AgroTydzień, 24.12.2012

Nr 271 – 24.XII.2012
Bank BGŻ
ul. Kasprzaka 10/16
01-211 Warszawa
tel. 22 860 44 00
fax. 22 860 58 68
http://www.bgz.pl
Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych
[email protected]
Zboża:
Główny Ekonomista
Dyrektor Departamentu
Dariusz Winek
tel. +48 22 860 43 56
[email protected]
Rośliny oleiste:
• Według najnowszych szacunków GUS krajowa produkcja zbóż ogółem (z kukurydza)
˛ wyniosła w 2012 r.
28,5 mln t, czyli była o 6,6% wyższa niż rok wcześniej.
• Nastapiły
˛
istotne zmiany w strukturze produkcji zbóż. Miedzy
˛
innymi zanotowano bardzo duży wzrost (+67%)
produkcji ziarna kukurydzy do rekordowego poziomu 4,0 mln t i dosyć znaczny spadek (8%) produkcji
pszenicy.
• Według GUS, w Polsce w optymalnych terminach agrotechnicznych zasiano ok. 85% powierzchni rzepaku
ozimego pod przyszłoroczne zbiory (w 2011r. - 80%).
• Najwiekszy
˛
udział zasiewów rzepaku i rzepiku ozimego wykonanych w optymalnym terminie agrotechnicznym odnotowano w województwach kujawsko-pomorskim i opolskim (100,0%), a najmniejszy w województwach wielkopolskim (55,0%) i podlaskim (65,0%).
Analizy rynków rolnych
Marta Skrzypczyk
Kierownik Zespołu; rynek mleka
tel. 22 860 59 55
[email protected]
Mieso:
˛
Monika Drażek
˛
rynek miesa
˛
tel. 22 860 56 53
[email protected]
Mleko:
• W pierwszy dziesieciu
˛
miesiacach
˛
2012 r. odnotowano 9-procentowy roczny spadek uboju bydła.
• Rosna˛ ceny skupu mleka w Polsce i pozostałych krajach UE.
Mariusz Dziwulski
rynek owoców i warzyw
tel. 22 860 46 31
[email protected]
Owoce i warzywa:
• Rekordowe zbiory jabłek w kraju. Mniejszy niż oczekiwano spadek zbiorów warzyw gruntowych.
Pozostałe sektory:
Anna Kitala
rynek roślin oleistych
tel. 22 860 52 23
[email protected]
• W przyszłym roku ceny ropy naftowej moga˛ nadal spadać
Michał Koleśnikow
rynek zbóż, rynek miesa
˛
tel. 22 860 50 58
[email protected]
Danych dostarcza:
Sparks Polska, KE, Reuters
GUS, MRiRW, IERiGŻ
Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej
Produkt
Pszenica
Buraki cukrowe
Odtłuszczone mleko w proszku
Masło w blokach
∗
Cena (w EUR)
101,31 EUR/t
26,29 EUR/t
169,80 EUR/ 100 kg
246,39 EUR/ 100 kg
Cena (w PLN*)
415,90 PLN/t
108,70 PLN/t
-
Od
1.12.2012
01.10.2012
01.09.2012
01.09.2012
Do
31.12.2012
30.09.2013
28.02.2013
28.02.2013
Buraki cukrowe – cena w PLN została wyliczona w oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2012 r (4,1345 zł/euro). Okres obowiazywania
˛
cen dotyczy ceny
wyrażonej w PLN, jeżeli taka jest podana.
Średniotygodniowe kursy walutowe
Tydzień EUR/PLN
26.11-2.12 4,11
3-9.12
4,13
10-16.12
4,10
17-23.12
4,07
USD/PLN
3,16
3,17
3,15
3,08
GBP/PLN
5,07
5,10
5,07
5,01
PLN/UAH
2,58
2,58
2,58
2,62
PLN/RUB
9,79
9,74
9,78
9,98
Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendacje˛ do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie
opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa˛ wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga˛ ulec zmianie bez zapowiedzi.
Żadna cz˛eść jak i całość utworów zawartych w publikacji „AgroTydzień”, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i
w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie
˛
z szeroko pojet
˛ a˛ digitalizacja,
˛ fotokopiowaniem lub
kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba˛ w Warszawie. Jakiekolwiek użycie
lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w „AgroTydzień”, w całości lub w cz˛eści, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A.
jest zabronione pod groźba˛ kary i może być ścigane prawnie.
Nr 271 – 24.XII.2012
Zboża
Rynek krajowy
Wynikowy szacunek produkcji zbóż
GUS podniósł swój wcześniejszy szacunek produkcji zbóż.
Wg najnowszych danych zbiory zbóż w kraju były znaczaco
˛
wieksze
˛
niż ktokolwiek chyba przypuszczał jeszcze kilka
miesiecy
˛ temu.
W środe˛ 19.12 GUS opublikował ”Wynikowy szacunek produkcji głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych w
2012 r.”. Zbiory zbóż ogółem (z kukurydza)
˛ oszacowano
na 28,5 mln t, czyli o 6,6% wiecej
˛
niż rok wcześniej.
Wcześniejszy szacunek GUS z września, tzw. przedwynikowy, mówił o zbiorach w wysokości 28,1 mln t (+4,9%
r/r).
Wzrost produkcji zbóż ogółem wynikał przede wszystkim ze znacznego zwiekszenia
˛
produkcji kukurydzy
(+1,6 mln t) i jarych zbóż podstawowych: pszenicy
(+1,6 mln t), jeczmienia
˛
(1,1 mln t) oraz mieszanek
zbożowych (+0,5 mln t), co pozwoliło z naddatkiem zrekompensować duży spadek produkcji zbóż ozimych: pszenicy
(-2,3 mln t), pszenżyta (-1,1 mln t) i jeczmienia
˛
(-0,3 mln t).
Istotnym zjawiskiem dla polskiego sektora zbóż w 2012
r. było znaczne zwiekszenie
˛
produkcji ziarna kukurydzy. W dużej mierze był to efekt katastrofalnych wymrożeń zbóż ozimych i konieczności dokonania przesiewów.
W ten sposób powierzchnia gruntów ornych przeznaczona pod produkcje˛ kukurydzy na ziarno wzrosła w
2012 r. aż o 63% do 544 tys. ha. Jednocześnie wbrew
przewidywaniom zwiekszyły
˛
sie˛ również przecietne
˛
plony
do 73,5 dt/ha (wzrost o 2,4%). Wszystko to spowodowało,
że wg GUS wyprodukowano rekordowa˛ ilość ziarna kukurydzy wynoszac
˛ a˛ aż 4,0 mln t, czyli o 67% wiecej
˛
niż rok
wcześniej.
Szcz˛eśliwie dla producentów, ta dodatkowa ilość ziarna
kukurydzy zostanie z łatwościa˛ zagospodarowana przez
krajowy przemysł paszowy (zastapienie
˛
importu i mniejsza
dostepność
˛
pszenicy) lub zostanie wyeksportowana. A
chetnych
˛
na polska˛ kukurydz˛e nie brakuje, gdyż produkcja
w południowo-wschodniej i centralnych krajach członkowskich UE na skutek suszy uległa znacznemu zmniejszeniu.
Co wiecej,
˛
ze wzgledu
˛
na niższe zbiory w Stanach Zjednoczonych, sytuacja popytowo-podażowa na świecie jest w
sezonie 2012/13 bardzo napieta.
˛
Dlatego mimo znacznie
wiekszej
˛
produkcji w Polsce, ceny kukurydzy na rynku krajowym jak dotychczas w bieżacym
˛
sezonie sa˛ o około 11%
wyższe niż rok wcześniej.
Poza rekordowa˛ produkcja˛ kukurydzy ważnym zjawiskiem
na krajowym rynku zbóż jest również niższa o około
8% produkcja pszenicy. Katastrofalne straty mrozowe
spowodowały, że powierzchnia uprawy pszenicy ozimej zmniejszyła sie˛ o 558 tys. ha, co oznaczało spadek aż o 29%.
Wprawdzie powierzchnia uprawy pszenicy jarej wzrosła
o 377 tys. ha (o 115%!), a jej plony były bardzo wysokie
(37,7 dt/ha), to jednak nie były w stanie zrekompensować
spadku produkcji pszenicy ozimej.
Przecietne
˛
ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiebiorstwa
˛
dokonujace
˛ zakupu zbóż (10-16.12)
Towar
Rodzaj
Polska
Kons.
Pasz.
Kons.
Żyto
Pasz.
Kons.
Jeczmie
˛
ń
Pasz.
Brow.
Kukurydza Pasz.
Kons.
Owies
Pasz.
Pszenżyto Pasz.
1036
1024
743
787
820
883
964
922
581
657
897
Pszenica
Makroregiony∗
CentralnoWschodni
1047
1027
695
751
–
874
975
915
541
640
910
Południowy
1032
983
nld
nld
nld
nld
nld
926
688
–
nld
PółnocnoZachodni
1033
1027
768
771
820
887
965
928
611
741
885
Źródło: MRiRW
∗ Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy:
dolnoślaskie,
˛
małopolskie, opolskie, świetokrzyskie,
˛
podkarpackie, ślaskie;
˛
Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie,
lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie
nld – niewystarczajaca
˛ liczba danych
Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce
Pszenica
kons.
1036,3
0,4
2,5
4,5
5,6
30,6
Tydzień
t (10-16.12) PLN/t
t /t-1 (3-9.12)
t/t-2 (26.11-2.12)
t/t-3 (19-25.11)
t/t-4 (12-18.11)
r/r
Żyto
kons.
742,8
0,9
-0,3
3,3
5,6
-13,9
Jeczmie
˛
ń
paszowy
883,2
-0,6
1,4
0,7
0,8
18,9
Kukurydza
paszowa
922,4
1,7
2,5
3,5
5,2
28,8
Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW
Przecietne
˛
ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesieczne)
˛
Źródło: GUS
Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; 3-9.12)
Pszenica
konsum.
Hiszpania
276
Niemcy
273
Czechy
256
Słowacja
230
W˛egry
238
UE-27
254
Polska
252
UE-27=100 99
zmiana
tyg. (%)
bd
0,4
4,9
-0,7
-1,6
-0,4
2,7
-
Jeczmie
˛
ń
paszowy
257
238
bd
214
236
230
217
94
zmiana
tyg. (%)
bd
1,1
bd
0,0
0,0
0,0
2,6
-
Kukurydza
paszowa
258
251
bd
222
229
236
221
94
zmiana
tyg. (%)
bd
0,7
bd
3,1
-1,8
0,9
1,4
-
Źródło: MRiRW
Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z 14.12.2012 r.
Giełda
CBOT
MGE
KCBT
MATIF∗
LIFFE∗∗
Zboże
kukurydza
pszenica SRW
pszenica DNS
pszenica HRW
pszenica
pszenica
XII 12
282,90
294,32
325,03
313,13
260,25 (I)
217,50 (I)
III 13
287,62
299,09
331,79
317,54
259,00
218,25
V 13
288,80
303,58
335,84
321,21
258,50
219,50
VII 13
287,47
306,07
338,63
324,08
235,25 (XI)
219,25
Źródło: Reuters
CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange;
∗ MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t)
∗∗ LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t)
2 AgroTydzień
Nr 271 – 24.XII.2012
Oleiste
Rynek krajowy
19 grudnia br. GUS opublikował Wynikowy szacunek
głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych w 2012
roku
Według GUS, zbiory rzepaku i rzepiku w Polsce w 2012
roku wyniosły ok. 1,9 mln t i były o ponad 40 tys. t
wyższe niż w 2011 roku (2%). Wyższa produkcja była
wynikiem poprawy plonowania, ponieważ powierzchnia uprawy rzepaku i rzepiku (ozimego i jarego łacznie)
˛
była
mniejsza o blisko 110 tys. ha w porównaniu z ub.r. (wyniosła
720 tys. ha). Zasiewy rzepaku i rzepiku jarego stanowiły
blisko 12% ogólnej powierzchni uprawy rzepaku i rzepiku
(w 2011 roku - tylko 6%).
Jeśli chodzi o plony rzepaku i rzepiku, GUS oszacował je
na 26,4 dt/ha (wzrost o 4,0 dt/ha w stosunku do 2011 roku).
Wyższe od ubiegłorocznych zbiory rzepaku i rzepiku odnotowano w 10 województwach, przy czym w 2 województwach wzrost zbiorów był wynikiem uzyskania wysokich
plonów, przy obniżonej powierzchni uprawy. W pozostałych
8 województwach wzrost zbiorów nastapił
˛ w wyniku zwiek˛
szenia zarówno powierzchni uprawy, jak i wyższych od
ubiegłorocznych plonów.
Najwieksze
˛
zbiory rzepaku i rzepiku, powyżej 200,0 tys. ton,
uzyskano w województwach: zachodniopomorskim (308,5
tys. t), dolnoślaskim
˛
(268,4 tys. t) i wielkopolskim (203,8 tys.
t), natomiast najmniejsze, poniżej 20,0 tys. ton odnotowano
w województwach: małopolskim (14,4 tys. t) i łódzkim (18,8
tys. t).
Jesienna ocena stanu upraw w 2012 roku (GUS)
GUS szacuje, że powierzchnia obsiana rzepakiem ozimym
pod zbiory w 2013 roku wyniosła ok. 775,7 tys. ha.
Stan zasiewów przed wejściem w stan zimowego
spoczynku oceniono podobnie jak przed rokiem, tj. na 3,8
stopnia kwalifikacyjnego (stopień ’5’ oznacza stan bardzo
dobry, ’4’ - dobry, ’3’ - dostateczny, ’2’ - słaby, ’1’ - zły,
kleskowy).
˛
Oceny plantacji wahały sie˛ od 3,4 stopnia kwalifikacyjnego
w województwie mazowieckim, 3,6 stopnia kwalifikacyjnego
w województwach: lubelskim i wielkopolskim do 4,3 w województwie łódzkim.
W optymalnych terminach agrotechnicznych zasiano ok.
85% powierzchni rzepaku ozimego (w 2011r. - 80%).
Najwiekszy
˛
udział zasiewów rzepaku i rzepiku ozimego
wykonanych w optymalnym terminie agrotechnicznym zanotowano w województwach: kujawsko-pomorskim i opolskim (100,0%), a najmniejszy w województwach: wielkopolskim (55,0%) i podlaskim (65,0%).
Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) (10-16.12.2012)
Tydzień
Rzepak
t (10-16.12)
t/t-1 (03-09.12)
t/t-2 (26.11-02.12)
t/t-3 (19-25.11)
t/t-4 (12-18.11)
r/r
(PLN/t)
1997
-1,43
0,05
0,50
2,04
3,63
Olej rzepakowy
rafinowany
(PLN/t)
4197
-2,30
-0,78
-2,51
-2,33
-5,47
Śruta
rzepakowa
(PLN/t)
1117
2,01
0,00
5,08
4,30
75,08
Makuch
rzepakowy
(PLN/t)
1189
-0,50
0,93
1,62
1,19
43,25
Źródło: MRiRW
Światowe ceny olejów i oleistych
Źródło: Oil World
Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z 14.12.2012 r.
Termin
dostawysoja USD/t
XII 12
I 13
549,68
III 13
547,99
V 13
540,65
VIII 13 521,10
CBOT
śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg)
460,10
457,70
453,60
440,70
416,50
MATIF (EUR/t)
rzepak
471,00 (II’13)
465,50
438,00
Źródło: Reuters
CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France
3 AgroTydzień
Nr 271 – 24.XII.2012
Mieso
˛
Przecietne
˛
ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) (10-16.12)
Rynek krajowy
Uboje i eksport bydła
Od 2010 obserwujemy spadkowa˛ tendencje˛ ubojów przemysłowych bydła w kraju, ze średnim 2-procentowym zmniejszeniem ilości ubijanych sztuk w okresie 2010-11.
Jednak dane GUS w roku 2012 (styczeń-październik)
sa˛ jeszcze mniej optymistyczne i wskazuja˛ 9-procentowy
spadek, co porównujac
˛ z analogicznym okresem poprzedniego roku przekłada sie˛ na 100,4 tysiecy
˛ mniej sztuk bydła przeznaczonych do uboju. Spadek ten jest głównie
spowodowany mniejsza˛ o 87 tys. szt. ilościa˛ ubojów bydła
dorosłego. Dotyczy to szczególnie buhajów, byczków i krów,
które łacznie
˛
stanowiły ok. 81% uboju bydła w pierwszych
dziewieciu
˛
miesiacach
˛
2012. Przecietny
˛
spadek w tej grupie
wyniósł 7% porównujac
˛ z poprzednim rokiem i łacznie
˛
osiagn
˛ ał˛ poziom 67 tys. szt., a w przypadku cielat
˛ był głebszy
˛
i wyniósł 20%, czyli 13,4 tys. szt. Tak duży spadek może
wynikać z wysokich cen miesa
˛
wolowego, co powoduje,
że właścicielom bardziej opłaca sie˛ przeznaczyć cieleta
˛ do
chowu i już jako zwierz˛eta dorosłe przeznaczyć na ubój.
Należy przy tym pamietać,
˛
że 75-80% miesa
˛
wołowego
produkowanego w kraju kierowana jest na eksport. Odnotowany spadek ubojów wpisuje sie˛ przez to w nieznacznie
malejacy
˛ wolumen eksportu. Według danych Ministerstwa
Finansów (za MRiRW) w pierwszych dziewieciu
˛
miesiacach
˛
2012 r. był on o 1% niższy niż w analogicznym okresie rok
temu. Warto jednak zauważyć, że ze wzgledu
˛
na rosnace
˛
eksportowe ceny wołowiny: wołowiny świeżej i chłodzonej o
7% (r/r), i wołowiny mrożonej o 3% r/r w rezultacie wartość
eksportu w analizowanym okresie wzrosła o 5%. Tak duży
wpływ na wartość ogólnego eksportu jest spowodowany aż
83% udziałem (wg. wartości i wolumenu) wołowiny świeżej
i chłodzonej w strukturze eksportu miesa
˛ wołowego.
Zmiany zachodzace
˛ w wolumenie eksportu wołowiny moga˛
być też cz˛eściowo tłumaczone mniejszym o ok. 39% wolumenem eksportu wołowiny świeżej i chłodzonej na rynek
turecki, który do tej pory był głównym rynkiem zbytu zagranica.
˛ Mniejsze zainteresowanie Turcji polska˛ wołowina˛
spowodowało, że Holandia, która w tym roku (styczeńpaździernik 2012) zwiekszyła
˛
o 18% (r/r) wolumen importu,
stała sie˛ głównym zagranicznym odbiorca˛ polskiej wołowiny.
W pierwszych dziewieciu
˛
miesiacach
˛
tego roku 20% eksportu miesa
˛
wołowego świeżego i chłodzonego, czyli ok.
32 tys. t i 11% miesa
˛
mrożonego, tj. 3,8 tys. t trafiło na
ten rynek. Pozytywna˛ charakterystyka˛ polskiego eksportu
wołowiny jest wysoka dywersyfikacja rynków zbytu. W efekcie czego zmniejszone zainteresowanie Turcji mogło być
zrekompensowane wiekszym
˛
eksportem na rynek holenderski i włoski.
Towar
Polska
Północny
Trzoda
5,35
chlewna
Prosieta
˛ ∗∗∗
175,85
do 20 kg
Byki do 2 lat (URO) 7,17
Byki >2 lat (R)
7,17
Krowy (ROP)
5,15
Jałówki (URO)
6,39
Bydło
6,32
ogółem
Kurcz˛eta
3,65
brojlery
Indory
5,66
Makroregiony∗
Centralny
Pd.-Wsch.
Zachodni∗∗
5,39
5,35
5,39
5,31
160,91
174,21
172,91
166,64
7,04
7,07
4,99
6,12
7,15
7,22
5,15
6,43
7,22
7,11
5,21
6,43
-
5,96
6,35
6,39
-
3,79
3,58
3,60
3,73
5,71
-
-
5,49
Źródło: MRiRW
∗ Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie,
podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świetokrzyskie,
˛
podkarpackie, małopolskie, ślaskie;
˛
Zachodni: opolskie,
dolnoślaskie,
˛
wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie.
∗∗ Region zachodni dla bydła został cz˛eściowo właczony
˛
do regionu centralnego i północnego. ∗∗∗ PLN/szt.
Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce
Tydzień
Trzoda chlewna
t (10-16.12)
5,35 PLN/kg
t/t-1 (3-9.12)
-0,9
t/t-2 (26.11-2.12)
-3,6
t/t-3 (19-25.11)
-6,1
t/t-4 (12-18.11)
-6,8
r/r
-5,4
Bydło
6,32 PLN/kg
-0,5
-0,4
-0,5
0,2
0,2
Kurcz˛eta
3,65 PLN/kg
0,0
-2,3
-3,0
-2,4
0,8
Indory
5,66 PLN/kg
0,3
-1,2
-0,2
0,5
-6,2
Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW
Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesieczne)
˛
Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS
Ceny referencyjne żywca i miesa
˛
w wybranych krajach UE (10-16.12, drób:
3-9.12)
Trzoda chlewna E+S
EUR/100 kg mps
Niemcy
174,42
Francja
157,00
Holandia
159,71
Dania
168,63
Polska
174,62
Czechy
182,13
W˛egry
175,31
Litwa
181,27
Słowacja
185,55
Rumunia
194,74
UE średnio
173,83
Bydło kl. U+R+O
EUR/100 kg mpc
411,78
393,60
342,67
407,20
329,98
345,74
288,23
319,12
362,06
244,09
390,54
Kurcz˛eta tuszki 65%
EUR/100 kg
256,00
230,00
186,00
276,15
129,31
200,06
175,95
154,88
200,01
185,72
193,67
Źródło: KE
4 AgroTydzień
Nr 271 – 24.XII.2012
Mleko
Rynek krajowy
Ceny skupu mleka w Polsce
Ostatnie miesiace
˛ 2012 r. przyniosły poprawe˛ sytuacji na
krajowym rynku mleka. Według najnowszych danych GUS
w listopadzie mleczarnie za surowiec płaciły przecietnie
˛
121,64 zł/hl, tj. wiecej
˛
o ponad 3% wobec października br.
i zaledwie o 4% mniej od niemalże rekordowego listopada
ubiegłego roku. Tym samym cena mleka przekroczyła o 8%
średnia˛ cene˛ notowana˛ w listopadzie w ciagu
˛ ostatnich pie˛
ciu lat.
Warto zwrócić uwage˛ na pogłebiaj
˛
ace
˛ sie˛ regionalne zróżnicowanie cen. W ubiegłym miesiacu
˛ mleko podrożało w najwiekszym
˛
stopniu w województwach o wyższych niż przecietnie
˛
cenach skupu, tj. lubuskim – o prawie 8% w relacji
miesiecznej
˛
do 131,53 PLN/h – warmińsko-mazurskim – o
prawie 4% do 124,16 PLN/hl, oraz zachodniopomorskim –
o 4% do 127,85 PLN/hl. Znacznie niższe przyrosty (poniżej
2% wobec października br.) odnotowano w województwie
podkarpackim i małopolskim, gdzie mleko w skupie jest najtańsze.
Oczekujemy, że w grudniu ceny mleka tradycyjnie już
wzrosna,
˛ natomiast w 2013 r. dynamika wzrostowa prawdopodobnie ulegnie wyhamowaniu. W dalszych miesiacach
˛
możliwe sa˛ nawet niewielkie spadki cen. Niemniej oceniamy, że przez cały rok pozostana˛ one na relatywnie
wysokim poziomie. Szczególnie w II połowie roku bed
˛ a˛
przypuszczalnie wyższe, niż w II połowie 2012 roku. Zważywszy na fakt, że koszty produkcji bed
˛ a˛ sie˛ prawdopodobnie
stabilizowały (a w przypadku nawozów możliwe sa˛ nawet
nieznaczne obniżki), powinno to poprawić opłacalność produkcji mleka w przyszłym roku.
Rynek europejski
Wolumen i ceny skupu mleka w UE
W II półroczu br. na rynku unijnym systematycznie rosły
ceny skupu mleka. Według danych Komisji Europejskiej
w październiku br. średnia ważona cena surowca ukształtowała sie˛ na poziomie 33,0 EUR/100 kg, tj. o ponad
3% wyższym niż we wrześniu 2012 roku. Nadal jednak
mleczarnie płaciły o ponad 5% mniej w porównaniu do analogicznego okresu 2011 roku.
Najwieksze
˛
zmiany ceny (wzrost o ponad 13% w relacji
miesiecznej)
˛
odnotowano na Łotwie, a w przypadku licza˛
cych sie˛ producentów mleka – w Niemczech – wzrost o
prawie 9% m/m do 33,60 EUR/100 kg – oraz we Francji
– o ponad 4% do 30,96 EUR/100 kg.
Rosnacym
˛
cenom towarzyszył spadek wolumenu skupu
mleka. Wprawdzie w ciagu
˛
pierwszych trzech kwartałów
2012 r. mleczarnie w UE-27 zakupiły ogółem 106,6 mln
t surowca, tj. o ponad 1% wiecej
˛
niż w analogicznym
okresie 2011 roku, niemniej już w sierpniu, wrześniu i w
październiku towarowa produkcja mleka była niższa, niż rok
wcześniej. Spadki notowane sa˛ praktycznie w każdym kraju
należacym
˛
do czołówki unijnych producentów (Niderlandy,
Wielka Brytania, Francja), poza Polska.
˛
Przecietne
˛
ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) (10-16.12)
Towar
Polska
Mleko surowe∗∗ 118,85
PMP
1 200,43
OMP
1 064,97
Masło w blok. 1 400,38
Masło konfek. 1 563,34
Ser Edamski
1 429,65
Ser Gouda
1 417,90
Północny
121,37
1 137,95
1 022,02
1 396,06
1 584,08
1 439,81
1 419,34
Makroregiony∗
Centralny
Pd.-Wsch.
116,78
118,93
1 213,96
1 252,81
1 073,02
1 098,36
1 472,56
1 470,66
1 566,87
1 520,14
1 365,19
1 456,85
1 416,74
1 448,38
Zachodni
114,93
1 270,48
1 070,33
1 342,80
1 503,10
nld
1 248,15
Źródło: MRiRW
∗ Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie,
podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świetokrzyskie,
˛
podkarpackie, małopolskie, ślaskie;
˛
Zachodni: opolskie,
dolnoślaskie,
˛
wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie.
∗∗ Dane za październik 2012 r.
Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach
(PLN/szt.) (10-16.12)
Kategoria bydła
Jałówki cielne
Krowy mleczne
Cena
3207,14
zmiana tyg. (w %)
5,4
zmiana roczna (w %)
14,9
Źródło: MRiRW
Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesieczne)
˛
Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW
Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce
Tydzień
Masło ekstra w blokach
(PLN/100 kg)
t (10-16.12)
1 400,38
t/t-1 (3-9.12)
-0,8
t/t-2 (26.11-2.12)
-4,3
t/t-3 (19-25.11)
-2,9
t/t-4 (12-18.11)
5,0
r/r
-6,6
OMP
(PLN/100 kg)
1 064,97
-0,4
-1,1
-1,2
-1,2
6,2
Ser Edamski
(PLN/100 kg)
1 400,38
-1,4
-2,1
-0,1
1,8
0,8
Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW
Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach
UE (10-16.12) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej
(26.11-7.12; F.O.B.) w EUR/100kg
Niemcy
Francja
Holandia
Polska
Czechy
Słowacja
Oceania
Europa Zachodnia
Stałe refundacje
Refundacje przetargowe
Mleko surowe*
OMP
33,60
30,96
32,75
28,95
28,72
29,33
26,76**
-
265
267
264
260
264
269
0,00
-
Masło ekstra
(w blokach)
335
357
342
342
254
346
0,00
-
Źródło: MRiRW, USDA-Agricultural Marketing Service, KE
∗ Dane za październik 2012 r. ∗∗ Nowa Zelandia, Fonterra, październik 2012 r.
5 AgroTydzień
Nr 271 – 24.XII.2012
Owoce i warzywa
Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg)
Rynek krajowy
Korekta wysokości zbiorów owoców i warzyw w kraju
Według najnowszych szacunków GUS, zbiory jabłek w
kraju maja˛ być znacznie wyższe niż oczekiwano wcześniej
i ukształtować sie˛ na poziomie aż 2,88 mln t, co oznacza
wzrost o 15,4% w stosunku do roku poprzedniego. We
wrześniu oczekiwano, że tegoroczne zbiory jabłek ukształtuja˛ sie˛ na poziomie 2,74 mln ton. O wysokim plonowaniu
jabłoni zadecydował w znacznym stopniu korzystny przebieg warunków pogodowych jesienia.
˛ Oznacza to, że bed
˛ a˛
rekordowe. Wcześniej rekordowym pod wzgledem
˛
wielkości
zbiorów jabłek w Polsce był rok 2008, gdzie wyniosły one
2,83 mln t. Przyczyna˛ wzrostu zbiorów na przestrzeni ostatnich lat był również wzrost powierzchni upraw jabłoniowych. W latach 2002-2010 łaczny
˛
areał sadów jabłoniowych w kraju wzrósł o 12,4% do 165,5 tys. ha (dane
Spisu Rolnego). Ponadto GUS ocenia, że powierzchnia
wszystkich sadów w kraju w 2012 roku zwiekszyła
˛
sie˛
o 1,7% (Użytkowanie gruntów powierzchnia zasiewów i
pogłowie zwierzat
˛ gospodarskich w 2012r.) w stosunku do
roku poprzedniego. Świadczy to o ciagle
˛
rosnacym
˛
potencjale produkcyjnym i możliwości dalszego zwiekszania
˛
zbiorów jabłek w kolejnych latach.
Biorac
˛ pod uwage˛ zbiory innych owoców z drzew, GUS
utrzymał szacunki na poziomie zbliżonym do tych z września. Podobnie było jeśli chodzi o owoce jagodowe. Jednakże nieznacznie wyższa niż oczekiwano (o 2%) była produkcja truskawek i wyniosła 150 tys. t, wobec 166 tys. t w
2011 roku.
W góre˛ skorygowano również szacunki zbiorów warzyw
gruntowych. Spadek ich produkcji oszacowany został na
5,2% (do 4,55 mln t) wobec 7,9% prognozowanego
we wrześniu. Warunki pogodowe, podobnie jak w roku
ubiegłym były sprzyjajace
˛
dla wzrostu warzyw. W przypadku cebuli pozwoliły one nawet na zwiekszenie
˛
plonowania. Spadki zbiorów na ogół wynikaja˛ zatem ze zmniejszenia powierzchni upraw w 2011 roku. Zgodnie z
szacunkami zbiory cebuli zostały ocenione na 642 tys.
t (spadek o 5,1% r/r), marchwi na 835 tys. t (- 5,9%),
czyli bed
˛ a˛ wieksze
˛
od tych, których spodziewano sie˛ we
wrześniu. Spadek zbiorów kapusty wynieść ma natomiast,
podobnie jak oczekiwano, 7,4% (1,14 mln t). Wzrosnać
˛
maja˛ z kolei zbiory kalafiorów - o 4,2% do poziomu 246 tys.
t.
GUS zwraca również uwage˛ na ogólnie dość dobra˛
jakość cebuli oraz bardzo dobra˛ jakość marchwi oraz buraków ćwikłowych, co może przyczynić sie˛ do zwiekszenia
˛
wartości przechowalniczej tych warzyw.
Krajowe
Gruszki
Jabłka
Elstar
Gala
Gloster
Jonagored
Ligol
Lobo
Szampion
Importowane
Banany
Cytryny
Pomarańcze
Bronisze
20.12
Min
Max
Poznań
17.12
Min
Max
Łódź
20.12
Min
Max
3,00
3,75
3,00
4,00
1,50
4,50
1,20
1,85
1,20
1,20
1,33
1,25
1,33
1,33
2,33
1,53
1,53
1,53
1,53
1,53
1,00
1,00
2,00
2,00
0,93
0,93
1,20
1,33
1,00
1,00
1,33
2,00
2,00
2,00
0,80
0,80
1,20
1,33
3,86
3,70
3,75
4,44
5,00
5,00
4,00
4,50
4,00
4,44
5,20
4,60
3,50
4,10
2,67
4,44
5,00
3,33
Źródło: MRiRW
Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg)
Krajowe
Buraki ćwikłowe
Cebula biała
Kapusta biała
Marchew
Pietruszka
Pomidory
Sałata (szt.)
Selery
Ziemniaki
Pieczarki
Importowane
Ogórki długie
Pomidory
Bronisze
20.12
Min
Max
Poznań
17.12
Min
Max
0,50
0,55
0,40
0,60
2,00
6,00
2,55
1,80
0,53
6,50
0,75
0,80
0,60
0,80
3,00
8,00
3,33
2,30
0,66
7,50
0,56
0,80
0,52
0,80
2,00
4,00
1,50
1,60
0,53
5,00
6,85
6,00
9,00
8,00
6,67
6,67
Łódź
20.12
Min
Max
0,80
1,00
0,60
1,00
2,40
6,00
1,83
1,80
0,60
6,25
0,40
0,53
0,32
0,80
1,60
0,80
0,80
0,48
1,20
2,40
2,19
1,40
0,53
4,50
2,69
2,00
0,67
6,00
7,33
7,00
7,33
6,92
7,78
7,69
Źródło: MRiRW
Średnie miesieczne
˛
ceny skupu wybranych owoców (PLN/kg)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW
Średnie miesieczne
˛
ceny skupu wybranych warzyw (PLN/kg)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW
6 AgroTydzień
Nr 271 – 24.XII.2012
Pozostałe sektory
Rynek krajowy
Ceny ropy na świecie
Po silnych wzrostach we wrześniu i na poczatku
˛
października spowodowanych zaostrzona sytuacja˛ polityczna˛ na Bliskich Wschodzie w ostatnim kwartale 2012
r. cena ropy naftowej Brent charakteryzowała sie˛ lekka˛
tendencja˛ spadkowa˛ i wynosiła średnio ok. 110 USD
za baryłk˛e. Poza złagodzeniem konfliktu na linii IzraelIran przyczyniła sie˛ do tego nadpodaż surowca na światowych rynkach oraz osłabienie gospodarcze w Chinach,
które sa˛ jednym z głównych odbiorców ropy. Prognozy
dotyczace
˛ przyszłych cen ropy sa˛ zróżnicowane, jednak
wśród ekspertów przeważaja˛ opinie wskazujace
˛ na kontynuacje˛ trendu spadkowego. Według szacunków Miedzy˛
narodowego Funduszu Walutowego w 2013 r. średnia cena
ropy Brent, Dubaj i WTI spadnie o ok. 1% do 105,1 USD
za baryłk˛e. Głównym czynnikiem wpływajacym
˛
na kształtowanie sie˛ cen ropy bedzie
˛
kondycja najbardziej uprzemysłowionych gospodarek świata. Przewidywane spowolnienie gospodarcze w Europie przyczyni sie˛ do spadku
popytu na rope˛ w szczególności w I połowie 2013 r.
Duża niepewność dotyczy sytuacji w USA - z jednej
strony wydaje sie˛ , że w ostatnich miesiacach
˛
gospodarka
wchodziła na ścieżk˛e lekkiego ożywienia, co przekłada sie˛
na wzrost zapotrzebowania na surowce energetyczne, z
drugiej strony istnieje ryzyko zwiazane
˛
z rozwiazaniami
˛
problemów fiskalnych, co może wpłynać
˛ na zahamowanie
wzrostu gospodarczego. Należy jednak zaznaczyć, że słaby
popyt rozwinietych
˛
gospodarek bedzie
˛
rekompensowany
przez zwiekszaj
˛
ace
˛
sie˛ zapotrzebowanie ze strony krajów rozwijajacych
˛
sie.
˛ Natomiast niezmiennie na spadek
notowań ropy powinna wpływać nadpodaż surowca na
świecie. Przyczynia sie˛ do niej rosnace
˛ wydobycie w USA,
które wg Miedzynarodowej
˛
Agencji Energii w ciagu
˛ 8 lat
stana˛ sie˛ najwiekszym
˛
producentem ropy na świecie. Jednocześnie w perspektywie długoterminowej na spadek cen
i popytu bedzie
˛
wpływała rosnaca
˛ presja na wzrost efektywności energetycznej wspierana przez restrykcyjne wymogi
środowiskowe.
Natomiast najwiekszym
˛
zagrożeniem mogacym
˛
wywołać
wzrost cen ropy jest ryzyko zaostrzenia konfliktu na Bliskim
Wschodzie, choć wg analityków XTB w obliczu złagodzenia
sytuacji na koniec 2012 r. i problemów gospodarczych
Iranu, rozwiazanie
˛
zbrojne jest mało prawdopodobne.
Powyższe czynniki wywołujace
˛ spadek cen ropy powinny
przełożyć sie˛ na spadek cen hurtowych paliw w Polsce,
który bedzie
˛
wspomagany przez przewidywane umocnienie
sie˛ złotego wobec dolara.
Należy jednak zaznaczyć, że nie zawsze obniżka cen hurtowych znajduje odzwierciedlenie w kształtowaniu sie˛ cen
detalicznych. Jednak w obliczu osłabienia gospodarczego
w I połowie 2013 r. ceny detaliczne powinny spadać ,
choć wg specjalistów E-petrol trwała obniżka cen benzyny
poniżej 5 zł/litr jest mało prawdopodobna. W II połowie 2013
r. wraz z ożywieniem sie˛ sytuacji gospodarczej ceny paliw
moga˛ ponownie wzrosnać.
˛
Ceny surowców energetycznych (PLN/l) (Olej napedowy,
˛
LPG 30.11;
Olej opałowy 5.12)
Rodzaj
Cena
Olej
napedowy
˛
LPG
5,61
2,74
pn.
3,86
Olej opałowy
centr.
pd.-wsch.
3,87
3,85
zach.
3,85
Opracowanie na podstawie danych ze stron http://www.olej-opalowy.pl, http://www.bankier.pl
Ceny detaliczne środków do produkcji rolnej∗ (z VAT) - III kw. 2012
Nawozy
Azotowe
Saletra amonowa 34%
Mocznik
Saletrzak
Potasowe
Sól potasowa 60%
Siarczan potasu
Fosforowe
Superfosfat 40%
Superfosfat pojedyńczy%
Fosforan amonu
Wapniowe
Saletra wapniowa
Wapno tlenkowe 50%
Wieloskładnikowe
Amofoska 4-16-18
Polifoska 4-12-31
Polifoska 6-20-30
Polifoska 8-24-24
PLN/t
1300-1550
1650-1850
1200-1450
1900-2200
2420-2830
1700-1950
1005-1025
2400-2550
1400-1450
110-250
1740-1750
1776-1785
1830-1850
2046-2060
∗ Średnie ceny wg CDR oraz przeprowadzonej ankiety w dniach 12-13.10.2012r.
Ceny sprzedaży pełnoporcjowych mieszanek paszowych (bez VAT) (PLN/t)
Miesiac
˛
Bydło
Krowy mleczne
Cieleta
˛
Mlekozastepcze
˛
Drób
Kurcz˛eta - grower/finisher
Indyki - grower/finisher
Nioski
Trzoda chlewna
Prestarter/starter
Grower/finisher
Lochy
IX 12
X 12
XI 12
XI 12/XI 11
1 246
1 454
4 308
1 223
1 437
4 291
1 207
1 442
4 319
17,8 %
9,9 %
6,0 %
1 574
1 635
1 244
1 554
1 628
1 245
1 541
1 592
1 226
17,7 %
13,7 %
20,2 %
1 699
1 298
1 240
1 693
1 286
1 236
1 753
1 269
1 248
18,3 %
20,0 %
18,2 %
Źródło: MRiRW
Średnie ceny gruntów ornych w obrocie prywatnym (PLN) (II kw. 2012 r.)
Województwo
Przecietnie
˛
Dolnoślaskie
˛
22382,3
Kujawsko-pomorskie
32721,4
Lubelskie
17410,6
Lubuskie
13558,5
Łódzkie
23255,1
Małopolskie
18735,4
Mazowieckie
27406,5
Opolskie
28333,1
Podkarpackie
14038,3
Podlaskie
26450,2
Pomorskie
25389,2
Ślaskie
˛
23987,8
Świetokrzyskie
˛
16116,7
Warmińsko-mazurskie 19337,0
Wielkopolskie
34867,3
Zachodniopomorskie
16224,6
Polska
25033,7
Dobre (I-IIIa)
29465,3
41587,1
23457,4
16020,0
31036,9
20431,4
37872,3
37888,2
16268,7
30142,9
31995,7
30373,9
22173,6
20297,3
43961,1
18825,0
31120,7
Średnie (IIIb-IV)
20800,6
31804,5
15985,7
14444,8
23792,1
17481,3
26972,8
26755,9
13298,3
28443,5
26090,8
24623,9
14105,6
19719,9
35276,8
16196,1
24976,0
Słabe (V-VI)
16002,7
21357,9
11717,8
10953,8
16902,3
16461,4
21530,6
19044,9
10957,4
22692,6
20967,4
17401,5
9436,5
17902,3
26180,6
13896,2
19325,9
Źródło: GUS
7 AgroTydzień