NAUCZYCIEL I SZKO£A

„NAUCZYCIEL I SZKOŁA” Nr 1-2(42-43)2009,
I.
ROZPRAWY I ARTYKUŁY NAUKOWE
Zofia Gawlina – „Społeczne wyzwania dla edukacji jutra” zwraca uwagę na wartość szkolnej
edukacji zastępując przekazywanie zbędnych informacji na rozwijaniu sił ludzkiej osobowości i na
uczeniu rozumienia świata i okrywaniu indywidualnych możliwości działania w nim. Chodzi o
budowanie społeczeństwa opartego na wiedzy,
w którym kreatywność człowieka jest wartością fundamentalną.
Dorota Luber – „Uczeń dorosły jako podmiot edukacji i wychowania”. Autorka rozpatruje
zagadnienie ucznia dorosłego z punktu widzenia założeń edukacji permanentnej określając główne
płaszczyzny zdobywania przez niego wiedzy(s.26-40).
Piotr Kowolik – „Kim jest? Co wie i potrafi?– współczesny nauczyciel (mężczyzna) w
zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej”. Autor definiuje pojęcia: mężczyzny, męskości.
Wykazuje różnice w osobowości kobiet nauczycielek i mężczyzn nauczycieli w klasach I-III
szkoły podstawowej w świetle dostępnych badań empirycznych. Na tym tle charakteryzuje
odpowiednie przymioty i cechy nauczyciela przyszłości. Odsyłamy do całości tekstu na stronach
41-49.
Lidia Pawelec – „Poglądy starożytnych na wychowanie przedszkolne”. Dotyczy to takich
mistrzów jak: Konfucjusz, Pitagoras, Platon, Arystoteles, Cyceron,Plutarch, Kwintylian, św.
Hieronim.
II.
KOMUNIKATY I SPRAWOZDANIA Z BADAŃ
Adolf Szołtysek – „Kompetencje nauczyciela w zakresie wychowania
i profilaktyki”. Autor wymienia główne składniki kompetencji nauczycieli (kwalifikacje,
kompetencje rzeczowe, dydaktyczne,psychologiczne, praktyczna znajomość prawa oświatowego,
predyspozycje moralne i intelektualne). Dalej wymienia i charakteryzuje kompetencje nauczyciela
względem uczniów i w zakresie profilaktyki.
Józef Sowa – „Integracyjny kontekst wychowania i nauczania
we współczesnej szkole”. Profesor w swoim artykule wychodzi od charakterystyki transformacji
ustrojowej a na tym tle ukazuje liczne zmiany
w zakresie struktury uznawanych poprzednio wartości i norm. Następnie ukazuje wzajemne relacje
podmiotów: uczeń – nauczyciel - rodzic.
Ryszard Radwiłowicz – „Patologie społeczne wśród dzieci i młodzieży
w Zagłębiu Miedziowym i ich zwalczanie”. Ukazane zostały główne patologie społeczne takie
jak: alkoholizm, narkomania, przemoc, agresja, przestępczość,demoralizacja w świetle
przeprowadzonych badań własnych. Ponadto ukazano różne zorganizowane formy przeciwdziałań.
Maria Januszewska-Warych – „Kształcenie zawodowe a możliwości zatrudnienia młodzieży
upośledzonej umysłowo w stopniu lekkim”. Interesujące opracowanie Pani Profesor na
podstawie przeprowadzonych badań empirycznych w województwie pomorskim. Bogaty zestaw
podstaw prawnych funkcjonowania szkół i placówek kształcenia specjalnego.
Maja Klawikowska – „Wpływ środowiska na wybór przyszłej drogi zawodowej przez
uczniów gimnazjum”. Ciekawe badania empiryczne oparte na wpływie oddziaływania grup
społecznych i osobistych predyspozycjach wśród uczniów gimnazjum miejskiego i
wiejskiego.Interesujące wnioski końcowe.
Agnieszka Potopa – „Stopień wykorzystywania czasopism dla dzieci w pracy nauczyciela a
jego wiedza na ich temat” – stanowi szkic badań empirycznych przeprowadzonych przez Autorkę
wśród nauczycieli przedszkoli i klas początkowych. Chodziło o znajomość tytułów czasopism
dziecięcych na rynku księgarskim
i wykorzystywanie tekstów zawartych w pismach w czasie prowadzenia zajęć z dziećmi.
Marek Sierakowski – „Koncepcja szkoły w myśli Jana S. Bystronia”– ukazuje szkic
biograficzny naukowca (socjologa, etnografa i pedagoga) oraz szkołę w jego ujęciu.
III.
DOŚWIADCZENIA I PROPOZYCJE METODYCZNE
Piotr Kowolik, Lidia Pośpiech –„Hospitacja jako podstawowa forma nadzoru
pedagogicznego i kontroli w szkole wyższej”.
Autorzy definiują pojęcie hospitacji, dokonują podziału hospitacji, określają cele, funkcje i etapy
hospitacji(przygotowanie, przeprowadzenie, rozmowa pohospitacyjna). Załączone zostały w formie
aneksów: karty hospitacyjne; kryteria do analizy
i samooceny zajęć przez nauczyciela akademickiego; skalowy przewodnik obserwacyjny;
kwestionariusz oceny zajęć dydaktycznych; protokół hospitacji.
Barbara Wolny – „Edukacja przedszkolna skierowana ku wartościom – zasady opracowania
autorskiego programu dla dzieci przedszkolnych. „W świecie wartości” – artykuł stanowi
interesujący element edukacji przedszkolnej (s. 161 – 171).
Bogdan Urbanek – „Patriotyzm jutra jako inicjatywa edukacyjna”. Porozważaniach
teoretycznych bardzo ciekawą część stanowią załączniki dokumentujące realizację programu
wychowania patriotycznego:
•Warsztaty programowe „Wśród europejskich przyjaciół”
•Projekty edukacyjne „Tu mieszkam”, „Europejskie Boże Narodzenie”.
Jan Łysek – „Zagrożenie niekontrolowanego korzystania z Internetu przez dzieci”. Autor
pisze o pozytywach i zagrożeniach na jakie narażone jest młode pokolenie internautów. Wszystko
to poparte jest empirią. W końcowej części przedstawia profilaktykę zagrożeń niekontrolowanego
korzystania z Internetu przez dzieci
(s. 189-209).
Kazimierz Ostrowski – „Pedagogiczna analiza oceniania szkolnego”. Artykuł na czasie.Bardzo
aktualny szczególnie dla początkujących nauczycieli.
Maria Kopsztejn – „Możliwości obiektywizmu w procesie oceniania. Refleksje nauczyciela”.
Artykuł koresponduje z poprzednim tekstem. Autorka kładzie największy nacisk na problemy
wiązane ze specyfiką polonistycznego oceniania. Wiele ciekawych refleksji i rad. (w załączeniu
karta oceniania dla przedmiotu język polski).
Justyna Etmańska – „I Used toWash Socks In the Lavatory- czyli o różnicach
w odmianach języka angielskiego, brytyjskiego i amerykańskiego” – istotny tekst dla
nauczycieli uczących języka angielskiego w szkole.
IV.
RECENZJE I SPRAWOZDANIA
Sygnalizujemy kilka recenzji prac, które ostatnio ukazały się na rynku księgarskim:
•Magdalena Zrałek – Edukacyjne inspiracje dziecięcego przeżywania, doświadczania
i poznawania muzyki. Red. M. Kisiel;
•Maria Kopsztejn – Mazurek Dąbrowskiego. Polski hymn narodowy – autorstwa:
A. Bodanko i W. Ociepa
•Piotr Kowolik – Dylematy edukacji wczesnoszkolnej – autorstwa: E, Jaroni;
•Piotr Kowolik – Twórczość techniczna uczniów szkół zawodowych – autorstwa:
S. Czygier.
W„Sprawozdaniach” polecamy:
•Jolanta Łaskawska – Sprawozdanie z konferencji: „Managment socjalny – wczoraj, dziśi jutro”,
Zakopane – 27-29.03.2007r.
•Dorota Luber – „Kęckie sacrum”. Sprawozdanie z Międzynarodowej Konferencji Naukowej, Kęty
– 18.10.2008r.
V.
SYLWETKI PEDAGOGÓW
•Jolanta Łaskawska – Prof. ndzw. dr hab. Elżbieta Górnikowska-Zwolak – awans naukowy i
satysfakcja Górnośląskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej (s. 259-265);
•Piotr Kowolik – Trochę zapomniani pedagodzy – autor zaprezentował sylwetki:
A. Szycówna (1869-1921), twórczyni naukowej szkoły elementarnej
i psychologii w Polsce
M.Grochociński (1922-1995), pedagog, teoretyk wychowania w rodzinie, w zakresie czasu
wolnego, dydaktyk.
Redakcja kwartalnika pedagogicznego „Nauczyciel i Szkoła” prezentuje „Dysponendę”Wydawnictwa
GWSP. Prosimy o zapoznanie się z ofertą i kupnem interesujących pozycji wydawniczych. Dysponenda
będzie w kolejnych numerach aktualizowana.
Przyjemnej lektury życzę Państwu!
Redaktor Naczelny
Piotr Kowolik