Pokaż nogi - skleroterapia w walce z żylakami

radiolog.pl
Pokaż nogi - skleroterapia w walce z
żylakami
Stale nosisz spodnie, chociaż marzysz o zwiewnej sukience. Mimo nienagannej figury, wciąż
zasłaniasz nogi, bo martwi cię ich nieestetyczny wygląd. Gęsta sieć pajączków i żylaki nie
dodają im uroku. Dawno już zapomniałaś o kusych minispódniczkach. Leżą na dnie szafy,
czekając na lepsze czasy. Niestety, mogą się nie doczekać, jeśli nie weźmiesz sprawy w
swoje ręce. Na pewno od razu myślisz, że mowa o operacji. Bronisz się: Nigdy! Przecież
słyszałam, jakie to bolesne. Otóż, nie. Istnieje i bezoperacyjny sposób pozbywania się
żylaków. Jest nim skleroterapia.
Stale nosisz spodnie, chociaż marzysz o zwiewnej sukience. Mimo nienagannej figury, wciąż
zasłaniasz nogi, bo martwi cię ich nieestetyczny wygląd. Gęsta sieć pajączków i żylaki nie dodają
im uroku. Dawno już zapomniałaś o kusych minispódniczkach. Leżą na dnie szafy, czekając na
lepsze czasy. Niestety, mogą się nie doczekać, jeśli nie weźmiesz sprawy w swoje ręce. Na pewno
od razu myślisz, że mowa o operacji. Bronisz się: Nigdy! Przecież słyszałam, jakie to bolesne.
Otóż, nie. Istnieje i bezoperacyjny sposób pozbywania się żylaków. Jest nim skleroterapia.
Skleroterapia - czym jest i jak działa?
"Skleroterapia stanowi metodę z wyboru tylko w takich
przypadkach, w których odradza się zabieg chirurgiczny,
np. z powodu przeszkód technicznych, niepewnego
rezultatu lub gdy ryzyko operacji jest wysokie. Terapię
przeprowadza się również na wyraźne życzenie pacjenta,
którego lekarz musi uprzednio dokładnie poinformować o
przewidywanych efektach i możliwych powikłaniach oraz
przedstawić wady i zalety skleroterapii w porównaniu z
postępowaniem chirurgicznym."
Skleroterapia, zwana też sklerotyzacją, obliteracją bądź nastrzykiwaniem, to metoda leczenia
żylaków polegająca na podaniu do światła niewydolnej żyły substancji drażniącej, tzw. sklerosantu.
Wstrzyknięcie środka chemicznego uszkadza komórki śródbłonka, powodując skurcz, zakrzep i
kontrolowany stan zapalny ściany naczynia. W ten sposób, celowo wywołana reakcja zapalna
prowadzi do zwężenia, obkurczenia, a następnie zwłóknienia i w efekcie trwałego zamknięcia żyły
poprzez jej zarośnięcie. Ważnym elementem terapii jest postępowanie po zabiegu. Bezpośrednio
po wstrzyknięciu leku sklerotyzującego stosuje się ucisk zewnętrzny, którego zadaniem jest
zlepienie ścian żyły celem wykluczenia refluksu, czyli wstecznego przepływu krwi, jaki występuje w
niewydolnych naczyniach.
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 1/5
radiolog.pl
Odmianą skleroterapii służącą zamykaniu bardzo drobnych żyłek, tzw. teleangiektazji jest
mikroskleroterapia. Tego rodzaju zabieg przeprowadza się przy użyciu okularów powiększających i
bardzo delikatnych, miniaturowych igiełek.
Obserwowany w ciągu ostatnich lat postęp techniczny nie ominął także i skleroterapii. USG z
Dopplerem umożliwia precyzyjną diagnostykę z nieinwazyjną wizualizacją naczyń, dzięki czemu
rozwinęła się echoskleroterapia, czyli technika skleroterapii, w której lek podawany jest do żyły pod
kontrolą USG.
Środki obliterujące
Rodzaj substancji, która będzie użyta do skleroterapii ustala flebolog - specjalista chorób żył
wykonujący zabieg. O jego wyborze decyduje wielkość i średnica niewydolnej żyły, a także
preferencje osobiste. Stężenie środka obliterującego dobiera się w zależności od rozmiaru i
lokalizacji chorego naczynia.
Substancje sklerotyzujące różnią się między sobą odczynowością. Wyróżnia się trzy grupy
sklerosantów:
1. środki hipertoniczne - roztwory soli kuchennej lub glukozy o wysokich stężeniach, które
uszkadzają naczynia poprzez odwodnienie;
2. roztwory detergentów - odwadniają, a tym samym uszkadzają wewnętrzną warstwę śródbłonka
naczynia;
3. leki bazujące na związkach jodu - działają drażniąco na błonę komórek śródbłonka, powodując
jej uszkodzenie.
W chwili obecnej, najczęściej stosuje się takie substancje chemiczne, jak salicylan sodu oraz
siarczan sodowy tetradecylu, a z preparatów Fibrovein i Polidokanol (Aetoxysclerol). Używane w
trakcie leczenia środki nie są toksyczne dla organizmu i stanowią odpowiednio rozcieńczone
fabrycznie leki. Gwarantuje to większe bezpieczeństwo i skuteczność przeprowadzanego zbiegu.
Najnowocześniejszą techniką sklerotyzacji jest tzw. skleroterapia piankowa Tessariego. Metoda ta
polega na wstrzyknięciu do żylaka leku w postaci specjalnie spreparowanej pianki. Piankę
wytwarza się poprzez zmieszanie sklerosantu z powietrzem w proporcji 1:5. Istotną zaletą tej
techniki jest to, że środek w postaci pianki nie rozpływa się w żyle i zakleja tylko wybrane naczynia.
Ponadto, taka postać leku oddziałuje na ścianę naczynia na większej powierzchni, zapewniając
tym samym mniejsze zużycie sklerosantu.
Wskazania
Skleroterapia stanowi metodę z wyboru tylko w takich przypadkach, w których odradza się zabieg
chirurgiczny, np. z powodu przeszkód technicznych, niepewnego rezultatu lub gdy ryzyko operacji
jest wysokie. Terapię przeprowadza się również na wyraźne życzenie pacjenta, którego lekarz
musi uprzednio dokładnie poinformować o przewidywanych efektach i możliwych powikłaniach oraz
przedstawić wady i zalety skleroterapii w porównaniu z postępowaniem chirurgicznym. Warto mieć
tutaj na uwadze, że żylaki to nie tylko defekt natury estetycznej, ale też poważny problem
zdrowotny.
Najczęstszymi wskazaniami do zabiegu skleroterapii są:
- teleangiektazje (pajączki żylne skóry),
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 2/5
radiolog.pl
- wenulektazje (rozszerzone naczynka śródskórne),
- zmiany w obrębie żył siatkowatych,
- małe żylaki (1-3 mm),
- żylaki pozostałe lub nawracające po operacji,
- żylaki umiejscowione wokół owrzodzenia,
- niewydolne żyły powierzchowne i przeszywające,
- krwawienie z rozerwanego żylaka (doraźnie).
Zmiany żylakowe, którym towarzyszą poważne uszkodzenia głównych, powierzchniowych pni
żylnych kończyn dolnych, żyły odstrzałkowej i odpiszczelowej, są wskazaniem do leczenia
chirurgicznego. Przy uszkodzeniach zastawek żylnych tych żył, gdy ma miejsce niewydolności ich
głównych ujść do układu żył głębokich, pod kolanem lub w pachwinie, skleroterapia może być
stosowana tylko jako zabieg uzupełniający po operacji.
Przeciwwskazania
Przeszkody w przeprowadzeniu zabiegu skleroterapii stanowią:
- uczulenie na środki obliterujące,
- zakrzepica żył głębokich,
- poważne choroby układowe,
- infekcje układowe lub miejscowe,
- rozległe zakażenia bakteryjne skóry,
- ciężkie przypadki niedokrwienia kończyn,
- nie dające się wyleczyć obrzęki kończyn dolnych,
- unieruchomienie.
Procedura
Skleroterapia jest zabiegiem wymagającym współpracy pacjenta z lekarzem. Powodzenie terapii
zależy od ścisłego przestrzegania ustalonego protokołu leczenia. Na sukces składają się nie tylko
umiejętności i doświadczenie osoby przeprowadzającej zabieg. Istotne jest także, by pacjent
stosował się do zaleceń lekarza tak przed leczeniem, jak i po nim.
Przygotowanie do zabiegu:
Podczas pierwszej konsultacji lekarz flebolog ocenia krążenie żylne za pomocą badania
USG--Doppler. Celem dokładnego badania ultradźwiękowego jest sprawdzenie stanu zastawek
żylnych regulujących kierunek przepływu krwi w naczyniach. Brak przeciwwskazań umożliwia
zaproponowanie pacjentowi indywidualnego toku leczenia. Przez 2-3 tygodnie przed planowanym
zabiegiem zaleca się przyjmowanie ok. 4-6 tabletek Rutinoscorbinu dziennie. Czasami, jeśli lekarz
uzna to za konieczne, może skierować na dodatkowe badania: arteriografię, USG jamy brzusznej,
badanie przepływów tętniczych, badanie radiologiczne.
Przebieg zabiegu:
Zabieg przeprowadzany jest w warunkach ambulatoryjnych, zazwyczaj bez znieczulenia. W jego
trakcie pacjent przyjmuje pozycję leżącą. Dzięki takiej pozycji ciśnienie w układzie żylnym obniża
się prawie do zera, a opróżnione z krwi naczynia łatwiej ulegają działaniu leków o niskich
stężeniach. Obszar skóry, na którym będzie przeprowadzany zabieg przemywa się alkoholem.
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 3/5
radiolog.pl
Lekarz zaznacza najpierw większe żyły, które podda skleroterapii wcześniej, a dopiero potem małe
pajączki. Lek wstrzykuje się bezpośrednio w światło chorego naczynia przy pomocy małej
strzykawki z bardzo cienką igłą. Cały zabieg trwa z reguły ok. 10-30 minut. Podczas niego lekarz
wykonuje od kilku do kilkunastu nakłuć. Po wyjęciu igły zakładany jest opatrunek uciskowy.
Najczęściej nastrzykiwanie przeprowadza się na wybranej części nogi. Natomiast, gdy leczeniu
poddaje się gęstą sieć drobnych pajączków, obszar zabiegu zostaje ograniczony do kawałka skóry
o powierzchni od 100 do 200 cm2. Jeśli zmiany są znaczne, donaczyniowe zastrzyki obliterujące
aplikuje się w trakcie kilku sesji odbywających się co parę dni. Lekarz ustala częstotliwość spotkań
zależności od wielkości zmian i własnego doświadczenia. Zasinienia i obrzęki, które powstają w
obrębie żył poddanych zabiegowi znikają zwykle po kilku minutach lub godzinach. Proces gojenia
się może trwać od 4 tygodni do 6 miesięcy, a jego tempo zależy od wielkości żyły i stopnia
zaawansowania choroby. Po wchłonięciu przez organizm zwłókniałego naczynia żylak staje się
zupełnie niewidoczny.
Postępowanie po zabiegu:
Kiedy zabieg dobiegnie końca, pacjent w założonym już opatrunku uciskowym powinien
spacerować przez około pół godziny. W żadnym wypadku nie wolno wtedy stać, siedzieć ani leżeć.
Przez pierwszą dobę po zabiegu należy unikać gwałtownych ćwiczeń fizycznych. Opatrunek, mogą
to być rajstopy lub pończochy uciskowe o I-II klasie ucisku bądź bandaż elastyczny, nosi się przez
kilka dni w zależności od indywidualnych zaleceń lekarza. Przez cały ten czas wskazana jest
aktywność fizyczna, powinno się ograniczyć dłuższe stanie i siedzenie. Ruch powoduje, że
ciśnienie krwi w obrębie powierzchniowego układu żylnego obniża się, co z kolei zapewnia szybsze
zamykanie się żył. W trakcie odpoczynku należy unosić nogi do góry, aby krew lepiej odpływała z
żył. Poleca się też masaże obstrzykiwanych okolic. Ponadto, istnieje istotny zakaz, którym jest
przegrzewanie nóg. Niewskazane są gorące kąpiele, sauna, solarium, ekspozycja na słońce.
Niewielkie obrzęki są zjawiskiem normalnym. Przechodzą po zdjęciu opatrunku. Jeśli dzieje się
inaczej, gdy obrzęk jest duży, pojawia się intensywny ból bądź inne dolegliwości, należy
skonsultować się z lekarzem. Raz zamknięte żylaki na ogół nie otwierają się ponownie, jednak
sklerotyzacja nie wpływa na indywidualną podatność na tworzenie się kolejnych. Po pewnym
czasie mogą powstawać nowe zmiany tuż obok miejsc, w których wcześniej przeprowadzono
zabieg. Aby zmniejszyć ryzyko pojawiania się dolegliwości, należy zmienić niewłaściwy tryb życia,
eliminując czynniki sprzyjające jej występowaniu. Profilaktyka przeciwżylakowa obejmuje sposób
życia, a więc stosowanie diety bogatej w błonnik, witaminę C i warzywa, unikanie nadwagi,
ćwiczenia fizyczne usprawniające krążenie, ograniczenie przyjmowania leków hormonalnych.
Zaleca się też noszenie pończoch lub rajstop przeciwżylakowych oraz zewnętrzne stosowanie
preparatów poprawiających napięcie naczyń, zawierających w swym składzie wyciągi z
kasztanowca. Doustnie można zażywać preparaty rutyny, escyny, diosminy, hesperydyny.
Możliwe powikłania i skutki uboczne
Mimo wielkiego bezpieczeństwa i skuteczności terapii, mogą wystąpić:
- reakcje alergiczne na środek zastosowany do skleroterapii,
- przebarwienia,
- zaczerwienienia, siniaki i bolesność w okolicach nastrzykiwanych miejsc,
- uszkodzenia skóry na skutek pęknięcia naczynia,
- odczyny zapalne, swędzenie lub pieczenie w miejscu podania.
Niezwykle rzadko może dojść do martwicy skóry, która goi się pozostawiając bliznę. Zdarzają się
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 4/5
radiolog.pl
też przypadki zakrzepowego zapalenia żył głębokich. Stąd też, przed podjęciem właściwego
leczenia, niezbędna jest dokładna diagnostyka i indywidualna ocena ryzyka dla pacjenta.
© 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone.
str. 5/5