Wymagania edukacyjne
Transkrypt
Wymagania edukacyjne
Kryteria oceniania w klasie VI wymagania na oceny śródroczne Wymagania na oceny wyższe zawierają także wszystkie wymagania na oceny niższe Wymagania Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Uczeń: Czytanie -stara się czytać tekst bez błędów, -czyta tekst bez błędów z za-chowaniem znaków interpunkcyjnych, -płynnie, głośno i wyraźnie czyta tekst, -stosuje właściwą modulację głosu, Recytowanie -wygłasza tekst z pamięci bez pomyłek, -recytuje wiersz uwzględniając znaki interpunkcyjne, -recytuje wiersz z odpowiednią intonacją, we właściwym tempie zaznaczając rytm utworu, -recytuje wiersz, starając się oddać głosem i mimiką tematykę utworu, Kształcenie literackie i kulturowe -wyodrębnia elementy dzieła filmowego i telewizyjnego (scenariusz, reżyseria, ujęcie, gra aktorska), - korzystając z dostępnych źródeł, samodzielnie zbiera informacje na temat twórców wybranych filmów, zwycięzców konkursów i festiwali filmowych, -rozpoznaje funkcje pełnione przez poszczególnych twórców filmu, -rozróżnia gatunki filmowe, - wymienia najbardziej znane adaptacje filmowe utworów dla dzieci i młodzieży, -wypowiada się na tematy dotyczące filmów, używając odpowiedniego słownictwa, np. kadr, ujęcie, scena, montaż, ruch kamery, plan filmowy, -wskazuje na cechy charakterystyczne filmu fabularnego, dokumentalnego i animowanego - dostrzega różnice między językiem filmu a językiem literackim, -wypowiada się na tematy dotyczące adaptacji filmowych -samodzielnie projektuje plakat filmowy do adaptacji swojej ulubionej książki, - redaguje wypowiedź pisemną na temat: „Mój ulubiony gatunek filmowy”, -dostrzega różnicę między -wypowiada się na temat -wskazuje środki poetyc- - dokonuje samodzielnie 1 Uwagi językiem potocznym a poetyckim, -wymienia środki poetyckie, nastroju utworu, rytmu, - zna definicje środków poetyckich i stara się wskazać je w wierszach, kie tworzące nastrój i rytm wiersza, -rozróżnia rymy męskie i żeńskie, analizy i interpretacji wiersza, -odróżnia obrazowanie realistyczne od fantastycznego, -wymienia rodzaje literackie, -podaje przykłady gatunków literackich, -łączy gatunki literackie z rodzajami literackimi, -wypowiada się w kilku słowach na temat utworu, -łączy tytuł z autorem, - własnymi słowami przekazuje treść utworu, -omawia elementy świata przedstawionego, -wypowiada się na temat utworu, odwołując się do tekstu, -rozumie i poprawnie posługuje się terminami w zakresie wiedzy o epice, wierszu, nowych gatunkach literackich, -znajduje poszukiwane hasło w słowniku, -dobiera odpowiedni słownik do danej sytuacji, -posługuje się słownikiem odpowiednim do sytuacji, -odczytuje z osi czasu wskazane daty, -wyjaśnia, kim był i w jakich czasach żył Jan Kochanowski, -wymienia cechy fraszki, -dostrzega różnicę między językiem staropolskim a współczesnym, -omawia życiorys Kochanowskiego i epokę renesansu, -podaje tytuły poznanych fraszek, -biegle posługuje się słownikami i encyklopedią, -wymienia przedstawicieli polskiego i europejskiego renesansu, -wyjaśnia, czemu służą fraszki, -dostrzega cechy wyróżniające teksty artystyczne (poetyckie i prozatorskie) oraz użytkowe, -analizuje elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas, miejsce, bohaterowie, zdarzenia, wątek, -rozpoznaje typowe elementy fikcji, charakterystyczne dla poznanych gatunków, -objaśnia funkcję analizowanych elementów świata przedstawionego w utworze epickim oraz środków stylistycznych w utworze poetyckim (w tym rozróżnia ożywienie i uosobienie jako rodzaje przenośni) -posługuje się pojęciami: akcja, fabuła, związek przyczynowo-skutkowy, -omawia funkcje elementów realistycznych i fantastycznych w: legendach, -wie, czym jest fraszka, -odróżnia fikcję od rzeczywistości, -rozpoznaje typowe elementy fikcji, charakterystyczne dla poznanych gatunków, -odróżnia elementy fantastyczne od realistycznych w legendach, opowiadaniach, powieściach, -nazywa elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas, miejsce, bohaterowie, zdarzenia, wątki, -wyodrębnia wątki -odróżnia autora od osoby - wskazuje elementy akcji 2 mówiącej w tekście literackim, -charakteryzuje osobę mówiącą na podstawie jej wypowiedzi, -określa najważniejsze elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas, miejsce, bohaterowie, -omawia akcję -wyodrębnia w utworze epickim wydarzenia układające się w wątki, -rozpoznaje legendę, powieść, opowiadanie, komiks, fraszkę, wiersz, przysłowie, -wskazuje w utworze cechy legendy, opowiadania, powieści, wiersza, fraszki, komiksu, -identyfikuje baśń, legendę, kolędę, komiks, opowiadanie, powieść, fraszkę, wiersz, przysłowie, -rozpoznaje przysłowie, -omawia akcję w utworze dramatycznym, -wskazuje w równanie, epitet, wyraz śladowczy, ożywienie, tekście poprzenośnię, dźwiękonauosobienie, -posługuje się terminami: wiersz rymowany i nierymowany (biały) -rozpoznaje wers, strofę, rym, refren, rytm, -odróżnia wiersz rymowany od nierymowanego (białego), Nauka o języku Głoska, litera, sylaba, alfabet Zdania / wypowiedzenia opowiadaniach, powieściach, komiksach, -wykorzystuje wiedzę na temat wersu, zwrotki, rymu, rytmu, refrenu do interpretacji utworu, -rozumie podstawową funkcję wersu, zwrotki, rymu, rytmu oraz objaśnia znaczenie i funkcję środków poetyckich, takich jak: przenośnia, porównanie, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, uosobienie, ożywienie, -dostrzega zależność między zastosowanymi w utworze środkami stylistycznymi a treścią, -nazywa elementy świata przedstawionego w utworze dramatycznym, -rozumie powiązania między częściami utworu dramatycznego (akt, scena) -liczy litery i głoski w wyrazach, -dzieli wyrazy na sylaby, -zna alfabet, -definiuje głoskę i literę, -zapisuje wyrazy w kolejności alfabetycznej, -zna rodzaje głosek, -wyjaśnia, jak powstają poszczególne głoski, -wymienia narządy mowy, -zna ich rolę w procesie mowy, -odróżnia zdanie pojedyncze od złożonego, -definiuje, czym jest wypowiedzenie, -odróżnia zdanie od rów- -odróżnia zdanie złożone podrzędnie od złożonego współrzędnie, -dzieli wypowiedzenia ze względu na cel wypowie- -rysuje wykresy zdań pojedynczych, -rysuje wykresy zdań złożonych, -układa zdania do podanych wykresów, -nazywa zdania złożone współrzędnie, 3 noważnika zdania, dzi, -wyodrębnia związki wyrazowe w zdaniach -nazywa związki wyrazowe -zadaje pytania do wyrazów określających -wskazuje w zdaniu orzeczenia, -wskazuje w zdaniu podmiot, -wymienia pozostałe części zdania (przydawka, okolicznik, dopełnienie), -zamienia orzeczenia czasownikowe na czasownikowe zakończone na –no, -to, -wskazuje zdania bezpodmiotowe, -wie, jakimi części mowy, wyrażany jest podmiot, -definiuje przydawkę, okolicznik i dopełnienie, - stosuje narrację i cechy charakterystyczne dla dziennika i pamiętnika, -wskazuje orzeczenia imienne, wie, jak jest zbudowane orzeczenie imienne, -rozróżnia podmioty logiczne i gramatyczne, -wskazuje w zdaniu przydawki, okoliczniki dopełnienia, -pisze dziennik i pamiętnik, -redaguje dziennik i pamiętnik z perspektywy bohatera literackiego lub własnej, -zna różnicę między planem ogólnym a szczegółowym i z pomocą nauczyciela pisze punkty planu, -pisze plan ogólny, uzupełnia punkty planu szczegółowego, -redaguje plan ogólny i szczegółowy, -redaguje plan ogólny i szczegółowy stosując prawidłowa interpunkcję, -buduje wypowiedzenia, zachowując poprawny szyk wyrazów, -posługuje się określeniami, -redaguje opowiadanie w 1. i 3. osobie, -posługuje się odpowiednimi formami osoby i czasu, -redaguje i właściwie komponuje opowiadanie twórcze i odtwórcze, -przytacza i poprawnie zapisuje cudzą wypowiedź, -opowiadania twórcze wzbogaca dialogami, elementami opisów, charakterystyki, -indywidualizuje wypowiedzi rozmówców, -zna i stosuje elementy listu, -redaguje list nieoficjalny, -redaguje list oficjalny, -pisze list na każdy temat do różnych adresatów, -wymienia wyróżniki -redaguje instrukcje na -wymyśla abstrakcyjny -redaguje bezbłędnie Związki wyrazowe Części zdania Formy wypowiedzi pisemnej -wie, czym są dziennik i pamiętnik, Pamiętnik/Dziennik Plan ramowy i szczegółowy Opowiadanie z dialogiem List oficjalny Instrukcja/Przepis 4 -rozpoznaje szeregi wyrazowe -omawia budowę orzeczenia imiennego, -omawia poznane rodzaje podmiotów, -określa, jaką rolę pełnią przydawki, okoliczniki i dopełnienia, przepisu, instrukcji, podstawie ilustracji, przepis, przepis i instrukcję, Sprawozdanie -wie, z jakiego wydarzenia można napisać sprawozdanie, -zna wskazówki dla piszącego sprawozdanie, -stara się pisać sprawozdanie, -pisze sprawozdanie z autentycznych wydarzeń, -pisze sprawozdania z różnych wydarzeń, Opis przedmiotu/krajobrazu -pisze kilka zdań opisujących krajobraz, -wykorzystuje słownictwo nazywające uczucia, a także słownictwo oceniające, -redaguje opis, -redaguje interesujący opis, Zaproszenie -zna elementy zaproszenia, -pisze zaproszenie na dowolną imprezę, -pisze zaproszenie zachowując odpowiednią formę graficzną, -pisze niebanalne zaproszenie, Ortografia i interpunkcja -zna zasady dotyczące pisowni wielkimi literami, -rozróżnia rzeczowniki własne i pospolite, -zna i stosuje zasady dotyczące pisowni nazw własnych i rzeczowników pospolitych, -poprawnie zapisuje wyrazy, -odwzorowuje wyrazy zakończone na : -i, -ji, -ii, -zna zasady dotyczące pisowni zakończeń: -i, -ii, -ji, -stara się zapisywać poprawnie zakończenia: -i, ii, -ji, -zapisuje poprawnie zakończenia: -i, -ii, -ji, -zna zasady dotyczące pisowni „nie” z różnymi częściami mowy, -poprawnie pisze cząstkę „nie” z zaimkami, -pisze poprawnie "nie" z przymiotnikami i przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym. -pisze poprawnie cząstkę „nie” z różnymi częściami mowy, -wyodrębnia cząstkę ”by” w czasownikach, - zna i stosuje zasadę dotyczącą łącznej i rozłącznej pisowni cząstki – by, -zapisuje czasowniki z cząstką „by”, -bezbłędnie zapisuje czasowniki z cząstką „by”, -zna zasady pisowni: rz, ż, ch, h, u, ó, -wskazuje wyjątki od poznanych reguł ortogra- -uzasadnia pisownię wyrazów, posługując się -zapisuje poprawnie wszystkie podane wyrazy 5 ficznych, terminami gramatycznymi, z trudnością ortograficzną rz, ż, ó, u, h, ch, -wymienia spójniki, przed którymi stawiamy przecinki, -prawidłowo stawia przecinki przed odpowiednimi spójnikami, -stawia przecinki przed powtórzonymi spójnikami, -zna i stosuje zasady dotyczące interpunkcji zdania złożonego, -zna zasady stosowania pytajnika w tekście, -zna zasady stosowania wykrzyknika, -stosuje prawidłowo wykrzyknik w tekstach, -prawidłowo stosuje znaki interpunkcyjne w tekście, -wie, jakich znaków interpunkcyjnych używamy w dialogach, -używa odpowiednich znaków interpunkcyjnych w dialogach, -wie, co zapisujemy kurysywą, -prawidłowo używa cudzysłowu, -bezbłędnie zapisuje cytaty, 6 Kryteria oceniania w klasie VI wymagania na oceny roczne Wymagania na oceny wyższe zawierają także wszystkie wymagania na oceny niższe oraz stosowne wymagania na oceny śródroczne Wymagania Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Uczeń: Czytanie -stara się czytać tekst bez błędów, -czyta tekst bez błędów z zachowaniem znaków interpunkcyjnych, -płynnie, głośno i wyraźnie czyta tekst, -stosuje właściwą modulację głosu, Recytowanie -wygłasza tekst z pamięci bez pomyłek, -recytuje wiersz uwzględniając znaki interpunkcyjne, -recytuje wiersz z odpowiednią intonacją, we właściwym tempie zaznaczając rytm utworu, -recytuje wiersz, starając się oddać głosem i mimiką tematykę utworu, Kształcenie literackie i kulturowe -odróżnia tekst powieści, scenariusza, scenopisu, -wypowiada się na temat adaptacji filmowych, -rozróżnia plany filmowe, -pisze scenopis, -rozróżnia powieści podróżniczo – przygodo-we, kryminalne, obyczajowe, -wymienia cechy powieści podróżniczo – przygodowych, kryminalnych, obyczajowych, -omawia poznane powieści podróżniczo – przygodowe, kryminalne, obyczajowe, -wyjaśnia, dlaczego używamy różnych rodzajów powieści, -rozróżnia sposoby oddziaływania na odbiorcę, -próbuje zareklamować dowolny produkt, -wyjaśnia mechanizm działania promocji, -wskazuje zalety i wady wynikające z oglądania telewizji, -wyjaśnia zalety i wady wynikające z oglądania telewizji, -wie, do czego służą reklamy, -stara się ocenić, jakim jest odbiorcą telewizji, -ocenia, jakim jest odbiorcą telewizji, -wie, co to jest Internet, -wskazuje korzyści płyną- 7 Uwagi ce z Internetu, -wskazuje mowę zależną i niezależną, -rozróżnia mowę zależną i niezależną, -rozpoznaje przenośnię, porównane, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, uosobienie, ożywienie, -wymienia poznane ballady, -odróżnia elementy fantastyczne od realistycznych w baśniach, legendach, mitach, bajkach, opowiadaniach, powieściach, -wskazuje przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi. -wyodrębnia film, program informacyjny, program rozrywkowy, spektakl teatralny spośród innych przekazów i tekstów kultury oraz potrafi nazwać ich tworzywo (ruchome obrazy, warstwa dźwiękowa), -odczytuje informacje z plakatu teatralnego, -wskazuje zagrożenie niesione przez Internet, -wyjaśnia, dlaczego Internet jest wyjątkowym środkiem przekazu, -przekształca mowę zależną w niezależną i odwrotnie, -poprawnie zapisuje wypowiedzi w mowie zależnej i niezależnej, -wyjaśnia termin ballada, -identyfikuje baśń, legendę, mit, bajkę, komiks, opowiadanie, powieść, fraszkę, wiersz, przysłowie, -wskazuje cytat, -wyodrębnia elementy dzieła filmowego, zna główne etapy powstawania filmu i przedstawienia, rozumie pojęcie adaptacji, -określa zadania twórców dzieła filmowego – aktora, reżysera, scenarzysty, -określa zadania twórców dzieła teatralnego – aktora, reżysera, dekoratora, suflera -posługuje się pojęciami z zakresu sztuki filmowej, np. kadr, scena, plan -posługuje się pojęciami związanymi z przedstawieniem teatralnym i sztuką teatralną charakteryzuje i ocenia bohaterów oraz ich po- -rozpoznaje cechy zaproszenia, życzeń, zawiadomienia, ogłoszenia, instrukcji, przepisu, -określa temat utworu, powtarza swoimi słowami ogólny sens usłyszanej wypowiedzi, opowiada fabułę usłyszanej historii, zauważa metaforyczny charakter baśni, legendy, bajki, mitu, wskazuje morał wyrażony wprost, -wyodrębnia film spośród innych dziedzin sztuki, -zna pojęcia: gra aktorska, dekoracja, kostiumy, rekwizyty, inscenizacja, scena, widownia, kurtyna, kulisy, próba, program 8 -omawia funkcje elementów realistycznych i fantastycznych w: baśniach, legendach, mitach, bajkach, opowiadaniu, powieść, -nazywa elementy świata przedstawionego w utworze dramatycznym, -rozumie powiązania między częściami utworu dramatycznego (akt, scena), -dostrzega zależność między rodzajem i funkcją komunikatu a jego odbiorcą (programy edukacyjne, rozrywkowe, informacyjne, reklamy), -wyróżnia wśród przekazów audiowizualnych programy informacyjne, rozrywkowe, reklamy; dostrzega różnice między celem tych programów teatralny, afisz, ujęcie, kadr, plan, stawy odnoszące się do takich wartości, -rozpoznaje rzeczowniki na podstawie znaczenia i pytań, -odmienia rzeczowniki, -odróżnia rzeczowniki własne od pospolitych, -oddziela temat od końcówki, -wskazuje e ruchome, -rozróżnia rzeczowniki konkretne i abstrakcyjne, -potrafi wyjaśnić od czego zależą formy odmiany rzeczownika. -rozpoznaje liczebnik na podstawie znaczenia i pytań, -rozróżnia liczebniki główne, porządkowe, ułamkowe, -rozróżnia liczebniki zbiorowe, -prawidłowo używa liczebników: półtora, półtorej, -odmienia liczebniki przez przypadki, -wie, kiedy używać określeń: liczba, ilość, Przymiotnik -rozpoznaje przymiotnik na podstawie znaczenia i pytań, -odmienia przymiotniki, -stopniuje przymiotniki, -wymienia stopnie i rodzaje stopniowania, -wskazuje przymiotniki stopniujące się wyłącznie opisowo, Zaimek -wymienia zaimki, -zna rodzaje zaimków, -określa funkcję zaimków, -omawia odmianę, funkcje w zdaniu, Czasownik -wskazuje czasowniki, -tworzy czasowniki dokonane i niedokonane, -rozróżnia strony czasowników, -tworzy formy strony zwrotnej od podanych czasowników, -biegle zamienia czasowniki na różne strony, - tworzy przysłówki od przymiotników, - wymienia przysłówki stopniujące się nieregularnie, - wskazuje przysłówki odprzymiotnikowe oraz te, które nie pochodzą od przymiotników -wie, przed którymi spójnikami stawiamy przecinek, -prawidłowo używa spójników, Nauka o języku Rzeczowniki Liczebnik Przysłówek Spójnik -wskazuje przysłówki w tekście, -wymienia i wskazuje spójniki, wie, które przysłówki się nie stopniują, -używa różnorodnych spójników -używa różnorodnych przyimków 9 -rozpoznaje przyimek w tekście, -tworzy wyrażenia przyimkowe, - określa relacje przestrzenne i czasowe, Budowa wyrazów -tworzy wyrazy pochodne przez dodanie odpowiednich cząstek, -odróżnia zdrobnienia od zgrubień, -wskazuje przyrostek lub przedrostek jako formant w jednym wyrazie i jako składnik podstawy słowotwórczej w innym, Głoski i litery -liczy litery i głoski w wyrazach, -dzieli wyrazy na sylaby, -zna alfabet, -rozumie znaczenie pojęć: wyraz podstawowy, wyraz pochodny, rdzeń, formant, rodzina wyrazów, wyrazy pokrewne, -wymienia przyczyny powst. nowych wyrazów, -definiuje głoskę i literę, -zapisuje wyrazy w kolejności alfabetycznej, Formy wypowiedzi pisemnej -dopisuje określenia pasujące do opisu postaci, -za pomocą kilku prostych zdań tworzy opis osoby, -za pomocą kilku prostych zdań tworzy opis obrazu, rzeźby, -przedstawia charakteryzowaną postać, opisuje jej wygląd, -tworzy opis obrazu, rzeźby, osoby, stosując słownictwo określające umiejscowienie w przestrzeni -stosuje nazwy nosicieli cech oraz przymiotniki nazywające cechy, -w sposób uporządkowany opisuje postać, obraz, stosując słownictwo służące do formułowania ocen i opinii, emocji i uczuć, -wprowadza cytaty, uzasadnia cechy charakteru i zachowania, - w opisie używa obrazowych porównań, stosuje różne czasowniki, -zna elementy ogłoszenia, zawiadomienia -redaguje różne ogłoszenia, zawiadomienia, -redaguje ogłoszenie, zawiadomienie, zachowując ich konieczne składniki, -poprawia błędnie zredagowane ogłoszenia, zawiadomienia, -stara się napisać kilka zdań tworząc artykuł, -pisze artykuł, -pisze ciekawy artykuł na wybrany temat do gazety, -zna reguły dotyczące pisowni cząstki „nie” -zapisuje poprawnie cząstkę „nie” z różnymi -poprawnie zapisuje wyjątki z cząstką ”nie”, Przyimek Opis postaci/ rzeźby/obrazu Ogłoszenie Zawiadomienie Artykuł -zaznacza w artykule wstęp, rozwinięcie i zakończenie, Ortografia i interpunkcja -odwzorowuje pisownię poznanych wyrazów, -przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazów pochodzących od wyrażeń przyimkowych i od czasowników. -daje przykłady wyrazów utworzonych za pomocą różnych formantów, -wymienia narządy mowy, -zna rodzaje głosek, -wyjaśnia, jak powstają poszczególne głoski, 10 z różnymi częściami mowy, częściami mowy, -odwzorowuje wyrazy zakończone na: -wski, -cki, -dzki, -zna i stosuje zasady dotyczące pisowni zakończeń –wski, -ski, -cki, -dzki, -uzasadnia pisownię nazw zakończonych na –wska, -zna i stosuje zasady dotyczące pisowni rzeczowników zakończonych na – two, -odwzorowuje wyrazy z ą, ę, om, on, em, en, -zna zasadę dotyczącą pisowni wyrazów z ą, ę, om, on, em, en, -stara się pisać poprawnie wyrazy z ą, ę, om, on, em, en, -poprawnie zapisuje wyrazy z ą, ę, om, on, em, en, -odwzorowuje wyrazy z cząstkami: roz-, bez-, ws-, wz-, wes-, wez- -zna zasadę dotyczącą pisowni wyrazów z cząstkami: roz-, bez-, ws-, wz-, wes-, wez- -stara się poprawnie zapisywać wyrazy z cząstkami: roz-, bez-, ws-, wz-, wes-, wez- -poprawnie zapisuje wyrazy z cząstkami: roz-, bez-, ws-, wz-, wes-, wez- -wymienia spójniki, przed którymi stawiamy przecinki, -prawidłowo stawia przecinki przed odpowiednimi spójnikami, -stawia przecinki przed powtórzonymi spójnikami, -zna i stosuje zasady dotyczące interpunkcji zdania złożonego, 11