treść - Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk

POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK
POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES
POLSKIE TOWARZYSTWO HISTORII MEDYCYNY I FARMACJI
POLISH SOCIETY OF THE HISTORY OF MEDICINE AND PHARMACY
ARCHIWUM
HISTORII I FILOZOFII
MEDYCYNY
TOM 76, ZESZYT I
ARCHIVES OF THE HISTORY
AND PHILOSOPHY OF MEDICINE
VOL. 76, ISSUE I
POZNAŃ 2013
SPIS TREŚCI / CONTENTS
OD REDAKTORA NACZELNEGO / FROM EDITOR IN CHIEF
ANDRZEJ GRZYBOWSKI
Słowo wstępne ................................................................................................................................................................................. 7
ANDRZEJ GRZYBOWSKI
Foreword .......................................................................................................................................................................................... 8
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL PAPERS
ROBERT HEITZ
The Evolution of a Concept from ‘Glaucoma’ to ‘Cataract’ at the French Royal Academy of Sciences (1705–1708)
Od jaskry do zaćmy — ewolucja poglądów członków Francuskiej Królewskiej Akademii Nauk (1705–1708) .................. 9
AGNIESZKA MŁUDZIK
Występowanie i zwalczanie duru plamistego na ziemiach litewsko-białoruskich w latach 1904–1920
Occurrence of Typhus Fever and Controlling It in the Region
of Lithuania and Belarus between the Years 1904 and 1920 ..................................................................................................... 17
MAGDALENA BEDNARKIEWICZ
Rola budynków wielospecjalistycznych przychodni Łódzkiej Kasy Chorych jako elementu
nowoczesnej architektury miasta w dwudziestoleciu międzywojennym
The Role of the Multispecialised Clinics Buildings of the Health-Insurance Fund
in Łódź as Part of the Modern Architecture of the City in the Inter-War Period .................................................................. 23
BIOGRAFIE / BIOGRAPHIES
JADWIGA BRZEZIŃSKA
Edward Idzi Gobiec (1886–1958) — farmaceuta dorpatczyk, pionier polskiego
przemysłu zielarskiego i farmaceutycznego
Edward Gobiec (1886–1958) — Pharmacist, Pioneer of Polish Pharmaceutical and Herbal Industry ................................... 29
KATARZYNA ROLLE, KAMILA MAJSNER, JAN BARCISZEWSKI
Günter Blobel — wielki naukowiec i wspaniały mecenas kultury i sztuki
Günter Blobel — a Great Scientist and a Great Patron of Art and Culture ............................................................................. 35
MARIA ELŻBIETA KEMPA
Maria Elżbieta Zakrzewska (1829–1902) — pionier kobiecej służby zdrowia w USA. 110 rocznica śmierci
Marie Elizabeth Zakrzewska (1829–1902) — a Pioneer of Women’s Health Care in America. 110th Anniversary ............ 42
HENRYK GAERTNER, BOGUSŁAW STELCER, EBERHART WISSEL
Albert Schweitzer. Stulecie szpitala w Lambarene (Gabon)
Albert Schweitzer. Hundred Years of the Hospital in Lambarene (Gabon) ............................................................................ 46
6
SPIS TREŚCI
OCENY / ASSESSMENTS
PIOTR KORDEL
Lekarze i izby lekarskie w Drugiej Rzeczypospolitej. Szkice dokumentalne i historyczne ........................................................... 51
HENRYK GAERTNER
Wędrówki pod znakiem Skorpiona. Doświadczenia i dylematy lekarza ................................................................................. 51
Wyspa Wielkanocna. Eskulap na Rapa Nui ................................................................................................................................ 52
Zdrowy człowiek i społeczeństwo w wizjach Alberta Schweitzera i Ericha Fromma ............................................................ 53
Krakowska Izba Lekarska 1893–1945. Wypisy z dziejów samorządu lekarskiego i medycyny Krakowa ............................ 54
Acta Medica Jaroslaviensia (olim Premisliensia) ....................................................................................................................... 55
Powiązania rodowe twórców polskich szkół naukowo-medycznych ....................................................................................... 55
Święci Kosma i Damian. Patroni farmacji i medycyny.............................................................................................................. 56
Fragmenty życia ............................................................................................................................................................................. 57
Zasłużeni dla medycyny. Distinguished in their services to medicine .................................................................................... 57
Serce dla serca. Opowieść o Profesorze Sadowskim .................................................................................................................. 58
Hildegarda z Bingen. Mistyczka z charakterem ......................................................................................................................... 59
Genialna maszyna. Biografia serca .............................................................................................................................................. 60
Okiem pacjenta .............................................................................................................................................................................. 61
Po omacku. Zapiski córki Eskulapa ............................................................................................................................................. 61
Auschwitz survivors. Clinical-psychiatric studies, Medicine behind the barbed wire of the German concentration camp .... 62
Materiały do historii Instytutu Radowego i Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie......................................... 63
WSPOMNIENIA / MEMORIES
ANDRZEJ GRZYBOWSKI
Albrecht Scholz (1940–2013) — wspomnienie pośmiertne
Albrecht Scholz (1940–2013) — Obituary .................................................................................................................................. 64
KOMUNIKATY / ANNOUNCEMENTS
Zaproszenie na konferencję naukową pt. Czystość i brud. Higiena w średniowieczu .......................................................... 67