peryskop - eksperci.kj.org.pl

PERYSKOP
Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej: Kurs na innowacje.
Jak wyprowadzić Polską z rozwojowego dryfu?
Konrad Podkul
Polska
potrzebuje
rozwoju
finansowanej dzięki kredytom. Ponadto wymógł on
społeczno–gospodarczego - wynika z raportu
na części państw podjęcie reform (tj. zwiększenie
Fundacji Gospodarki i Administracji Publicznej.
podatków lub/i ograniczanie wydatków), które
Dotychczasowa formuła rozwoju, która opierała się
mogą negatywnie wpłynąć w najbliższych latach na
na imporcie technologii nie zapewni trwałej siły
globalny handel. Autorzy raportu w załamaniu
gospodarczej naszemu państwu. Zdaniem autorów
międzynarodowej
raportu niezbędnym jest rozpoczęcie procesu zmian
upatrują
w
oraz
gospodarczego Polski, którego dynamika w 50
instytucjonalnej. Przeobrażenia na wspomnianych
procentach determinowana jest poprzez powiązania
płaszczyznach powinny początkowo pozwolić na
naszego kraju z zagranicą. Nadrzędnym postulatem
przejście do etapu twórczego wykorzystywania
zamieszczonym w opracowaniu Fundacji GAP jest
technologii i metod zarządczych powstałych w
zatem wypracowanie modelu wzrostu odpornego na
krajach uznawanych za rozwinięte. W dalszej
wstrząsy zewnętrzne.
sferze
nowej
gospodarczej,
perspektywie
czasowej
odpowiadać
za
rozwiązań,
wzmacniając
koncepcji
społecznej
Polska
miałaby
wypracowanie
zagrożenia
dla
towarów
i
dalszego
usług
wzrostu
sama
innowacyjnych
przy
wymiany
tym
swą
podmiotowość gospodarczą.
Realizacja
miałaby
przedstawionej
się
kreatywności
dokonywać
oraz
powyżej
dzięki
koncepcji
rozbudzeniu
popularyzacji
idei
innowacyjności. Jak zauważono w omawianym
Konieczność
adaptacji
nowej
wizji
rozwoju
raporcie
dotychczas
polska
gospodarka
społeczno – gospodarczego wynika bezpośrednio z
klasyfikowana
była
jako
jedna
z
sytuacji
innowacyjnych
w
całej
Unii
Europejskiej.
makroekonomicznej
szczególności
Unii
świata,
Europejskiej.
a
w
najmniej
Kryzys
Dodatkowo, zgodnie z Europejską Regionalną
zadłużeniowy objawił zgubny charakter opierania
Tablicą Wyników w zakresie Innowacyjności żaden
wzrostu
z regionów Polski nie posiada wysokiego potencjału
gospodarczego
na
konsumpcji
1
PERYSKOP
wiedzy.
Słaba
pozycja
naszego
państwa
w
Bieżący
sposób
dysponowania
wspomnianymi
rankingach innowacyjności wynika bezpośrednio z
funduszami został w omawianym raporcie uznany
niskich nakładów, zarówno prywatnych, jak i
za
publicznych na badania i rozwój. Z danych
dysfunkcjonalności wymieniono zorientowanie na
zmieszczonych przez Fundację GAP wynika, że
kapitałochłonne
wydatki na B+R wyniosły w Polsce w 2009 roku
nieefektywne projekty. Co więcej, jak podano,
0,68 procent PKB (przy średniej UE na poziomie
strumień pieniędzy płynący z Brukseli odsuwa w
przekraczającym 2 procent). Mniejszą część swego
czasie niezbędne reformy budżetowe oraz uzależnia
Produktu Krajowego Brutto na badania i rozwój
rozwój
wydają tylko Słowacja, Bułgaria, Łotwa, Grecja i
finansowania
Rumunia.
mankamentem, jaki wymieniono w przytaczanej
patologiczny.
Wśród
aczkolwiek
poszczególnych
jego
mało
głównych
ambitne
regionów
kraju
zewnętrznego.
i
od
Kolejnym
pracy jest uczynienie z Polityki Spójności UE
Autorzy opracowania wskazują także na potrzebę
centralnego narzędzia, mającego stymulować rozwój
zmian w zakresie kształcenia na poziomie wyższym.
naszego państwa.
Zgodnie z opinią zamieszczoną w przytaczanym
tekście ma ono współcześnie charakter masowy,
Obecność Polski w Unii Europejskiej nie pozbawia
charakteryzuje się przy tym niską jakością oraz
nas jednak autonomii w zakresie kształtowania
niedostosowaniem
potrzeb
własnej siły społeczno – gospodarczej. Próby
gospodarki. Kolejnym obszarem wymagającym
zmniejszenia dystansu rozwojowego dzielącego nasz
gruntownych reform jest otoczenie instytucjonalne
kraj od szeroko pojętego zachodu powinny mieć
biznesu. Szczególną uwagę poświęca się tutaj
swój zalążek w Polsce. Zgodnie z tezą zawartą w
barierom, jakie dla potencjalnych przedsiębiorców
raporcie Fundacji GAP wykształcenie zdolności do
stanowią długie okresy związane z uruchomieniem
podejmowania
oraz likwidacją firm a także dochodzeniem swych
wzmocniłoby pozycję Polski na gospodarczej mapie
praw w sądzie. Ponadto wspomniano tutaj o
świata. Osiągnięcie powyższego celu będzie zależne
skomplikowanym systemie podatkowym a także
zarówno od zmian strukturalnych, indywidualnych
trudnościach z uzyskaniem pozwoleń na budowę.
inicjatyw obywatelskich jak również zaplecza
Eksperci z Fundacji Gospodarki i Administracji
analityczno – eksperckiego rządu.
Publicznej
zwracają
do
aktualnych
równocześnie
uwagę
działań
prospektywnych
na
konieczność dokonania reorientacji działań w
zakresie wykorzystania środków, jakie otrzymuje
Polska w ramach Europejskiej Polityki Spójności.
2
PERYSKOP
Komentarz:
zauważyć, że negowana w publikacji gospodarka
surowcowa Norwegii została dotknięta przez
Raport przygotowany przez Fundację Gospodarki i
światowy
Administracji Publicznej ma charakter wtórny.
nastawiona na innowacje Finlandia (dla porównania
Wymogi zmian w zakresie wykorzystania środków
w 2009 roku spadek PKB Norwegii wyniósł 1,7 %
unijnych oraz postulaty usprawnienia działania
przy 8,5 % spadku PKB Finlandii).
urzędów państwowych pojawiały się już m.in. przy
Eksperci z Fundacji GAP wskazują na potrzebę
okazji organizowanego od 2010 roku Kongresu
zwiększenia nakładów z budżetu państwa na
Innowacyjnej
jak
projekty rozwojowe. Mając na uwadze fakt, że po
analogiczne opracowania tak i raport Fundacji GAP
raz ostatni Polska zanotowała nadwyżkę budżetową
odnosi się do gospodarki w sposób całościowy
przed II Wojną Światową naturalnym wydaje się być
przez co stawiane rekomendacje przybierają postać
pytanie o źródło pieniędzy, które można by
ogólników.
przeznaczyć na owe projekty. Eliminując możliwość
Autorzy
Gospodarki.
publikacji
stwierdzają,
Podobnie
że
cyfryzacja
kryzys
w
stopniu
mniejszym
niż
powiększania długu publicznego w polu możliwego
polskiej gospodarki powinna przynieść lepsze efekty
działania
niż rozwój sektorów surowcowych (w tym sektora
zwiększenie podatków. Twórcy publikacji nie
gazu z łupków). W omawianym raporcie brakuje
wskazują jednak sposobu zdobycia wymaganych
jednak
funduszy.
przejrzystej
potwierdzałaby
argumentacji,
zasadność
budowy
która
pozostają
cięcia
budżetowe
lub/i
sieci
teleinformatycznych w Polsce. Warto przy tym
Klub Jagielloński to jedna z najstarszych w Polsce organizacji pozarządowych. Stowarzyszenie od ponad 20 lat aktywne
działa w przestrzeni publicznej zarówno na szczeblu lokalnym, jak i ogólnopolskim. Ambicją Klubu jest m.in.
merytoryczny wkład do debaty publicznej i tym samym profesjonalizacja polityki poprzez dostarczanie idei i wiedzy.
Dlatego jednym z trzech filarów aktywności naszego stowarzyszenia jest działalność ekspercka, która koncentruje się na
badanich naukowych w ważnych obszarach życia publicznego. Mamy w swoim dorobku znaczące raporty, analizy oraz
projekty badawcze w obszarze stosunków międzynarodowych, polityki zagranicznej, samorządu terytorialnego, rozwoju
regionalnego, ekonomii oraz zagadnień ustrojowych.
Zespół Ekspertów Klubu Jagiellońskiego powstał w 2012 roku jako eksperckie zaplecze stowarzyszenia. Jest to instytucja
typu think-tank, która prowadzi działalność badawczą i naukową. W jej skład wchodzą przede wszystkim pracownicy
naukowi Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, a także pracownicy administracji
publicznej, mający doświadczenie w realizacji projektów badawczych. Eksperci są jednocześnie szefami katedr
tematycznych w Klubie Jagiellońskim, które mają charakter edukacyjno-formacyjny. Pełnią więc funkcję dydaktyczną
stanowiąc bezpośrednie wsparcie dla członków Klubu Jagiellońskiego – głównie studentów i doktorantów.
3