Niedoczynność przytarczyc wyraża się obniżonym stężeniem

Niedoczynność przytarczyc wyraża się obniżonym stężeniem wapnia i podwyższonym
stężeniem fosforanów we krwi wynikającymi z niedoboru lub braku parathormonu (PTH)
syntetyzowanego i wydzielanego przez przytarczyce.
Najczęstszą przyczyną niedoczynności przytaczyc jest postać pooperacyjna (po zabiegach w
obrębie szyi – tarczycy, krtani, przełyku). Inne przyczyny to zespoły uwarunkowane genetycznie
oraz autoimmunologiczne uszkodzenie przytarczyc (niedoczynności przytarczyc towarzyszą wtedy
często kandydiaza (grzybica) oraz inne choroby z kręgu autoimmunologicznych, głównie choroba
Addisona).
Hipokalcemia (obniżone stężenia wapnia), jako główne zaburzenie w niedoczynności
przytarczyc, manifestuje się zwiększoną pobudliwością nerwowo-mięśniową wyrażającą się
pieczeniem, mrowieniem, dręwieniem rąk, stóp, twarzy, bolesnymi skurczami mięśni, aż do
pełnych napadów tężyczkowych z przymusowym ustawieniem rąk i stóp, a niekiedy z dusznością
wynikającą ze skurczu mięśni krtani i z napadów astmatycznych. W przebiegu hipokalcemii mogą
występować objawy psychiczne i neurologiczne, jak: uczucie lęku, zagrożenia, zmęczenia,
wzmożona drażliwość, zespoły rzekomonerwicowe, depresja, zaburzenia osobowości, objawy
parkinsonizmu, stany dezorientacji, psychozy, zwapnienia jąder podstawy mózgu i inne. Pacjenci
mogą skarżyć się na suchość skóry, łamliwość paznokci, nadmierne wypadanie włosów i inne
zmiany skórne. Powikłaniem hipokalcemii może być zaćma. Hipokalcemia może prowadzić do
nieprawidłowości w zapisie EKG, w rzadkich przypadkach do kardiomiopatii i niewydolności serca.
W diagnostyce laboratoryjnej niedoczynności przytarczyc głównymi parametrami są
stężenie wapnia, fosforanów oraz PTH we krwi. Ponadto pomocne mogą być inne badania
laboratoryjne i obrazowe, o których decyduje lekarz w zależności od objawów i przebiegu choroby
oraz jej leczenia.
Leczenie niedoczynności przytarczyc i hipokalcemii polega na suplementacji wapnia
najczęściej preparatami doustnymi, choć niekiedy konieczne są wlewy dożylne wapnia. Ważna jest
dieta ubogofosforanowa oraz odpowienia podaż magnezu. Ponadto konieczne jest leczenie
witaminą D3.
Należy podkreślić, że tężyczka, określenie często używane przez pacjentów, jest tylko
objawem, a nie chorobą i może, choć nie musi wiązać się z niedoczynnością przytarczyc. Częstą
przyczyną tężyczki jest hiperwentylacja (głębokie, szybkie oddychanie) lub niedobory magnezu.
Dodatnie próby neurologiczne tężyczkowe (ischemiczna = niedokrwienna i hiperwentylacyjna)
mogą występować u całkiem zdrowych osób (często u kobiet o wzmożonej pobudliwości
emocjonalnej). Jednak nawet i w takim przypadku obowiązuje oznaczenie stężenia wapnia,
magnezu i fosforanów we krwi.
PAMIĘTAJ!
Jeśli jesteś po operacji tarczycy czy innej w zakresie szyi warto oznaczyć stężenie wapnia we krwi,
zwłaszcza jeśli skarżysz się na niespecyficzne dolegliwości oraz drętwienia, mrowienia rąk, stóp
czy twarzy. Przewlekła hipokalcemia może prowadzić do istotnych powikłań.
Tężyczka i dodatnie próby tężyczkowe neurologiczne nie muszą świadczyć o poważnej chorobie, w
tym o niedoczynności przytarczyc, ale należy wykonać odpowienie badania biochemiczne, a w
razie potrzeby zgłosić się do endokrynologa.