Spis treści (*) - Katedra Ekonometrii i Informatyki

Komitet Redakcyjny
Andrzej Matysiak (przewodniczący),
Tadeusz Borys, Andrzej Gospodarowicz, Jan Lichtarski, Adam Nowicki,
Walenty Ostasiewicz, Zdzisław Pisz, Teresa Znamierowska
Recenzenci
Stefan Mynarski, Waldemar Tarczyński
Redaktor Wydawnictwa
Anna Grzybowska
Redaktor techniczny
Barbara Łopusiewicz
Korektor
Barbara Cibis
Projekt okładki
Stanisław Gola na podstawie obrazu „Kosmos” Pawła Trybalskiego
Skład i łamanie
Jolanta Sałagaj
Tytuł sfinansowano ze środków na badania własne Katedry Ekonometrii i Informatyki
Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu oraz środków na działalność statutową Katedry Statystyki
Akademii Ekonomicznej w Katowicach
Kopiowanie i powielanie w jakiejkolwiek formie
wymaga pisemnej zgody Wydawcy
© Copyright by Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu
Wrocław 2004
ISBN 83-7011-703-1
Druk i oprawa: Zakład Graficzny AE we Wrocławiu. Zam. 452/2004
Poszczególne rozdziały napisali:
Andrzej Bąk
Eugeniusz Gatnar
Adam Kurzydłowski
Dorota Rozmus
Aneta Rybicka
Mirosława Sztemberg-Lewandowska
Marek Walesiak
Artur Zaborski
Bogna Zacny
5.1, 5.3.1, 5.4, 5.6.3 (współautor),
5.7.1, 5.7.2 (współautor)
wstęp (współautor); 2; 4.1–4.6
4.7–4.8
8
5.7.2 (współautor)
6.1, 6.3, 6.4
wstęp (współautor); 1; 3; 5.2, 5.3.2,
5.5, 5.6.1, 5.6.2, 5.6.3 (współautor);
9; 10
7
6.2
Spis treści
Wstęp 11
1.
Podstawowe zagadnienia statystycznej analizy
wielowymiarowej 17
1.1.
1.2.
1.2.1.
1.2.2.
1.2.3.
1.3.
1.4.
1.5.
1.6.
Pojęcia wstępne 17
Zagadnienie pomiaru 19
Typy skal pomiarowych i ich charakterystyka 19
Rola skal pomiarowych w badaniach marketingowych 22
Pomiar postaw nabywców 22
Transformacja normalizacyjna i ujednolicanie zmiennych 31
Pomiar podobieństwa obiektów 38
Miary współzależności 51
Klasyfikacja metod statystycznej analizy wielowymiarowej
i ich podstawowe zastosowania w badaniach marketingowych 55
2.
Analiza rzetelności 60
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
Błędy w badaniach marketingowych 60
Rzetelność i trafność pomiaru 61
Skale sumaryczne i ich rzetelność 65
Analiza rzetelności w badaniach marketingowych
Przykład zastosowania 70
3.
Analiza regresji
3.1.
3.2.
Wprowadzenie 74
Specyfikacja zmiennych w modelach marketingowych
wyodrębnianych ze względu na poziom popytu 77
Określenie postaci analitycznej modeli wyodrębnianych
ze względu na poziom popytu 79
Klasyczny model regresji liniowej 83
Problemy w modelach regresji liniowej 88
3.3.
3.4.
3.5.
69
74
6
Spis treści
3.6.
3.7.
3.8.
Zastosowania marketingowe analizy regresji 94
Współczynniki elastyczności 94
Przykłady empiryczne 99
4.
Drzewa klasyfikacyjne 103
4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
4.5.
4.6.
4.6.1.
4.6.2.
4.6.3.
4.7.
Ogólna charakterystyka metody 103
Model w postaci drzewa klasyfikacyjnego i regresyjnego 107
Dobór zmiennych do modelu 109
Wybór odpowiedniej postaci modelu 114
Brakujące wartości zmiennych 119
Agregacja drzew dyskryminacyjnych i regresyjnych 124
Agregacja bootstrapowa 125
Adaptacyjna agregacja bootstrapowa 125
Boosting 126
Problemy marketingowe rozwiązywane za pomocą drzew
klasyfikacyjnych i regresyjnych 127
4.8.
Przykłady wykorzystania drzewa regresyjnego
i klasyfikacyjnego 130
4.8.1. Klasyfikacja z wykorzystaniem drzewa regresyjnego 130
4.8.2. Segmentacja rynku z wykorzystaniem drzewa
klasyfikacyjnego 135
5.
Conjoint analysis 139
5.1.
5.2.
5.3.
5.3.1.
5.3.2.
Wprowadzenie 139
Procedura badawcza conjoint analysis 141
Tradycyjna metoda conjoint analysis 143
Gromadzenie danych 143
Estymacja parametrów modelu 147
5.4.
5.4.1.
5.4.2.
5.4.3.
5.5.
5.6.
Metoda wyborów dyskretnych 151
Wprowadzenie 151
Gromadzenie danych 154
Estymacja modelu 158
Ustalenie niezbędnej liczebności próby w conjoint analysis 165
Obszary zastosowań conjoint analysis w badaniach
marketingowych 167
Spis treści
7
5.6.1. Charakterystyka komercyjnych zastosowań conjoint analysis 167
5.6.2. Wykorzystanie conjoint analysis w segmentacji rynku 169
5.6.3. Wykorzystanie wyników conjoint analysis w modelowaniu
symulacyjnym rynku 171
5.7.
Przykłady zastosowań 174
5.7.1. Tradycyjna metoda conjoint analysis 174
5.7.2. Metoda wyborów dyskretnych 180
6.
Analiza czynnikowa
186
6.1.
Eksploracyjna analiza czynnikowa
186
6.1.1. Klasyczna analiza czynnikowa i metoda głównych
składowych 186
6.1.2. Metody wyodrębniania czynników wspólnych
w eksploracyjnej analizie czynnikowej 196
6.1.3. Metody określania liczby czynników 208
6.1.4. Metody rotacji układu odniesienia 211
6.2.
Konfirmacyjna analiza czynnikowa 217
6.2.1. Wprowadzenie 217
6.2.2. Założenia konfirmacyjnej analizy czynnikowej 218
6.3.
6.4.
Problemy marketingowe rozwiązywane za pomocą analizy
czynnikowej 232
Przykład zastosowania 234
7.
Skalowanie wielowymiarowe
7.1.
7.1.1.
7.1.2.
7.1.3.
246
Teoretyczne podstawy skalowania wielowymiarowego 246
Idea skalowania wielowymiarowego 246
Klasyczne skalowanie wielowymiarowe 251
Niemetryczne skalowanie wielowymiarowe – metoda
gradientowa 254
7.1.4. Majoryzacja funkcji dopasowania 259
7.2.
Algorytm skalowania wielowymiarowego na przykładzie modelu
ALSCAL 263
7.3.
Analiza unfolding 269
7.4.
Programy komputerowe skalowania wielowymiarowego 274
8
7.5.
7.6.
Spis treści
Przegląd zastosowań skalowania wielowymiarowego w badaniach
marketingowych 276
Przykład zastosowania skalowania wielowymiarowego w badaniu
marketingowym 278
8.
Analiza korespondencji
283
8.1.
8.2.
8.3.
8.4.
8.5.
8.6.
Wprowadzenie 283
Charakterystyka analizy korespondencji 285
Metoda SVD 291
Interpretacja wyników 294
Wielowymiarowa analiza korespondencji 299
Zastosowania w badaniach marketingowych 303
8.6.1. Zastosowanie analizy korespondencji w wyborze rynku
docelowego 303
8.6.2. Zastosowanie analizy korespondencji do badania wzorców
zakupów 305
8.6.3. Zastosowanie analizy korespondencji w badaniach
związanych z postrzeganiem produktu lub usługi oraz
motywami wyboru 306
8.6.4. Zastosowanie analizy korespondencji do segmentacji rynku 307
8.7.
Przykład zastosowania 309
8.8.
Podsumowanie 314
9.
Metody klasyfikacji 316
9.1.
9.2.
9.3.
9.4.
9.5.
9.6.
9.7.
9.8.
Ogólne zasady klasyfikacji 316
Charakterystyka metod klasyfikacji 321
Wybór metody klasyfikacji 332
Ustalanie liczby klas 338
Walidacja wyników klasyfikacji 341
Opis (interpretacja) i profilowanie klas 343
Zastosowania marketingowe metod klasyfikacji 344
Przykład – klasyfikacja firm rodzinnych w Polsce 347
10.
Metody porządkowania liniowego
10.1.
Zagadnienia wstępne 351
351
Spis treści
10.2.
9
Charakterystyka metod porządkowania liniowego z punktu
widzenia skal pomiaru zmiennych 352
10.3. Uogólniona miara odległości jako syntetyczny miernik rozwoju
w metodach porządkowania liniowego 355
10.4. Ocena podobieństwa wyników porządkowania liniowego zbioru
obiektów w czasie 357
10.5. Zastosowania marketingowe metod porządkowania liniowego 361
10.6. Przykład zastosowania uogólnionej miary odległości GDM
w rankingu wyższych uczelni w Polsce 362
Literatura 369