WSPIERAMY EUROPARLAMENTARZYSTÓW

WSPIERAMY
EUROPARLAMENTARZYSTÓW
5
/
WALKA
ZE
ZMIANĄ
KLIMATU
W
NARZĘDZIA
DZIAŁAŃ
UE
5
/
WALKA
ZE
ZMIANĄ
KLIMATU
W
NARZĘDZIA
DZIAŁAŃ
UE
Walka
ze
zmianą
klimatu
będzie
wymagać
globalnego
działania,
jednak
nawet
ambitne,
międzynarodowe
porozumienie
stanowić
będzie
jedynie
architekturę
zmian,
nie
zapewni
jednak
samych
zmian
w
Europie.
UE
musi
zapewnić
strukturę
polityki,
dzięki
której
państwa
członkowskie
mogą
podejmować
wysiłki
związane
ze
zmniejszeniem
emisji
i
przystosowaniem
się
do
niej.
Zmniejszenie
emisji
(ograniczenie
emisji
gazów
cieplarnianych)
koncentruje
się
na
próbie
uniknięcia
katastroFicznych
zmian
klimatu.
Przystosowanie
się
(wzrost
elastyczności
systemów
naturalnych
i
społeczności)
polega
na
zarządzaniu
skutkami
niemożliwymi
do
uniknięcia,
biorąc
pod
uwagę
historyczną
skalę
emisji
gazów
cieplarnianych.
Oba
te
działania
wymagają
jednoczesności.
Europa
posiada
już
pewien
zakres
zasad,
szczególnie
w
odniesieniu
do
zmniejszenia
emisji.
Do
wysuwających
się
na
czoło
wyzwań
należą:
zapewnienie
wydajnego
wdrożenia
istniejących
środków,
maksymalizacja
szans
poprzez
przesunięcie
gospodarek
europejskich
na
ścieżkę
niskowęglową
oraz
wprowadzenie
nowych
mechanizmów
dalej
zmniejszających
europejskie
poziomy
emisji
oraz
zarządzających
poziomem
przystosowania.
REDUKCJA
EMISJI
-
EUROPEJSKIE
WYSIŁKI
NA
RZECZ
ZMNIEJSZENIA
EMISJI
Dominującym
celem
unijnych
wysiłków
zmierzających
do
redukcji
emisji
jest
ograniczenie
globalnego
ocieplenia
do
2°C
ponad
temperaturę
z
okresu
przedindustrialnego.
Celem
tych
działań
jest
minimalizacja
ryzyka
katastroFicznych
zmian
klimatu.
Produkcja
energii
w
procesie
spalania
paliw
kopalnych
oraz
jej
nieefektywna
konsumpcja
są
kluczowymi
źródłami
europejskiej
emisji
powodującej
efekt
cieplarniany.
Podczas
gdy
emisja
gazów
cieplarnianych
związana
jest
z
procesami
przemysłowymi,
produkcją,
rolnictwem,
gospodarką
odpadami
(a
tego
typu
emisja
też
powinna
być
minimalizowana),
także
korzystanie
przez
nas
ze
związanej
z
węglem
elektryczności,
ogrzewania
i
transportu
ma
niebagatelne
znaczenie
(przyczyniając
się
do
58%
emisji
gazów
cieplarnianych
w
Europie
w
roku
2007).
Podjęcie
problemów
energetycznych
wymaga
trzystopniowych
wysiłków:
zwiększonej
wydajności
energetycznej,
zwiększonego
wykorzystania
niskowęglowych
źródeł
energii
oraz
zmniejszonego
wykorzystania
paliw
kopalnych.
Krótko
mówiąc,
musimy
zmienić
sposób,
w
jaki
produkujemy
energię,
a
także
mniej
jej
zużywać.
Nawet
w
państwach
członkowskich
wskazywanych
powszechnie
jako
liderzy
energii
odnawialnej,
wzrostowi
produkcji
energii
ze
źródeł
odnawialnych
z
największym
trudem
towarzyszy
jednoczesny
spadek
wykorzystania
paliw
kopalnych.
ZARZĄDZANIE
EMISJĄ
W
EUROPIE
Istniejące
prawodawstwo
ustanawia
dla
Europy
wiążący
cel
redukcji
emisji
do
roku
2020
w
wysokości
20%
względem
poziomów
z
roku
1990
(zwiększający
się
do
30%
zależnie
od
charakteru
międzynarodowego
porozumienia
z
Kopenhagi,
zobacz
punkt
4).
Poziom
wysiłków
związanych
z
redukcją
emisji
gazów
cieplarnianych
wymagany
przez
27
państw
członkowskich
różni
się
w
zależności
od
względnej
zamożności
każdego
z
krajów
oraz
poziomu
wysiłków
podjętych
dotychczas.
Celem
takiego
działania
jest
zapewnienie
osiągnięcia
celów
dotyczących
redukcji
w
Europie
w
sposób
sprawiedliwy.
Europejska
polityka
w
sprawie
klimatu
sięga
korzeniami
ponad
dekadę
wstecz
i
wykorzystuje
system
handlu
uprawnieniami
do
emisji
(ETS)
dotyczący
emisji
dwutlenku
węgla
w
konkretnych
sektorach,
który
istnieje
od
1
stycznia
2005.
Ponieważ
konieczność
podjęcia
pilnych
działań
w
sprawie
zmian
klimatu
narasta,
ambicja
polityki
UE
także
zwiększa
się
–
chociaż
nadal
nie
jest
proporcjonalna
do
potrzeb
oczekiwanej
redukcji
emisji
w
dłuższym
terminie.
W
roku
2008
Rada
Europejska
i
Parlament
przyjęły
pakiet
środków
dotyczących
klimatu
i
energii
mający
na
celu
stworzenie
bazy
dla
zapewnienia
redukcji
o
20%
do
roku
2020.
Wysiłki
związane
z
tym
pakietem
głównie
koncentrowały
się
na
redukcji
emisji
związanej
w
produkcją
energii,
wykorzystaniem
energii
w
przemyśle
oraz
emisją
powodowaną
przez
przemysł
transportowy.
Pakiet
ten
zaowocował
powstaniem
przepisów,
które:
‐
poszerzają
zakres
i
udoskonalają
system
handlu
uprawnieniami
do
emisji
(ETS);
‐
ustalają
nowe
wiążące
cele
do
przyjęcia,
które
dotyczą
technologii
energii
odnawialnej
(dostarczanie
20%
energii
na
terenie
UE
do
roku
2020,
konkretne
cele
ustalone
dla
każdego
państwa
członkowskiego)
i
biopaliw
(10%
wszystkich
paliw
dla
transportu
do
roku
2020);
‐
ustalają
zasady
mające
na
celu
pomoc
w
zrównoważonym
przyjmowaniu
nowych
technologii
np.
CCS,
biopaliw
dla
transportu
i
biopłynów;
‐
ustalają
wiążące
cele
redukcji
emisji
dla
sektorów
nie
objętych
ETS
(konkretne
cele
dla
państw
członkowskich)
i
‐
tworzą
mechanizmy
pozwalające
na
wyeliminowanie
dwutlenku
węgla
z
transportu
drogowego
zarówno
poprzez
stworzenie
lepszych
pojazdów,
jak
i
paliw.
Pakiet
z
roku
2008
stanowi
uzupełnienie
innych
wcześniejszych
przepisów
i
polityk
unijnych.
Mają
one
na
celu
redukcję
emisji
pochodzącej
z
konkretnych
produktów
lub
działań.
Pakiet
z
roku
2008
koncentruje
się
głównie
na
stawianiu
pytań
dotyczących
produkcji
energii;
podczas
gdy
zmiana
naszych
przyzwyczajeń
dotyczących
konsumpcji
energii
jest
równie
ważna,
efektywność
energetyczna
zyskała
do
chwili
obecnej
mniejszą
uwagę.
Plan
działań
na
rzecz
poprawy
efektywności
energetycznej
opracowany
przez
Komisję
w
roku
2006
wzywał
do
bardziej
zgodnych
wysiłków
w
tej
dziedzinie,
wskazując,
że
oszczędności
rzędu
20%
mogą
być
osiągnięte
do
roku
2020.
W
odpowiedzi
przyjęto
jedynie
niewiążący
cel
redukcji
o
9%
do
roku
2016.
Istnieją
trzy
kluczowe
elementy
unijnego
prawodawstwa
mające
na
celu
promowanie
bardziej
wydajnych
energetycznie
produktów
i
ich
użycia.
Są
to
dyrektywy
dotyczące
emisji
w
budynkach,
znakowania
produktów
energetycznych
i
minimalnych
wymagań
dla
produktów
korzystających
z
energii.
Wszystkie
te
mechanizmy
wymagają
dalszego
wzmocnienia
i
rozbudowy;
propozycje
zmian
wobec
wszystkich
tych
środków
są
obecnie
w
toku
procesu
wspólnego
podejmowania
decyzji.
WDROŻENIE
I
BEZPIECZEŃSTWO
Europa
jest
często
krytykowana
za
tworzenie
obszernego
prawa,
a
następnie
niepowodzenie
w
wypełnianiu
obietnic.
Negocjowanie
pakietu
klimatycznego
i
energetycznego
z
roku
2008
stanowiło
główne
polityczne
osiągnięcie,
jednak
UE
musi
teraz
wdrożyć
zobowiązania
w
całej
grupie
27
państw.
Zmiana
musi
zostać
osiągnięta
w
ciągu
10
lat,
aby
zapewnić
realizację
zobowiązań
do
roku
2020.
Dlatego
poziom
nadzoru
nad
działaniami
państw
członkowskich
realizowany
przez
eurodeputowanych
musi
być
wysoki.
Analiza
wysiłków
państw
członkowskich
do
chwili
obecnej
sugeruje,
że
dążenia
mające
na
celu
zwiększenie
wykorzystania
energii
odnawialnej
mogą
być
szczególnie
trudne.
Wiele
z
nich
informuje,
że
spodziewa
się
wzrostu
udziału
odnawialnych
źródeł
ciepła
pomimo
niewielkiego
lokalnego
doświadczenia
w
tej
dziedzinie
i
braku
jasnego
podejścia
do
pozyskiwania
wymaganych
surowców
i
technologii.
DIABEŁ
TKWI
W
SZCZEGÓŁACH
-
FINALIZOWANIE
PAKIETU
Z
ROKU
2008
Podobnie
jak
we
wszystkich
sprawach,
drobne
szczegóły
pakietu
klimatycznego
i
energetycznego
z
roku
2008
określą
ogólny
poziom
ambicji.
Dyrektywa
uzgodniona
w
oparciu
o
proces
wspólnego
podejmowania
decyzji
wciąż
wymaga
dopracowania,
biorąc
pod
uwagę
tempo
procesu
legislacyjnego,
niektóre
kluczowe
aspekty
były
pozostawione
do
ustalenia
metodą
komitologii.
Alternatywnie
w
przypadku
spraw
uznanych
za
zbyt
trudne,
na
przyszły
rok
zaplanowano
opracowanie
raportów
i
propozycji.
Na
przykład,
w
przyszłym
roku
Komisja
ma
przedstawić
raporty
i
propozycje
w
sprawie
pośredniej
zmiany
użytkowania
gruntów,
spowodowane
europejskim
zapotrzebowaniem
na
bioenergię
oraz
wymagania
dotyczące
zrównoważonego
rozwoju
stałej
biomasy
stosowanej
jako
źródło
energii.
Kluczowe
aspekty
nowych
środków
związanych
z
zrównoważonym
wykorzystaniem
biopaliw,
Finansowaniem
odnawialnych
źródeł
energii
i
CCS
oraz
ETS
zostały
pozostawione
jako
nierozwiązane
w
procesie
wspólnego
podejmowania
decyzji.
W
okresie
od
września
2009
do
marca
2010
procedury
komitologiczne
określą
jak
posunąć
te
sprawy
do
przodu.
Nie
są
to
tylko
abstrakcyjne
sprawy
techniczne
podlegające
omówieniu,
a
fundamentalnie
deFiniują
one
ambicje
i
efektywność
tych
działań.
Parlament
Europejski
musi
zdeFiniować
sposób,
w
jaki
efektywnie
zaangażować
się
w
sprawę
wyprowadzania
przemysłu
ciężkiego
do
krajów
nie
objętych
ETS,
system
zrównoważonego
rozwoju
biopaliw
i
Finansowania
CCS.
Ostateczna
opcja
dostępna
w
celu
pozbycia
się
uzgodnień
osiągniętych
metodą
komitologii,
jak
się
oczekuje
będzie
trudna
do
wykorzystania
i
oferuje
niewiele
przestrzeni
na
niuanse
i
negocjacje.
Wczesne
zaangażowanie
w
Komisji
będzie
kluczowe
w
celu
wprowadzenia
odpowiednich
rozwiązań
do
dokumentów,
w
oparciu
o
które
będą
prowadzone
prace
komitologiczne
oraz
debaty
w
komisjach
i
będzie
to
słuszniejsze
rozwiązanie
niż
poleganie
tylko
na
formalnej
ścieżce
w
Parlamencie.
PRZYGOTOWANIA
DO
ZMIENIONEGO
ŚWIATA
-
BUDOWANIE
SPÓJNEGO
UNIJNEGO
PODEJŚCIA
DO
ADAPTACJI
„Klimatyczny
Atlas
Ptaków
Lęgowych
Europy”
(wydany
przez
brytyjskie
Królewskie
Towarzystwo
Ochrony
Ptaków
(RSPB)
i
Birdlife
International)
wskazuje
potencjalne
zmiany
w
występowaniu
regularnie
gniazdujących
ptaków
na
całym
kontynencie.
Atlas
pokazuje,
że
występowanie
ptaków
przesunie
się
przeciętnie
niemal
550
km
na
północny
wschód
przed
końcem
tego
stulecia.
W
konsekwencji
tego
przesunięcia
przy
korzystnym
występowaniu,
spodziewane
jest
zmniejszenie
średniego
rozmieszczenia
gatunków
o
jedną
piątą
przy
jednoczesnym
ograniczonym
zachodzeniu
na
siebie
obecnych
i
przyszłych
zakresów.
W
rezultacie
oczekuje
się,
że
trzy
czwarte
wszystkich
gniazdujących
w
Europie
ptaków
dozna
zmniejszenia
populacji.
Oczekuje
się,
że
zmiany
w
klimacie
Europy
w
przyszłości
narażą
nasze
ekosystemy
i
społeczności
na
większe
ryzyka
i
wyzwania.
Stoi
przed
nimi
dwojakiego
rodzaju
wyzwanie
mające
na
celu
przystosowanie
europejskich
środków
do
życia
do
zmieniającego
się
środowiska
oraz
udzielenie
pomocy
w
zmniejszeniu
przesunięć
w
naszych
systemach
naturalnych
poprzez
ograniczenie
ich
degradacji.
Zwiększając
elastyczność
systemów
naturalnych
pomagamy
chronić
dobrodziejstwa,
jakie
oferują
one
naszym
społecznościom,
na
przykład
zarządzanie
wodą.
Konkretne
działanie
w
celach
adaptacyjnych
obejmuje
nieznaczne
i
stosunkowo
tanie
środki
(takie
jak
ochrona
wód,
zmiana
rotacji
upraw,
stosowanie
upraw
odpornych
na
suszę,
planowanie
publiczne
i
zwiększanie
świadomości),
ale
także
kosztowne
działania
ochronne
i
relokacyjne
(takie
jak
zwiększenie
wysokości
zapór,
zmiana
lokalizacji
portów,
przemysłu
i
ludzi
z
nisko
położonych
obszarów
przybrzeżnych
i
równin
zalewowych).
W
kwietniu
2009
Komisja
Europejska
przyjęła
Białą
Księgę
w
sprawie
adaptacji.
Jest
ona
uzupełniana
przez
inne
wysiłki
obejmujące:
dyrektywę
o
zarządzaniu
powodziami,
komunikat
Komisji
o
brakach
wody
i
komunikat
Komisji
o
przeciwdziałaniu
katastrofom
naturalnym
i
katastrofom
spowodowanym
przez
człowieka.
www.ieep.eu/briefingsonclimate
Design: Aloof Design