czytaj - Polska Akademia Umiejętności

Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności. Rok 2015/2016
WYDZIAŁ VI
Krajowy
Janina Kraupe-Świderska
(27 I 1921–3 III 2016)
Janina Kraupe urodziła się 27 stycznia 1921 r. w Sosnowcu. Studiowała
malarstwo sztalugowe i monumentalne oraz grafikę w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w latach 1938/1939 i 1945–1948.
Podczas okupacji niemieckiej występowała w spektaklach podziemnego Teatru Niezależnego Tadeusza Kantora w Krakowie.
Od 1958 r. uczyła w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1987
została profesorem zwyczajnym; w 1991 przeszła na emeryturę.
W latach 1990–2013 ofiarowała około 100 swoich dzieł na aukcje
charytatywne; kilkakrotnie fundowała wyjazdy do Paryża dyplomantom
Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie; w 2005 r. ufundowała coroczne
stypendium w wysokości 10 000 PLN dla wyróżniającego się talentem
i twórczością studenta Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych
w Krakowie.
Członek Związku Polskich Artystów Plastyków; członek i sekretarz
Grupy Krakowskiej; członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności; członek honorowy Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.
Autorka obrazów olejnych, monotypii i wykonywanych różnymi technikami grafik: portretów, zapisów automatycznych do muzyki klasycznej
i współczesnej, abstrakcji. Jej prace przesycone są swoistą duchowością.
Wzięła udział w około 90 wystawach międzynarodowych i w około
80 prezentacjach sztuki polskiej za granicą (m.in. w Biennale Weneckim
1952 i 1976, w São Paulo 1965 i w Tokio 1968) oraz w krajowych wystawach
malarstwa i w niemal wszystkie Międzynarodowych Biennale i Triennale
Grafiki w Krakowie; miała około 60 wystaw indywidualnych w Polsce
(w tym monograficzną wystawę w Muzeum Narodowym w Krakowie
w 2006 r.) i za granicą.
© Copyright by Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2016
Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności. Rok 2015/2016
– 186 –
Wydała kilka albumów ze swoim malarstwem oraz zbiorów poezji
i szkiców literackich:
– Janina Kraupe, Signatura rerum, Kraków 1991
– Janina Kraupe, Metamorfozy, Kraków 1999
– Janina Kraupe – w serii „Mistrzowie Polskiego Malarstwa Współczesnego”, Poznań 2003
– Janina Kraupe-Świderska, Haiku, Kraków 2004
– Janina Kraupe, Notatki z podróży, Cricoteka, Kraków 2008
– Janina Kraupe, Związek Polskich Artystów Plastyków, Okręg Gdański, Gdańsk 2008
– Janina Kraupe, Wczesne akwarele 1957–1966, compact disc (CD)
z tekstem i reprodukcjami, Polska Akademia Umiejętności, Kraków
2010
– Janina Kraupe, Grafika 1946–1949, Polska Akademia Umiejętności,
Kraków 2011.
Udzieliła szeregu wywiadów, m.in. wywiadu-rzeki, zamieszczonego
w czwartym tomie Po drogach uczonych, Polska Akademia Umiejętności,
Kraków 2009.
Artystkę wyróżniono nagrodami za malarstwo i grafikę – w szczególności: Nagrodą Wojewody Krakowskiego (1994), Nagrodą Miasta Krakowa
(1997), Nagrodą im. Witolda Wojtkiewicza Związku Polskich Artystów
Plastyków (1997), Nagrodą im. Kazimierza Ostrowskiego Gdańskiego
Okręgu ZPAP (2008), Nagrodą Artystyczną Miasta Sosnowca (2009),
została też odznaczona Medalem „Gloria Artis” (2007).
Prace Janiny Kraupe znajdują się w wielu muzeach polskich i zagranicznych; także w Stanach Zjednoczonych, w Brazylii oraz w kolekcjach
prywatnych w Polsce i za granicą.
Artystka zmarła 3 marca 2016 r. w Krakowie i została pochowana na
cmentarzu w Prokocimiu.
Paweł Taranczewski
© Copyright by Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2016