Kobieta i alkohol

Kobiety pijące
W Polsce kobiety piją coraz więcej. Stale rosnące statystyki pokazują to bardzo
wyraźnie. Im bardziej wykształcone tym częściej sięgają po alkohol. Zaczynają
pić coraz młodsze dziewczęta. Piją w sposób ryzykowny. Szacunkowo ocenia
się, że w sposób niebezpieczny upija się w Polsce 1,5 mln kobiet. Blisko 80%
kobiet spożywa alkohol. Brakuje dokładnych badań dotyczących liczby
uzależnionych, wiadomo tylko, że ich liczba rośnie. Przekrój społeczny i
wiekowy uzależnionych leczonych kobiet jest pełen. Zdecydowana większość
kobiet, które podejmują leczenie jest po pięćdziesiątce. Według danych PARPA
kobiety pijące obecnie najwięcej alkoholu są w wieku od 18 do 29 lat. Nie zdają
sobie sprawy że stają się powoli ofiarami nałogu. Są to mieszkanki dużych miast
pozostające w stanie wolnym, uczące się i studiujące oraz bezrobotne.
Alkoholizm wśród kobiet rośnie ,coraz więcej ich zgłasza się na terapię.
W jaki sposób piją.
W ostatnich latach kobiety piją coraz bardziej w męskim stylu. Dawniej zwykle
później niż mężczyźni rozpoczynały picie alkoholu. Obecnie dane wskazują, że
nie ma różnic między płciami w tej kwestii. Na ten stan wpływają zmiany
kulturowe, często niewłaściwie pojmowane równouprawnienie. Kobiety piją
wino, piwo i mocne trunki w taki sposób jak to robią mężczyźni. Spotykają się
np. w klubie z koleżankami przy alkoholu, upijają się na wspólnych imprezach.
Szczególnie singielki spotykają się we własnym gronie, idą na piwo lub wino po
pracy lub na początku weekendu, nierzadko dużo wtedy piją .Chcą w ten sposób
odreagować stres , napięcie po całym tygodniu pracy. Dawniej kobiety piły
raczej w samotności.
Na ogół sposób w jaki pije współczesna kobieta nadużywająca alkoholu i
uzależniona jest zbliżony do sposobu picia męża, rodzeństwa lub przyjaciół.
Przyczyny nadużywania i uzależnienia.
Czynniki zwiększające ryzyko nadużywania i uzależnienia kobiet to przede
wszystkim uwarunkowania genetyczne, wczesne rozpoczęcie picia i przeżycia
traumatyczne.
Są dwie grupy największego ryzyka: Kobiety bardzo młode i kobiety w pełni
dojrzałe (50-60 lat). Ogólnokrajowe sondaże wykazały, że u 40% osób, które
zaczęły pić alkohol przed ukończeniem 15 lat w późniejszym etapie życia
stwierdzono uzależnienie. Zdarza się że kobiety dojrzałe zapijają swój ból
psychiczny po stracie np. śmierci męża, ( tzw. wdowie uzależnienie). Kobiety ,
które przeżyły traumę, uległy jakiemuś wypadkowi, bądź były świadkiem
podobnej tragedii często sięgają po alkohol i łatwo uzależniają się. Dość liczną
grupę stanowią kobiety ,które nie radzą sobie z odejściem z domu dzieci,
przeżywają tzw.,, zespół opuszczonego gniazda”, odczuwają pustkę w swoim
życiu i nie potrafią jej zapełnić . Pomagają sobie alkoholem, szukają w nim
ukojenia .
Z badań wynika, że kobiety, które były molestowane seksualnie w dzieciństwie,
doznawały przemocy fizycznej i psychicznej szczególnie ze strony ojca, częściej
mają problemy z alkoholem niż inne. Kobiety leczące się z uzależnienia częściej
doznają przemocy ze strony partnera. Nie można jednak jednoznacznie
stwierdzić, co jest przyczyną a co skutkiem .
Część kobiet sięga po alkohol w związku z problemami seksualnymi. Środek ten
chwilowo jak gdyby pomaga im je rozwiązać, ale w rezultacie przy dłuższym
używaniu jeszcze bardziej je nasila.
Istnieją również kobiety które uzależniają się ,bo regularnie piją z partnerami
Skłania ich do tego myślenie, że wtedy on wypije mniej nie wyjdzie gdzieś do
kolegów. Niestety to jest bardzo złudne .
Kobiety częściej niż mężczyźni sięgają po alkohol z powodów emocjonalnych.
Zmiany nastroju związane z napięciem przedmiesiączkowym powodują, że
szukają w tym czasie pomocy w alkoholu. Wyrównują sobie w ten sposób
nastrój. Zdarza się, że czują się bardzo samotne, że mają rodzinę, na pozór
wszystko w ich życiu jest poukładane. Mogą być sfrustrowane gdy nie mają
zaspokojonych ważnych dla siebie potrzeb takich jak: samorealizacja,
kontakty z ludźmi, dostateczna ilość uwagi innych członków rodziny.
Przeżywają wtedy nieustannie zmęczenie , rozdrażnienie, bezsenność. Alkohol
traktują jako lek na złe samopoczucie. W ogóle kobiety częściej niż mężczyźni
przeżywają stany lękowe, depresyjne, poczucie winy. Przy pomocy alkoholu
redukują nieprzyjemne dla siebie stany emocjonalne co prowadzi do
uzależnienia. Alkoholizm dotyka osoby znerwicowane mające trudności w
nawiązywaniu kontaktów z innymi ludźmi oraz doświadczające losowych
niepowodzeń.
Według badań amerykańskich istnieje większe prawdopodobieństwo
intensywnego picia u kobiet ,które nigdy nie wyszły za mąż, rozstały się z
mężem, owdowiały lub żyją z partnerem w nieformalnym związku. Częściej też
doświadczają poważnych problemów z alkoholem.
Gdy jest problem
Uzależnienie rozwija się stopniowo. To proces charakteryzujący się
występowaniem kolejnych faz. Te mogą różnić się długością i intensywnością
zależnie od osoby pijącej i od okoliczności, w których ona żyje. Etapy
przechodzą jeden w drugi dość płynnie jakby niezauważalnie . ,,Schodzi się
coraz niżej”. Pojawiają się w tym czasie różne sygnały, szczególnie w
wyglądzie zewnętrznym i w zachowaniu osoby nadużywającej alkoholu, ale
wydaje się, że to jeszcze nie jest ten groźny stan. Niebezpieczeństwo pojawia
się wtedy, gdy kobieta przestaje mieć kontrolę nad swoim piciem, nie wie ile
wypija w ciągu dnia. Ważne jest również to, jak często pije alkohol. Jeśli wypija
pół butelki wina prawie codziennie to się uzależni. Jeśli będzie jej brakować
alkoholu, zacznie się koncentrować na szukaniu okazji do wypicia, a później
zacierać ślady po piciu. Mimo szkód jakie powstały w związku z takim trybem
życia będzie pić alkohol w dalszym ciągu, a nawet więcej. To jest już poważny
problem. Kobieta tego nie widzi bo ma zaburzony jasny zdrowy osąd sytuacji,
pojawiły się bowiem mechanizmy uzależnienia takie jak system iluzji i
zaprzeczeń .To one powodują że myśli o sobie: ,, nie jestem alkoholiczką, nie
mam problemu”. I pije dalej. Zauważa, że nie może bez alkoholu funkcjonować.
Coraz więcej energii wkłada w to żeby był zawsze dla niej dostępny. Wstydzi
się swojego zachowania, ukrywa więc problem. Potrafi świetnie się maskować,
wypełniając przez jakiś czas całkiem nieźle swoje role życiowe. Może dbać o
rodzinę , dom, wypełniać swoje obowiązki. Dopiero gdy wszystko zrobi, izoluje
się i w ukryciu wypija odpowiednią ilość alkoholu, po czym zasypia. Taka
sytuacja może trwać nawet wiele lat, jeśli nikt z bliskich nie zareaguje. Rodzina
wcale nierzadko nie zwraca uwago mimo widocznych oznak. Również wstydzi
się tego. Czasem też jest wygodniej nic nie zmieniać.
Kobiety uzależnione boją się, że zostaną napiętnowane przez otoczenie. O
mężczyźnie mówi się: ,,ten biedny alkoholik”, a o kobiecie : ,,jeśli piła to teraz
ma za swoje’’. Kobietę trudniej jest zmotywować do leczenia, trudniej się leczy
bo na ogół nikt jej nie pomaga. Do skutecznej terapii potrzebna jest pomoc
bliskiej osoby. Jeśli leczy się mężczyzna, kobieta najczęściej jest przy nim, stara
się go wspierać. Gdy ona się leczy, zostaje nierzadko sama, bo mężczyzna od
niej odchodzi. Nie ma więc na kim się oprzeć.
Poczucie winy i wstyd utrudniają decyzje o podjęciu terapii. Kobiety boją się ,
że utracą dzieci gdy problem wyjdzie na jaw. Mają też trudności w zapewnieniu
opieki dzieciom na czas leczenia. Gdy już podejmą terapię czują się
niezrozumiane, bo w placówkach terapeutycznych jest przewaga mężczyzn .To
skutkuje trudnościami z utożsamianiem się z problemem alkoholizmu.
Konsekwencje picia
U kobiet, które piją codziennie średnio 3 lub więcej standardowych drinków po
około 10 gram alkoholu pojawiają się takie straty zdrowotne, jakie występują u
mężczyzn pijących trzykrotnie więcej. Skutki zdrowotne występują częściej i z
większym nasileniem u kobiet. Po spożyciu takiej samej ilości alkoholu jego
stężenie we krwi u kobiety jest o 40% większe niż u mężczyzny, a więc
następuje szybsza intoksykacja przy pomocy mniejszej ilości. Związane jest to
głównie z mniejszą ilością płynów w organizmie kobiety (alkohol rozpuszcza
się po prostu w mniejszej ilości płynu niż u tyle samo ważącego mężczyzny)
oraz funkcjonowaniem układu hormonalnego. Estrogeny powodują większe
wchłanianie alkoholu. Kobieta szybciej upija się w fazie przedmiesiączkowej
cyklu. A jeśli przyjmuje antykoncepcje hormonalną, to następuje spowolnienie
metabolizmu alkoholu, jednocześnie mniejsza ilość enzymów w żołądku
potrzebnych do tego metabolizmu powoduje, że więcej alkoholu dociera do
wątroby i niszczy ją. Kobiety pijące szkodliwie alkohol i uzależnione szybciej
doznają szkód zdrowotnych. Przede wszystkim są to choroby wątroby i
zaburzenia psychiczne takie jak stany lękowe, depresyjne, oraz poznawcze.
Mają częściej problemy seksualne oraz zagrożone są nowotworem piersi i
osteoporozą. Żyją co najmniej 15 lat krócej. Z powodu alkoholizmu umiera
czterokrotnie więcej kobiet niż mężczyzn. W aktualnych badaniach (Światowa
Organizacja Zdrowia) wykazano że picie jest jedną z istotnych przyczyn
wypadków takich jak : wypadki samochodowe, upadki, utonięcia, pożary i
poparzenia. Picie alkoholu zwiększa natężenie zachowań ryzykownych,
szczególnie seksualnych. Stwarza większe zagrożenie przemocą seksualną,
zakażeniami przenoszonymi drogą płciową oraz niepotrzebną ciążą. Każda ilość
alkoholu wypijana w ciąży działa toksycznie na rozwijający się płód. Alkohol
przyczynia się do poronień i przedwczesnych porodów.
Ponadto osoby nadużywające i uzależnione niezależnie od płci doświadczają
trudności materialnych, mają problemy z wypełnianiem właściwie ról
rodzinnych i zawodowych.
Jeśli niepokoi cię twoje picie, wstydzisz się go i postanawiasz je ograniczyć
zamierzasz wypić kieliszek wina, piwo i chcesz na tym zakończyć, a
wypijasz więcej, bo nie udaje ci się powstrzymać
Jeśli pijesz prawie codziennie, a chcesz przestać
Jeśli twoje picie spowodowało, że znalazłaś się w trudnej, żenującej sytuacji
zwróć się po pomoc do specjalisty.
psycholog specjalista terapii uzależnień
Opracowano korzystając m.in. z :
Eliza Książczak
Materiały PARPA
Alkohol i nauka nr 6 r. 2000