E-LEARNING JAKO NARZĘDZIE WSPOMAGAJĄCE DYDAKTYKĘ

ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ
Seria: Organizacja i Zarządzanie z. XX
XXXX
Nr kol. XXXX
Jarosław KARCEWICZ
Politechnika Śląska,Wydział Organizacji i Zarządzania
Katedra Informatyki i Ekonometrii
E-LEARNING JAKO NARZĘDZIE WSPOMAGAJĄCE
DYDAKTYKĘ STUDIÓW STACJONARNYCH
Streszczenie. We współczesnych czasach notuje się bardzo dynamiczny rozwój elearningu. Koncepcja ta umoŜliwia prowadzenie róŜnorodnych form kształcenia z jej
wykorzystaniem. Artykuł podejmuje dyskusję, dotyczącą przydatności danej formy
kształcenia, jaką umoŜliwia koncepcja e-learningu.
E-learning as a tool to aid stationary studies teaching
Summary. At present day is notified more and more dynamic growth of e-learnig.
That conception makes possible running different teaching form with its makes of use.
That article takes up discussion about usefulness of teaching forms as e-learning
conception makes possible.
1. Wstęp
We współczesnych czasach moŜna zauwaŜyć duŜy wzrost popularności oraz rozwój
powstałej w latach 70 koncepcji e-learnigu jako metody nauczania na odległość. Szczególnie
rozwój ten został umoŜliwiony dzięki sieci Internet i moŜliwości przekazywania informacji,
jakie
ona
daje.
Artykuł
ten
podejmuje
dyskusje
zastosowania
e-learningu
z wykorzystaniem sieci Internet nie tylko jako narzędzia, pozwalającego na zdalne nauczanie,
ale równieŜ jako narzędzia, pozwalającego wspomóc proces dydaktyczny realizowany na
studiach stacjonarnych.
2
J. Karcewicz
2. Wykorzystanie e-learningu w procesie dydaktycznym studiów
stacjonarnych
Według [2] wyróŜnia się cztery podstawowe rodzaje e-learningu:
1.
Samokształcenie – charakteryzuje się całkowitym brakiem kontaktu studenta
z prowadzącym.
2.
Kształcenie synchroniczne – uczestniczący komunikują się ze sobą na bieŜąco w tym
samym czasie. Wzajemną komunikację wspierają audio- i wideokonferencje, telefony,
rozmowy on line.
3.
Kształcenie asynchroniczne – studenci i prowadzący nie muszą jednocześnie być
w tym samym miejscu i czasie. Jest to tryb nauczania, w którym interakcja między
prowadzącym a studentami odbywa się zwykle w innym czasie i miejscu. W taki
sposób są realizowane np. kursy za pośrednictwem Internetu lub CD-ROMów, grup
dyskusyjnych i poczty elektronicznej.
4.
Kształcenie w trybie mieszanym – rozwiązania e-learning wspierają proces
kształcenia prowadzony w sposób tradycyjny.
DuŜą popularność, jak zauwaŜono w [2], zaczyna zdobywać ostatnimi czasy kształcenie
w trybie mieszanym, szczególnie biorąc pod uwagę sceptycyzm pracowników akademickich
do pozostałych form kształcenia, a dokładniej, jak zauwaŜono w [1], kwestii wynikających
z braku kontaktu nauczyciela z kursantem.
W niniejszym artykule przeprowadzone zostaną badania efektywności e-larningu w tej
właśnie formie kształcenia, na przykładzie opracowanego kursu wspomagającego zajęcia
laboratoryjne z przedmiotu „technologie informatyczne w marketingu” na Wydziale
Organizacji i Zarządzania Politechniki Śląskiej z grupą liczącą 14 studentów. Efektywność
jest, w niniejszym artykule, rozumiana jako sposób osiągnięcia lepszych wyników w nauce,
z przeznaczeniem mniejszej ilości czasu na przyswojenie zadanego materiału. Kurs został
zrealizowany za pośrednictwem Platformy Zdalnej Edukacji Politechniki Śląskiej opartej
na oprogramowaniu Moodle [4], dającej bardzo duŜe moŜliwości w realizacji procesu
dydaktycznego i zdobywającego coraz większą popularność. UŜycie takiego narzędzia
pozwala przede wszystkim na ubogacenie przekazywanych treści o nowe metody przekazu
jak np. pokazy audiowizualne oraz dogodną moŜliwość rozszerzenia kontaktu prowadzącystudenci poza sztywne ramy godzinowe zajęć.
E-learning jako narzędzie wspomagające dydaktykę studiów stacjonarnych
3
3. Badania dotyczące efektywności e-learningu jako narzędzia
wspomagającego proces dydaktyczny studiów stacjonarnych
Badaniu z wykorzystaniem metody ankietowej zostało poddanych 14 studentów,
z którymi przeprowadzono zajęcia w oparciu o narzędzia e-learningu,. Kwestionariusz
ankiety został wypełniony po zakończonym semestrze zajęć prowadzonych w formie
kształcenia mieszanego i składał się z 4 pytań. Wyniki ankiety zostały zaprezentowane
poniŜej:
1) „Oceń przydatność platformy zdalnego nauczania podczas prowadzonych zajęć
w ułatwieniu przyswajania wiedzy w skali od 1 do 10”.
Średnia z przyznanych punktów wyniosła: 8.9.
2) „Czy uwaŜasz, Ŝe zajęcia wsparte platformą zdalnego nauczania cechują się większą
efektywnością dydaktyczną niŜ zajęcia tradycyjne ?”
NIE
7%
NIE WIEM
7%
TAK
NIE
NIE WIEM
TAK
86%
Rys. 1. Wykres uzyskanych odpowiedzi w pytaniu 2
Fig. 1. Graph of achieved answers in ask 2
3) „Czy uwaŜasz, Ŝe zajęcia wspierane wykorzystaniem platformy zdalnego nauczania
wpłyną na osiągnięcie przez ciebie lepszych wyników nauczania ?”
NIE WIEM
21%
TAK
NIE
NIE
7%
NIE WIEM
TAK
72%
Rys. 1. Wykres uzyskanych odpowiedzi w pytaniu 3
Fig. 1. Graph of achieved answers in ask 3
4
J. Karcewicz
4) „Czy uwaŜasz, Ŝe przy uŜyciu tylko platformy zdalnego nauczania (bez tradycyjnych
form przekazu) był(a)byś w stanie równie efektywnie nauczyć się zawartych na zajęciach
treści programowych ?”
NIE WIEM
17%
TAK
NIE
TAK
50%
NIE WIEM
NIE
33%
Rys. 3. Wykres uzyskanych odpowiedzi w pytaniu 4
Fig. 3. Graph of achieved answers in ask 4
Jak moŜna wywnioskować z wyników badania ankietowego, studenci bardzo wysoko
oceniają przydatność e-learnigu jako narzędzia wspomagającego proces dydaktyczny
realizowany na studiach stacjonarnych. Zdecydowana większość (86%) stwierdza, Ŝe zajęcia
z wykorzystaniem narzędzi e-learningu cechują się większą efektywnością niŜ zajęcia
tradycyjne. Zdecydowana większość (72%) wierzy równieŜ, Ŝe zastosowanie takich narzędzi
pozwoli im uzyskać lepsze wyniki nauczania. Warto zauwaŜyć jednocześnie, Ŝe juŜ tylko
50% badanych stwierdziło, Ŝe przy wykorzystaniu e-learningu w formie kształcenia tylko
zdalnego byłoby w stanie równie efektywnie przyswoić wiedzę. MoŜna zatem na podstawie
przeprowadzonych badań postawić tezę, Ŝe dla studentów e-learning moŜe być duŜo bardziej
atrakcyjną formą nauczania, jako wspomagający tradycyjne stacjonarne metody kształcenia,
niŜ formy w pełni zdalnego nauczania oraz Ŝe bardzo wysoko oceniają oni wykorzystanie
narzędzi e-learningu w procesie dydaktycznym studiów stacjonarnych.
4. Podsumowanie
W artykule podjęta została dyskusja, dotycząca wykorzystania e-learningu w danej formie
kształcenia: zdalnego nauczania oraz kształcenia mieszanego, czyli jako wspomagającego
proces dydaktyczny studiów stacjonarnych. Na podstawie dokonanych badań wśród
studentów, z którymi przeprowadzono zajęcia, mające formę kształcenia mieszanego, moŜna
stwierdzić, Ŝe narzędzia e-learningu pozwalają znacznie podnieść poziom kształcenia
tradycyjnego modelu studiów stacjonarnych. Próba badania obejmowała małą grupę
E-learning jako narzędzie wspomagające dydaktykę studiów stacjonarnych
5
studentów, poniewaŜ badanie to bazowało na eksperymentalnie przeprowadzonych zajęciach
z jedną grupą laboratoryjną. Pozwala ono jednak pokazać sens prowadzenia dalszych badań
i dyskusji nad przedstawionym w artykule problemem. Podobnego typu badania wśród
studentów przeprowadzono równieŜ w [3], wyniki tych badań, takŜe potwierdziły wysoką
ocenę narzędzi e-learnigowych, wspomagających proces dydaktyczny studiów stacjonarnych.
W [5] zauwaŜono takŜe, Ŝe mając do wyboru kurs tradycyjny lub poprzez zdalne nauczania,
ludzie najczęściej wybierają tę pierwszą formę. MoŜna zatem wywnioskować, Ŝe rozwój
e-learningu moŜe ukierunkować się bardziej w stronę uzupełnienia kształcenia tradycyjnego
niŜ zastąpienia go w pełni.
LITERATURA
1.
Mielcarek P., Parczewski M., Madeyski L.: E-learning – analiza celów i moŜliwości ich
realizacji na podstawie istniejących specyfikacji i standardów. Nowoczesne technologie
informatyczne w zarządzaniu – Prace naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
Wrocław 2004.
2.
Grabowska A.: E-learning przez Internet w szkolnictwie wyŜszym. Pismo Politechniki
Gdańskiej Nr 3/2004, str. 32 – 34.
3.
SKN „Młodych ekonomistów”: Stan i perspektywy rozwoju e-learningu w PWSZ
w Koninie. Konin 2005.
4.
Moodle. http://www.moodle.org
5.
Prochowski G.: Nauczanie na odległość. http://www.infovide.pl
Recenzent: Prof. dr hab. inŜ. Ireneusz Jóźwiak
Abstract
At present day may be noticed a great growth of popularity and progress coming into
being at 70’s e-learning conception as teaching method for distance. Especially that progress
was made possible thanks to Internet and it’s possibility of passing on informations. That
article takes up discussion of e-learning applying with use of Internet, not only as a tool
allowing for teaching for distance, but also as tool allowing to aid the didactic process of
stationary studies.
6
J. Karcewicz