Opublikowanie Ustawy Ukrainy„O rynku gazu ziemnego”

Opublikowanie Ustawy Ukrainy„O
rynku gazu ziemnego”
2015-06-01 15:35:30
2
W gazecie rządowej „Uriadowy Kurier” opublikowano Ustawę „O rynku gazu ziemnego”
W gazecie rządowej „Uriadowy Kurier” opublikowano Ustawę „O rynku gazu ziemnego”, która m.in. określa
zasady prawne, ekonomiczne i organizacyjne funkcjonowania rynku gazu ziemnego na Ukrainie, zapewnia
stworzenie bazy prawnej w zakresie prowadzenia działalności na ukraińskim rynku gazu ziemnego oraz
zabezpiecza niedyskryminujący dostęp do rynku gazu ziemnego dla uczestników tego rynku. Celem niniejszej
ustawy było zaprowadzenie na Ukrainie pełnowartościowego rynku gazu ziemnego zdolnego do integracji z
rynkami krajów Wspólnoty Energetycznej, który będzie działał na zasadach konkurencyjnych z zabezpieczeniem
odpowiedniego poziomu ochrony konsumentów i bezpieczeństwa systemu dostaw energii.
W celu zapewnienia konkurencyjności na rynku towarowym gazu ziemnego na Ukrainie omawiana ustawa
zaprowadza mechanizm separacji (oddzielenia) działalności związanej z zarządzaniem infrastrukturą gazową od
działalności zintegrowanych pionowo organizacji funkcjonujących w zakresie produkcji i handlu gazem.
Ustawa zakłada również stosowanie regulowania państwowego na rynku usług w zakresie transportu,
dystrybucji, przechowywania gazu ziemnego oraz usług w zakresie budowy LNG, które polega na:
zobligowaniu uczestników w/w rynku do udostępnienia odpowiedniej infrastruktury dla wszystkich
konsumentów oraz do przedstawienia szczegółowych podstaw w przypadku odmowy dostępu do w/w
infrastruktury;
-
zatwierdzeniu przez regulatora rynku metod i taryf na wspomniane usługi;
zastosowaniu typowych umów dotyczących świadczenia usług w zakresie transportu, dystrybucji i
przechowywania gazu ziemnego.
Zgodnie z w/w Ustawą stworzony zostanie rynek towarowy gazu ziemnego, który obejmować będzie dwa
segmenty – rynek hurtowy i rynek detaliczny – funkcjonujący według następujących zasad:
swobodnego kształtowania cen (za wyjątkiem przypadków, gdy Gabinet Ministrów Ukrainy ma możliwość
nałożenia specjalnych obowiązków na podmioty rynku gazu ziemnego)
-
swodoby wyboru przed podmioty źródeł zaopatrywania się w gaz ziemny.
Dostawcy hurtowi zobowiązani zostali do przestrzegania przepisów w zakresie przechowywania gazu ziemnego
oraz przekazywania na żądanie władz państwowych lub Sekretariatu Wspólnoty Energetycznej informacji o
swoich operacjach (w celu monitorowania konkurencji zarówno na rynku hurtowym, jak również na rynku
detalicznym gazu ziemnego Ukrainy).
Regulacja państwowa stosunków na rynku detalicznym gazu uzasadniona została potrzebą zabezpieczenia
ochrony praw konsumentów, aczkolwiek stopień ingerencji państwo uzależniony został od kategorii konsumenta:
dostawy gazu ziemnego do odbiorców indywidualnych powinny odbywać się na podstawie
ustandaryzowanych umów zatwierdzonych przez regulatora;
dostawy gazu ziemnego do innych kategorii odbiorców powinny odbywać się na podstawie umów
dostawy, których warunki określane są samodzielnie stronami, ale przy zachowaniu zapisów przewidzianych
ustawą (m.in. w zakresie warunków o zapewnieniu wyboru sposobu zapłaty przez konsumenta, gwarancji
przeterminowego wypowiedzenia umowy dostawy gazu w przypadku nieprzyjęcia przez konsumenta
zmienionych warunków dostawy zaproponowanych przez dostawcę).
Zgodnie z w/w ustawą uczestnikami rynku gazu są:
■
hurtowy sprzedawca - handlowiec hurtowy (jego działalność nie podlega licencjonowaniu; gaz ziemny kupuje
3
■
on u producentów i/lub handlowców hurtowych gazu ziemnego zarówno ukraińskich, jak również zagranicznych
oraz sprzedaje go handlowcom lub dostawcom gazu na podstawie umów kupna-sprzedaży)
dostawca (jego działalność w zakresie sprzedaży gazu ziemnego bezpośrednio konsumentowi końcowemu
podlega licencjonowaniu; gaz ziemny kupuje on u producentów i/lub handlowców hurtowych gazu ziemnego
zarówno ukraińskich, jak i zagranicznych oraz sprzedaje go konsumentom końcowym na podstawie
standardowych umów zatwierdzonych przez regulatora; również uczestniczy w stworzeniu zapasów gazu
ziemnego).
Ponadto, umowa ta przewiduje funkcjonowanie tzw. dostawcy „ostatniej szansy” (dostawcy gwarantowanego),
który ma prawo realizacji dostaw gazu ziemnego do odbiorców w sytuacjach wyjątkowych (np. bankructwo,
odwołanie lub zawieszenie licencji lub inne wyjątkowe okoliczności), aczkolwiek ceny gazu ziemnego takiego
dostawcy nie powinny wpływać na konkurencję na rynku, tj. powinny być wyższe od cen rynkowych oraz
maksymalny termin realizacji dostaw od takiego dostawcy nie może przekraczać terminu przewidzianego
ustawą, tj. 45 dni.
■
odbiorca (konsument) - który zakupuje gaz ziemny u dostawcy, ma prawo swodobnego wyboru dostawcy; w
przypadku bankructwa dostawcy, wstrzymaniu lub zakończeniu licencji dostawcy ma prawo zwrócić się do
dostawcy gwarantowanego wyznaczonego przez Gabinet Ministrów Ukrainy na trzy lata na podstawie
konkursu. Taki dostawca może dostarczać gaz ziemny przez okres 45 dni, ale po wyższych cenach niż
dostawca rynkowy.
Ustawa zaprowadza również definicje:
- odbiorcy wrażliwego, czyli odbiorcy w gospodarstwie domowym, któremu nadawany jest status specjalny
zgodnie z ustanowionym przez Gabinet Ministrów Ukrainy trybie, ustalającym kategorię odbiorców wrażliwych i
tryb udzielania im dodatków;
- odbiorcy chronionego – odbiorca, wobec którego stosowane są specjalne środki ochrony w zakresie
bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego zgodnie z aktami prawnymi Ministerstwa Energetyki i Przemysłu
Węglowego Ukrainy. Do odbiorców chronionych zaliczani są:
ü odbiorcy w gospodarstwach domowych podłączeni do systemu dystrybucji gazu;
ü przedsiębiorstwa, instytucje, organizacje świadczące ważne usługi społeczne i podłączone do systemu
przesyłowego i systemu dystrybucji gazu;
ü w niektórych przypadkach – producenci energii cieplnej do celów zaspokojenia potrzeb w/w odbiorców lub
przedsiębiorstw, instytucji, organizacji.
Zgodnie z ustawą operatorzy obiektów gazowej infrastruktury na Ukrainie:
zobowiązani zostali wykonywać usługi transportu, dystrybucji, przechowywania oraz instlacji LNG
wszystkim podmiotom, którzy się do takich operatorów się zgłosili;
w celu zaspokojenia popytu rynkowego w stosunku do mocy infrastruktury gazowej operatorzy zostali
zobowiązani do przygotowani i wystąpienia o zatwierdzenie do regulatora państwowego odpowiednich kodeksów
(kodeks systemu transortu gazu, kodeks dystrybucji gazu, kodeks przechowywania gazu ziemnego, kodeks
wykonywania instalacji LNG);
-
zawierają z zamawiącymi standardowe umowy zatwierdzone przez regulatora;
niezależność operatorów obiektów infrastruktury gazowej zapewnia możliwość swobodnego wyboru
4
dostawcy
***
Zgodnie z zawiadomieniem Minsiterstwa Energetyki i Przemysłu Węglowego Ukrainy, ustawa „O rynku gazu”
zaprawadza na ukraińskim rynku gazu europejskie normy i standaty określone w Trzecim Pakiecie
Energatycznym Unii Europejskiej. Ustawa została opracowana w ścisłej współpracy z Wspólnotą Energetyczną,
która potwierdziła jej zgodność z Trzecim Pakietem Energetycznym UE.
Treść Ustawy Ukrainy „O rynku gazu ziemnego” do pobrania w załączeniu oraz pod wskazanym linkiem.
Źródło: „Uriadowy Kurier”, „Energobiznes”
5