szkolny program wychowawczo-profilaktyczny gimnazjum nr 1

SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY
GIMNAZJUM NR 1
IM. MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE W GÓRZE
WSTĘP
Szkolny Program Wychowawczy i Szkolny Program Profilaktyki, realizowane
w latach ubiegłych poddane zostały modyfikacji, polegającej na scaleniu obydwu programów
w niniejszy, uwzględniając aktualną sytuację wychowawczą w szkole oraz wytyczne zawarte
w nowej podstawie kształcenia ogólnego.
Potrzeby i zasoby szkoły - zakresu wychowania i profilaktyki – diagnozowane są corocznie
na podstawie:





Ankiety rozpoznawczej realizowanej w klasach pierwszych,
Rozmów indywidualnych i wywiadów prowadzonych z uczniami, ich rodzicami
i nauczycielami,
Bieżących obserwacji zachowań uczniów na lekcjach, podczas przerw, zajęć
świetlicowych i pozalekcyjnych, a także na wycieczkach oraz imprezach
pozaszkolnych,
Analizy niepowodzeń szkolnych dokonywanej systematycznie, nie rzadziej niż co
semestr,
Analizy dokumentacji dotyczącej diagnozowania, monitorowania oraz podejmowania
interwencji wychowawczych, którą stanowią dzienniki lekcyjne, klasowe zeszyty
uwag, dokumentacja pedagoga i psychologa szkolnego, notatki służbowe,
indywidualnie zawierane kontrakty.
Wnikliwa analiza posiadanych informacji pozwoliła wyłonić podstawowe problemy
występujące w szkole, którymi są:






Naruszenia dyscypliny szkolnej,
Agresja i przemoc rówieśnicza
Wagary
Zachowania ryzykowne – palenie papierosów, alkoholizowanie się i narkotyzowanie
Specyficzne problemy okresu dorastania (konflikty, zachowania opozycyjnobuntownicze, trudności emocjonalne, adaptacyjne, lęki, akceptacja własnego i ciała,
i inne)
Nieumiejętność korzystania z zasobów Internetu.
Analizując zagrożenia występujące wśród uczniów i ich rodziców uwzględniono również
problemy istniejące w środowisku lokalnym. W gminie Góra występuje duże bezrobocie. W
wielu przypadkach rodzice naszych uczniów podejmują pracę zarobkową na terenie państw
Unii Europejskiej. Część uczniów wywodzi się z rodzin popegeerowskich, zamieszkujących
tereny wiejskie. Niesie to za sobą szereg negatywnych konsekwencji związanych z realizacją
podstawowych funkcji rodziny.
W związku z tym wyróżniliśmy następujące obszary problemowe:





I.
Bezrobocie i zubożenie rodzin
Niska samoocena dzieci i ich rodziców (szczególnie po utracie pracy przez rodziców,
zarobkowy wyjazd za granicę)
Deprywacja kulturowa
Zaburzone więzi rodzinne, a tym samym wpływy wychowawcze środowiska
rodzinnego, co skutkuje nadmiernym wpływem, nie zawsze korzystnego środowiska
rówieśniczego
Trudności w wyrównywaniu szans edukacyjnych i wychowawczych z terenów
wiejskich.
WIZJA SZKOŁY I MODEL ABSOLWENTA
Jesteśmy szkołą wspierającą rodziców w wychowaniu dobrego, kulturalnego, wykształconego
i odpowiedzialnego człowieka, który osiągnie sukces w życiu rodzinnym, społecznym
i zawodowym. Naszym uczniom służymy pomocą w wytyczaniu drogi, wybieraniu celów
oraz dążeń życiowych, ukierunkowanych na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.
Wprowadzamy ich w świat wiedzy. Wychowujemy w duchu patriotycznym i uniwersalnych
wartości humanistycznych. Kształtujemy postawy uczniów minimalizujące negatywny wpływ
zagrożeń rozwojowych.
Absolwent Gimnazjum nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Górze:
1. Jest przygotowany do dalszego kształcenia, posiada ogólną wiedzę i kluczowe
umiejętności, niezbędne we współczesnym świecie, do których należą przede
wszystkim:
- posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjnokomunikacyjnymi,
- wyszukiwanie, selekcjonowanie i krytyczna analiza informacji,
- rozpoznawanie własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się
- pracy zespołowej.
2. Akceptuje siebie mając świadomość mocnych i słabych stron.
3. Pracuje nad własnym rozwojem, budując swój system wartości rozwija swoje pasje
i zainteresowania.
4. Jest aktywny i twórczy – potrafi zaprezentować i obronić swoje zdanie, szanuje tych,
którzy mają odmienne poglądy.
5. Potrafi wybrać właściwe wzorce moralne.
6. Umie rzetelnie pracować, ma szacunek dla pracy, jest samodzielny i odpowiedzialny.
7. Potrafi samodzielnie i krytycznie myśleć oraz podejmować właściwe decyzje.
8. Jest wrażliwy na otaczającą przyrodę, piękno natury, szanuje człowieka i środowisko
naturalne.
9. Potrafi radzić sobie z zagrożeniami życia codziennego oraz rozwojowymi.
II.
GŁÓWNE CELE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE
1. Uświadomienie wartości służących osobowemu rozwojowi uczniów.
2. Kształtowanie zdrowego stylu życia i inspirowanie harmonijnego rozwoju.
3. Kształtowanie wrażliwości moralnej oraz potrzeby poznawania samego siebie.
4. Budzenie zainteresowań szeroko rozumianą przestrzenią własnego kraju, Europy i świata
oraz swobodnej w niej orientacji.
5. Uświadomienie wartości związanych z ogólnoludzkim dziedzictwem kulturowym.
6. Rozwijanie wiedzy o problemach cywilizacyjnych współczesnego świata oraz
o możliwościach i potrzebie ich rozwiązywania.
7. Pogłębianie poczucia przynależności do ogólnie pojmowanej wspólnoty ludzkiej.
8. Budowanie poczucia własnej wartości i przydatności działania na rzecz wspólnego dobra.
9. Uświadomienie idei wolności poprzez rozumienie i poszanowanie elementarnych praw
człowieka.
10. Kształtowanie i propagowanie poprawnego i pięknego języka ojczystego, nie tylko na
lekcjach, w szkole, ale i poza szkołą.
11. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych.
12. Kształtowanie samoświadomości uczniów, samoszacunku i odpowiedzialności.
13. Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji i radzenia sobie w sytuacjach
trudnych.
14. Dbanie o zdrowie i bezpieczeństwo uczniów oraz nauczycieli w środowisku szkolnym.
III.
STRATEGIE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE
Cele i zadania programu realizowane będą w oparciu o następujące strategie wychowawczoprofilaktyczne:







Strategie informacyjne – dostarczenie informacji na temat celów i treści kształcenia
oraz efektów pracy, jasne kryteria oceniania, wskazywanie mocnych i słabych stron
ucznia.
Strategie komunikacyjne – wyrażanie emocji, inicjowanie dyskusji umożliwiających
wyrażanie własnych poglądów, szczerości i otwartości w dyskusji, podejmowanie
tematów trudnych, dotyczących jednostki i grupy.
Strategie współdziałania – podejmowanie współpracy z uczniem i jego rodzicami,
wspólne rozwiązywanie problemów i konfliktów, inspirowanie współpracy między
uczniami.
Strategie modelowania – bycie wzorem, autorytetem dla ucznia, wskazywanie reguł
i norm postępowania na lekcji, w szkole i w otoczeniu innych ludzi.
Strategie doświadczania – stwarzanie różnorodnych sytuacji wychowawczych,
aktywne i refleksyjne pełnienie ról w klasie i w szkole, dzielenie się efektami własnej
pracy z innymi.
Strategie alternatyw – stwarzanie warunków do wyboru różnej aktywności przez
ucznia oraz różnych strategii umożliwiających mu korzystanie z własnych zasobów
i niwelowanie indywidualnych deficytów.
Strategie interwencyjne – pomoc w identyfikacji i rozwiązywaniu zaistniałych
problemów, udzielania wsparcia w sytuacjach trudnych.
IV.
ZADANIA DO REALIZACJI
1. Działania adresowane do wszystkich uczniów
Zadania
Zapoznanie uczniów z
obowiązującymi
regulaminami, w tym
prawami i obowiązkami
ucznia



Tworzenie bezpiecznego,
wolnego od agresji,
przemocy i uzależnień
środowiska wychowawczego
szkoły.




Propagowanie szacunku dla
kultury i tradycji oraz
zdrowego stylu życia, i
twórczego samorozwoju


Formy realizacji
Omówienie na lekcjach
wychowawczych organizacji roku
szkolnego, podstawowych
zapisów statutu, ze szczególnym
zwróceniem uwagi na zapisy
WSO, Szkolnego Programu
Wychowawczo-Profilaktycznego
oraz procedur szkolnych.
Zwrócenie szczególnej uwagi na
poziom frekwencji w klasach.
Opracowanie procedury
ujednolicającej zasady
określające wygląd i strój ucznia
oraz konsekwencje ich łamania
Uwagi
wychowawcy
(wrzesień)
Zapoznanie uczniów z zapisami
statutu dotyczącymi zakazu
używania środków
uzależniających, opuszczania
szkoły podczas zajęć lekcyjnych,
oraz procedurami interwencji
szkoły w sytuacjach
ryzykownych zachowań uczniów.
Realizowanie działań
profilaktycznych zmierzających
do wyeliminowania zagrożeń
związanych z paleniem
papierosów, zażywaniem
alkoholu, narkotyków i dopalaczy
Systematyczne monitorowanie
boiska, toalet i pomieszczeń
szkoły, wskazanych przez
uczniów jako niebezpieczne, w
ramach dyżurów pełnionych
przez nauczycieli i
zainstalowanego monitoringu.
Dbanie o przestrzeganie przez
uczniów zakazu stosowania
agresji w środowisku szkolnym.
wychowawcy
(wrzesień),
całoroczny nadzór
Kultywowanie tradycji i
obrzędowości narodowej,
lokalnej i szkolnej.
Omawianie tematyki z tego
zakresu na lekcjach
Wychowawcy
Na bieżąco
wychowawcy
Zespół
wychowawczy
Wychowawcy,
pedagog, psycholog
Dyrekcja i
nauczyciele
dyżurujący
wszyscy
pracownicy szkoły,
całorocznie
Wychowawcy







wychowawczych.
Zachęcanie uczniów do udziały w
akcjach profilaktycznych i
charytatywnych (Dzień Bez
Papierosa, Światowy Dzień
Walki z AIDS, Wielka Orkiestra
Świątecznej Pomocy,
wolontariat).
Organizowanie spotkań ze
specjalistami z zakresu
profilaktyki uzależnień.
Organizowanie szkolnych
kampanii, debat i konkursów.
Opracowywanie gazetek
tematycznych, plakatów, ulotek.
Aktualizacja gablot osiągnięć
szkolnych, tablic dyplomowych.
Komunikaty gratulacyjne
System stypendialny
Nauczyciele
Pedagog, psycholog
Nauczyciele, SU
Uczniowie
Opiekun
2. Działania alternatywne adresowane do wszystkich uczniów
Szkoła organizuje liczne i różnorodne zajęcia pozalekcyjne przeznaczone dla uczniów
pragnących wspólnie z nauczycielem poszerzać swoje wiadomości i umiejętności w zakresie
jednego przedmiotu lub innej dziedziny aktywności. Celem tych zajęć jest:
 Rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań uczniów
 Poszerzanie wiedzy uczniów poza zakres przewidziany w programie nauczania
 Rozwijanie uzdolnień i talentów uczniów
 Udzielanie pomocy edukacyjnej uczniom napotykającym na trudności
w uczeniu się
 Zagospodarowanie wolnego czasu ucznia
 Dbałość o kondycję zdrowotną
 Integrowanie i kształtowanie postawy aktywności społecznej
 Kształtowanie właściwych postaw życiowych
 Wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Zadania
Praca w organizacjach
działających w szkole
Zajęcia pozalekcyjne





Formy realizacji
Samorząd Uczniowski
Uwagi
Opiekun SU
Koła przedmiotowe i inne koła
zainteresowań
SKS
Aktyw biblioteczny
Zajęcia realizowane w ramach
Opiekunowie kół
Organizacja imprez
masowych






Organizacja i propagowanie
olimpiad, konkursów i
zawodów




projektów unijnych
Wyjścia na spektakle
Spotkania z ciekawymi ludźmi
Warsztaty i plenery artystyczne
Wycieczki klasowe i
międzyklasowe
Dyskoteki szkolne, połowinki,
bal gimnazjalny
Organizacja świąt szkolnych,
państwowych i środowiskowych
Organizacja Dnia Bez Agresji
Udział w zawodach sportowych
Udział w konkursach wiedzy i
umiejętności
Udział w olimpiadach
przedmiotowych
Osoby
odpowiedzialne
Opiekunowie
3. Działania skierowane do uczniów klas pierwszych
Główne zadania do realizacji w klasie pierwszej to:
 Poznanie uczniów, ich potrzeb i możliwości rozwojowych
 Udzielanie wsparcia i pomocy w rozwiązywaniu pojawiających się trudności w nauce,
komunikacji i interpersonalnej, pomoc w adaptacji w nowym środowisku szkolnym
 Integracja zespołu klasowego oraz zespołu rodziców
 Wypracowanie form współpracy z rodzicami
 Uświadomienie w zakresie zagrożeń płynących z Internetu.
Zadania
Przeciwdziałanie sytuacjom
stresowym



Kształtowanie oraz
wzmacnianie poczucia
własnej wartości, budowanie
postaw empatii i zaufania


Zintegrowanie zespołu
klasowego


Formy realizacji
Zapoznanie ze szkołą i jej
najbliższym otoczeniem
Klasowe zajęcia adaptacyjne i
integracyjne
Uroczyste pasowanie na
gimnazjalistę
Uwagi
Wychowawcy
Organizowanie imprez klasowych
w celu bliższego poznania się
(wycieczki, ogniska, dyskoteki,
andrzejki, mikołajki)
Organizowanie warsztatów
tematycznych
Ustalenie z klasą kontraktu, który
uwzględnia zasady obowiązujące
obie strony uczeń-nauczyciel
Godziny wychowawcze
poświęcone tematom związanym
z zainteresowaniami uczniów
Wychowawcy
Dzień Integracji
Wychowawcy,
Dyrekcja
Wychowawcy,
pedagog, psycholog
Wychowawcy
Rozwijanie u uczniów
umiejętności radzenia sobie
z presją rówieśników
Kształtowanie umiejętności
pracy w grupie
Kształtowanie postawy
odpowiedzialności za własne
środowisko szkolne
Szerzenie wśród młodzieży
znajomości prawa i
wyrabianie nawyku
poszanowanie go

Godziny wychowawcze
dotyczące asertywności, radzenia
sobie w sytuacjach trudnych
Zajęcia z zakresu:
 Komunikacji interpersonalnej
 Budowania zaufania do innych
 Poszanowania odmienności
 Godziny oraz rozmowy
wychowawcze
 Udział uczniów w samoocenie
 Motywowanie uczniów do
korzystania z pomocy pedagoga i
psychologa
 Spotkania z kuratorem sądowym
Wychowawcy,
nauczyciel WDŻ,
psycholog
Wszyscy
nauczyciele
Wszyscy
pracownicy szkoły
pedagog
4. Działania skierowane do uczniów klas drugich
Istotnymi tematami do realizacji w klasie drugiej są:




Umiejętna współpraca z innymi
Profilaktyka uzależnień
Profilaktyka zachowań agresywnych
Świadomość własnych możliwości i ich rozwijanie, koncentracja na samorozwoju
Zadania
Kształtowanie postaw asertywnych
poprzez
- sztukę odmawiania
- wzajemnie wspieranie
- werbalizację potrzeb



Kształtowanie pozytywnego obrazu
siebie poprzez: poznawanie swoich
mocnych stron, docenianie własnych
sukcesów




Formy realizacji
psychoedukacyjne zajęcia z
asertywności
realizacja na lekcjach
wychowawczych tematów o
systemie wartości,
kształtowaniu charakteru
spotkania z pedagogiem i
psychologiem
Organizowanie kół
zainteresowań
umożliwiających uczniom
rozwijanie talentów,
umiejętności, uzdolnień
Promowanie sukcesów
młodzieży poprzez system
nagród, stypendia, dyplomy.
Działalność w organizacjach
szkolnych i kołach
zainteresowań
Wolontariat
Uwagi
Wychowawcy,
pedagog,
psycholog
Dyrekcja,
opiekunowie
Uświadomienie młodzieży zagrożeń
związanych z podejmowaniem
zachowań ryzykownych, promocja
zdrowia




Kształtowanie postawy tolerancji
wobec innych zachowań i ludzi oraz
kształtowanie umiejętności
minimalizujących zachowania
agresywne





Uświadomienie obowiązku
przestrzegania prawa i konsekwencji
łamania go


Omawianie tematyki
dbałości o zdrowie na
wszystkich zajęciach i
przedmiotach
Projekcje filmów o tematyce
profilaktycznej
Przygotowanie gazetek
tematycznych
Omawianie tematyki
akceptacji własnego ciała
Systematyczne
przypominanie zasad
obowiązujących w grupie i
środowisku szkolnym.
Omawianie tematyki
tolerancji.
Zajęcia poświęcone
emocjom i radzeniu sobie z
nim.
Rozmowy wspierające i
kształtujące właściwe
zachowania.
Omawianie tematyki agresji
i przemocy.
Spotkania z Inspektorem ds.
Nieletnich KPP w Górze
Doraźne interwencje
inspektora i dzielnicowych
KPP w Górze
Wychowawcy,
pedagog,
psycholog,
pielęgniarka,
położna
Wychowawcy,
pedagog,
psycholog i
pozostali
pracownicy
pedagog
5. Działania skierowane do uczniów klas trzecich
Istotnymi elementami działań do realizacji w klasie trzeciej są:
 Podejmowanie przez młodzież decyzji o wyborze kierunku swojego kształcenia, czyli
pierwszej decyzji zawodowej
 Radzenie sobie ze stresem w obliczu egzaminu gimnazjalnego
 Profilaktyka uzależnień: nikotyna, alkohol, narkotyki, komputer
 Efektywne uczenie się.
Zadania
Kształtowanie
odpowiedzialności za siebie
i innych, za podejmowane
decyzje i zachowania
Kształtowanie właściwych
postaw wobec uzależnień




Formy realizacji
Godziny wychowawcze
dotyczące właściwych wyborów
Działalność w organizacjach
szkolnych i kołach zainteresowań
Zajęcia wychowawcze
Akcje profilaktyczne (spektakle,
gazetki, warsztaty, filmy,
spotkania)
Uwagi
Wychowawcy
Opiekunowie
Wychowawcy,
pedagog, psycholog,
koordynator ds.
bezpieczeństwa,


Przygotowanie uczniów do
wyboru szkoły
ponadgimnazjelnej




Kształtowanie kompetencji
radzenia sobie ze stresem


Kształtowanie kompetencji
efektywnego uczenia się

Informowanie o społecznych i
zdrowotnych skutkach
uzależnień, zwalczanie mitów na
temat zachowań ryzykownych
Filmy o uzależnieniach, dyskusje
na godzinach wychowawczych
Spotkania z doradcą zawodowym
- warsztaty zawodoznawcze
Udział w akcjach w dniach
otwartych szkół
Udostępnianie informacji i
szkolnictwie ponadgimnazjalnym
Organizowanie spotkań z
przedstawicielami innych szkół,
prezentującymi swoje oferty
edukacyjne
Omawianie tematyki stresu na
lekcjach wychowawczych
Warsztaty radzenia sobie ze
stresem.
Trening technik uczenia się
osoby
odpowiedzialne
Wychowawcy,
pedagog, psycholog
Psycholog
Psycholog
6. Działania skierowane do nauczycieli
Zadania
Bieżąca aktualizacja wiedzy
z zakresu funkcjonowania
oświaty
Monitorowanie potrzeb
nauczycieli w zakresie
doskonalenia umiejętności
wychowawczych





Psychoedukacja



Formy realizacji
Udostępnienie tekstów oraz
omówienie najważniejszych ich
zapisów
Rozmowy i konsultacje
indywidualne, dyskusje podczas
zebrań rady pedagogicznej
Anonimowe sondaże ankietowe
Bieżąca współpraca w zespole
wychowawczym
Zwiększenie konsekwentności i
ujednolicenie oddziaływań
wychowawczych
Umożliwienie udziału w różnych
zewnętrznych formach
szkoleniowych
Organizowanie warsztatów
umiejętności wychowawczych w
ramach WDN
Udostępnianie literatury z
zakresu problematyki okresu
dorastania
Uwagi
Dyrekcja
Dyrektor, pedagog,
psycholog
Wszyscy
nauczyciele !!!
Dyrekcja
Biblioteka,
pedagog, psycholog
Udzielanie wsparcie w
sytuacjach kryzysowych i
konfliktowych



Organizowanie spotkań
mediacyjnych z rodzicami i
uczniami (kuratorami,
Inspektorem ds. Nieletnich)
Pomoc w konstruowaniu
kontraktów wychowawczych z
klasą lub uczniem i ego
rodzicami.
Pomoc w rozwiązywaniu
bieżących problemów
wychowawczych
Pedagog, psycholog
7. Działania skierowane do rodziców
Zadania
Monitorowanie potrzeb i
oczekiwań rodziców wobec
sytuacji wychowawczoprofilkatycznej szkoły.




Zapoznanie rodziców z
aktami normującymi pracę
szkoły (statut szkoły,
regulaminy, procedury,
niniejszy program

Psychoedukacja




Umożliwienie rodzicom
współdziałania i
decydowania w zakresie
życia szkoły



Formy realizacji
Rozmowy i konsultacje
indywidualne
Dyskusje podczas wywiadówek
klasowych
Anonimowe sondaże ankietowe
Bieżąca współpraca z radą
rodziców
Udostępnianie tekstów oraz
omawianie najważniejszych ich
zapisów podczas wywiadówek
klasowych
Funkcjonowanie strony
internetowej szkoły
udostępniającej dokumenty i
komunikaty
Wykłady i prelekcje, warsztaty o
tematyce wychowawczej z
udziałem specjalistów
Udostępnianie literatury z
zakresu problematyki z zakresu
okresu dorastania
Kierowanie do placówek
pomocowych
Zapraszanie rodziców do
współorganizowania lekcji
wychowawczych, imprez i
uroczystości klasowych oraz
ogólnoszkolnych zajęć
pozalekcyjnych
Organizowanie spotkań o
charakterze mediacyjnym uczeń,
nauczyciel, rodzic
Podziękowania kierowane do
Uwagi
Wychowawcy,
pedagog, psycholog
Wychowawcy,
Dyrekcja
Opiekun
Pedagog,
psycholog,
Dyrekcja
Wszyscy
nauczyciele,
dyrekcja
przewodniczący
Rady Rodziców
wychowawcy,
pedagog, psycholog
Wychowawcy,
rodziców za aktywny udział w
życiu szkoły oraz listy
gratulacyjne za osiągnięcia,
sukcesy ich dzieci.
V.
dyrekcja
EWALUACJA PROGRAMU
Program będzie podlegał metodycznej ocenie skuteczności. Działania wychowawczoprofilaktyczne zakładają powodowanie pozytywnych zmian w wiedzy, postawach
i zachowania młodych ludzi. Niezbędne więc będzie sprawdzanie, czy zmiany te rzeczywiście
zachodzą i czy program jest pożądany. Należy sprawdzać, czy zrealizowano zakładane cele
wychowawczo-profilaktyczne i w jakim zakresie, co ułatwiło, a co utrudniło realizację. Taka
kontrola umożliwi podjęcie decyzji o zakończeniu programu, kontynuacji lub wprowadzeniu
korekt podnoszących jego jakość.
Sposoby ewaluacji:
- obserwacja
- wywiad
- ankiety diagnostyczne dla uczniów, rodziców i nauczycieli
- wystawy prac
- ankiety ewaluacyjne
- raporty wychowawców klas
- sprawozdania pedagoga i psychologa
- sprawozdanie pielęgniarki szkolnej
- sprawozdanie ze współpracy z instytucjami wspierającymi proces wychowania
- raport końcowy.