literatura dawna - oświecenie - Instytut Filologii Polskiej i Lingwistyki

Sylabus przedmiotu / modułu kształcenia w roku 2015/2016
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia:
Nazwa w języku angielskim:
Język wykładowy:
Historia literatury polskiej: literatura dawna oświecenie
History of polish litrature: old literature - Aufklärung
polski
Filologia polska, przedmioty
podstawowe i kierunkowe
Instytut Filologii Polskiej i Lingwistyki Stosowanej UPH, Zakład
Jednostka realizująca:
Polskiej Literatury Dawnej, Tradycji Kulturowej i Edytorstwa
Kierunek studiów, dla którego przedmiot jest oferowany:
Rodzaj przedmiotu/modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny): obowiązkowy
Poziom modułu kształcenia (np. pierwszego lub drugiego stopnia):
Rok studiów:
Semestr:
pierwszy
pierwszy
Liczba punktów ECTS:
4
Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu:
Efekty kształcenia
Symbol
efektu
W_02
W_03
prof. UPH dr hab. Antoni Czyż
W prowadzenie i aplikacja pojęć z historii literatury oraz
przedstawienie empatyczne ważnej epoki literatury
polskiej.
Założenia i cele przedmiotu:
W_01
pierwszego stopnia
WIEDZA
Terminologia z zakresu nauki o literaturze oraz poetyki opisowej i historycznej.
Koncepcje literackości, w tym Stefanii Skwarczyńskiej. Pojęcia: literatura
piękna, literatura stosowana.
Najważniejsi twórcy polskiej literatury dawnej trzech epok: średniowiecza,
renesansu i baroku. Arcydzieła oraz ważne historycznie utwory tych okresów.
Swoistość epok: ich style oraz prądy.
Konteksty interdyscyplinarne epok literackich: historia idei, dzieje estetyki.
Symbol efektu
kierunkowego
K_W01, K_W03,
K_W11
K_W11,
k_W12,
K_W12, K_W16
UMIEJĘTNOŚCI
U_01
U_02
U_03
Sprawność w zakresie analizy oraz interpretacji tekstu literackiego z zakresu
epok dawnych - baroku i oświecenia.
Rozumienie literatury i kultury dawnej w kontekstach ideowych i estetycznych.
Rozpoznanie żywotnej tradycji epok dawnych oraz nawiązań do nich w kulturze
polskiej.
K_U03
K_U08, K_U13
K_U11, KU_013
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_01
Student i absolwent dzięki temu wykładowi ma kompetencje oraz sprawności
analityczne w odniesieniu do 3 epok dawnych kultury polskiej i europejskiego
Zachodu. Jest hermeneutycznie wrażliwym młodym Polakiem, Europejczykiem, inteligentem.
Forma i typy zajęć:
K_K02, K_K03,
K_K10
wykłady (15 godz.), ćwiczenia (15 godz.)
Wymagania wstępne i dodatkowe:
Podstawowa znajomość najważniejszych kierunków i prądów poszczególnych epok na przestrzeni dziejów kultury, sztuki oraz literatury rodzimej i światowej
Treści modułu kształcenia:
SPOTKANIE WSTĘPNE w ramach WYKŁADU:
Dzieło literackie jako „sensowny twór słowny”. Uniwersalna koncepcja literatury Stefanii Skwarczyńskiej. Pojęcie „literatury stosowanej”. Metodologiczne podłoże wykładu. Badania interdyscyplinarne z
zakresu: historii literatury, historii idei, innych dyscyplin. O tak zwanej „prawdzie” w literaturze. Arystoteles - Ingarden. Egzystencjalna moc literatury. Tekst a bycie. Heidegger - Skwarczyńska (o tym Antoni
Czyż w księdze dedykowanej prof. Janinie Gardzińskiej). O kulturze polskiej: w Europie i pośród Zachodu. Miałkość czy wielkość kultury polskiej? Co to żywe dziedzictwo?
TEMATY DALSZYCH WYKŁADÓW. Jeden temat to jeden wykład:
Temat 1. Przesłanki oświecenia. Fundament w średniowieczu: Św. Tomasz z Akwinu i ontologia
realnego bytu. Metafizyka klasyczna a całość bytu. Racjonalizm tomistyczny. Podłoże w renesansie:
Montaigne i ponowiony sceptycyzm. „Anty-metafizyka” - Apologia Rajmunda Sebond w Próbach. Świadomość „nagości” poznania - w stronę myśli egzystencjalnej. Reforma luterańska: racjonalizm Melanchtona. Jego Auklärung jak augustyńska illuminatio. Św. Ignacy Loyola: wyobraźnia jako poznanie
metafizyczne. Korzenie w epoce baroku: Descartes i samotne cogito. Myśl egzystencjalna: narodziny
filozofii podmiotu. Ja i bycie. Racjonalizm kartezjański. Barokowe pogłosy Kartezjusza: „pobożny” Pascal - „bezbożny” libertynizm. Empiryzm: Newton - Locke. Etienne Gilson o humanizmie Tomasza z
Akwinu oraz o myśli kartezjańskiej.
Temat 2. Myślenie epoki. Formacje kultury oświecenia. Oświecenie włoskie: Vico i Nauka nowa.
Paul Hazard o znaczeniu Vica. Historyzm antropologiczny. Epoka wiary, czas poetów, okres rozumu
dyskursywnego jako sinusoida unaoczniająca zmienność poznania. Jak w duchowości ignacjańskiej:
wyobraźnia jako poznanie, także poezja jako poznanie. Romantyczna recepcja Vica. Bolesław Leśmian w
kręgu Vica: poeta jako „człowiek pierwotny” (Michał Głowiński o tym). Francuskie oświecenie. Racjonalizm laicki, złudna idea „postępu”. Libertynizm: myśl w buduarze. „Jasny” Voltaire? Diderot: od optymizmu Encyklopedii po esej List o ślepcach dla użytku tych, którzy widzą. Ateista La Mettrie. Montesquieu i prawo natury. „Czuły” Rousseau: przeciw kulturze. Czy analogia to Freud (i rozprawa Kultura jako
źródło cierpień)? „Nieczuły” Sade: pornografia jak mistyczna „noc ciemna”. Czytelnicy Sade’a: Pierre
Klossowski, Georges Bataille. Film Pasolniego Salo czyli 120 dni Sodomy jako interpretacja Sade’a. Nieoczywistość rewolucji francuskiej. Prawa człowieka a terror gilotyny. Deklaracja tych praw a humanizm
chrześcijański. Francuska nagana wobec rewolucji: Georges Bernanos i Dialogi karmelitanek. Maria Skłodowska-Curie i jej sceptycyzm wobec francuskiej rewolucji. Niemieckie oświecenie chrześcijańskie. Tradycja Melanchtona. Kant: samoświadomość a Auklärung - metafizyka a filozofia krytyczna - moc wyobraźni. Filozofia krytyczna. Schleiermacher i rozwój hermeneutyki. Angielski antykartezjanizm: Hume. Masoneria epoki.
Temat 3. a. Pogłosy oświecenia: Goethe i Bildung. Ponawiany antyk i jego refleksja o człowieku
i kulturze: grecka paideia - rzymska humanitas - Goetheańska koncepcja Bildung. „Formowanie” osoby
ku duchowej pełni. Ocalająca moc kultury. Johann Wolfgang Goethe w oczach Carla Gusttava Junga:
wizjoner od rozumu po archetyp. Tragedia Faust a antropologia oświecenia i romantyzmu. Wiek XX i
Bildung: Thomas Mann i Czarodziejska góra. Werner Jaeger i jego synteza Paideia. Lidia Winniczuk o
humanitatis Horacego. Maria Janion o Bildung: tom Odyseja wychowania. Lekcja całości: studium mocy
i rozwoju osoby. Czy Bildung to najcenniejsze dla potomnych ogniwo spuścizny oświecenia?
b. Długie trwanie baroku w oświeceniu polskim. Moc i niemoc sarmatyzmu. Swojskość a europejskość: od mesjanizmu do Molière’a. Łagodne przesilenie: Biblioteka Załuskich jako spełnienie „biblioteki narodowej”. Salon i teatr: nie tylko Barbara Sanguszkowa.. Franciszek Bohomolec barokowy i „nowy” - fenomenalny. Kurdesz, komedie. Kobiecy trop barokowy: Gender: w XVIII wieku. Poetycki wielogłos kulturowego pogranicza. Antonina Niemiryczowa. Teatr Franciszki Urszuli Radziwiłłowej.
Twórcza prowincja. Rdzenna tradycja baroku: paulin Karol Juniewicz, jezuita Józef Baka i wizjonerska groteska.
Temat 4. Dwie poetki pogranicza: Drużbacka - Benisławska. Kulturowe pogranicza: długie
trwanie baroku a niespieszny rozwój oświecenia. Barokowość prowincji (Jerzy Snopek). Poetycka varietas
Elżbiety Drużbackiej. Poemat opisowy o porach roku: od teodycei po kontemplację natury. Wyobraźnia:
erotyzm - baśniowość - pobożność. Poezja i muzyka stulecia a blask pór roku: Antonio Vivaldi, Joseph
Haydn i.... nasza Drużbacka. Quasi-sentymentalna Pochwała lasów. Rokokowa elegancja: Na pysznego
Narcyssa. Żywioł obserwacji: Drużbacka satyryczna. Ton mistyczny Konstancji Benisławskiej. Pieśni
sobie śpiewane: od poezji traktatowej po mistykę oblubieńczą. Intelektualizm Benisławskiej. Jej wirtuozeria
stylu, muzyczność.
Temat 5. Kultura duchowa, estetyczna i obyczajowa polskiego oświecenia. Ośrodki.
Warszawa w epoce: topografia Canaletta, stolica okiem Jana Czyża, Łazienki Królewskie, kawiarnie,
domy uciech, biskup ordynariusz. Legenda mecenatu Stanisława Augusta Poniatowskiego: mit obiadów
czwartkowych. Przecenianie roli króla (Jerzy Łojek). Czasopisma i drukarnie. „Monitor”: sarmatyzm polskość - Europa. Nowe kształcenie Polaków: Komisja Edukacji Narodowej. Sejm czteroletni: spory teksty - Konstytucja. Wojciech Bogusławski i Teatr Narodowy. Krakowiaki i górale: Bogusławski wobec
folkloru. Bogactwo kultury teatralnej epoki. Tekst jako ślad i przejaw życia: triumf literatury stosowanej w oświeceniu. Książki, broszury, druki ulotne, kopiowane rękopisy.... Hugo Kołłątaj i Stanisław Staszic jako humaniści. Ich poglądy i pisma. Swietność prozy dyskursywnej. Wkład Staszica do kultury naukowej. Puławy i księżna Izabela Czartoryska. Siedlce i księżna Aleksandra Ogińska. Sztuka ogrodów.
Teatr dworski księżnej Ogińskiej. Klęska rozbiorów i jej interpretacje w nauce. Michał Bobrzyński i krakowska „szkoła historyczna”: wieczna wina sarmackich Polaków.... Pedagogika wstydu dziś w Polsce
jako pogłos „szkoły krakowskiej”. Władysław Konopczyński i trzeźwy ogląd epoki: Polak w transformacji
a..... sąsiedzi w śmiertelnym ataku. Wewnętrzne czy zewnętrzne uwarunkowania klęski I Rzeczypospolitej?
Temat 6. Klasycyzm jako prąd oświeceniowy. Wobec klasycyzmu renesansu i klasycyzmu
epoki baroku. Piękno a myśl: forma a ład. Adam Naruszewicz. Styl, tematy, bogactwo wyobraźni. Naruszewicz a twórczo ponawiany barok. Mistrzowskie ody. Naruszewicz satyryk. Podlaskie konteksty poety:
grób w kolegiacie w Janowie Podlaskim. „XBW” - Ignacy Krasicki jako klasyk, pisarz, smakosz, pasterz.
Bajki filozoficzne Krasickiego: lekceważone arcydzieło poezji filozoficznej? Odmiany gatunku, precyzja
stylu, eseistyczny tok namysłu. Konceptyzm bajek: barokowy i klasycystyczny. Czesław Zgorzelski o finezji stylu poety. Krasicki satyryk. XBW jako troskliwy biskup diecezji. Stanisław Trembecki libertyński.
Pornografia oświecona: Epitalamoim Hipolitowi i Belinie. Trembecki kunsztowny. Rokokowa finezja: Kąpiel. Świetność opisu: Sofijówka. Poemat o maszynerii bytu. Ryszarda Przybylskiego pochwała poety.
„Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”: spełniony periodyk literacki.
Temat 7. a. Wiersze liryczne Krasickiego. Tom niewydany: Wiersze różne. Od perswazji do ekspresji. Ja liryczne klasycysty. Pytania o styl. Wiersz a proza: varietas dykcji. Pejzaż malowany. Czułe refleksje. Ironia: myśl jako przestrzeń wolności. Groteska: Krasicki czyta Bakę. Niespełnione arcydzieło?
b. Proza XBW. Powieść jako oświeceniowe wyzwanie pisarskie: mimesis - realizm - żywioł. Antyczna i
nowsza obca tradycja. Polska przeszłość: Lubomirski i Rozmowy. Próba narracji fabularnej: powieść o
szlachcicu Doświadczyńskim. Próba fabuły dyskursywnej: Pan podstoli. Spełnienie prozy dyskursywnej:
Rozmowy zmarłych. Krasicki jako eseista: Uwagi. Genologia. Koncepcja kultury ocalającej.
Temat 8. Sentymentalizm jako spełnienie liryki (I). Jean-Jacques Rousseau i sentiment. Dawne
i nowe penetracje wnętrza: confessio - intymne unaocznienia - symbolika „serca”. Barokowe studium ja.
Introspekcja XVIII-wieczna. Sentymentalne kumulacje wrażliwości: w kręgu Puław i Siedlec. Franciszek
Karpiński i asymilacja baroku. Gatunki, obrazy, natura. Idylliczna tonacja: Laura i Filon. Fenomen „dewocji metafizycznej” - tom Pieśni nabożne. Ich ton meliczny Kolędy Karpińskiego: olśniewające echo
konceptyzmu barokowego. Twórcze asymilacje folkloru. Patron romantyków Adama Mickiewicza egzegeza Karpińskiego. Karpiński w lekturze Wacława Berenta: Opowieści biograficzne (Nurt).
Temat 9. Sentymentalizm jako spełnienie liryki (II). Franciszek Dionizy Kniaźnin: legenda
biograficzna. Ponawianie sarmatyzmu. Obłęd jako iluminacja. Dwaj oświeceniu „poeci-wariaci”: Kniaźnin
a Hölderlin. Rozprawa Martina Heideggera Hölderlin i istota poezji .Czy Kniaźnin to poeta metafizyczny?
Styl Kniaźnina. Nowy języki ekspresji. Wrażliwe ja - czuła natura. Kniaźnin barokowy - erotyki. Ostatni
triumf konceptyzmu. Kniaźnin „romantyczny”: studium miłości. Kniaźnin w empatycznej lekturze Jana
Lechonia - wiersz Poeta i żołnierz. Czy sentymentalizm to szczyt poezji polskiego oświecenia? Pilny
czytelnik: Wacław Borowy i tom O poezji polskiej w wieku XVIII.
Temat 10. Rokoko - najdziwniejszy prąd epoki. Koncepcje rokoka: Zdzisław Libera - Teresa
Kostkiewiczowa - Edmund Rabowicz. Duch sprzeciwu - od buduaru do buntu. Estetyka swobody twórczej: przekorna varietas. Tomasz Kajetan Węgierski: biografia legendowa. Organy - poemat heroikomiczny. Wiersze jak brulion. Nowy model dykcji lirycznej. Fenomenalny Ostatni wtorek: strategia świadka-moralisty. Napis na ścianie La Grande-Chartreuse i pragnienie Boga w kulturze oświecenia. Jego francuska proza diarystyczna. Pisarstwo egzystencjalne: żywioł życia - ja - Bóg. Autokreacje Węgierskiego.
Poeci żywiołu życia: niedoceniany obserwator i... pornograf Jan Czyż - radykalny Jakub Jasiński.
Temat 11. Późne oświecenie - czy tylko „salon warszawski”? Termin-obelga: „pseudoklasycyzm”. Złośliwy Litwin: Mickiewicza Dziadów część III. Warszawa w kulturze literackiej na progu XIX
wieku. Literaci w pudrowanych perukach. Alojzy Feliński i Barbara Radziwiłłówna. Dykcja sylabizmu -
esencja wysokiej doskonałości. Tragedia namiętności. Sukces teatralny i legenda Barbary: Malarskie ponowienia: Jan Matejko - Józef Simmler. Kajetan Koźmian i Ziemiaństwo: kres symboliczny klasycyzmu
w 1839 roku. Jego ody napoleońskie. Dwa eposy: Koźmian - Mickiewicz. Dwukrotna iluminacja ładu istnienia: Ziemiaństwo - Pan Tadeusz. Czy to ład metafizyczny (jak Czesław Miłosz czyta Mickiewicza)?
Temat 12. a. Kres epoki - „preromantyzm”? Juliusz Kleiner i kariera terminu. Jan Paweł Woronicz: posarmacki mesjanizm pokonanych. Świątynia Sybilli. Maria Wirtemberska: powieść psychologiczna Malwina. Nowatorskie studium emocji. Prawdziwe narodziny nowoczesnej powieści polskiej. Anna Mostowska i jej „gotyckie” powieści: Strach w Zameczku, Zamek Koniecpolskich i inne utwory.
b. Kres epoki - literatura stosowana. Oralność a grafemizm Nowe bogactwo tekstów okazjonalnych ustnych i pisanych. Dwór Aleksandry Ogińskiej w zapisie z XIX wieku. Jakub Frank i frankiści.
Żydowski anarchista? Antoni Kossakowski, zwany Moliwdą. Wykłady Franka: Księga słów Pańskich jako
oświeceniowa proza profetyczna. Dykcja i doktryna: ja - proroctwo - Bóg. Adam Mickiewicz wobec frankizmu. Andrzej Żuławski i portret epoki: tom Moliwda. Jan Doktór i współczesne badania nad osobą Jakuba Franka. Olga Tokarczuk i powieść Księgi Jakubowe - o Jakubie Franku.
Temat 13. Jan Potocki - Europejczyk na dziś. Hrabia, pisarz, erudyta - legenda biograficzna.
Samobójstwo: srebrna kulka z cukiernicy. Język francuski - język Europy. Proza etnologiczna: Podróże. Kaukaskie pejzaże kulturowe. Powieść życia: Rękopis znaleziony w Saragossie. Narracja szkatułkowa
- realizm - tok eseistyczny. Traktat o tajemnicy istnienia. Oświeceniowa summa wiedzy. Pytania o kształt
tekstu: francuska edycja krytyczna (François Rosset, Dominique Triaire). Nowy przekład polski: Anna
Wasilewska. Kongenialna adaptacja: film, który reżyserował Wojciech Has (1965, czarno-biały, z muzyką
Krzysztofa Pendereckiego). Teatr dworski w Łańcucie i szaleńczo zabawne Parady. Komizm: commedia
dell’arte - groteska.
Temat 14. Testament dla potomnych - hymn narodowy Polaków. Józef Wybicki: działalność i twórczość. Pieśń legionów w recepcji potomnych. Hymn narodowy Polaków. Ethos buntu. Duchowa
wspólnota Polaków. Oświeceniowa a romantyczna koncepcja narodu.
TEMATY ĆWICZEŃ: Spotkania analityczne dotyczące tekstów źródłowych obowiązkowych
© Copyright by Antoni Czyż - autorskie ujęcie badawcze, Warszawa, 31 I 2016
Literatura podstawowa:
TEKSTY ŹRÓDŁOWE OBOWIĄZKOWE DO EGZAMINU:
Długie trwanie baroku w oświeceniu:
1. Karol Juniewicz: Refleksyje duchowne. Oprac. Maciej Pieczyński. Warszawa 2009 (wybór).
2. Józef Baka: Uwagi. Oprac. Antoni Czyż, Aleksander Nawarecki. Lublin 2000 (wybór z obu części Uwag, w
tym: Tekst o miłości Bożej, Starym uwaga, Młodym uwaga, Uwaga damom).
3. Franciszek Bohomolec: Kurdesz. W antologii: Poezja polskiego oświecenia. Oprac. Jan Kott. Warszawa 1954
(lub w antologii: Zdzisław Libera: Poezja polska XVIII wieku. Warszawa 1976).
4. Elżbieta Drużbacka: Wiersze wybrane. Oprac. Krystyna Stasiewicz. Warszawa 2003 (Opisanie czterech części
roku w wyborze; Pochwała lasów; Na pysznego Narcysa) (lub wydanie popularne: Wybór poezji. Oprac. Jakub
Niedźwiedź. Kraków 2002).
5. Antonina Niemiryczowa: [wiersze]. W antologii: Zdzisław Libera: Poezja polska XVIII wieku. Warszawa 1976.
(wybór).
6. Konstancja Benisławska: Pieśni sobie śpiewane. Wyd. Tomasz Chachulski. Warszawa 2002 (lub inne wyd.)
(wiersze z części III) (lub wydanie popularne: Kraków 2003).
Utwory epoki oświecenia - literatura stosowana:
7. Stanisław Staszic: Pisma filozoficzne i społeczne. Oprac. Bogdan Suchodlski. Warszawa 1954, tomy I-II (z tomu
I Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego; lub w antologii: Abyśmy o ojczyźnie naszej radzili. Antologia publicystyki doby stanisławowskiej. Oprac. Zbigniew Goliński. Warszawa 1984; także osobne edycje późniejsze tych
pism - choćby skromny fragment).
8. Hugo Kołłataj: Wybór pism naukowych. Oprac. Kazimierz Opałek. Warszawa 1953 (Do Stanisława Małachowskiego anonima listów kilka [lub teksty Kołłataja w antologii: Abyśmy o ojczyźnie naszej radzili. Antologia publicystyki doby stanisławowskiej. Oprac. Zbigniew Goliński. Warszawa 1984; fragment).
9. Jakub Frank: Księga słów Pańskich. Oprac. Jan Doktór. Warszawa 1997, tomy I-II (fragment - jeżeli edycja
będzie dostępna w Siedlcach).
Utwory epoki oświecenia - klasycyzm:
10. Adam Naruszewicz: Poezje zebrane. Tom I. Wyd. Barbara Wolska. Warszawa 2005. Lub wydanie: Liryki
wybrane. Oprac. Juliusz W. Gomulicki. Warszawa 1964 (Do strumienia; Hymn do słońca; Filiżanka; Balon).
11. Adam Naruszewicz: Satyry. Oprac. Stanisław Grzeszczuk. Wrocław 1962, BN I-179 (Reduty, Chudy literat).
12. Ignacy Krasicki: Wybór liryków. Oprac. Sante Graciotti. Wrocław 1985, BN I-252 (Święta miłości kochanej
ojczyzny; Osobność; Myśl słodka, gdy spokojna; Do Boga; Pieśń na dzień 3 maja; Pieśni Osjana - albo choćby
dwa utwory).
13. Ignacy Krasicki: Bajki. Oprac. Zbigniew Goliński. Wrocław 1975, BN I-220 (Wstęp do bajek; Rybka mała i
szczupak; Wilk i owce; Wół minister; Jagnię i wilcy; Woły krnąbrne; Przyjaciele; Malarze).
14. Ignacy Krasicki: Satyry i listy. oprac. Józef Pokrzywniak. Wyd. 2. Wrocław 1988, BN I-169 (Do króla; Żona
modna).
15. Ignacy Krasicki: Rozmowy zmarłych. Oprac. Zdzisław Libera. Warszawa 1987 i wyd. nast. (wybór).
16. Stanisław Trembecki: Wiersze wybrane. Oprac. Juliusz W. Gomulicki. Warszawa 1965 (Oda nie do druku;
Powązki; bajki; Kąpiel; Sofiówka).
17. Stanisław Trembecki: Sofijówka. Wyd. Jerzy Snopek. Warszawa 2000 (wybór) (lub w edycji popularnej: Wybór poezji. Sofijówka. Oprac, Paweł Bukowiec. Kraków 2002).
18. Wojciech Bogusławski: Cud albo krakowiaki i górale. Oprac. Mieczysław Klimowicz. Wrocław 2005, BN I162 (choćby fragment).
19. Józef Wybicki: Poezje wybrane. Oprac. Andrzej Guzek. Warszawa 1982 (wybór).
20. Alojzy Feliński: Barbara Radziwiłłówna. W antologii: Polska tragedia neoklasycystyczna. Oprac. Dobrochna
Ratajczak. Wrocław 1988, BN I-260.
21. Jan Paweł Woronicz: Pisma wybrane. Oprac. Małgorzata Nesteruk, Zofia Rejman. Wrocław 2002, BN I-299
(lub edycja: Warszawa 1993) (Świątynia Sybilli - fragment).
22. Kajetan Koźmian: Ziemiaństwo. Oprac. Piotr Żbikowski. Kraków 2000 (Pieśń I - choćby jeden drobny fragment).
Utwory epoki oświecenia - sentymentalizm i „preromantyzm”:
23. Franciszek Karpiński: Poezje wybrane. Oprac. Tomasz Chachulski. Wrocław 1997, BN I-89 (Do Justyny, tęskność na wiosnę; Laura i Filon; Mazurek; Tęskność do kraju; Powrót z Warszawy na wieś; Pieśń poranna; Pieśń o
Narodzeniu Pańskim; Pieśń wieczorna) (lub edycja: Wiersze zebrane. Część I. Wyd. Tomasz Chachulski. Warszawa 2005).
24. Franciszek Dionizy Kniaźnin: Wiersze wybrane. Oprac. Andrzej Guzek. Warszawa 1981 (Rozum i serce; Do
Puław; Pieśń wiejska; Dwie gałązki; Do Franciszka Karpińskiego; Do Józefa Szymanowskiego; Do wąsów; Erotykon; Psalm 142; Do Boga).
25. Maria Wirtemberska: Malwina czyli domyślność serca. Oprac. Witold Billip. Warszawa 1978 (całość powieści)..
26. Anna Mostowska: Strach w Zameczku lub Zamek Koniecpolskich, W: Powieści, listy. Oprac. Monika Urbańska. Łódź 2014 - jedna powieść do wyboru, ale wobec trudnej dostępności edycji wydanej przez Uniwersytet
Łódzki ta lektura jest, wyjątkowo, nieobowiązkowa.
Utwory epoki oświecenia - rokoko:
27. Tomasz Kajetan Węgierski: Wiersze wybrane. Oprac. Juliusz W. Gomulicki. Warszawa 1974 (Co kto lubi;
Myśl moja do Stanisława Bielińskiego; Portrety pięciu Elżbiet; Moja ekskuza; Ostatni wtorek; Napis na domku;
Napis na ścianie La Grande Chartreuse; Organy).
28. Jan Czyż: Doniesienie przyjacielowi. W antologii: Poezja polskiego oświecenia. Oprac. Jan Kott. Warszawa
1954 (lub w antologii: Świat poprawiać – zuchwałe rzemiosło. Antologia poezji polskiego oświecenia. Oprac.
Zbigniew Goliński i Teresa Kostkiewiczowa. Warszawa 1981).
29. Jakub Jasiński: wiersze. W antologii: Świat poprawiać – zuchwałe rzemiosło. Antologia poezji polskiego
oświecenia. Oprac. Zbigniew Goliński i Teresa Kostkiewiczowa. Warszawa 1981.
30. Jan Potocki: Rękopis znaleziony w Saragossie. Tłum. Anna Wasilewska. Kraków 2015 - nowy przekład arcydzieła. Tylko z konieczności można sięgać po przekład dawny: Tłum. Edmund Chojecki. Warszawa 1976, t. I-II
(wybór).
Literatura dodatkowa:
Wobec mnogości lektur w toku jednego semestru - z dodatkowej literatury źródłowej oraz opracowań monograficznych dla studenta REZYGNUJĘ.
Podręczniki.
1. Mieczysław Klimowicz: Oświecenie.
2. Teresa Kostkiewiczowa: Klasycyzm, sentymentalizm, rokoko.
3. Ryszard Przybylski: Klasycyzm, czyli prawdziwy koniec Królestwa Polskiego.
4. Jerzy Snopek: Oświecenie. Szkic do portretu epoki.
-----5. Słownik literatury polskiego oświecenia. Red.: Teresa Kostkiewiczowa.
6. Marcin Cieński: Oświecenie
Planowane formy/działania/metody dydaktyczne:
Wykład werbalny wspomagany technikami multimedialnymi. Ćwiczenia o charakterze wspólnej ze studentem
pracy analitycznej. Wysyłane studentom pocztą elektroniczną materiały pomocnicze.
Sposoby weryfikacji efektów kształcenia osiąganych przez studenta:
Kolokwium pisemne. Konsultacje i kolokwia ustne. Wykład i cały przedmiot zakończony egzaminem ustnym w
sesji zimowej. W ramach komplementarnych ćwiczeń z tych epok HLP - jedna pisemna praca analityczna.
Forma i warunki zaliczenia:
Warunek uzyskania zaliczenia przedmiotu (wykładu): obecność na wykładach, zaliczone w całości kolokwium oraz
zdany egzamin ustny.
Poprawa kolokwium w trakcie konsultacji.
Bilans punktów ECTS:
Aktywność
Obciążenie studenta
Udział w wykładach
30 godz.
Samodzielne przygotowanie się do wykładów
25 godz.
Udział w konsultacjach godz. z przedmiotu
10 godz.
Samodzielne przygotowanie się do kolokwiów i egzaminu
35 godz.
Sumaryczne obciążenie pracą studenta
Punkty ECTS za przedmiot
100 godzin
4 ECTS
© Copyright by Antoni Czyż - autorskie ujęcie badawcze, Warszawa, 31 I 2016