KARTA PRZEDMIOTU

KARTA PRZEDMIOTU
1.
NAZWA PRZEDMIOTU: Żywienie w sporcie
2.
KIERUNEK: Sport
3.
POZIOM STUDIÓW1: I stopień – studia stacjonarne
4.
ROK/ SEMESTR STUDIÓW: III rok/V semestr
5.
LICZBA PUNKTÓW ECTS: 3
6.
LICZBA GODZIN: 15/30
7.
TYP PRZEDMIOTU2: obowiązkowy
8.
JĘZYK WYKŁADOWY: polski
9.
FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU3: wykłady/ćwiczenia
10.
KOD
S/I/st/25
WYMAGANIA WSTĘPNE I DODATKOWE (np. przedmioty poprzedzające):
biologia, fizjologia
1
Stacjonarny, niestacjonarny, e-learning
Obowiązkowy, fakultatywny.
3
Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, projekty, warsztaty, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.
2
11.
CEL PRZEDMIOTU: Wprowadzenie studentów w zagadnienia żywienia młodych,
rosnących osób poddanych różnorodnym wysiłkom fizycznym, związanych z dużym
wydatkiem energii i zwiększonym zapotrzebowaniem na niektóre składniki odżywcze, a
ponadto przekazanie praktycznych zaleceń i wskazówek uzasadniających racjonalne
żywienie sportowców.
12.
PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA4
Zna rolę i funkcje fizjologiczne białek,
P_W01.
tłuszczów, węglowodanów, składników mineralnych,
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
(symbol)
K_W02
wody, witamin w organizmie człowieka.
P_W02. Zna techniki żywieniowe w sporcie.
K_W02
P_W03. Zna zasady właściwego odżywiania w
K_W02
sporcie.
P_U01.
Potrafi
oszacować
wielkość
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
(symbol)
M1_W01
M1_W02
M1_W03
M1_W05
M1_W01
M1_W02
M1_W03
M1_W05
M1_W01
M1_W02
M1_W03
M1_W05
pobrania
składników odżywczych na podstawie tabel wartości
odżywczej produk-tów spożywczych i typowych
K_U07
potraw, celem porównania uzyskanych danych z
zalecanymi
wielkościami
spożycia
(RDA)
M1_U02
M1_U08
lub
oszacowanymi wymaganiami dotyczącymi spoży-cia.
P_U02.
Potrafi
ocenić
wartość
odżywczą
przyjmowanego pożywienia poprzez porównanie
danych o przyjętym pożywie-niu z systemami
K_U07
wskazówek dotyczących odżywiania się, takimi jak
M1_U02
M1_U08
krajowe normy żywności i żywienia.
P_U03. Opracowuje jadłospisy, które są zgodne z
K_U07
M1_U02
M1_U08
K_K07
M1_K01
indywidual-nymi celami żywieniowymi.
P_K01.
4
Rozumie
potrzebę
ustawicznego
Efekty kształcenia w zakresie wiedzy (P_W), umiejętności (P_U) i kompetencji społecznych (P_K).
dokształcania się z zakresu prawidłowego żywienia.
P_K02. Przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny
K_K09
M1_K07
żywienia i żywności w środowisku własnym i innych.
13.
5
METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Symbol
przedmiotowego
efektu kształcenia
P_W01
Metody (sposoby) oceny5
Typ oceny6
Forma
dokumentacji
zaliczenie pisemne
formująca
praca pisemna
P_W02
zaliczenie pisemne
formująca
praca pisemna
P_W03
zaliczenie pisemne
formująca
praca pisemna
P_U01
oszacowanie indywidualnego
spożycia składników pokarmowych z pożywienia przy użyciu
„Albumu żywieniowego” i „Tabel składu i wartości odżywczej
produktów spożywczych”
formująca
praca pisemna
P_U02
praktyczne obliczenie wartości
energetycznej i odżywczej wybranych produktów i potraw w
oparciu o „Album fotografii produktów i potraw” i „Tabele składu i wartości odżywczej produktów spożywczych”
formująca
praca pisemna
P_U03
ułożenie jadłospisu z uwzględnieniem zapotrzebowania energetycznego oraz zapotrzebowania na podstawowe składniki
odżywcze dla sportowców różnych dyscyplin sportowych.
formująca
praca pisemna
P_K01
zaliczenie ustne
podsumowująca
dziennik
prowadzącego
P_K02
zaliczenie ustne
podsumowująca
dziennik
prowadzącego
Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne
zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny,
praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności
6
Formująca, podsumowująca.
14. TREŚCI PROGRAMOWE
Treść zajęć
wykłady
7
Forma zajęć
(liczba godz.)
Symbol
przedmiotowych
efektów
kształcenia
wykłady
(1)
P_W01, P_W02
P_W03
wykłady
(1)
P_W01
wykłady
(1)
P_W01
wykłady
(1)
P_W01
wykłady
(1)
P_W01
6. Znaczenie węglowodanów w żywieniu sportow-ców.
wykłady
(1)
P_W01
7. Rola białek w żywieniu sportowców.
wykłady
(1)
P_W01
8. Tłuszcze w żywieniu sportowców.
wykłady
(1)
P_W01
9. Gospodarka wodno-elektrolitowa a wysiłek fizy-
wykłady
(1)
P_W01
wykłady
(1)
wykłady
(1)
P_W01
wykłady
(1)
P_W03
1. Zapoznanie studenta z celem, efektami kształcenia i
sposobem ich weryfikacji, programem zajęć, literaturą oraz organizacją i obowiązującymi wymogami na
wykładach.
2. Rola i znaczenie podstawowych składników odżywczych w żywieniu człowieka.
3. Rola i znaczenie podstawowych składników odżywczych w żywieniu człowieka. Cd wykładu.
4. Rola i znaczenie podstawowych składników odżywczych w żywieniu człowieka. Cd wykładu.
5. Źródła energii w pożywieniu. Zapotrzebowanie
energetyczne organizmu z uwzględnieniem wieku,
płci i rodzaju wykonywanej pracy.
czny.
10. Rola witamin w żywieniu sportowców.
11. Żywienie sportowców różnych dyscyplin i w
P_W03
różnych okresach treningowych.
12. Wspomaganie żywieniowe jako alternatywa dla
dopingu
7
Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.
13. Specjalne techniki żywieniowe w sporcie
wykłady
(1)
P_W02
14. Żywienie sportowców w zmienionych warunkach
wykłady
(1)
P_W03
wykłady
(1)
P_W01
ćwiczenia
(2)
P_U01, P_U02
P_U03
ćwiczenia
(2)
P_U01
ćwiczenia
(2)
P_U01
ćwiczenia
(2)
P_U01
ćwiczenia
(2)
P_U02
klimatycznych i geograficznych
15. Żywienie podczas odnowy biologicznej.
1.
Zapoznanie studenta z celem, efektami kształcenia
i sposobem ich weryfikacji, programem zajęć, literaturą oraz organizacją i obowiązującymi wymoga-mi
na ćwiczeniach. Omówienie zasad ankietowej oceny
indywidualnego spożycia. Wady i zalety me-tody
indywidualnego szacowania spożycia.
2.
Oszacowanie indywidualnego spożycia energii
oraz podstawowych składników odżywczych z
pożywienia na podstawie wywiadu o spożyciu przy
zastosowaniu
„Albumu
fotografii
produktów
i
potraw” oraz „Tabel składu i wartości odżywczej
produktów spożywczych”
3.
Oszacowanie indywidualnego spożycia energii oraz
podstawowych składników odżywczych z pożywienia
na podstawie wywiadu o spożyciu przy zastosowaniu
„Albumu fotografii produktów i potraw” oraz „Tabel
składu
i
wartości
odżywczej
produktów
spożywczych” Cd. ćwiczenia.
4.
Oszacowanie indywidualnego spożycia energii oraz
podstawowych składników odżywczych z pożywienia
na podstawie wywiadu o spożyciu przy zastosowaniu
„Albumu fotografii produktów i potraw” oraz „Tabel
składu
i
wartości
odżywczej
produktów
spożywczych” Cd. ćwiczenia.
5.
Praktyczne obliczanie podstawowej przemiany materii (PPM) z wykorzystaniem wzorów na obliczanie
powierzchni skóry, nomogramów oraz wzorów
Harrisa i Benedicta. Praktyczne obliczanie ponad-
podstawowej (PPPM) i całkowitej (CPM) przemia-ny
materii.
6.
Praktyczne obliczanie podstawowej przemiany ma-
ćwiczenia
(2)
P_U02
ćwiczenia
(2)
P_U02
ćwiczenia
(2)
P_U02
ćwiczenia
(2)
P_U02
ćwiczenia
(2)
P_U03
ćwiczenia
(2)
P_U03
ćwiczenia
(2)
P_U03
ćwiczenia
(2)
P_U03
ćwiczenia
(2)
P_U03
terii (PPM) z wykorzystaniem wzorów na obliczanie
powierzchni skóry, nomogramów oraz wzorów
Harrisa i Benedicta. Praktyczne obliczanie ponadpodstawowej (PPPM) i całkowitej (CPM) przemia-ny
materii. Cd. ćwiczenia.
7.
Oszacowanie indywidualnej całkowitej przemiany
materii przy zastosowaniu tabel wydatków energetycznych ponad podstawową przemianę energii.
8.
Oszacowanie indywidualnej całkowitej przemiany
materii przy zastosowaniu tabel wydatków energetycznych ponad podstawową przemianę energii. Cd.
ćwiczenia.
9.
Porównanie oszacowanej indywidualnej przemiany
materii z oszacowanym spożyciem energii z odtworzonego jadłospisu. Bilans energetyczny organizmu
10.
Omówienie ogólnych zasad układania jadłospisów
dla sportowców różnych dyscyplin. Najczęściej popełniane błędy przy układaniu jadłospisów
11. Praktyczne układanie jadłospisu dla sportowców
różnych dyscyplin.
12. Praktyczne układanie jadłospisu dla sportowców
różnych dyscyplin. Cd ćwiczenia.
13. Praktyczne układanie jadłospisu dla sportowców
różnych dyscyplin. Cd ćwiczenia.
14.
Omówienie zasad oceny jadłospisu. Praktyczna ocena jadłospisu z wykorzystaniem metod jakościowych i ilościowych, w tym zwłaszcza metody punktowej wg. Bilińskiej.
15.
Podsumowanie zajęć i zaliczenie końcowe
ćwiczenia
(2)
P_U01, P_U02
P_U03, P_K01,
P_K01
15.
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
16.
Rzutnik multimedialny.
Komputer.
Filmy edukacyjne.
Multimedialny album żywieniowy.
Waga.
Tabele składu i wartości odżywczej produktów spożywczych.
Kalkulatory.
Plansze z normami żywienia.
WARUNKI ZALICZENIA:
Wykład – test jednokrotnego wyboru
Ćwiczenia – 100% frekwencji, oszacowanie indywidualnego spożycia energii i
podstawowych składników odżywczych, obliczenie podstawowej i ponadpodstawowej
przemiany materii, ułożenie jadłospisu
17.
PRZYKŁADOWE ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE (ZALICZENIOWE):
1. Omów rolę podstawowych składników odżywczych w wysiłku fizycznym o dużej
intensywności.
2. Źródła energii w diecie. Zapotrzebowanie energetyczne organizmu z uwzględnieniem
wieku, płci i rodzaju wykonywanej pracy.
3. Omów znaczenie gospodarki wodno-mineralnej organizmu w wysiłku fizycznym.
4. Omów specyfikę żywienia sportowców w różnych okresach treningowych.
5. Omów znaczenie wspomagania dietetycznego w sporcie.
6. Specjalne techniki żywieniowe i ich rola w treningu sportowym.
18.
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA8:
1. Barszowski P. (2000). Wspomaganie procesu treningowego. COS, Warszawa.
2. Bean A. (2008). Żywienie w sporcie. Kompletny przewodnik. Wyd. Zysk, Poznań.
3. Celejowa I. (2008). Żywienie w sporcie. PZWL, Warszawa.
4. Gawęcki J., Hryniewiecki L.(1998). Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu.
PWN, Warszawa.
5. Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B. (2008). Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji
otyłości i chorób niezakaźnych. PZWL, Warszawa.
6. Kruszewski M. (2007). Metody treningu i podstaw żywienia w sportach siłowych. COS,
Warszawa.
7. Raczyński G., Raczyńska B. (1996). Sport i żywienie. Wyd. COS RCMSzKFiS, Warszawa.
8. Wojcieszak I. (1988). Wpływ zmiennych warunków chronobiologicznych i klimatycznych
w Seulu na organizm zawodnika. Biblioteka Trenera. IS, Warszawa.
9. Zając A., Poprzecki S., Czuba M., Szukała D. (2010). Dietetyczne i suplementacyjne wspomaganie procesu treningowego. AWF, Katowice.
10. Ziemlański Ś., Niedźwiecka-Kącik D. (1997). Zalecenia żywnościowe i zdrowotne dla sportowców. Wyd. COS RCMSzKFiS, Warszawa.
8
Dostępna w czytelni, bibliotece, Internecie.
19. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Liczba godzin
na zrealizowanie
aktywności w semestrze
Forma aktywności
b) Realizacja przedmiotu: ćwiczenia
c) Realizacja przedmiotu: laboratoria
d) Egzamin
e) Inne godziny kontaktowe z nauczycielem
Łączna liczba godzin zajęć realizowanych z
udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c + d + e)
Zajęcia wymagające udziału
prowadzącego
a) Realizacja przedmiotu: wykłady
15
30
0
0
10
55
10
g) Przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów
5
h) Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia
końcowego
i) Wykonanie zadań poza uczelnią
Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we
własnym zakresie (pkt. f + g +h + i)
Razem godzin
(zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie)
Liczba punktów ECTS
Samokształcenie
f) Przygotowanie się do zajęć
5
0
20
75
3
20. PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL, KATEDRA,
ZAKŁAD, NR POKOJU)
1. Dr hab. prof. AWF. Jan Czeczelewski, [email protected] (Katedra Nauk
Przyrodniczych, Zakład Biologii i Anatomii, Pokój 233)
2. Dr Agnieszka Dmitruk [email protected] (Katedra Nauk Przyrodniczych,
Zakład Biologii i Anatomii, Pokój 235)