie nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu
nakazowym w dniu 29 października 2013r. sygn. akt VI GNc 437/13. Zdaniem Sądu Rejonowego oznacza to,
że dysponentem zdeponowanych środków nie jest Sąd, a komornik sądowy. To organ prowadzący postępowanie
zabezpieczające władny jest ocenić, czy istnieje podstawa do zwrotu na rzecz obowiązanego zdeponowanych sum
pieniężnych.
Na marginesie Sąd podkreślił, że w ramach postępowania zabezpieczającego Komornik w dniu 30 grudnia 2013r.
zwrócił się do tut. Sądu o zwrot z sumy zdeponowanej w dniu 14 listopada 2013r. kwoty 1.722,19 zł. Ta okoliczność
zdaniem Sądu przesądza o tym, że to Komornik jest władny dysponować kwotą znajdującą się aktualnie w depozycie,
mając zaś wiedzę o upadku zabezpieczenia, zwróci się do Sądu o zwrot środków pozostających w depozycie celem
przekazania ich obowiązanemu.
Apelację na postanowienie złożył wnioskodawca, zaskarżając je w całości i zarzucił obrazę art. 96311 § 1 kpc poprzez
jego niezastosowanie, a w konsekwencji niewydanie dłużnikowi depozytu sądowego na jego żądanie, w sytuacji gdy
Sąd Rejonowy w Żyrardowie, jako faktyczny dysponent zdeponowanych środków, ma obowiązek wydania tychże
środków na żądanie złożone przez dłużnika.
Mając powyższe na uwadze, wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zezwolenie na
wydanie (...) spółce z o.o. w G. środków zdeponowanych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w
Żyrardowie na rachunku depozytowym Ministra Finansów oraz o zasadzenie od uczestników na rzecz wnioskodawcy
zwrotu kosztów postępowania za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja jest niezasadna.
Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że art. 69311 kpc nie znajduje w niniejszej sprawie zastosowania. Zgodnie z treścią
§ 1 tegoż artykułu, na żądanie dłużnika sąd zwróci mu depozyt, jeżeli wierzyciel nie zażądał wydania depozytu.
Przepis ten odnosi się do sytuacji, gdy wierzyciel nie zażądał zwrotu świadczenia złożonego do depozytu sądowego,
pomimo ziszczenia się warunków uprawniających go do złożenia takiego wniosku. Słusznie Sąd I instancji stwierdził,
że wnioskodawca mógłby domagać się zwrotu depozytu w tym trybie tylko wówczas, gdyby wcześniej w postepowaniu
o złożenie do depozytu sądowego uzyskał zezwolenie Sądu na podstawie art. 692 – 6932 kpc.
W postępowaniu zabezpieczającym lub egzekucyjnym również mówi się o złożeniu do depozytu sądowego pieniędzy
(kwoty, sumy, należności, dochodu), dokumentów, rzeczy. Regulacja zawarta w Kodeksie postępowania cywilnego w
dziale V Sprawy depozytowe, odnosi się do instytucji prawa materialnego, rodzącej skutki materialnoprawne, podczas
gdy oparte na art. 752 kpc złożenie pieniędzy i papierów wartościowych do depozytu, zajętych wskutek zabezpieczenia
roszczenia pieniężnego, jest instytucją procesową mającą na celu tylko zabezpieczenie tego roszczenia. Zgodnie z art.
492 § 1 kpc nakaz zapłaty z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli
wykonalności. Na tej podstawie spółki (...) złożyły wniosek o wszczęcie postępowania zabezpieczającego i w toku tego
postępowania nastąpiło złożenie gotówki do depozytu sądowego.
Zatem w depozycie sądowym mogą znajdować się dwie grupy depozytów: składanych, jako przedmiot świadczenia
w celu zwolnienia się z wykonania zobowiązania oraz składanych i pozostawianych wskutek potrzeb i dla celów
postępowania zabezpieczającego lub egzekucyjnego. Artykuły 692-69310 kpc normują postępowanie w pierwszej fazie
realizacji wspomnianej instytucji prawa materialnego, a przepisy z zakresu postępowania zabezpieczającego lub
egzekucyjnego, w wyniku którego następuje zaspokojenie wierzyciela zgodnie z tytułem wykonawczym.
Wbrew przekonaniu wnioskodawcy, fakt że kwota 19.797,02 zł znajduje się w depozycie Sądu Rejonowego w
Żyrardowie nie oznacza, że obowiązany w postepowaniu zabezpieczającym może skutecznie domagać się jego wydania
w oparciu o art. 69311 kpc.
Jeśli wnioskodawca stoi na stanowisku, że wskutek upadku zabezpieczenia, Komornik Sądowy przy Sądzie
Rejonowym w Żyrardowie M. B. powinien zwrócić obowiązanemu zabezpieczoną w postepowaniu Km 4801/13
gotówkę, to należy wystąpić z wnioskiem do Komornika. Jeśli organ egzekucyjny nie podejmie w tej sprawie czynności,
obowiązanemu służy prawo do złożenia skargi na czynność (zaniechanie) komornika na podstawie art. 767 § 1 kpc.
Jedynie w postepowaniu wywołanym skargą możliwe jest dokonanie oceny postępowania komornika i ewentualne
nakazanie mu podjęcia określonych czynności w sprawie.
Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 kpc.
O kosztach postępowania w II instancji Sąd orzekł w myśl art. 520 § 1 kpc i dlatego oddalił wniosek uczestników o
zasądzenie na ich rzecz zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu odwoławczym.