wyrok uzasadnienie - Sąd Okręgowy w Gliwicach

Sygn. akt VIII U 1381/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 września 2014 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący:
SSO Patrycja Bogacińska-Piątek
Protokolant:
Dominika Smyrak
po rozpoznaniu w dniu 26 września 2014 r. w Gliwicach
sprawy Z. H. (1)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.
o prawo do emerytury
na skutek odwołania Z. H. (1)
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.
z dnia 3 czerwca 2014 r. nr (...)
zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu Z. H. (1) prawo do emerytury począwszy od
25 czerwca 2014r.
(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek
Sygn. akt VIII U 1381/14
UZASADNIENIE
Decyzją z 3 czerwca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu Z. H. (1) prawa
do emerytury. W uzasadnianiu organ rentowy podał, że ubezpieczony nie udokumentował 15 lat pracy w warunkach
szczególnych na dzień 31 grudnia 1998 roku.
W odwołaniu ubezpieczony domagał się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania mu prawa do emerytury. W
uzasadnieniu podniósł, że nie zgadza się z zaskarżoną decyzją.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. Według organu rentowego odwołujący nie
wykazał żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych ponieważ nie przedłożył świadectwa wykonywana pracy w
warunkach szczególnych, a ZUS nie może oprzeć się na zeznaniach świadków.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Z. H. (1) urodził się (...). Ubezpieczony przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i złożył wniosek o przekazanie
środków zgromadzonych w ofe na dochody budżetu państwa.
Na dzień 31 grudnia 1998 roku ubezpieczony legitymował się stażem 29 lat, 3 miesięcy, 28 dni okresów składkowych
i nieskładkowych.
W okresie od 1 września 1969 roku do 30 czerwca 1995 roku ubezpieczony był zatrudniony w (...) S.A. w G. – w
okresie do 31 grudnia 1991 roku było to (...) Przedsiębiorstwo (...). Według świadectwa pracy przedłożonego organowi
rentowemu ubezpieczony był zatrudniony na stanowiskach: elektromonter, mistrz budowy, kierownik budowy.
Ubezpieczony wykonywał pracę:
- od 1 września 1969 roku do 25 czerwca 1972 roku – ucznia,
- od 26 czerwca 1972 roku do 31 grudnia 1978 roku – elektromontera,
- od 1 stycznia 1979 roku do 31 grudnia 1991 roku – mistrza,
- od 1 stycznia 1992 roku do 30 czerwca 1995 roku – kierownika budowy.
Pracodawca nie wystawił ubezpieczonemu świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych.
Ubezpieczony pracował z K. D. i K. Ś..
Pracodawca ubezpieczonego zajmował się wykonywaniem instalacji elektrycznych wysokiego napięcia, średniego
napięcia, prowadził elektryfikację budowanych osiedli mieszkaniowych. Do zadań zakładu należała budowa
sieci elektroenergetycznych i częściowe ich utrzymanie, usuwanie awarii na zlecenie zakładu energetycznego.
Początkowo ubezpieczony był uczniem zasadniczej szkoły zawodowej. Jako uczeń pracował na podstawie umowy
o praktyczną naukę zawodu. Praca trwała przez 3 dni w tygodniu. Pozostałe 3 dni uczęszczał na zajęcia do szkoły.
Po ukończeniu szkoły ubezpieczony zawarł umowę o pracę 26 czerwca 1972 roku. Powierzono mu obowiązki
pomocnika elektromontera. Jako elektromonter stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zajmował się stacjami
transformatorowymi, wykonywał mufy na kablach, zakładał instalacje na budynkach, wykonywał specjalistyczne
stacje transformatorowe na słupach wysokiego napięcia. Kiedy ubezpieczony został mistrzem – 1 stycznia 1979 roku
co wynika z kart zarobkowych ponieważ od tej daty był prowadzony jako pracownik umysłowy, mistrz - zwiększył
się zakres jego obowiązków. Był odpowiedzialny za szkolenie pracowników, sprawdzanie trzeźwości, sprawdzał
wyłączenie i załączenie prądu przez zakład energetyczny, sprawdzał wykonanie pracy przez pracowników. W dalszym
ciągu ubezpieczony w terenie spędzał 8 godzin w skali dniówki. Do swojej dyspozycji ubezpieczony miał barak na
budowie, w którym sporządzał listy obecności, nanosił zmiany w projektach, które wynikały z postępu robót w czasie
budowy. Zmiany te przekazywał projektantom, którzy przyjeżdżali w teren do ubezpieczonego. Dnia 1 stycznia 1992
roku ubezpieczony zawarł kolejną umowę o pracę. Tym razem z (...) S.A. Zawarcie kolejnej umowy o pracę wynikało
z faktu restrukturyzacji pracodawcy. Była to praktyka stosowana powszechnie wobec pracowników. Praca była nadal
wykonywana w tym samym miejscu. Także z uwagi na restrukturyzację w aktach osobowych ubezpieczonego znajdują
się dwa świadectwa pracy. Jedno potwierdza okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...), a drugie cały okres
od 1 września 1969 roku do 30 czerwca 1995 roku. Jako kierownik budowy ubezpieczony wykonywał nadal te same
obowiązki: sprawował w terenie bezpośredni nadzór nad pracownikami fizycznymi. Odpowiadał za 15-20 osób na
budowie. Kiedy ubezpieczony został kierownikiem budowy nie miał do pomocy mistrza. Zmiana polegała jedynie na
zmianie nazwy stanowiska pracy i wiązała się z możliwością uzyskania większego wynagrodzenia. Z. H. wykonywał
prace w narażeniu na porażenie prądem.
Ubezpieczony nie otrzymał świadectwa wykonywanie pracy w warunkach szczególnych ponieważ zwolnił się 30
czerwca 1995 roku i w tym okresie pracodawca takich świadectw nie wydawał. Współpracownicy ubezpieczonego ,
którzy pracowali dłużej takie zapisy w świadectwach pracy otrzymali np. K. D., któremu pracodawca uznał za pracę w
warunkach szczególnych pracę na stanowiskach: elektromontera, mistrza budowy, kierownika robót.
Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie przeprowadzonych dowodów: akt organu rentowego, akt osobowych
ubezpieczonego, zeznań świadków: K. D. / karta 14 a.s./, K. Ś. / karta 14 a.s./, przesłuchania stron / karta 14 a.s./,
świadectwa pracy K. D. / karta 13 a.s./
Sąd w całości oparł się na dowodach zgromadzonych w aktach organu rentowego. Dał wiarę Sąd zeznaniom świadków
i ubezpieczonego uznając je za wiarygodne i obiektywne. Zeznania K. D. nie były szczegółowe co wynikało z przebytej
choroby neurologicznej świadka. Mogły jednak stanowić podstawę do ustalenia stanu faktycznego. W świadectwach
pracy nie zaznaczono w jakich okresach ubezpieczony zajmował konkretne stanowiska. Powyższe okresy sąd ustalił na
podstawie dokumentów znajdujących się w aktach osobowych. Karta osobista pracownika młodocianego wskazywała,
że do czerwca 1972 roku Z. H. (2) był uczniem i pracował w pierwszym roku po 6 godzin , w drugim i trzecim roku
trzy razy w tygodniu po 7 godzin. Z umowy o pracę z 26 czerwca 1972 roku wynika, że od tej daty ubezpieczony został
zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pomocnika elektromontera. Od 1 stycznia 1979 roku
ubezpieczony był prowadzony jako pracownik umysłowy – mistrz – co wynika z kart zarobków. Ubezpieczony był
mistrzem do 31 grudnia 1991 roku ponieważ 1 stycznia 1992 roku zawarł umowę o pracę i powierzono mu obowiązki
kierownika robót.
Sąd zważył co następuje: odwołanie było zasadne.
Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych / Dz. U. z 2004r. Nr 39, poz 353 ze zm. / prawo do emerytury ma ubezpieczony urodzony po 31 grudnia
1948 roku , który:
• ukończył 60 lat,
• udokumentował do dnia 31 grudnia 1998 roku 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych w tym co najmniej
15 lat zatrudnienia przy pracach wymienionych w wykazie A,
• nie przystąpił do OFE albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za
pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa,
W niniejszej sprawie spornym było czy Z. H. (1) przepracował co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach.
W stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego
pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze / Dz.U. z 1983r. Nr 8,
poz. 43 ze zm./ Wykazie A, Dział II jest wymieniona praca przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i
cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych z kolei w Wykazie
A, Dział XIV, poz. 24 wymieniona jest kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług oraz dozór
inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione
w wykazie. Postępowanie dowodowe wykazało, że Z. H. (1) wykonując pracę elektromontera polegającą na budowie
sieci wysokiego i średniego napięcia, stacji transformatorowych oraz specjalistycznych stacji transformatorowych na
słupach wysokiego napięcia i usuwaniu awarii wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę przy montażu
i remoncie urządzeń elektroenergetycznych tj. pracę wymienioną w Wykazie A, Dział II. W następnym okresie
jako mistrz i kierownik robót wykonywał pracę polegającą na dozorze inżynieryjno-technicznym nad pracownikami
wykonującymi prace w szczególnych warunkach / Wykaz A, Dział II/. W dziale XIV poz. 24 za pracę w szczególnych
warunkach zostało uznane samo wykonywanie kontroli jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny w
określonych obiektach i nie jest wymagane wykonywanie pracy w "warunkach, w których nie są zachowane higieniczne
normy pracy". Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o
znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności
psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne i otoczenia. Za taką pracę została uznana w wykazie A
kontrola jakości produkcji i dozór inżynieryjno-techniczny nad pracami wykonywanymi w warunkach zagrażających
bezpieczeństwu. Osoba wykonująca taki dozór nie musi stale przebywać na stanowiskach, gdzie jest wykonywana
praca, w zakresie jej obowiązków musi być przewidziane sporządzanie dokumentacji, planów organizacyjnych i innych
czynności. Ponoszenie odpowiedzialności za wykonywanie pracy, w której każdy błąd techniczny może narazić na
niebezpieczeństwo pracowników i inne osoby, zostało uznane za wykonywanie pracy w warunkach szczególnych –
wyrok Sądu Najwyższego z 30 stycznia 2008 roku, I UK 195/07, OSNP 2009/7-8/105. Podobny pogląd zaprezentował
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 października 2007 r., I UK 111/07, stwierdzając, że objęcie nadzorem lub kontrolą
także innych prac niż wymienione w wykazie A nie wyłącza zakwalifikowania samego nadzoru lub kontroli jako pracy
w szczególnych warunkach, jeżeli te inne prace nie są na danym oddziale lub wydziale podstawowe. Sąd Najwyższy
w powołanym wyroku z 30 stycznia 2008 roku wskazał: „w sytuacji gdy dozór inżynieryjno-techniczny jest pracą w
szczególnych warunkach i praca wnioskodawcy polegająca na dozorze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze
czasu pracy, nie było żadnej potrzeby ustalania, ile czasu poświęcał on na bezpośredni nadzór nad pracownikami, a
ile na inne czynności, które również były związane z tym dozorem”.
Z. H. (1) w terenie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu ponieważ także czynności biurowe były wykonywane w
baraku. W świetle przytoczonego orzecznictwa Sądu Najwyższego istotne jest, że przez 8 godzin dziennie wykonywał
pracę polegającą na bezpośrednim dozorze nad pracownikami którzy wykonywali prace wymienione w wykazie A.
Reasumując ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych od 26 czerwca 1972 roku do 30 czerwca 1995
roku i na dzień 31 grudnia 1998 roku legitymował się stażem ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych.
Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477
ubezpieczonemu emeryturę od ukończenia 60 lat.
14
§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał