Metodologia badań politologicznych

dr Robert Staniszewski
Zakład Socjologii i Psychologii Polityki
Instytut Nauk Politycznych
Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych
Uniwersytet Warszawski
METODOLOGIA BADAŃ POLITOLOGICZNYCH
Rok akademicki 2005 / 2006
PROJEKT BADAWCZY
Główne załoŜenia
Projekt powinien zawierać takie elementy jak:
1. Doprecyzowanie tematu tzn. określenie, jakie komponenty postawy zostaną
zweryfikowane w wyniku badania wraz z uzasadnieniem wyboru (moŜliwe wymiary:
afektywny, poznawczy, behawioralny).
2. Doprecyzowanie zbiorowości generalnej (kogo i dlaczego chcemy badać).
3. Określenie rodzaju badania, przy pomocy którego chcemy zweryfikować wybrane
komponenty postawy.
4. Określenie rodzaju próby badawczej, która powinna być zastosowana w odniesieniu
do przyjętej wcześniej metody.
5. Opracowanie narzędzia badawczego zgodnego z przyjętą metodą.
Prezentacja wyników (30 minut na podgrupę) powinna zawierać omówienia kaŜdego z ww.
elementów wraz z krótkim uzasadnieniem, dlaczego został dokonany taki, a nie inny
wybór. Projekt badawczy powinien zostać dostarczony do prowadzącego zajęcia w wersji
elektronicznej (PowerPoint, Word, etc.), jak równieŜ w wersji papierowej.
Ocena
projektu
uwzględniać
będzie
takie
elementy
jak
oryginalność,
spójność,
adekwatność, poprawność metodologiczną etc.
Po przeprowadzeniu wszystkich prezentacji prowadzący zajęcia podsumuje projekty
(łączny czas 30 minut / 10 minut na grupę).
W przypadku jakichkolwiek pytań i wątpliwości proszę o osobisty kontakt, w trakcie
mojego dyŜuru, który odbywa się w kaŜdy wtorek w godz. 18:30 – 20:00 w sali 205 w
Instytucie Nauk Politycznych przy ul. Nowy Świat 67.
Przed opracowywaniem projektu proszę w szczególności zapoznać się z następującymi
zagadnieniami oraz literaturą:
Metody badań empirycznych.
Badania pierwotne i wtórne. Badania jakościowe i ilościowe. Ankiety i wywiady
kwestionariuszowe. Etapy postępowania badawczego. Tworzenie narzędzia badawczego.
Reguły poprawnego formułowania pytań kwestionariuszowych.
• J. Garlicki, Badania przedpromocyjne i skuteczności promocji, Warszawa 1996, s. 87103.
• G. Babiński, Etapy procesu badawczego, w: Badania empiryczne w socjologii. Wybór
tekstów, opr. M. Malikowski, M. Niezgoda, WSSG Tyczyn, Tyczyn 1997, T. 1, s. 300-314.
• K. Lutyńska, Wywiad kwestionariuszowy, Wrocław 1984, r. Przygotowanie i sprawdzanie
narzędzia badawczego, s. 133-155.
• J. Koniarek, Reguły poprawnego formułowania pytań kwestionariuszowych, w: Wywiad
kwestionariuszowy. Analizy teoretyczne i badania empiryczne, (red.) K. Lutyńska, A. P.
Wejland, Ossolineum, Wrocław 1983, s. 147-163.
Pomiar w nauce i typy skal.
Wskaźnikowanie. Postawy, skale do badania postaw /Guttmana, Likerta, Thurstone΄a,
szacunkowe, rangowe, dyferencjał semantyczny, drabinka Cantrila, skala dystansu
Bogardusa/.
• R. Mayntz, K. Holm, P. Hübner, Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, PWN
1985, rozdz. II Pomiar, s. 42 – 86
• lub A. N. Oppenheim, Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw, Wyd. Zysk i S-ka,
Poznań 2004, s. 203 – 239.
• S. Mika, Psychologia społeczna, PWN 1981, r. III Postawy.
• G. Babiński, Pomiar w naukach społecznych. Problemy ogólne i zasady budowy skal, w:
Badania empiryczne w socjologii. Wybór tekstów, opr. M. Malikowski, M. Niezgoda,
WSSG Tyczyn, Tyczyn 1997, T. 1, s. 273-300.
Metody doboru prób w badaniach empirycznych.
Zbiorowość generalna /populacja/ a zbiorowość badana /próba/. Dobór prób:
probabilistyczny i nieprobabilistyczny. Metody losowania: proste, systematyczne,
warstwowe, grupowe. Dobór warstwowy proporcjonalny, równoliczny i optymalny. Inne
metody doboru: celowe, kwotowe.
• R. Mayntz, K. Holm, P. Hübner, Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, PWN
1985, r. III, s. 87-110.
• H. Blalock, Statystyka dla socjologów, Warszawa 1971, rozdz. 22, s. 440 -462.
• J. Garlicki, Badania przedpromocyjne i skuteczności promocji, Warszawa 1996, s. 104111.
2