komentarz 21.10.2015 rempex

„Pijaczka” Zaka wylicytowana za 1,5 miliona złotych
W trzy dni po świetnej aukcji w Agrze, Rempex
przeprowadza swoją, równie udaną. Oprócz
historycznego wyniku Zaka, pada kolejna w tym
domu aukcyjnym wysoka cena za obraz Gierowskiego
z 1960 roku.
222. Aukcja Dzieł Sztuki i Antyków
21.10.2015 Rempex, Warszawa
Oferta 302 / Wylicytowano 52 (2 124 300 zł)
Dwie spektakularne transakcje były jedynymi, do których doszło na poziomie cenowym powyżej 50 tys.
zł. Można więc powiedzied, że (jak zwykle w Rempeksie) aukcja mogła byd bardziej udana. Z drugiej
strony, obszernośd katalogu tej firmy oznacza już na wstępie dużą selekcję obiektów. Zresztą sama sesja
aukcyjna obejmuje tylko te wskazane przez zainteresowanych. Na szczęście dla Rempeksu, ta
stosunkowo niewielka wylicytowana częśd katalogu objęła zdecydowanie najdroższy obiekt, płótno Zaka,
oraz również znaczący cenowo obraz Gierowskiego. Z najważniejszych prac nabywcy nie znalazły na
przykład portret Beaty Matejkówny autorstwa Stanisława Wyspiaoskiego oraz obrazy Kantora
i Nowosielskiego.
„Pijaczka” z 1922 Eugeniusza Zaka, w przypadku dojścia do skutku sprzedaży będzie jednym
z historycznych momentów polskiego rynku (przekroczenie bariery 1 miliona złotych). Przy okazji byłby
to rekord cenowy artysty. Przed pięciu laty „Lutnista” osiągnął 1,4 mln zł. Na uzasadnienie wysokiej ceny
wywoławczej warto przytoczyd opis katalogowy: „"Pijaczka" jest wybitnym dziełem klasy muzealnej,
które można uznad za kwintesencję dojrzałego stylu Eugeniusza Zaka”. Można dodad tylko, że dojrzały
styl Zaka jest taki taki jaki byd powinien, czyli rozpoznawalny i swoisty dla określonego kręgu twórców.
Wypracowanie go należy do wielkich osiągnięd artystycznych. Współczesna klasyka, czyli „XCII” Stefana
Gierowskiego z 1960 roku była w odróżnieniu od dzieła Zaka przebijana. Koocowa cena młotkowa jest
wysoka, jak przystało na obraz następujący w cyklu po słynnym „XCI”. W pamięci uczestników rynku
z pewnością świeże jest jeszcze wspomnienie wrażenia, które zrobiła transakcja tej pracy w tymże
Rempeksie w 2009 roku i cena 470 tysięcy złotych, wtedy zupełnie z innej bajki. W 2015 roku rynek jest
już w zupełnie innym miejscu. Po sprzedażach prac Fangora, Opałki, Wróblewskiego i Nowosielskiego,
300 tysięcy złotych za żelazną klasykę polskiego malarstwa abstrakcyjnego już nie szokuje.
Pozostałe wylicytowane obiekty pochodzą już z zupełnie innej półki cenowej, co nie oznacza, że zabrakło
wśród nich prac ciekawych i transakcji interesujących pod względem historii rynkowej. Dwa obrazy
Jerzego Dudy-Gracza wylicytowano powyżej 30 tysięcy złotych. Różnica płócien pokazuje ewolucję
malarstwa tego popularnego artysty. Z biegiem lat stawało się ono bardziej nastrojowe i wyrafinowane.
„Wywłoczki” z 1998 roku pokazują jakim świetnym malarzem kolorystą był późny Duda-Gracz. Akwarela
Juliana Fałata „Drzewo” raczej nie zmieni statusu transakcji warunkowej, gdyż 6 lat temu uzyskała po
zażartej licytacji 34 tysiące złotych. Nie osiągnął spodziewanej ceny okazały obraz Czesława
Wasilewskiego „Przy ognisku” (17 tys. zł), ale zimowy widok na Tatry Stanisława Kamockiego
wylicytowano jedynie nieznacznie poniżej ceny wywoławczej (11,5 tys. zł). Prawdziwą rzadkością na
rynku są prace Nathana Wasserbergera, który przeżył Buchenwald i dożył 2012 roku. Po krótkim okresie
rozliczania się z dramatyczną historią XX wieku, obrazy artysty stały się afirmacją piękna, przeważnie
kobiecego. Taka twórczośd Wasserbergera nie osiąga jednak na świecie zbyt wysokich cen, chod często
pojawia się na rynku. 13 tysięcy złotych jako cena wywoławcza „Dwóch kobiet” Wasserbergera
wydawała się nieco przesadzona, jednak oferta pojawiła się już niewiele niżej, przy 11 tys. złotych. Do
podobnej kategorii artystów mało znanych i rzadkich należy Julian Pankiewicz (numer 124 w katalogu
Rempeksu). Jego „Dziewczyna huculska” z lat 20. XX wieku nie przeszła niezauważona przez
kolekcjonerów tej tematyki, tudzież wielbicieli tej właśnie estetyki. Obraz wylicytowany szybko za cenę
wywoławczą 9 tysięcy złotych.
Tab. 1 Rempex, 21.10.2015: Top 5 transakcji
Obiekt
1.
2.
3.
4.
5.
Eugeniusz Zak, Pijaczka, 1922, olej, płótno,
115x84
Stefan Gierowski, Obraz XCII, 1960, olej, płótno,
132x97
Jerzy Duda-Gracz, Wywłoczki, 1998, olej, płyta,
80x60
Jerzy Duda-Gracz, Idylla, 1973, olej, płótno,
40x40
Julian Fałat, Drzewo, akwarela, gwasz, tektura,
79x41
Cena
wylicytowana (zł)
1 500 000w
300 000
36 000
32 000w
24 000w
Jednym z obiektów wylicytowanych powyżej ceny początkowej był „Pościg za bolszewikiem” z 1939 roku
Jerzego Kossaka (8,5 tys. zł), chod na innym obrazie z tej aukcji artyście udało się w typowy dla siebie
sposób połączyd ulubione tematy: tradycję ułaoską, konie i miłośd do dziewczyny („Umizgi”, 5,5 tys. zł)...
Młodzieocza martwa natura Mariana Bogusza z 1946 roku została wylicytowana za 4,8 tys. zł,
„Żaglowiec” Mariana Mokwy za 4 tys. zł. Na specjalną uwagę zasługuje praca Ewy Kuryluk (8 tys. zł).
Sztuka tej artystki, pisarki i naukowca nieczęsto wystawiana jest na aukcjach, natomiast hierarchia świata
sztuki przyznaje jej dośd wysoką pozycję, potwierdzoną na licznych wystawach. Charakterystyczny dla
artystki styl i technika widoczne są doskonale w wylicytowanym „Akcie męskim”, jednym z ciekawszych
obiektów zakooczonej aukcji.
ORS ® 2015