Beskid Wyspowy

Wtorek, 26 stycznia 2016
Beskid Wyspowy
Beskid Wyspowy stanowi fragment fliszowych Karpat Zewnętrznych i w długim łuku
karpackim jest jedną z najbardziej na północ wysuniętych grup górskich. Nazwa Beskidu
Wyspowego nawiązuje do charakterystycznej i oryginalnej rzeźby terenu, którą tworzy
szereg izolowanych wzniesień o stromych stokach i spłaszczonych wierzchołkach. We
wschodniej części wyspowy układ wzniesień zanika i przechodzi w długie pasma schodzące
ku dolinie Dunajca.
Beskid Wyspowy sąsiaduje od południa z Gorcami i Beskidem Sądeckim, od wschodu z
Pogórzem Rożnowskim, od północy z Pogórzem Wiśnickim, natomiast krańce zachodnie
sięgają Beskidu Średniego i Żywieckiego. Szczegółowe granice, zwłaszcza północna, są dość
trudne do ustalenia i opisania, ponieważ opinie czołowych polskich geografów nie zawsze
pokrywają się z ogólnie przyjętą konwencją podziału polskich Karpat.
Dariusz Gacek w przewodniku "Beskid Wyspowy" zaproponował taki przebieg granic Beskidu
Wyspowego:
"Na południu granica biegnie od Rabki wzdłuż Raby do Mszany Dolnej, stąd Mszanką na
przełęcz Przysłop, dalej Kamienicą przez Szczawę do Dunajca w Zabrzeży.
Granica wschodnia biegnie wzdłuż Dunajca od Zabrzeży przez Nowy Sącz, Jezioro
Rożnowskie do miejscowości Tropie i Witowice, gdzie do Dunajca wpada Łososina.
Skomplikowana granica północna biegnie krótko wzdłuż Łososiny do jej połączenia z
potokiem Białka, dalej w górę Białki na zachód, przez Wojakową do Rajbrotu. W rejonie
Rajbrotu granica północna Beskidu Wyspowego biegnie krotko wzdłuż potoku Uszwica, a
następnie przez niewielki dział wodny koło Bytomska do doliny potoku Sanka, a potem
wzdłuż Sanki i potoku Trzciana na zachód, do Łapanowa. Z Łapanowa wzdłuż Stradomki, aż
do Raciechowic, tu osiąga ona kolejny dział wodny (oddzielający zlewnię Stradomki i
Krzyworzeki) i schodzi w stronę obniżenia Wiśniowej.
Granica zachodnia biegnie początkowo doliną Krzyworzeki, a nastepnie wzdłuż potoku
Kobielnik wspina się na przełęcz Wierzbanowską (oddziela ona Beskid Wyspowy od
Średniego). Dalej wzdłuż potoku Węglówka i Kasinka dochodzi do Raby, którą krótko na
północ do Lubnia, gdzie następuje połączenie z potokiem Krzeczowskim. Tym potokiem i
następnie działem wodnym między dorzeczem Raby i Skawy, wzdłuż "Zakopianki" z
powrotem do Rabki."
Najwyższe kulminacje Beskidu Wyspowego to: Mogielica (1170 m), Ćwilin (1072 m), Jasień
(1062 m), Modyń (1029 m), Luboń Wielki (1022 m), Śnieżnica (1006 m), Szczebel (976 m),
Lubogoszcz (968 m), Łopień (951 m), Jaworz (921 m) oraz Sałasz (909 m).
Niezwykłego uroku dodają Beskidowi Wyspowemu przełęcze, w większości dostępne
komunikacyjnie. Najbardziej znane i uczęszczane to przełęcz Gruszowiec (660 m) nieopodal
Mszany Dolnej (biegnie nią droga krajowa nr 28), przełęcz między Cichoniem i Ostrą (800 m)
przy drodze z Kamienicy do Limanowej oraz przełęcz Przysłop nad Lubomierzem. Równie
malownicze są też: Przełęcz Słopnicka (766 m) nad wsią Słopnice oraz Przełęcz Rydza
Śmigłego (700 m) oddzielająca Łopień i Mogielicę we wsi Chyszówki.
Jak więc widać do centrum tych pięknych gór można dotrzeć nie tylko na piechotę, ale także
samochodem bądź autokarem.