Projekt budowlany termomodernizacja budynku mieszkalnego

Transkrypt

Projekt budowlany termomodernizacja budynku mieszkalnego
USŁUGI PROJEKTOWO-BUDOWLANE
Lucyna Maria Szymańska
07-410 Ostrołęka ul. Gen. Prądzyńskiego 1 m.19
NIP: 758-112-64-78
REGON 550739015
tel. (029) 764-44-88
kom. 602 702 324
EGZ. WYKONAWCY
PROJEKT BUDOWLANY
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU
MIESZKALNEGO WIELORODZINNEGO
PRZY UL. SUCHARSKIEGO 4
W OSTROŁĘCE
INWESTOR
NAZWA I ADRES
BUDOWY
Spółdzielnia Mieszkaniowa „CENTRUM”
07 – 410 Ostrołęka, ul. Sikorskiego 45
07-410 Ostrołęka
ul. Sucharskiego 4
NAZWA
OPRACOWANIA
PROJEKT BUDOWLANY
BRANśA
BUDOWLANA
inŜ. ElŜbieta Mierzejewska
upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
ZESPÓŁ
PROJEKTOWY
Lucyna Szymańska
upr. bud. nr 515/85/Os
Ostrołęka, kwiecień 2009 r.
1
ZAWARTOŚĆ PROJEKTU
1. Opis techniczny.............................................................................. str. 3
1.
Dane ogólne ................................................................................................................ str. 3
2.
Ocena stanu technicznego budynku........................................................................... str. 4
3.
Obliczenie warstwy izolacyjnej...................................................................................... str. 5
4.
Zakres i rodzaj planowanych prac .............................................................................. str. 7
5.
Opis technologii wykonania robót ………………………............................................... str. 7
6. Bezpieczeństwo uŜytkowania ...................................................................................... str. 14
2. Część graficzna .......................................................................... str. 16
1. Plan sytuacyjny…………….......................................................................... rys. nr 1........... str. 16
2. Elewacja wejściowa - kolorystyka ............................................................... rys. nr 2 .......... str. 17
3. Elewacja frontowa – kolorystyka ................................................................. rys. nr 3 .......... str. 18
4. Elewacje szczytowe – kolorystyka .............................................................. rys. nr 4 .......... str. 19
5. Przekrój przez ścianę zewnętrzną ……………………………..……………… rys. nr 5 …..… str. 20
6. Układ warstw systemu docieplenia ............................................................. rys. nr 6 .......... str. 21
7. Szczegół - Układ płyt styropianu i łączników na ścianie .............................. rys. nr 7 ......... str. 22
8. Szczegół - Układ płyt styropianu przy naroŜniku budynku .......................... rys. nr 8 .......... str. 23
9. Szczegół - Sposób przyklejania siatki na ścianie bez otworów ………........ rys. nr 9 .......... str. 24
10. Szczegół - Sposób przyklejania siatki na ścianie z otworami .................... rys. nr 10 ......... str. 25
11. Szczegół docieplenia naroŜnika budynku ................................................. rys. nr 11 .......... str. 26
12. Szczegół docieplenia ościeŜa okiennego ................................................. rys. nr 12 .......... str. 27
13. Szczegół ocieplenia strefy cokołowej ........................................................ rys. nr 13 .......... str. 28
14. Szczegół mocowania rury spustowej ........................................................ rys. nr 14 .......... str. 29
15. Szczegół ocieplenia ściany attykowej ………………………………..……… rys. nr 15 ......... str. 30
16. Szczegół wzmocnienia krawędzi otworu wentylacyjnego…………..……… rys. nr 16.......... str. 31
17. Wiatrołap – rzut więźby dachowej ……………............................................ rys. nr 17 ......... str. 32
18. Wiatrołap –rzut dachu …………….............................................................. rys. nr 18 ......... str. 33
19. Wiatrołap - przekrój I-I ………………..………………………...……….……… rys. nr 19 ....... str. 34
20. Wiatrołap - przekrój II-II ………………………………………….....……..…… rys. nr 20 ........ str. 35
3. Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia …….. str. 36
4. Uprawnienia projektowe i oświadczenie projektanta ................. str. 51
(załączone do egzemplarza archiwalnego)
2
OPIS TECHNICZNY
Część opisowa
1.
Inwestor:
Spółdzielnia Mieszkaniowa „CENTRUM”
Ostrołęka, ul. Sikorskiego 45
Adres Inwestycji:
Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
BranŜa:
budowlana
Etap:
Projekt budowlano- wykonawczy
Data opracowania:
marzec 2009 rok
DANE OGÓLNE
1.1.
PRZEDMIOT OPRACOWANIA
Przedmiotem opracowania jest „Projekt termomodernizacji budynku mieszkalnego
wielorodzinnego przy ul. Sucharskiego 4 w Ostrołęce”
Remont budynku obejmuje: docieplenie ścian zewnętrznych, remont wiatrołapów przy wejściach
na klatkę schodową wraz z wymianą drzwi zewnętrznych, wymianę stolarki okiennej na klatkach
schodowych, remont loggi.
1.2.
1.3.
PODSTAWA OPRACOWANIA
•
Umowa z Inwestorem
•
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75
poz. 690, zm. Dz. U. z 2003 r. nr 33, poz. 270 i późniejszymi zmianami)
•
Projekt techniczno-architektoniczny budynku mieszkalnego wielorodzinnego opracowany
przez Centralny Ośrodek Studialno-Projektowy Budownictwa Mieszkaniowego
„INWESTPROJEKT” w Warszawie, ul. Marymoncka 32B.
•
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251)
•
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r.
w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego uŜytkowania i usuwania wyrobów
zawierających azbest (Dz. U. Nr 71, poz. 649).
•
PN-91/B-02025
•
PN – EN – ISO 6946
•
Świadectwo ITB nr 530/94 . Metoda „lekka-mokra”
•
Instrukcja ITB nr 334/96. Ocieplanie ścian zewnętrznych budynków metodą „lekką”
•
Instrukcja ITB nr 334/2002. Bezspoinowy system ocieplania ścian zewnętrznych budynków
•
Obowiązujące przepisy Prawa budowlanego oraz wymagania w zakresie SANEPID, BHP
i p.poŜ.
•
Literatura – wydania producentów materiałów
•
Ustalenia z Inwestorem
PROGRAM UśYTKOWY
Zakresem powyŜszego opracowania
objęto roboty polegające na dociepleniu ścian
zewnętrznych, remoncie wiatrołapów przy wejściach na klatkę schodową wraz z wymianą
drzwi zewnętrznych, wymianie stolarki okiennej na klatkach schodowych, remoncie loggi,
remoncie opasek wokół budynku.
Planowane roboty remontowe wielorodzinnego budynku mieszkalnego mają na celu
likwidację wad technologicznych typu przemarzanie oraz przecieki ścian i stolarki
zewnętrznej, dostosowanie obiektu do obowiązujących przepisów dotyczących izolacyjności
cieplnej przegród zewnętrznych (co jednocześnie zmniejszy zuŜycie energii cieplnej
3
potrzebnej do uŜytkowania budynku zgodnie z jego przeznaczeniem), oraz poprawę stanu
technicznego i estetyki obiektu.
Planowane roboty budowlane nie naruszają istniejącego układu konstrukcyjnego budynku.
Wprowadza się jedynie zmiany w wyglądzie elewacji, w zakresie grubości ścian, elementów
wykończeniowych i kolorystyki.
1.4.
CHARAKTERYSTYKA BUDYNKU
1.4.1.
Dane techniczne budynku
Budynek zrealizowano jako wielkopłytowy o układzie skrzyniowym w systemie OWT-67.
Układ ścian krzyŜowy. Stropodach wentylowany. Budynek mieszkalny wielorodzinny,
podpiwniczony.
• wymiary budynku 46,26 x 9,94÷10,55 m
• wysokość części nadziemnej - 15,52 m
• ilość kondygnacji – 5
• ilość klatek schodowych – 3
• ilość mieszkań – 30
• powierzchnia zabudowy - 541,39 m²
• powierzchnia uŜytkowa mieszkań– 1 870,00 m²
3
• kubatura – 8 237,0 m
1.4.2.
Konstrukcja budynku
•
•
•
•
•
•
1.4.3.
Wykończenie zewnętrzne
•
•
•
•
•
1.5.
Ławy fundamentowe – Ŝelbetowe wylewane na mokro. Ściany piwnic prefabrykowane
Konstrukcja ścian nośnych: konstrukcyjne gr. 14 cm z betonu B-20; zewnętrzne
osłonowe – prefabrykowane , trójwarstwowe (płyta Ŝelbetonowa zbrojona obwodowo
14 cm, beton B-20 + styropian 5 cm + warstwa fakturowa 5 cm); zewnętrzne podłuŜne
– prefabrykowane , trójwarstwowe (płyta Ŝelbetowa 7 cm, beton B-20 + styropian 5 cm
+ warstwa fakturowa 5 cm);
Stropy – z wielkopłytowych elementów „S”
Dach – prefabrykowane płyty panwiowe ułoŜone ze spadkiem na zewnątrz budynku
Filarki międzyokienne – prefabrykowane z materiałów drewnopodobnych izolowanych
styropianem i wełną mineralną półtwardą
Izolacje wodoochronne – poziome i pionowe
Cokół – tynk cementowo-wapienny (lastryko płukane)
Ściany – z gotową fakturą kruszynową
Pokrycie dachu – papa
Rynny i rury spustowe – z blachy ocynkowanej
Pas podrynnowy, fartuchy i podokienniki – blacha ocynkowana
CHARAKTERYSTYKA EKOLOGICZNA BUDYNKU
Planowany remont budynku nie wywiera negatywnego wpływu na środowisko przyrodnicze, zdrowie
ludzi i sąsiednie obiekty. Obiekt wyposaŜony jest w niezbędne przyłącza infrastruktury technicznej.
Ciepło do budynku dostarczane jest z kotłowni zdalaczynnej, co nie stwarza negatywnego wpływu
na środowisko. Odprowadzenie ścieków z budynku do kanalizacji miejskiej, wody opadowe
odprowadzane do miejskiej sieci deszczowej. Śmieci gromadzone są w zamkniętych pojemnikach
i okresowo wywoŜone na wysypisko śmieci.
2.
OCENA STANU TECHNICZNEGO BUDYNKU
Budynek został wybudowany osiemdziesiątych, zgodnie z obowiązującymi wówczas
przepisami techniczno-budowlanymi
i oszczędnościowymi. Przyjęte rozwiązania techniczne
powodują, iŜ przegrody budowlane nie spełniają aktualnej normy oporu cieplnego i współczynnika
przenikania ciepła PN – EN – ISO 6946
Kondycja techniczna budynków dobra. Stan techniczny elementów konstrukcyjnych budynku
nie budzi zastrzeŜeń, nie zaobserwowano rys, pęknięć i ugięcia tych elementów.
Ściany zewnętrzne istniejącego budynku
nie spełniają wymaganej izolacyjności cieplnej,
co powoduje straty ciepła. Występują wady technologiczne typu przemarzanie ścian oraz przecieki
wody deszczowej. Powoduje to pogorszenie warunków uŜytkowo-estetycznych w lokalach
4
mieszkalnych [zawilgocenia i pleśnie, zwiększone zapotrzebowanie na energię cieplną niezbędną
do ogrzania budynku].
Obróbki blacharskie i system odwodnienia budynku z blachy ocynkowanej – widoczne zuŜycie
wiekiem, ślady korozji.
Opaska wokół budynku – miejscowo pozapadana, widoczne zuŜycie wiekiem.
Stwierdzam, Ŝe stan techniczny konstrukcji budynku nie budzi zastrzeŜeń.
Istnieje jednak konieczność przeprowadzenia termomodernizacji budynku (docieplenie ścian
zewnętrznych), przebudowy wiatrołapów przy wejściach na klatki schodowe wraz z wymianą drzwi
zewnętrznych, wymiany stolarki okiennej na klatkach schodowych, remontu loggi, systemu
odwodnienia budynku oraz wykonania innych robót remontowych mających na celu poprawę stanu
technicznego i estetyki obiektu.
3.
OBLICZENIE WARSTWY IZOLACYJNEJ
Oceny aktualnego stanu obiektu pod względem termicznym dokonano przez porównanie
współczynników przenikania ciepła U przegród zewnętrznych zgodnie z zaleceniami, zawartymi
w Załączniku do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U. Nr 75,
poz. 690).
Budynek wybudowano w latach osiemdziesiątych, zaprojektowano i wykonano pod względem
termicznym w oparciu o wówczas obowiązujące normy cieplne.
W tabeli poniŜszej przedstawiono porównawcze współczynniki przenikania ciepła U dla wykonanych
przegród (ściany zewnętrzne)
w przedmiotowym budynku w stosunku do obowiązujących
przepisów.
Zestawienie porównawcze
L.p.
1
2
Współczynnik U
Wg Załącznika do
Wg obliczeń
Rozporządzenia
sprawdzających
MI
Rodzaj przegrody
Ściana zewnętrzna szczytowa – płyta
Ŝelbetowa 14 cm + styropian 5 cm +
faktura zewnętrzna 5 cm
Ściana zewnętrzna podłuŜna - płyta
Ŝelbetowa 7 cm + styropian 5 cm + faktura
zewnętrzna 5 cm
0,30
0,78
0,30
0,81
*) obliczenia zawarte w dalszej części projektu.
Biorąc pod uwagę powyŜsze porównanie współczynników przenikania ciepła moŜna stwierdzić,
iŜ wg obowiązujących wymagań zawartych w załączniku do rozporządzenia Ministra Infrastruktury
ściany nie spełniają wymagań współczynniki przenikania ciepła U.
Współczynniki przenikania ciepła „U” przegród zewnętrznych
przed wykonaniem termomodernizacji
Uproszczony sposób obliczania współczynnika przenikania ciepła U = W/(m²·K).
U=
1
RT
Gdzie :
U – współczynnik przenikania ciepła [W/m²·K]
RT – całkowity opór cieplny [m²·K]
RT = Rsi + R + Rse
Rsi - opór przejmowania ciepła na wewnętrznej powierzchni [m²·K/W]
R - opór cieplny kaŜdej warstwy [m²٠K/W]
Rse - opór przejmowania ciepła na zewnętrznej powierzchni [m²·K/W]
R=
d
λ
D – grubość warstwy materiału w komponencie [m]
λ - obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła materiału [W/m·K]
5
Ściana zewnętrzna szczytowa
Grubość warstwy
d [m]
Wsp. przewodzenia
ciepła
λ [W/m٠K]
0,14
0,05
0,05
1,80
0,05
1,70
Płyta Ŝelbetowa 14 cm
Styropian 5 cm
Faktura zewnętrzna 5 cm
-
Rsi + Rse = 0,13+0,04=0,17
U=
0,17 +
0 ,14
1,80
1
+
0 , 05
0 , 05
05
+ 10,,70
= 0,78W/ m²· K
Ściana zewnętrzna podłuŜna
-
Grubość warstwy
d [m]
Wsp. przewodzenia
ciepła
λ [W/m٠K]
0,07
0,05
0,05
1,80
0,05
1,70
Płyta Ŝelbetowa 7 cm
Styropian 5 cm
Faktura zewnętrzna 5 cm
Rsi + Rse = 0,13+0,04=0,17
U=
0,17 +
0 , 06
1,80
1
+
0 , 05
0 , 05
05
+ 01,,70
= 0,81W/ m²· K
Współczynniki przenikania ciepła „U” przegród zewnętrznych
po wykonaniu termomodernizacji
Ściana zewnętrzna szczytowa
-
Grubość warstwy
d [m]
Wsp. przewodzenia
ciepła
λ [W/m٠K]
0,14
0,05
0,05
0,10
1,80
0,05
1,70
0,04
Płyta Ŝelbetowa 14 cm
Styropian 5 cm
Faktura zewnętrzna
Styropian 10 cm
Rsi + Rse = 0,13+0,04=0,17
U=
1
0,17 +
0 ,14
1,80
+
0 , 05
0 , 05
05
+ 10,,70
+ 00,,10
04
= 0,27 W/ m²· K < 0,30 W/ m²· K
Warunek cieplny został spełniony
6
Ściana zewnętrzna podłuŜna
-
Grubość warstwy
d [m]
Wsp. przewodzenia
ciepła
λ [W/m٠K]
0,07
0,05
0,05
0,10
1,80
0,05
1,70
0,04
Płyta Ŝelbetowa 7 cm
Styropian 5 cm
Faktura zewnętrzna 5 cm
Styropian 10 cm
Rsi + Rse = 0,13+0,04=0,17
U=
1
0,17 +
+
0 , 06
1,80
0 , 05
0 , 05
05
+ 10,,70
+
0 ,10
0 , 04
= 0,27 W/ m²· K < 0,30 W/ m²· K
Warunek cieplny został spełniony
4. ZAKRES I RODZAJ PLANOWANYCH PRAC
roboty budowlane
•
wykonanie ocieplenia ścian zewnętrznych za pomocą metody „lekkiej-mokrej” np. w systemie
Bolix, Kraisel, Atlas Stoper. Jako materiał izolujący zastosowano styropian przyklejony do ścian
zewnętrznych (na ścianach - gr. 10 cm, na ekranach - gr. 17 cm ) i zabezpieczony
cienkowarstwowym tynkiem mineralnym pomalowanym farbą silikonową.
•
wymiana stolarki okiennej na klatkach schodowych, z zastosowaniem trzykomorowych profili
PVC, szklenie zestawami Uk=1,1 W/m²·K oraz wymianę stolarki drzwiowej w ścianie pomiędzy
wiatrołapem a klatką schodową z zastosowaniem profili aluminiowych „zimnych”
•
wymiana obróbek blacharskich (pasy nadrynnowe, podrynnowe, obróbka gzymsów, murków
ogniowych) oraz systemu odwodnienia budynku (rynny i rury spustowe) z blachy ocynkowanej
gr. 0,55 mm
•
wymiana parapetów z blachy powlekanej poliestrem, gr. 0,55 mm
•
remont wiatrołapów przy wejściach na klatki schodowe do budynku
•
remont loggi
•
wykonanie opaski odwadniającej wokół budynku z betonu B-15, ze spadkiem 2 % od budynku.
•
inne roboty wynikające z technologii robot
roboty instalacyjne elektryczne
•
przebudowa zwodów instalacji odgromowej
•
remont oświetlenia w wiatrołapach
•
inne roboty wynikające z technologii robót
5. OPIS TECHNOLOGII WYKONANIA ROBÓT
5.1.
DOCIEPLENIE ŚCIAN ZEWNĘTRZNYCH
5.1.1.
FUNDAMENTY I ŚCIANY
Elementy budowlane - bez zmian.
5.1.2.
ROBOTY ROZBIÓRKOWE
1. Rozebrać parapety zewnętrzne pod oknami, zdemontować ćwierćwałki.
2. Zdemontować rynny , rury spustowe, uchwyty rynien i rur spustowych, inne obróbki
blacharskie w miarę potrzeb.
7
3. Zdemontować istniejącą pionową instalację odgromową zamontowaną na uchwytach
na ścianach
4. Rozebranie istniejąc wiatrołapy.
5. Skuć szlichtę na loggiach, zdemontować płyty osłonowe loggii
6. Rozebrać spękane opaski betonowe wokół budynku
7. Zdemontować stolarkę okienną na klatkach schodowych i drzwiowi wejściowe do budynku.
5.1.3.
DOCIEPLENIE ŚCIAN
5.1.3.1. System docieplenia
Budynek ociepla się metodą „lekką – mokrą”, opisaną w instrukcji ITB nr 334/2002 „Bezspoinowy
system ocieplania ścian zewnętrznych budynków”.
Metoda ta polega na przymocowaniu do ścian od strony zewnętrznej warstwowego układu
elewacyjnego, w którym warstwę izolacyjną stanowią płyty ze styropianu, a warstwę elewacyjną –
cienkowarstwowa mineralna wyprawa tynkarska pomalowana farbą silikonową wykonana
na podkładzie zbrojonym tkaniną szklaną.
5.1.3.2. Warunki atmosferyczne w trakcie prowadzenia prac
• Podczas prowadzenia prac temperatura zewnętrzna powietrza, podłoŜa i wbudowywanego
materiału nie moŜe być niŜsza niŜ +5°C
• Niedopuszczalne jest przyklejenie tkaniny zbrojącej i wykonywanie wyprawy elewacyjnej, jeŜeli
zapowiadany jest spadek temperatury poniŜej 0°C w przeci ągu 24 godzin, nawet jeŜeli
temperatura podczas prac jest wyŜsza niŜ +5°C
• Niedopuszczalne jest prowadzenie prac w czasie opadów atmosferycznych, podczas silnego
wiatru oraz przy duŜym nasłonecznieniu elewacji, bez specjalnych osłon ograniczających
wpływ czynników atmosferycznych
• Wykonywanie warstwy zbrojącej i wyprawy
przy temperaturze nie wyŜszej niŜ +25°C
• Niezwiązane materiały (masę
przed działaniem deszczu
klejącą
w
tynkarskiej
warstwie
powinno
zbrojącej,
tynki)
być
prowadzone
naleŜy
chronić
•
Tynki barwione naleŜy wykonywać wtedy, kiedy w trakcie prowadzenia prac i schnięcia tynków
temperatura jest wyŜsza niŜ +5°C, a wilgotno ść względna powietrza nie przekracza 80%.
•
Ocieplana ściana musi być sucha i mieć ustabilizowane warunki wilgotnościowe.
5.1.3.3. Charakterystyka materiałów
MATERIAŁY PODSTAWOWE
• Zaprawa klejąca
Sucha mieszanka klejowo-szpachlowa , mineralna z dodatkiem składników ulepszających
właściwości uŜytkowe, o duŜej elastyczności i przyczepności do betonu min. 0,6 MPa i styropianu
min. 0,1 MPa. Stosowana dwukrotnie : (1) do mocowania płyt styropianowych do powierzchni
ścian . ZuŜycie zaprawy 4-5 kg/m² ; (2) razem z siatką zbrojeniową stanowi warstwę
zabezpieczającą styropian przed zniszczeniem mechanicznym.
• Płyty styropianowe
Płyty styropianowe EPS 70-040 (FS 15), gr. 10 cm i 17 cm oraz EPS 100-038 (FS 20), gr. 2 cm
wg PN-EN 13163, o wymiarach nie większych niŜ 600 x 1200 mm, o zwartej strukturze
i krawędziach bez wyszczerbień i wyłamań, cięte z bloku po okresie sezonowania nie krótszym
niŜ 8 tygodni
• Tkanina szklana (siatka szklana)
Zaimpregnowana fabrycznie środkiem uodporniającym na działanie alkaliów tkanina szklana
o wymiarach oczek 3÷5, 3÷6 mm i splocie uniemoŜliwiającym przesuwanie włókien, gramatura
2
min. 145 g/m
• Podkładowa masa tynkarska o przyczepności do podłoŜa min. 0,5 MPa
Chroni i wzmacnia podłoŜe, zwiększa przyczepność, redukuje powstawanie plam na powierzchni
tynku szlachetnego. Gotowy do uŜycia środek gruntujący pod tynki, wodorozcieńczalny, odporny
na działanie czynników atmosferycznych. Ogranicza i wyrównuje chłonność podłoŜa. Ułatwia
wykonywanie wypraw tynkarskich i zwiększa ich przyczepność do podłoŜa.
8
• Tynk mineralny gr. 2 mm
Sucha mieszanka tynkarska mineralna z dodatkiem polimerów, do wykonywania szlachetnych
tynków cienkowarstwowych zacieranych białych lub barwnych. Po stwardnieniu wodoi mrozoodporna, o duŜej paroprzepuszczalności, przyczepności i odporności na czynniki
atmosferyczne.
MATERIAŁY DODATKOWE
• Preparat gruntujący wzmacniający podłoŜe
Środek gruntujący produkowany na bazie Ŝywicy akrylowej. Ogranicza i wyrównuje chłonność
podłoŜy, stabilizuje i wzmacnia podłoŜe, zwiększa przyczepność. Średnie zuŜycie 0,2 kg/m².
• Farba silikonowa
Gotowa do uŜycia farba, produkowana na bazie emulsji Ŝywicy silikonowej i kombinacji spoiw
akrylowych z dodatkiem mineralnych wypełniaczy i pigmentów, dostępna w wielu barwach.
Odporna na czynniki zanieczyszczenia środowiska i ultrafiolet. Charakteryzuje się duŜą
paroprzepuszczalnością i wytrzymałością mechaniczną, odporna na mikro-organizmy, mało
podatna na zabrudzenia. Jest wyrobem ekologicznym.
• Zaprawa wyrównująca – do wyrównania i naprawy podłoŜa mineralnego.
MATERIAŁY UZUPEŁNIAJĄCE
• Dyble (kołki) plastykowe do mocowania styropianu – działają na zasadzie kołków rozporowych.
Łączniki do mechanicznego mocowania styropianu – wspomagają mocowanie płyt zaprawa
klejową.
• Listwa cokołowa aluminiowa – profil cokołowy stanowiący osłonę dolnej krawędzi materiału
termoizolacyjnego. Wykonana z perforowanej blachy aluminiowej gr. 1 mm, odpornej na korozję,
o profilu zetowym lub ceowym.
• Kołki rozporowe – z tworzywa sztucznego z wkrętem metalowym do mocowania mechanicznego
listwy cokołowej.
• Kątowniki (naroŜniki) z blachy aluminiowej perforowanej z siatką – do wzmacniania naroŜy
pionowych, naroŜy przy ościeŜach okiennych i drzwiowych
• Pianka poliuretanowa – do uzupełnienia szczelin pomiędzy płytami styropianowymi
• Silikon – do uszczelniania styków podokienników z ościeŜnic.
5.1.3.4. Średnie zakładane zuŜycie materiałów
• Zaprawa klejąca do klejenia płyt metodą płaszczyznową 4÷5 kg/m², metodą pasmowo- punktową
4÷5 kg/m² i do wykonania warstwy zbrojącej - zuŜycie zaprawy ok. 10 kg/m²
• Płyty styropianowe – 1,02÷1,05 m²/m²
• Łączniki mechaniczne do mocowania płyt styropianowych 4÷8 szt/m²
• Tkanina szklana - 1,1÷1,2 m²/m²
• Podkładowa masa tynkarska 0,25÷0,30 kg/m²
• Tynk mineralny 2,5÷3,0 kg/m²
• Kołki do profili cokołowych – 3 szt/m²
• Farba silikonowa 0,125÷0,35 dm³/m²
5.1.3.5. Wykonanie docieplenia
Prace naleŜy prowadzić pod nadzorem osoby posiadającej kwalifikacje zawodowe potwierdzone
posiadaniem uprawnień budowlanych.
Przygotowanie podłoŜa
PodłoŜe musi być stabilne, o dostatecznej nośności, wolne od kurzu, pyłu, olejów, mchu i wyraźnie
łuszczących się powłok malarskich czy teŜ wypraw. Przy nierównościach podłoŜa większych niŜ +/-1
cm, podłoŜe naleŜy wyrównać zaprawą. Kruche i odpadające tynki naleŜy usunąć. Zamurować
otwory okienne po zlikwidowanych oknach na poddaszu nieuŜytkowym.
Powierzchnię ściany naleŜy oczyścić mechanicznie np. drucianymi szczotkami, a następnie zmyć
wodą.
9
PodłoŜe zagruntować preparatem wzmacniającym podłoŜe.
Obróbki blacharskie, rynny i rury spustowe zdemontować.
MontaŜ profili cokołowych
Przed rozpoczęciem robót ocieplających naleŜy wyznaczyć wysokość cokołu i zaznaczyć ją linią
poziomą Listwa cokołowa powinna być montowana na wysokości min. 40 cm od poziomu terenu.
Profile cokołowe mocować mechanicznie stosując 3 kołki na 1 mb. Pomiędzy poszczególnymi
odcinkami profili pozostawić odstęp ok. 3 mm. Pierwszy kołek umieścić w otworze wzdłuŜnym
z jednej strony profilu, a następnie dokładnie wypoziomować profil i przymocować kolejnymi kołkami.
Nierówności podłoŜa skorygować specjalnymi podkładkami. W naroŜach ścian profile przyciąć
pod kątem lub zastosować specjalne profile naroŜne. Nad przykręconym profilem cokołu
na odpowiedniej szerokości pasie masy klejącej, przykleić 30 cm szerokości pas tkaniny szklanej
zachodzący na profil cokołowy.
Przyklejenie płyt styropianowych
Przygotować masę klejącą zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Klejenie płyt wykonać metodą
punktowo-krawędziową.
Na płytę nałoŜyć wałek (w odległości ok. 3 cm od krawędzi płyty o szer. 3÷4 cm) z zaprawy klejącej
wzdłuŜ krawędzi płyty i 6-8 szt. placków o średnicy 12-10 cm równomiernie rozmieszczonych
na powierzchni płyty. Zaprawę ( w postaci wałka i placków) nanieść na płytę tak grubo,
aby zapewnić przyczepność do podłoŜa.
Po nałoŜeniu masy klejącej, płytę bezzwłocznie przyłoŜyć do ściany w przewidzianym
dla niej miejscu i docisnąć, aŜ do uzyskania równej płaszczyzny z sąsiednimi płytami. W przypadku
stosowania płyt z frezowanymi obrzeŜami, zwracać uwagę, aby przyklejanie kolejnej płyty
do podłoŜa nie powodowało odrywania płyt sąsiednich.
Płyty przyklejać mijankowo, szczelnie dosuwając do poprzednio przyklejonych. Nadmiar wyciśniętej
masy klejącej usunąć, aby na obrzeŜach nie pozostały Ŝadne jej resztki. Płyty izolacji termicznej
muszą być przyklejone do podłoŜa na co najmniej 40% swej powierzchni.
W naroŜach ścian płyty przyklejać przemiennie, aby się zazębiały.
Płyty izolacyjne rozmieścić w taki sposób, aby ich styki nie znajdowały się na przedłuŜeniu krawędzi
otworów okiennych i drzwiowych.
W miejscu dylatacji konstrukcyjnych płyty układać tak, aby pozostawić odpowiednie szczeliny. Jeśli
do obróbki szczelin nie będą zastosowane specjalne profile klejone do powierzchni płyt
przed ułoŜeniem płyt styropianowych, wzdłuŜ dylatacji zastosować biegnące pionowo listwy
cokołowe.
W razie potrzeby, na płytach zaznaczyć przebieg przewodów, które mogłyby zostać uszkodzone
przy mechanicznym mocowaniu systemu.
Przed przystąpieniem do robót ocieplających ościeŜy okiennych, drzwiowych i filarków
międzyokiennych zdemontować obróbki blacharskie, podokienniki zewnętrzne, zdemontować
ćwierćwałki oraz dokonać planowanej wymiany stolarki okiennej i drzwiowej. Całą powierzchnię
dokładnie oczyścić. Powierzchnię ościeŜy ocieplić pasami styropianu (EPS 100-038) o przeciętnej
grubości 2 cm. Styropian ocieplający ościeŜa powinien dokładnie przylegać do płyt styropianowych
ocieplających ściany. Dolne ościeŜe okienne ocieplić zachowując pochylenie wynikające z typu
podokiennika, a następnie zamontować podokienniki zewnętrzne dostosowane do grubości izolacji
ściany. Podokienniki powinny wystawać poza lico docieplonej ściany nie mniej niŜ 4 cm. Mocowanie
podokienników do ściany wykonać przed ułoŜeniem na ścianie płyt izolacyjnych. Podokienniki
na bokach powinny być wprowadzone pod styropian, który w tym miejscu naleŜy odpowiednio
podciąć. Styki podokiennika z płytami izolacyjnymi uszczelnić masą lub taśmą uszczelniającą. Puste
miejsca pod podokiennikami, w miarę moŜliwości technicznych, wypełnić pianką poliuretanową.
Miejsca dochodzenia płyt izolacyjnych do ościeŜnicy uszczelnić stosując specjalny profil
przyościeŜnicowy połączony pasem tkaniny zbrojącej, względnie taśmę lub masę uszczelniającą.
Docieplając fragmenty ścian przy płytach (daszkach) płyty styropianowe przyklejać do ścian tak,
aby dochodziły do płyt od dołu i od góry. Styropian w styku sfazować lub wyciąć w nim bruzdę, którą
po przyklejeniu siatki wypełnić silikonem.
Wyrównanie powierzchni płyt
Nie wcześniej niŜ po 3 dniach od przyklejenia płyt styropianowych, ewentualne nierówności ułoŜenia
płyt wyrównać, a szpary pomiędzy płytami szersze niŜ 2 mm wypełnić paskami styropianu
lub specjalna pianka poliuretanową. Powierzchnie styropianu wyrównać poprzez przetarcie
papierem ściernym nałoŜonym na pacę tynkarską. Płyty dokładnie oczyścić z powstałego pyłu.
Mocowanie mechaniczne płyt styropianowych
Mocowanie mechaniczne płyt naleŜy wykonać nie wcześniej, niŜ po 3 dniach od przyklejenia płyt
styropianowych.
10
W zaleŜności od potrzeb, stosować łączniki rozpręŜne z wbijanym lub wkręcanym trzpieniem.
Średnica talerzyka dociskowego 6 cm. Długość łączników dobrać z uwzględnieniem grubości płyt
styropianowych, warstwy kleju, ewentualnie starego tynku i wymaganej głębokości osadzenia
w ścianie (przeciętnie ok. 4 cm w ścianie z elementów pełnych oraz 9 cm w ścianie z elementów
drąŜonych).
Zastosować 4-10 łączników na 1 m² ściany, w zaleŜności od strefy ściany (obszar przynaroŜnikowy,
część środkowa), wysokości budynku, nośności łącznika, grubości płyt izolacyjnych. Zasięg
obszarów przynaroŜnikowych w których występuje zwiększona siła ssania wiatru, przyjąć jako 1/8
mniejszego wymiaru rzutu budynku (a), lecz nie mniej niŜ 1 m i nie więcej niŜ 2 m. W praktyce
przyjmować: r=1,0 m gdy a< 8 m, r=1,5 m gdy 8m<a<12 m oraz r=2,0 m gdy a>12 m. Odstęp
łączników od pionowej krawędzi ściany przyjąć jak równy co najmniej 5 cm w przypadku ściany
betonowej monolitycznej oraz co najmniej 10 cm w przypadku ściany murowanej.
Łączniki montować w otworach wierconych o odpowiedniej głębokości , nieco większej
od głębokości osadzenia. Przed osadzeniem łącznika kaŜdy otwór oczyścić z urobku. Główki
łączników dokładnie zlicować z płaszczyzną styropianu. W tym celu wykonać w płytach szerokim
wiertłem zbierającym odpowiednie gniazda ok. 4 mm głębokości. Główki łączników mechanicznych
umieszczone w odpowiednich gniazdach zaszpachlować masą klejącą.
Wzmocnienie krawędzi i naroŜy otworów
Do zabezpieczenia naroŜy wypukłych przy zbiegu ścian budynku, a takŜe przy drzwiach wejściowych
i balkonowych oraz otworach okiennych zastosować profile naroŜne. Po obu stronach wzmacnianej
krawędzi, na szerokości ok. 5 cm nanieść warstwę zaprawy klejącej, a następnie wcisnąć w nią profil
naroŜny, dbając o zachowanie pionu lub poziomu. Wydobywająca się z otworów profilu zaprawę
natychmiast zaszpachlować.
Zamiast profili naroŜnych moŜna zastosować pasy tkaniny szklanej lub profile naroŜne połączone
z pasem tkaniny szklanej. Pasy tkaniny szklanej o szerokości co najmniej 25 cm zgiąć w kształt
kątownika i przykleić do styropianu zaprawą klejącą.
Przy naroŜach otworów okiennych i drzwiowych, na styropianie nakleić pod kątem 45° kawałki
tkaniny szklanej o wymiarach 20x35 cm.
Przy docieplaniu duŜych powierzchni, odpowiednie kawałki tkaniny szklanej nakleić w naroŜnikach
wewnętrznych w miejscu styku ościeŜy pionowych z nadproŜem.
Wykonywanie warstwy zbrojącej
Do wykonywania warstwy zbrojącej moŜna przystąpić nie wcześniej niŜ po 3 dniach od przyklejenia
styropianu.
Masę klejącą nanosić na powierzchnie płyt styropianowych pasmami o szerokości tkaniny zbrojącej.
Następnie masę przeczesać kielnią zębatą 10x10 mm. W tak przygotowaną warstwę, przy uŜyciu
kielni wygładzającej wciskać natychmiast tkaninę szklaną i równo zaszpachlować, stosując
w niezbędnych przypadkach dodatkową porcję masy klejącej. Tkanina powinna być równomiernie
napięta, nie wykazywać sfałdowań i być całkowicie zatopiona w masie klejącej. Warstwa zbrojona
pojedyńczą tkaniną powinna mieć grubość 3,5 mm. Sąsiednie pasy tkaniny układać na zakład min.
10 cm. W miejscach zakładów tkaniny silniej ściągać masę klejącą, aby nie wystąpiły zgrubienia.
Szerokość tkaniny przy otworach dobierać w taki sposób, aby było moŜliwe oklejenie ościeŜy
okiennych i drzwiowych na całej ich głębokości, chyba Ŝe zastosowano specjalne profile
przyościeŜnicowe z pasem tkaniny.
Pas tkaniny przyklejony na jednej ścianie wywinąć na ścianę sąsiednią na odcinek o 5-10 cm
szerszy od grubości płyt styropianowych. Przewinięcia na naroŜe nie są konieczne w przypadku
zastosowania do wzmocnienia krawędzi profili naroŜnych z dodatkową siatką.
W części parterowej budynku, a przynajmniej do wysokości 3 m od poziomu terenu, zastosować jako
zbrojenie płyt styropianowych dodatkową warstwę siatki.
Po wyschnięciu warstwy zbrojącej, tkaninę zbrojącą wystającą poza obrys profilu cokołowego
obciąć równo z jego dolną krawędzią.
NałoŜenie podkładu tynkarskiego
Przy normalnych warunkach pogodowych, po 2-3 dniach, na suchą warstwę zbrojącą nanieść
za pomocą szczotki lub wałka z jagnięcej skóry jedna warstwę podkładu tynkarskiego.
W przypadku zastosowania tynku akrylowego kolorowego, wybrać podkład tynkarski w odcieniu
kolorystycznym dostosowanym do koloru tynku.
Wykonanie tynku zewnętrznego
Po wyschnięciu podkładu tynkarskiego tj. po 2-3 dniach, przystąpić do nakładania tynku
mineralnego lub tynku akrylowego.
11
W celu wyrównania barwy tynków akrylowych zaleca się, aby w trakcie nanoszenia nie dopuszczać
do całkowitego opróŜnienia pojemnika z masa tynkarską, lecz uzupełniać opróŜniony do połowy
pojemnik świeŜą masą z nowego kubła i starannie wymieszać obie części.
W celu uzyskania jednolitej barwy kolorowych tynków mineralnych, zaleca się mieszać
w jednym pojemniku zawartość 2÷3 worków zawierających sucha masę tynkarską. NaleŜy
wykorzystywać całe worki, gdyŜ podczas transportu mogło nastąpić rozdzielenie składników.
Prace tynkarskie na jednej wyodrębnionej powierzchni elewacji prowadzić w sposób ciągły,
aby uniknąć nierówności struktury i barwy tynku. Przy zbyt duŜych powierzchniach, nie moŜliwych
do wykonania w sposób ciągły, naleŜy wprowadzić architektoniczny podział na mniejsze fragmenty.
Przygotowany tynk nakładać warstwą o grubości wynikającej z uziarnienia przy pomocy pacy
ze stali nierdzewnej. Po dokładnym ściągnięciu nadmiaru tynku jego powierzchnie zacierać
pionowo, poziomo lub koliście przy uŜyciu pacy z tworzywa sztucznego. NaleŜy zwracać uwagę
na zachowanie stałego kąta zacierania.
Malowanie tynku farbami silikonowymi
Po wyschnięciu tynku mineralnego, co w sprzyjających warunkach atmosferycznych ma miejsce
po 7 dniach od jego ułoŜenia, moŜna przystąpić do malowania tynku farbami silkonowymi. Tynk
zagruntować farbą rozcieńczoną z wodą w stosunku 1:2 (1 część wody i 2 części farby),
a następnie malujemy warstwę wykańczającą. Przed przystąpieniem do malowania farbę
w pojemniku dokładnie wymieszać. Aby uniknąć róŜnic w odcieniu barw naleŜy na jedną
powierzchnię nakładać farbę z tej samej szarŜy produkcyjnej. Przygotowaną farbę nanosić wałkiem,
szczotką lub pędzlem. Pomiędzy pojedyńczymi powłokami przestrzegać czasu schnięcia, który
w sprzyjających warunkach atmosferycznych wynosi ok. 12 godz. W temperaturze < 20° C
i względnej wilgotności powietrza powyŜej 65% czas schnięcia farby moŜe ulec wydłuŜeniu do 2-4
dni. Opadające mgły przy niedoschniętej powłoce mogą spowodować zacieki i przebarwienia.
Prace malarskie na jednej powierzchni prowadzić w sposób ciągły, kaŜda nowa porcja farby musi
łączyć się z jeszcze świeŜą farbą naniesioną poprzednio.
Nie prowadzić prac podczas silnego wiatru i przy bezpośrednim nasłonecznieniu elewacji,
bez specjalnych osłon ograniczających wpływ czynników atmosferycznych.
Stosowanie mas uszczelniających
Do wykonywania uszczelnień przy uŜyciu mas uszczelniających, zasadniczo stosować elastyczną
masę silikonową np. BUDOSIL o neutralnym sposobie utwardzania.
W przypadku, gdy uszczelnienie ma być pokryte powłoką malarską lub tynkiem, zastosować
plastyczną elastyczną masę akrylową AKRYL. Masy tej nie wolno stosować w miejscach
naraŜonych na ciągłe zawilgocenie.
Masy uszczelniające układane w szczelinach ulegających zmianom szerokości, mogą trwale
przylegać tylko do dwóch płaszczyzn.
W celu spłycenia uszczelnianej spoiny i zapewnienia nie przylegania masy do dna szczeliny
zastosować wkładkę w postaci profilu polietylenowego lub poliuretanowego, a jeŜeli nie ma na to
miejsca – paska folii polietylenowej. Głębokość ułoŜenia masy dostosować do szerokości spoiny.
Niektóre powierzchnie mogą wymagać zagruntowania. Zaleca się przeprowadzić próbę
przyczepności. Przy stosowaniu masy silikonowej, do gruntowania uŜyć firmowego środka
gruntującego. Przy stosowaniu masy akrylowej, do gruntowania uŜyć roztworu otrzymanego przez
rozpuszczenie masy akrylowej w wodzie, w stosunku 1:2.
W przypadku uszczelnień przy ościeŜach okiennych z tworzywa sztucznego, przed wykonaniem
uszczelnienia, taśma ochraniająca profil musi być usunięta.
Postępowanie w przypadku konieczności przerwania prac
W przypadku konieczności przerwania prac po ułoŜeniu płyt styropianowych, przy okresie przerwy
dłuŜszym niŜ 2 tygodnie, styki płyt izolacyjnych ze ścianą budynku starannie zabezpieczyć
przed moŜliwością wnikania wody opadowej, tymczasowo wykonywanym obróbkami.
Przed wznowieniem prac sprawdzić jakość styropianu. Płyty poŜółkłe i o pylącej powierzchni
przeszlifować papierem ściernym, a następnie starannie oczyścić z pyłu i zanieczyszczeń.
Ewentualne uszkodzenia spowodowane np. przez ptaki, naprawić poprzez wycięcie uszkodzonego
fragmentu płyty izolacyjnej i wstawienie dokładnie dopasowanego nowego kawałka
5.2.
REMONT COKOŁÓW.
Powierzchnie cokołów oczyścić mechanicznie (szczotkami drucianymi), uzupełnić ubytki tynku,
zagruntować środkiem wzmacniającym podłoŜe. Wykonać warstwę zbrojącą z zaprawy zbrojącej
i zatopić siatkę z włókna szklanego, powierzchnie wyrównać i pomalować elewacyjną farbą
fasadową (zgodnie z kolorystyką).
12
5.3. WYMIANA STOLARKI OKIENNEJ I DRZWIOWEJ
• Zaprojektowano wymianę okien na klatkach schodowych na okna z trzykomorowych profili PVC
2
(kolor biały), szklone szklone szybą zespoloną 4 /16/4T z argonem U=1,1 W/m ⋅ K. Stolarkę
okienną wyposaŜyć w odpowiednio wyprofilowane uszczelki zapewniające infiltrację powietrza
3
a=0,5-1,0 m /(mhdaPa2/3).
• Zaprojektowano wymianę drzwi wejściowych do budynku na drzwi z profili aluminiowych
„zimnych” (kolor brązowy), dwuskrzydłowe, wypełnienie -dołem panel, górą - szklone szybą
bezpieczną, wyposaŜone w zamek, samozamykacz i pochwyty
,
5.4. WYKONANIE OBRÓBEK BLACHARSKICH I MODERNIZACJA ZWODÓW
INSTALACJI ODROMOWEJ.
Po zakończeniu prac dociepleniowych ścian budynku oraz wykonaniu tynku
cienkowarstwowego i pomalowaniu ścian naleŜy powtórnie wykonać obróbki blacharskie z blachy
ocynkowanej gr. 0,55 mm (podokienniki z blachy powlekanej), dostosowując ich szerokość do nowej
grubości ścian. Powinny one wystawać poza lico ocieplanych ścian co najmniej 4,0 cm i muszą
zabezpieczać elewację przed przeciekami wody deszczowej. Obróbki naleŜy mocować w trakcie
przyklejania styropianu w dokładnie dopasowanych wycięciach styropianu.
Ceowniki mocujące instalację odgromową przedłuŜyć o ok. 10 cm tak, aby zwody były odsunięte
od ocieplanej ściany i nie powodowały jej uszkodzenia.
5.6. WIATROŁAPY
Przewidziano remont wiatrołapów przy wejściach na klatkę schodową wraz z wymianą drzwi
wejściowych do budynku, z profili aluminiowych.
Wiatrołapy realizowane metodą tradycyjną, z bloczków z betonu komórkowego. Więźba
dachowa drewniana, pokrycie z blachy powlekanej trapezowej, obróbki blacharskie z blachy powlekanej,
system orynnowania z PVC, drzwi stalowe z odzysku. Wymiary dostosować do istniejącego budynku
i istniejących płyt podestowych. Nawierzchnię schodów wejściowych do budynku oraz podest naprawić,
wymienić wycieraczkę do obuwia, ułoŜyć płytki o fakturze antypoślizgowej, mrozoodporne, 4-5 klasa
ścieralności typu GRES na elastycznej, mrozoodpornej zaprawie klejowej.
5.7. REMONT LOGGII
Zerwać szlichtę cementową, zdemontować obróbki blacharskie. Zdemontować osłony loggii z płyt
azbestowo-cementowych – prowadzić prace i postępować z wytwarzanymi odpadami niebezpiecznymi
zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251) oraz
rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie
sposobów i warunków bezpiecznego uŜytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr
71, poz. 649). Wykonać obróbki blacharskie z blachy ocynkowanej oraz posadzki z zaprawy
cementowej M12 o średniej grubości 5 cm zatarte na gładko, po uprzednim wykonaniu izolacji z papy
termozgrzewalnej. Pomalować (po dokonaniu przeróbki w miejscu mocowania ze ścianą) balustrady
dwukrotnie farbą olejną po uprzednim przygotowaniu powierzchni. Zamontować osłony loggii z płyt
z polimetakrylanu metylu (PMMA), wytłaczane, gr. 4 mm (np. Akrylon Tuplex). Oczyścić mechanicznie
(szczotkami drucianymi), powierzchnię płyt loggii, uzupełnić ubytki tynku, zagruntować środkiem
wzmacniającym podłoŜe. Wykonać warstwę zbrojącą z zaprawy zbrojącej i zatopić siatkę z włókna
szklanego, powierzchnie wyrównać i pomalować elewacyjną farbą fasadową (zgodnie z kolorystyką).
5.8. OPASKI WOKÓŁ BUDYNKU
• Wykonać opaskę odwadniającą wokół budynku z betonu B-15 ze spadkiem od budynku 2 %.
Zasady ogólne przy pracach rozbiórkowych i wyburzeniowych
Przed przystąpieniem do robót rozbiórkowych naleŜy wykonać bezwzględnie wszystkie niezbędne
zabezpieczenia, jak oznakowanie i ogrodzenie terenu robót, zgromadzenie potrzebnych narzędzi
i sprzętu, oraz wykonać urządzenia do usuwania z budynku materiałów z rozbiórki. Pracownicy
zatrudnieni przy robotach rozbiórkowych powinni być zaznajomieni z zakresem prac do wykonania.
Przy prowadzeniu prac rozbiórkowych naleŜy przestrzegać wszystkich obowiązujących przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy i bezwzględnie stosować wszystkie przewidziane przy tych robotach
urządzenia zabezpieczające i ochronne. Pracownicy powinni być zaopatrzeni w odzieŜ roboczą
oraz hełmy, okulary i rękawice ochronne oraz komplet potrzebnych narzędzi. Przy rozbiórce gruz
i drobne materiały naleŜy usuwać przez zsypy. Niedopuszczalne jest zrzucanie ich na niŜsze stropy.
Roboty rozbiórkowe prowadzić ręcznie. Rozbiórkę naleŜy wykonywać w następującej kolejności:
• rozbiórka urządzeń i instalacji
13
• rozbiórka okien i drzwi
• rozbiórka rur spustowych, rynien, obróbek blacharskich
• rozbiórka opasek wokół budynku, wiatrołapu
Przy robotach rozbiórkowych naleŜy dąŜyć do odzyskania w maksymalnym stopniu materiałów
i elementów nadających się do ponownego wbudowania.
Rozbiórka urządzeń i instalacji
Do rozbiórki urządzeń i instalacji elektrycznej, telefonicznej, c.o., wodociągowej, kanalizacyjnej itp.
moŜna przystąpić dopiero po stwierdzeniu, Ŝe wszystkie te instalacje zostały odłączone od sieci
przez pracowników właściwej instytucji oraz Ŝe dokonano wpisu do dziennika budowy. DemontaŜ
instalacji powinni wykonywać pracownicy odpowiednich specjalności. Rozbieranie instalacji
elektrycznych rozpoczyna się od demontaŜu oprawek, wyłączników itp. urządzeń instalacji elektrycznej,
a następnie zdejmuje się przewody.
Rozbiórka okien i drzwi
Przed przystąpieniem do demontaŜu okien i drzwi naleŜy ustalić, które z nich nadają się do dalszego
wykorzystania.
NaleŜy teŜ sprawdzić, czy wskutek osiadania lub uszkodzenia nadproŜa ościeŜnice nie spełniają funkcji
podpory ściany. W takim przypadku wyjmuje się je dopiero przy rozbiórce ściany, lub po wzmocnieniu
nadproŜa. Okna i drzwi w dobrym stanie naleŜy przed demontaŜem zabezpieczyć.
Urządzenia zabezpieczające i ochronne
Wszystkie niebezpieczne miejsca, jak przejścia i pomosty powinny być zabezpieczone barierami,
a pomosty krawęŜnikami obrzeŜnymi. RównieŜ znajdujące się w pobliŜu prowadzonych robót
rozbiórkowych urządzenia uŜyteczności publicznej, budowle, latarnie, słupy z przewodami i drzewa
powinny być zabezpieczone.
Ubrania ochronne i narzędzia
Robotnicy powinni mieć odzieŜ roboczą, hełmy ochronne, okulary i rękawice, a narzędzia powinny być
utrzymane w dobrym stanie. Przed rozpoczęciem robót robotnicy powinni być pouczeni o sposobie
prowadzenia robót i przepisach bezpieczeństwa pracy.
Bezpieczeństwo publiczne
Wszystkie przejścia dla pieszych i przejazdy w zasięgu robót powinny być zabezpieczone,
a w momencie zagroŜenia wartownicy powinni kierować ruch na drogi okręŜne.
6. BEZPIECZEŃSTWO UśYTKOWANIA
1. Wejścia główne do budynku są ochronione wiatrołapami. Daszek wiatrołapu powinien mieć
konstrukcję umoŜliwiającą przeniesienie ewentualnych obciąŜeń, jakie w prawdopodobnym
zakresie moŜe spowodować upadek okładzin elewacyjnych, skrzydeł okiennych lub szyb,
śnieg.
2. Tablice informacyjne, reklamy i podobne urządzenia oraz dekoracje powinny być tak
usytuowane, wykonane i zamocowane, aby nie stanowiły zagroŜenia bezpieczeństwa
dla uŜytkowników budynku i osób trzecich.
3. Obudowy urządzeń technicznych nie mogą być wysunięte poza płaszczyznę ściany
zewnętrznej budynku o więcej niŜ 0,5 m – przy zachowaniu uŜytkowej szerokości chodnika
oraz zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu dla osób z dysfunkcją narządu wzroku.
4. Oświetlenie i reklamy świetlne nie powinny być uciąŜliwe dla uŜytkowników budynku
oraz powodować olśnienia przechodniów i uŜytkowników jezdni.
5. Wpusty kanalizacyjne oraz aŜurowe osłony wycieraczek powinny mieć odstępy między
prętami lub średnice otworów nie większe niŜ 20 mm.
6. Umieszczenie odbojów, skrobaczek, wycieraczek do obuwia lub podobnych urządzeń
wystających ponad poziom płaszczyzny dojścia w szerokości drzwi wejściowych do budynku
jest zabronione.
7. Skrzydła drzwiowe, wykonane z przezroczystych tafli, powinny być oznakowane w sposób
widoczny i wykonane z materiału zapewniającego bezpieczeństwo uŜytkowników w przypadku
stłuczenia.
8. Okna budynku mają skrzydła otwierane do wewnątrz.
9. W budynku temperatura na powierzchni elementów centralnego ogrzewania, zabezpieczonych
o
przed dotknięciem uŜytkowników, nie moŜe przekraczać 90 C
10. Nawierzchnia dojść, schodów i pochylni zewnętrznych i wewnętrznych, ciągów
komunikacyjnych w budynku oraz podłóg w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi,
powinna być wykonana z materiałów nie powodujących niebezpieczeństwa poślizgu.
14
11. W budynku uŜyteczności publicznej powierzchnie spoczników schodów i pochylni powinny
mieć wykończenie wyróŜniające je odcieniem, barwą bądź fakturą, co najmniej w pasie 30 cm
od krawędzi rozpoczynającej i kończącej bieg schodów lub pochylni.
UWAGI:
•
Wykonanie i odbiór elementów na podstawie aprobat technicznych ITB, atestów higienicznych,
wymogów p.poŜ, warunków technicznych stosowania i Polskich Norm, specyfikacji technicznej
wykonania i odbioru robót.
•
W trakcie realizacji projektu naleŜy stosować materiały i wyroby posiadające obowiązujące
świadectwa dopuszczenia do stosowania w budownictwie lub jeśli są przedmiotem Norm
Państwowych, zaświadczenie producenta potwierdzające ich zgodność z postanowieniami
odpowiednich norm.
•
Wszelkie materiały powinny być stosowane zgodnie z instrukcjami producenta i dokumentacją
projektową opracowaną dla określonego zadania.
•
Wszelkie roboty budowlane winny być prowadzone zgodnie z niniejszym projektem
budowlanym oraz projektem wykonawczym i specyfikacją techniczna wykonania i odbioru robót
sporządzonymi na potrzeby przedmiotowej inwestycji.
•
Wszelkie roboty budowlane winny być prowadzone zgodnie ze sztuka budowlaną i polskimi
normami.
Sporządził: ElŜbieta Mierzejewska
Lucyna Szymańska
15
Plan sytuacyjny do wglądu w biurze SM CENTRUM
16
17
18
19
PRZEKRÓJ PRZEZ ŚCIANĘ ZEWNĘTRZNĄ – SZCZYTOWĄ
U = 0,27 W/m²·K
.
tynk cementowo-wapienny 1,5 cm
płyta Ŝelbetowa – 14,0 cm
styropian 5,0 cm
faktura zewnętrzna 5,0 cm
styropian 10,0 cm
tynk cienkowarstwowy
10
24
PRZEKRÓJ PRZEZ SCIANĘ ZEWNĘTRZNĄ – PODŁUśNĄ
U = 0,27 W/m²·K
tynk cementowo-wapienny 1,5 cm
płyta Ŝelbetowa 7,0 cm
styropian 5,0 cm
faktura zewnętrzna 5,0 cm
styropian 10,0 cm
tynk cienkowarstwowy
10
17
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
Tytuł rysunku:
PRZEKRÓJ PRZEZ ŚCIANĘ ZEWNĘTRZNĄ
BranŜa Projekt budowlany
Zespół
Projektowy:
skala
rys. nr 5
kwiecień 2009 r.
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
20
UKŁAD WARSTW SYSTEMU DOCIEPLENIA
1 - ściana docieplana, 2 – zaprawa klejowa 3 - warstwa styropianu, 4 – siatka zbrojąca z włókna
szklanego zatopiona w zaprawie klejowej, 5 – zaprawa klejowa , 6 – podkład tynkarski,
7 – cienkowarstwowy tynk mineralny pomalowany farbą silikonową
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
Tytuł rysunku:
UKŁAD WARSTW SYSTEMU DOCIEPLENIA
BranŜa
Projekt budowlany
Zespół
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Projektowy:
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
skala
rys. nr 6
kwiecień 2009 r.
21
r = 1,5 m
n = 6 szt./m²
² - część środkowa ściany
n = 8 szt./m²
² - część naroŜna ściany
Odstęp od krawędzi ściany
ak min. 5 cm - ściana betonowa
ak min. 10 cm - ściana murowana
UKŁAD PŁYT STYROPIANU I ROZMIESZCZENIE ŁĄCZNIKÓW NA ŚCIANIE
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
Tytuł rysunku:
UKŁAD PŁYT STYROPIANU I ŁĄCZNIKÓW
BranŜa
Projekt budowlany
Zespół
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Projektowy:
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
skala
rys. nr 7
kwiecień 2009 r.
22
UKŁAD PŁYT STYROPIANU PRZY NAROśNIKU BUDYNKU
1 – ściana istniejąca, 2- płyty styropianu
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
Tytuł rysunku:
UKŁAD PŁYT STYROPIANU PRZY NAROśNIKU BUDYNKU
BranŜa
Projekt budowlany
Zespół
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Projektowy:
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
skala
rys. nr 8
kwiecień 2009 r.
23
2
1
3
4
SPOSÓB PRZYKLEJANIA SIATKI Z WŁÓKNA SZKLANEGO
NA ŚCIANIE BEZ OTWORÓW
1 - siatka z włókna szklanego, 2 –połączenie sąsiednich pasów siatki,
3- masa klejąca, 4 – płyty styropianowe
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
skala
Tytuł rysunku:
SPOSÓB PRZYKLEJENIA SIATKI NA ŚCIANIE
BEZ OTWORÓW
BranŜa Projekt budowlany
Zespół
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Projektowy:
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
rys. nr 9
kwiecień 2009 r.
24
2
3
1
SPOSÓB PRZYKLEJENIA SIATKI Z WŁÓKNA SZKLANEGO
PRZY OTWORACH OKIENNYCH I DRZWIOWYCH
1 –siatka z włókna szklanego, 2 – kawałki siatki wzmacniające naroŜa otworów,
3 – siatka, którą naleŜy wywinąć na ościeŜa
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
skala
Tytuł rysunku:
SPOSÓB PRZYKLEJENIA SIATKI NA ŚCIANIE PRZY
OTWORACH OKIENNYCH I DRZWIOWYCH
BranŜa Projekt budowlany
Zespół
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Projektowy:
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
rys. nr 10
kwiecień 2009 r.
25
SZCZEGÓŁ OCIEPLENIA NAROśNIKA BUDYNKU
a) PRZEKRÓJ PRZEZ NAROśNIK BUDYNKU
b) WIDOK AKSONOMETRYCZNY NAROśNIKA Z WARSTWAMI UKŁADU OCIEPLENIOWEGO
1 – ściana istniejąca, 2 –płyty styropianowe, 3 –masa klejąca, 4 –siatka z włókna szklanego,
5 – wyprawa elewacyjna, 6 – kątownik aluminiowy
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
Tytuł rysunku:
SZCZEGÓŁ OCIEPLENIA NAROśNIKA BUDYNKU
BranŜa
Projekt budowlany
Zespół
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Projektowy:
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
skala
rys. nr 11
kwiecień 2009 r.
26
27
STROP NAD
PIWNICĄ
LEGENDA:
1 – zaprawa klejowa
2 – płyta termoizolacyjna
3 – zaprawa klejąco – szpachlowa
4 – siatka z włókna szklanego x 2
5 – środek gruntujący
6 – tynk cienkowarstwowy
7 – dodatkowa płyta izolacyjna
8 – pas siatki przyklejony do ściany
9 - profil z kapinosem
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
Tytuł rysunku:
SZCZEGÓŁ OCIEPLENIA STREFY COKOŁOWEJ
BranŜa
Projekt budowlany
Zespół
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Projektowy:
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
skala
rys. nr 13
kwiecień 2009 r.
28
1
7
2
6
3
5
4
SZCZEGÓŁ MOCOWANIA RURY SPUSTOWEJ
1 - masa klejąca, 2 – płyty styropianowe grub. 10 cm zbrojone siatką z włókna szklanego,
3- warstwa masy klejącej, 4- tynk cienkowarstwowy, 5 – otwór do mocowania jarzma rury spustowej,
6- masa trwale plastyczna, 7- jarzmo rury spustowej (połówka)
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
Tytuł rysunku:
SZCZEGÓŁ MOCOWANIA RURY SPUSTOWEJ
BranŜa
Projekt budowlany
Zespół
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Projektowy:
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
skala
rys. nr 14
kwiecień 2009 r.
29
SZCZEGÓŁ OCIEPLENIA ŚCIANY ATTYKOWEJ
1- masa klejąca, 2- płyta styropianowa gr. 10 cm, 3- warstwa zbrojona, 4- wyprawa tynkarska,
5- siatka z włókna szklanego, 6- papa , 7- obróbka blacharska, 8- kratka wentylacyjna , 9- klocek
drewniany osadzony w wycięciu styropianu, 10- dwie warstwy siatki z włókna szklanego wył. na lepiszczu,
11- wentylacja stropodachu rurą PVC
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
Tytuł rysunku:
SZCZEGÓŁ OCIEPLENIA ŚCIANY ATTYKOWEJ
BranŜa
Projekt budowlany
Zespół
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Projektowy:
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
skala
rys. nr 15
kwiecień 2009 r.
30
SZCZEGÓŁ WZMOCNIENIA KRAWĘDZI
OTWORU WENTYLACYJNEGO STROPODACHU
1 – rurka wentylacyjna PCV fi 100 mm dł. 40 cm zablok. kratką wentylacyjną, 2- tynk
cienkowarstwowy, 3 - warstwa zbrojona siatką szklaną, 4 – płyta termoizolacyjna
Nazwa inwestycji:
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU MIESZKALNEGO
WIELORODZINNEGO
Adres budowy:
07-410 Ostrołęka, ul. Sucharskiego 4
skala
Tytuł rysunku:
SZCZEGÓŁ WZMOCNIENIA KRAWĘDZI OTWORU
WENTYLACYJNEGO STROPODACHU
BranŜa
Projekt budowlany
Zespół
ElŜbieta Mierzejewska upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Projektowy:
Lucyna Szymańska upr. bud. 515/85/Os
rys. nr 16
kwiecień 2009 r.
31
32
33
34
35
INFORMACJA DOTYCZĄCA
BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA
Nazwa obiektu
budowlanego:
Termomodernizacja
budynku wielorodzinnego
Adres obiektu
budowlanego:
07-410 Ostrołęka
ul. Sucharskiego 4
Inwestor:
Spółdzielnia Mieszkaniowa „CENTRUM”
Adres inwestora:
07-411 Ostrołęka
ul. Sikorskiego 45
inŜ. ElŜbieta Mierzejewska
upr. bud. 35/94/Os, 44/94/Os
Sporządził:
Lucyna Szymańska
upr. bud. nr 515/85/Os
KWIECIEŃ 2009 R.
36
CZĘŚĆ OPISOWA
1.1. Dane ogólne
Inwestor:
Spółdzielnia Mieszkaniowa CENTRUM
07-410 Ostrołęka, ul. Sikorskiego 45
Adres Inwestycji:
07-410 Ostrołęka
ul. Sucharskiego 4
BranŜa:
budowlana
Etap:
Projekt budowlany wykonawczy
Data opracowania:
kwiecień 2009 rok
1.2. Przedmiot opracowania
Opracowanie dokumentacji termomodernizacji budynku wielorodzinnego
przy ul. Sucharskiego 4 w Ostrołęce
1.3. Podstawa opracowania
•
pomiary inwentaryzacyjne
•
wymogi dotyczące BHP w zakresie uŜytkowania maszyn przez pracowników w czasie pracy
(Dz. U. Nr 191, poz. 1596 z dnia 30.10. 2002 r.)
•
obowiązujące PN i przepisy budowlane
•
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji
dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
(Dz. U. z dnia 10 lipca 2003 r.)
1.4. Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego
W zakres robót remontu budynku wchodzą:
a) roboty rozbiórkowe – wykucie ościeŜnic drzwiowych i okiennych, miejscowa rozbiórka pokrycia
dachowego, rozbiórka obróbek blacharskich i systemu odwodnienia budynku, rozbiórka
podokienników, opasek, rozbiórka wiatrołapu, demontaŜ płyt osłonowych loggii
b) ustawianie i rozbiórka rusztowań zewnętrznych niezbędnych do wykonania termomodernizacji
budynku
c) roboty ciesielskie – wykonanie konstrukcji daszków wiatrołapów, wykonanie i rozebranie deskowań
przy budowie wiatrołapu i opaski przy budynku,
d) roboty betonowe – wykonanie wieńca w ścianie wiatrołapu i opaski wokół budynku, wykonanie ławy
fundamentowej pod murek skrzynki gazowej.
e) roboty murarskie – budowa wiatrołapu, murowanie ścianek pod skrzynkę gazową
f) montaŜ stolarki okiennej i drzwiowej
g) roboty tynkarskie – tynkowanie ścian, uzupełnienie ubytków w tynku, docieplenie ścian
i wykonanie tynku cienkowarstwowego
h) roboty dekarskie i blacharskie – wymiana systemu odwodnienia budynku i obróbek blacharskich,
wykonanie pokrycia daszków wiatrołapów, uzupełnienie pokrycia dachu papą związane z wymianą
obróbek blacharskich.
i) roboty malarskie – malowanie farbami antykorozyjnymi krat i balustrad, malowanie emulsyjne
akrylowe ścian, malowanie olejne stolarki okiennej i lamperii, malowanie drobnych elementów
wykończenia budynku
j) roboty posadzkarskie i okładzinowe – okładziny schodów zewnętrznych płytkami, okładziny ścian
płytkami, montaŜ płyt z polimetakrylanu metylu (PMMA) osłaniających loggie
1.5. Wykaz istniejących obiektów budowlanych
Na działce znajdują się istniejące obiekty budowlane:
a) budynek mieszkalny wielorodzinny z elementami architektury
1.6. Wskazanie elementów zagospodarowania działki lub terenu, które mogą stwarzać zagroŜenie
bezpieczeństwa i zdrowia ludzi – nie dotyczy
37
1.7. Wskazanie dotyczące przewidywanych zagroŜeń występujących podczas realizacji robot
budowlanych, określające skalę i rodzaje zagroŜeń oraz miejsce ich wystąpienia
a) Wykonywanie wykopów o ścianach pionowych bez rozparcia o głębokości większej niŜ 1,5 m oraz
wykopów o bezpiecznym nachyleniu ścian o głębokości większej niŜ 3,0 m – nie dotyczy
b) roboty murarskie, betonowe i tynkarskie, przy których wykonaniu występuje ryzyko upadku
z wysokości ponad 5 m – roboty zewnętrzne wykonywane przy termomodernizacji budynku dotyczy
c) rozbiórki obiektów budowlanych o wysokości powyŜej 8 m - roboty rozbiórkowe pokrycia
dachowego oraz systemu odwodnienia i obróbek blacharskich towarzyszące robotom
termomodernizacyjnym - dotyczy
d) roboty wykonywane na terenie czynnych zakładów przemysłowych – nie dotyczy
e) montaŜ, demontaŜ i konserwacja rusztowań przy budynkach wysokich i wysokościowych – budynek
średniowysoki - nie dotyczy
f)
roboty wykonywane przy uŜyciu dźwigów lub śmigłowców – nie dotyczy
g) prowadzenie robót na obiektach mostowych metodą nasuwania konstrukcji na podpory – nie dotyczy
h) montaŜ elementów konstrukcyjnych obiektów mostowych – nie dotyczy
i)
betonowanie wysokich elementów konstrukcyjnych mostów, takich jak przyczółki, filary i pylony – nie
dotyczy
j)
fundamentowanie podpór mostowych i innych obiektów na palach – nie dotyczy
k) roboty wykonywane pod lub w pobliŜu przewodów linii elektroenergetycznych, w odległości liczonej
poziomo od skrajnych przewodów, mniejszej niŜ:
- 3,0 m dla linii o napięciu znamionowym powyŜej 1 kV – nie dotyczy
- 5,0 m dla linii o napięciu znamionowym powyŜej 1 kV, lecz nie przekraczającej 15 kV –
nie dotyczy
- 10,0 m dla linii o napięciu znamionowym powyŜej 15 kV, lecz nie przekraczającej 30 kV –
nie dotyczy
- 15,0 m dla linii o napięciu znamionowym powyŜej 30 kV, lecz nie przekraczającej 110 kV –
nie dotyczy
l)
roboty budowlane prowadzone w portach i przystaniach podczas ruchu statków – nie dotyczy
m) roboty budowlane prowadzone przy budowlach piętrzących wodę, przy wysokości piętrzenia
powyŜej 1 m – nie dotyczy
n) roboty wykonywane w pobliŜu linii kolejowych – nie dotyczy
Roboty budowlane, przy prowadzeniu których występują działania substancji chemicznych lub
czynników biologicznych zagraŜających bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi:
o
a) roboty prowadzone w temperaturze poniŜej –10 C – nie dotyczy
b) roboty polegające na usuwaniu i naprawie wyrobów budowlanych zawierających azbest – demontaŜ
płyt azbestowo-cementowych na loggiach - dotyczy
Roboty budowlane stwarzające zagroŜenie promieniowaniem jonizującym – nie dotyczy
Roboty budowlane prowadzone w pobliŜu linii wysokiego napięcia lub czynnych linii
komunikacyjnych – nie dotyczy
a) roboty wykonywane w odległości liczonej poziomo od skrajnych przewodów, mniejszej niŜ 15 m –
dla linii o napięciu znamionowym 110 kV – nie dotyczy
Roboty budowlane stwarzające ryzyko utonięcia pracowników – nie dotyczy
Roboty budowlane prowadzone w studniach, pod ziemią i tunelach – nie dotyczy
Roboty budowlane wykonywane przez kierujących pojazdami zasilanymi z linii napowietrznych –
roboty przy budowie, remoncie i rozbiórce torowisk – nie dotyczy
Roboty budowlane wymagające uŜycia materiałów wybuchowych – nie dotyczy
Roboty budowlane prowadzone przy montaŜu i demontaŜu cięŜkich elementów
prefabrykowanych – roboty, których masa przekracza 1,0 t – nie dotyczy
38
1.8. Wskazanie sposobu prowadzenia instruktaŜu pracowników przed przystąpieniem
do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych – wg zasad BHP
1.9. Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych, zapobiegających niebezpieczeństwom
wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagroŜenia
zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniających bezpieczną i sprawną komunikację,
umoŜliwiająca szybką ewakuację na wypadek poŜaru, awarii i innych zagroŜeń.
Na czas trwania budowy naleŜy umieścić tablice informacyjne o istniejącym zagroŜeniu przy
wykonywanych robotach remontowych, a szczególności przy wykonywanych robotach
ziemnych oraz pracach na wysokości. Na placu budowy naleŜy utrzymywać porządek i
przestrzegać zasad BHP. Realizowane roboty remontowe nie spowodują utrudnień w
ewakuacji na wypadek poŜaru, awarii i innych zagroŜeń.
Sporządził: Lucyna Szymańska
ElŜbieta Mierzejewska
39
WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY
WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY PRZY ROBOTACH ROZBIÓRKOWYCH
Roboty rozbiórkowe naleŜą do niebezpiecznych, dlatego teren, na którym się odbywają naleŜy ogrodzić
i oznakować tablicami ostrzegawczymi. Powinny być wykonywane na podstawie dokumentacji
projektowej. Prowadzone są ręcznie, przez obalanie i wyburzanie oraz przez demontaŜ.
Najczęściej występujące zagroŜenia to:
• podraŜnienia błon śluzowych
• uszkodzenia głowy
• upadek z wysokości
• uszkodzenia rąk i nóg
Przed rozpoczęciem robót naleŜy odłączyć od rozbieranego obiektu sieć wodociągową, gazową, cieplną,
elektryczną, kanalizacyjną i inną. Pracownicy powinni być zapoznani z programem rozbiórki i
poinstruowani o bezpiecznym sposobie jej wykonywania. Prace te powinny być prowadzone w taki
sposób, aby usuwanie jednego elementu nie wywoływało nieprzewidzianego spadania lub zawalenia się
innego.
W miejscu wykonywania robót rozbiórkowych oprócz programu robót i zarządzenia lub pozwolenia
na ich prowadzenie powinien znajdować się dziennik robót. Zawiera on: oznaczenie nieruchomości,
kiedy i przez kogo zostało wydane pozwolenie lub wydany nakaz na dokonanie rozbiórki, protokolarne
stwierdzenie czy ściany, stropy i inne konstrukcyjne części obiektu, na których w czasie trwania robót
będą musieli stawać lub przebywać pracownicy posiadają dostateczna wytrzymałość, opis środków
zabezpieczających przeznaczonych do uŜycia w czasie trwania robót, datę załoŜenia i usunięcia
urządzeń pomocniczych przeznaczonych dla zapewnienia zdrowia i Ŝycia ludzi oraz wszelkie inne
okoliczności mogące mieć wpływ na bezpieczeństwo Ŝycia lub zdrowia zatrudnionych.
Roboty rozbiórkowe naleŜy przerwać podczas wiatru o szybkości większej niŜ 10 m/sek.
W czasie rozbiórki zabronione jest przebywanie ludzi na niŜej połoŜonych kondygnacjach.
Przy usuwaniu gruzu z rozbieranego obiektu naleŜy stosować zsuwnice pochyłe lub rynny zsypowe,
które powinny mieć zabezpieczenie przed spadaniem lub wypadaniem gruzu. Nie wolno gromadzić
gruzu na stropach, balkonach, klatkach schodowych i innych konstrukcyjnych częściach obiektu,
a takŜe obalać ścian lub innych części obiektu przez podkopywanie i podcinanie.
Podczas wykonywania robót rozbiórkowych konieczne jest stosowanie środków ochrony
indywidualnej
•
•
•
•
W razie niemoŜności uniknięcia w czasie trwania robót większych ilości pyłu, pracowników naleŜy
zaopatrzyć w okulary ochronne.
W czasie trwania robót wszyscy pracownicy powinni stale pracować w hełmach
Przy obalaniu ścian naleŜy pracować w rękawicach ochronnych
W przypadku rozbijania kilofami części konstrukcji skrajnych, pracownicy muszą bezwzględnie być
zabezpieczeni szelkami bezpieczeństwa, amortyzatorem bezpieczeństwa i linami umocowanymi do
mocnej części konstrukcji
DemontaŜ płyt osłonowych zawierających azbest
DemontaŜ płyt azbestowo-cementowych, naleŜy zlecić wykonawcom posiadającym zezwolenie
na prowadzenie tego typu działalności, wydane przez starostę, właściwego ze względu
na siedziby firmy lub miejsce zamieszkania właściciela, posiadającym odpowiednie wyposaŜenie
techniczne do prowadzenia takich prac oraz zatrudniających pracowników przeszkolonych
w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu materiałów
zawierających azbest oraz przestrzegania procedur dotyczących bezpiecznego postępowania.
Przekazywanie odpadów niebezpiecznych zawierających azbest naleŜy dokonywać odbiorcom
odpadów niebezpiecznych, które mają stosowne zezwolenia właściwych organów administracji
na transport odpadów, ich unieszkodliwianie poprzez składowanie oraz posiadania na to
aktualnych umów. Prace mające na celu usuwanie wyrobów zawierających azbest w obiektach
budowlanych naleŜy zgłosić właściwemu terenowemu organowi nadzoru budowlanego oraz
właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
40
Podczas wykonywania prac polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest naleŜy:
• izolować od otoczenia obszar prac
• odgrodzić teren prac z zachowaniem bezpiecznej odległości od traktów komunikacyjnych dla osób
pieszych nie mniejszej niŜ 1 m przy zastosowaniu osłon
• umieścić tablice ostrzegawcze o treści: „Uwaga! ZagroŜenie azbestem”, „Osobom nieupowaŜnionym
wstęp wzbroniony”.
• stosować odpowiednie środki techniczne celem zmniejszenia emisji włókien azbestu.
Prace związane z usuwaniem azbestu lub wyrobów zawierających azbest muszą być prowadzone w taki
sposób, aby wyeliminować uwalnianie azbestu lub co najmniej zminimalizować pylenie do
dopuszczalnych wartości stęŜeń w powietrzu regulowanych przepisami szczególnymi. W tym celu
naleŜy:
•
•
•
nawilŜać wodą odpady zawierające azbest przed ich usuwaniem lub demontaŜem i utrzymywać
w stanie wilgotnym przez cały czas pracy.
w miarę moŜliwości dokonywać demontaŜu całych wyrobów bez ich uszkadzania
rozdzielać materiały stale związane z podłoŜe stosując wyłącznie narzędzia ręczne lub
wolnoobrotowe wyposaŜone w miejscowe instalacje odciągające powietrze.
Wykonawca prac związanych z usuwaniem odpadów zawierających azbest z obiektów i urządzeń
budowlanych zobowiązany jest do składowania wszystkich zdemontowanych wyrobów oraz ich części
w opakowaniach, w miejscu zabezpieczonym przed dostępem osób niepowołanych. Materiały te
powinny być opakowane w folię o grubości nie mniejszej od 0,2 mm i oznakowane. Po zakończeniu prac
miejsce składowania naleŜy oczyścić z ewentualnych pozostałości azbestu.
Przygotowanie wyrobów i odpadów zawierających azbest do przewiezienia na miejsce składowania
naleŜy wykonać w sposób eliminujący emisje włókien azbestowych do powietrza poprzez:
• szczelne opakowanie w folię polietylenową o grubości nie mniejszej niŜ 0,2 mm wyrobów i odpadów
3
o gęstości objętościowej równej lub większej niŜ 1000 kg/m
• umieszczenie w workach z folii polietylenowej o grubości nie mniejszej niŜ 0,2 mm wyrobów
3
i odpadów o gęstości objętościowej mniejszej niŜ 1000 kg/m a następnie umieszczenie worków
w opakowaniu zbiorczym z folii lub przez zestalenie tych wyrobów przy uŜyciu cementu
i po utwardzeniu szczelne opakowanie w folię polietylenową.
• utrzymywanie w czasie pakowania wyrobów i odpadów zawierających azbest w stanie wilgotnym.
Stanowiska pracy , na których występuje naraŜenie na wdychanie pyłu azbestu naleŜy tak
organizować, aby pracownik nie musiał wykonywać czynności wymagających duŜego wysiłku fizycznego
oraz nie był naraŜony na działanie innych czynników o działaniu rakotwórczym lub o prawdopodobnym
działaniu rakotwórczym.
Pracowników naraŜonych na działanie pyłu azbestu naleŜy zabezpieczyć w odzieŜ i obuwie robocze
oraz środki ochrony indywidualnej właściwe do poziomu naraŜenia oraz zapobiegające odpowiednio
stykaniu się ciała z pyłami azbestu i ich wdychaniu.
OdzieŜ uŜywana przez pracowników zatrudnionych w warunkach naraŜenia na działanie pyłu azbestu
powinna być wykonana z materiału uniemoŜliwiającego przenikanie włókien azbestu oraz
umoŜliwiającego łatwe czyszczenie. Rękawy w nadgarstkach i nogawki spodni w kostkach powinny
szczelnie przylegać do ciała.
Po zakończeniu pracy w warunkach naraŜenia na działanie pyłu azbestu odzieŜ i obuwie robocze oraz
środki ochrony indywidualnej naleŜy:
1) oczyścić z pyłu azbestu wysoko skutecznymi urządzeniami filtracyjno-wentylacyjnymi lub na mokro
w sposób uniemoŜliwiający uwalnianie się pyłu do środowiska pracy i (lub) do środowiska
naturalnego,
2) przechowywać wyłącznie w wyznaczonym miejscu - w taki sposób, aby wykluczyć kontakt z własną
odzieŜą pracowników.
OdzieŜ i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej stosowane przy usuwaniu odpadów
zawierających azbest, nie mogą być uŜywane poza miejscem pracy.
OdzieŜ zanieczyszczona pyłem azbestu przeznaczona do prania powinna być zapakowana
i oznakowana.
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
41
Sprzęt ochrony układu oddechowego moŜe być stosowany jedynie jako rozwiązanie uzupełniające
lub awaryjne; nie moŜe on zastępować technicznych środków ograniczających naraŜenie pracowników
na działanie pyłu azbestu.
NaleŜy stosować sprzęt ochrony układu oddechowego jednorazowego uŜytku, wymieniany po kaŜdej
zmianie roboczej lub gdy opory oddychania nadmiernie wzrosną.
Niedopuszczalne jest zdejmowanie sprzętu ochrony układu oddechowego w strefie zanieczyszczonej
pyłem azbestu. Wszelkich zmian elementów filtrujących naleŜy dokonywać po wyjściu z tej strefy.
Pracownikom stosującym sprzęt ochrony układu oddechowego naleŜy zapewnić przerwy w pracy
na odpoczynek - w miejscach, w których nie występuje naraŜenie na działanie pyłu azbestu.
W miejscach wykonywania prac, w których występuje naraŜenie na działanie pyłu azbestu,
niedopuszczalne jest spoŜywanie posiłków, picie napojów, palenie tytoniu, przechowywanie rzeczy
osobistych oraz przebywanie bez wyraźnej potrzeby.
Po zakończeniu prac związanych z zabezpieczaniem wyrobów albo usuwaniem wyrobów i (lub) innych
materiałów zawierających azbest naleŜy uprzątnąć teren wykonywania prac z odpadów zawierających
azbest oraz oczyścić z pyłu azbestu w sposób uniemoŜliwiający ich emisję do środowiska.
Sprzątanie powinno być wykonywane z maksymalną starannością, z wykorzystaniem podciśnieniowego
sprzętu odkurzającego zaopatrzonego w wysoko skuteczne filtry lub metodą czyszczenia na mokro.
Niedopuszczalne jest ręczne zamiatanie na sucho albo czyszczenie pomieszczeń oraz środków i
narzędzi pracy przy uŜyciu spręŜonego powietrza.
Stanowiska pracy, drogi komunikacyjne oraz maszyny i urządzenia powinny być czyszczone pod koniec
kaŜdej zmiany roboczej.
Pył azbestu gromadzony w elementach filtracyjnych naleŜy regularnie usuwać z zachowaniem
niezbędnych środków ostroŜności. Filtry włókninowe naleŜy wymieniać po wzroście oporów do wartości
określonych w instrukcji uŜytkowania. ZuŜyte filtry naleŜy usuwać, pakując je do szczelnych worków i
postępując z nimi tak, jak z innymi odpadami zawierającymi azbest. Regenerowanie filtrów jest
niedopuszczalne.
WYTYCZNE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY PRZY RUSZTOWANIACH
MontaŜ rusztowań powinien być wykonywany przez pracowników przeszkolonych w tym zakresie
i którzy mają na to zezwolenie lekarza. Musi być przeprowadzony zgodnie z dokumentacją danego
rodzaju rusztowania i pod nadzorem osób upowaŜnionych do kierowania robotami budowlanomontaŜowymi.
Rusztowanie powinno być dopuszczone do uŜytkowania dopiero po jego sprawdzeniu i odbiorze
przez nadzór techniczny oraz potwierdzeniu jego przydatności do określonych robót zapisem w
dzienniku budowy dokonanym przez kierownika budowy.
Nośność podłoŜa gruntowego na miejscu ustawiania rusztowania powinna być nie mniejsza niŜ 0,1 Mpa.
Rozstawy stojaków nie powinny być większe niŜ:
a) w kierunku równoległym do ściany, tj. podłuŜnie:
- dla rusztowań drewnianych – 2,50 m,
- dla rusztowań z rur stalowych 2,0 m
b) w kierunku prostopadłym do ściany, tj. poprzecznie:
- dla rusztowań drewnianych 1,50 m,
- dla rusztowań z rur stalowych – 1,35 m
StęŜenia rusztowań przyściennych o wysokości ponad 10 m naleŜy mocować do stojaków
i rozmieszczać na całej długości rusztowania w sposób zapewniający nieprzesuwalność węzłów.
W pionie naleŜy je umieszczać w odstępach nie większych niŜ 6 m.
Konstrukcje rusztowania naleŜy kotwić do ściany. Siła w cięgnie kotwiącym nie moŜe być większa
niŜ 2,5 kN, a odległość miedzy zakotwieniami nie powinna być większa niŜ 5 m. Kotwy (haki) naleŜy
wbijać w kołki drewniane osadzone uprzednio w ścianie na głębokość co najmniej 20 cm. KaŜde
rusztowanie przyścienne powinno mieć wydzielone miejsce do komunikacji pionowej pracowników
pracujących na rusztowaniu. Odległość miedzy sąsiednimi pionami komunikacyjnymi dla pracowników
nie powinna być większa niŜ 40 m.
Konstrukcja wysięgników transportowych powinna zapewniać przenoszenie obciąŜenia pionowego
pięciokrotnie wyŜszego niŜ obciąŜenie dopuszczalne i obciąŜenie poziome od naciągu liny.
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
42
Do transportu materiałów o masie większej niŜ 150 kg powinna być wykonana wieŜa wyciągowa
jako konstrukcja samodzielna przylegająca do konstrukcji rusztowania.
Rusztowania usytuowanego bezpośrednio przy drogach (ulicach) powinny mieć daszki ochronne
o
nachylone w kierunku rusztowania pod katem nie mniejszym niŜ 40 do poziomu.
Miejsca placu budowy, gdzie prowadzony jest montaŜ lub demontaŜ rusztowań oraz gdzie wykonuje się
roboty na rusztowaniach, naleŜy oznaczać za pomocą tablic ostrzegawczych umieszczonych
na widocznych miejscach. Na rusztowaniach i wieŜach wyciągowych powinny być wywieszone tablice
informacyjne o dopuszczalnym obciąŜeniu pomostów rusztowania i pomostu wyciągowego.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Robotnicy zatrudnieni przy montaŜu i demontaŜu rusztowań powinni mieć załoŜone pasy ochronne,
które w czasie pracy muszą być przymocowane do stałych części budowli.
Nie wolno montować ani rozbierać rusztowań o zmroku bez sztucznego oświetlenia zapewniającego
dobrą widoczność, w czasie gęstej mgły lub ulewnego deszczu, podczas burzy i silnego wiatru
o prędkości przekraczającej 10 m/s.
Do budowy rusztowań nie wolno uŜywać drewna niekorowanego lub desek zrzynkowych.
PodłuŜnice rusztowań stojakowych powinny być umocowane do stojaków i mogą być sztukowane
tylko na stojakach. Nie mogą one pracować jako wsporniki.
Deski pomostowe muszą opierać się na co najmniej 3 leŜniach, a sztukowanie ich dozwolone jest
tylko na leŜniach. Drabiny rusztowań drabinowych naleŜy tak ustawiać, aby obie nogi spoczywały
na wspólnej podkładce z grubej deski.
Przy rusztowaniach wiszących zabrania się umocowywać wysuwnice jedynie za pomocą
zaklinowania. Łączenie dwóch rusztowań wiszących za pomocą tzw. mostka i uŜywania drabin
lub kozłów na tych rusztowaniach jest zabronione. Rusztowanie musi być zabezpieczone
przed wahaniami.
W rusztowaniach rurowych nie wolno zaklinowywać połączeń węzłowych prze wkładanie kawałków
stali czy drewna między rurę a jarzmo łącznika. Rusztowania mogą być oddawane do uŜytku
po przejęciu protokólarnym stwierdzającym zgodność montaŜu z projektem i warunkami
technicznymi. Przyjmując rusztowanie sprawdza się w szczególności pionowość stojaków
i poziomość ułoŜenia podłuŜnic i bieŜni, poprawność przymocowania do ściany budynku,
prawidłowość załoŜenia złączy i dokręcenia śrub, załoŜenia i uziemienia piorunochronów
oraz sprawdza się, czy w pobliŜu rusztowania nie występują niezaizolowane przewody elektryczne.
Przy stosowaniu wieŜ wyciągowych kaŜdy podnośnik powinien być zaopatrzony w napis określający
największe dopuszczalne obciąŜenie oraz stwierdzający dopuszczalność lub zakaz przewozu
pracowników. Co dwa tygodnie powinien odbywać się przegląd wieŜ będących w uŜyciu. Stan
rusztowań powinien być sprawdzany okresowo, zaleŜnie od ich rodzaju, obciąŜenia i intensywności
uŜytkowania.
Ponadto naleŜy dokonać starannych oględzin stanu rusztowań po dłuŜszej przerwie w robotach,
po kaŜdej burzy, wichurze ulewie lub śnieŜycy. Rusztowania wiszące i na wysuwniach naleŜy
kontrolować codziennie przed rozpoczęciem robót. Nie wolno pozostawiać na rusztowaniach
materiałów lub narzędzi na noc, na dni świąteczne lub na czas dłuŜszych przerw w robotach.
Śnieg z rusztowań powinno się usuwać nawet wtedy, gdy nie uŜywa się ich, a to ze względu na
dodatkowe obciąŜenie, gnicie drewna, rdzewienie gwoździ i elementów stalowych. Zabrania się
zrzucania elementów rusztowań przy rozbiórce. Na wszystkich rusztowaniach powinny być
wywieszone tablice z podanym dopuszczalnym obciąŜeniem pomostu. Rusztowanie powinno być
konserwowane.
W czasie eksploatacji rusztowania powinny poddawane następującym przeglądom:
a) codziennie – przez brygadzistę uŜytkującego rusztowanie,
b) co 10 dni – przez konserwatora rusztowania lub pracownika inŜynieryjno-technicznego,
c) doraźnie – przez komisję z udziałem inspektora nadzoru, majstra budowlanego (kierownika budowy)
i brygadzistę uŜytkującego rusztowanie.
Przeglądy doraźne naleŜy przeprowadzać po silnych wiatrach, burzach, długotrwałych opadach
atmosferycznych i przed dopuszczeniem do wykonywania robót na rusztowaniach.
Wyniki przeglądu powinny być wpisane do dziennika budowy. Materiały potrzebne do wykonywania
robót nie mogą być gromadzone na pomoście roboczym w ilości przekraczającej dopuszczalne
2
obciąŜenie uŜytkowe zmniejszone o 80 daN/m .
Pomosty robocze naleŜy systematycznie oczyszczać z odpadów materiałów budowlanych.
W okresie zimy pomosty naleŜy oczyszczać ze śniegu i lodu niezwłocznie po ich wystąpieniu. PodłoŜe
na którym ustawiane jest rusztowanie, powinno być utrzymane w stanie umoŜliwiającym natychmiastowe
odprowadzenie wód opadowych.
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
43
WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY PRZY ROBOTACH CIESIELSKICH
Występujące najczęściej zagroŜenia to:
• upadki z wysokości (tu notowane są równieŜ przypadki wypadania pracowników przez nie
zabezpieczone otwory podczas wyrzucania długich elementów drewnianych)
• okaleczania ostrymi narzędziami i przedmiotami oraz niesprawnymi elektronarzędziami i maszynami,
w szczególności pilarkami tarczowymi i łańcuchowymi
• naraŜenie na pył drewna, w tym pył drewna twardego o działaniu rakotwórczym
• naraŜenie na czynniki chemiczne i pyły będące przyczyną uczuleń.
Pracownicy zatrudnieni przy robotach ciesielskich powinni być wyposaŜeni w ubrania robocze, buty
o giętkich podeszwach, hełmy ochronne i pasy bezpieczeństwa. Narzędzia ciesielskie, jak siekiery,
dłuta, łapy naleŜy nosić w skrzynkach drewnianych, specjalnie do tego celu przystosowanych.
Niedopuszczalne jest noszenie w kieszeniach gwoździ lub jakichkolwiek ostrych przedmiotów,
poniewaŜ przy upadku mogą one stać się przyczyną dotkliwego skaleczenia. Narzędzia ostre,
gdy zachodzi potrzeba pozostawienia ich czasowo na deskowaniu, naleŜy wbić ostrzem w drewno.
Praca na wysokości.
Do pracy na wysokości mogą być kierowani tylko ci cieśle, którzy mają na to zezwolenie lekarza.
Pracownicy zatrudnieni na wysokości powinni przypinać pasy bezpieczeństwa. W szczególnych
przypadkach, gdy zastosowanie pasów jest niemoŜliwe, jak najbliŜej stanowiska roboczego naleŜy
zawieszać kopne siatki ochronne lub wykonać dodatkowo pomosty ochronne. Pomosty robocze
wzniesione powyŜej jednego metra nad poziom terenu naleŜy zaopatrzyć w bariery. Pracując
na wysokościach nie naleŜy dotykać przewodów sieci elektrycznej, nawet izolowanych. O bliskości
przewodów naleŜy powiadomić kierownika budowy. Pomostów rusztowania zasadniczego, jak równieŜ
pomocniczego, nie naleŜy obciąŜać duŜą ilością materiałów w jednym miejscu, poniewaŜ moŜe to być
powodem załamania. Wszelkie roboty ciesielskie jak cięcie, struganie, piłowanie, naleŜy wykonywać
poza rusztowaniem pomocniczym. Na rusztowaniach wolno wykonywać wyłącznie dopasowanie
elementów drewnianych. Przebywanie na rusztowaniach podczas dłuŜszych przerw w pracy lub poza
pracą jest zabronione.
Roboty ciesielskie z drabin przystawnych zabezpieczonych moŜna wykonywać tylko do wysokości 3 m.
RównieŜ do tej wysokości jest dozwolone ręczne podawanie materiałów długich, jak deski, stemple itp.
Roboty impregnacyjne.
Zatrudnianie pracowników przy impregnacji drewna jest niedopuszczalne bez zezwolenia lekarza.
Pracownicy wytypowani do robót impregnacyjnych powinni być przeszkoleni i poinformowani
o szkodliwości stosowanych środków. Pracowników wykonujących prace impregnacyjne naleŜy
wyposaŜyć w ubrania ochronne z zapinanymi rękawami i rękawice nieprzemakalne. W czasie
wykonywania prac impregnacyjnych nie wolno palić tytoniu ani spoŜywać posiłków na stanowisku
roboczym. Przed rozpoczęciem prac impregnacyjnych pracownicy są zobowiązani natrzeć odkryte
części ciała, a zwłaszcza ręce i twarz, odpowiednim kremem ochronnym
Miejsca i pomieszczania przeznaczone do impregnacji drewna naleŜy wyposaŜyć w sprzęt
przeciwpoŜarowy, dostosowany do rodzaju stosowanego środka impregnacyjnego. Miejsca szczególnie
niebezpieczne naleŜy zabezpieczyć ogrodzeniami i zaopatrzyć w odpowiednie napisy ostrzegawcze.
Praca piłą tarczową stałą.
Przed kaŜdym przystąpieniem do pracy naleŜy sprawdzić, czy piła tarczowa jest sprawna.
W szczególności naleŜy sprawdzić: czy są dociągnięte śruby i nakrętki, uziemienie silnika, prawidłowość
załoŜenia wszystkich osłon, sprawność osłony górnej, prawidłowość ustawienia klina, stan smarowania.
Przed włączeniem prądu naleŜy sprawdzić ręcznie swobodę obrotu piły tarczowej i usunąć ewentualne
przyczyny hamowania, a następnie uruchomić próbnie piłę i obserwować ją. ZauwaŜone usterki usunąć,
po czym próbę powtórzyć.
Praca piłą tarczową ręczną.
Piłą ręczną moŜe posługiwać się przyuczony pracownik. Piłę przed przystąpieniem do pracy naleŜy
dokładnie sprawdzić w myśl zasad podanych dla piły tarczowej. Przesuwanie ręką dolnej osłony przy
włączonym silniku grozi co najmniej skaleczeniem i jest niedopuszczalne. W przypadku złego
funkcjonowania osłony dolnej pracę naleŜy przerwać i piłę oddać do przeglądu.
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
44
WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY PRZY ROBOTACH BETONOWYCH
O bezpieczeństwie przy robotach betonowych decyduje: pełna sprawność sprzętu, właściwe
podłączenie do sieci elektrycznej, pouczenie pracowników o bezpiecznych metodach pracy
na stanowiskach, powierzenie sprzętu wykwalifikowanemu pracownikowi. Przed rozpoczęciem
betonowania naleŜy sprawdzić dokładnie deskowania, w których ma być układany beton. Przy odbiorze
deskowań naleŜy zwrócić szczególna uwagę na ich wytrzymałość i stateczność, aby mogły bezpiecznie
przenosić cięŜar lub parcie masy betonowej. Wszelkie otwory w stropach,
otwory okienne i drzwiowe znajdujące się na poziomie pomostu lub stropu roboczego, albo niŜej 50 cm
nad tym poziomem, jeŜeli wychodzą na zewnątrz budynku lub pomieszczeń bez stropów, powinny być
zakryte lub zabezpieczone skrzyŜowanymi deskami. Pomosty robocze, na których jest wykonywane
betonowanie, powinny mieć bariery ochronne na wysokości 1,10 m oraz burtnice ( deski krawęŜnikowe)
do wysokości 15 cm. Ponadto pole pomiędzy barierą a burtnicą powinno być wypełnione siatką
lub dodatkową deską poziomą. Klatki schodowe powinny być na czas betonowania biegów schodowych
dodatkowo zabezpieczone w bariery ochronne zabezpieczające przed upadkiem.
W przypadku mieszania mieszanki betonowej w betoniarkach wolnospadowych naleŜy szczególną
uwagę zwrócić na zabezpieczenie kosza zsypowego betoniarki ze względu na stosunkowo częste
przypadki zrywania się liny podnoszącej kosz lub przypadkowego opuszczania się kosza w dół.
Mieszankę betonową podawaną na stropy w zasobnikach naleŜy rozprowadzić równomiernie
i nie dopuszczać do opróŜniania zasobników z większej wysokości. Spadająca masa powoduje
obciąŜenia dynamiczne. Jest to szczególnie niebezpieczne przy betonowaniu stropów z belek
prefabrykowanych, np. typu DZ. W przypadku stosowania pomp do transportu mieszanki betonowej
naleŜy przestrzegać następujących zasad obchodzenia się z pompą i węŜami podającymi mieszankę
betonową: przepisy bezpieczeństwa pracy powinny być wywieszone na widocznym miejscu
przy stanowisku obsługi. Do obsługi pomp moŜe być dopuszczony operator, który ma odpowiednie
do tego uprawnienia. Zawór bezpieczeństwa pompy powinien być uregulowany fabrycznie, a ciśnienie
dopuszczalne w pompie, nie powinno być większe od tego, jakie mogą przenieść węŜe, instalacja
elektryczna powinna być podłączona do pompy przez uprawnionego elektryka, wąŜ podający mieszankę
betonową powinien być umocowany do elementów konstrukcyjnych budowli. Poza wyŜej omówionymi
ogólnymi zasadami naleŜy przestrzegać wszystkich zaleceń podanych w instrukcji obsługi pompy.
Stosunkowo duŜe niebezpieczeństwo poraŜenia prądem występuje przy stosowaniu wibratorów.
Aby go uniknąć, napięcie prądu zasilającego wibratory powinno być obniŜone co najmniej do 60 V.
WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY PRZY ROBOTACH MURARSKICH
Roboty murarskie naleŜą do podstawowych robót budowlanych. Wykonywane są w tradycyjny sposób ręcznie, lub są zmechanizowane.
Najczęściej występujące zagroŜenia to:
• upadki pracowników na płaszczyźnie, z wysokości i do zagłębień
• uderzenia przez spadające materiały, narzędzia itp. (brak wygrodzenia stref niebezpiecznych
i nie oznakowanie miejsc niebezpiecznych)
• urazy oczu: mechaniczne, chemiczne i termiczne (powszechne nie uŜywanie okularów
ochronnych)
• stłuczenia i skaleczenia rąk i nóg przenoszonymi materiałami - oparzenia skóry cementem
Roboty murarskie powinny być wykonywane wyłącznie ze stałych pomostów lub rusztowań.
Niedozwolone jest wykonywane tych robót z drabin przystawnych. Zabronione jest jednoczesne
prowadzenie robót na dwóch lub więcej kondygnacjach w tym samym pionie, bez ochrony pracowników
przed spadającymi materiałami i narzędziami.
Otwory w ścianach, których dolna krawędź znajduje się poniŜej 0,8 m od poziomu stropu lub pomostu,
naleŜy zabezpieczyć barierami ochronnymi przed upadkiem pracownika z wysokości. Otwory w stropach
naleŜy przykryć pokrywami lub ogrodzić barierami ochronnymi. Chodzenie po świeŜo wykonanych
murach, sklepieniach, płytach, stropach, przykryciach otworów jest zabronione.
Poziom pomostu roboczego rusztowania powinien znajdować się zawsze poniŜej wznoszonego muru,
co najmniej o 0,3 m i nie więcej niŜ 1.5 m.
Szerokość stanowiska pracy murarza znajdującego się w wykopie nie moŜe być mniejsza niŜ 0,7 m,
licząc od skarpy do wznoszonego muru. Pracownicy powinni schodzić do wykopów po drabinach
lub pochylniach, tzw. sztagach.
W czasie murowania nie wolno obciąŜać pomostów roboczych nadmiarem cegieł, a rozlaną zaprawę
i gruz naleŜy niezwłocznie usuwać.
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
45
Obsługujący mieszarki, betoniarki i agregaty powinni być przeszkoleni w zakresie bezpiecznego
uŜytkowania urządzeń budowlanych. Obsługa pompy do betonu moŜe być powierzona tylko operatorowi
posiadającemu specjalne uprawnienia do obsługi.
Połączenie maszyn i urządzeń budowlanych z siecią elektryczną powinno być wykonane w sposób
zapewniający bezpieczeństwo pracy w zakresie ochrony przeciwporaŜeniowej oraz być zabezpieczone
przed uszkodzeniami mechanicznymi.
Wylewanie masy betonowej w deskowanie nie moŜe odbywać się z wysokości większej niŜ 1 m.
NaleŜy przestrzegać równomiernego rozprowadzania masy betonowej, aby nie dopuścić do
miejscowego przeciąŜenia deskowania. Przy podawaniu betonu za pomocą pompy na wysokość, naleŜy
zapewnić moŜliwość porozumiewania się betoniarzy z operatorem pompy. Zaleca się uŜywanie kremów
ochronnych w celu ochrony skóry rąk przed Ŝrącym działaniem zapraw murarskich i betonowych.
W czasie pracy murarze i ich pomocnicy powinni mieć rękawice chroniące przed urazami
mechanicznymi (np. skórzano-tkaninowe lub z dzianin powlekanych gumą).
WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY PRZY ROBOTACH TYNKARSKICH
Podstawowe wymagania bhp przy tynkowaniu ręcznym
Narzucanie zaprawy na ściany i sufity, tynkarze powinni wykonywać w okularach ochronnych.
Zewnętrzne obramienia okienne mogą być tynkowane tylko z rusztowań zewnętrznych, a nie
z otworów okiennych.
Przy tynkowaniu wewnętrznych ościeŜy okiennych, otwór okienny powinien być zabezpieczony
balustradą.
Reperacje tynków po instalatorach mogą być wykonywane z rusztowań przestawnych, nie wolno
natomiast stawać na urządzeniach i rurach wszelkich instalacji.
Podstawowe wymagania bhp przy tynkowaniu mechanicznym
Operatorzy obsługujący końcówki tynkarskie oraz pozostali członkowie zespołu podczas pracy powinni
być zaopatrzeni w okulary ochronne i rękawice.
Po zainstalowaniu agregatu tynkarskiego naleŜy przeprowadzić próbę wodną całego urządzenia
w ciągu kilkunastu minut pod ciśnieniem 1,0 lub 1,5 MPa, w zaleŜności od rodzaju pomp.
Z wyników prób naleŜy sporządzić protokół, który stanowi załącznik do raportu pracy agregatu.
Wyłącznik powinien być zawsze zakryty obudową, a podłączenie silnika do sieci elektrycznej naleŜy
wykonać przy udziale elektryka budowy. Praca silnika bez uziemienia jest niedozwolona. NiezaleŜnie
pod powyŜszych wymagań zabrania się:
a) pracować przy ciśnieniu wyŜszym od wskazanego w metryce agregatu,
b) pracować przy występujących usterkach w pompie lub przewodach,
c) podciągać dławicę, smarować i czyścić ruchome części maszyny w czasie pracy agregatu,
d) pracować pompą do zapraw bez sygnalizacji; operator jest odpowiedzialny za dopilnowanie
sygnałów rozpoczęcia, przerw i zakończenia pracy,
e) w obecności postronnych robotników przedmuchiwać węŜe spręŜonym powietrzem, poniewaŜ nagłe
wydostanie się strumienia powietrza z resztkami zaprawy jest bardzo niebezpieczne,
f) zezwolić na pracę pracowników, którzy nie przeszli instruktaŜu w zakresie bhp,
g) przeprowadzać kontrole silnika lub przewodów elektrycznych bez wyłączenia prądu. Przy kaŜdym
agregacie powinna być wywieszona n widocznym miejscu instrukcja bhp.
WYTYCZNE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY
PRZY ROBOTACH DEKARSKICH I BLACHARSKICH
Roboty dekarskie i blacharskie są wykonywane ręcznie. Główne zagroŜenia w trakcie tych robót
wynikają z:
• wykonywania pracy na znacznych wysokościach
• wykonywania części robót na skraju dachu (obróbki blacharskie)
• poruszania się po powierzchniach stromych, o nachyleniu dochodzącym do 45°
• uŜywania materiałów z ostrymi i wystającymi krawędziami
• uŜywania prostych, często prymitywnych, urządzeń transportowych do podawania materiałów na dach
• stosowania materiałów szkodliwych i gorących
• uŜywania otwartego ognia do podgrzewania materiałów dekarskich (mas bitumicznych)
• wydzielania się szkodliwych substancji chemicznych podczas ogrzewania mas bitumicznych
• wykonywania prac związanych z materiałami zawierającymi azbest
• olśnienia spowodowanego odbiciem światła od powierzchni blach.
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
46
Roboty dachowe naleŜy wykonywać z uŜyciem rusztowań pomocniczych. Bez uŜycia rusztowań moŜna
wykonywać roboty związane z naprawami i roboty dekarskie. W czasie wykonywania pokryć dachowych
na dachach płaskich, ale w pobliŜu krawędzi dachu, pracownicy muszą
obowiązkowo uŜywać sprzętu ochrony indywidualnej przed upadkiem z wysokości (np. pasów
ochronnych) oraz dostosowanego do tych prac obuwia, zabezpieczającego przed przebiciem stopy
pod spodem.
Podobnie naleŜy chronić pracujących na dachach stromych, gdzie pochylenie przekracza 20°, je Ŝeli
nie zastosowano rusztowań ochronnych. Na dachach krytych materiałami, których wytrzymałość nie
zapewnia bezpiecznego przebywania na nich pracowników (np. eternitem, dachówką), naleŜy układać
przenośne pomosty zabezpieczające.
Wszelkie otwory w dachu naleŜy zakryć pokrywami zabezpieczonymi przed przesunięciem.
Przy prowadzeniu robót dekarskich na dachach płaskich, nie osłoniętych attyką lub balustradą, naleŜy
stosować bariery ochronne lub linowe ustawione na obwodzie dachu. Bariery linowe są powszechnie
stosowane i słuŜą do ogrodzenia stref niebezpiecznych na budynku. NaleŜy je montować w odległości
co najmniej 1 m od krawędzi dachu.
Transportowanie materiałów dekarskich na dach jest dopuszczalne z uŜyciem wysięgnika
krzyŜakowego, pod warunkiem, Ŝe wysięgnik będzie pewnie zamocowany na dachu w sposób
gwarantujący stabilność, a zbocze ma konstrukcję zapobiegającą spadnięciu liny.
Pracownicy obsługujący wysięgnik mają obowiązek uŜywania środków ochrony indywidualnej: pracownik
na dachu - sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości, a ciągnący linę na dole - hełmu
ochronnego.
Kotły i zbiorniki do podgrzewania i transportu ręcznego mas bitumicznych mogą być wypełnione
najwyŜej do 3/4 ich wysokości. Pojemniki słuŜące do transportu powinny być zamykane w sposób
zabezpieczający przed wylewaniem się gorącej smoły, lepiku itp.
Na czas wykonywania robót dachowych, w miejscach zagroŜonych spadaniem przedmiotów
z wysokości, naleŜy wyznaczyć strefę niebezpieczną, odpowiednio ją ogrodzić i oznakować. Strefa
taka powinna mieć szerokość co najmniej 1/10 wysokości budynku (nie mniej niŜ 6 m).
Jeśli ponad dachem lub w pobliŜu przebiega energetyczna linia napowietrzna, naleŜy bezwzględnie
przestrzegać zakazu pracy w strefie niebezpiecznej. Odległość stanowiska pracy od linii zaleŜy
od napięcia w niej występującego. Najmniejsze dopuszczalne odległości, zgodnie z wymaganiami
przepisów bhp.
Wejścia do budynków zamieszkałych lub będących w toku budowy naleŜy zabezpieczyć daszkami
ochronnymi.
Roboty dekarskie i blacharskie powinny być wykonywane przez pracowników przeszkolonych
w tym zakresie i którzy mają na to zezwolenie lekarza
WYTYCZNE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY W ROBOTACH MALARSKICH
Prace malarskie na wysokości mogą być prowadzone z rusztowań lub drabin rozstawnych. Nie wolno
pracować na prowizorycznych pomostach wykonanych z desek, opartych na przypadkowych
elementach wyposaŜenia budynku. Wykonywanie robót z uŜyciem drabin rozstawnych jest dozwolone
do wysokości 4 m od podłogi. Drabiny te naleŜy zabezpieczyć przed poślizgnięciem i rozsunięciem się.
Główne źródła zagroŜeń przy tych pracach to:
•
•
•
•
•
stosowanie szkodliwych substancji chemicznych
stosowanie substancji mogących powodować alergie
wykonywanie pracy na wysokości
posługiwanie się elektronarzędziami i urządzeniami pracującymi pod ciśnieniem
niebezpieczeństwo poŜaru.
Do prac malarskich są uŜywane m.in. materiały syntetyczne, materiały o właściwościach alkalicznych,
takie jak: wapno, soda kaustyczna, pasty do ługowania powłok oraz farby zawierające związki ołowiu
i chromu (farby miniowe przeciwrdzewne, Ŝółcienie chromowe), a takŜe lotne rozpuszczalniki
organiczne, które są wchłaniane drogą oddechową, przez skórę i błony śluzowe.
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
47
Podczas piaskowania i szlifowania występuje naraŜenie na pył zawierający wolną krystaliczną
krzemionkę powodującą pylicę płuc.
Ochrona zdrowia pracowników przed szkodliwym działaniem ługów polega na zabezpieczeniu oczu
okularami ochronnymi, skóry twarzy i rąk kremami ochronnymi oraz rękawicami. Podczas uŜywania
stęŜonych ługów powinna być zastosowana odzieŜ ochronna, np.: buty gumowe, fartuchy i rękawice.
Podczas malowania metodą natryskową farbami zawierającymi krzemionkę naleŜy stosować maski
ochronne, a podczas czyszczenia powierzchni metodą piaskowania - hełmy ochronne z dopływem
czystego powietrza.
Malowanie farbami zawierającymi toksyczne składniki, np. związki ołowiu i chromu, jest dozwolone
tylko za pomocą pędzla, a nie natrysku. Powłok zawierających te składniki nie wolno szlifować na sucho.
Przy uŜywaniu farb zawierających lotne rozpuszczalnik i organiczne, uŜywaniu materiałów palnych,
wybuchowych lub innych materiałów o podobnych właściwościach naleŜy:
• usunąć wszystkie otwarte źródła ognia na odległość co najmniej 30 m
• wyłączyć instalację elektryczną, w razie potrzeby oświetlenia stosować światło w szczelnej oprawie
z punktem zasilania (gniazdem)
• znajdującym się poza pomieszczeniem, gdzie są wykonywane roboty zapewnić dostateczną
wentylację przez otwarte okna lub przy wentylacji mechanicznej zapewnić co najmniej czterokrotną
wymianę powietrza w ciągu godziny
• nie rzucać narzędzi metalowych
• przeciwdziałać moŜliwości wejścia osób z zapalonym papierosem do pomieszczenia, w którym
jest wykonywana praca.
Niedozwolone jest przebywanie ludzi ponad 4 godziny w pomieszczeniu malowanym farbami
zawierającymi lotne rozpuszczalniki.
W czasie robót z zastosowaniem łatwo palnych materiałów naleŜy umieścić w widocznych miejscach
wyraźne napisy ostrzegawcze.
Wszelkie uŜywane urządzenia elektryczne powinny być zabezpieczone przed moŜliwością poraŜenia
prądem. Urządzenia zmechanizowane powinny być sprawne, okresowo kontrolowane; w czasie
ich uŜywania naleŜy przestrzegać instrukcji obsługi.
WYTYCZNE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY
PRZY ROBOTACH POSADZKARSKICH I OKŁADZINOWYCH
Przy wykonywaniu robót posadzkarskich występują następujące niebezpieczeństwa:
a) poŜaru – przy magazynowaniu materiałów, głównie lepików, klejów, lakierów i past zawierających
łatwo palne składniki.
b) powstawania mieszanek wybuchowych – przy koncentracji par rozpuszczalników organicznych
w powietrzu pomieszczeń, w których uŜywane są materiały zawierające w swym składzie
węglowodory (np. kleje rozpuszczalnikowe), niebezpieczeństwo eksplozji tych mieszanek
w przypadku pozostawienia otwartego płomienia, Ŝaru papierosa itp.,
c) podraŜnienia dróg oddechowych i szkodliwego działania na zdrowie par rozpuszczalników
organicznych oraz niektórych substancji chemicznych zawartych w klejach, kitach chemoodpornych,
masach Ŝywiczno-mineralnych itp.,
d) poraŜenia prądem elektrycznym – przy niewłaściwym uŜywaniu (bez naleŜytego uziemienia) maszyn
o napędzie elektrycznym (szlifierek, mieszarek),
e) uszkodzenia stawu kolanowego – przy pracy w pozycji klęczącej w przypadku niezabezpieczenia
kolan odpowiednimi podkładkami.
Aby te niebezpieczeństwa całkowicie wyeliminować, naleŜy:
•
w zakresie bezpieczeństwa poŜarowego – zapewnić właściwe warunki magazynowania materiałów
łatwopalnych i przestrzegać absolutnego zakazu operowana otwartym płomieniem, łącznie z
paleniem papierosów, zarówno w pomieszczeniach magazynowych, jak i w czasie wykonywania
wszelkich robót z tymi materiałami,
•
w zakresie zabezpieczenia przed moŜliwością eksplozji i szkodliwym działaniem par
rozpuszczalników organicznych – zapewnić dobre wietrzenie pomieszczeń, w których wykonuje się
roboty z uŜyciem klejów na rozpuszczalnikach organicznych; otwarcie okna w pomieszczeniu w
czasie klejenia w zupełności zapobiega koncentracji par rozpuszczalników,
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
48
•
w zakresie zabezpieczenia przed poraŜeniem przy uŜywaniu aparatów elektrycznych – naleŜy te
aparaty uziemić,
•
w zakresie zabezpieczenia przed schorzeniami wynikającymi z niewygodnej pozycji przy pracy –
uŜywać podkolanników wyłoŜonych odpowiednim miękkim materiałem (np. grubym filcem),
•
w zakresie zabezpieczenia naleŜytych warunków ogólnej higieny pracy – przestrzegać czystości
osobistej, bezwzględnego mycia rąk przed spoŜywaniem posiłków, uŜywania czystej odzieŜy
roboczej oraz porządku w miejscu wykonywania robót; porządek, czystość i dobra organizacja
miejsca pracy są równieŜ bardzo waŜne dla dobrego samopoczucia pracownika, zmniejszają jego
wysiłek, wpływają na koncentrację jego uwagi, ograniczając moŜliwość skaleczeń, zaprószeń itp.
PRACE NA WYSOKOŚCI
Prace na wysokości naleŜą do prac szczególnie niebezpiecznych, upadek z wysokości jest bardzo
częstą przyczyną wypadków, na ogół cięŜkich lub śmiertelnych. Dlatego podczas róŜnego rodzaju robót
budowlanych, bardzo często wykonywanych na wysokości, muszą być zachowane wyjątkowe środki
ostroŜności z uwagi na duŜy stopień zagroŜenia zdrowia i Ŝycia pracowników.
Pracą na wysokości w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września
1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z póŜn. zm. (tekst jedn.: Dz. U. z
2003 r., nr 169, poz. 1650) jest praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości
co najmniej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi.
Do pracy na wysokości nie zalicza się pracy na powierzchni, niezaleŜnie od wysokości, na jakiej się
znajduje, jeŜeli powierzchnia ta:
1) osłonięta jest ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami lub ścianami
z oknami oszklonymi,
2) wyposaŜona jest w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem
z wysokości.
Na powierzchniach wzniesionych na wysokość powyŜej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi,
na których w związku z wykonywaną pracą mogą przebywać pracownicy, lub słuŜących jako przejścia,
powinny być zainstalowane balustrady składające się z poręczy ochronnych umieszczonych
na wysokości co najmniej 1,1 m i krawęŜników o wysokości co najmniej 0,15 m. Pomiędzy poręczą
i krawęŜnikiem powinna być umieszczona w połowie wysokości poprzeczka lub przestrzeń ta powinna
być wypełniona w sposób uniemoŜliwiający wypadnięcie osób. JeŜeli ze względu na rodzaj i warunki
wykonywania prac na wysokości zastosowanie tego typu balustrad jest niemoŜliwe, naleŜy stosować
inne skuteczne środki ochrony pracowników przed upadkiem z wysokości, odpowiednie do rodzaju i
warunków wykonywania pracy.
Prace na wysokości powinny być organizowane i wykonywane w sposób nie zmuszający pracownika
do wychylania się poza poręcz balustrady lub obrys urządzenia, na którym stoi.
Przy pracach na: drabinach, klamrach, rusztowaniach i innych podwyŜszeniach nie przeznaczonych
na pobyt ludzi, na wysokości do 2 m nad poziomem podłogi lub ziemi nie wymagających od pracownika
wychylania się poza obrys urządzenia, na którym stoi, albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciała
groŜącej upadkiem z wysokości, naleŜy zapewnić, aby:
1) drabiny, klamry, rusztowania, pomosty i inne urządzenia były stabilne i zabezpieczone przed nie
przewidywaną zmianą połoŜenia oraz posiadały odpowiednią wytrzymałość na przewidywane
obciąŜenie,
2) pomost roboczy spełniał następujące wymagania:
a) powierzchnia pomostu powinna być wystarczająca dla pracowników, narzędzi i niezbędnych
materiałów,
b) podłoga powinna być pozioma i równa, trwale umocowana do elementów konstrukcyjnych
pomostu,
c) w widocznym miejscu pomostu powinny być umieszczone czytelne informacje o wielkości
dopuszczalnego obciąŜenia.
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
49
Przy pracach wykonywanych na rusztowaniach na wysokości powyŜej 2 m od otaczającego poziomu
podłogi lub terenu zewnętrznego oraz na podestach ruchomych wiszących naleŜy w szczególności:
1) zapewnić bezpieczeństwo przy komunikacji pionowej i dojścia do stanowiska pracy,
2) zapewnić stabilność rusztowań i odpowiednią ich wytrzymałość na przewidywane obciąŜenia,
3) przed rozpoczęciem uŜytkowania rusztowania naleŜy dokonać odbioru technicznego w trybie
określonym w odrębnych przepisach.
Rusztowania i podesty ruchome wiszące powinny spełniać wymagania określone odpowiednio w
odrębnych przepisach oraz w Polskich Normach.
Przy pracach na: słupach, masztach, konstrukcjach wieŜowych, kominach, konstrukcjach budowlanych
bez stropów, a takŜe przy ustawianiu lub rozbiórce rusztowań oraz przy pracach na drabinach i klamrach
na wysokości powyŜej 2 m nad poziomem terenu zewnętrznego lub podłogi naleŜy w szczególności:
1) przed rozpoczęciem prac sprawdzić stan techniczny konstrukcji lub urządzeń, na których mają być
wykonywane prace, w tym ich stabilność, wytrzymałość na przewidywane obciąŜenie oraz
zabezpieczenie przed nie przewidywaną zmianą połoŜenia, a takŜe stan techniczny stałych elementów
konstrukcji lub urządzeń mających słuŜyć do mocowania linek bezpieczeństwa,
2) zapewnić stosowanie przez pracowników, odpowiedniego do rodzaju wykonywanych prac, sprzętu
chroniącego przed upadkiem z wysokości jak: szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa
przymocowaną do stałych elementów konstrukcji, szelki bezpieczeństwa z pasem biodrowym (do prac
w podparciu - na słupach, masztach itp.),
3) zapewnić stosowanie przez pracowników hełmów ochronnych przeznaczonych do prac na wysokości.
Wymagania określone powyŜej dotyczą równieŜ prac wykonywanych na galeriach, pomostach,
podestach i innych podwyŜszeniach, jeŜeli rodzaj pracy wymaga od pracownika wychylenia się poza
balustradę lub obrys urządzenia, na którym stoi, albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciała
groŜącej upadkiem z wysokości.
Sporządził: Lucyna Szymańska
ElŜbieta Mierzejewska
WARUNKI BHP PRZY ROBOTACH BUDOWLANYCH
50