Polska medialna przeciw Polsce realnej

Polska medialna
przeciw Polsce realnej
KRZYSZTOF KARNKOWSKI
Trwa kolejny tydzień kampanii prezydenckiej. Otoczenie Bronisława Komorowskiego, przy wykraczającym poza wszelką przyzwoitość wsparciu mediów,
próbuje skupić uwagę opinii publicznej na powiązaniach Andrzeja Dudy ze
SKOK-ami.
Choć mijające dni pokazały, że SKOK-i to broń (w najlepszym razie dla prezydenta)
obosieczna, nie zniechęca to dziennikarzy czy polityków PO do przedstawiania zaangażowania Dudy w odesłanie ustawy oddającej Kasy pod nadzór KNF-u do Trybunału
Konstytucyjnego jako czegoś nagannego. Normalna procedura w tytułach prasowych
przedstawiana jest jako wielkie nadużycie, politycy PO mówią o „aferze Dudy", zaś Tomasz
Nałęcz, tęskniący zapewne za tym krótkim okresem, gdy niektórzy uważali go za samodzielnego polityka, porównuje sytuację do korupcyjnej propozycji Lwa Rywina.
Halo, tu Bronek
Kiedy temat pojawił się w medialnych doniesieniach, szybko okazało się, że osobą, która
naprawdę ma czego się obawiać w związku ze SKOK-ami, jest prezydent Komorowski.
A raczej – czego miałby się obawiać, gdyby polskie media funkcjonowały według normalnych
reguł, a dziennikarze swoje obowiązki rozumieli w sposób typowy dla modelu
demokratycznego. Niestety – głównym zmartwieniem reporterów stało się z jednej strony
jak najmocniejsze skojarzenie Dudy ze SKOK-ami, z drugiej – pominięcie wszystkich wątpliwości pojawiających się wokół Bronisława Komorowskiego, jego syna Tadeusza, SKOK-u
Wołomin i WSI. Gwałtownie przerywający radiowy wywiad z Jackiem Kurskim Konrad Piasecki był pierwszy, ale, jak się szybko okazało, nie ostatni. O wiele dalej posunęła się kilka dni
później Monika Olejnik, która podczas rozmowy na żywo z Adamem Hofmanem poprzez
słuchawkę w uchu otrzymywała informacje z Kancelarii Prezydenta. Ta nasuwająca analogię
z czasami zamierzchłymi jakość pojawiła się, gdy Hofman próbował ustalić, czy to prawda, że
związany ze SKOK-iem Wołomin i WSI Andrzej Kleszczewski jest członkiem Komitetu
Honorowego Bronisława Komorowskiego. Równie mocno w sprawę zaangażowała się
„Gazeta Wyborcza", która już po ujawnieniu powiązań Tadeusza Komorowskiego z dawnymi
oficerami WSI, opublikowała materiał, w którym zaprzecza tym doniesieniom. Stan faktyczny
sprawdzić można w KRS, który powie nam więcej niż cytowany przez „Wyborczą" anonimowy prawnik. Równocześnie dziennik intensywnie pompuje kwestię związków z Kasami
najgroźniejszego kontrkandydata urzędującego prezydenta. Nadaje też ton innym mediom.
Mocny cios konstytucjonalisty
W „Wiadomościach" z 27 marca temat SKOK-ów pojawia się wyłącznie w kontekście
zarzutów wobec Dudy, nie usłyszymy ani słowa o problemach prezydenta czy tym bardziej
jego syna. W materiale Justyny Dobrosz-Oracz pada z ust polityka PO określenie „afera
1/3
Dudy". Widzowie mogą też zobaczyć dość interesujący błąd przygotowujących materiał.
Dariusz Joński z SLD, mówiący o Andrzeju Dudzie jako „listonoszu Biereckiego", podpisany
zostaje jako „Marcin Mastalerek, rzecznik PiS". Nieszczęśliwa pomyłka czy próba wywołania
w widzu wrażenia, że nawet macierzysta partia nie do końca ufa swojemu kandydatowi?
Chwilę później w audycji „Minęła 20" dziennikarz, powołując się na publikację „Wyborczej",
pyta, czy „zaangażowanie Andrzeja Dudy w SKOK-i powinno spowodować, by zawiesił swoją
kampanię i członkostwo w PiS-ie oraz zrezygnował z wyścigu prezydenckiego?". Pytaniu
towarzyszy pasek z tytułem „Cień SKOK--ów nad Andrzejem Dudą?". Plan się sypie, gdy
konstytucjonalista Ryszard Piotrowski zauważa, że nie doszło do niczego niewłaściwego.
„Zarzut, że rozmowy się odbywały w Kancelarii Prezydenta jest całkowicie nietrafny. To lepiej
niż w restauracji czy na cmentarzu" – mówi, gdy prowadzący wspomina o rozmowach, jakie
przed prezydenckim wetem miał prowadzić z Dudą Grzegorz Bierecki. Drugi z gości, Ryszard
Kalisz, choć nie może, oczywiście, wprost bronić Andrzeja Dudy, de facto potwierdza słowa
Piotrowskiego. Przez kolejne dwa dni audycja jest szeroko komentowana przez internautów,
którzy rozsyłają sobie link do nagrania.
Warto spojrzeć na sposoby dezinformowania opinii publicznej w sprawie SKOK-ów:
traktowanie wszystkich Kas jako jedności, a także celowe mieszanie zdjęć i informacji
z czasów, gdy problematyczny Wołomin podlegał jeszcze kontroli Grzegorza Biereckiego
i okresu, gdy znalazł się pod nadzorem KNF-u. To wtedy zaczęto wyprowadzać pieniądze,
doszło do napadu na wiceszefa komisji, zaś imprezy odbywały się już wyłącznie z udziałem
ludzi władzy. Nadużycia i przestępstwa, do jakich doszło w czasie, gdy Bierecki nie miał już
żadnego wpływu na działanie wołomińskiej Kasy, mają najwyraźniej iść na jego konto.
Równolegle przeciwstawia się mu nadzór finansowy, którego powołaniu to politycy PO, nie
PiS-u byli przeciwni. Pojawia się wreszcie fałszywa troska o to, że zwykli ciułacze stracą swoje
oszczędności, podczas gdy pieniądze zostały już zwrócone. Tego wszystkiego jednak mało
jest Tomaszowi Lisowi, który karze swoim grafikom pastwić się nad Dudą, sam zaś narzeka,
że po ujawnieniu sprawy SKOK-ów powinien on już być „domordowywany". Odważne słowa
w kraju Ryszarda C.
Granie Smoleńskiem
W kampanię wyborczą postanowiła włączyć się również Naczelna Prokuratura Wojskowa. Przekazanie opinii publicznej kolejnej porcji ustaleń smoleńskiego śledztwa można uznać
za zupełnie naturalne, gdy zbliża się kolejna rocznica 10 kwietnia. Jednak powrót do wersji
zbliżonej do raportu Millera, kładącej nacisk na winę polskich pilotów, wreszcie – sugerowanie obecności w kabinie generała Błasika, bez przedstawienia jakichkolwiek dowodów,
pozwala uznać aktywność NPW za próbę przemeblowania kampanii wyborczej. Powtarzanie
starych tez służyć ma prawdopodobnie sprowokowaniu opozycji do mocniejszego
podniesienia tematu Smoleńska, najlepiej przez samego Jarosława Kaczyńskiego.
Komorowski nie ma żadnego pomysłu na kampanię, chętnie więc odświeżyłby w społecznej świadomości fałszywe przeświadczenie, że PiS zajmuje się tylko Smoleńskiem
i gotowe jest poświęcić dla tej sprawy dobrobyt i bezpieczeństwo Polski. Sympatyczny Duda
niespecjalnie do tego obrazka pasuje, postraszmy więc ludzi Macierewiczem, jak uczyniły to
wspomniane już „Wiadomości" z soboty. Nie sądzę jednak, by ta strategia, która pewne
efekty przyniosła być może w latach 2010 i 2011, dała się wykorzystać po raz trzeci.
Obywatele zmęczeni arogancją PO i samozadowoleniem prezydenta nie wybiorą ich
ponownie tylko dlatego, by uratować swój spokój i byt materialny – ostatnie lata wystarczająco go nadwerężyły. Zaś władza, próbująca uwiarygodnić się nagłą antyrosyjskością,
2/3
popada w śmieszność, próbując wracać do narracji, w której wg niej jej polityczni konkurenci
chcą skłócić Polskę z Rosją. Dziś nie trzeba do tego Katynia ani Smoleńska, Macierewicza czy
Kaczyńskiego – wystarczą widoczne gołym okiem imperialne plany Kremla.
Medialna i realna
„Polska racjonalna" okazuje się graniem na emocjach, albo nietrafionych, albo
dawno przebrzmiałych. Przeciętni wyborcy niespecjalnie rozumieją, o co chodzi w tzw. aferze
SKOK-ów, będącej de facto aferą KNF-u i WSI. Jeśli zaś czują się zmęczeni Smoleńskiem,
równocześnie coraz słabiej wierząc w oficjalne wyjaśnienie przyczyn katastrofy – nie poprzez
stosunek do śledztwa określać będą swoje polityczne wybory 2015. Bardziej trafi dziś do nich
kwestia euro, której według prezydenta Komorowskiego nie ma, choć znaleźć możemy wiele
sygnałów, że to stan bardzo chwilowy. Andrzej Duda, nawiązując w pewnym stopniu do estetyki dawnej kampanii z kotem Sylwestrem i produktami znikającymi z lodówki, jest tymczasem bardzo blisko realnych problemów. Kiedy media porównują zwykłe ceny z polskiego
sklepu i słowackiej przeceny, aby uspokoić, że zmiana waluty nie oznacza podwyżek, Duda na
miejscu sprawdza, że sprawy mają się inaczej. Zamiast Polski racjonalnej i Polski radykalnej
z prezydenckiego spotu, mamy Polskę medialną i Polskę realną. Medialna zajmuje się
kreowaniem zastępczych emocji. W realnej ludzie martwią się tymczasem brakiem perspektyw i możliwością dalszego pogorszenia warunków bytowych po wprowadzeniu euro,
które druga strona próbuje przedstawić jako dobrodziejstwo i konieczność. Tracą pracę,
obserwują wygaszanie zakładów i całej państwowej infrastruktury, wyjeżdżają lub żegnają
wyjeżdżające rodziny. Czy prezydent Komorowski będzie miał tej Polsce cokolwiek do powiedzenia, czy całkowicie zostawi ją Andrzejowi Dudzie? Wreszcie – która Polska wygra 10
maja?
(„GPC”, 31.03.2015)
3/3