KOMUNIKATY W trakeie prae nad biografía L.H. Bojanusa autorzy

Transkrypt

KOMUNIKATY W trakeie prae nad biografía L.H. Bojanusa autorzy
MATERIALY
I
KOMUNIKATY
Piotr Dastkiewicz", Philippe Edel**
* Muséum national d'Histoire Naturelle
** Union lnternationale des Alsaciens
KORESPONDENCJA LUDWIKA HENRYKA BOJANUSA (1776-1827)
W ARCHWACH FIRMY MERCK W DARMSTADT
W trakeie prae nad biografía L.H. Bojanusa autorzy natrafili na szereg nieznanyeh wczesniej dokumentów, Niekiedy te zwiazane z historia polskiej nauki dokumenty przeehowywane s'I.w niespodziewanych miejscach, rzadko przyciagajacych uwage
historyków nauki. Czesé korespondencji alzackiego uczonego jest wlasnoscia grupy
farmaceutycznej Merck i znajduje sift warchiwach firmy w Darmstadt. Wnuczka siostry Bojanusa, Emmy Melanie Eigenbrodt (i862-1948) poslubiía Christopha Ludwiga
Mercka (1854-1913), chemika i przemystowca. Wtedy dokumenty rodzinne Bojanusa
trafìty do finny w Darmstadt.
Wsród tych dokumentów przechowywane s'I. trzy napisane po polsku listy wysìane z Wilna. Odzwierciedlajq one wazne etapy zycia i pracy wilenskiego profesora:
wydanie najwazniejszej zapewne publikacj.i Bojanusa Anatome Testudinis i przesìanie
egzemplarza carowi, opracownie modelu wojskowego tornistra, przediuzenie urlopu
zdrowotnego i wyjazd z Wilna do Niemiec. Ponizej tresé dwóch listów ksiecia Adama
Czartoryskiego, peiniacego wówczas funkcje kuratora w Wilnie i list Wactawa Pelikana, rektora Uniwersytetu Wilenskiego.
List 1
Papier Iistowy z wydrukowanym nagtówkiem "Ministerium Spraw Duchowych
i Narodowego Oswiecenia. Departament Narodowego Oswiecenia. Kurator Wilenskiego Szkól Wydziaìu. N.O329. Dnia 28 Miesiaca Kwietnia 1822 Roku w Wilnie"
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki R. 60: 20 IS nr 3 s. lO 1-102
102
p. Daszkiewicz, P. Edel
Do Radcy Stanu Profesora Bojanusa.
Minister spraw Duchownych i Oswiecenia narodowego uwiadomit mie pismem swoim pod dniem 17 tego Miesiaca, iz odebrat postany mu ode mnie
exemplarz dzieía Wielmoznego Pana pod tytutem anatome testudinis Europea
przeznaczony dla Nayiasniejszego Cesarza Jmci, i ze przy pierwszej dogodney
okazyi nie omieszka zlozyé go Monarsze. Co do pierwszego exemplarza tegoz
dziela któren niebyt zupelny, Minister zwrocil mi go i ten przy ninieyszym pismie Wielmoznernu Panu odsytam.
Czartoryski
List 2
Papier Iistowy z wydrukowanyrn nagiówkiem "Ministerium Spraw Duchowych
i Narodowego Oswiecenia. Departament Narodowego Oswiecenia. Kurator Wilenskiego Szkót Wydziatu. N." 395. Dnia 12 Miesiaca Maia 1822 Roku w Wilnie"
Do Radcy Stanu Profesora Weterynaryi i Kawalera Boianusa.
lego Imperatorska WysokoséXiqiet Mikoìay dnia lO Maia cb. pod N. 673 wiadomit mie ii wedle uwiadomienia Naczelnika Gíównego Sztabu lego Imperatorskiey Mosci N.596 Nayiasnieyszy Pan chee widzieé za przyjazdem swoim
do Wilna modele wynalezionego przez Wielmoznego Pana nówego ksztaìtu
tornistra o czem dla niezwíócznego przygotowania kilku takich modelów spiesze Wielmoznego Pana zawiadomié.
Czartoryski
List3
lasnie Wielrnozny Mosci Dobrodzieju
J.W Kurator wydziaìu naukowego wileúskiego w zaleceniu z. d. 8 pazdzier. R.
b. za N° 1221 uwiadomii, ze na przedstawienie J.W Ministra Oswiecenia Narodowego Cesarz Jegornosé Naywyzey zezwolié raczyì na przedluzenie pobytu
J.W Pana za granica dla poratowania zdrowia ieszcze na rok ieden z zachowaniem pobieranej przez Pana pensyi.
O takowey Naywyzszey Woli uwiadarniaiac J.W Pana i szczerze mu zyczac
polepszenia stanu zdrowia, mam honor z [nieczytelne stowo] ... uszanowaniem
Wielrnoznego Pana Dobrodzieja 18/20 pazdziernika 1825 Wilno adresowany
do Bojanusa radcy stanu i profesora
Pieczeé Uniwersytetu i n° 845