Rok akademicki - Wydział Nauk o Zwierzętach

Grupa przedmiotów:
Rok akademicki:
Numer katalogowy:
Nazwa przedmiotu
Metabolizm ksenobiotyków i biopierwiastków
Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski
Metabolism of xenobiotics and bioelements
Kierunek studiów:
Bioinżynieria zwierząt
Koordynator przedmiotu
Prof. dr hab. Tadeusz Kośla
Prowadzący zajęcia:
Prof. T. Kośla, dr hab. E. Skibniewska, dr n.wet. I. Jesion,
Jednostka realizująca:
Wydział Nauk o Zwierzętach; Katedra Biologii Środowiska Zwierząt
076
ECTS
5
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany
Status przedmiotu
Cykl dydaktyczny
Założenia i cele przedmiotu:
Formy dydaktyczne, liczba godzin:
Metody dydaktyczne:
Pełny opis przedmiotu:
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające):
a) przedmiot fakultatywny
Semestr letni
b) stopień I.
rok III
c) stacjonarne
:
Jęz. Wykładowy j. polski
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów bioinżynierii z substancjami egzogennymi które mogą
występować w organizmach żywych (trucizny, leki), także z biopierwiastkami które w nadmiarze stają
się toksyczne dla organizmu. Omówione zostaną zasady biotransformacji, przyczyny dystrybucji
ksenobiotyków, niecelowe (dioksyna) lub celowe podawanie przez człowieka (leki, środki
dehelmintujące, dezynsekcyjne do organizmu).
a) Wykłady- liczba godzin 30
b)
Ćwiczenia laboratoryjne- liczba godzin 30
wykłady z audiowizualizacją, doświadczenie/eksperyment,
indywidualne projekty studenckie,
dyskusja, konsultacje
Ksenobiotyki, występowanie w środowisku, skażenie zwierząt i człowieka. Przemiany, biochemiczne
wskaźniki wchłaniania trucizn. Wskaźnik LD50 - zagadnienia prawne i etyczne. Próby czynnościowe
nerek, wątroby i trzustki.. Kumulatywne działanie ksenobiotyków, mechanizmy działania. Technologia
a zawartość ksenobiotyków w paszach i żywności. Substancje konserwujące i przeciwutleniacze w
paszach. Pestycydy skażające pasze. Prawo w odniesieniu do produktów biobójczych; zagrożenie dla
zwierząt i konsumentów; zapobieganie i leczenie zatruć pestycydami; klasyfikacja pestycydów;
toksykologia szczegółowa (insektycydy, piretroidy, herbicydy, fungicydy, środki dezynfekcyjne i
antyseptyczne, środki deratyzacyjne). Substancje toksyczne i niepożądane w paszach i żywności
zwierzęcego pochodzenia.
Toksykologia leków; chemioterapeutyki. sulfanamidy; antybiotyki; inne syntetyczne leki
przeciwbakteryjne; leki przeciwpasożytnicze, przeciwwirusowe, przeciw- nowotworowe,
przeciwgrzybicze. Toksykologia trucizn pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Biopierwiastki:
znaczenie dla bioinżynieriii, uwarunkowania niedoboru i nadmiaru biopierwiastków, Geochemiczne
uwarunkowania schorzeń alimentarnych, Biopierwiastki: niedobór, skażenie, interakcje. Pierwiastki
ultraśladowe. Zanieczyszczenie pasz pierwiastkami. Próby modyfikacji składu mleka i jaj w zależności
od żywienia krów i kur. Efektywność probiotyków i drożdży chromowych. Biomodulatory procesów
fizjologicznych u zwierząt. Wolne rodniki. Wpływ ksenobiotyków i biopierwiastków na układ
odpornościowy. Efektywne mikroorganizmy. Wprowadzenie ekologicznych systemów oczyszczania
wód, ścieków, dezodoryzacji powietrza, ściółki. Zanieczyszczenia biologiczne. Akty prawne dotyczące
doświadczeń na zwierzętach, komisje bioetyczne.
Chemia organiczna, biochemia eksperymentalna
Założenia wstępne
Znajomość podstawowych informacji z zakresu chemii nieorganicznej i organicznej, biochemii i
genetyki
Efekty kształcenia:
01 - zna podstawowe związki wykazujące toksyczność w stosunku do żywego organizmu
02 - zna sposoby neutralizowania toksyn w organizmie
03 - umie opisać wpływ ksenobiotyków i biopierwiastków na metabolizm komórki i organizmu
04 - umie ocenić skutki oddziaływania ksenobiotyków na organizm i środowisko
Sposób weryfikacji efektów kształcenia:
Forma dokumentacji osiągniętych efektów
kształcenia:
Elementy i wagi mające wpływ na ocenę
końcową:
Miejsce realizacji zajęć:
01, 02 - egzamin
03, 04 - ocena sprawozdań z ćwiczeń
treść pytań zaliczenia pisemnego z oceną, sprawozdania z zadań laboratoryjnych z oceną
1- 70%; 2-30%
sala dydaktyczna, laboratorium
Literatura podstawowa i uzupełniająca

Gralak M. A., Zalewski W., 1999: Ekologiczne kierunki produkcji żywnoiści, Polmarche, Warszawa;

Kabata-Pendias A., 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych, PWN;





Kleczkowski M., Kluciński W., Bartosz G., 2006: Free radical basics of cattle diseases. Wspólnota Polska Assiciation Lomza. 4.
Kluczek J.P., 1999: Wybrane zagadnienia z ochrony środowiska, Wyd. ATR Bydgoszcz;
Kośla T., 1999: Biologiczne i chemiczne zanieczyszczenia produktów rolniczych. Wydawnictwo SGGW;
Saba L., Nowakowicz_Dębek B., Bis-Węcel H., 2000: Ochrona zdrowia zwierząt, Wyd. AR w Lublinie;
Siwicki A.K., 1997: Wpływ ksenobiotyków na układ odpornościowy. Wyd. Inst. Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie;
Włodek S., 1978: Podstawy inżynierii środowiska wyd. Politechnika Warszawska.
UWAGI
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot
Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych
efektów kształcenia- na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli
akademickich:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia
laboratoryjne, projektowe, itp.:
125 h
2,5 ECTS
2,0 ECTS
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu
Nr /symbol
efektu
01/W
02/W
03/U
04/K
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
Student zna podstawowe związki wykazujące toksyczność w stosunku do żywego
organizmu
Student zna sposoby neutralizowania toksyn w organizmie
Student umie opisać wpływ ksenobiotyków i biopierwiastków na metabolizm komórki i
organizmu
Student umie ocenić skutki oddziaływania ksenobiotyków na organizm i środowisko
Odniesienie do efektów dla
programu kształcenia na kierunku
B_W03, B_W06
B_W04, B_W05
B_U03, B_U14
B_K06