pdf, 276 kB

Nr 208 – 19 września 2011
Bank BGŻ
ul. Kasprzaka 10/16
01-211 Warszawa
tel. 22 860 44 00
fax. 22 860 58 68
http://www.bgz.pl
Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych
[email protected]
Zboża:
• Według wrześniowego raportu Strategie Grains, podaż pszenicy konsumpcyjnej w sezonie 2010/2011 w
UE-27 wzrośnie w skali roku o 14, 5 mln t do 83,5 mln ton.
• Krajowa podaż pszenicy konsumpcyjnej wg najnowszego raportu Strategie Grains osiagnie
˛
poziom 4,5 mln
ton (+ 300 tys. t r/r).
Rośliny oleiste:
Główny Ekonomista
Dyrektor Departamentu
Dariusz Winek
tel. +48 22 860 43 56
[email protected]
• Opracowany przez FAO indeks światowych cen olejów i tłuszczów, w sierpniu br. wyniósł 244 punkty (co
oznacza, iż w sierpniu br. ceny monitorowane przez FAO były o 144% wyższe niż przecietnie
˛
w latach 20022004).
• Mimo że wartość omawianego indeksu od marca br. pozostaje w tendencji spadkowej, wciaż
˛ kształtuje sie˛
ona na historycznie wysokich poziomach.
Analizy rynków rolnych
Marta Skrzypczyk
Kierownik Zespołu; rynek mleka
tel. 22 860 59 55
[email protected]
Izabela Dabrowska-Kasiewicz
˛
rynek zbóż, środków produkcji
tel. 22 860 56 54
[email protected]
Mariusz Dziwulski
rynek owoców i warzyw
tel. 22 860 46 31
[email protected]
Anna Jaworowska
rynek roślin oleistych
tel. 22 860 52 23
[email protected]
Michał Koleśnikow
rynek miesa
˛
tel. 22 860 50 58
[email protected]
Danych dostarcza:
Sparks Polska, KE, Reuters
GUS, MRiRW, IERiGŻ
AgroTydzień w TV Biznes
- premiera w każda˛ środe˛ o 20:25.
Analizy, opinie, wypowiedzi
ekspertów
Mieso:
˛
• Pogłowie trzody chlewnej w lipcu br. wynosiło 13,5 mln szt. i było o 9,1% niższe niż przed rokiem.
• Nadal bardzo wysokie sa˛ ceny bydła w UE.
Mleko:
• Ostatnie miesiace
˛ przyniosły wyraźne pogorszenie uwarunkowań popytowych na światowym rynku mleka.
• Niemniej,obniżki globalnych cen mleka powinny stymulować powrót do zakupów przez Bliski Wschód, Afryk˛e
Północna˛ czy Brazylie.
˛ Redukcja popytu importowego nastapi
˛ prawdopodobnie jedynie w przypadku Rosji.
Owoce i warzywa:
• W pierwszym półroczu br. znacznie wzrósł eksport krajowych warzyw spod osłon, zmniejszył sie natomiast
eksport niektórych warzyw gruntowych.
Pozostałe sektory:
• Według GUS, przecietny
˛
poziom cen gruntów ornych w obrocie miedzys
˛
asiedzkim
˛
w II kw. 2011 r. osiagn
˛ ał˛
wartość 20 158 PLN/ha, co oznacza wzrost o 3,7% na przestrzeni kwartału.
Ważne daty:
Wydarzenie
Data
do 19.10.2011
Złożenie w ARR rocznego sprawozdania z wielkości produkcji cukru w roku gospodarczym
2010/2011.
do 31.10.2011
Złożenie w ARR rocznego sprawozdania z wielkości produkcji izoglukozy w roku gospodarczym
2010/2011.
Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej
Produkt
Pszenica
Buraki cukrowe
Odtłuszczone mleko w proszku
Masło w blokach
∗
Cena (w EUR)
26,29 EUR/t
169,80 EUR/ 100 kg
246,39 EUR/ 100 kg
Cena (w PLN*)
103,97 PLN/t
-
Od
01.06.2011
01.10.2010
01.09.2011
01.09.2011
Do
31.10.2011
30.09.2011
29.02.2012
29.02.2012
Według fixingu z dnia 29.07.2011 r. z wyjatkiem
˛
buraków cukrowych - w oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2010 r.
Średniotygodniowe kursy walutowe
Tydzień EUR/PLN
22-28.08
4,16
29.08-04.09 4,16
05-11.09
4,26
12-18.09
4,35
USD/PLN
2,88
2,90
3,04
3,17
GBP/PLN
4,73
4,71
4,87
5,00
PLN/UAH
2,78
2,76
2,63
2,52
PLN/RUB
10,04
9,99
9,74
9,60
Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendacje˛ do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie
opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa˛ wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga˛ ulec zmianie bez zapowiedzi.
Żadna cz˛eść jak i całość utworów zawartych w publikacji „AgroTydzień”, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i
w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie
˛
z szeroko pojet
˛ a˛ digitalizacja,
˛ fotokopiowaniem lub
kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba˛ w Warszawie. Jakiekolwiek użycie
lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w „AgroTydzień”, w całości lub w cz˛eści, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A.
jest zabronione pod groźba˛ kary i może być ścigane prawnie.
Nr 208 – 19 września 2011
Zboża
Przecietne
˛
ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiebiorstwa
˛
dokonujace
˛ zakupu zbóż (29.08-04.09)
Rynek krajowy i europejski
We wrześniowym raporcie Strategie Grains autorzy skorygowali w dół prognozy dla sezonu 2011/2012 w zakresie
udziału pszenicy o parametrach konsumpcyjnych w całkowitych zbiorach tego zboża zarówno w UE-27, jak i w Polsce. W sierpniu oczekiwano, że udział ten w kraju wyniesie aż 68%, podczas gdy obecnie szacowany jest na poziomie 50%, co przekłada sie˛ na prognozowana˛ podaż krajowa˛
pszenicy konsumpcyjnej na poziomie 4,5 mln ton (+ 300
tys. t r/r). Niemniej jednak, nadal oznacza to nieznaczna˛ poprawe˛ wobec ubiegłego sezonu 2010/2011, gdy ocenia sie,
˛
iż jedynie 45% ziarna pszenicy zebranego w Polsce nadawało sie˛ do przemiału.
We Wspólnocie prognozuje sie,
˛ iż udział pszenicy konsumpcyjnej w całkowitej tegorocznej produkcji wyniesie
65%, wobec 54% przed rokiem. W sierpniu prognozy były
nieco bardziej optymistyczne, gdyż zakładały ten odsetek
na poziomie 67%.
Jednakże, przedstawione w raporcie dane wskakuja˛ na
znaczna˛ poprawe˛ sytuacji w stosunku do roku ubiegłego.
Biorac
˛ pod uwage˛ szacunki tegorocznych zbiorów pszenicy
ogółem w UE-27 na poziomie 129 mln t, podaż pszenicy
konsumpcyjnej wg najnowszych szacunków wzrosłaby w
skali roku o 14, 5 mln t do 83,5 mln ton.
Mimo wszystko spodziewamy sie,
˛ iż premia za jakość na
polskim rynku zbóż utrzyma sie˛ na relatywnie wysokim poziomie. Wpływ na to bedzie
˛
mieć oczekiwany stosunkowo
duży popyt na zboża o parametrach konsumpcyjnych ze
strony Niemiec, gdzie podaż tych zbóż, mimo poprawy sytuacji w porównaniu z ubiegłym sezonem, pozostaje poniżej
średniej wieloletniej (patrz tabela poniżej). Ponadto, co najmniej w kolejnych trzech miesiacach,
˛
duży wpływ na kształtowanie sie˛ cen, w tym premii za jakość, bed
˛ a˛ mieć nie tylko
czynniki popytowo - podażowe, lecz także nastroje budowane doniesieniami o słabej jakości tegorocznych zbóż w
kraju.
Z danych Ministerstwa Rolnictwa wynika, iż w pierwszej połowie września różnica pomiedzy
˛
cena˛ pszenicy konsumpcyjnej i paszowej średnio w kraju oscylowała w granicach
110 PLN/t. Jednakże, dane Sparksa wskazuja,
˛ iż różnica
ta była o 30-40 PLN/t wyższa. Wg Sparksa na poczatku
˛
ubiegłego tygodnia ceny pszenicy paszowej wahały sie˛ w
kraju w granicach 670-760 PLN/t, a konsumpcyjnej 820900 PLN/t.
Udział pszenicy o parametrach konsumpcyjnych w całkowitych zbiorach tego
zboża w całej UE-27 oraz wybranych państwach członkowskich
Producent
Polska
Niemcy
Czechy
W˛egry
Francja
EU-27
2008/2009
80%
91%
91%
60%
90%
68%
Źródło: Strategie Grains, IX 2011 r.
∗ szacunek
∗∗ prognoza
2 AgroTydzień
2009/2010
80%
92%
50%
60%
82%
66%
2010/2011*
45%
43%
50%
50%
89%
54%
2011/2012**
50%
75%
75%
80%
91%
65%
Towar
Rodzaj
Polska
Kons.
Pasz.
Kons.
Żyto
Pasz.
Kons.
Jeczmie
˛
ń
Pasz.
Brow.
Kukurydza Pasz.
Kons.
Owies
Pasz.
Pszenżyto Pasz.
817
704
812
644
678
692
836
921
661
557
652
Pszenica
Makroregiony∗
CentralnoWschodni
835
694
813
683
692
687
nld
847
nld
544
655
Południowy
786
682
739
nld
660
645
nld
865
nld
–
626
PółnocnoZachodni
835
711
819
629
676
695
841
nld
668
567
651
Źródło: MRiRW
∗ Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy:
dolnoślaskie,
˛
małopolskie, opolskie, świetokrzyskie,
˛
podkarpackie, ślaskie;
˛
Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie,
lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie
nld – niewystarczajaca
˛ liczba danych
Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce
Pszenica
kons.
817
0,63
0,25
1,78
0,87
12,18
Tydzień
t (05-11.09) PLN/t
t /t-1 (29.08-04.09)
t/t-2 (22-28.08)
t/t-3 (15-21.08)
t/t-4 (08-14.08)
r/r
Żyto
kons.
812
0,93
3,20
8,53
12,06
40,11
Jeczmie
˛
ń
paszowy
692
1,83
3,86
4,27
2,16
17,97
Kukurydza
paszowa
921
-9,87
-13,17
-11,53
-9,73
21,30
Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW
Przecietne
˛
ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesieczne)
˛
Źródło: GUS
Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; (22-28.08)
Pszenica
konsum.
Hiszpania
212
Niemcy
211
Czechy
215
Słowacja
221
W˛egry
181
UE-27
202
Polska
193
UE-27=100 95
zmiana
tyg. (%)
1,66
1,64
5,17
bd
0,33
2,44
-2,04
-
Jeczmie
˛
ń
paszowy
204
193
165
153
174
184
161
88
zmiana
tyg. (%)
bd
10,33
2,70
-2,32
1,31
1,95
0,29
-
Kukurydza
paszowa
244
248
bd
bd
185
229
242
106
zmiana
tyg. (%)
bd
-0,98
bd
bd
-20,83
-4,56
-5,27
-
Źródło: MRiRW
Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z 16.09.2011 r.
Giełda Zboże
kukurydza
CBOT
pszenica SRW
MGE
pszenica DNS
KCBT pszenica HRW
MATIF∗ pszenica
LIFFE∗∗ pszenica
XII 11
272,43
252,87
314,60
288,07
197,00(XI)
161,75(XI)
III 12
277,70
266,98
313,13
290,13
197,00(I)
163,75(I)
V 12 VII 12
280,20
274,92
314,01
295,93
197,50 (III)
165,75 (III)
282,27
277,27
313,42
295,79
198,50 (V)
168,00 (V)
Źródło: Reuters
CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange;
∗ MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t)
∗∗ LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t)
Nr 208 – 19 września 2011
Oleiste
Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) (05-11.09)
Rynek światowy
Wysokie światowe ceny olejów/tłuszczów
Tydzień
Rzepak
W sierpniu br. opracowany przez Organizacje˛ Narodów
Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) indeks
światowych cen żywności osiagn
˛ ał˛ poziom 231 punktów.
Tym samym pozostał właściwie niezmieniony wobec lipca
br. Z drugiej strony, jego wartość była o 26% wyższa wobec
odnotowanej w analogicznym okresie 2010 roku.
Jeśli chodzi o indeks światowych cen olejów i tłuszczów, w
sierpniu br. wyniósł on 244 punkty (co oznacza, iż w sierpniu br. ceny monitorowane przez FAO były o 144% wyższe
niż przecietnie
˛
w latach 2002-2004). Mimo że wartość omawianego indeksu od marca br. pozostaje w tendencji spadkowej, wciaż
˛ kształtuje sie˛ na historycznie wysokich poziomach.
W analizowanym okresie na światowe ceny olejów/tłuszczów oddziaływał m.in. wzrost światowej produkcji
i potencjału eksportowego dla olejów palmowego i słonecznikowego. Mimo niesprzyjajacych
˛
warunków pogodowych w
Stanach Zjednoczonych, które sa˛ najwiekszym
˛
globalnym
producentem soi, silnemu wzrostowi cen oleju sojowego
przeciwdziałały wieksze
˛
niż oczekiwano wcześniej zapasy
soi w krajach bed
˛ acych
˛
głównymi jej eksporterami.
t (05-11.09)
t/t-1 (29.08-04.09)
t/t-2 (22-28.08)
t/t-3 (15-21.08)
t/t-4 (08-14.08)
r/r
(PLN/t)
1863
-0,43
0,54
2,87
3,73
45,21
Prognozy zasiewów rzepaku ozimego pod przyszłoroczne zbiory (Ukraina)
Światowe jednostki/agencje analityczne wielokrotnie informowały już o niższej globalnej produkcji rzepaku w bieżacym
˛
sezonie 2011/2012. Ostatnie szacunki amerykańskiego Departamentu ds. Rolnictwa (USDA) z września br.
mówia˛ o globalnych zbiorach na poziomie ok. 59,1 mln t
wobec 60,1 mln t w sezonie poprzednim 2010/2011. Istotny
spadek produkcji nastapił
˛ m.in. w UE, która od lat jest liderem w światowej produkcji i konsumpcji rzepaku.
Wbrew wcześniejszym oczekiwaniom, również na Ukrainie,
która należy do czołówki światowych eksporterów rzepaku
tegoroczne jego zbiory, okazały sie˛ być niższe od ubiegłorocznych, o czym już pisaliśmy (Agrotydzień nr 200, z 25
lipca br.).
Jeśli chodzi o powierzchnie˛ zasiewów rzepaku pod przyszłoroczne zbiory, jak poinformował ukraiński minister rolnictwa Mykola Prysiazhniuk, oczekuje sie,
˛ że może ona być
zbliżona do tych w roku ubiegłym, czyli ok. 952 tys. ha. Ocenia sie,
˛ że na chwile˛ obecna˛ rzepak ozimy zasiano na powierzchni 791 tys. ha (za UkrAgroConsult).
Olej rzepakowy
rafinowany
(PLN/t)
4394
1,81
2,57
-0,11
4,82
29,92
Śruta
rzepakowa
(PLN/t)
692
1,17
2,82
4,85
5,33
11,97
Makuch
rzepakowy
(PLN/t)
856
13,23
10,45
10,74
13,08
21,25
Źródło: MRiRW
Światowe ceny olejów i oleistych
Źródło: Oil World
Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z 16.09.2011 r.
Termin
dostawysoja USD/t
XI 11
498,03
I 12
502,29
III 12
505,30
V 12
507,21
VIII 12
CBOT
śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg)
348,70(X)
355,30
358,70
360,50
MATIF (EUR/t)
rzepak
442,00
429,50 (II)
423,50
407,00
Źródło: Reuters
CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France
Ceny rzepaku na giełdzie Matif
Notowania cen rzepaku na europejskiej giełdzie Matif w
ostatnim tygodniu osłabły. W dniu 16.09 br. osiagn
˛ eły
˛ one
wartość 442 EUR/t (kontrakt najbliższy listopad 2011), co
oznacza zniżk˛e o 1,7% t/t. Nieco wiekszy
˛
spadek w ujeciu
˛
procentowym odnotowano w przypadku kontraktu lutowego
2012 (o 1,9% t/t, do 429,5 EUR/t). Osłabieniu cen sprzyjaja˛
obniżki cen kanadyjskiej canoli oraz soi na amerykańskim
rynku.
3 AgroTydzień
Nr 208 – 19 września 2011
Mieso
˛
Przecietne
˛
ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) (05-11.09)
Rynek krajowy
Pogłowie trzody chlewnej
W ubiegłym tygodniu GUS opublikował dane o pogłowiu
według stanu na ostatni dzień lipca bieżacego
˛
roku. Jak
wynika z tych danych, pogłowie wzrosło w stosunku do
poprzedniego badania z marca br., ale było jednocześnie
o 9,1% niższe niż w lipcu 2010 roku. Oznacza to kontynuacje˛ trendu spadkowego i prawdopodobnie bedzie
˛
oznaczało spadek pogłowia podczas nastepnego
˛
badania.
Według GUS pogłowie trzody chlewnej w lipcu br. wyniosło
13,5 mln sztuk, tj.obniżyło sie˛ w skali roku o 1,4 mln sztuk.
Oczywiście jest to konsekwencja˛ niskiej opłacalności tego
kierunku produkcji. Wynikała ona z rekordowo wysokich cen
zbóż paszowych pod koniec ubiegłego roku i w pierwszej
połowie bieżacego
˛
roku. Dla przykładu w pierwszym półroczu za kilogram żywca można było kupić przecietnie
˛
około
3,4 kg pełnoporcjowej mieszanki paszowej, w porównaniu
z 4,0 kg w pierwszej połowie 2010 roku. Obserwowana na
poczatku
˛
tego roku relacja wymienna była porównywalna z
ta˛ wystepuj
˛ ac
˛ a˛ na poczatku
˛
2008 roku.
Przedstawione przez GUS dane sa˛ jednak pewnym zaskoczeniem. Po bardzo słabych danych za marzec (pogłowie na poziomie 13,1 mln szt.), można było oczekiwać, że
obecne dane wykaża˛ nie tylko dużo wiekszy
˛
spadek w skali
roku, ale również obniżk˛e w stosunku do marca. Trudno wytłumaczyć, co stoi za relatywnie dużym wzrostem pogłowia
wobec poprzedniego badania. Wprawdzie dane Ministerstwa Finansów (za MRiRW) potwierdzaja˛ wzrost importu
trzody chlewnej z Danii w pierwszej połowie tego roku, ale
nie jest on aż tak duży, aby wytłumaczyć w całości wzrost
pogłowia warchlaków i tuczników wzgledem
˛
marca.
Wzrost pogłowia świń w okresie pomiedzy
˛
marcem a lipcem
może być troche˛ mylacy.
˛ Obecnie mało wskazuje na to, aby
mógł on oznaczać odwrócenie tendencji spadkowej w pogłowiu. Nadal bardzo mocno maleje liczebność stada loch
prośnych. W lipcu było ono o 15% niższe niż rok wcześniej.
Prawdopodobnie sytuacja panujaca
˛ na rynku trzody chlewnej bedzie
˛
zachecała
˛
do dalszego zwiekszania
˛
importu prosiat,
˛ ale trudno powiedzieć czy bedzie
˛
on w stanie zrównoważyć w najbliższych miesiacach
˛
spadek produkcji prosiat
˛
w stadach krajowych.
Dlatego też przedstawione przez GUS dane oznaczaja˛
prawdopodobnie, że cz˛eść zakładów ubojowych może mieć
jeszcze wieksze
˛
problemy z zapewnieniem wystarczajaco
˛
dużych dostaw krajowych tuczników. Marże ubojowe moga˛
w najbliższych miesiacach
˛
ulec dalszemu ograniczeniu.
Rynek europejski
Ceny bydła w UE
Nadal bardzo wysokie sa˛ ceny bydła w UE. Wprawdzie po
kilku tygodniach silnych wzrostów, w drugim tygodniu września (5-11.09) cena młodych byków nieznacznie spadła, to
na poziomie 3,53 EUR/kg (wbc, klasy U,R,O) jest o 12%
wyższa niż przed rokiem i o 4% wyższa niż przed miesia˛
cem.
Towar
Polska
Północny
Trzoda
4,93
chlewna
Prosieta
˛ ∗∗∗
130,73
do 20 kg
Byki do 2 lat (URO) 6,93
Byki >2 lat (R)
6,89
Krowy (ROP)
4,62
Jałówki (URO)
5,65
Bydło
5,86
ogółem
Kurcz˛eta
3,89
brojlery
Indory
5,93
Makroregiony∗
Centralny
Pd.-Wsch.
Zachodni∗∗
4,92
5,05
4,91
4,90
110,95
123,96
156,44
123,48
6,63
6,59
4,51
5,30
7,01
6,91
4,61
5,76
6,92
6,97
4,70
5,68
-
5,50
5,96
5,89
-
3,94
3,89
3,95
3,86
5,89
-
-
6,04
Źródło: MRiRW
∗ Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie,
podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świetokrzyskie,
˛
podkarpackie, małopolskie, ślaskie;
˛
Zachodni: opolskie,
dolnoślaskie,
˛
wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie.
∗∗ Region zachodni dla bydła został cz˛eściowo właczony
˛
do regionu centralnego i północnego. ∗∗∗ PLN/szt.
Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce
Tydzień
Trzoda chlewna
t (05-11.09)
4,93 PLN/kg
t/t-1 (29.08-04.09)
1,6
t/t-2 (22-28.08)
2,6
t/t-3 (15-21.08)
3,7
t/t-4 (08-14.08)
4,3
r/r
15,4
Bydło
5,86 PLN/kg
-0,6
1,1
1,8
4,2
29,1
Kurcz˛eta
3,89 PLN/kg
1,4
0,2
0,0
-0,1
12,2
Indory
5,93 PLN/kg
0,3
-0,7
-2,2
-2,4
20,8
Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW
Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesieczne)
˛
Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS
Ceny referencyjne żywca i miesa
˛
w wybranych krajach UE (05-11.09)
Trzoda chlewna E+S
EUR/100 kg mps
Niemcy
158,10
Francja
143,00
Holandia
141,29
Dania
139,09
Polska
155,28
Czechy
158,81
W˛egry
155,41
Litwa
150,17
Słowacja
165,82
Rumunia
166,26
UE średnio
155,08
Bydło kl. U+R+O
EUR/100 kg mpc
361,34
349,67
310,26
369,33
310,64
319,70
293,71
321,54
264,33
352,72
Kurcz˛eta tuszki 65%
EUR/100 kg
256,00
225,00
193,00
256,63
144,98
180,82
165,76
157,08
182,24
159,06
193,65
Źródło: KE
4 AgroTydzień
Nr 208 – 19 września 2011
Mleko
Rynek światowy
Globalny popyt na przetwory mleczarskie
Ostatnie miesiace
˛
przyniosły wyraźne pogorszenie uwarunkowań popytowych na światowym rynku mleka. W krajach UE oraz w Stanach Zjednoczonych w III kwartale zamiast ożywienia obserwuje sie˛ osłabienie gospodarcze, nadal mamy do czynienia z trudna˛ sytuacja˛ na rynku pracy,
obniżajacymi
˛
sie˛ realnymi dochodami oraz rosnacymi
˛
cenami detalicznymi. W efekcie w USA do spadku sprzedaży
detalicznej przetworów mleczarskich doszło jeszcze wyhamowanie trendów wzrostowych w sprzedaży artykułów do
punktów gastronomicznych.
W krajach rozwijajacych
˛
sie˛ sytuacja pozostaje znacznie
bardziej zróżnicowana. W Chinach czy Wietnamie przedsiebiorstwa
˛
mleczarskie nadal notuja˛ dwucyfrowy wzrost
sprzedaży. Na Bliskim Wschodzie, pomimo zawirowań politycznych, popyt na mleko utrzymuje sie˛ na wysokim poziomie. Z drugiej strony na Filipinach wysokie ceny żywności i paliw przekładaja˛ sie˛ na stagnacje˛ spożycia artykułów
mlecznych.
Dostepne
˛
dane handlowe wskazywałyby, iż w II kwartale br.
popyt importowy był nadal wysoki. Sprzedaż zagraniczna
realizowana przez siedmiu najwiekszych
˛
eksporterów wzrosła w tym okresie o 9% wobec analogicznego okresu ubiegłego roku. Warto jednak zwrócić uwage,
˛ iż dane te „maskuja“
˛ stopniowy spadek zakupów dokonywanych przez
Rosje,
˛ Chiny czy Algierie,
˛ które w lipcu br. zaimportowały
o 12% mniej przetworów niż jeszcze miesiac
˛ wcześniej.
IV kwartał br. może przynieść jedynie niewielka˛ poprawe˛
sytuacji w krajach rozwinietych.
˛
Dlatego też przedsiebior˛
stwa mleczarskie z tych regionów, jeżeli bed
˛ a˛ chciały rozwijać działalność, bed
˛ a˛ w wiekszym
˛
stopniu uzależnione od
eksportu. Ten jednak, według ekspertów Rabobanku, powinien utrzymywać sie˛ na wysokim poziomie. Import zwiek˛
sza˛ prawdopodobnie Chiny ze wzgledu
˛
na wyczerpujace
˛
sie˛ powoli zapasy zgromadzone na poczatku
˛
roku, jak też i
wysokie ceny mleka na rynku lokalnym, umacniajacego
˛
sie˛
yuana oraz tanienie przetworów mleczarskich na rynkach
światowych.
Ostatnie obniżki globalnych cen mleka powinny także stymulować powrót do zakupów przez Bliski Wschód, Afryk˛e
Północna˛ czy Brazylie.
˛ Redukcja popytu importowego nastapi
˛ prawdopodobnie jedynie w przypadku Rosji.
Podsumowujac
˛ Rabobank szacuje, iż czołowi importerzy
zakupia˛ wiecej
˛
przetworów niż przecietnie
˛
w każdym z poprzednich kwartałów br., niemniej prawdopodobnie mniej
niż w ubiegłym roku. Mimo tego eksporterzy moga˛ mieć
problemy ze sprzedaża˛ swoich produktów, bowiem produkcja mleka rośnie jeszcze szybciej. W okresie maj-lipiec br.
u głównych eksporterów przekroczyła ona o 1,6% poziom z
analogicznego okresu ubiegłego roku.
Przecietne
˛
ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) (05-11.09)
Towar
Polska
Mleko surowe∗∗ 120,06
PMP
1 187,10
OMP
900,04
Masło w blok. 1 507,75
Masło konfek. 1 598,65
Ser Edamski
1 361,37
Ser Gouda
1 344,97
Północny
123,22
1 160,14
910,44
1 487,36
1 577,27
1 367,27
1 354,59
Makroregiony∗
Centralny
Pd.-Wsch.
118,87
115,59
1 291,51
1 147,96
899,48
874,93
1 556,31
1 471,64
1 614,04
1 643,86
1 362,76
1 296,94
1 346,97
1 320,93
Źródło: MRiRW
∗ Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie,
podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świetokrzyskie,
˛
podkarpackie, małopolskie, ślaskie;
˛
Zachodni: opolskie,
dolnoślaskie,
˛
wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie.
∗∗ Dane za lipiec 2011 r.
Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach
(PLN/szt.) (05-11.09)
Kategoria bydła
Jałówki cielne
Krowy mleczne
Cena
2790,00
2679,63
zmiana tyg. (w %)
-3,3
1,2
zmiana roczna (w %)
4,8
6,8
Źródło: MRiRW
Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesieczne)
˛
Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW
Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce
Tydzień
Masło ekstra w blokach
(PLN/100 kg)
t (05-11.09)
1 507,75
t/t-1 (29.08-04.09)
0,9
t/t-2 (22-28.08)
-0,3
t/t-3 (15-21.08)
2,1
t/t-4 (08-14.08)
1,7
r/r
8,1
OMP
(PLN/100 kg)
900,04
-0,4
0,6
0,3
0,3
5,0
Ser Edamski
(PLN/100 kg)
1 361,37
1,0
1,6
1,8
3,2
12,2
Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW
Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach
UE (05-11.09) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej
(05-16.09; F.O.B.) w EUR/100kg
Niemcy
Francja
Holandia
Polska
Czechy
Słowacja
Oceania
Europa Zachodnia
Stałe refundacje
Refundacje przetargowe
Mleko surowe*
OMP
34,39
33,79
38,00
29,90
33,15
31,61
30,42**
-
230
238
227
212
254
227
0,00
-
Źródło: MRiRW, USDA-Agricultural Marketing Service, KE
∗ Dane za czerwiec 2011 r. ∗∗ Nowa Zelandia, Fonterra, czerwiec 2011 r.
5 AgroTydzień
Zachodni
117,08
1 183,91
896,01
1 561,77
1 604,85
nld
1 247,21
Masło ekstra
(w blokach)
403
402
402
356
310
406
0,00
-
Nr 208 – 19 września 2011
Owoce i warzywa
Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg)
Rynek krajowy
Eksport krajowych warzyw w okresie I-VI 2011 r.
Według Biuletynu IERiGŻ-PIB (Rynek Rolny, wrzesień
2011), w pierwszym półroczu bieżacego
˛
roku wolumen eksport polskich warzyw świeżych wzrósł nieznacznie (bo zaledwie o 1,6%) w porównaniu do pierwszych sześciu miesiecy
˛ roku poprzedniego. Jednak jeśli wziać
˛ pod uwage˛ poszczególne gatunki warzyw, można zauważyć pewne zróżnicowanie zarówno pod wzgledem
˛
wolumenu, jak i wartości eksportu. Np. eksport krajowych pomidorów od stycznia
do czerwca br. wyniósł 30,8 tys. ton i był aż o 33% wyższy w porównaniu do analogicznego okresu w 2010 roku.
Wzrost ten byłby wyższy, gdyby nie kryzys na rynku i rosyjskie embargo na eksport warzyw świeżych z Unii Europejskiej, wprowadzone na poczatku
˛
czerwca br. Należy zaznaczyć, że właśnie czerwiec jest miesiacem,
˛
w którym przypada kumulacja eksportu polskich pomidorów, w znacznej
cz˛eści trafiajacych
˛
za wschodnia˛ granice.
˛ Według zaprezentowanych przez Instytut danych, w czerwcu tego roku
Polska wyeksportowała 12,3 tys. ton pomidorów, czyli o 8%
mniej niż w tym samym okresie rok wcześniej.
Podobnie było w przypadku ogórków spod osłon, których
eksport w pierwszym półroczu wzrósł aż o blisko 40%. W
samym czerwcu jednak odnotowano spadek o 16,1% w odniesieniu do czerwca 2010 r.
Eksport niektórych warzyw gruntowych nie wykazywał jednak podobnych tendencji. Np. w pierwszych sześciu miesiacach
˛
br. eksport cebuli z Polski zmniejszył sie˛ o ok. 17%,
a marchwi aż o 37% w porównaniu z analogicznym okresem w roku poprzednim. Przyczyna˛ spadków była nie tylko
mniejsza dostepność
˛
warzyw spowodowana niskimi zbiorami, ale także słaba jakość przechowalnicza ograniczajaca
˛
ich podaż w pierwszych miesiacach
˛
br. Ponadto warzywa,
takie jak cebula z trudem rywalizowały na rykach zagranicznych z tanim produktem holenderskim.
Porównujac
˛ te dwa okresy należy jednak zwrócić uwage˛
na dość znaczacy
˛ wzrost wartości eksportu krajowych warzyw (o 18,1%). Było to spowodowane ich zdecydowanie wyższymi cenami. Dla przykładu kapusta, której wartość eksportu w analizowanym okresie wzrosła aż o 64%
(przy wzroście wolumenu zaledwie o 1,7%), w pierwszym
półroczu 2011 roku kosztowała w eksporcie średnio 0,37
EUR/kg, podczas gdy w analogicznym okresie rok wcześniej - 0,23 EUR/kg.
W tej chwili trudno oceniać jak wielkość eksportu ukształtuje
sie˛ w drugiej połowie bieżacego
˛
roku. Wielu producentów
narzeka bowiem na słabe zainteresowanie eksportowe krajowymi warzywami. Ponadto, jeśli wierzyć szacunkom GUS,
podaż warzyw na rynku, podobnie jak przed rokiem, może
być niewielka. Z drugiej strony eksportowi polskich warzyw
sprzyjać może relatywnie słaby złoty.
Krajowe
Gruszki
Jabłka
Antonówki
Celesta
Delikates
Ligol
Lobo
Szampion
Maliny
Śliwki
Importowane
Banany
Brzoskwinie
Cytryny
Pomarańcze
Bronisze
15.09
Min
Max
Poznań
14.09
Min
Max
Sandomierz
15.09
Min
Max
3,00
4,00
4,00
5,00
2,00
3,00
1,50
1,50
1,25
1,25
2,00
2,00
1,50
1,66
1,15
6,00
1,75
1,33
8,00
3,00
1,67
1,33
1,33
1,33
1,33
1,33
8,00
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
10,00
2,80
0,80
1,00
0,80
1,30
1,00
1,10
5,00
1,40
1,00
1,30
1,20
1,60
1,30
1,40
6,00
1,75
2,88
2,50
3,50
4,00
3,22
3,50
4,20
5,00
2,94
3,30
4,00
3,50
3,22
3,80
4,80
4,50
3,30
3,50
4,30
4,30
4,50
4,50
Źródło: MRiRW
Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg)
Krajowe
Buraki ćwikłowe
Cebula biała
Kalafiory (szt.)
Kapusta młoda (szt.)
Marchew
Ogórki krótkie
Papryka czerwona
Pomidory
Pomidory gruntowe
Sałata (szt.)
Selery
Ziemniaki
Pieczarki
Bronisze
15.09
Min
Max
Poznań
14.09
Min
Max
Sandomierz
15.09
Min
Max
0,35
0,45
1,75
1,00
0,70
2,33
3,50
1,75
0,55
0,60
2,20
1,40
1,00
2,66
4,50
2,66
1,20
1,00
0,28
4,00
1,66
1,30
0,80
5,50
0,70
0,50
1,20
0,80
0,70
2,40
2,60
2,00
0,80
0,83
1,80
0,27
5,00
0,50
0,50
1,00
0,60
0,50
1,20
2,80
1,10
0,30
0,80
1,00
0,25
5,00
0,80
0,60
2,00
1,00
0,90
3,00
3,40
3,00
1,00
1,00
1,80
0,40
5,50
0,60
0,80
2,00
0,70
0,60
1,50
3,00
3,00
1,00
0,90
1,40
0,40
5,50
Źródło: MRiRW
Średnie miesieczne
˛
ceny skupu wybranych owoców
Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW
Średnie miesieczne
˛
ceny skupu wybranych warzyw
Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW
6 AgroTydzień
Nr 208 – 19 września 2011
Pozostałe sektory
Rynek krajowy
Ceny ziemi
Roczna dynamika wzrostu przecietnych
˛
cen gruntów ornych zwiekszyła
˛
sie˛ z ok. 5,3% w II kw. 2010 r. do ok. 11,0%
w II kw. 2011 roku. Według GUS, przecietny
˛
poziom cen
gruntów ornych w obrocie miedzys
˛
asiedzkim
˛
w II kw. 2011 r.
osiagn
˛ ał˛ wartość 20 158 PLN/ha, co oznacza wzrost o 3,7%
na przestrzeni kwartału. Znaczny wzrost cen ziemi rolnej,
oprócz czynników sezonowych, wynikał przede wszystkim
z relatywnie wysokich cen płodów rolnych na nich znajdujacych
˛
sie,
˛ w szczególności zbóż i rzepaku. Poprawa opłacalności produkcji rolnej, a tym samym kondycji finansowej
gospodarstw rolnych sprzyja wzrostowi popytu na ziemie.
˛
Najwyższy wzrost cen ziemi do 24 545 PLN/ha, czyli o
13,5% w skali roku, odnotowano w przypadku gruntów dobrych (I-IIIa klasa bonitacyjna). Ceny gruntów klasy IIIb i IV
(średnia klasa) wzrosły o 10,3% r/r do 20 805 PLN/ha. Dla
porównania koszt nabycia gruntów słabych (V-VI) w okresie rocznym wzrósł o 8,9%, osiagaj
˛ ac
˛ tym samym średni
poziom równy 16 297 PLN/ha.
W dalszym ciagu
˛
najdroższe grunty rolne zlokalizowane
sa˛ na terenach woj. wielkopolskiego oraz kujawskopomorskiego. Ceny ziemi w obrocie prywatnym na tych obszarach w II kw. 2011 r. ukształtowały sie˛ odpowiednio na
średnim poziomie 31 715 PLN/ha (wzrost o 11,1% r/r i o
7,5% kw/kw) oraz 28 325 PLN/ha (wzrost o 7,9% r/r i o
0,6% kw/kw). Jednocześnie najwiekszy
˛
roczny wzrost cen
do poziomu 25 657 PLN/ha odnotowano w woj. pomorskim
(wzrost o 26,8% r/r i 11,6% kw/kw). Wskazać należy, że
w rejonie tym notuje sie˛ wzrost popytu na użytki rolne ze
strony spółek z kapitałem zagranicznym. Zaskakujacy
˛ jest
natomiast silny wzrost cen ziemi w jednych z najtańszych
województw tj. lubuskim i lubelskim. Podwyżki cen gruntów w tych województwach wyniosły odpowiednio 24,4% r/r
i 17,3% r/r.
Sytuacje˛ na rynku nieruchomości rolnych może zmienić nowelizacja ustawy o gospodarowaniu gruntami Skarbu Państwa. Szacuje sie,
˛ iż na podstawie przegłosowanej przez
sejm 16 września 2011 r. nowelizacji (o ile nie zostanie ona
zawetowana przez prezydenta), od poczatku
˛
2012 r. ANR
bedzie
˛
mogła wypowiedzieć dotychczasowym dzierżawcom
od 80 tys. do 100 tys. ha ziemi z Zasobu WRSP. Grunty te,
zgodnie z decyzja˛ Komisji Europejskiej, do końca 2013 roku
bed
˛ a˛ oni mogli nabyć na zasadzie pierwszeństwa, bez przetargu, na preferencyjnych warunkach (płatność rozłożona
na raty na 15 lat, przy poczatkowej
˛
wpłacie ok. 10% wartości). Dotychczasowi dzierżawcy, którzy dobrowolnie zdecyduja˛ sie˛ wyłaczyć
˛
z dzierżawy 30% gruntów bed
˛ a˛ mogli nabyć do 500 ha w przypadku spółek i do 300 ha w
przypadku rolników indywidualnych, o ile nie sa˛ już właścicielami takiego areału. Nowelizacja ustawy może przynieść
wzrost podaży działek rolnych, jednocześnie ograniczajac
˛
możliwość ich nabycia przez wielkoobszarowe gospodarstwa rolne. W rezultacie, w kolejnych latach może to skutkować wyhamowaniem potencjalnych wzrostów cen ziemi
rolnej.
Ceny surowców energetycznych (PLN/l) (Olej napedowy,
˛
LPG 02-09.09.11;
Olej opałowy 09.09.11)
Rodzaj
Cena
Olej
napedowy
˛
LPG
5,00
2,48
pn.
3,77
Olej opałowy
centr.
pd.-wsch.
3,78
3,76
zach.
3,76
Opracowanie na podstawie danych ze stron http://www.olej-opalowy.pl, http://www.bankier.pl
Ceny detaliczne środków do produkcji rolnej∗ (z VAT) – sierpień 2011
Nawozy
Azotowe
Saletra amonowa 34%
Siarczan amonowy 20%
Mocznik
Saletrzak
Potasowe
Sól potasowa 60%
Siarczan potasu
Fosforowe
Superfosfat 40%
Superfosfat 20%
Fosforan amonu
Wapniowe
Saletra wapniowa
Wapno tlenkowe 50%
Wieloskładnikowe
Polifoska max
Polifoska 4
Polifoska 5
Polifoska 6
Polifoska 8
Polifoska 3
Polimag S
PLN/t
1250-1320
980-1050
1500-1580
1190-1250
1640-1720
2180-2300
1550-1600
2300-2370
1080-1290
240-250
1620-1630
1660-1750
1720-1790
1890-1960
1906-1980
1310-1320
1930-2090
Środ. ochr. roślin
Herbicydy
Roundup 360 SL
Expert Met 56 WG
Lantipur Flo 500 SC
Glean 75 WG
Butisan Star 416 SC
Fungicydy
Amistar 250SC
Horizon 250 EW
Tilt Turbo 575 EC
Ridomil Gold MZ68WG
Insektycydy
Bi 58 Nowy 400 EC
Fury 100 EW
Calypso 480 SC
Materiał siewny∗∗
Pszenica oz.
Jeczmie
˛
ń oz.
Pszenżyto oz.
Żyto
PLN/l
21-25
34-39
190-213/100g

108-122
240-260
96-103
104-109
70-72/kg
44-47
130-143
PLN/100kg
179-210
181-205
189-215
176-210
Rzepak oz.***
105-143
∗ Średnie ceny wg przeprowadzonej ankiety w dniach 25-29.08 2011 r.
∗∗ Średnie ceny netto w kraju wg Polskiej Izby Nasiennej z września 2011 r.
∗∗∗ Średnie ceny za koszt materiału siewniego na 1 ha
Ceny sprzedaży pełnoporcjowych mieszanek paszowych (bez VAT) (PLN/t)
Miesiac
˛
Bydło
Krowy mleczne
Cieleta
˛
Mlekozastepcze
˛
Drób
Kurcz˛eta - grower/finisher
Indyki - grower/finisher
Nioski
Trzoda chlewna
Prestarter/starter
Grower/finisher
Lochy
V 10
VI 10
VII 11
VII 11/VII 10
1 068
1 335
3 836
1 072
1 319
3 869
1 075
1 342
3 897
41,7 %
19,9 %
8,8 %
1 409
1 466
1 157
1 422
1 505
1 157
1 399
1 516
1 124
32,3 %
28,0 %
23,9 %
1 563
1 159
1 159
1 574
1 176
1 156
1 504
1 151
1 140
11,2 %
40,3 %
37,0 %
Źródło: MRiRW
Średnie ceny gruntów ornych w obrocie prywatnym (PLN) (I kw. 2011 r.)
Województwo
Przecietnie
˛
Dolnoślaskie
˛
20165
Kujawsko-pomorskie
29992
Lubelskie
16628
Lubuskie
10763
Łódzkie
20157
Małopolskie
18213
Mazowieckie
25443
Opolskie
24004
Podkarpackie
13861
Podlaskie
22159
Pomorskie
23849
Ślaskie
˛
25509
Świetokrzyskie
˛
12927
Warmińsko-mazurskie
14257
Wielkopolskie
35684
Zachodniopomorskie
13501
Polska
21174
Dobre (I-IIIa)
23727
33565
18977
12892
20616
20898
27537
29594
12834
27192
28416
27738
14135
15308
37711
16757
23284
Średnie (IIIb-IV)
16794
26150
12188
9973
18214
16461
18753
17243
11141
19541
22047
20924
8928
13871
30191
12657
17956
Słabe (V-VI)
9718
20049
10480
7810
13072
14307
13394
13192
9538
15262
20716
14101
6285
11199
20538
9985
13842
Źródło: GUS
7 AgroTydzień