wyrok uzasadnienie - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

Sygn. akt VIII Ca 549/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 11 grudnia 2013 r.
Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący:
SSO Jadwiga Siedlaczek
Sędziowie:
SSO Hanna Matuszewska
SSO Rafał Krawczyk
Protokolant:
sekr. sądowy
po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2013 r. w Toruniu
na rozprawie
sprawy z powództwa B. W., D. W. (1), K. W. i małoletniego D. W. (2)działającego przez ojca B. W.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.
o zapłatę
na skutek apelacji powodów B. i. K. W.
od wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu
z dnia 19 sierpnia 2013 r.
sygn. akt I C 687/12
oddala apelację.
Sygn. akt VIII Ca 549/13
UZASADNIENIE
Powodowie B. W., D. W. (1), K. W. i D. W. (2)wnieśli o zasądzenie od (...) S.A. w W. odpowiednio kwot: 6.544,64
zł – 6000 zł tytułem zadośćuczynienia i 544,64 tytułem odszkodowania; 4.000 zł, 4.000 zł i 3.000 zł - tytułem i
zadośćuczynienia. - we wszystkich przypadkach z odsetkami ustawowymi od dnia 11 maja 2011 r. do dnia zapłaty
Wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Toruniu:
1. zasądził od pozwanego na rzecz powoda B. W.kwotę 3.050,46 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 13 maja 2011r.
do dnia zapłaty,
2. zasądził od pozwanego na rzecz powódki D. W. (1)kwotę 4.000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 13 maja 2011r.
do dnia zapłaty,
3. zasądził od pozwanego na rzecz powoda K. W. kwotę 2.000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 13 maja 2011r.
do dnia zapłaty,
4. zasądził od pozwanego na rzecz powoda D. W. (2) kwotę 1.500 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 13 maja 2011r.
do dnia zapłaty,
5. oddalił powództwo w pozostałej części,
oraz orzekł o kosztach procesu i kosztach sądowych (pkt 6-11).
Zasadnicze motywy tego orzeczenia były następujące: w dniu 26 października 2010 r. o doszło do wypadku drogowego,
w którym zderzyły się pojazdy marki R. (...) i A. (...), z winy kierującej pojazdem marki R. (...). W efekcie kierujący
pojazdem A. (...) B. W.i pasażerowie – pozostali powodowie zostali poszkodowani. U B. W.wystąpiły dolegliwości
bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo- krzyżowego.. Zdjęcie RTG kręgosłupa szyjnego wykazało brak uszkodzenia
struktur kostnych i nerwowych oraz zwężenie krążka międzykręgowego C5-C6 i zwyrodnieniowe krawędzi trzonów na
tym poziomie. Powód zgłaszał objawy rwy kulszowej w postaci bólu krzyża i drętwienia lewej kończyny dolnej. Został
skierowany do Poradni Neurologicznej, przyjmował leki przeciwbólowe i korzystał z zabiegów fizykalnych. W związku
z leczeniem poniósł wydatki w kwocie 50,46 zł. tytułem zakupu lekarstw.
U pozostałych powodów wystąpiły dolegliwości bólowe. Zalecono im doraźne stosowanie leku (...), a nadto D. W. (1)
zalecono lek przeciwzapalny/. Zdjęcia RTG wykazały u D. W. (1) skręcenie kręgosłupa szyjnego i stłuczenia obu kolan
z zaznaczonymi objawami podrażnienia stawów rzepkowo – udowych oraz zniesioną lordozę szyjną, a u K. W. i D. W.
(2) skręcenie kręgosłupa lędźwiowego. W ramach leczenia powódce zalecono przyjmowanie leków przeciwbólowych
a powodom przyjmowanie leków przeciwzapalnych; nadto ograniczenie wysiłków fizycznych przez 3 tygodnie .
Sprawca wypadku miał zawartą umowę ubezpieczenia w pozwanym zakładzie (...) w zakresie odpowiedzialności
cywilnej z tytułu szkód związanych z ruchem pojazdu.
Powodowie zgłosili szkodę 12 kwietnia 2011 r..
Wypadek wiązał się z cierpieniami fizycznymi i psychicznymi dla B. W.oraz jego małoletnich dzieci. Po wypadku
B. W.odczuwał bóle kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo- krzyżowego, musiał przyjmować leki i korzystać z zabiegów
fizykoterapeutycznych, przez okres kilku tygodni nie był zdolny do wykonywania pracy. D. W. (1), K. W. i D. W.
(2)również mieli dolegliwości bólowe i leczyli się farmakologicznie, do 31 listopada 2010 r. nie mogli uczestniczyć w
zajęciach WF. Brak uczestnictwa w zajęciach sportowych był szczególnie uciążliwy dla K. W., należącego do klubu
sportowego. Na jego stanie zdrowia psychicznego wypadek wywarł również najdalej idące ujemne następstwa. Po
wypadku odczuwał lęk przed jazdą samochodem. Dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo- krzyżowego,
które wystąpiły u B. W.po zdarzeniu z dnia 26 października 2010 r. miały charakter okresowy. Ustąpiły po
przeprowadzonym leczeniu farmakologicznym i fizykalnym oraz okresie zwolnienia chorobowego.
Stwierdzona u B. W.dyskopatia C5-C6 i L5- S1 ze zmianami zwyrodnieniowymi nie pozostawała w związku
przyczynowym z wypadkiem. Doznany przezeń nie miał wpływu na pogłębienie lub przyspieszenie istniejących
schorzeń kręgosłupa, nie było uszkodzenia struktur anatomicznych kręgosłupa. W wyniku wypadku mógł nastąpić
nawrót objawów rwy kulszowej w postaci bólu krzyża i drętwienia lewej kończyny dolnej. Ograniczenie ruchów w szyi
z przejściowe drętwienie kończyn górnych mogło być spowodowane nałożeniem się dolegliwości bólowych w wyniku
wypadku na istniejące wcześniej zmiany zwyrodnieniowe. Zgłaszane obecnie bóle kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego
i drętwienie lewej kończyny dolnej są wynikiem choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Częstotliwość dolegliwości
bólowych związanych ze schorzeniem kręgosłupa może się okresowo nasilać, ale wynika to z choroby samoistnej, a
nie ze skutku wypadku.
D. W. (2) i K. W. w wyniku wypadku z dnia 26 października 2010 r. doznali skręcenia kręgosłupa lędźwiowego, które
uległo pełnemu wygojeniu, bez ograniczeń ruchomości i bez zespołu bólowego. Poza tym wypadku samochodowym
K. W. ujawniał objawy słabo nasilonej, krótkotrwałej reakcji lękowej. Objawy te samoistnie ustąpiły. Powód nadal
odczuwa subiektywny dyskomfort w czasie jazdy samochodem osobowym. Rokowania na przyszłość są pozytywne,
powyższe objawy również z czasem powinny ustąpić. Pogłębiona u K. W. kyphoza piersiowa nie ma związku z
doznanym w dniu 26 października 2010 r. urazem.
Nadto Sąd szczegółowo omówił urazy doznane przez D. W. (1)i ich skutku.
Oceniając powyższe z punktu widzenia art. 444 § 1 k.c. i art. 445 § 1 k.c.i art. 361 §1 k.c., Sąd I instancji uznał, że:
• powodowie udowodnili, że doznali krzywdy, biorąc pod uwagę wysokość trwałego uszczerbku na zdrowiu, rozmiar
i zakres cierpień jakich doznali, proces leczenia, konsekwencje uszczerbku odniesionego przez powodów w
ich życiu zawodowym/szkolnym, rodzinnym i osobistym, a także wiek, kwotą zadośćuczynienia adekwatną do
rozmiaru poniesionej przez powodów krzywdy, jest kwota: 4.000 zł. w przypadku D. W. (1), 3.000 zł. w przypadku
B. W., 2.000 zł. w przypadku K. W. i 1.500 w przypadku D. W. (2)
• żądanie odszkodowawcze powoda B. W.zostało udowodnione jedynie częściowo, mianowicie co do zakupu
lekarstw w kwocie 50,46 zł, natomiast nie wykazał kosztu dojazdów do placówek medycznych w kwocie 494,18 zł.
• odsetki były należne nie od 11 lecz od 13 maja 2011 r. tj. od upływu 30 dni od dnia zgłoszenia szkody pozwanemu.
Powodowie K. W. I B. W.zaskarżyli powyższy wyroku w części oddalającej powództwo: - wobec powoda K. W. co do
kwoty 1000 zł z odsetkami ustawowymi od 13 maja 2011 r. do dnia zapłaty, zaś wobec B. W.co do niezasądzonych
dodatkowych kosztów, których domagał się na podstawie art. 444 § 1 k.c. tj. co do kwoty 494,18 zł wraz z ustawowymi
odsetkami od 13maja 2011 r. do dnia zapłaty. Zarzucili:
- naruszenie prawa procesowego – art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c. poprzez przekroczenie granic
swobodnej oceny dowodów polegające na ocenie następstw wypadku I ich znaczenia dla sytuacji życiowej powoda
K. W. sprzecznej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, przede wszystkim na zbagatelizowaniu psychicznych
następstw odczuwalnych przez powoda do dnia sporządzenia opinii biegłego psychologa, a to przez zasądzenie
zadośćuczynienia w kwocie, która nie jest adekwatna do rozmiaru krzywdy doznanej przez powoda
- naruszenie prawa procesowego – art. 233 § 1 k.pc. w zw. z art. 444 § 1 k.c. poprzez nieuwzględnienie całokształtu
materiału dowodowego w sprawie oraz przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, co doprowadziła do błędnego
przyjęcia przez sąd, że powód nie udowodnił poniesienia kosztów dojazdu do placówek medycznych w kwocie 494,18
zł, I oparcie się jedynie na oświadczeniu powoda i A. W., bez odniesienia do innych dokumentach stanowiących
materiał dowodowy w sprawie.
Skarżący wnieśli o zmianę wyroku w zaskarżonej części i zasądzenie dodatkowo kwoty 1000 zł z odsetkami od 13
maja 2011 r. do dnia zapłaty – co do K. W. oraz zasądzenie dodatkowo kwoty 494,18 zł z odsetkami ustawowymi od
13 maja 2011 r. do dnia zapłaty, a nadto kosztów procesu za obie instancje; ewentualnie o uchylenie zaskarżonego
wyroku przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji wraz z rozstrzygnięciem o kosztach instancji
odwoławczej.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.
Ustalenia faktyczne Sądu I instancji, w zakresie objętym zaskarżeniem, są prawidłowe, znajdując pełne
odzwierciedlenie w zgromadzonych dowodach, ocenionych bez naruszenia zasad wiedzy, logiki ani doświadczenia
życiowego, wobec czego Sąd Okręgowy przyjmuje je za własne. Za prawidłowe należy uznać też pominięcie w ramach
podstawy faktycznej wyroku okoliczności związanych z kosztami dojazdów powoda B. W.do placówek medycznych,
albowiem wysokość tychże kosztów nie została udowodniona, co zostanie omówione w dalszej części uzasadnienia.
Skarżący K. W. zmierzał do podważenia oceny Sądu Rejonowego do co rozmiaru doznanej krzywdy i ustalenia
odpowiedniej kwoty zadośćuczynienia pieniężnego. Stosownie do art. 445 § 1k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. w
wypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem
zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Prawidłowe ustalenie "odpowiedniej sumy" w rozumieniu art.
445 § 1 k.c .wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności mogących mieć w danym przypadku znaczenie. Zarówno
okoliczności wpływające na wysokość zadośćuczynienia, jak i kryteria ich oceny powinny być rozważane indywidualnie
w związku z konkretną osobą pokrzywdzonego. W danej sytuacji, nie bez znaczenia może być ocena zadośćuczynienia
na tle innych podobnych przypadków, czy innych pokrzywdzonych tym samym zdarzeniem, choć oczywiście konieczna
jest indywidualizacja okoliczności określających rozmiar krzywdy w odniesieniu do konkretnej osoby i (por. wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2009 r., III CSK 62/09, Lex nr 738354).
Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji prawidłowo ustalił i ocenił stopień krzywdy powoda odniesionej
wskutek wypadku z dnia 26 października 2010 r., uwzględniając w odpowiednim stopniu jego cierpienia fizyczne
psychiczne, długotrwałość leczenia farmakologicznego, wymuszoną absencją na zajęciach WF a także lęk przed jazdą
samochodem odczuwany po wypadku, a aktualnie – dyskomfort w czasie jazdy. Wbrew skarżącemu, temu ostatniemu
czynnikowi Sąd Rejonowy nadał odpowiednią rangę i właściwie ocenił go w ramach kryteriów kształtujących wysokość
zadośćuczynienia. Wymaga podkreślenia, iż jak wynika z opinii biegłego psychologa, objawy lękowe powoda związane
z podróżowaniem samochodem samoistnie ustępują a rokowania na przyszłość są dobre. Co ważniejsze, sam powód
przyznał, iż stopień nasilenia tego lęku nie był na tyle duży, by nie mógł on w ogóle jeździć samochodem, w
jakimkolwiek okresie po wypadku.
Adekwatność zadośćuczynienia w kwocie 2000 zł potwierdza z jednej strony, dwukrotna różnica w porównaniu z
zadośćuczynieniem dla powódki D. W. (1)(4000 zł), która co trzeba podkreślić doznała trwałego 4% uszczerbku na
zdrowiu i do dziś odczuwa fizyczne skutki wypadku, oraz B. W. (3000 zł), dla którego następstwa miały relatywnie
dotkliwy przebieg (bóle kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo- krzyżowego, przyjmował leki i korzystał z zabiegów
fizykoterapeutycznych, przez kilka tygodni był niezdolny do pracy), podczas gdy w przypadku skarżącego powoda w
grę wchodziły dolegliwości bólowe niwelowane jedynie leczeniem farmakologicznym, a następstwa mają charakter
czasowy i samoistnie ustępują.
Z drugiej zaś strony, przyznanie powodowi D. W. (2), u którego zakres krzywdy był mniejszy (wygojone skręcenie
kręgosłupa lędźwiowego, zalecenie ograniczenia wysiłku przez 3 tygodnie, brak reakcji lękowej) zadośćuczynienia w
kwocie 1500 zł a więc o 500 zł niższej niż K. W. wskazuje, że Sąd Rejonowy trafnie ocenił obecny stan tego ostatniego
przy jeździe samochodem jako istotny, ale nie kluczowy czynnik determinujący wysokość zadośćuczynienia.
Dlatego też w opinii Sądu Okręgowego , ocena Sądu a quo, który uznał za odpowiednią kwotę w rozumieniu art. 445
§ 1 k.c. kwotę 2000 zł nie może zostać podważona.
Odnosząc się do apelacji powoda B. W.trzeba podzielić pogląd Sądu Rejonowego, iż nie udowodnił on kosztów
poniesionych w związku z dojazdami do placówek medycznych.
W myśl art. 444. § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje
wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Nie jest kwestionowane, iż powód rzeczywiście w datach wskazanych w
złożonym zestawieniu (k. 60-61) dojeżdżał do placówek medycznych. Brak jednak podstaw do ustalenia, że poniósł
w związku z tym szkodę majątkową w konkretnej wysokości – czyli że wydatkował określone kwoty lub też zaciągnął
z tego tytułu zobowiązanie. Tylko zaś w takiej sytuacji można by mówić o szkodzie (stracie) w rozumieniu prawa
cywilnego (art. 361 § 2 k.c.). Tymczasem z przedłożonego przez powoda zestawienia dojazdów oraz oświadczenia A. W.
wynika jedynie tyle, iż w określonych dniach zawoził powoda na badania lekarskie, konsultacje medyczne, rehabilitację
i odbiór leków. Nie jest natomiast jasne, czy powód uiścił mu z tego tytułu wynagrodzenie, lub zwrócił poniesione
koszty (paliwo) ewentualnie czy będzie do tego zobowiązany. Okoliczności te nie wynikały z zeznań powoda B. W., ani
też z zeznań świadka A. W.. Ten ostatni potwierdził tylko tyle, że faktycznie woził powoda na zabiegi. nie wspomniał
jednak, aby czynił to odpłatnie, a tylko wówczas w rachubę wchodziłoby odszkodowanie.
Mając na uwadze przedstawione rozważania Sąd Okręgowy oddalił apelację (art. 385 k.p.c.).