FS Tax Monthly

FS Tax
Monthly
Polska
Nr 9, wrzesień 2011
CIT
Umowa reasekuracji nie może być utożsamiana z umową gwarancji
W dniu 14 września 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok (sygn.
akt III SA/Wa 473/11),
473/11 w którym uznał, że umowa
mowa reasekuracji jest stosunkiem prawnym
dwustronnym pomiędzy reasekuratorem a reasekurowanym, który nie może być porównywany
do stosunku z tytułu gwarancji. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 2a w zw. z art. 26 ustawy o CIT
CIT,
spółka nie ma więc obowiązku występować jako płatnik z tytułu osiągniętego przez zagraniczny
podmiot dochodu.
Sprawa
prawa dotyczyła spółki prowadzącej działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczeń na
życie,, która dokonuje reasekuracji ubezpieczonych ryzyk u innych
innych, w większości
zagranicznych, podmiotów. Na mocy umów reasekuracyjnych, reasekuratorzy przejmują od
spółki
półki część ryzyka wynikającego z zawartych umów ubezpieczenia, w zamian za udział
w składce odpowiadający cedowanemu ryzyku. W związku z tym, w
we wniosku o wydanie
interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, spółka stwierdziła, że zgodnie
z art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT, usługi reasekuracyjne nie będą podlegały opodatkowaniu
w Polsce zryczałtowanym
ałtowanym podatkiem dochodowym. Zatem,
Zatem przy dokonywaniu wypłat
należności z tytułu przedmiotowych usług, spółka nie
ie będzie pełniła funkcji płatnika.
Początkowo organ podatkowy uznał stanowisko
stanowisko spółki za prawidłowe. J
Jednak Minister
Finansów zmienił
zmie z urzędu to rozstrzygnięcie, wskazując, że świadczenie na rzecz sspółki ma
charakter podobny do gwarancji i podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem u źródła
źródła, mimo
że nie zostało expressis verbis wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT.
W konsekwencji, spółka wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Sąd uznał,, że zmiana stanowiska była nieprawidłowa i uchylił
uchylił zaskarżoną interpretację. WSA
wskazał, iż reasekuracja jest stosunkiem prawnym dwustronnym, którego stronami są tylko
reasekurator
easekurator oraz reasekurowany,
reasekurowany a nie beneficjent umowy ubezpieczenia. Brak jest więc
analogii do umowy gwarancji. Co za tym idzie, przychód uzyskany z tytułu reasekuracji nie
może być porównywany do przychodu uzyskanego z tytułu gwarancji i nie powoduje powstania
po stronie
ronie spółki obowiązków płatnika.
płatnika
Wstępna
stępna opłata leasingowa może stanowić koszt w dacie poniesienia
W dniu 13 września 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok (sygn. akt II FSK
536/10),
), w którym uznał, że wstępna
wstępna opłata leasingowa, jeżeli jest warunkiem zawarcia umowy
leasingu, stanowi
owi koszt podatkowy w dacie poniesienia w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy
o CIT.
Sprawa dotyczyła spółki działającej w branży budowlanej, która zawarł
zawarła szereg umów leasingu
ze spółką leasingową.
leasingową. Przedmiot leasingu został najpierw zakupiony przez spó
spółkę, a następnie
sprzedany na rzecz leasingodawcy i leasingowany przez spółkę. Strony postanowiły rozliczyć
się w formie potrącenia, w taki sposób, że część kwoty, którą spółka uzyskała ze sprzedaży na
rzecz leasingodawcy,
leasingodawcy została potraktowana jako opłata wstępna umowy leasingu. Spółka
uznała, że opłata taka powinna być rozliczona jednorazowo w miesiącu jej poniesienia.
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 9, wrzesień 2011
Strona 2
Organ podatkowy nie zgodził się z powyższym stanowiskiem. Dyrektor Izby Skarbowej
stwierdził, że opłata wstępna stanowi koszt pośredni, który należy zaliczyć do kosztów
uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczy umowa. Na skutek
skargi spółki, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku uchylił zaskarżoną decyzję. Sąd
uznał, że w sytuacji, gdy wstępna opłata leasingowa (pierwsza rata) ma charakter opłaty
samoistnej nieprzypisanej do poszczególnych rat leasingowych, zaś jej poniesienie jest
warunkiem koniecznym do realizacji umowy leasingu, to winna być ona rozliczona w dacie
poniesienia kosztu, albowiem nie można powiedzieć, iż dotyczy ona okresu, na jaki umowa
leasingu została zawarta.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę organu podatkowego i podtrzymał wyrok WSA.
NSA wskazał, że umowa została zawarta pod warunkiem wniesienia przez spółkę opłaty
wstępnej. Nie ma znaczenia, w jakiej formie została ona wniesiona. Istotne jest, że strony przed
zawarciem umowy ją określiły. W związku z tym, przedmiotowy wydatek należy potraktować
jako jednorazowy koszt w miesiącu jego poniesienia.
Wydatki niezwiązane bezpośrednio z podwyższeniem kapitału zakładowego
mogą być kosztem
W dniu 9 września 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok (sygn.
akt III SA/Wa 1623/11), w którym uznał, że do kosztów uzyskania przychodu zalicza się
wydatki niezwiązane bezpośrednio z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki.
Sprawa dotyczyła banku, który uchwałą walnego zgromadzenia zdecydował się na
podwyższenie kapitału zakładowego w drodze emisji akcji. W związku z tym, bank poniósł
szereg wydatków na usługi w tym zakresie, w szczególności na: koszty doradztwa, opłaty
notarialne, skarbowe, sądowe, koszty druku dokumentów itp. We wniosku o wydanie
interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, bank stwierdził, że powyższe
wydatki stanowią koszty uzyskania przychodu, gdyż nie podlegają wyłączeniom z art. 12 ust. 4
pkt 4 i art. 7 ust. 3 ustawy o CIT. Organ podatkowy uznał to stanowisko za nieprawidłowe.
Na skutek skargi banku, Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł o uchyleniu interpretacji
Dyrektora Izby Skarbowej. Sąd powołał się na uchwałę 7 sędziów NSA o sygnaturze II FPS
6/10, zgodnie z którą tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest
możliwe podwyższenie przez spółkę kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania
przychodów, stosownie do reguł wyrażonych w treści art. 12 ust. 4 pkt 4 i art. 7 ust. 1 i 2 w zw.
z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. WSA podkreślił, że wszelkie inne wydatki, związane z samym
przygotowaniem prospektu emisyjnego, takie jak prace analityczne, usługi doradztwa
finansowego czy usługi prawne, będą stanowić koszt uzyskania przychodów, jako koszt ogólny
funkcjonowania osoby prawnej.
Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem
usług w celu emisji akcji na rynku regulowanym
W dniu 6 września 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację
indywidualną (sygn. ILPB3/423-100/08/11-S/EK), w której uznał, że wydatki, bez których nie
jest możliwe podwyższenie przez spółkę kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania
przychodów, stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 4 oraz art. 7 ust. 1 i 2 w zw. z art. 15 ust. 1 ustawy
o CIT. Natomiast wydatki w postaci usług doradców finansowych oraz koszty kampanii
reklamowych i promocyjnych stanowią takie koszty.
Sprawa dotyczyła spółki, która zamierzała podwyższyć kapitał zakładowy w drodze publicznej
emisji akcji przeznaczonych do obrotu na rynku regulowanym. W związku z tym, spółka
poniosła wydatki na nabycie usług w celu emisji akcji, takie jak: koszty związane ze
sporządzeniem prospektu emisyjnego, koszty zakupu usług od doradców finansowych, koszty
doradztwa prawnego związane ze sporządzeniem aktu notarialnego, koszty związane
z ogłoszeniem, drukiem i dystrybucją prospektu, koszty kampanii reklamowych
i promocyjnych itp. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa
podatkowego, spółka stwierdziła, że istnieje możliwość zaliczenia tych wydatków do kosztów
uzyskania przychodów.
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 9, wrzesień 2011
Strona 3
Początkowo organ podatkowy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Po skorzystaniu
przez obie strony z dostępnych środków prawnych, w tym skargi kasacyjnej, Dyrektor Izby
Skarbowej stwierdził, że wydatki, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę
kapitału zakładowego, takie jak: koszty związane ze sporządzeniem prospektu emisyjnego,
koszty doradztwa prawnego związane ze sporządzeniem aktu notarialnego, koszty związane
z ogłoszeniem, drukiem i dystrybucją prospektu, nie są kosztami uzyskania przychodów.
Natomiast wydatki w postaci usług doradców finansowych oraz koszty kampanii reklamowych
i promocyjnych stanowią koszty podatkowe.
Obowiązek sporządzania dokumentacji przy umowie cash poolingu
W dniu 31 sierpnia 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wydał interpretację
indywidualną (sygn. IPPB5/423-580/11-2/JC), w której stwierdził, że w przypadku umowy
cash poolingu, „transakcją” jest usługa świadczona na rzecz spółki przez agenta cash poolingu,
zaś jej wartością jest kwota wynagrodzenia agenta. Natomiast o obowiązku sporządzenia
dokumentacji podatkowej decyduje stosunek/relacja łącznej kwoty wynagrodzenia
(w rozliczeniu za poszczególne lata podatkowe spółki) do kwot wymienionych w ustawie o CIT.
Sprawa dotyczyła spółki, która przystąpiła do funkcjonującego w grupie kapitałowej
scentralizowanego systemu zarządzania środkami pieniężnymi i płynnością finansową.
W ramach systemu, spółka płaciła stosowne wynagrodzenie agentowi struktury cash poolingu,
który jest wobec niej podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o CIT.
W związku z tym, spółka powzięła szereg wątpliwości na gruncie podatku dochodowego od
osób prawnych.
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, spółka
stwierdziła, że w przypadku umowy cash poolingu, jako „transakcję” należy rozumieć usługę
świadczoną na jej rzecz przez agenta. Wartością takiej usługi jest kwota wynagrodzenia (cena)
płacona przez spółkę agentowi. Natomiast o obowiązku sporządzenia odpowiedniej
dokumentacji decyduje stosunekrelacja łącznej kwoty wynagrodzenia (w rozliczeniu za
poszczególne lata podatkowe spółki) do kwot progowych wyrażonych w euro w art. 9a ust. 2
ustawy o CIT. Organ podatkowy uznał to stanowisko za prawidłowe.
Kalkulacja podstawy tworzenia rezerw celowych
W dniu 31 sierpnia 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wydał wyrok (sygn.
akt I SA/Wr 845/11), w którym uznał, że bank, dokonując kalkulacji podstawy tworzenia
rezerw celowych dla celów porównania jej z wysokością odpisu aktualizującego na gruncie
MSR, jest zobowiązany do pomniejszenia podstawy tworzenia rezerw celowych o wartość
ustanowionych zabezpieczeń dotyczących własnych ekspozycji kredytowych.
Sprawa dotyczyła banku, który stosuje dwa główne rodzaje zabezpieczeń spłaty wierzytelności
z tytułu udzielanych kredytów: zabezpieczenie w formie hipoteki oraz zabezpieczenie w formie
przewłaszczenia na zabezpieczenie rzeczy ruchomych (głównie pojazdów samochodowych).
Bank sporządza sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami
Rachunkowości. Stosując MSR 39, dokonuje on co miesiąc wyceny bieżącej wartości
należności. W sytuacji, gdy jest ona niższa od wartości bilansowej, różnica stanowi w danym
okresie odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, który obciąża wynik finansowy banku.
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, bank
stwierdził, że dla potrzeb kalkulacji podstawy tworzenia rezerw celowych dokonywanych
w celu porównania wysokości rezerw z wartością tworzonych odpisów aktualizujących
dotyczących danych pozycji kredytowych, nie jest on zobowiązany do zmniejszania podstawy
tworzenia rezerw celowych o wartość zabezpieczeń ustanowionych przez wierzycieli, co wynika
bezpośrednio z treści Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na
ryzyko związane z działalnością banków w związku z treścią art. 16 ust. 2c ustawy o CIT.
Organ podatkowy uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe. Na skutek skargi banku,
Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł, że zgodnie z art. 16 ust. 2c w związku z art. 38b
ustawy o CIT, wysokość odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości kredytów
uznawanych za koszty uzyskania przychodów nie może być wyższa niż ustalona hipotetycznie
(zgodnie z Rozporządzeniem MF) wartość rezerw celowych na te kredyty pomniejszone
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 9, wrzesień 2011
VAT
Strona 4
o zabezpieczenia, o których mowa w art. 16 ust. 2b ustawy o CIT. W konsekwencji, Sąd oddalił
skargę banku.
Zysk z transakcji walutowych podlega opodatkowaniu w rozliczeniu miesięcznym
W dniu 19 września 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok (sygn.
akt III SA/Wa 457/11), w którym uznał, że zysk z transakcji walutowych podlega
opodatkowaniu w rozliczeniu miesięcznym zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy o VAT.
Sprawa dotyczyła banku, który świadczył usługi m.in. w zakresie wymiany walut, także
w związku z realizacją kontraktów terminowych. W związku z tym, bank powziął wątpliwość co
do okresu, w jakim powinien być ustalany obrót roczny dla transakcji wymiany walut na
potrzeby współczynnika proporcji VAT. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
przepisów prawa podatkowego, bank stwierdził, że dla celów współczynnika VAT, obrót
z tytułu transakcji wymiany walut powinien być kalkulowany jako dodatni wynik zrealizowany
pomiędzy pierwszym a ostatnim dniem danego roku podatkowego.
Organ podatkowy uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe. Dyrektor Izby Skarbowej
stwierdził, że przez „dany okres” należy rozumieć przewidziany przez ustawę o VAT okres
rozliczeniowy – miesięczny lub kwartalny. Tym samym obrót roczny wyliczony dla
współczynnika proporcji VAT powinien być ustalany jako suma obrotów osiągniętych
w poszczególnych okresach rozliczeniowych (miesięcznych lub kwartalnych).
Na skutek skargi banku na interpretację indywidualną, Wojewódzki Sąd Administracyjny
w Warszawie uznał, że okresem rozliczeniowym, co do zasady, jest okres jednomiesięczny.
Tym samym obrót roczny, wyliczony dla współczynnika proporcji VAT, powinien być
kalkulowany jako suma obrotów osiągniętych w poszczególnych okresach rozliczeniowych.
Oddanie w leasing budynku oraz prawa użytkowania wieczystego gruntu, na
którym jest on posadowiony
W dniu 7 września 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wydał interpretację
indywidualną (sygn. IPPP1-443-380/09/11-6/S/MP), w której stwierdził, że w przypadku
przekazania prawa wieczystego użytkowania gruntu na podstawie umowy leasingu, za dostawę
towaru będzie mogło być uznane dopiero zbycie tego prawa po zakończeniu umowy.
Sprawa dotyczyła spółki, która zawarła z finansującym umowę leasingu budynku oraz prawa
użytkowania wieczystego gruntu, na którym jest on posadowiony. Opłata za korzystanie
z budynku została zafakturowana na spółkę za cały okres leasingu z góry, zaś opłata za
korzystanie z gruntu była naliczana i fakturowana co miesiąc. Umowa została zawarta na okres
15 lat, z zastrzeżeniem prawa do wezwania drugiej strony do zawarcia umowy przeniesienia
prawa użytkowania wieczystego gruntu i związanego z nim prawa własności budynku.
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, spółka
stwierdziła, że oddanie w leasing budynku posadowionego na gruncie stanowiącym przedmiot
użytkowania wieczystego stanowi odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 2
ustawy o VAT. Prawidłowe będzie więc dokumentowanie takiej transakcji jedną fakturą VAT,
wystawioną z góry za cały okres leasingu, na kwotę odpowiadającą sumie wszystkich rat
leasingowych. Natomiast w zakresie opłat za korzystanie z prawa wieczystego użytkowania
gruntu, przedmiotowa transakcja nie będzie dostawą towarów, lecz świadczeniem usług,
zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. W takim wypadku, zasadne będzie wystawianie faktur za
poszczególne okresy jej trwania. Końcowo, spółka uznała, że w obydwu przypadkach ma prawo
do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w fakturach VAT
wystawionych przez finansującego.
Początkowo organ podatkowy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe w części dotyczącej
prawa wieczystego użytkowania gruntu. Po skorzystaniu przez obie strony z dostępnych
środków prawnych, w tym skargi kasacyjnej, Dyrektor Izby Skarbowej przychylił się do
stanowiska spółki w całości.
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 9, wrzesień 2011
Strona 5
Import usług kredytu kupieckiego może być zwolniony od VAT
W dniu 30 sierpnia 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację
indywidualną (sygn. ILPP4/443-408/11-3/BA), w której uznał, że usługi kredytu kupieckiego
nabywane od kontrahentów zagranicznych korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na
podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.
Sprawa dotyczyła spółki, która w ramach tzw. kredytu kupieckiego nabywała surowce od
dostawców zagranicznych. Spółka otrzymywała od kontrahentów dwa odrębne rodzaje faktur:
dokumentujące zakup towarów oraz wskazujące kwoty należne za odroczenie terminu
płatności, które zostały opisane jako „odsetki”. Każdorazowo jednak wierzytelności te były,
w drodze cesji w ramach umowy factoringu lub forfaitingu, przekazywane przez dostawców
bankowi. W konsekwencji, zapłata kwoty wynikającej z faktur od dostawców wraz z należnymi
odsetkami od kredytu kupieckiego była dokonywana na rzecz banku.
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, spółka
stwierdziła, że na gruncie przepisów obowiązujących od dnia 1 kwietnia 2011 r., import usług
kredytu kupieckiego może, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, korzystać ze
zwolnienia z opodatkowania. Organ podatkowy, wskazując także na orzecznictwo ETS oraz
przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r., przychylił się do tego
stanowiska.
Prace
legislacyjne
Senat zgłosił poprawki do nowelizacji ustaw o funduszach inwestycyjnych
W dniu 16 września 2011 r. Sejm przyjął poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy
o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Nowelizacja wprowadza dalsze zmiany w ustawie o CIT, mające na celu usunięcie wątpliwości
co do zgodności polskich przepisów z regulacjami unijnymi.
Ustawa czeka teraz na podpis Prezydenta.
Kontakt*
Camiel van der Meij
+(022) 523 4959
[email protected]
Tomasz Szczepanik
+(022) 523 4896
[email protected]
Robert Jurkiewicz
+(022) 523 4653
[email protected]
Wiktor Szczypiński
+(022) 523 4969
[email protected]
*Jeśli informacje zawarte w tej publikacji są dla Państwa interesujące, lub też jeśli mają
Państwo pytania lub uwagi, prosimy o kontakt: [email protected]
Więcej informacji o prezentowanych orzeczeniach i interpretacjach znajdą Państwo
w serwisie www.taxonline.pl
Niniejszy materiał nie zawiera opinii PwC i w żadnym razie nie powinien być traktowany, jako komentarz PwC w odniesieniu do
podnoszonych tematów. Ponadto niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny i nie może stanowić jedynej podstawy
podejmowanych działań. Pragniemy zwrócić uwagę, iż pisemne uzasadnienia orzeczeń niekiedy różnią się od uzasadnień ustnych,
dlatego w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy zapoznać się z treścią pisemnego uzasadnienia orzeczenia.
© 2011 PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa "PwC" odnosi się do
PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda
stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.