Lekcja 2: Co może Prezydent?

Lekcja 2: Co może Prezydent?
Cele lekcji w języku ucznia/uczennicy i kryteria sukcesu
CEL
1. Określę, czym jest system parlamentarnogabinetowy.
2.
Wyjaśnię, jaką rolę sprawuje w polskim
systemie politycznym prezydent;
3.
Określę, kto wybiera prezydenta i jakie są
jego główne uprawnienia. Wiem, jak
przebiega złożenie urzędu przez Prezydenta.
ODPOWIADAJĄCE CELOWI KRYTERIUM
Potrafię podać ogólny schemat działania systemu
parlamentarno-gabinetowego oraz wiem, że
funkcjonuje on w Polsce. Wskazuję elementy
systemu prezydenckiego w polskim systemie
politycznym.
Wiem, jak Konstytucja normuje funkcję
Prezydenta w polskim systemie politycznym.
Wypowiadam się na temat jej doniosłości i wagi.
Potrafię wskazać uprawnienia Prezydenta RP na
podstawie Konstytucji. Wiem jak wygląda
procedura wyboru oraz złożenia urzędu.
Podstawa programowa gimnazjum - wiedza o społeczeństwie
1.2 Uczeń/uczennica wymienia i stosuje podstawowe sposoby podejmowania wspólnych decyzji; 2.2
Uczeń/uczennica wyjaśnia na przykładach znaczenie podstawowych norm współżycia między ludźmi, w tym
wzajemności, odpowiedzialności i zaufania; 4.3 Uczeń/uczennica przedstawia cechy dobrego obywatela; 5.4
Uczeń/uczennica wyjaśnia, podając przykłady, jak obywatele mogą wpływać na decyzje władz na poziomie
lokalnym, krajowym, europejskim i światowym; 7.1 Uczeń/uczennica przedstawia argumenty przemawiające za
udziałem w wyborach.
Podstawa programowa liceum - wiedza o społeczeństwie
14.1. uczeń/uczennica wskazuje najważniejsze zadania prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i wyszukuje w
środkach masowego przekazu informacje o działaniach urzędującego prezydenta; 15.5 Uczeń/uczennica
wyjaśnia, jak są przeprowadzane i jaką rolę odgrywają wybory we współczesnej demokracji; 21.1
uczeń/uczennica wyjaśnia, jaką rolę we współczesnych państwach może pełnić głowa państwa; podaje
przykłady urzędujących głów państw (monarchów i prezydentów); 25.1 określa główne kompetencje
prezydenta w relacjach z parlamentem, rządem, władzą sądowniczą, a także sposób sprawowania władzy w
zakresie bezpieczeństwa państwa i polityki zagranicznej;
Podstawa programowa ma charakter kumulatywny, a zatem zapisy z PP dla gimnazjów obowiązują w liceum bez
konieczności powtarzania zapisu w PP.
Przebieg zajęć
Wprowadzenie, zadanie pytania wprowadzającego w tematykę, przedstawienie celów (5 min)
Zapytaj uczniów, czy zawsze w Polsce głową państwa był prezydent. Poproś, aby przypomnieli sobie, jak się
nazywał i kiedy sprawował władzę pierwszy polski prezydent. Czy słyszeli w ogólnopolskich mediach o
zadaniach Prezydenta?
Celami szczegółowymi naszych zajęć są...
[Tu nauczyciel podaje cele z tabeli zamieszczonej na początku scenariusza.]
Zadanie 1. (10 min)
Poleć przeczytanie tekstu „Pierwszy obywatel Rzeczypospolitej” oraz „Najważniejsze kompetencje prezydenta”
(w załączniku nr 1). Zaproponuj, żeby każdy wyobraził sobie, że ubiega się o stanowisko doradcy nowo
wybranego prezydenta RP. Warunkiem niezbędnym jest rozwiązanie testu nr 1 „Prawda czy fałsz?” – uczniowie
stawiają znak „+” obok zdań prawdziwych, a „–”obok zdań fałszywych. Każdy z uczniów zapisuje odpowiedzi na
kartce. Podaj właściwe rozwiązania i poproś uczniów, by sobie nawzajem (w ławkach) sprawdzili swoje
odpowiedzi.
Zadanie 2. (20 min)
Zaproponuj uczniom, żeby wyobrazili sobie, że ich klasa to Kancelaria Prezydenta RP. Zadaniem jej
pracowników jest pilne przygotowanie dokumentów, które wiążą się z najważniejszymi kompetencjami
polskiego prezydenta.
Uczniowie w parach przygotowują akt urzędowy, który odpowiada uprawnieniu widniejącym na karteczkach
(załącznik 2). Pary uczniowskie losują jedną karteczkę i odkładają ją z powrotem, tak aby mogły się powtarzać.
Potem prezentują swoją pracę całej klasie, spisując kompetencje Prezydenta na tablicy.
W załączniku nr 3 do scenariusza uczniowie znajdą wzór pisma nadającego obywatelstwo polskie. Uczniowie
mogą starannie wykonane akty urzędowe umieścić w klasowej gazetce. Przypomnij, że choć lista uprawnień
Prezydenta RP jest bardzo długa, to wiele z nich ma charakter jedynie formalny – prezydent jedynie realizuje
decyzje podjęte przez inne organy władzy, np. ratyfikuje umowy międzynarodowe za zgodą parlamentu,
odwołuje i powołuje ministrów na wniosek premiera.
Zadanie 3. (10 min)
Poproś, aby uczniowie ocenili przez podniesienie ręki, czy urząd prezydenta w Polsce jest ważny z perspektywy
zarządzania państwem (przy czym uczniowie powinni uzasadnić swój pogląd). Wyjaśnij, że Polsce funkcjonuje
system parlamentarno-gabinetowy, nie prezydencki, a Konstytucja z 1997 r. precyzyjnie określa kompetencje
instytucji Prezydenta, Parlamentu i rządu. Poinformuj uczniów, że czasem w ogólnopolskich mediach słyszymy
o napięciach i sporach kompetencyjnych między prezydentem, rządami i parlamentem. Podkreśl rolę
konstytucyjną Prezydenta.
Załącznik 1.
źródło: KOSS. PODRĘCZNIK I ĆWICZENIA ZGODNE Z NOWĄ PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ. CZĘŚĆ 2 - praca zbiorowa pod
redakcją Alicji Pacewicz i Tomasza Merty.
Załącznik 2.
Prezydent mianuje ambasadora na wniosek
ministra właściwego do spraw zagranicznych,
zaakceptowany przez Prezesa Rady Ministrów.
Prezydent Rzeczypospolitej nadaje
ordery i odznaczenia.
Prezydent Rzeczypospolitej stosuje prawo łaski
biorąc pod uwagę stanowiska sądu orzekającego
w sprawie, opinie administracji zakładów
karnych oraz wnioski Prokuratora Generalnego.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek
Krajowej Rady Sądownictwa, powołuje osoby do
pełnienia urzędu na stanowisku sędziego.
Wybory do Sejmu i Senatu zarządza Prezydent
Rzeczypospolitej nie później niż na 90 dni przed
upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i
Senatu.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek
Ministra Obrony Narodowej nadaje stopnie
generalskie oficerom Wojska Polskiego.
Prezydent powołuje Pierwszego Prezesa Sądu
Najwyższego oraz prezesów Sądu Najwyższego;
Prezesa i Wiceprezesa Trybunału
Konstytucyjnego.
X
Załącznik 2.
źródło: KOSS. PODRĘCZNIK I ĆWICZENIA ZGODNE Z NOWĄ PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ. CZĘŚĆ 2 - praca zbiorowa pod
redakcją Alicji Pacewicz i Tomasza Merty.