prof. dr hab. Elżbieta Szeląg i dr Dorota Bednarek Jak zwiększyć

prof. dr hab. Elżbieta Szeląg i dr Dorota Bednarek Jak zwiększyć

Prowadzący:
prof. dr hab. Elżbieta Szeląg i dr Dorota Bednarek
Tytuł seminarium:
Jak zwiększyć moc umysłu
Opis i cele przedmiotu:
Celem seminarium jest poznanie metod, technik i ćwiczeń podwyższających sprawność umysłu
człowieka.
To prawda, że ludzie starsi często postrzegani są jako osoby o osłabionej pamięci i
spowolnionym działaniu. Nie ma jednak żadnego powodu, aby w miarę upływu lat następowała
utrata sprawności funkcjonowania psychicznego. Istnieją też metody podwyższające sprawność
umysłową nie tylko osób w podeszłym wieku, ale i w całej populacji, w tym u osób młodych (np.
studentów, osób w pełni sił zawodowych) lub dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Jeśli
twój mózg pracuje ospale, możesz zostać wyrugowany z rynku pracy. Sprawność umysłowa jest
dziś wartością wysoko cenioną. Poznanie możliwości ‘podkręcania’ działania umysłu jest
tematem seminarium, a hasłem przewodnim jest: „Chcesz być superbystry – zwiększaj moc
swego mózgu”
Efekty kształcenia realizowane w ramach seminarium magisterskiego:
Seminarium magisterskie I (semestr I)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego I
Ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę z zakresu problematyki
przygotowywanej pracy magisterskiej
Na podstawie przeczytanej literatury potrafi sformułować i uzasadnić hipotezy
badawcze
Student jest świadomy, jaki jest stan jego wiedzy oraz ma zdaje sobie sprawę z
potrzeby jej poszerzania i aktualizowania
K_U06
Zadanie
Dyskusje,
Analiza literatury
Dyskusje
K_K01
Dyskusje
K_W08
Zadanie
Dyskusje
K_W02
Seminarium magisterskie II (semestr II)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego II
Wie, jak tworzyć i weryfikować narzędzia badawcze, a także wie jak dobierać i
stosować narzędzia dostępne, aby uzyskiwać wiarygodne dane
Potrafi przygotować narzędzia potrzebne do przeprowadzenia zaplanowanych
badań
Potrafi zaplanować swoją pracę.
K_U08
K_K05
Prezentacja metody
badawczej
Dyskusje
K_W07
Zadanie
Dyskusje
Seminarium magisterskie III (semestr III)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego III
Student wie, jak zaplanować i przeprowadzić badanie zgodnie ze standardami
metodologicznymi oraz w jaki sposób analizować dane pochodzące z
przeprowadzonego badania
Student potrafi wyszukiwać, interpretować oraz wyjaśnić uzyskane wyniki
będące odwzorowaniem realnych sytuacji psychologicznych
Student ma świadomość odpowiedzialności za prowadzone badania i za osoby
badane, odpowiedzialnie podejmuje decyzje
Seminarium magisterskie IV (semestr IV)
K_U02
K_K08
Dyskusje,
omówienie
wyników badań
Dyskusje
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego IV
Student wie, jak należy przygotować i napisać pracę magisterską (zasady
etyczne, formalne i merytoryczne)
Student potrafi przeanalizować i zinterpretować uzyskane wyniki,
przeprowadzić ich dyskusję zgodnie z obowiązującymi go zasadami etyki i
względami formalnymi
Potrafi napisać pracę magisterską
Świadomie stosuje się do zasad etyki zawodowej i w ich świetle rozpatruje
napotykane trudności w realizacji projektu
K_W13
K_U07
K_U12
K_K07
Zadanie
Dyskusje
Napisanie i złożenie
pracy magisterskiej
Dyskusje
Tematyka i przykładowe pytania badawcze:
Tematem seminarium jest poznanie efektywności działania wybranych technik usprawniających
funkcjonowanie umysłowe. Tematyka ta znajduje się w centrum najnowszych badań prowadzonych w
wielu laboratoriach na świecie i dominuje na zjazdach międzynarodowych.
Przykładowe pytania badawcze:
1) jakie są możliwości usprawniania mocy umysłu ludzkiego?
2) czy rolę pełnią tylko ćwiczenia terapeutyczne, czy też są sekrety zwiększania mocy umysłu?
3) czym jest ‘moc umysłu’ i jak ją oceniać?
Wymagania wobec uczestników seminarium:
Do udziału w seminarium wymagane jest zainteresowanie psychologią kliniczną. Wyłącznie osoby
rozpoczynające po raz pierwszy seminarium magistrskie
UWAGA:
w przypadku kilku uczestników istnieje możliwość wykonania pracy magisterskiej w trybie
indywidualnym, w ramach projektu aktualnie realizowanego w Pracowni Neuropsychologii Instytutu
Nenckiego PAN. Od tych kandydatów wymagane jest zainteresowanie i zamiłowanie do pracy
badawczej.
Wstępny harmonogram pracy i warunki zaliczenia:
Semestr 1: wprowadzenie w problematykę badawczą, omawianie wyżej wymienionych zagadnień. W
toku zajęć przewidziane są referaty opracowane przez magistrantów, a następnie dyskusja nad
zagadnieniami poruszonymi w referacie.
Warunkiem zaliczenia jest: 1) aktywny udział w dyskusji, 2) wygłoszenie przynajmniej jednego referatu
na wybrany temat, 3) ustalenie i sformułowanie tematu pracy, 4) akceptacja zaproponowanego przez
magistranta programu badań.
Semestr 2: zajęcia głównie w trybie indywidualnych spotkań z prowadzącym.
Warunkiem zaliczenia jest przygotowanie w formie napisanej planu badań i rozpoczęcie ich
wykonywania;
Semestr 3:
Warunkiem zaliczenia jest: 1) wykonanie badań, 2) złożenie rozdziału prezentującego wyniki.
Semestr 4:
Warunkiem zaliczenia jest napisanie i złożenie kompletnej pracy magisterskiej.
Podstawowa literatura do zajęć:

R. Leviton. Jak zwiększyć moc mózgu, Wydawnictwo Medium, 2001

Obrębowski A. Wstęp do neurologopedii, Termedia, Poznań, 2012.
Literatura uzupełniająca (nieobowiązkowa) dla osób, które chcą poszerzyć wiedzę:
podana w biogramie promotora, również na http://www.pracownia-neuropsychologii.nencki.gov.pl/
Biogram Promotorów:
Prof. dr hab. Elżbieta Szeląg kieruje Pracownią Neuropsychologii Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M.
Nenckiego PAN oraz Katedrą Neurorehabilitacji SWPS. Prowadzi badania nad neuropsychologicznym
podłożem funkcjonowania umysłu człowieka w normie i patologii. Zainteresowania naukowe łączy z
doświadczeniami praktycznymi w zakresie terapii zaburzeń mowy u dzieci i dorosłych (praktyka w
zagranicznych i krajowych klinikach i poradniach specjalistycznych).
Autorka ponad 100 prac opublikowanych w czasopismach o zasięgu międzynarodowym o wysokiej
renomie, również książek i rozdziałów w podręcznikach akademickich. Prowadzi aktywną współpracę
naukową z wieloma ośrodkami w kraju i za granicą, zrealizowała z sukcesem kilkanaście
międzynarodowych projektów badawczych finansowanych przez różne instytucje w kraju i za granicą,
m.in . European Commission (Bruksela), Ministerstwo Nauki w Niemczech, Scientific Learning (Oakland,
USA).
Jest przewodniczącą Senackiej Komisji ds Etyki Badań Eksperymentalnych z Udziałem Ludzi jako Osób
Badanych na SWPS.
Przykładowe publikacje:

Opublikowane w języku polskim:
1. Szeląg E., “Mózgowa organizacja funkcjonowania poznawczego”, Wstęp do neurologopedii (red.
A. Obrębowski), Termedia 2012
2. Szelag E. “Czy mózg potrzebuje „zegara”? Mechanizmy przeżywania czasu podstawą naszej
świadomości), w: : Sędek G., Bedyńska S.(red.). Życie na czas. Perspektywy badawcze
postrzegania czasu. Warszawa, PWN, Warsaw, 2010, 189-230.
3. Szeląg E., Szymaszek A., Mędygrał J., Dreszer J., Lewandowska M., Bednarek D., TrzęsowskaGreszta E. „Czy zegar mózgowy zawsze tyka w jednakowym rytmie: rola różnic indywidualnych w
przeżywaniu czasu” w: Sędek G., Bedyńska S.(red.). Życie na czas. Perspektywy badawcze
postrzegania czasu. Warszawa, PWN, Warsaw, 2010, 331-364.
4. T. Gałkowski, E. Szeląg, G. Jastrzębowska. Podstawy neurologopedii, redakcja naukowa,
Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2005.
5. E. Szeląg, A. Szymaszek. Test do badania słuchu fonematycznego u dorosłych i dzieci, Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
6. E. Szelag. Mózgowe mechanizmy mowy. W: Mózg a zachowanie, (red: A. Grabowska, T. Górska,
J. Zagrodzka), PWN, Warszawa, (III wydanie) 2005, str. 489-524.
7. E. Szeląg. Neuropsychologiczne korzenie funkcji mowy w normie i patologii. W: Logopedia:
pytania i odpowiedzi – podręcznik akademicki, wyd. II, (red: G. Jastrzębowska, T. Gałkowski),
Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2003, t1, str. 147-188.

Opublikowane zagranicą w ostatnim okresie:
8) Szelag E., Dreszer J., Lewandowska M., Mędygrał J., Osiński G., Szymaszek A.. Time and cognition
from the aging brain perspective in aging research. In: T. Maruszewski, M.W. Eysenck, M.
Fajkowska (Eds.) Personality from biological, cognitive and social perspectives. Eliot Werner
Publications INC, New York 2009, ipp. 87-114.
9) Lewandowska M., Piątkowska-Janko E., Bogorodzki P., Wolak T. , Szeląg E. Changes In fMRI BOLD
response to increasing and decreasing task difficulty during auditory perception of temporal
order, Neurobiol. Learn. Mem. , 2010, 94, 382-91.
10) Skolimowska J., Węsierska M., Lewandowska M., Szymaszek A., Szeląg E. Divergent effects of
age on performance in spatial associative learning and real idiothetic memory in humans.
Behavioural Brain Research, 2011, 218(1): 87-93.
11) Szeląg E., Skarżyński H., Senderski A., Lewandowska M. Hearing Loss and Auditory Processing
Disorders: Clinical and Experimental Perspectives. W: S. Han, E. Pöppel (Red.) Culture and Neural
Frames of Cognition and Communication. Berlin, Springer-Verlag, 2011, 153-68.
12) Szeląg E., Skolimowska J. (2012). Cognitive function in elderly can be ameliorated by training in
temporal information processing. Restorative Neurology and Neuroscience, 30(5): 419-343.
Serwisy popularno-naukowe Europy, USA, także serwisy krajowe, m.in:

http://medicalxpress.com/news/2012-08-scientists-cognitive-elderly.html

http://www.redorbit.com/news/health/1112678733/new-light-shed-on-cognitiverehabilitation-in-the-elderly/

http://www.news-medical.net/news/20120821/Study-shows-significant-benefits-of-temporaltraining-on-cognitive-function-in-the-elderly.aspx

http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,392401,badanie-odpowiedni-trening-umyslumoze-spowolnic-proces-starzenia.htm

Dr Dorota Bednarek – adiunkt w Katedrze Neurorehabilitacji SWPS, absolwentka Wydziału Psychologii
UW. Jest psychologiem klinicznym, specjalizującym się w zagadnieniach neuropsychologii rozwojowej.
Uzyskała stopień doktora w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w 2001 r. Członek
Komisji ds. Etyki Badań Eksperymentalnych z Udziałem Ludzi jako Osób Badanych w SWPS. Staże
zagraniczne: Uniwersytet Oxfordzki, Uniwersytet Katolicki w Leuven, dwuletni staż podoktorski na
Uniwersytecie Sewilskim.