CHRZEST I KUSZENIE

Lekcja II — 11 kwietnia
CHRZEST I KUSZENIE
STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Łk 3,1-14; Rz 6,1-6; Łk 3,21-22; 4,5-8;
Iz 14,13-14; Łk 4,9-13.
TEKST PAMIĘCIOWY: „I zstąpił na niego Duch Święty w postaci cielesnej
jak gołębica, i odezwał się głos z nieba: Tyś jest Syn mój umiłowany,
którego sobie upodobałem” (Łk 3,22).
Jak wspomnieliśmy w poprzedniej lekcji, Łukasz wskazał znane postaci, by
podkreślić, że także Chrystus i Jan Chrzciciel są tak samo rzeczywistymi postaciami historycznymi.
Jednak istnieje jeszcze inny ważny powód, dla którego Łukasz przywołał
ludzi posiadających władzę i wpływy. Uczynił to zapewne po to, by podkreślić
kontrast między nimi a skromnym prorokiem na pustyni, Janem Chrzcicielem,
Bożym posłańcem, który miał przygotować ludzkość na najważniejsze wydarzenie w dziejach — przyjście Jezusa, Odkupiciela Świata. To ciekawe, że Bóg
nie wybrał kogoś z wielkich tego świata, by ogłosił przyjście Mesjasza, ale właśnie kogoś z tych najmniejszych.
Gdy historycy zestawiają wszystkie te osoby, dochodzą do wniosku, że rok
27 lub 28 n.e. był rokiem rozpoczęcia działalności Jana Chrzciciela i Chrystusa.
To właśnie w czasie życia historycznych postaci Jezus przyjął chrzest i otrzymał
potwierdzenie niebios, iż jest umiłowanym Synem Bożym (zob. Łk 3,22). Łukasz podkreślił ten fakt, przedstawiając uporządkowany chronologiczny zapis
działalności Syna Człowieczego.
15
Przygotujcie drogę Pańską
NIEDZIELA — 5 kwietnia
W 3. rozdziale Ewangelii Łukasza Jan Chrzciciel pojawia się w wyjątkowej
i bardzo ważnej roli w historii zbawienia. Wiele można by powiedzieć o jego
kaznodziejskiej misji, ale z pewnością jedną ze szczególnych cech jego działalności było to, że nie owijał on niczego w bawełnę, by przypodobać się tłumom.
Przeczytaj Łk 3,1-14. Przesłanie Jana Chrzciciela było pełne doniosłych
prawd, ważnych nie tylko dla współczesnych mu ludzi, ale także dla wierzących we wszystkich wiekach. Czego możesz się dowiedzieć z jego słów zapisanych w tych wersetach?
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
Upamiętanie nie jest jakąś figurą retoryczną. To sposób życia. Słowo upamiętanie jest tłumaczeniem greckiego słowa metanoia1 oznaczającego zmianę
umysłu prowadzącą do zmiany sposobu życia (zob. Łk 3,3).
Słowo chrzcić (gr. baptidzein) znaczy zanurzać całkowicie w wodzie. W przypadku obrzędu chrztu całkowite zanurzenie ma istotne symboliczne znaczenie. Jeszcze przed Janem Chrzcicielem Izraelici przywiązywali wielką wagę
do tego obrzędu, który był praktykowany w przypadku pogan nawracających
się na judaizm.
Wzywając Żydów do przyjęcia chrztu, Jan Chrzciciel wprowadził nową jakość — chrzest jako publiczne porzucenie grzesznego życia i przygotowanie
się na przyjście Mesjasza. W ten sposób prorok wprowadził symboliczny obrzęd oznaczający wyrzeczenie się grzechu i poświęcenie się nowemu sposobowi życia w królestwie Mesjasza, które wkrótce miało być ustanowione. Jan
Chrzciciel skwapliwie uświadamiał swoich słuchaczy, że chrzci tylko symbolicznie, wodą, ale Ten, który przyjdzie po nim, „chrzcić będzie Duchem Świętym i ogniem” (Łk 3,16). Tak więc chrzest przez zanurzenie w wodzie jest tylko zewnętrznym symbolem wewnętrznej przemiany, która zostaje przypieczętowana przez chrzest Ducha Świętego.
Przeczytaj Rz 6,1-6. Jaką duchową naukę wywodzi apostoł Paweł z obrzędu chrztu? Zwróć uwagę na porównanie, jakiego dokonuje między aktem zanurzenia w wodzie i powstania z niej a śmiercią dla grzechu i życiem dla sprawiedliwości. Jak ty doświadczyłeś rzeczywistości nowego życia w Chrystusie?
1
Greckie słowo metanoia w Łk 3,3 tłumaczone jest na język polski także w poniższy sposób: zmiana myślenia (BI), opamiętanie (PE/NP), nawrócenie (BC/BP/BT), skrucha (BNŚ/NBG), uznanie
(BB), pokuta (BG/BJW/BKR) (przyp. red.).
16
Tyś jest Syn mój umiłowany
PONIEDZIAŁEK — 6 kwietnia
W Łk 2,41-50 czytamy o tym, jak Józef i Maria zgubili 12-letniego Jezusa, gdy wyruszyli w drogę powrotną do domu, podczas gdy On sam pozostał
w Jerozolimie. Na szczególną uwagę w tej historii zasługuje odpowiedź Jezusa
udzielona Marii, gdy próbowała Go upomnieć (zob. Łk 2,48). Odpowiedź ta
świadczy, iż Jezus już wtedy uświadamiał sobie swoje boskie pochodzenie —
wiedział, że jest Synem Bożym w pełnym tego słowa znaczeniu:
— „Czemuście mnie szukali? Czyż nie wiedzieliście, że w tym, co jest Ojca
mego, Ja być muszę?” (Łk 2,49).
Z kolejnego wersetu wynika, że Józef i Maria nie zrozumieli sensu tego, co
Jezus im powiedział. Czy wówczas byli w stanie to zrozumieć? Przecież nawet
uczniowie Chrystusa po latach spędzonych u Jego boku podczas Jego publicznej działalności wciąż nie byli pewni, kim On jest i na czym polega Jego dzieło.
Na przykład po zmartwychwstaniu Mistrz w drodze do Emaus rozmawiał
z dwoma uczniami, którzy Go nie rozpoznali. Jeden z nich powiedział o Nim,
że był On „prorokiem mocarnym w czynie i w słowie przed Bogiem i wszystkim ludem” (Łk 24,19). A przecież Nauczyciel z Nazaretu był kimś znacznie
więcej niż prorokiem. Aż do tego czasu nie pojmowali, kim On jest i co uczynił.
Przeczytaj Mt 3,13-17; J 1,29-34 i Łk 3,21-22. Jakie znaczenie miał chrzest
Zbawiciela?
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
Podczas chrztu Jezusa Bóg Ojciec poświadczył, iż Syn Człowieczy jest także Synem Bożym. Chrystus przyjął chrzest nie dlatego, iżby potrzebował skruchy, ale po to, by dać przykład innym (zob. Mt 3,14-15). W związku z chrztem
Zbawiciela należy zwrócić uwagę na trzy istotne fakty: (1) oświadczenie Jana
Chrzciciela: „Oto Baranek Boży, który gładzi grzech świata” (J 1,29); (2) namaszczenie Jezusa przez Ducha Świętego do czekającej Go misji; (3) oświadczenie Boga Ojca, iż Jezus jest Synem Bożym, w którym Ojciec ma upodobanie.
Zastanów się nad tym, że w ramach planu zbawienia nieskalany Syn Boży,
Stwórca Wszechświata, przyjął z rąk upadłego człowieka obrzęd chrztu oznaczający pokorę. Jak to niepojęte uniżenie ze strony Zbawiciela pomaga nam
szczerze ukorzyć się przed Nim i wytrwać w pokorze?
17
Nie samym chlebem
WTOREK — 7 kwietnia
„Jezus, pełen Ducha Świętego, (…) był wodzony w mocy Ducha po pustyni, i przez czterdzieści dni kuszony przez diabła” (Łk 4,1-2). Urodzony do misji zleconej przez Boga, namaszczony do działania podczas chrztu i wyposażony w moc Ducha Świętego Syn Człowieczy udał się na pustynię, by rozmyślać
o dziele, które miał niebawem rozpocząć.
Kuszenie na pustyni było prawdziwą duchową bitwą między Chrystusem
a Szatanem w ramach wielkiego boju, który trwa od czasu buntu Lucyfera w niebie. Na pustyni, gdy Zbawiciel był skrajnie wyczerpany po 40 dniach postu, tak iż
przyszłość mogła Mu się wydawać niejasna i pełna czekającego Go trudu, Diabeł
osobiście zaatakował Go. „Szatan spostrzegł, że musi albo zwyciężyć, albo zostać
zwyciężonym. Kwestia tego konfliktu pociągała za sobą zbyt wiele, aby ją powierzyć swym sprzymierzonym aniołom. Musiał poprowadzić tę walkę osobiście”1.
Zwróć uwagę, iż Szatan powiedział do Chrystusa:
— „Jeśli jesteś Synem Bożym, powiedz kamieniowi temu, aby się stał
chlebem” (Łk 4,3).
W jaki sposób to, co Lucyfer usiłował osiągnąć tym razem, odzwierciedla
to, co chciał osiągnąć w niebie?
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
Chleb nie jest tu najważniejszą kwestią. Owszem, po 40-dniowym poście
na pustyni Zbawiciel musiał odczuwać głód w sposób niezmiernie dotkliwy,
a Szatan postanowił wykorzystać tę okoliczność jako pretekst. Wiedział przecież, kim naprawdę jest Jezus, Stwórca Wszechświata. Dla Tego, który stworzył wszechświat, zamienienie kamienia w chleb nie stanowiło żadnego szczególnego wyzwania. Istotą tej pokusy był warunek:
— Jeśli jesteś Synem Bożym…
Zaledwie 40 dni wcześniej Bóg Ojciec poświadczył, iż Jezus jest Synem Bożym. Czy zatem teraz Chrystus miałby zwątpić w to zapewnienie? Zwątpienie
w słowo Wiekuistego jest pierwszym krokiem wiodącym do poddania się pokusie. W niebie Lucyfer rzucił wyzwanie władzy Syna Bożego, a teraz na pustyni zrobił to ponownie, choć w bardzo podstępny sposób, a nie bezpośrednio jak podczas buntu w niebiosach.
Szatan próbuje podobnej taktyki wobec każdego z nas. Jak możesz nauczyć
się nie ulegać diabelskim próbom nakłonienia cię do zwątpienia w Boże obietnice?
1
Ellen G. White, Życie Jezusa, Warszawa 2013, wyd. XV, s. 95.
18
Jeśli oddasz mi pokłon…
ŚRODA — 8 kwietnia
Przeczytaj Łk 4,5-8. Dlaczego Szatan chciał, by Jezus oddał mu pokłon?
Jaka ważna kwestia wchodziła tutaj w rachubę?
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
Odbieranie boskiej czci jest wyłącznym prawem Wiekuistego. Jest to jeden z bardzo charakterystycznych elementów, który zawsze będzie odróżniać
Stwórcę od stworzenia. I właśnie ta kwestia stała się jednym z zasadniczych
czynników, który doprowadził do buntu Lucyfera w niebie. Jego ambicje zostały
zwięźle opisane w Iz 14,13-14. Pragnie on wstąpić na szczyt niebios i zrównać
się z Najwyższym. Tak więc Szatan usiłował przywłaszczyć sobie władzę należącą wyłącznie do Stwórcy, ale nigdy do stworzenia, choćby najdoskonalszego.
W tym kontekście możemy lepiej zrozumieć naturę tej pokusy. Gdy Jezus zamierzał rozpocząć swoją misję odkupienia świata i przywrócenia w nim władzy Boga,
Szatan zabrał Syna Człowieczego na szczyt góry, przedstawił Mu wizję potęgi wszystkich królestw i zaoferował panowanie nad światem w zamian za jeden prosty gest:
— „Jeśli więc upadniesz i oddasz mi pokłon, wszystko będzie Twoje” (Łk 4,7 BT).
Diabeł usiłował odwrócić uwagę Chrystusa od Jego boskiego priorytetu
oraz oczarować Go przepychem i chwałą, które natychmiast mogły stać się
Jego udziałem za jeden pokłon. W ten sposób po raz kolejny próbował zdobyć władzę i cześć, jakich nie udało mu się zdobyć w niebie.
Zwróć uwagę, jak Jezus z największym zdecydowaniem i odrazą odprawił kusiciela:
— „Idź precz ode mnie, szatanie” (Łk 4,8 NBG).
Uwielbienie i związane z nim oddawanie boskiej czci należą się wyłącznie Stwórcy. I tym razem Słowo Boże przyszło z pomocą Chrystusowi. Przecież Mojżesz w natchnieniu Ducha Świętego napisał: „Słuchaj, Izraelu! Pan
jest Bogiem naszym, Pan jedynie! Będziesz tedy miłował Pana, Boga swego
(…). Będziesz przejęty czcią dla Pana, twojego Boga, i jemu będziesz służył”
(Pwt 6,4-5.13). Stanowcze postanowienie podążania w wierze i posłuszeństwie
za Wiekuistym jest ostateczną odpowiedzią na szatańskie kłamstwa i podstępy.
Każdy z nas może być kuszony do pójścia na kompromis w wierze, nawet
w małych sprawach. Być może wydaje ci się, że twoja praca, egzamin na uczelni czy awans społeczny wymagają kompromisu w kwestii świętowania szabatu. Na jakie ustępstwa możesz pójść? Czy istnieje coś, co jest warte rezygnacji ze swoich przekonań?
19
Zwycięzca Chrystus
CZWARTEK — 9 kwietnia
W Ewangelii Łukasza druga i trzecia pokusa w opisie kuszenia Jezusa na pustyni
występuje w kolejności odwrotnej do tej, jaką podaje ewangelista Mateusz. Powód
tej różnicy nie jest jasny, ale nie to jest istotą rzeczy. Liczy się ostateczne zwycięstwo
Zbawiciela nad Szatanem podkreślone w obu ewangeliach. Ważną przesłanką wynikającą ze studium kuszenia Chrystusa jest autentyczność Jego człowieczeństwa,
jako że był On kuszony tak samo jak my, z tą tylko różnicą, iż nie zgrzeszył (zob. Hbr
4,15). Zwyciężywszy nad Lucyferem, ze Słowem Bożym na ustach, Jezus powraca
z pustyni, by zwiastować królestwo Boże i zainaugurować erę mesjańską.
Przeczytaj Łk 4,9-13 i Mt 4,5-7. Odpowiadając na pierwsze dwie pokusy, Chrystus posłużył się Pismem Świętym, by odeprzeć kusiciela. Natomiast
w trzeciej pokusie Szatan postąpił podobnie — zacytował Słowo Boże, wystawiając Zbawiciela na próbę, czy rzeczywiście wierzy Pismu Świętemu. Co się
stało i jak Jezus odpowiedział na wyzwanie rzucone przez Lucyfera?
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
Szatan zabrał Chrystusa na szczyt świątyni w Jerozolimie — najświętsze
miejsce w Izraelu. Miasto Syjon i świątynia, w której Bóg mieszkał wśród swego ludu, stały się scenerią konfrontacji Lucyfera z Jezusem. Po raz kolejny kusiciel próbował zakwestionować Boże synostwo Mesjasza:
— Jeśli jesteś Synem Bożym…
Zwróć uwagę, jaką ideę Szatan chciał przez to przekazać: Jeśli Bóg rzeczywiście jest Twoim Ojcem i jeśli faktycznie pełnisz misję na Jego zlecenie, to rzuć
się z tej wysokości i przekonaj się, jak jest naprawdę. Oczywiście, jeśli to, co twierdzisz, jest prawdą, Wszechmogący nie dopuści, by stała Ci się krzywda. Następnie kusiciel zacytował Pismo Święte:
— „Aniołom swoim przykaże o tobie, aby cię strzegli” (Łk 4,10).
Diabeł zna Biblię co do joty, ale interpretuje ją opacznie. W tym przypadku jego taktyka była obliczona na sprowokowanie Jezusa do wystawienia Boga
na próbę. Wszechmogący rzeczywiście obiecał swym wiernym anielską ochronę, ale jedynie w kontekście czynienia Jego woli, jak na przykład w przypadku Daniela i jego przyjaciół. Chrystus po raz kolejny zdecydowanie odpowiedział Szatanowi, posługując się Pismem Świętym w prawidłowy sposób — podkreślając, że nie wolno nam wystawiać Najwyższego na próbę (zob. Łk 4,12).
Naszym obowiązkiem jest postępować zgodnie z wolą Boga i zdawać się całkowicie na Niego.
Zwróć uwagę na cztery biblijne prawdy dotyczące kuszenia: (1) nikt nie
jest wolny od pokus; (2) gdy Pan dopuszcza pokusę, zapewnia także łaskę i siłę
do jej zwyciężenia; (3) pokusy nie są za każdym razem takie same; (4) nikt nie
jest kuszony ponad to, co jest w stanie znieść (zob. 1 Kor 10,13).
20
PIĄTEK — 10 kwietnia
DO DALSZEGO STUDIUM
„Gdyby Józef i Maria utrzymywali swe umysły w Bogu poprzez rozmyślania
i modlitwy, zrozumieliby świętość otrzymanego depozytu i nie straciliby Jezusa
z oczu. Przez jeden dzień zaniedbania utracili Zbawiciela, ale potem musieli
poświęcić trzy dni pełne trwogi, aby Go odnaleźć. Podobnie bywa z nami; przez
próżne rozmowy, złorzeczenia czy zaniedbywanie modlitwy możemy w ciągu
jednego dnia utracić obecność Zbawiciela, a potem potrzeba wielu dni pełnych
troski i poszukiwań, aby Go odnaleźć i odzyskać spokój”1.
PYTANIA DO DYSKUSJI
1.Pokusa nie jest grzechem. W biblijnym sensie pokusa jest okazją do utwierdzenia się w świętości. Bycie kuszonym a uleganie pokusie to dwie różne
rzeczy. Dlaczego naszym obowiązkiem jest czynić wszystko, by nie narażać
się na pokusy?
2.Filozofowie i teolodzy często posługują się terminem metanarracji2, czyli
wielkiej wszechogarniającej opowieści czy tematu, na tle których występują poszczególne epizody. Inaczej mówiąc, metanarracja jest tłem, kontekstem, w którym mają miejsce jakieś wydarzenia. Jako adwentyści dnia
siódmego wierzymy, że wielki bój jest metanarracją, czyli tłem wydarzeń
nie tylko na ziemi, ale także w niebie. Jakie fragmenty Biblii najlepiej ukazują nam realność wielkiego boju i jak pomagają nam wyjaśnić to, co dzieje
się w świecie?
3.Jakie fragmenty Pisma Świętego w zdecydowany sposób obiecują nam zwycięstwo nad pokusami, które pojawiają się na naszej drodze? Dlaczego pomimo tych obietnic tak łatwo upadamy?
4.W lekcji tego tygodnia zwróciliśmy uwagę na fakt, iż zwątpienie w Słowo
Boże jest pierwszym krokiem do ulegnięcia pokusie. Dlaczego?
5.W jaki sposób — znacznie bardziej subtelny i zakamuflowany niż oddawanie
pokłonu komukolwiek poza Bogiem — może objawiać się bałwochwalstwo?
Ellen G. White, Życie Jezusa, Warszawa 2013, wyd. XV, s. 63-64.
Metanarracja — opowieść porządkująca „wspólne dzieje. (…) odczytuje kierunek historii, zaopatruje działania społeczne w sankcję metafizyczną i staje się uniwersalnym układem odniesienia
dla wszelkich działań ludzkich. Wielka opowieść zamienia chaos społecznych aktywności w spójną historię toczącą się w jednym kierunku, obiecuje, że droga prowadzi do końcowego przystanku dziejów (na przykład: zniesienia alienacji, pojednania z naturą, ustalenia powszechnie i zawsze
obowiązujących reguł funkcjonowania społeczeństwa), i wreszcie staje się miernikiem sensowności
każdej aktywności społecznej” (Przemysław Czapliński, Polska do wymiany. Późna nowoczesność
i nasze wielkie narracje, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009, s. 8) (przyp. red.).
1
2
21