Język Polski

Przedmiotowe Zasady Oceniania z języka polskiego w Szkole Podstawowej im.
Władysława Jagiełły w Czerwińsku n. Wisłą
Przedmiotowe Zasady Oceniania z języka polskiego dla uczniów klas IV -VI są zgodne z programem
nauczania języka polskiego „Czytać ,myśleć , uczestniczyć” oraz z Wewnątrzszkolnymi Zasadami
Oceniania zawartymi w Statucie Gminnego Zespołu Szkół w Czerwińsku n. Wisłą .
Nr dopuszczenia programu „Czytać, myśleć, uczestniczyć” MEN: DKOS-5002-62/04
Głównym celem nauczania języka polskiego w szkole podstawowej jest kształcenie u uczniów sprawności
mówienia, słuchania, pisania i czytania.
Szczegółowe cele nauczania języka polskiego w szkole podstawowej:
Słuchanie
•
•
•
•
słuchanie wypowiedzi nauczyciela i innych na różne tematy
rozumienie ogólnego sensu prostych sytuacji komunikacyjnych
słuchanie i rozumienie poleceń nauczyciela
rozpoznawanie intencji i uczuć nadawcy na podstawie barwy, siły głosu, intonacji
1
Mówienie
• zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi
• nazywanie własnych uczuć i formułowanie sądów
• skuteczne porozumiewanie się w różnych sytuacjach
• dobieranie właściwych argumentów podczas dyskusji
• uwzględnianie poglądów innych ludzi
• wypowiadanie się na temat przeczytanej lektur oraz innych tekstów kultury
• doskonalenie umiejętności poprawnego wypowiadania się na różne tematy
• dostrzeganie różnego rodzaju związków i zależności (przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych,
czasowych i przestrzennych)
• recytowanie wierszy z odpowiednią intonacją.
Czytanie
• doskonalenie techniki głośnego czytania
• poznawanie tekstów należących do różnych gatunków literackich
• kształcenie umiejętności czytania ze zrozumieniem
• korzystanie ze słowników i innych źródeł informacji
• odczytywanie różnych tekstów kultury, w tym kształtujących tożsamość narodową i postawę
obywatelską:
- źródeł i tekstów historycznych, między innymi: fragmentów listów, pamiętników, polskich
pieśni patriotycznych
- tekstów literackich, między innymi: baśni, legend, mitów, opowiadań, utworów poetyckich
- tekstów użytkowych, między innymi: zaproszeń, zawiadomień, instrukcji, przepisów, ogłoszeń,
kartek pocztowych, listów, notatek
- przedstawień teatralnych, słuchowisk radiowych, filmów
 określanie cech charakterystycznych dla danego tekstu
 rozumienie i posługiwanie się czynnie pojęciami: świat przedstawiony, fikcja literacka, wątek,
akcja, nadawca, odbiorca, podmiot liryczny, narrator, bohater, narracja, poezja, nastrój wiersza, epitet,
porównanie, metafora, personifikacja, animizacja, wyraz dźwiękonaśladowczy, zdrobnienie,
zgrubienie, rym, rytm, strofa, refren, baśń, legenda, mit, symbol, alegoria.
2
Pisanie
• dostrzeganie różnic między fonetyczną a graficzną formą wyrazu
• konstruowanie różnych form wypowiedzi przewidzianych w materiale nauczania (plan, opis,
opowiadanie, dialog, charakterystyka, kartka pocztowa, list, kartka z pamiętnika, zawiadomienie,
ogłoszenie, zaproszenie, sprawozdanie, streszczenie, przepis, instrukcja, notatka, tekst reklamowy)
• poprawne budowanie zdań pojedynczych i złożonych
• doskonalenie ortografii i interpunkcji
• pisanie zgodnie z tematem i celem, przy użyciu odpowiednich form wypowiedzi
• formułowanie wypowiedzi zgodnie ze świadomością celu
• poprawne budowanie tekstu z zastosowaniem środków językowych i przy przestrzeganiu reguł
ortograficznych, gramatycznych i interpunkcyjnych
• wyróżnianie części tekstu zgodnie z jego strukturą
• dostosowywanie zapisu do formy wypowiedzi.
Powyższe cele, obok kształcenia umiejętności typowo polonistycznych, pozwalają również na realizację
ścieżek edukacyjnych. Należą do nich:
• edukacja czytelnicza i medialna
• edukacja ekologiczna
• edukacja prozdrowotna
• wychowanie do życia w społeczeństwie
- wychowanie do życia w rodzinie
- edukacja regionalna – dziedzictwo kulturowe w regionie
- wychowanie patriotyczne i obywatelskie
Przedmiot oceniania
Oceny bieżące i oceny klasyfikacyjne śródroczne ustala się w stopniach według następującej skali:
 Stopień celujący – 6
3





Stopień bardzo dobry – 5
Stopień dobry – 4
Stopień dostateczny – 3
Stopień dopuszczający – 2
Stopień niedostateczny – 1
Dopuszcza się stosowanie (+) i (-) przy wystawianiu ocen cząstkowych, (+) oznacza, że uczeń umie więcej,
niż na wystawioną ocenę, (-) oznacza, że uczeń umie mniej, niż na wystawioną ocenę, nie ma oceny 6+.
Przy ocenie sprawdzianów stosuje się następującą skalę procentową:
 30% - dopuszczający
 50% - dostateczny
 71% - dobry
 86% - bardzo dobry
 95% (jeśli sprawdzian zawiera zadanie problemowe) lub 86% + zadanie dodatkowe – celujący
Ocenianie
 Prace klasowe i sprawdziany zapowiadane są z tygodniowym wyprzedzeniem i poprzedzone są
lekcją powtórzeniową.
 Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie może napisać sprawdzianu w wyznaczonym terminie musi
napisać go w ciągu 2 tygodni (w terminie wyznaczonym przez nauczyciela).
 Nauczyciel ocenia sprawdzian w ciągu 2 tygodni od dnia, w którym został napisany.
 Oceny bieżące umieszczone w dzienniku elektronicznym są opatrzone komentarzem zawierającym
zakres ocenianego materiału.
4
 Zeszyt przedmiotowy lub zeszyt ćwiczeń może podlegać ocenie. Na ocenę zeszytu mają wpływ:
kompletność notatek i prac domowych, ortografia oraz estetyka zeszytu.
 Sprawdzone prace kontrolne są udostępniane uczniom podczas zajęć i przez uczniów udostępniane
do wglądu rodzicom.
 Prace klasowe i dłuższe prace domowe są opatrzone komentarzem nauczyciela w formie ustnej lub
pisemnej.
 Prace domowe są sprawdzane i oceniane systematycznie według zasad ustalonych przez
nauczyciela.
 Niezgłoszenie nauczycielowi na początku lekcji braku pracy domowej, zeszytu, itp. upoważnia
nauczyciela do wystawienia stopnia niedostatecznego.
W semestrze nauczyciel przeprowadzi:
- dwie lub trzy prace klasowe (wypracowania),
- dwa lub trzy sprawdziany w formie testu zawierającego elementy czytania ze zrozumieniem i nauki o
języku (zadania na sprawdzianie powinny mieć różnorodną formę czyli: wielokrotnego wyboru, na
dobieranie typu prawda- fałsz, krótkiej i rozszerzonej odpowiedzi),
- dwa lub trzy dyktanda.
Ocenione będą również:
- kartkówki z trzech ostatnich lekcji lub z podanego materiału,
- pisemne prace domowe,
- dłuższe formy wypowiedzi,
- zeszyt przedmiotowy,
- recytacja poezji lub prozy,
- wypowiedzi ustne, w szczególności pod kątem umiejętności uzasadniania własnych sądów i poprawności
językowej,
5
- prace dodatkowe,
- zaangażowanie w proces uczenia się, na które mają wpływ:
 aktywność lub jej brak na lekcji oraz odmowa wykonania polecenia
 praca w grupie,
 przynoszenie materiałów na zajęcia praktyczne (wycinki prasowe, ilustracje, publikacje itp.),
 przeczytanie lektury w wyznaczonym terminie,
 dbanie o estetyczny wygląd zeszytu przedmiotowego,
 samoocena – stwarzanie sytuacji umożliwiających samoocenę np. współudział w ocenie pracy w
grupie, lub stosowanie dyskusji punktowanej,
 przestrzeganie Regulaminu Zachowania ucznia na lekcji,
 systematyczne uczęszczanie na zajęcia,
 zaangażowanie w prace pozalekcyjne np. organizację apeli,, udział w konkursach.
 nie poprawia ocen z kartkówek, odpowiedzi ustnych oraz prac pisemnych, zadań domowych, referatów,
itp. natomiast korzystając ze wskazówek nauczyciela obowiązek uzupełnić braki. W wyjątkowych
przypadkach nauczyciel może jednak wyrazić zgodę na poprawę tego rodzaju aktywności ucznia;
Klasyfikacja
Ocena półroczna i roczna nie jest średnią matematyczną ocen cząstkowych . Ocena sumuje pracę za całe
półrocze / rok szkolny i wyliczana jest przy pomocy średniej ważonej – przy czym – waga pełni rolę
pomocniczą przy wystawianiu ocen. Ostateczną decyzję o ocenie klasyfikacyjnej podejmuje nauczyciel.
Oceny klasyfikacyjne wynikają z ocen cząstkowych, którym przypisane są następujące wagi:
 sprawdzian, praca klasowa, wypracowanie klasowe, czytanie ze zrozumieniem, dyktando – 3,
 kartkówka, odpowiedź ustna, odpowiedź pisemna, dłuższa forma wypowiedzi pisemnej – 2,
 praca domowa, wypracowanie domowe, recytacja, praca w grupie, zeszyt przedmiotowy, praca
dodatkowa, postawa – 1.
Kolory stosowane w dzienniku elektronicznym:
6








sprawdzian (praca klasowa, dyktando, test) – czerwony
kartkówka – zielony
odpowiedź ustna – żółty
praca domowa – niebieski
aktywność – pomarańczowy
recytacja –bladoróżowy
praca w grupie – brązowy
inne (zeszyt przedmiotowy, praca dodatkowa) – fioletowy
Tryb poprawiania ocen
 Uczeń ma możliwość poprawienia oceny ze sprawdzianu lub pracy klasowej w ciągu 2 tygodni od
jej otrzymania według zasad ustalonych przez nauczyciela,
 każdy sprawdzian można poprawić raz. O zakresie materiału, formie i trybie poprawy decyduje
nauczyciel,
 oceną ostateczną z poprawy jest ocena wyższa, jest ona wstawiana do dziennika i brana pod uwagę
przy klasyfikacji,
 jeśli uczeń lub rodzic nie zgadza się z przewidywaną roczną oceną klasyfikacyjną z języka
polskiego zgłaszają do dyrektora szkoły swoje zastrzeżenia w formie pisemnej w terminie 2 dni
roboczych od dnia zapoznania się rodzica z propozycją oceny,
 w ciągu trzech dni roboczych od złożenia wniosku nastąpi sprawdzenie wiedzy i umiejętności ucznia z
całego materiału programowego danej klasy,
 sprawdzenie wiedzy i umiejętności ucznia w części pisemnej i ustnej przeprowadza nauczyciel
przedmiotu w obecności innego nauczyciela wskazanego przez dyrektora szkoły,
 warunkiem koniecznym do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o sprawdzenie rocznej klasyfikacji z
zajęć edukacyjnych są: uzyskanie w ciągu roku szkolnego co najmniej 50% ocen cząstkowych
7
wyższych od oceny przewidywanej (dotyczy ubiegania się o ocenę wyższą niż dopuszczająca) oraz
aktywność na zajęciach i wysiłek wkładany przez ucznia w proces uczenia się.
 liczne uwagi negatywne wpisane w e-dzienniku dotyczące pracy ucznia podczas zajęć edukacyjnych
mogą być podstawą do odrzucenia wyżej wymienionego wniosku.
Uczeń
Ogólne kryteria oceniania dotyczące wiadomości i umiejętności, jakie uczeń powinien opanować po
drugim etapie edukacyjnym:
Aby uzyskać ocenę:
• celującą - uczeń powinien samodzielnie rozwijać zainteresowania, wykazywać się wiedzą dodatkową,
wykraczającą poza program nauczania przedmiotu w danej klasie, uczestniczyć w konkursach
przedmiotowych, odznaczać się elokwencją, kulturą języka w przekazywaniu wiadomości.;
• bardzo dobrą - uczeń powinien wykazać się nie tylko dużą wiedzą, ale też potrafić samodzielnie
wyciągać wnioski, nazywać własne uczucia i wrażenia, uzasadniać własne stanowisko, określać funkcje
elementów tekstu, redagować różne formy wypowiedzi z zastosowaniem reguł ortograficznych,
interpunkcyjnych i gramatycznych;
 dobrą - uczeń powinien wykazywać się aktywnością, korzystać ze słowników i encyklopedii, wypowiadać
się o utworach literackich, posługując się odpowiednim słownictwem , płynnie i głośno czytać, tworzyć
różne formy wypowiedzi, rozpoznawać części mowy i zdania, dostrzegać różnicę między głoską a litera,
poprawnie dzielić wyrazy na sylaby, akcentować, wyodrębniać cząstki słowotwórcze;
• dostateczną - uczeń powinien czytać utwory ze zrozumieniem, dostrzegać najprostsze związki
przyczynowo-skutkowe, odszukiwać w tekście najistotniejsze informacje, rozpoznawać intencję
8
mówiącego, znać podstawowe pojęcia gramatyczne;
• dopuszczającą - uczeń powinien opanować minimum zakresu treści kształcenia niezbędnej w dalszym
nauczaniu, rozwiązywać z pomocą nauczyciela zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim
stopniu trudności, wyjaśniać przy pomocy nauczyciela podstawowe pojęcia.
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę
dopuszczającą.
Hierarchia wymagań i odpowiadające im stopnie szkolne:
 treści konieczne – ocena dopuszczająca (2)
 treści podstawowe – ocena dostateczna (3)
 treści rozszerzające – ocena dobra (4)
 treści dopełniające – ocena bardzo dobra (5)
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny stanowią załącznik do PZO.
Opracowała Danuta Dąbrowa
9
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY
JĘZYK POLSKI
KLASA IV
Cele
kształcenia
Słuchanie
konieczne
2
-słucha i rozumie wypowiedzi
-odróżnia komunikaty
werbalne od niewerbalnych
-wykonuje polecenia
Kształcenia literacko-kulturowe
Przewidywane osiągnięcia ucznia
podstawowe
Rozszerzające
3
4
-jak obok, oraz:
-samodzielnie odczytuje
komunikaty niewerbalne
-odróżnia nadawcę od odbiorcy
-jak obok, oraz:
-aktywnie i uważnie słucha
wypowiedzi innych osób
-rozpoznaje intencję mówiącego
dopełniające
5
-jak obok, oraz:
-stosuje w życiu codziennym
komunikaty niewerbalne
-odróżnia informacje ważne
od mniej ważnych
-rozpoznaje intencję mówiącego
10
Mówienie
Czytanie
-udziela samodzielnie
odpowiedzi na proste pytania
w krótszej i dłuższej formie
-w kilku prostych zdaniach
opowiada o sobie i otaczającej
go rzeczywistości
-przy pomocy nauczyciela lub
samodzielnie przekazuje treść
przeczytanego tekstu
-zna lektury we wskazanych
przez nauczyciela fragmentach
-rozumie różnicę pomiędzy
światem przedstawionym
utworu a świtem
rzeczywistym
-wyodrębnia główne postacie
literackie
-łączy tytuły utworów z
nazwiskami autorów
-potrafi wyodrębnić
najważniejsze wydarzenia w
utworze literackim
-opowiada tym co widzi na
obrazie, fotografii lub
ilustracji
-wygłasza z pamięci krótkie
fragmenty utworów
-czyta cicho i głośno oraz z
podziałem na role,
-wyszykuje w tekście
najprostsze informacje
sformułowane wprost,
-odróżnia wiersz od pozy,
-wskazuje w wierszu wers,
strofę, rym i refren,
-rozpoznaje czas i miejsce
akcji,
-wymienia bohaterów
utworów,
-jak obok, oraz:
-opowiada o różnych
wydarzeniach dotyczących
otaczającej go rzeczywistości
-samodzielnie odtwarza treści
tekstów po cichym przeczytaniu
-samodzielnie wypowiada się na
temat przeczytanej lektury i
innych utworów literackich
-opowiada przebieg wydarzeń
-odróżnia dobre i złe
zachowanie bohaterów
-rozróżnia postacie zmyślone od
rzeczywistych, fantastyczne od
realistycznych
-opisuje ustnie osoby, zwierzęta,
przedmioty
-wypowiada się w kilku
zdaniach na temat programu
telewizyjnego
-wygłasza z pamięci dłuższe
fragmenty utworów literackich
-jak obok, oraz:
-zna i potrafi przedstawić elementy
świata przedstawionego,
-potrafi oceniać postępowanie
bohatera literackiego,
-potrafi przedstawić treść utworu
literackiego w formie ilustracji,
scenki dramatycznej lub krótkiej
inscenizacji
-mówi z przejrzystością intencji, z
uwzględnianiem różnorodnych
sytuacji,
-wyraża swoje refleksje i odczucia ,
-opowiada przebieg wydarzeń
zgodnie z chronologią,
-stosuje we własnych tekstach
mówionych opis i opowiadanie,
-jak obok, oraz:
-odróżnia pojęcia narratora i
podmiotu lirycznego
-dokonuje autoprezentacji z
uwzględnieniem własnych
zainteresowań
-wypowiada się na temat utworów
literackich z wykorzystaniem
przewidzianej w klasie IV
terminologii
-układa spójną wypowiedź z
elementami oceny na temat
obrazów, fotografii i ilustracji
-wypowiada się na temat programu
telewizyjnego z uwzględnieniem
oceny dzieła
-jak obok, oraz:
-odnajduje w wierszu epitety i
porównania,
-określa, kim jest osoba
wypowiadająca się w wierszu i
utworze epickim,
-wyróżnia w tekście dialog,
opis i opowiadanie,
-rozwiązuje proste krzyżówki,
rebusy i zagadki,
-odróżnia reklamę od innych
komunikatów,
-jak obok, oraz:
-czyta głośno i cicho z odpowiednią
artykulacją i uwzględnieniem
znaków przystankowych,
-wyszukuje w tekście informacje,
-określa temat utworu,
-wyjaśnia, co to jest wers, strofa,
rym i refren,
-przedstawia fabułę utworu,
-dostrzega pozytywne i negatywne
postawy bohaterów literackich,
-rozwiązuje i układa proste
-jak obok, oraz:
-wyróżnia w utworze obrazy
poetyckie.
-przedstawia dosłowne i przenośne
znaczenie utworu poetyckiego,
-wskazuje w tekście onomatopeje,
ożywienia i uosobienia,
-omawia podstawowe elementy
świata przedstawionego,
-analizując obraz, odróżnia portret
od pejzażu i martwej natury,
określa kolorystykę, opowiada o
11
Pisanie
-odróżnia baśń od legendy,
-rozpoznaje komiks,
-korzysta ze Słownika
ortograficznego Słownika
języka polskiego
-wskazuje różne źródła
informacji,
-odczytuje proste dane z
wykresów
-tworzy krótkie wypowiedzi
pisemne,
-tworzy krótki opis
przedmiotu, zwierzęcia,
osoby,
-układa prosty dialog,
-z pomocą nauczyciela
redaguje proste formy
użytkowe: zawiadomienie i
kartkę pocztową,
-tworzy e-mail,
-wskazuje akapity w tekście,
-redaguje prostą
kilkuzdaniową notatkę
-jak obok, oraz:
-porządkuje wg. chronologii
plan ogólny wydarzeń,
-samodzielnie redaguje proste
formy użytkowe:
zawiadomienie, kartkę
pocztową i ogłoszenie,
-układa krótki list o charakterze
prywatnym,
-samodzielnie redaguje
kilkuzdaniową notatkę,
-potrafi w formie pisemnej
zredagować opowiadanie
odtwórcze,
-próbuje częściowo
scharakteryzować bohatera
literackiego
krzyżówki, rebusy i zagadki,
-podaje najważniejsze cechy
charakterystyczne dla baśni, legendy
i komiksu,
-korzysta ze Słownika wyrazów
bliskoznacznych,
-korzysta z innych źródeł informacji,
np. Internetu
-jak obok, oraz:
-konstruuje wypowiedzenia
jednozdaniowe różnego typu z
zachowaniem reguł ortograficznych,
-podejmuje próbę sporządzenia
planu ogólnego wydarzeń,
-układa poprawnie i zapisuje dialog,
-redaguje list z zastosowaniem
zwrotów grzecznościowych,
-redaguje krótkie opowiadanie
twórcze oparte na własnych
doświadczeniach,
-wspólnie redaguje i zapisuje krótką
rozmowę związaną z codzienną
sytuacją
nastroju obrazu,
-odczy7tuje dane z wykresów,
-określa plusy i minusy korzystania
z komputera i oglądania telewizji
-jak obok, oraz:
-redaguje krótki plan na podstawie
opowiadania,
-redaguje opis przedmiotu,
zwierzęcia i osoby,
-układa samodzielnie baśń,
-na podstawie informacji zapisuje
dane w postaci graficznej,
-stosuje akapity w dłuższych
wypowiedziach pisemnych,
-pisze o przeżyciach i stanach
psychicznych bohaterów,
-podejmuje samodzielne próby
wprowadzania dialogu do
opowiadania
Odniesienie do podstawy programowej
1. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informuję, proszę)
2. Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych.
3. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą.
4. Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu.
5. Terminy: bohater, wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza,
poezja.
6. Pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, podmiot mówiący, narrator, narracja, przenośnia, rytm.
Nauka o języku
12
Formy
porozumiewania
się
-umiejętnie komunikuje się
w sytuacjach codziennych,
-używa form
grzecznościowych
-jak obok, oraz:
-przedstawia się w zależności od
sytuacji
Czasownik
-odróżnia czasownik od
innych części mowy,
-odmienia czasownik przez
osoby
Rzeczownik
-odróżnia rzeczownik od
innych części mowy,
-odmienia rzeczownik przez
przypadki
-jak obok, oraz:
-odróżnia formy osobowe od
nieosobowych,
-odróżnia rodzaj męskoosobowy
od niemęskoosobowego
-jak obok, oraz:
-stosuje różne formy
rzeczowników w zdaniach,
-określa rodzaj rzeczownika
Przymiotnik i
przysłówek
-odróżnia przymiotnik i
przysłówek od innych części
mowy,
-odmienia przymiotnik przez
przypadki
Przyimek i spójnik -odróżnia przyimek i spójnik
od innych części mowy
Zdanie
-buduje zdania pojedyncze,
-rozumie pojęcie zdania;
potrafi je wyodrębnić w
mowie i w piśmie
-jak obok, oraz:
-wyszukuje przymiotniki i
przysłówki w tekście
-jak obok, oraz:
-tworzy wyrażenia przyimkowe
-jak obok, oraz:
-odróżnia zdanie od innych
wypowiedzeń,
-buduje zdania pojedyncze
nierozwinięte,
-rozumie pojęcie zdania
nierozwiniętego i rozwiniętego;
potrafi rozwinąć zdanie proste,
-na podstawie liczby orzeczeń
-jak obok, oraz:
-wyraża własne uczucia,
-formułuje prośbę i
podziękowanie,
-rozróżnia nadawcę i
odbiorcę
-jak obok, oraz:
-tworzy poprawne formy
trudnych czasowników,
-odmienia czasowniki i
używa ich w zdaniu
-jak obok, oraz:
-odróżnia rzeczowniki
pospolite od własnych i
poprawnie je zapisuje,
-ustala, o czym informują
liczby i przypadki
rzeczownika,
-określa formy
rzeczowników
-jak obok, oraz:
-umie zastosować
odpowiednie formy
przymiotnika w zdaniu,
-posługuje się
przysłówkami w zdaniu
-jak obok, oraz:
-używa spójników i
przyimków w zdaniach
-jak obok, oraz:
-samodzielnie rozróżnia
zdanie pojedyncze od
złożonych,
-buduje zdania pojedyncze
rozwinięte
-jak obok, oraz:
-dobiera właściwe argumenty,
-zna podstawową zasadę
akcentowania, poprawnie
akcentuje dane przykłady
-jak obok, oraz:
-używa bezokoliczników,
-poprawnie stosuje czasowniki w
różnych rodzajach
-jak obok, oraz:
-buduje zdania z różnymi formami
rzeczowników,
-ustala, jakich przypadków
rzeczownika wymagają
poszczególne czasowniki
-jak obok, oraz:
-uzupełnia tekst odpowiednimi
formami przymiotnika,
-dostrzega związki między
przysłówkiem a czasownikiem
oraz przymiotnikiem i
rzeczownikiem
-jak obok, oraz:
-ustala funkcje przyimków i
spójników w zdaniach
-jak obok, oraz:
-używa zdań zgodnie z intencją
nadawcy,
-stosuje odpowiednie znaki
interpunkcyjne w tekście
13
rozpoznaje zdanie pojedyncze i
złożone
-jak obok, oraz:
-odszukuje w zdaniu główne części
zdania
Podmiot i
orzeczenie
-wskazuje różnice między
częścią mowy a częścią
zdania
Litery i głoski
-ustala kolejność liter w
alfabecie,
-wymienia samogłoski i
spółgłoski,
-dzieli wyrazy na sylaby
-jak obok, oraz:
-dostrzega różnicę między głoską a
literą,
-wie co to jest akcent
Formy
wypowiedzi
-wskazuje nadawcę i
odbiorcę,
-wyróżnia elementy kartki
pocztowej i listu,
-umiejętnie adresuje kartkę
pocztową i list,
-konstruuje zwięzłe
wypowiedzi
-jak obok, oraz:
-używa zwrotów
grzecznościowych,
-odróżnia opis od innych form
wypowiedzi,
-wskazuje różnicę między opisem
postaci i przedmiotu,
-tworzy opowiadanie na podstawie
podanego planu,
-tworzy krótkie wypowiedzi z
dialogiem,
-uzupełnia dialogiem komiks
-jak obok, oraz:
-dodaje określenia do
podmiotu i orzeczenia,
-zauważa związki między
podmiotem i orzeczeniem
-jak obok, oraz:
-porządkuje wyrazy w
kolejności alfabetycznej,
-ustala różnicę między
głoską a literą,
-odróżnia samogłoski od
spółgłosek
-jak obok, oraz:
-poprawnie konstruuje
wypowiedź,
-określa tematykę
ogłoszenia i
zawiadomienia,
-zachowuje chronologię
wydarzeń w opowiadaniu,
-prawidłowo zapisuje
dialog
-jak obok, oraz:
-rozwija zdania poprzez
dodawanie określeń do podmiotu i
orzeczenia
-jak obok, oraz:
-odróżnia głoski dźwięczne i
bezdźwięczne, twarde i miękkie,
ustne i nosowe,
-poprawnie akcentuje wyrazy
-jak obok, oraz:
-tworzy opis na podstawie
ilustracji lub zdjęcia,
-wplata do opowiadania inne
formy wypowiedzi,
-pisze poprawnie pod względem
ortograficznym, interpunkcyjnym i
gramatycznym
Odniesienie do podstawy programowej
1. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi.
2. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne.
3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym zdania i równoważniki zdań.
4. Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia.
5. Rodzaje głosek.
6. Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia.
7. Akcent wyrazowy, intonacja.
Ortografia i interpunkcja
14
Ortografia
-poprawnie przenosi
wyrazy
Interpunkcja -stawia przecinek przed
niektórymi spójnikami
Jak obok, oraz:
-podejmuje próbę pisania z zachowaniem reguł
ortograficznych
Jak obok, oraz:
-podejmuje próbę samodzielnego zapisu
dialogu z użyciem odpowiednich znaków
interpunkcyjnych
Jak obok, oraz:
-formułuje podstawowe reguły
ortograficzne i stosuje je w praktyce
Jak obok, oraz:
-określa przed jakimi spójnikami stawia
się przecinki, a które spójniki tego nie
wymagają
Jak obok, oraz:
-świadomie stosuje
reguły ortograficzne
Jak obok, oraz:
-stosuje wiedzę w
praktyce
Wymagania na ocenę celującą:
j.w. oraz:
Uczeń :
- czyta teksty spoza listy lektur obowiązkowych;
- samodzielnie gromadzi i twórczo opracowuje wiadomości z różnych źródeł na wskazany temat;
- swobodnie prezentuje rozległą wiedzę na wskazany lub wybrany temat;
- inicjuje dyskusje, podsumowuje rozważania;
- świadomie posługuje się różnymi środkami stylistycznymi w celu ożywienia i uplastycznienia własnej wypowiedzi;
- redaguje teksty przemyślane pod względem kompozycyjnym, bogate treściowo, wyróżniające się twórczym ujęciem problemu i napisane
żywym, barwnym językiem;
- aktywnie uczestniczy i odnosi sukcesy w szkolnych i pozaszkolnych konkursach polonistycznych.
Ocenę niedostateczną otrzymuje ja uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą, tzn. nie opanował on podstawowych wiadomości
w zakresie fleksji i składni, słownictwa, frazeologii i redagowania wypowiedzi oraz elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego,
przewidzianych podstawą programową. Poza tym nie opanował techniki głośnego i cichego czytania, nie potrafi sformułować poprawnej pod względem
językowym i rzeczowym wypowiedzi, w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych. Nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie
rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności.
15
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY
JĘZYK POLSKI
KLASA V
Cele
kształcenia
konieczne
Podstawowe
2
Przewidywane osiągnięcia ucznia
Rozszerzające
3
4
Dopełniające
5
Kształcenie literacko- kulturowe
Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV
Słuchanie
-słucha z uwagą i zrozumieniem,
-rozpoznaje uczucia mówiącego, np.
radość, smutek
Jak obok, oraz:
-wskazuje najbardziej typowe
dla słuchowisk radiowych
środki wyrazu
Jak obok, oraz:
-rozpoznaje intencje
i uczucia nadawcy,
-dokonuje selekcji informacji,
-wymienia elementy odróżniające
słuchowisko radiowe od utworów
literackich
Jak obok, oraz:
-układa informacje
od najbardziej szczegółowych do
najbardziej ogólnych,
-potrafi określić funkcje tła
akustycznego w słuchowiskach
radiowych
Mówienie
-opowiada o sobie i zdarzeniach
rzeczywistych lub fikcyjnych,
-określa różnice między kłótnią a
dyskusją
-odróżnia fikcję literacką od
rzeczywistości
-potrafi opowiedzieć treść mitu o
Prometeuszu, Dedalu i Ikarze oraz
Syzyfie, obejrzanego filmu
i wysłuchanego słuchowiska
Jak obok, oraz:
-podejmuje próbę
sformułowania argumentów,
-objaśnia znaczenie
podstawowych związków
frazeologicznych pochodzenia
mitologicznego i próbuje
włączyć je do swojego języka,
-wygłasza z pamięci wiersze
i fragmenty prozy
Jak obok, oraz:
-bierze udział w dyskusji i
przestrzega jej zasad,
-potrafi opowiedzieć prawdziwą
historię z elementami fikcji,
-samodzielnie formułuje argumenty
-potrafi opowiedzieć treść wybranych
mitów i opowieści biblijnych
-recytuje wiersze i fragmenty prozy
z uwzględnieniem zasad recytacji
Jak obok, oraz:
-wyjaśnia motywy postępowania
bohaterów
-wyjaśnia dosłowne i przenośne
znaczenie frazeologizmów
pochodzenia mitologicznego i
biblijnego
-posługuje się wyrażeniami
odwołującymi się do Biblii i
mitologii, włącza je do języka
16
radiowego
czynnego
Czytanie
-czyta wyraziście
-odróżnia autora od narratora
-korzysta ze Słownika wyrazów
obcych
-krótko potrafi opowiedzieć treść
filmu
-odróżnia film dokumentalny
od fabularnego i animowanego
-odróżnia teksty reklamowe
od tekstów literackich
Jak obok, oraz:
-wskazuje w tekście
i posługuje się pojęciami: świat
przedstawiony, bohater,
narrator, proza, poezja
-wskazuje alegorię w bajce
-odróżnia utwór
o tematyce biblijnej od
mitologii
- analizując film, czynnie
posługuje się terminami:
reżyser, aktor, scenariusz
-podaje tytuły przynajmniej
trzech adaptacji filmowych
Jak obok, oraz:
-czyta różne teksty literackie,
publicystyczne, popularnonaukowe
-rozróżnia je ze względu na tematykę
i język
-potrafi wytłumaczyć różnice między
autorem a narratorem
-wyjaśnia funkcję środków
stylistycznych w wierszu
-dostrzega różnicę między instrukcją
a przepisem
-wyjaśnia różnicę między utworem
literackim a jego filmową adaptacją
-wymienia podstawowe gatunki
filmowe
Jak obok, oraz:
-posługuje się czynnie terminami
wątek, fikcja literacka
-dostrzega uniwersalne wartości
tekstów literackich
-omawia charakterystyczne
elementy mitu, bajki, legendy,
opowieści biblijnej
-wyjaśnia różnicę między filmem
dokumentalnym, fabularnym
i animowanym
-czynnie posługuje się terminami:
scenarzysta, producent,
kostiumolog, charakteryzator,
scenograf, dubbing, kaskader,
statysta, plan, scena, ujęcie,
operator
Pisanie
-potrafi ułożyć swój plan dnia
-redaguje krótkie formy użytkowe
-odróżnia teksty reklamowe od
tekstów literackich
-sporządza krótką notatkę na
dowolny temat
- buduje zdania pojedyncze i
złożone
Jak obok, oraz:
-redaguje plan na podstawie
opowiadania
-przekształca dialog
na wypowiedź ciągłą
-odróżnia sprawozdanie od
streszczenia
- redaguje dłuższe formy
użytkowe
Jak obok, oraz:
-układa plan szczegółowy
-tworzy opowiadanie twórcze i
odtwórcze
-redaguje opowiadanie
z użyciem dialogu
-potrafi zredagować sprawozdanie z
różnych wydarzeń
-odróżnia i podaje wyróżniki
przepisu i instrukcji
-sporządza notatkę w postaci
schematu, tabeli, wykresu
Jak obok, oraz:
-tworzy opowiadanie twórcze i
odtwórcze, sprawozdanie
z zachowaniem reguł
ortograficznych,
interpunkcyjnych i
gramatycznych
-tworzy teksty poetyckie, w tym
bajki
-potrafi stworzyć reklamę
i własny komiks
-przekształca komiks
w opowiadanie z dialogiem
Odniesienie do podstawy programowej
17
1. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą.
2. Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych.
3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym równoważniki zdań i zdania.
4. Terminy: bohater, wątek, akcja, autor, narrator, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja.
5. Pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rytm.
6. Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu.
Nauka o języku
Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV
Formy
porozumiewania się
-używa słowa przepraszam
-odróżnia przeprosiny od innego
rodzaju wypowiedzi
-stosuje formy grzecznościowe
-wymienia okoliczności składania
życzeń
-odróżnia list od e-maila
-prowadzi rozmowę telefoniczną
Jak obok, oraz:
-odróżnia prawdę od kłamstwa
-rozpoznaje nieprawdę
w wypowiedziach
-stosuje formy grzecznościowe
w przekazie pisemnym
Jak obok, oraz:
-rozpoznaje intencję mówiącego
-wymienia stałe elementy
zaproszenia
Jak obok, oraz:
-wskazuje różnice między
przekazem ustnym a pisemnym
Czasownik
-wskazuje tryby czasownika
- używa formy prostej i złożonej
czasu przyszłego
Jak obok, oraz:
odróżnia czasowniki dokonane
od niedokonanych
Jak obok, oraz:
-poprawnie stosuje tryby czasownika
w zdaniach
-poprawnie zapisuje cząstki -bym, byś, -by
Jak obok, oraz:
-używa czasowników
dokonanych i niedokonanych w
zależności od charakteru
wypowiedzi
Rzeczownik
-rozróżnia rzeczowniki pospolite i
własne, żywotne i nieżywotne,
osobowe i nieosobowe
-używa rzeczowników w zdaniu
Jak obok, oraz:
-rozpoznaje rzeczowniki
odczasownikowe
Jak obok, oraz:
-potrafi zastosować rzeczowniki
pospolite i własne, żywotne i
nieżywotne, osobowe i nieosobowe
w zdaniach
Jak obok, oraz:
-tworzy rzeczowniki od
czasowników
Przymiotnik
-określa formy przymiotnika
Jak obok, oraz:
-odróżnia rodzaje
przymiotników
Jak obok, oraz:
-dostrzega związek przymiotnika
z rzeczownikiem
-używa w zdaniach przymiotników w
Jak obok, oraz:
-potrafi ustalić, na czym polega
związek przymiotnika z
rzeczownikiem
18
rodzaju męskoosobowym
i niemęskoosobowym
Przysłówek
-potrafi odnaleźć przysłówki
w zdaniu
Liczebnik
-odróżnia liczebnik od innych części
mowy
Zdanie
Jak obok, oraz:
-odróżnia przysłówki nie
utworzone od przymiotników
od przysłówków utworzonych
od przymiotników
Jak obok, oraz:
-używa liczebników w zdaniu
-rozróżnia liczebniki główne,
porządkowe, ułamkowe i
zbiorowe
Jak obok, oraz:
-tworzy samodzielnie przysłówki od
przymiotników
Jak obok, oraz:
-poprawnie używa przysłówków
oznaczających sposób, miejsce i
czas
Jak obok, oraz:
-dostrzega związki pomiędzy
liczebnikiem a rzeczownikiem
-odmienia liczebniki
Jak obok, oraz:
-stosuje liczebniki ułamkowe
-potrafi zastosować liczebniki
zbiorowe w zdaniach
-zauważa różnicę między zdaniem a
równoważnikiem zdania
-wskazuje różnicę między zdaniem
pojedynczym a złożonym
Jak obok, oraz:
-rozróżnia zdania złożone
współrzędnie i podrzędnie
-oddziela przecinkiem
współrzędne składniki zdania
Jak obok, oraz:
-potrafi przekształcić zdania na
równoważniki zdań i odwrotnie
-wyodrębnia zdania składowe w
zdaniach złożonych
-odczytuje ze zdań i równoważników
intencje nadawcy
Związki
wyrazów
-wskazuje w zdaniu
związki wyrazowe
Jak obok, oraz:
-potrafi odszukać w zdaniach
wyrazy łączące się w związki
Jak obok, oraz:
-rozróżnia wyraz nadrzędny
i podrzędny
Jak obok, oraz:
-przekształca zdania pojedyncze
na złożone i odwrotnie
-tworzy zdania złożone
współrzędnie i podrzędnie
-przedstawia na wykresie zdania
złożone współrzędnie
i podrzędnie
Jak obok, oraz:
-przedstawia graficznie związki
wyrazów
-wskazuje związki współrzędne
Części zdania
-potrafi dopasować orzeczenie i
podmiot pod względem formy i
znaczenia
Jak obok, oraz:
-rozwija zdania poprzez
dodawanie do podmiotu
i orzeczenia przydawek,
dopełnień i okoliczników
Jak obok, oraz:
-potrafi sporządzić wykres zdania
Jak obok, oraz:
-sporządza wykres zdania
nazywając wszystkie części
zdania
Litery i głoski
-odróżnia głoskę od litery
Jak obok, oraz:
-wyjaśnia znaczenie wyrazów
utworzonych poprzez wymianę
Jak obok, oraz:
-tworzy nowe wyrazy poprzez
zamianę głosek: ustnej na nosową,
Jak obok, oraz:
-poprawnie akcentuje różne
formy danego wyrazu
19
Formy
wypowiedzi
-wyróżnia najważniejsze elementy
sprawozdania
-skonstruować proste przepisy
-odróżnia plan szczegółowy od
ramowego
-potrafi napisać plan dnia
-wyszukuje najważniejsze
wydarzenia w utworze
-odróżnia przepis od instrukcji
-odróżnia narrację pierwszoosobową
od trzecioosobowej
głosek
twardej na miękką, dźwięcznej na
bezdźwięczną
Jak obok, oraz:
-samodzielnie potrafi zebrać
informacje do napisania
sprawozdania
-przekształca plan ramowy w
plan szczegółowy
-umiejętnie pisze wstęp,
rozwinięcie i zakończenie
w określonej formie
wypowiedzi
-stosuje narrację pierwszoi trzecioosobową
-pisze streszczenie na podstawie
planu
-opisuje krajobraz i dzieło
sztuki
-potrafi skonstruować opis
postaci
Jak obok, oraz:
-pisze sprawozdania
z autentycznych wydarzeń
-konstruuje instrukcję
-tworzy plan na podstawie
opowiadania
-przekształca plan w opowiadanie
-prawidłowo zapisuje dialog
w opowiadaniu
-pisze streszczenie na podstawie
opowiadania
Jak obok, oraz:
-podaje cel stosowania planu
-wplątuje dialog w opowiadanie
-tworzy opowiadanie na
podstawie komiksu
-ukazuje uczucia w opisie
przeżyć wewnętrznych
-pisze poprawnie pod względem
ortograficznym, interpunkcyjnym
i gramatycznym
Odniesienie do podstawy programowej
1. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi.
2. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne.
3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym zdania i równoważniki zdań.
4. Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia.
5. Związki znaczeniowe między wyrazami.
6. Rodzaje głosek.
7. Akcent wyrazowy, intonacja.
Ortografia i interpunkcja
Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV
20
Ortografia
Interpunkcja
-poprawnie zapisuje cząstki trybu
przypuszczającego
-wskazuje zasady pisowni nie z
różnymi częściami mowy
-wstawia przecinek przed
powtórzonym spójnikiem
Jak obok, oraz:
-poprawnie zapisuje
rzeczowniki z zakończeniami
-arz, -erz, -aż, -eż
Jak obok, oraz:
-oddziela przecinkiem
jednorodne człony zdania
Jak obok, oraz:
-poprawnie zapisuje i, j po
spółgłoskach i samogłoskach
Jak obok, oraz:
-poprawnie zapisuje liczebniki i
przymiotniki złożone
Jak obok, oraz:
-poprawnie stosuje znaki
interpunkcyjne w zdaniach
pojedynczych i złożonych
Jak obok, oraz:
-stosuje wiedzę w praktyce
Wymagania na ocenę celującą:
j.w. oraz:
Uczeń :
- czyta teksty spoza listy lektur obowiązkowych;
- samodzielnie gromadzi i twórczo opracowuje wiadomości z różnych źródeł na wskazany temat;
- swobodnie prezentuje rozległą wiedzę na wskazany lub wybrany temat;
- inicjuje dyskusje, podsumowuje rozważania;
- świadomie posługuje się różnymi środkami stylistycznymi w celu ożywienia i uplastycznienia własnej wypowiedzi;
- redaguje teksty przemyślane pod względem kompozycyjnym, bogate treściowo, wyróżniające się twórczym ujęciem problemu i napisane
żywym, barwnym językiem;
- jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne i dojrzałe;
- nie powiela poglądów innych, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości;
- aktywnie uczestniczy i odnosi sukcesy w szkolnych i pozaszkolnych konkursach polonistycznych.
Ocenę niedostateczną otrzymuje ja uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą.
21
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY
JĘZYK POLSKI
KLASA VI
Cele kształcenia
konieczne
Podstawowe
2
Przewidywane osiągnięcia ucznia
rozszerzające
3
4
dopełniające
5
Kształcenie literacko- kulturowe
Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie V
Słuchanie
-stara się koncentrować na
słuchaniu wypowiedzi
rozmówców,
-rozpoznaje uczucia
mówiącego, np. radość, smutek
Jak obok, oraz:
-koncentruje się na słuchaniu
wypowiedzi rozmówców
Jak obok, oraz:
-krytycznie słucha wypowiedzi innych
-przygotowuje słuchowisko i scenkę
dramatyczną
Jak obok, oraz:
-słucha wypowiedzi krytycznie i
dostrzega przenośny sens tekstu
-wskazuje błędy w
wypowiedziach innych osób,
uzupełnia wypowiedź niepełną
Mówienie
-stara się wypowiadać na temat
-stosuje wypowiedzenia proste i
rozwinięte, pojedyncze i złożone
w procesie mówienia i pisania
-mówi o swoich przeżyciach w
danej sytuacji, nazywa przeżycia
bohatera literackiego
-nazywa cechy bohatera,
wyciąga proste wnioski
dotyczące jego postępowania
-wygłasza z pamięci krótsze
teksty
-odróżnia fikcję literacką od
rzeczywistości
Jak obok, oraz:
-uczestniczy w sytuacji
komunikacyjnej
-stara się budować spójne i
logiczne wypowiedzi posługując
się poprawnym słownictwem
-odróżnia język potoczny od
literackiego
-stosuje się do zasad kulturalnej
dyskusji i potrafi sformułować
jeden argument
-podejmuje próby
scharakteryzowania i oceny
bohatera literackiego
Jak obok, oraz:
-buduje spójne i logiczne wypowiedzi
posługując się poprawnym
słownictwem
-uczestniczy w dyskusji na dany
temat, przedstawia logiczne,
rzeczowe argumenty, stara się
przekonać uczestników dyskusji do
przyjęcia jego stanowiska
-wzbogaca wypowiedzi o niewerbalne
środki wyrazu stosowne do sytuacji
-mówi o swoich przeżyciach w danej
sytuacji , nazywa przeżycia bohatera
literackiego
Jak obok, oraz:
-buduje spójne i logiczne
wypowiedzi posługując się
poprawnym i bogatym
słownictwem
-dokonuje oceny moralnej
bohatera
-wygłasza z pamięci teksty,
podejmuje próbę interpretacji
głosowej
22
- wygłasza z pamięci wiersze i
fragmenty prozy
-próbuje ocenić wypowiedź swoją
i innych
-nazywa środki masowego
przekazu i określa ich
podstawowe funkcje
-charakteryzuje i ocenia bohatera
literackiego
-wygłasza z pamięci teksty i dobiera
odpowiednio barwę i ton głosu
-zwraca uwagę na poprawność
językową i stylistyczną swoich
wypowiedzi
-przeprowadza wywiad
Czytanie
-poprawnie czyta i wygłasza
tekst poetycki
-czyta odpowiednio dobrane
teksty literacki i w większości
rozumie ich treść
-odczytuje teksty kultury:
komiks, obraz, rzeźbę
-wskazuje rymy w wierszu
-wie, czym różni się
opowiadanie od powieści
-umie wskazać elementy świata
przedstawionego w literaturze
-zauważa podobieństwa i
różnice między utworem
literackim a jego adaptacją
filmową czy teatralną
Jak obok, oraz:
-wskazuje w tekście i posługuje
się pojęciami: świat
przedstawiony, bohater, narrator,
podmiot liryczny, proza, poezja
-czyta ze zrozumieniem tekst
literacki
-rozpoznaje podstawowe środki
stylistyczne
-wyróżnia gatunki powieści
-wyszukuje i określa elementy
świata przedstawionego w
literaturze
-wskazuje rymy i odróżnia rymy
męskie i żeńskie
-zauważa w tekście reklamy
słownictwo wyrażające perswazję
-określa rodzaje czasopism
Jak obok, oraz:
-rozpoznaje środki stylistyczne i
wskazuje ich funkcje
-posługuje się terminami: fabuła,
akcja, wątek
-wskazuje
cechy
powieści
i
opowiadania
-korzysta
ze
słownika
frazeologicznego
-analizując tekst posługuje się
większością terminów i pojęć
zapisanych w podstawie programowej
-wyjaśnia różnicę między utworem
literackim a jego filmową adaptacją
-wymienia podstawowe gatunki
filmowe
Jak obok, oraz:
-na podstawie analizy utworów
literackich podejmuję próbę
interpretacji znaczenia i miejsca
człowieka w świecie
-wyjaśnia mechanizmy
oddziaływania reklam
-dostrzega różnicę między
tekstem literackim a naukowym i
publicystycznym
Pisanie
-redaguje krótkie formy
użytkowe
-dokonuje przekładu
intersemiotycznego
wysłuchanego komunikatu, np.
wykonuje ilustracje do tekstu
piosenki
-wplata dialog w tekst
Jak obok, oraz:
-stara się zachować poprawność
językową i stylistyczna dłuższych
wypowiedzi
-redaguje fragment dziennika,
kartkę z pamiętnika, opis z
elementami charakterystyki, list
oficjalny, notatkę
Jak obok, oraz:
-zachowuje poprawność językową i
stylistyczną dłuższych wypowiedzi;
-dobiera odpowiednio słownictwo
bliskoznaczne
-redaguje fragment dziennika, kartkę
z pamiętnika, charakterystykę, list
oficjalny, notatkę, sprawozdanie
Jak obok, oraz:
-na podstawie wysłuchanego
tekstu tworzy notatkę, potrafi
stworzyć mapę mentalną
-zachowuje poprawność językową
i
stylistyczną
dłuższych
wypowiedzi
-pisze różnorodne wypowiedzi
23
narracyjny
-usiłuje zredagować
opowiadanie twórcze i
odtwórcze
- streszcza tekst
-umie napisać ramowy plan
wypowiedzi
-w opowiadaniu twórczym i
odtwórczym stosuje opis
przedmiotu, miejsca, postaci oraz
wplata dialog
-podejmuje próby spójnego opisu
dzieła plastycznego
-streszcza tekst w porządku
chronologicznym
-próbuje skonstruować
szczegółowy plan wydarzeń
-podejmuje próbę opisu postaci
uwzględniając jej cechy charakteru
i osobowości
-dzieli tekst na akapity
-buduje wypowiedź o trójdzielnej
kompozycji z zachowaniem reguł
interpunkcyjnych, ortograficznych i
językowych
-dostosowuje zapis do
formy
wypowiedzi
-stosuje słownictwo odpowiednie do
rodzaju i celu wypowiedzi
-opisuje dzieło plastyczne
-konstruuje
szczegółowy
plan
wydarzeń
-dba o estetykę zapisu
-charakteryzuje postać, ocenia jej
postępowanie i dostrzega motywy
działania
dostosowane
do
sytuacji
komunikacyjnej
-wyjaśnia treści przenośne i
symboliczne
oraz
konteksty
interpretacyjne w opisie dzieła
plastycznego
-poprawia własne błędy językowe
i stylistyczne
Odniesienie do podstawy programowej
1. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą.
2. Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych.
3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym równoważniki zdań i zdania.
4. Terminy: bohater, wątek, akcja, autor, narrator, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja.
5. Pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rytm.
6. Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu.
Nauka o języku
Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie V
Formy
porozumiewania się,
odmienne i
nieodmienne
części mowy,
zdanie,
związki
-potrafi
rozróżnić
intencje
wypowiedzi
-rozpoznaje
z
pomocą
nauczyciela formę odmiennych
części mowy
-wskazuje nieodmienne części
mowy
-zauważa różnicę między
zdaniem a równoważnikiem
Jak obok, oraz:
-rozpoznaje
odmienne
i
nieodmienne części mowy
-stosuje zasady koniugacji i
deklinacji
-zna pojęcie głoski i litery,
rozróżnia rodzaje głosek
-dzieli wyrazy na sylaby i przenosi
Jak obok, oraz:
-buduje zdania z różnymi typami
podmiotu i orzeczenia
-rozpoznaje zdanie bezpodmiotowe
-stara się wykonać wykresy
poszczególnych rodzajów zdań
-tworzy rodzinę wyrazów i bada
budowę słowotwórczą wyrazu
Jak obok, oraz:
-poprawnie
używa
form
odmiennych i nieodmiennych
części mowy, analizuje ich funkcję
w zdaniu
-dokonuje
rozbioru
gramatycznego
i
logicznego
wypowiedzenia
pojedynczego,
24
wyrazów,
części zdania,
litery i głoski,
formy
wypowiedzi
zdania
-wskazuje
różnicę
między
zdaniem
pojedynczym
a
złożonym
-zna pojęcie głoski i litery
-dzieli wyrazy na sylaby
-z pomocą nauczyciela rozróżnia
części zdania i rodzaje zdań
-potrafi zinterpretować proste
związki
frazeologiczne
i
zastosować je w zdaniu
wyraz
-dostrzega
różnicę
między
zapisem a wymową głosek
-rozróżnia części zdania i rodzaje
zdań
-rozróżnia zdania pojedyncze i
złożone i potrafi je przekształcać
-zna rodzaje zdań złożonych
-potrafi zinterpretować związki
frazeologiczne i zastosować je w
zdaniu
rysuje wykres
-porządkuje rodziny wyrazów
-wskazuje różnice między
przekazem ustnym a pisemnym
.
Odniesienie do podstawy programowej
1. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi.
2. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne.
3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym zdania i równoważniki zdań.
4. Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia.
5. Związki znaczeniowe między wyrazami.
6. Rodzaje głosek.
7. Akcent wyrazowy, intonacja.
Ortografia i interpunkcja
Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie V
Ortografia
-w zakresie ortografii doskonali
umiejętności nabyte w klasach
poprzednich
-zna zasady pisowni „nie” z
różnymi częściami mowy
-stara się poprawnie zapisywać
liczebniki
Jak obok, oraz:
-poprawnie przenosi wyrazy
zawierające przedrostek
-stara się stosować zasady
pisowni „nie” z różnymi
częściami mowy
-pisze poprawnie liczebniki
Jak obok, oraz:
-poprawnie zapisuje przedrostki
-stosuje zasady pisowni i, j po
przedrostkach zakończonych na
spółgłoskę
Jak obok, oraz:
-stosuję wiedzę w praktyce
25
Interpunkcja
-stara się stosować zasady -stosuje zasady interpunkcyjne
interpunkcyjne
poznane
w poznane w klasach 4 i 5
klasach 4 i 5
Jak obok.
Jak obok, oraz:
-poprawnie stosuje wszystkie
znaki interpunkcyjne w
wypowiedziach
Wymagania na ocenę celującą:
Wiedza ucznia znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania.
Uczeń :
- czyta teksty spoza listy lektur obowiązkowych;
- twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania;
- swobodnie prezentuje rozległą wiedzę na wskazany lub wybrany temat;
- inicjuje dyskusje, podsumowuje rozważania;
- proponuje rozwiązania oryginalne, wykraczające poza materiał programowy;
- świadomie posługuje się różnymi środkami stylistycznymi w celu ożywienia i uplastycznienia własnej wypowiedzi;
- jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne, przemyślane pod względem kompozycyjnym, bogate treściowo, wyróżniające się twórczym ujęciem problemu i
napisane żywym, barwnym językiem;
- aktywnie uczestniczy i odnosi sukcesy w szkolnych i pozaszkolnych konkursach polonistycznych.
Ocenę niedostateczną otrzymuje ja uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą.
DOSTOSOWANIE ZASAD WEWNĄTRZSZKOLNEGO OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO DO MOŻLIWOŚCI UCZNIÓW ZE
SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI
Zasady wewnątrzszkolnego oceniania z języka polskiego uwzględniają pisemne opinie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej i zakładają obniżenie
wymagań edukacyjnych w stosunku do uczniów, u których stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe.
 Na lekcjach języka polskiego indywidualizowana jest praca z uczniem. O formie indywidualizacji decyduje nauczyciel.
 Nauczyciel jest zobowiązany, na podstawie pisemnej opinii Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej dostosować wymagania edukacyjne do
indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się.
 Dysfunkcje nie zwalniają ucznia z obowiązku opanowania materiału przewidzianego podstawą programową.
26