1494_11 Co warto wiedzieć o możliwości rozłożenia na raty

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH
Co warto wiedzieć
o możliwości rozłożenia na raty
należności z tytułu składek
t Na czym polega rozłożenie należności na raty?
Rozłożenie należności z tytułu składek na raty polega na możliwości uregulowania tych należności w dłuższym okresie czasu,
określonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, bez konsekwencji przymusowego ich dochodzenia w trybie egzekucji.
Harmonogram spłaty zadłużenia, określający m.in. liczbę
rat, uzależniony jest od możliwości płatniczych zobowiązanego,
czyli środków, jakie może on przeznaczyć na spłatę zobowiązań
w ramach udzielonej ulgi. Spłata należności z tytułu składek
ma na celu umożliwienie: w przypadku osób nieprowadzących
już działalności gospodarczej – zachowanie odpowiedniego poziomu egzystencji, w przypadku płatników prowadzących aktualnie działalność – dalsze funkcjonowanie na rynku, bez obaw
o wystąpienie nieodwracalnych skutków prowadzenia postępowania egzekucyjnego.
Uwzględnienie wniosku o ulgę w formie ratalnej spłaty zadłużenia powoduje, że odsetki za zwłokę nie są naliczane po1
cząwszy od dnia następnego po dniu wpływu wniosku w tej
sprawie. Natomiast od składek, które rozłożono na raty, Zakład
Ubezpieczeń Społecznych zobowiązany jest naliczyć – do każdej
raty – opłatę prolongacyjną, w wysokości 50% stawki odsetek za
zwłokę obowiązującej w dniu podpisania umowy.
Rozłożenie spłaty zadłużenia na raty powoduje zawieszenie
wcześniej wszczętych i niezakończonych postępowań egzekucyjnych, dotyczących należności objętych ulgą.
t Kto może ubiegać się o ratalną spłatę należności?
O ratalną spłatę należności może ubiegać się każda osoba odpowiedzialna za zadłużenie z tytułu składek, która nie ma środków finansowych na jednorazową spłatę tego zadłużenia. Osobami uprawnionymi do złożenia wniosku o taką ulgę są między
innymi:
q płatnicy składek oraz byli płatnicy składek (tj. osoby, które
mają zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek w związku
z prowadzoną w przeszłości działalnością gospodarczą),
q osoby, na które – stosowną decyzją – przeniesiona została odpowiedzialność za zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek (osoba trzecia i następca prawny),
q małżonkowie odpowiadający – z majątku wspólnego – za zadłużenie z tytułu składek współmałżonka.
Wniosek dłużnika o przyznanie omawianej ulgi musi być wyczerpująco umotywowany i wskazywać, że zastosowanie ulgi
jest uzasadnione szczególnymi okolicznościami, z powodu których dłużnik nie jest w stanie jednorazowo uregulować należności z tytułu składek. Należy zaznaczyć, że z uwagi na publicznoprawny charakter należności rozłożenie spłaty zadłużenia na
raty jest rozwiązaniem o charakterze wyjątkowym, bowiem zasadą jest terminowe opłacanie należnych składek.
2
t Co podlega rozłożeniu na raty?
Rozłożeniu na raty podlegają składki na:
— ubezpieczenia społeczne – z wyłączeniem kwot odpowiadających wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne za
zatrudnionych pracowników lub innych ubezpieczonych niebędących płatnikami składek na własne ubezpieczenia,
— ubezpieczenie zdrowotne – z wyłączeniem składek za zatrudnionych pracowników lub innych ubezpieczonych niebędących płatnikami składek na własne ubezpieczenia,
— Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń
Pracowniczych,
— Fundusz Emerytur Pomostowych,
wraz z odsetkami za zwłokę naliczonymi do dnia złożenia wniosku, ewentualnie wymierzoną dodatkową opłatą oraz kosztami
upomnienia.
W przypadku płatników opłacających składkę wyłącznie na
własne ubezpieczenia układem ratalnym może zostać objęta
pełna kwota należności z tytułu składek.
t Jakie warunki muszą być spełnione?
Warunkami niezbędnymi do rozpatrzenia sprawy o udzielenie omawianej ulgi są:
q złożenie wniosku o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty wraz
z dokumentacją umożliwiającą ocenę zasadności udzielenia ulgi,
q uregulowanie kwoty odpowiadającej wysokości składki na
ubezpieczenie emerytalne, a także składki na ubezpieczenie
zdrowotne m.in. za zatrudnionych pracowników, wraz z odsetkami za zwłokę – za okres mający zostać objęty ewentualną
ulgą, wnioskowany przez dłużnika,
3
q uregulowanie kosztów egzekucyjnych w przypadku, gdy za-
dłużenie objęte jest egzekucją prowadzoną przez dyrektora
oddziału będącego organem egzekucyjnym,
q po złożeniu wniosku o ulgę – terminowe i w pełnej wysokości
opłacanie składek bieżących (przez płatników aktualnie zobowiązanych do ich opłacania).
t Wymagane dokumenty
Podstawowym dokumentem niezbędnym do rozpatrzenia
sprawy jest wniosek dłużnika, w którym, oprócz szczegółowego
uzasadnienia wnioskowanej ulgi, należy określić proponowany
okres spłaty (liczbę rat) lub wysokość miesięcznej kwoty raty
(odpowiedni druk można otrzymać w każdej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS lub pobrać go ze strony internetowej
Zakładu: www.e-inspektorat.zus.pl).
Do wniosku należy załączyć dokumenty potwierdzające zasadność udzielenia ulgi oraz dokumenty obrazujące kondycję finansową i możliwości płatnicze. Rodzaj oraz zakres dokumentacji, na podstawie której dokonywana będzie analiza możliwości
płatniczych osoby ubiegającej się o udzielenie ulgi, uzależnione
są od wysokości zadłużenia, zakresu wnioskowanej ulgi i okresu
spłaty zadłużenia.
Dokumentami przedstawiającymi możliwości płatnicze są:
q w przypadku płatników prowadzących pełną księgowość – m.in.
sprawozdania finansowe za ostatnie 3 lata obrotowe, oświadczenie o stanie majątkowym w zakresie przewidywanych środków
możliwych do uzyskania w wyniku kontraktów, umów,
q w przypadku płatników prowadzących niepełną księgowość
– m.in. zeznania podatkowe, wyciąg z książki przychodów
i rozchodów lub ryczałt ewidencjonowany bądź karta podatkowa, oświadczenie dotyczące terminowości uiszczania opłat
4
przez nabywców, szacunkowej wartości majątku firmowego
i zobowiązań firmowych, oświadczenie o stanie majątkowym
w zakresie posiadania zobowiązań względem innych wierzycieli
z określeniem ich rodzaju, wysokości i terminów spłat,
q w przypadku pozostałej grupy dłużników – m.in. oświadczenie o stanie majątkowym w zakresie uzyskiwanych dochodów
i ponoszonych kosztów, zeznania podatkowe, dokumenty dotyczące sytuacji rodzinnej.
Płatnicy prowadzący działalność gospodarczą zobowiązani
są do wniosku dołączyć dodatkowo dokumenty wymagane przepisami z zakresu pomocy publicznej.
W zależności od rodzaju wnioskowanej pomocy publicznej
mogą to być:
q informacje dotyczące wnioskodawcy i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej,
q wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis otrzymane
w roku, w którym płatnik ubiega się o pomoc oraz w ciągu dwóch
poprzedzających ten rok lat (w przypadku pomocy de minimis
w rolnictwie będą to lata obrotowe), albo oświadczenie o wielkości pomocy de minimis otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie,
q informacje o otrzymanej pomocy publicznej innej niż de minimis, albo oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy (na
formularzu określonym przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 marca 2007 r. w sprawie informacji o otrzymanej pomocy publicznej oraz informacji o nieotrzymaniu
pomocy, opublikowanego w Dzienniku Ustaw nr 61 z 2007 r.,
pod pozycją 413),
q w przypadku, gdy przeznaczeniem pomocy innej niż de minimis będzie restrukturyzacja – plan restrukturyzacyjny,
q w przypadku, gdy przeznaczeniem pomocy innej niż de minimis będzie naprawa szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nadzwyczajnymi zdarzeniami – dokumenty
5
umożliwiające dokonanie oceny, czy ogólna wartość pomocy
nie przekroczy wartości poniesionych strat, pomniejszonych
o ewentualne kwoty wypłacone z tytułu ubezpieczenia.
Szczegółowy wykaz dokumentów dostępny będzie w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS prowadzącej postępowanie
w sprawie wniosku o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty.
t Jak i gdzie złożyć wniosek?
Wniosek o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty można złożyć:
q osobiście, w formie pisemnej, w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS właściwej dla siedziby lub miejsca zamieszkania
dłużnika, bądź za pośrednictwem poczty,
q w formie elektronicznej, według wzoru określonego na
stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:
www.e-inspektorat.zus.pl.
Po podjęciu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzji
o rozłożeniu spłaty zadłużenia na raty dłużnik informowany jest
o konieczności podpisania umowy cywilnoprawnej, która określa szczegółowe warunki realizacji ulgi.
t Uprawnienia dłużnika
Jeśli dłużnik nie zgadza się z decyzją podjętą przez Zakład
Ubezpieczeń Społecznych w jego sprawie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne jej rozpatrzenie, wskazując argumenty, które
nie zostały uwzględnione przy rozpatrywaniu wniosku oraz powołać nowe okoliczności w sprawie.
W przypadku braku możliwości pozyskania środków na spłatę należności na warunkach określonych w umowie dłużnik ma
prawo wystąpić z wnioskiem o zmianę warunków udzielonej ulgi.
6
Konsekwencją takiej zmiany będzie ponowne naliczenie opłaty
prolongacyjnej, natomiast wysokość odsetek pozostanie bez zmian.
W sytuacji, gdy zaistniały lub mogą zaistnieć szczególne okoliczności skutkujące rozwiązaniem zawartej umowy, istnieje
możliwość złożenia wniosku o utrzymanie tej umowy w mocy.
W przypadku pozytywnej decyzji Zakładu, co do utrzymania
w mocy umowy, nie będą podejmowane działania zmierzające
do przymusowego wyegzekwowania należności.
t O czym należy pamiętać?
Złożenie wniosku o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty nie
gwarantuje udzielenia ulgi i nie stanowi ustawowej przesłanki
do zawieszenia postępowania egzekucyjnego.
W sytuacji odmowy udzielenia ulgi dłużnik zobowiązany jest
do uregulowania zadłużenia wraz z odsetkami za zwłokę, naliczonymi do dnia zapłaty włącznie. Dodatkowo Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma prawo do podjęcia czynności zmierzających do ustanowienia stosownych zabezpieczeń (hipoteka,
zastaw), niezależnie od faktu wyrażenia bądź odmowy wyrażenia zgody na spłatę zadłużenia w ratach.
Niedotrzymanie przez dłużnika warunków udzielonej ulgi
skutkuje natychmiastowym zerwaniem umowy o rozłożenie
na raty należności z tytułu składek. Oznacza to, iż należności uprzednio objęte umową stają się natychmiast wymagalne.
W takiej sytuacji następuje niezwłoczne podjęcie działań zmierzających do przymusowego ich dochodzenia w trybie egzekucji,
co przyczyni się do zwiększenia zadłużenia nie tylko o należne
odsetki za zwłokę, ale również o ewentualne koszty upomnienia
oraz koszty egzekucji.
Warszawa, sierpień 2011 r.
Skład: Biuro Poligrafii ZUS w Warszawie. Zam. nr 1494/11
Druk: Wydz. Poligr. ZUS w Słupsku. Nakł. 150 000 egz. Zam. nr 387/11
Zmieniamy się dla Ciebie
Projekt „Poprawa jakości usług świadczonych przez ZUS na rzecz przedsiębiorców”,
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.