kleszcze

KLESZCZE
Wiosenne s!o"ce sprzyja w#drówkom, biwakowaniu, wypadom na „majówki”. Jest to czas kiedy najcz#$ciej i
najch#tniej obcuje si# z przyrod% – wyje&d&a na urlopy, d!ugie weekendy, na dzia!k# poza miastem.
O tej porze roku rozpoczyna si# równie& najwi#ksza aktywno$' kleszczy – najgro(niejszych paso&ytów zewn#trznych
cz!owieka.
Mo&na je spotka' na terenie ca!ej Polski.
Lubi% tereny le$ne, podmok!e, poro$ni#te wysok%
traw%, równie& miejskie parki i skwery. )rednio, co
5 zaka&ony jest kr#tkami z rodzaju Borrelia,
wywo!uj%cymi u cz!owieka borelioz#. Doros!e
kleszcze maj% d!ugo$' od 2,5 do 4 mm, larwy i
nimfy s% du&o mniejsze – na skórze wygl%daj% jak
ma!e kropeczki.
1
Jak ustrzec si! kleszczy:
-
Odpowiednio ubiera' si#. Ubranie
powinno chroni' ca!e cia!o. Najlepiej
za!o&y' spodnie i bluzk# z d!ugim
r#kawem, skarpety oraz nakrycie
g!owy.
-
Starannie obejrze' ca!e cia!o po
powrocie z lasu lub parku. Kleszcze,
zanim zakotwicz% si# w skórze,
poszukuj% odpowiedniego miejsca do
wk!ucia.
-
U dzieci najcz#$ciej (w oko!o 70%
przypadków) lokalizuj% si# na g!owie,
zazwyczaj na granicy w!osów i za
uszami. U doros!ych w miejscach,
gdzie skóra jest delikatna (np. pod
kolanami, w pachwinach, na brzuchu).
-
W przypadku zauwa&enia kleszcza
nale&y go jak najszybciej usun%' ze
skóry. Ryzyko zaka&enia ro$nie wraz z
czasem zakotwiczenia na ciele ofiary.
Kleszcza ze skóry nale&y wyci%gn%'
p#set% a miejsce uk!ucia starannie
zdezynfekowa'. Nie wolno go
wcze$niej
smarowa'
t!uszczem
poniewa& dusz%c si#, zwi#ksza
wydzielanie $liny, w której mog% by'
zarazki.
-
Stosowa'
$rodki
odstraszaj%ce
(spryskiwa' ubranie- nie smarowa'
skóry). Substancje aktywne zawarte w
tych preparatach powoduj%, &e
cz!owiek
jest
niewidoczny
dla
kleszczy.
Borelioza przebiega w 3 etapach:
I etap – trwa od 2 do 30 dni
U 60-80% zaka&onych osób, po kilku dniach od uk%szenia
przez kleszcza, pojawia si# niebolesny i niesw#dz%cy
rumie" w#druj%cy. Na pocz%tku tworzy grudk#, która w
miar# up!ywu czasu, rozszerza si# pier$cieniowo, w ko"cu
blednie po $rodku i znika.
Wyst%pienie rumienia jednoznacznie $wiadczy o zaka&eniu
ale u 20-40% osób zaka&onych ten objaw nie wyst#puje.
Chorob# mo&na wtedy wykry', oznaczaj%c przeciwcia!a w
7-14 dniu od uk%szenia.
Temu etapowi choroby mog% towarzyszy' !agodne objawy
grypopodobne.
II etap – trwa od 1 do 4 miesi#cy
Charakteryzuj% go pojawiaj%ce si# i znikaj%ce w ró&nych
miejscach zaczerwienienia oraz ostre zmiany zapalne
narz%dów m.in. stawów, serca, o$rodkowego i
obwodowego uk!adu nerwowego. Na tym etapie chorob#
mo&na wykry' badaj%c przeciwcia!a.
III etap – trwa od kilku miesi#cy do kilku lat.
W tej fazie choroby pojawia si# uogólnione zapalenie
stawów, zanikowe zmiany skórne, pó(ne zmiany
neurologiczne (zaburzenia czucia, mowy, pami#ci, stany
depresyjne).
Nierozpoznana, nieleczona borelioza zagra&a
licznymi niebezpiecznymi powik!aniami.
Uk!ucie kleszcza bywa niezauwa"alne. Po wk!uciu wtryskuje on do rany #lin$ zawieraj%c% #rodki przeciwbólowe,
dzi$ki którym ofiara najcz$#ciej nie czuje, "e zosta!a zaatakowana. Mo"na go zauwa"y& dok!adnie przegl%daj%c
skór$ po powrocie do domu. Je#li kleszcz by! zaka"ony bakteriami lub wirusami wywo!uj%cymi choroby, mo"e doj#&
do zaka"enia. Aby jednak móg! zakazi& "ywiciela musi by& odpowiednio d!ugo przyssany do skóry – posta& doros!a
ok. 2 dni, larwa lub nimfa kilka godzin.
WSSE Gda'sk