ŚW. AGNIESZKI

21 stycznia 2017 r. – Sobota -
ŚW. AGNIESZKI
(Dziewicy i Męczennicy)
S. Agnetis Virginis et Martyris - III classis
Tempora: Sabbato infra Hebdomadam II post Epiphaniam
21 stycznia 2017 r. – kolor szat czerwony - Sobota – Św. Agnieszki,
Dziewicy i Męczennicy, Msza wł., Gloria, bez Credo, prefacja zwykła, Kanon.
Agnieszka była w starożytności jedną z najbardziej popularnych
świętych. Piszą o niej św. Ambroży, św. Hieronim, papież św. Damazy, papież św. Grzegorz I Wielki i wielu innych. Jako 12-letnia dziewczynka, pochodząca ze starego rodu, miała ponieść męczeńską śmierć na stadionie
Domicjana około 305 roku. Na miejscu "świadectwa krwi" dzisiaj jest
Piazza Navona - jedno z najpiękniejszych i najbardziej uczęszczanych
miejsc Rzymu. Tuż obok, nad grobem męczennicy, wzniesiono bazylikę pod
jej wezwaniem, w której 21 stycznia - zgodnie ze starym zwyczajem - poświęca się dwa białe baranki.
Według przekazów o rękę Agnieszki, która złożyć miała wcześniej
ślub czystości, rywalizowało wielu zalotników, a wśród nich pewien młody
rzymski szlachcic oczarowany jej urodą. Ona jednak odrzuciła wszystkich,
mówiąc, że wybrała Małżonka, którego nie potrafią zobaczyć oczy śmiertelnika. Zalotnicy, chcąc złamać jej upór, oskarżyli ją, że jest chrześcijanką. Doprowadzona przed sędziego nie uległa ani łagodnym namowom, ani
groźbom. Rozniecono ogień, przyniesiono narzędzia tortur, ale ona przyglądała się temu z niewzruszonym spokojem.
Wobec tego odesłano ją do domu publicznego, ale jej postać budziła
taki szacunek, że żaden z grzesznych młodzieńców odwiedzających to miejsce nie śmiał się zbliżyć do niej. Jeden, odważniejszy niż inni, został nagle
porażony ślepotą i upadł w konwulsjach. Młoda Agnieszka wyszła z domu
rozpusty niepokalana i nadal była czystą małżonką Chrystusa.
Zalotnicy znów zaczęli podburzać sędziego. Bohaterska dziewica
została wtedy rzucona w ogień, ale kiedy wyszła z niego nietknięta, skazano ją na ścięcie. "Udała się na miejsce kaźni - mówi św. Ambroży - szczęśliwsza niż inne, które szły na swój ślub". Wśród powszechnego płaczu ścięto jej głowę. Poszła na spotkanie Nieśmiertelnego małżonka, którego ukochała bardziej niż życie.
Agnieszka jest patronką dzieci, panien i ogrodników. Według legendy św. Agnieszka, całkowicie obnażona na stadionie, została rzucona
na pastwę spojrzeń tłumu. Za sprawą cudu okryła się płaszczem włosów.
Imię Agnieszki jest wymieniane w I Modlitwie Eucharystycznej - Kanonie
rzymskim. Artyści przedstawiają Agnieszkę z barankiem, gdyż łacińskie
imię Agnes wywodzi się zapewne od łacińskiego wyrazu agnus - baranek.
Dlatego powstał zwyczaj, że w dzień św. Agnieszki poświęca się baranki
hodowane przez trapistów w rzymskim opactwie Tre Fontane (znajdującym się w miejscu ścięcia św. Pawła), a następnie przekazuje się je siostrom benedyktynkom z klasztoru przy kościele św. Cecylii na Zatybrzu.
Z ich wełny zakonnice wyrabiają paliusze, które papież nakłada co roku
29 czerwca (w uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła) świeżo mianowanym metropolitom Kościoła katolickiego.
W ikonografii św. Agnieszkę przedstawia się z barankiem mającym
nimb lub z dwiema koronami - dziewictwa i męczeństwa. Nieraz obok płonie stos, na którym ją prawdopodobnie spalono. Jej atrybutami są ponadto: gałązka palmowa, kość słoniowa, lampka oliwna, lilia, miecz, zwój.
W sztuce wschodniej św. Agnieszka przedstawiana jest w szatach żółtych
(a nie czerwonych, jak męczennicy) i z krzyżem męczeńskim w ręce.
3 klasy
INTROITUS:
Czekali na mnie grzesznicy, aby
mię zgubić, a ja pojęłam Twoje
nakazy: widziałam, że ma granice wszelka doskonałość, polecenie Twe sięga najdalej.
Szaty czerwone
Ps 118,95-96
Me exspectavérunt peccatores, ut pérderent me: testimónia tua, Dómine, intelléxi: omnis consummatiónis
vidi finem: latum mandátum
tuum nimis.
Ps 118,1
Ps. Błogosławieni, których droga Beáti immaculáti in via: qui
jest niepokalana, którzy postępu- ámbulant in lege Dómini.
ją zgodnie z prawem Pana. V. Glória Patri.
V. Chwała Ojcu.
ORATIO:
Wszechmogący, wieczny Boże, Omnipotens sempitérne Dektóry wybierasz co słabe u świa- us, qui infírma mundi éligis,
ta, aby zawstydzić wszystko, co ut fórtia quæque confúndas:
uchodzi za mocne: spraw łaska- concéde propítius; ut, qui
wie, abyśmy obchodząc uroczy- beátæ Agnétis Vírginis et
stość św. Agnieszki, Dziewicy Mártyris
tuæ
sollémnia
i Męczennicy Twojej, doznali jej cólimus,
eius
apud
te
wstawiennictwa u Ciebie. Przez patrocínia sentiámus. Per
Pana.
Dominum.
LECTIO:
Syr 51,1-8.12
Wychwalać Cię będę, Panie, Confitébor tibi, Dómine, Rex,
Królu, i wysławiać Ciebie, Boga, et collaudábo te Deum, SalZbawiciela mego. Wychwalać vatórem meum. Confitébor
chcę imię Twoje, ponieważ pod- nómini tuo: quóniam adiútor
porą i pomocnikiem stałeś się et protéctor factus es mihi,
dla mnie. Ochroniłeś ciało moje et liberásti corpus meum a
od zguby, od sieci oszczerczego perditióne, a láqueo linguæ
języka i od warg wypowiadają- iníquæ et a lábiis operánticych kłamstwo; a wobec prze- um
mendácium,
et
in
ciwników stałeś się pomocni- conspéctu astántium factus
kiem i wybawiłeś mię, według es mihi adiútor. Et liberásti
wielkości miłosierdzia i Twego me secúndum multitúdinem
imienia, od pokąsania przez misericórdiæ nóminis tui a
tych, co są gotowi mnie połknąć, rugiéntibus, præparátis ad
od ręki szukających mej duszy, escam, de mánibus quærénz wielu utrapień, jakich dozna- tium ánimam meam, et de
łem, od uduszenia w ogniu, któ- portis tribulatiónum, quæ
ry mnie otacza, i z środka ognia, circumdedérunt me: a presktóry nie ja zapaliłem, z głębo- súra
flammæ,
quæ
kich wnętrzności Szeolu, od ję- circúmdedit me, et in médio
zyka nieczystego i od słowa ignis non sum æstuáta: de
kłamliwego, od oszczerstwa ję- altitúdine ventris inferi, et a
zyka przewrotnego wobec króla.
Dusza moja zbliżyła się aż do
śmierci, a życie moje było blisko
Szeolu, na dole. Ze wszystkich
stron otoczyli mnie i nie znalazłem wspomożyciela, rozglądałem się za pomocą od ludzi, ale
nie przyszła. Wówczas wspomniałem na miłosierdzie Twoje,
Panie, i na dzieła Twoje, te od
wieków - że wybawiasz tych,
którzy cierpliwie czekają na
Ciebie,
i
wyzwalasz
ich
z ręki nieprzyjaciół. Dlatego będę Cię wielbił i wychwalał, i błogosławił imieniu Pańskiemu.
GRADUALE:
Wdzięk rozlał się na twoich
wargach, przeto Bóg pobłogosławi cię na wieki. V. W obronie
wiary i sprawiedliwości niech
cudów dokona twoja prawica.
ALLELÚIA:
Alleluja, alleluja. V. Pięć panien
mądrych wzięło oliwy w naczynia swoje wraz z lampami.
A o północy rozległo się wołanie:
Oto
Oblubieniec
nadchodzi,
wyjdźcie Da spotkanie Chrystusa Pana! Alleluja.
EVANGELIUM:
Onego czasu: Powiedział Jezus
uczniom swoim tę przypowieść:
Wtedy podobne będzie królestwo
niebieskie do dziesięciu panien,
które wzięły swoje lampy i wyszły na spotkanie pana młodego.
Pięć z nich było nierozsądnych,
a pięć roztropnych. Nierozsądne
wzięły lampy, ale nie wzięły
z sobą oliwy. Roztropne zaś razem z lampami zabrały również
oliwę w naczyniach. Gdy się pan
młody opóźniał, zmorzone snem
lingua coinquináta, et a verbo mendácii, a rege iníquo,
et a lingua iniústa: laudábit
usque ad mortem ánima mea
Dóminum: quóniam éruis
sustinéntes te, et líberas eos
de
mánibus
géntium,
Dómine, Deus noster.
Ps 44,3.5
Diffúsa est grátia in lábiis
tuis: proptérea benedíxit te
Deus in ætérnum. V. Propter
veritátem et mansuetúdinem
et iustítiam: et dedúcet te
mirabíliter déxtera tua.
Ps 25,4.6
Allelúia, allelúia. V. Quinque
prudéntes
vírgines
accepérunt óleum in vasis suis
cum lampádibus: média autem nocte clamor factus est:
Ecce, sponsus venit: exíte
óbviam Christo Dómino. Allelúia.
Mt 25,1-13
In illo témpore: Dixit Iesus
discípulis suis parábolam
hanc: Símile erit regnum coelórum decem virginibus:
quæ, accipiéntes lámpades
suas, exiérunt óbviam sponso et sponsæ. Quinque autem
ex eis erant fátuæ, et quinque prudéntes: sed quinque
fátuæ, accéptis lampádibus,
non sumpsérunt oleum secum: prudéntes vero accepérunt óleum in vasis suis
wszystkie zasnęły. Lecz o północy rozległo się wołanie: "Pan
młody idzie, wyjdźcie mu na spotkanie!"
Wtedy
powstały
wszystkie owe panny i opatrzyły
swe lampy. A nierozsądne rzekły
do roztropnych: "Użyczcie nam
swej oliwy, bo nasze lampy gasną". Odpowiedziały roztropne:
"Mogłoby i nam, i wam nie wystarczyć. Idźcie raczej do sprzedających i kupcie sobie!" Gdy
one szły kupić, nadszedł pan
młody. Te, które były gotowe,
weszły z nim na ucztę weselną,
i drzwi zamknięto. W końcu
nadchodzą i pozostałe panny,
prosząc: "Panie, panie, otwórz
nam!" Lecz on odpowiedział:
"Zaprawdę, powiadam wam, nie
znam was". Czuwajcie więc, bo
nie znacie dnia ani godziny.
cum lampádibus. Moram autem faciénte sponso, dormitavérunt omnes et dormiérunt. Média autem nocte
clamor factus est: Ecce,
sponsus venit, exíte óbviam
ei. Tunc surrexérunt omnes
vírgines illæ, et ornavérunt
lámpades suas. Fátuæ autem
sapiéntibus dixérunt: Date
nobis de óleo vestro: quia
lámpades
nostræ
exstinguúntur.
Respondérunt
prudéntes, dicéntes: Ne forte
non suffíciat nobis et vobis,
ite pótius ad vendéntes, et
émite vobis. Dum autem
irent émere, venit sponsus:
et quæ parátæ erant, intravérunt cum eo ad núptias, et
clausa est iánua. Novíssime
vero véniunt et réliquæ vírgines,
dicéntes:
Dómine,
Dómine, aperi nobis. At ille
respóndens, ait: Amen, dico
vobis, néscio vos. Vigiláte
ítaque, quia nescítis diem
neque horam.
OFFERTORIUM:
Ps 44,15-16
Za nią prowadzą do Króla dzie- Afferéntur Regi Vírgines
wice, jej druhny wiodą z rado- post eam: próximæ eius
ścią i weselem do pałacu Króla afferéntur tibi in lætítia et
i Pana.
exsultatióne: adducántur in
templum regi Dómino.
SECRETA:
Panie, wejrzyj łaskawie na ofia- Hóstias, Dómine, quas tibi
ry, które Ci składamy, i za offérimus, propítius súscipe:
wstawiennictwem św. Agnieszki, et,
intercedénte
beáta
Dziewicy i Męczennicy Twojej, Agnéte Vírgine et Mártyre
wyzwól nas z więzów naszych tua, víncula peccatórum nogrzechów. Przez Pana.
strórum absólve. Per Dominum.
PRAEFATIO COMMUNIS:
Prawdziwie godnie jest to Vere dignum et iustum est,
i sprawiedliwie, słusznie i zba- æquum et salutáre, nos tibi
wiennie, byśmy zawsze i wszę- semper et ubíque grátias
dzie dzięki Tobie czynili, Panie
święty, Ojcze wszechmogący,
wiekuisty Boże. Przez Chrystusa
Pana naszego. Przez Niego Majestat twój wychwalają Aniołowie, wielbią Panowania, ze
drżeniem
czczą
Mocarstwa.
A wspólnie z nimi w radosnym
uniesieniu sławią Niebiosa, Moce niebieskie, i błogosławione
Serafiny. Dozwól, błagamy, aby
i nasze głosy przyłączyły się do
nich i ze czcią uniżoną wymawiały:
COMMUNIO:
Pięć panien mądrych wzięło oliwy w naczynia swoje wraz
z lampami. A o północy rozległo
się wołanie: Oto oblubieniec
nadchodzi, wyjdźcie na spotkanie Chrystusa Pana!
POSTCOMMUNIO:
Pokrzepieni niebieskim pokarmem i napojem błagamy Cię
pokornie, Boże nasz, niech nas
bronią modlitwy tej, w której
święto przyjęliśmy te dary.
Przez Pana.
agere: Dómine sancte, Pater
omnípotens, ætérne Deus:
per Christum, Dóminum nostrum. Per quem maiestátem
tuam laudant Angeli, adórant Dominatiónes, tremunt
Potestátes.
Coeli
coelorúmque Virtútes ac beáta
Séraphim sócia exsultatióne
concélebrant. Cum quibus et
nostras voces ut admitti iubeas, deprecámur, súpplici
confessione dicéntes:
Mt 25,4.6
Quinque prudéntes vírgines
accepérunt óleum in vasis
suis cum lampádibus: média
autem nocte clamor factus
est: Ecce, sponsus venit:
exíte óbviam Christo Dómino.
Refécti cibo potúque coelésti. Deus noster, te súpplices exorámus: ut, in cuius
hæc
commemoratióne
percépimus, eius muniámur
et précibus. Per Dominum.