RECENZJE I SPRAWOZDANIA [Reviews and reports]

Polskie Forum Psychologiczne, 2015, tom 20, numer 1, s. 134-139
RECENZJE I SPRAWOZDANIA
[Reviews and reports]
Iwona Janicka, Hanna Liberskaȱǻ›ŽǯǼȱǻŘŖŗŚǼǯȱPsychologia rodziny
Š›œ£Š ŠDZȱ¢Š —’Œ ˜ȱŠž”˜ ŽȱȱǻœœǯȱŜŞŘǼ
Psychologia rodziny jest dyscy™•’—­ȱ —Šž”˜ ­ȱ £‹ž£Š“­Œ­ȱ œ£Ž›˜”’Žȱ
zainteresowanie zarówno praktyków,
“Š”ȱ’ȱ—Šž”˜ Œà ǯȱȱŽ˜ȱ £•¿žȱ™›ŠŒŠȱ™˜ȱ›ŽŠ”Œ“­ȱ ˜—¢ȱŠ—’Œ”’Ž“ȱ’ȱ
Š——¢ȱ ’‹Ž›œ”’Ž“ȱ ™ǯȱ Psychologia rodziny,
˜™ž‹•’”˜ Š—Šȱ ™›£Ž£ȱ ¢Š —’Œ ˜ȱ
Naukowe PWN w Warszawie, stano ’ȱ ŠČ—­ȱ ˜™˜ ’ŽĊȱ œ™àٌ£Žœ—¢Œ‘ȱ
Š–’•’˜•˜à ȱ —Šȱ £Š™˜›£Ž‹˜ Š—’Žȱ
œ™˜ÙŽŒ£—Žǯȱ Š›˜ȱ ™˜”›Žï•’°ǰȱ Ȏȱ “Žœȱ ˜ȱ
pierwsze tak wieloaspektowe, nauko Žȱ ˜™›ŠŒ˜ Š—’Žȱ £ŠŠ—’ŽÚȱ ˜¢Œ£­Œ¢Œ‘ȱ ›˜£’—¢ǰȱ ”à›Žȱ £˜œŠÙ˜ȱ ™›£¢˜˜wane przez polskich psychologów.
ȱ –˜—˜›Šę’ȱ Š—Š•’£’Žȱ ™˜Š—˜ȱ ”•žŒ£˜ Žȱ ” Žœ’Žȱ ˜¢Œ£­ŒŽȱ Č¢Œ’Šȱ
›˜£’——Ž˜ȱ ȱ ”˜—Ž”Žȱ ™›£Ž–’Š—ȱ
˜‹¢Œ£Š“˜ ˜ïŒ’ǰȱ ž £•¿—’Š“­Œȱ ™›Š ’Ù˜ ˜ïŒ’ȱ ›˜£ ˜“žȱ ’—¢ ’žŠ•—Ž˜ȱ
’ȱ ‘’œ˜›’¿ȱ Š—Ž“ȱ ›˜£’—¢ǯȱ ˜£ ŠČŠ—’Šȱ
na temat istoty rodziny, jej struktury,
procesów rodzinnych oraz roli rodziny
ȱ›˜£ ˜“žȱ“Ž—˜œŽ”ȱ’ȱŒŠÙŽ˜ȱœ¢œŽ–žǰȱ
Š”ČŽȱ £ ’­£”’ȱ £ȱ ’——¢–’ȱ ˜ ’œ”Š–’ȱ
œ™˜ÙŽŒ£—¢–’ȱ ˜ ˜Ùž“­ȱ œ’¿ȱ ˜ȱ œ™àٌ£Žœ—¢Œ‘ȱ‹ŠŠÚȱ’ȱ ’˜­Œ¢Œ‘ȱŽ˜›’’ȱ™œ¢Œ‘˜•˜’Œ£—¢Œ‘ǰȱŠ”ČŽȱ›˜£’–¢Œ‘ǯȱ
£¢Ž•—’”ȱ ™˜œ£ž”ž“­Œ¢ȱ ˜™˜ ’Ždzi na pytanie postawione we œ¿™’Ž,
Šȱ–’Š—˜ ’Œ’ŽȱǮ£¢–ȱ“Žœȱ›˜£’—ŠǵȄȱ—’Žȱ
£—Š“£’Žȱ ȱ ”œ’­ČŒŽȱ “Ž—Ž“ȱ ™›˜œŽ“ȱ ˜™˜ ’Ž£’ǰȱŠȱ ’Ž•˜ï°ȱ’ȱÙ¿‹˜”˜ï°ȱ™›£Žstrona 134
œŠ ’˜—¢Œ‘ȱ Š›ž–Ž—à ȱ ›˜£‹ž£Šȱ ›ŽĚŽ”œ“¿ȱ—’Žȱ¢•”˜ȱ—ŠȱŠ”ȱ™˜œŠ ’˜—¢–ȱ
™¢Š—’Ž–ǯȱ Ž”ž›Šȱ ”œ’­Č”’ȱ ’—œ™’›ž“Žȱ
›à —’ŽČȱ˜ȱ£ŠœŠ—˜ ’Ž—’Šȱœ’¿ȱ—Šȱ–ŽŒ‘Š—’£–Š–’ǰȱ”à›Žȱ›Žž•ž“­ȱž—”Œ“˜—˜wanie rodziny i jednostki w rodzinie,
œ’ÙŠ–’ȱ ’ȱ ˜›Š—’Œ£Ž—’Š–’ȱ ¢—’”Š“­Œ¢–’ȱ
£ȱ ›˜£’—¢ȱ ˜›Š£ȱ –˜Č•’ ˜ïŒ’­ȱ œ™’Ž›Š—’Šȱ ›˜£ ˜“žȱ ›˜£’—¢ǯȱ ”Š£ž“Žȱ Š”ČŽȱ
£ŠŠ Š—œ˜ Š—’Žȱ ‹ŠŠÚȱ —Šȱ ™›˜‹•Ž–Š¢”­ȱ Č¢Œ’Šȱ ›˜£’——Ž˜ǰȱ ™›˜ Š£˜—¢Œ‘ȱ
przez polskich psychologów.
Dwudziestu czterech Autorów,
›Ž™›Ž£Ž—ž“­Œ¢Œ‘ȱ —’Ž–Š•ȱ œ£¢œ”’Žȱ
˜ï›˜”’ȱ ž—’ Ž›œ¢ŽŒ”’Žȱ ȱ ˜•œŒŽǰȱ ™›Ž£Ž—ž“Žȱœ ˜“Žȱ‹ŠŠ—’Šȱ’ȱ ’Ž£¿ȱ ȱœ™˜œà‹ȱ £Š“–ž“­Œ¢ȱ ž Š¿ȱ £¢Ž•—’”Šǯȱ
›˜–Š£Ž—’Žȱ ›àȗ¢Œ‘ȱ ™›˜‹•Ž–à ȱ
˜—˜œ£­Œ¢Œ‘ȱ œ’¿ȱ ˜ȱ ”•žŒ£˜ Ž˜ȱ £Šgadnienia jakim jest rodzina, daje tekst
’Ž•˜ ­”˜ ¢ǰȱ£›àȗ’Œ˜ Š—¢ǰȱŠȱ™›£Ž£ȱ
˜ȱ—’Ž£ ¢”•Žȱ‹˜Š¢ȱ ȱ›ŽïŒ’ǯ
›˜‹•Ž–¢ȱž—”Œ“˜—˜ Š—’Šȱ›˜£’—¢ȱȱ
£Ž‹›Š—Žȱ £˜œŠÙ¢ȱ ȱ Œ£Ž›¢ȱ ›ž™¢ȱ Ž–Š¢Œ£—Žǰȱ ”à›Žȱ œŠ—˜ ’­ȱ ”˜•Ž“—Žȱ Œ£¿ïŒ’ȱ
–˜—˜›Šę’ǯȱ ’Ž› œ£Šȱ Œ£¿ï°ȱ Ȯȱ £Ù˜ ’Ž”ȱ
w systemie rodzinyȱ Ȯȱ ™˜ï ’¿Œ˜—Šȱ “Žœȱ
™›Ž£Ž—ŠŒ“’ȱ ˜à•—¢Œ‘ȱ £ŠŠ—’ŽÚȱ Š–’•’˜•˜’’ȱ’ȱ˜‹Ž“–ž“Žȱ£’Žœ’¿°ȱ›˜££’ŠÙà ǯȱ
žČȱœŠ–ȱ¢žÙȱŽ˜ȱ‹•˜”žȱ˜›Š£ȱ›˜££’ŠÙȱ
˜ȱ˜ ’Ž›Š“­Œ¢ȱȮȱ˜£’—Šȱ ȱž“¿Œ’žȱœ¢œŽmowym Šž˜›œ Šȱ Š•Ž–Š›Šȱ g ’¿˜chowskiego – wskazuje na paradygmat
˜”›Žï•Š“­Œ¢ȱ›Š–¢ȱŽ˜›Ž¢Œ£—Žȱ™›£ŽœŠ ’˜—¢Œ‘ȱ ›˜£ ŠČŠÚǯȱ ȱ ›˜££’Š•Žȱ ¢–ȱ
£¢Ž•—’”ȱ £Š™˜£—Šȱ œ’¿ȱ £ȱ Ž›–’—˜•˜’­ȱ
œ¢œŽ–˜ Ž˜ȱ ž“¿Œ’Šȱ ›˜£’—¢ȱ ǻ–ǯ’—ǯȱ
œ›ž”ž›­ȱ œ¢œŽ–žǰȱ “Ž˜ȱ ›Š—’ŒŠ–’ǰȱ
procesami morfogenetycznymi i mor˜œŠ¢Œ£—¢–’Ǽȱ˜›Š£ȱ£ȱŒŽŒ‘Š–’ȱž—”Œ“˜nalnego systemu rodzinnego.
W rozdziale drugim – autorstwa
Š›‹Š›¢ȱ Š› ŠœȬŠ™’Ž›ŠÙ¢ȱ Ȯȱ ˜–à ’˜—˜ȱ œ™ŽŒ¢ę”¿ȱ ”˜–ž—’”ŠŒ“’ȱ ’—Ž›™Ž›œ˜—Š•—Ž“ȱ ȱ›˜£’—’Žǰȱ”à›Šȱ“Žœȱ™˜œŠ ­ȱ
œ£Ž•”’Œ‘ȱ ’¿£’ǯȱž˜›”Šǰȱ˜—˜œ£­Œȱœ’¿ȱ
do modeli komunikacji, ich uwarunko ŠÚȱ ȱ ›˜£’—’Žȱ ˜›Š£ȱ £–’Š—ȱ ›˜£ ˜“˜wych w zakresie komunikacji rodzin—Ž“ȱ ˜–Š ’Šȱ Š›ž—”’ȱ ”œ£ŠÙ˜ Š—’Šȱ
™›Š ’Ù˜ Ž“ȱ ”˜–ž—’”ŠŒ“’ǯȱ œ”Š£ž“Žȱ
™˜œŠ ˜ Žȱ ˜‹œ£Š›¢ȱ žœ™›Š —’Š—’Šȱ
komunikacji w poszczególnych podsystemach rodzinnych, do których zaliŒ£Šȱ˜œ’­Š—’Žȱ˜“›£ŠÙ˜ïŒ’ȱ˜œ˜‹˜ Ž“ȱ˜›˜œÙ¢Œ‘ȱŒ£Ù˜—”à ȱ›˜£’—¢ȱ˜›Š£ȱ›˜£ à“ȱ
œ£Œ£Žà٘ ¢Œ‘ȱž–’Ž“¿—˜ïŒ’ǰȱŠ”’Œ‘ȱ“Š”ȱ
£˜•—˜ï° ˜ Š›Ž˜ȱ ¢›ŠČŠ—’Šȱ œ’Ž‹’Žǰȱ
Œ£¢ȱ ž ŠČ—Ž˜ȱ ǻŠ”¢ —Ž˜ǰȱ Ž–™Š¢Œ£—Ž˜ǼȱœÙžŒ‘Š—’Šǯȱ
›˜‹•Ž–Š¢ŒŽȱ ”˜–ž—’”˜ Š—’Šȱ œ’¿ȱ
ȱ ›˜£’—’Žȱ ™˜ï ’¿Œ˜—¢ȱ “Žœȱ Š”ČŽȱ ›˜££’ŠÙȱ ›£ŽŒ’ȱ £Š¢žÙ˜ Š—¢ȱ Narracje rodzinne, ™›£¢‹•’ČŠ“­Œ¢ȱ ›˜£ž–’Ž—’Žȱ ›˜£woju jednostek i systemu z zaakcentowaniem historii rodziny. Jego Autorka,
•Č‹’ŽŠȱ›¢•ǰȱ›˜£ ŠČŠȱ›˜£’—¿ȱ“Š”˜ȱ—’œ£¿ȱ œŽ–Š—¢Œ£—­ǰȱ ȱ ”à›Ž“ȱ —ŠŠ Š—’Žȱ
œ™à•—¢Œ‘ȱ £—ŠŒ£ŽÚȱ œŠ—˜ ’ȱ ˜ȱ ˜ČœŠ–˜ïŒ’ȱ›˜£’——Ž“ǯȱŠ››ŠŒ“Žǰȱ‹¿­ŒŽȱ Ž›‹Š•—­ȱ›Ž™›Ž£Ž—ŠŒ“­ȱ£Š›£ŽÚǰȱ ¢œ¿™ž“­ȱ —Šȱ ™›£¢”ÙŠȱ ȱ ™˜œŠŒ’ȱ Š—Ž˜ȱ Œ£¢ȱ
›˜£’——¢Œ‘ȱ‘’œ˜›’’ȱ’ȱž–˜Č•’ ’Š“­ȱ™˜trzymanie rodzinnych tradycji, wartoȱ˜›Š£ȱœ˜œž—”žȱ˜ȱ˜ŠŒ£Š“­ŒŽ“ȱ›£ŽŒ£¢ ’œ˜ïŒ’ǯȱ
strona 135
—ŠŒ£Ž—’Žȱ ›˜£’—¢ȱ ȱ ”œ£ŠÙ˜ Š—’žȱ ’ȱ ™›£Ž”œ£ŠÙŒŠ—’žȱ £ŠŒ‘˜ Š—’Šȱ
žŒ£Žœ—’”à ȱ Č¢Œ’Šȱ ›˜£’——Ž˜ȱ £Ù¿‹’Šȱ ŠŠ›£¢—Šȱ Š•¿Œ”ŠȬŠ¢“Šȱ ȱ ›˜££’Š•Žȱ Œ£ Š›¢–ǰȱ £Š¢žÙ˜ Š—¢–ȱ Role
’ȱž—”Œ“Žȱ›˜£’—¢ǯȱŽœŠ ’Š“­Œȱ˜™˜£¢Œ¢“—’Žȱ ›˜£’—¿ȱ ›Š¢Œ¢“—­ȱ ’ȱ œ™àٌ£Žœ—­ǰȱ
£ ›ŠŒŠȱ ž Š¿ȱ —Šȱ ’•˜ïŒ’˜ Žȱ ’ȱ “Š”˜ïŒ’˜ Žȱ£–’Š—¢ȱž—”Œ“’ȱ›˜£’—¢ǰȱŠȱŠ”ČŽȱ—Šȱ
™œ¢Œ‘˜œ™˜ÙŽŒ£—Žȱ Œ£¢——’”’ȱ ™Ù¢ Š“­ŒŽȱ
”˜›£¢œ—’Žȱ—Šȱ›˜£’—¿ȱ•ž‹ȱ™˜ ˜ž“­ŒŽȱ
“Ž“ȱŽ£˜›Š—’£ŠŒ“¿ǯ
ȱ ȱ ›˜££’Š•Žȱ ™’­¢–ȱ Š——Šȱ ’‹Ž›œ”Šȱ ’ȱ ’›˜œÙŠ Šȱ Šžœ£Ž œ”Šȱ
™›Ž£Ž—ž“­ȱ –˜Ž•Žȱ ›˜£’—¢ȱ ˜›Š£ȱ œ¢•Žȱ
¢Œ‘˜ Š—’Šǯȱ £¢Ž•—’”ȱ –˜ČŽȱ £Š™˜£—Š°ȱ œ’¿ȱ £ȱ ˜›¢’—Š•—­ȱ ™›˜™˜£¢Œ“­ȱ ¢Œ‘˜˜–’Œ£—Ž“ȱ”•Šœ¢ę”ŠŒ“’ȱ–˜Ž•’ȱž—”cjonowania rodziny, w której Autorki
¢›àȗ’Ù¢ȱ –˜Ž•Žȱ œ›ž”ž›Š•—Žȱ ’ȱ ˜™Ž›ŠŒ¢“—Žǰȱ ˜”˜—ž“­Œȱ —Šœ¿™—’Žȱ œ£Œ£Žà٘ Ž“ȱ ™›Ž£Ž—ŠŒ“’ȱ ™˜œ£Œ£Žà•—¢Œ‘ȱ
–˜Ž•’ȱœ”ÙŠ˜ ¢Œ‘ȱ’ȱ£ ›ŠŒŠ“­Œȱž Š¿ȱ
—Šȱ™˜•’–˜›ę£ŠŒ“¿ȱ˜›–ȱČ¢Œ’Šȱ›˜£’——Ž˜ǯȱŠȱ¢–ȱ•Žȱ™›˜™˜—ž“­ȱŠ”ČŽȱ يœ—Žȱ
ž“¿Œ’Žȱ –˜Ž•žȱ £›˜ Ž“ȱ ›˜£’—¢ǯȱ ›ž’ȱ
˜‹œ£Š›ȱ Ž–Š¢Œ£—¢ȱ ›˜££’ŠÙžȱ ™’­Ž˜ȱ
£Š ’Ž›Šȱ Œ‘Š›Š”Ž›¢œ¢”¿ȱ œ¢•à ȱ ¢Œ‘˜ Š—’Šȱ ¢›àȗ’˜—¢Œ‘ȱ ™›£Ž£ȱ ž£—Š—¢Œ‘ȱ ‹ŠŠŒ£¢ȱ ™›˜‹•Ž–Š¢”’ǯȱ ȱ Š”ȱ £Š™›Ž£Ž—˜ Š—˜ȱ ’ȱ ™˜›à —Š—˜ȱ Š›¢‹ž¢ȱ
—Šœ¿™ž“­Œ¢Œ‘ȱœ¢•à DZȱŽ–˜”›Š¢Œ£—Ž˜ǰȱ —Š˜™’Ž”žÚŒ£Ž˜ǰȱ Šž˜›¢Š›—Ž˜ǰȱ
’—˜›ž“­ŒŽ˜ǰȱ ™Ž›–’œ¢ —Ž˜ǰȱ Šž˜›¢Š¢ —Ž˜ǰȱ Šž˜”›Š¢Œ£—Ž˜ǰȱ •’‹Ž›Š•nego i niekonsekwentnego. Clou tego
›˜££’ŠÙžȱ£Š¢žÙ˜ Š—Ž˜ȱ˜Ž•Žȱž—”cjonowania rodziny. Style wychowania jest
analiza warunków charakterystycznych dla strukturalnych modeli rodzi—¢ȱ ’ȱ œ™›£¢“Š“­Œ¢Œ‘ȱ ˜”›Žï•˜—¢–ȱ œ¢•˜–ȱ
wychowania.
’ŽŒ£¢œÙŠ ȱ •˜™Šǰȱ ž£—Š—¢ȱ ™˜•ski familiolog, w rozdziale szóstym
pt. ’¿£’ȱ –ŠÙȎڜ”’Žȱ ’ȱ ›˜£’——Žȱ ȱ ™Ž›œ™Ž”¢ ’Žȱ Ž˜›’’ȱ ™›£¢ ’­£Š—’Šȱ ›˜£ ŠČŠȱ
œ™˜œà‹ǰȱ ȱ “Š”’ȱ ›Ž•ŠŒ“Žȱ ›˜£’——Žȱ ’ȱ ’Œ‘ȱ
£–’Š—¢ȱ›Žž•˜ Š—Žȱœ­ȱ ’¿£’­ȱ˜ȱŒ‘Š›Š”Ž›£Žȱ ™›£¢ ’­£Š—’Šǯȱ Šȱ •Žȱ ™˜•­à ȱ
—Šȱ Ž–Šȱ ™›£¢ ’­£Š—’Šȱ ’ȱ “Ž˜ȱ œ¢•à ȱ
ǻž“¿Œ’Žȱ ’—œ ˜›‘ȱ ˜›Š£ȱ Š›‘˜•˜–Ž Šȱ
’ȱ ˜›˜ ’ĵŠǼȱ ž˜›ȱ œ”Š£ž“Žȱ —Šȱ Ž ˜lucyjny i neuropsychologiczny aspekt
œ¢œŽ–žȱ ™›£¢ ’­£Š—’˜ Ž˜ǯȱ ›ŠŒŠȱ
Š”ČŽȱ ž Š¿ȱ —Šȱ £ ’­£”’ȱ –’¿£¢ȱ ˜›–Š–’ȱ ™›£¢ ’­£Š—’Šȱ Šȱ Š”¢ —˜ïŒ’­ȱ
™˜œ£Œ£Žà•—¢Œ‘ȱ ˜‹œ£Š›à ȱ –࣐žǰȱ
£˜›Š–’ȱ ™›£¢ ’­£Š—’Šȱ Šȱ œ›ŠŽ’Š–’ȱ
›Š£Ž—’Šȱ œ˜‹’Žȱ £Žȱ œ›ŽœŽ–ǰȱ Šȱ ™˜—Š˜ȱ
—Šȱ ›˜•¿ȱ ™›£¢ ’­£Š—’Šȱ ȱ ™˜ œŠ Š—’žȱ
£Š‹ž›£ŽÚȱ›˜£ ˜“˜ ¢Œ‘ǯȱ
W rozdziale siódmym – Ž”œžŠ•—˜ï°ȱ ȱ £ ’­£”ŠŒ‘ȱ –ŠÙȎڜ”’Œ‘ – Magda•Ž—Šȱ ›Š‹˜ œ”Šȱ ˜–Š ’Šȱ Š”¢ —˜ï°ȱ
œŽ”œžŠ•—­ȱ –ŠÙȘ—”à ǰȱ “Ž“ȱ ›˜£Š“Žȱ
’ȱ ž Š›ž—”˜ Š—’Šǯȱ £•¿—’Šȱ ’Ž”ȱ
–ŠÙȘ—”à ȱ ˜›Š£ȱ ›Ž•ŠŒ“Žȱ –’¿£¢ȱ —’–’ȱ
’ȱ œŠČȱ –ŠÙȎڜ”’ȱ “Š”˜ȱ Œ£¢——’”’ȱ ’œ˜—Žȱ
z punktu widzenia satysfakcji seksual—Ž“ǯȱ ž˜›”Šȱ ›˜£™˜£—Š“Žȱ Š”ČŽȱ ™›˜‹•Ž–¢ȱ ž“Š —’Š“­ŒŽȱ œ’¿ȱ ȱ œŽ›£Žȱ ™˜Č¢Œ’Šȱ
œŽ”œžŠ•—Ž˜ȱ ™Š›¢ȱ ’ȱ £˜•—˜ï°ȱ –ŠÙȘ—”à ȱ˜ȱ›Š£Ž—’Šȱœ˜‹’Žȱ£ȱ—’–’ǯ
˜££’ŠÙȱ àœ–¢ȱ ™ǯȱ ›Š—œ–’œ“Šȱ –’¿£¢™˜”˜•Ž—’˜ Šȱ Ȯȱ ™›˜ŒŽœ¢ȱ £ŠŒ‘˜£­ŒŽȱ —Šȱ
œ¢”žȱ ™˜”˜•ŽÚȱ ˜—˜œ’ȱ œ’¿ȱ ˜ȱ ™œ¢Œ‘˜logicznej kontynuacji rodzinnej, któ›Šȱ Ȯȱ “Š”ȱ ž“–ž“­ȱ ˜ȱ ž˜›”’ǰȱ Š›£Š——Šȱ
Š›—’Œ”Šȱ ’ȱ Š——Šȱ ’‹Ž›œ”Šȱ Ȯȱ ¢›ŠČŠȱ
Œ’­Ù˜ï°ȱ™˜”˜•Ž—’˜ ­ȱ ȱ£Š”›Žœ’Žȱ £˜›à ȱ £ŠŒ‘˜ ŠÚǰȱ ™›£Ž”˜—ŠÚǰȱ Š›˜ïŒ’ǰȱ
—˜›–ǯȱ ›Š—œ–’œ“Šȱ –’¿£¢™˜”˜•Ž—’˜wa przedstawiona jest z perspektywy
Ž˜›’’ȱ œ˜Œ“˜‹’˜•˜’Œ£—¢Œ‘ǰȱ ™œ¢Œ‘˜¢—Š–’Œ£—¢Œ‘ǰȱ œ™˜ÙŽŒ£—Ž˜ȱ žŒ£Ž—’Šȱ œ’¿ȱ
’ȱ ™˜Ž“Šȱ ”˜—Ž”œžŠ•—Ž˜ǯȱ ¢œ”žœ“’ȱ
™˜Š—˜ȱ ’œ˜¿ǰȱ –ŽŒ‘Š—’£–¢ȱ ’ȱ ˜‹œ£Š›¢ȱ ›Š—œ–’œ“’ȱ –’¿£¢™˜”˜•Ž—’˜ Ž“ǯȱ
strona 136
›£¢‹•’Č˜—Šȱ £˜œŠÙŠȱ –’¿£¢ȱ ’——¢–’ȱ
koncepcja wielopoziomowej transmisji
ȱ ž“¿Œ’žȱ ž››Š¢Šȱ ˜ Ž—Šǯȱ £¢Ž•—’”ȱ
–Šȱ›à —’ŽČȱ˜”Š£“¿ȱ£Š™˜£—Š°ȱœ’¿ȱ£ȱŽ–™’›¢Œ£—¢–’ȱ ™›à‹Š–’ȱ ¢“Šï—’Š—’Šȱ Ž˜ȱ
£“Š ’œ”Šǰȱ £›ŽŠ•’£˜ Š—¢–’ȱ Š”ČŽȱ —Šȱ
gruncie polskim.
•Č‹’ŽŠȱ ¢£ȱ ȱ ›˜££’Š•Žȱ £’Ž ’­¢–ȱ ™›£ŽœŠ ’Šȱ žŒ‘˜ ¢ȱ Šœ™Ž”ȱ
Č¢Œ’Šȱ ›˜£’——Ž˜ǯȱ ž˜›”Šȱ ™›ŽŒ¢£ž“Žȱ ™˜“¿Œ’Šȱ ›Ž•’’“—˜ïŒ’ȱ ’ȱ žŒ‘˜ ˜ïŒ’ǰȱ
™›£ŽœŠ ’Šȱ œ™àٌ£Žœ—Žȱ ™˜Ž“Šȱ
ȱ ‹ŠŠ—’ŠŒ‘ȱ —Šž”˜ ¢Œ‘ȱ —Šȱ ­ȱ Ž•’”Š—­ȱ œŽ›­ȱ Č¢Œ’Šȱ ’ȱ ›˜£ ˜“žȱ Ȯȱ £ȱ “Ž—Ž“ȱ
œ›˜—¢ȱ ›ŠČ•’ ­ȱ —Šȱ £Š ’›˜ Š—’Šȱ ”˜—Ž”œžǰȱ Šȱ £ȱ ›ž’Ž“ȱ œ›˜—¢ȱ œŠ‹’•’£ž“­Œ­ȱ
“Žǯȱ—Š•’£ž“Žȱ Œ¢”•ȱ Č¢Œ’Šȱ ›˜£’—¢ȱ £ȱ ™Ž›œ™Ž”¢ ¢ȱ ›˜£ ˜“žȱ ›Ž•’’“—˜ïŒ’ȱ ˜›˜œÙ¢Œ‘ȱ Œ£Ù˜—”à ȱ ›˜£’—¢ȱ ˜›Š£ȱ £’ŽŒ’ǯȱ
˜£ ŠČŠ—’Šȱ™›£ŽœŠ ’˜—Žȱœ­ȱ£˜—’Žȱ
£ȱ ™˜Ž“Ž–ȱ ž—”Œ“˜—Š•—¢–ȱ ’ȱ ¢—Šmiczno-strukturalnym.
’Ž› œ£­ȱ Œ£¿ï°ȱ –˜—˜›Šę’ȱ £Š–¢”Šȱ ›˜££’ŠÙȱ Šž˜›œ Šȱ Š——¢ȱ ’‹Ž›œ”’Ž“ȱ£Š¢žÙ˜ Š—¢ȱ˜£ à“ȱ›˜£’—¢ȱ’ȱ›˜£ à“ȱ ȱ›˜£’—’ŽǯȱSpina on wszystkie roz£’ŠÙ¢ȱ™˜ï ’¿Œ˜—Žȱ˜à•—¢–ȱ£ŠŠ—’Ž—’˜–ȱČ¢Œ’Šȱ›˜£’—¢ǯȱŠ ’Ž›Šȱ™˜Ù¿‹’˜—­ȱ Š—Š•’£¿ȱ £Ù˜Č˜—¢Œ‘ȱ £ ’­£”à ȱ –’¿dzy rozwojem indywidualnym a rozwojem systemu rodziny, które rozpa›¢ Š—Žȱ œ­ȱ ™›£Ž£ȱ ™›¢£–Šȱ ¢—Š–’”’ȱ £–’Š—ȱ Ž–™˜›Š•—¢Œ‘ȱ ’ȱ ȱ —Š ’­£Šniu do zmian wymiaru kulturowo-historycznego. Poszukiwania mechanizmów zmian rozwojowych rodziny
’ȱ£–’Š—ȱ›˜£ ˜“˜ ¢Œ‘ȱ“Ž“ȱŒ£Ù˜—”à ȱ™›˜ Š£˜—Žȱœ­ȱ—’Žȱ¢•”˜ȱ ȱœ¢œŽ–’Žȱ›˜£’—¢ǰȱŠ•ŽȱŽČȱ™˜£Šȱ—’–ǯȱŽŽ—ȱ£ȱ™›˜™˜—˜ Š—¢Œ‘ȱ–˜Ž•’ȱ£ ’­£”à ȱž˜›”Šȱ ¢prowadza z koncepcji znakomitej polskiej psycholog Marii Tyszkowej. Kon”•žž“Žǰȱ Ȏȱ ›˜£’—Šȱ œŠ—˜ ’ȱ ˜ ’œ”˜ȱ œ£Œ£Žà•—’Žȱ œ™›£¢“Š“­ŒŽȱ ›˜£ ˜“˜ ’ȱ
indywidualnemu. Wspiera i stymulu“Žȱ›˜£ à“ȱ˜œà‹ȱ“­ȱ ˜›£­Œ¢Œ‘ȱǻ£Š›à —˜ȱ
£’ŽŒ’ǰȱ“Š”ȱ’ȱ˜›˜œÙ¢Œ‘Ǽǯȱȱ”˜•Ž’ȱœ¢œŽ–ȱ
œ™›£¿ČŽÚȱ £ ›˜—¢Œ‘ȱ ›Žž•ž“Žȱ £–’Š—¢ȱ
£ŠŒ‘˜£­ŒŽȱ ȱ›˜£’—’Žǯ
›Žï°ȱ ›ž’Ž“ȱ Œ£¿ï°ȱ ™˜›¿Œ£—’”Šȱ
˜—˜œ’ȱœ’¿ȱ˜ȱ›àȗ˜›˜—¢Œ‘ȱ˜›–ȱČ¢Œ’Šȱ
rodzinnego. I tak, w rozdziale pierwœ£¢–ȱ œ”˜—ŒŽ—›˜ Š—˜ȱ œ’¿ȱ —Šȱ œŠ–˜nym rodzicielstwie. Sylwia Rydz oma ’Šȱž—”Œ“˜—˜ Š—’Žȱ›˜£’—¢ȱ—’Ž™ŽÙ—Ž“ǰȱ
£Žȱ œ£Œ£Žà•—¢–ȱ ž £•¿—’Ž—’Ž–ȱ ›˜•’ȱ
œŠ–˜—Ž“ȱ–Š”’ȦœŠ–˜—Ž˜ȱ˜“ŒŠȱ’ȱœ”žków samotnego rodzicielstwa dla doroœÙ¢Œ‘ȱ ˜›Š£ȱ £’ŽŒ’ȱ ǻ™˜œŠ ȱ ¢Œ‘˜ Š Œ£¢Œ‘ȱ ˜‹ŽŒȱ£’ŽŒ’Ǽǯȱ
˜•Ž“—Žȱ  Šȱ ›˜££’ŠÙ¢ǰȱ Šž˜›œ Šȱ
˜—¢ȱ Š—’Œ”’Ž“ǰȱ ™›£¢‹•’ČŠ“­ȱ ™›˜‹•Ž–Š¢”¿ȱ ”˜‘Š‹’ŠŒ“’ȱ ǻ›˜££’ŠÙȱ ›ž’ȱ Ȯȱ
’­£”’ȱ ”˜‘Š‹’ŠŒ¢“—ŽǼȱ ’ȱ ›˜£’Œ’Ž•œ Šȱ
™Š›ȱ ”˜‘Š‹’ž“­Œ¢Œ‘ȱ ǻ›˜££’ŠÙȱ ›£ŽŒ’ȱ
– Š›—Ž›£¢ȱ ”˜‘Š‹’ž“­Œ¢ȱ “Š”˜ȱ ›˜£’ŒŽǼǯȱ
ž˜›”Šǰȱ ž£—Š—Šȱ ‹ŠŠŒ£”Šȱ ™›˜‹•Ž–žǰȱ
traktuje je jako przejaw transformaŒ“’ȱ Č¢Œ’Šȱ –ŠÙȎڜ”’Ž˜ȱ ’ȱ ›˜£’——Ž˜ǯȱ
’­£”’ȱ —’Ž˜›–Š•—Žȱ ™›£ŽœŠ ’˜—˜ȱ
z punktu widzenia ich etiologii (czyn—’”’ȱ —Šž›¢ȱ ’—¢ ’žŠ•—Ž“ȱ ’ȱ œ™˜ÙŽŒ£—Ž“Ǽǰȱœ™ŽŒ¢ę”’ȱ˜œà‹ȱ“Žȱ ˜›£­Œ¢Œ‘ȱ˜›Š£ȱ
ȱ˜—’Žœ’Ž—’žȱ˜ȱ–ŠÙȎڜ Šǯȱž˜›”Šȱ
”˜—ŒŽ—›ž“Žȱ œ’¿ȱ —Šȱ Š—Š•’£’Žȱ ™›£¢Œ£¢—ȱ
’ȱ œ”ž”à ȱ ”˜‘Š‹’ŠŒ“’ȱ •Šȱ ž—”Œ“˜nowania pary i perspektyw rozwoju
£ ’­£”žǯȱ ȱ Š”ǰȱ ›˜£™Š›ž“Žȱ £—ŠŒ£Ž—’Žȱ
”˜‘Š‹’ŠŒ“’ȱ ™›£Žï•ž‹—Ž“ȱ •Šȱ ™àĊ—’Ž“œ£Ž“ȱ › ŠÙ˜ïŒ’ȱ £ ’­£”žȱ –ŠÙȎڜ”’Ž˜ȱ
œ ˜›£˜—Ž˜ȱ ™›£Ž£ȱ ™Š›¿ȱ ’ȱ •Šȱ ’Œ‘ȱ £ŠŠ—ŠČ˜ Š—’Šȱ ȱ ›Ž•ŠŒ“¿ǯȱ ˜£’Œ’Ž•œ ˜ȱ
˜œà‹ȱ”˜‘Š‹’ž“­Œ¢Œ‘ȱ£˜œŠÙ˜ȱȱ—Š˜–’Šœȱ
ž“¿Žȱ ™›£ŽŽȱ œ£¢œ”’–ȱ £ȱ ™ž—”žȱ ’£Ž—’Šȱ£ŠŠ—ŠČ˜ Š—’Šȱ˜›˜œÙ¢Œ‘ȱ ȱ›Ž•ŠŒ“¿ȱ £ȱ £’ŽŒ”’Ž–ǯȱ ž˜›”Šȱ Š—Š•’£ž“Žȱ
™›˜‹•Ž–ȱ —’ŽœŠ‹’•—˜ïŒ’ȱ ›˜£’—ȱ ”˜‘Š‹’-
strona 137
ž“­Œ¢Œ‘ȱ’ȱ ’­ČŽȱ˜ȱ£ȱ˜”›Žï•˜—¢–ȱœ™˜œ˜‹Ž–ȱœ™›Š ˜ Š—’Šȱ›˜•’ȱ›˜£’Œ’Ž•œ”’Ž“ǯ
Rodzina zrekonstruowana roz ŠČŠ—Šȱ “Žœȱ ™›£Ž£ȱ •Ž”œŠ—›¿ȱ Ž Š—˜ œ”­ȬŠ•Ž›ȱ ȱ Œ£ Š›¢–ȱ ›˜££’Š•Žȱ
Œ£¿ïŒ’ȱ›ž’Ž“ǯȱž˜›”Šǰȱ™˜ȱ£Š™›Ž£Ž—˜ Š—’žȱ”•žŒ£˜ ¢Œ‘ȱ™˜“¿°ȱ’ȱŠ—¢Œ‘ȱœŠtystycznych, omawia podstawy tworzenia rodziny zrekonstruowanej, jej
™›˜‹•Ž–¢ȱǻ–ǯȱ’—ǯȱ”˜—Ě’”ȱ•˜“Š•—˜ïŒ’ǰȱ™˜£’ŠÙȱ˜‹˜ ’­£”à ȱ˜™’Ž”žÚŒ£˜Ȭ ¢Œ‘˜ Š Œ£¢Œ‘ǰȱ —Š–’Ž›—Žȱ £ŠŠ—ŠČ˜ Š—’Žȱ
›˜£’ŒŠȱ™›£¢‹›Š—Ž˜Ǽȱ˜›Š£ȱ–˜Č•’ ˜ïŒ’ȱ
jej wsparcia psychoedukacyjnego i terapeutycznego.
›˜‹•Ž–Š¢ŒŽȱ ›˜£’—¢ȱ Š˜™Œ¢“—Ž“ȱ
’ȱ £Šœ¿™Œ£Ž“ȱ ™˜ï ’¿Œ˜—Žȱ œ­ȱ ›˜££’ŠÙ¢ȱ
™’­¢ȱ ’ȱ œ£àœ¢ǯȱ •’Œ“Šȱ Š•žœȱ œ£Œ£Žà٘ ˜ȱ ¢“Šï—’Šȱ£Ù˜Č˜—¢ȱž”ÙŠȱ£Š•ŽČ—˜ïŒ’ǰȱ
”à›Žȱ ŽŒ¢ž“­ȱ ˜ȱ œ™ŽŒ¢ęŒŽȱ Ž˜ȱ ¢™žȱ
›˜£’—ǯȱ’Ž•˜ ¢–’Š›˜ ˜ï°ȱŽ“ȱ™›˜‹•Ž–Š¢”’ȱ˜‹Ž“–ž“ŽȱŠœ™Ž”ȱ™›Š —¢ȱǻ˜”ž–Ž—¢ȱ ›Žž•ž“­ŒŽȱ Š˜™Œ“¿ȱ ’ȱ ™’ŽŒ£¿ȱ £Šœ¿™Œ£­Ǽǰȱ–Ž¢Œ£—¢ȱǻ—’Ž™Ù˜—˜ï°ȱ’ȱ‹Ž£™Ù˜—˜ï°ȱ “Š”˜ȱ ™›£ŽœÙŠ—”’ȱ ˜ȱ Š˜™Œ“’Ǽǰȱ
™œ¢Œ‘˜•˜’Œ£—¢ȱ ǻ”›¢£¢œȱ ‹Ž££’Ž—˜ïŒ’ǰȱ
˜ï ’ŠŒ£Ž—’Žȱ œ›Š¢ǰȱ –˜¢ ŠŒ“Šȱ ›˜dzicielska, rozwój rodziny adopcyjnej,
¢–Œ£Šœ˜ ˜ï°ȱ ›Ž•ŠŒ“’ȱ –’¿£¢ȱ ›˜£’ŒŠ–’ȱ £Šœ¿™Œ£¢–’ȱ Šȱ £’ŽŒ”’Ž–Ǽȱ ’ȱ œ™˜ÙŽŒ£—¢ȱ ǻ’—œ¢žŒ“˜—Š•—Žȱ ˜›–¢ȱ ˜™’Ž”’ȱ
£Šœ¿™Œ£Ž“Ǽǯȱ
Jolanta Miluska podejmuje z kolei
kulturowy kontekst rodziny. W rozdziale pt. ž•ž›˜ Šȱ›àȗ˜›˜—˜ï°ȱ›˜£’nyȱ£¢Ž•—’”ȱ–Šȱ˜”Š£“¿ȱ£Š™˜£—Š°ȱœ’¿ȱ£Žȱ
£›àȗ’Œ˜ Š—’Ž–ȱ ž”ÙŠà ȱ ›˜£’——¢Œ‘ȱ
(np. rodziny nuklearne, poszerzone,
–’Žœ£Š—Žǰȱ œ’‹ǰȱ ”•Š—ǰȱ ‘˜žœŽ‘˜•Ǽǰȱ ™˜œŠ ȱ ˜‹ŽŒȱ ›˜£’—¢ǰȱ Œ£¢ȱ ™›Š”¢”ȱ ›˜£’——¢Œ‘ȱ ȱ£Š•ŽČ—˜ïŒ’ȱ˜ȱ”ž•ž›¢ǯȱž˜›”Šǰȱ˜ȱ ’Ž•žȱ•Šȱ™›˜ Š£­ŒŠȱ‹ŠŠ—’Šȱ
–’¿£¢”ž•ž›˜ Žǰȱ ™˜Š“Žȱ Š—Š•’£’Žȱ
procesy akulturacji zacho£­ŒŽȱ ȱ ›˜dzinach wielokulturowych.
˜•Ž“—Šȱ Œ£¿ï°ȱ ™˜›¿Œ£—’”Šȱ ™˜ï ’¿Œ˜—Šȱ “Žœȱ ˜ï ’ŠŒ£Ž—’˜–ǰȱ ”à›Žȱ
™›˜‹•Ž–Š¢£ž“­ȱ ž—”Œ“˜—˜ Š—’Žȱ ›˜£’—¢ǯȱ ‹’à›ȱ œ£ŽïŒ’žȱ ›˜££’ŠÙà ȱ £Š¢žÙ˜ Š—˜ȱ ›˜ ˜—Žȱ ’ȱ œ™˜ÙŽŒ£—Žȱ ™›˜blemy w rodzinie. W pierwszym z nich
Š•Ž–Š›ȱ g ’¿˜Œ‘˜ œ”’ȱ œ”Š£ž“Žȱ
ȱ“Š”’ȱœ™˜œà‹ȱŒ‘˜›˜‹ŠȱŒ‘›˜—’Œ£—ŠǰȱŠ—Š•’£˜ Š—Šȱ ȱ Šœ™Ž”Œ’Žȱ ‹’˜•˜’Œ£—¢–ǰȱ
™œ¢Œ‘˜•˜’Œ£—¢–ȱ ’ȱ œ™˜ÙŽŒ£—¢–ǰȱ ›Žžluje funkcjonowanie rodziny. Autor
›Š”ž“Žȱ Œ‘˜›˜‹¿ȱ “Š”˜ȱ —’Ž—˜›–Š¢ —¢ȱ
”›¢£¢œȱ ȱ ›˜£’—’Žǰȱ ”à›¢ȱ ¢ ˜Ùž“Žȱ
£›àȗ’Œ˜ Š—Žȱ œ›ŠŽ’Žȱ ǻ™˜£—Š Œ£Žǰȱ
Ž–˜Œ“˜—Š•—Žȱ’ȱ‹Ž‘Š ’˜›Š•—ŽǼȱ£–ŠŠ—’Šȱ
œ’¿ȱ£ȱ›ž—˜ïŒ’­ǯȱ˜ ˜£’ȱ›à —’ŽČǰȱȎȱ
Œ‘˜›˜‹Šȱ“ŽœȱŒ£¢——’”’Ž–ȱž›£¢–ž“­Œ¢–ȱ
status quo w rodzinie (wzrost spójnoǰȱ ž›£¢–Š—’Žȱ ˜ČœŠ–˜ïŒ’ȱ ›˜£’——Ž“ȱ
Œ£¢ȱ œŠ‹’•’£˜ Š—’Žȱ ›Š—’Œȱ œ¢œŽ–žȱ ›˜£’——Ž˜Ǽǯȱ
ȱ ›ž’–ȱ ›˜££’Š•Žȱ Œ£¿ïŒ’ȱ ›£Žciej pt. ›ž—˜ïŒ’ȱ ȱ ›ŽŠ•’£ŠŒ“’ȱ ™•Š—à ȱ
™›˜”›ŽŠŒ¢“—¢Œ‘ȱ ’ȱ ’Œ‘ȱ œ”ž”’ȱ •Šȱ ›˜£’—¢
Eleonora Bielawska-Batorowicz oma ’Šȱ™›˜‹•Ž–¢ȱ™›˜”›ŽŠŒ¢“—Žȱ˜›˜œÙ¢Œ‘ǰȱ
—Š ’­£ž“­Œȱ˜ȱ’Œ‘ȱ”˜—œŽ” Ž—Œ“’ȱ•Šȱ›Žlacji rodzinnych. Autorka przedstawia
›˜£Š“Žȱ ›ž—˜ïŒ’ȱ ȱ ›ŽŠ•’£ŠŒ“’ȱ ž—”Œ“’ȱ
™›˜”›ŽŠŒ¢“—Ž“ȱ ›˜£’—¢ȱ ǻ—’Ž™Ù˜—˜ï°ǰȱ
™˜›˜—’Ž—’Šǰȱ –Š› Žȱ ž›˜£Ž—’Šǰȱ Ž›°ȱ
£’ŽŒ”ŠǼǰȱ ’Œ‘ȱ ™›£¢Œ£¢—¢ǰȱ —Šœ¿™œ Šǰȱ
œ”Š•¿ȱ ™˜œ£Œ£Žà•—¢Œ‘ȱ £“Š ’œ”ǰȱ Šȱ Š”ČŽȱ
–˜Č•’ ˜ïŒ’ȱ œ™˜–ŠŠ—’Šȱ™›˜”›ŽŠŒ“’ǯ
˜££’ŠÙȱ ›£ŽŒ’ȱ ™˜ï ’¿Œ˜—¢ȱ “Žœȱ
funkcjonowaniu rodziny z dzieckiem
—’Ž™ŽÙ—˜œ™›Š —¢–ǯȱ Šȱ Š›Šȱ ›˜£ ŠČŠȱ ˜ȱ £ŠŠ—’Ž—’Žȱ ™›£ŽŽȱ œ£¢œkim z perspektywy zmian w systemie
rodzinnym, adaptacji rodziców oraz
form pomocy kierowanej do nich i caÙ¢Œ‘ȱ ›˜£’—ȱ £ȱ £’Ž°–’ȱ £ȱ £Š‹ž›£Ž—’Š–’ȱ
rozwoju.
strona 138
——Ž˜ȱ ›˜£Š“žȱ ›ž—˜ï°ȱ ȱ œ¢œŽmie rodzinnym podejmuje Magdale—Šȱ ÙŠČŽ”ȱ ȱ ›˜££’Š•Žȱ Œ£ Š›¢–ǯȱ Š”ȱ
œžŽ›ž“Žȱ ¢žÙȱ ›˜££’ŠÙžȱ Ȯȱ ˜£ àȱ “Š”˜ȱ
œ¢žŠŒ“Šȱ”›¢£¢œ˜ Šȱ ȱ›˜£’—’Žȱ– Autorka
analizuje rozwód jako zdarzenie stresogenne i kryzysowe (o charakterze
—’Ž—˜›–Š¢ —¢–Ǽȱ ȱ ž—”Œ“˜—˜ Š—’žȱ
›˜£’—¢ǯȱ œ”Š£ž“Žȱ —Š“Œ£¿œœ£Žȱ ™›£¢czyny rozwodów w Polsce, fazy proceœžȱ›˜£ ˜˜ Ž˜ȱ˜›Š£ȱŠŠ™ŠŒ“¿ȱ˜›˜œÙ¢Œ‘ȱ˜ȱœ¢žŠŒ“’ȱ™˜ȱ›˜£ ˜£’Žȱ’ȱ£’ŽŒ’ȱ
˜ȱ Č¢Œ’Šȱ ȱ ›˜£’—’Žȱ ›˜£‹’Ž“ȱ ǻ—’Ž”˜–™•Ž—Ž“Ǽǯ
ȱ —Šœ¿™—¢–ȱ ›˜££’Š•Žȱ ›ŠČ¢—Šȱ
Poraj analizuje zjawisko agresji i prze–˜Œ¢ȱ ȱ ›˜£’—’Žǯȱ ›ŠŒŠȱ ž Š¿ȱ —Šȱ
znaczenie niektórych metod wycho Š Œ£¢Œ‘ȱ ȱ ¢£ Š•Š—’žȱ £ŠŒ‘˜ ŠÚȱ
agresywnych u dzieci. Ponadto opiœž“Žȱ £“Š ’œ”Šȱ ™›£Ž–˜Œ¢ȱ ¢œ¿™ž“­ŒŽ“ȱ
ȱ™˜œ¢œŽ–’Žȱ–ŠÙȎڜ Šȱ’ȱ™˜œ¢œŽ–’Žȱ›˜£ŽÚœ Šȱ˜›Š£ȱ–˜Č•’ Žȱœ›ŠŽ’Žȱ
redukowania agresji w rodzinie.
’­£Ž”ȱ –’¿£¢ȱ ›˜£’—­ȱ Šȱ £ŠŒ‘˜ Š—’Š–’ȱ Š—¢œ™˜ÙŽŒ£—¢–’ȱ ȱ ”˜—Ž”Žȱ ˜”›¢°ȱ —Šž”ȱ ‹’˜•˜’Œ£—¢Œ‘ȱ
’ȱ œ™˜ÙŽŒ£—¢Œ‘ȱ ›˜£ ŠČŠ“­ȱ ȱ ›˜££’Š•Žȱ
œ£àœ¢–ȱ ’ŽŒ£¢œÙŠ ȱ Š˜Œ‘˜Úœ”’ǰȱ ’’ŠȱŽ›Ž—Œȱ’ȱ——ŠȱŠ˜Œ‘˜Úœ”Šǯȱž˜›£¢ȱ œ”Š£ž“­ȱ —Šȱ £ ’­£”’ȱ ¢œ¿™ž“­ŒŽȱ
–’¿£¢ȱ ™›Ž¢œ™˜£¢Œ“­ȱ Ž—Ž¢Œ£—­ȱ ˜ȱ
£ŠŒ‘˜ ŠÚȱŠ—¢œ™˜ÙŽŒ£—¢Œ‘ǰȱ›Š—œ–’œ“­ȱ
–’¿£¢™˜”˜•Ž—’˜ ­ȱ ’ȱ £Š‹ž›£Ž—’Š–’ȱ
funkcjonowania rodziny.
£ Š›ŠȱŒ£¿ï°ȱ”œ’­Č”’ȱ£˜œŠÙŠȱ£Š¢žÙ˜ Š—Šȱ Terapia rodzin i terapeutyczna
rola rodziny. Zawiera ona dwa rozdziaÙ¢ǯȱȱ™’Ž› œ£¢–ȱŠŽžœ£ȱ’Ž›Šœȱ›ŽŽ›ž“Žȱ‘’œ˜›’¿ȱŽ›Š™’’ȱ›˜£’—ǰȱ—Š ’­£ž“­Œȱ
–’¿£¢ȱ’——¢–’ȱ˜ȱŠ”’Œ‘ȱ‹ŠŠŒ£¢ǰȱ“Š”ȱ
Salvator Minuchin, Virginia Satir czy
Mara Selvini Palazzoli. Autor, w spoœà‹ȱ ™›£¢œ¿™—¢ȱ Šȱ £Š›Š£Ž–ȱ £ ’¿£Ù¢ǰȱ
™›£ŽœŠ ’Šȱ™˜œŠ ˜ Žȱ£ŠÙ˜ČŽ—’ŠȱŽrapii rodzin, wskazania do terapii, jak
i przeciwwskazania do jej stosowania.
œŠ—’ȱ ›˜££’ŠÙȱ ”œ’­Č”’ǰȱ Šž˜›œ Šȱ ˜žœÙŠ ¢ȱ ŠŒ‘˜ œ”’Ž“ǰȱ œŠ—˜ ’ȱ
™˜–˜œȱ –’¿£¢ȱ ™œ¢Œ‘˜•˜’­ȱ ›˜£’—¢ȱ
Šȱ ™œ¢Œ‘˜•˜’­ȱ ™˜£¢¢ —­ǯȱ ž˜›”Šǰȱ
¢žÙž“­Œȱ œ ˜“Žȱ ›˜£ ŠČŠ—’Šȱ Pozytywna
™œ¢Œ‘˜•˜’Šȱ ›˜£’—¢ȱ Ȯȱ ȱ Ž˜›’’ȱ ’ȱ ™›Š”¢ŒŽȱ
zaprasza Czytelnika do spojrzenia na
›˜£’—¿ȱ ™›£Ž£ȱ ™›¢£–Šȱ “Ž“ȱ £Šœ˜‹à ǯȱ
˜›£¢œŠ“­Œȱ £ȱ ”˜—ŒŽ™Œ“’ȱ œ’Ùȱ ” ’­Œ¢Œ‘ȱ
ȱ ›˜£’—’Žǰȱ ȱ ¢–ȱ ™›¿Č—˜ïŒ’ȱ ›˜£’—¢ǰȱ œ£Œ£Žà٘ ˜ȱ ™›£ŽœŠ ’Šȱ –˜Ž•Žȱ
’ȱ”˜—ŒŽ™Œ“ŽȱŽ˜›Ž¢Œ£—Žȱ˜›Š£ȱ–˜Č•’ ˜ïŒ’ȱ œ™’Ž›Š—’Šȱ£›˜ Ž˜ȱž—”Œ“˜—˜ Šnia rodziny.
œ’­Č”¿ȱ ’ŽÚŒ£¢ȱ ¢”Š£ȱŒ¢˜ Š—Ž“ȱ
•’Ž›Šž›¢ǰȱ’—Ž”œȱ—Š£ ’œ”ȱ’ȱ™˜“¿°ȱ˜›Š£ȱ
notki o Autorach.
Š ’­£ž“­Œȱ ˜ȱ Š›˜ïŒ’ȱ –Ž›¢˜›¢Œ£—Ž“ȱ ™›ŠŒ¢ǰȱ Š›˜ȱ £Š£—ŠŒ£¢°ǰȱ ’Čȱ
Š”ȱ ’Ž•˜Šœ™Ž”˜ ¢ȱ ¢”ÙŠȱ —Šȱ Ž–Šȱ
rodziny stanowi podstawowy walor
”œ’­Č”’ǰȱ £Š™Ž —’Š“­Œȱ “Ž“ȱ —Šȱ ›¢—”žȱ ¢Š —’Œ£¢–ȱœŠžœȱ™˜›¿Œ£—’”Šǯȱ˜‹›£Žȱ
ž™˜›£­”˜ Š—ŽȱŽ–Š¢Œ£—’Žȱ›˜££’ŠÙ¢ȱ
˜¢Œ£­ȱ —’Ž–Š•ȱ œ£¢œ”’Œ‘ȱ ŠČ—¢Œ‘ȱ
™›˜‹•Ž–à ȱ Č¢Œ’Šȱ ›˜£’—¢ǯȱ Šȱ ž Š-
strona 139
¿ȱ £ŠœÙžž“Žȱ ›à —’ŽČȱ œ£ŠŠȱ ›ŠęŒ£—Šȱ
ǻ£ Š›¢ȱ Ž”œȱ ˜™ŽÙ—’˜—¢ȱ £ŽœŠ ’Ž—’Š–’ȱŠ‹Ž•Š›¢Œ£—¢–’ǼǯȱŠÙ˜ï°ȱ™˜™Š›Šȱ“Žœȱ
ȮȱŒ˜ȱ—Š•ŽČ¢ȱ™˜”›Žï•’°ȱȮȱ—Š“—˜ œ£­ȱ•’Ž›Šž›­ȱ—Šž”˜ ­ȱ˜ȱ£Šœ’¿žȱï ’Š˜ ¢–ǯȱ
ȱ‹’‹•’˜›Šę’ȱ•’Œ£­ŒŽ“ȱŗŝŖŖȱ™˜£¢Œ“’ȱ—’Žȱ
£Š‹›Š”Ù˜ȱ›à —’ŽČȱ˜ ˜ÙŠ—’Šȱ˜ȱ™ž‹•’kacji krajowych przedstawicieli nurtu
familiologicznego w psychologii.
˜—˜›ŠęŠȱ“Žœȱ™›£¢”ÙŠŽ–ȱ˜™›ŠŒ˜ Š—’Šȱ —Šž”˜ Ž˜ǰȱ ”à›Žȱ ˜‹˜”ȱ ™›Žzentacji modeli teoretycznych, analiz
•’Œ£—¢Œ‘ȱ ŠČ—¢Œ‘ȱ ”˜—ŒŽ™Œ“’ȱ ’ȱ ¢—’”à ȱ ‹ŠŠÚȱ Ž–™’›¢Œ£—¢Œ‘ȱ ž–’Ž“¿—’Žȱ
ž ›ŠČ•’ ’Šȱ £¢Ž•—’”Šȱ —Šȱ Ž–Šȱ —’Ž£ ¢”•Žȱ ŠČ—¢ǯȱ ˜£’—Šȱ œŠ—˜ ’ȱ ‹˜ ’Ž–ǰȱ ™›£¢ ˜Ùž“­Œȱ œÙ˜ Šȱ ŽŠ”˜›Ž”ǰȱ
Ǯ˜›˜–—¢ȱ™˜Ž—Œ“ŠÙȱ” ’­Œ¢ȱ ȱ‹•’œ”’Œ‘ȱ
relacjach”.
£¢Ž•—’”˜–ȱ ™˜£˜œŠ“Žȱ Č¢Œ£¢°ȱ
’—œ™’›ž“­ŒŽ“ȱ •Ž”ž›¢ǰȱ Šȱž˜›”˜–ȱ ’ȱž˜›˜–ȱ Š•œ£¢Œ‘ȱ œž’à ȱ —Šȱ ›˜£’—­ȱ
i aplikowania teorii w praktyce spoَŒ£—Ž“ǰȱ”à›ŽȱȮȱ“Š”ȱ–˜Č—Šȱ–’Ž°ȱ—Š£’Ž“¿ȱȮȱ£Š˜ ˜Œž“­ȱ”˜•Ž“—¢–’ȱ™ž‹•’”ŠŒ“Š–’ȱ
naukowymi.
Lucyna Bakiera
Polskie Forum Psychologiczne, 2015, tom 20, numer 1, s. 140-141
™›Š ˜£Š—’Žȱ£ȱ˜—Ž›Ž—Œ“’ȱȮȱ™ŽŒ’Š•ȱ˜™’ŒȱŽŽ’—DZȱPositive Youth
Development in the Context of the Global Recession: A summary
ǻŘřȬŘśȱ™ŠĊ£’Ž›—’”ŠȱŘŖŗŚǰȱ›ŠŠǼ
Society for Research in Child Development organized a special topic
meeting focusing on positive youth deŸŽ•˜™–Ž—ȱ’—ȱ‘ŽȱŒ˜—Ž¡ȱ˜ȱ‘Žȱ•˜‹Š•ȱ
recession. Presented researches were
‹ŠœŽȱ ˜—ȱ Œ‘’•›Ž—ȱ Š—ȱ ¢˜ž—ȱ ™Ž˜™•Žȱ
ŽŸŽ•˜™–Ž—ȱ ’—ĚžŽ—ŒŽȱ ‹¢ȱ Œž››Ž—ȱ
ŽŒ˜—˜–¢ǰȱ ™˜•’Œ¢ǰȱ œ˜Œ’Š•ȱ Œ˜—Ž¡ǯȱ —ȱ ‘Žȱ
occasion of international conference,
‘›ŽŽȱ ‘žŽȱ ˜›Š—’£Š’˜—œȱ –ŽDZȱ ǰȱ
HDIN, EADP.
The Society for Research in Child
ŽŸŽ•˜™–Ž—ȱ’œȱ‹ž’•ȱ‹¢ȱŠ™™›˜¡’–ŠŽ•¢ȱ
śǰśŖŖȱ –Ž–‹Ž›œȱ ŠŒ›˜œœȱ ‘Žȱ ˜›•ǯȱ ‘Žȱ
interest in human development is sup™•Ž–Ž—Žȱ ‹¢ȱ Š—ȱ Žě˜›ȱ ˜ȱ –Š”Žȱ –ž•’’œŒ’™•’—Š›¢ȱ ›ŽœŽŠ›Œ‘ȱ ‘’Œ‘ȱ ’••ȱ ‹Žȱ
™ž‹•’Œ•¢ȱ ŠŸŠ’•Š‹•Žǯȱ ‘Žȱ –Š’—ȱ Š’–ȱ ’œȱ ˜ȱ
‹ŽȱŽěŽŒ’ŸŽȱ’—ȱŠ™™•’ŒŠ’˜—œȱ˜ȱœŒ’Ž—’ęŒȱ
knowledge in a real practice. The Human Development Intervention Network tries to connect researches across
‘Žȱ•˜‹ŽȱŠœȱ’ȱ’œȱ ›’ĴŽ—ȱ˜—ȱ‘Žȱ‘ŽŠ’—ȱ
of this organization. The main mission
’œȱ ˜ȱ Ž—Œ˜ž›ŠŽȱ ›Ž•Š’˜—œ‘’™œȱ ‹Ž ŽŽ—ȱ
researchers and workers in psychological practice, to facilitate interdisci™•’—Š›¢ǰȱ Œ›˜œœȬ’—œ’ž’˜—Š•ȱ Œ˜••Š‹˜›Š’˜—ȱ Š—ȱ •ŽŠ›—’—ȱ •˜‹Š••¢ǰȱ ’—ȱ ˜›Ž›ȱ ˜ȱ
–Š”Žȱ ’—Ž›ŸŽ—’˜—œȱ ’—ȱ ꎕȱ ˜ȱ ‘ž–Š—ȱ
™œ¢Œ‘˜•˜¢ȱ–˜›ŽȱŽěŽŒ’ŸŽȱŠ—ȱŽŸ’Ž—ǯȱ
European Association of DevelopmenŠ•ȱ œ¢Œ‘˜•˜¢ȱ Šœȱ ›Ž™›ŽœŽ—Žȱ ‹¢ȱ
strona 140
’œȱ ™›Žœ’Ž—ȱ ›˜œœ˜ȱ ˜Ĵ’ȱ ˜—ȱ ‘Žȱ Œ˜—ference. This association is focusing
˜—ȱ ˜™Ž—’—ȱ ž™ȱ œŒ’Ž—’ęŒȱ ™œ¢Œ‘˜•˜¢ȱ
’—ȱ ˜›Ž›ȱ ˜ȱ ™ž‹•’Œȱ ’—Ž›Žœœȱ Š—ȱ —ŽŽœȱ
throughout Europe. There is promot’—ȱŠ—ȱŽ¡Œ‘Š—Žȱ˜ȱ›Ž•ŠŽȱ’—˜›–Š’˜—ȱ
‹Ž ŽŽ—ȱ œŒ’Ž—ŒŽȱ ‘’Œ‘ȱ –ŽŽœȱ —Š’˜—Š•ȱ
and international organizations. Support and training of young European
›ŽœŽŠ›Œ‘Žœȱ‹ŽŒ˜–Žœȱ˜ȱ‹ŽȱŸŽ›¢ȱ’–™˜›ant as well.
The host country was Czech Re™ž‹•’Œǯȱ ‘Žȱ Œ˜—Ž›Ž—ŒŽȱ ™›˜›Š–ȱ ’—Œ•žŽȱ ™•Ž—Š›¢ǰȱ ‹›ŽŠ”Ȭ˜žȱ œŽœœ’˜—œǰȱ
and poster symposia every day. Some
eminent professors appeared such as
Hirokazu Yoshikawa, Jeanne BrooksGunn, Lonnie Sherrod, Simon Sommer,
and Anne Peterson from USA, Frosso
˜Ĵ’ȱ ›˜–ȱ ›ŽŽŒŽǰȱ Š’—Ž›ȱ ’•‹Ž›Ž’œŽ—ǰȱ
Mark Stemmler, and Manuel Voelkle
from Germany, Suman Verma from In’Šǰȱ ’Ž–ȱ Š’Œ’‹Šœ’ȱ ›˜–ȱ ž›”Ž¢ǯȱ
Even during lunch time, a special meet’—ȱ ’‘ȱ ™›˜Žœœ˜›œȱ Ž›Žȱ ˜ěŽ›Žȱ ˜›ȱ
young researches to ask them for their
˜›”ǰȱ ŒŠ››’Ž›ǰȱ Š—ȱ œŒ’Ž—’ęŒȱ ’—Ž›Žœœǯȱ
That kind of less formal event emerged
ꛜȱ ’–Žȱ ˜—ȱ Œ˜—Ž›Ž—ŒŽȱ Š—ȱ ›ŽŒŽ’ŸŽȱ
ŸŽ›¢ȱ™˜œ’’ŸŽȱŽŽ‹ŠŒ”œǯ
Ž ȱ ˜›œȱ ˜ȱ œž––Š›’£Žȱ ‘Žȱ Ž¡Œ‘Š—Žȱ˜ȱœ‘Š›Žȱ”—˜ •ŽŽȱŠ—ȱŽ¡™Žriences, it was the importance to prefer