D - Sąd Rejonowy w Legionowie

Sygn. akt III RC 313/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 lipca 2016r.
Sąd Rejonowy w Legionowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich
W składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Barbara Świć
Protokolant: Marta Nowakowska
po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2016r.na rozprawie
sprawy z powództwa B. K.
przeciwko D. K.
o zaspokojenie potrzeb rodziny
1. zasądzić od pozwanego D. K. na rzecz powódki B. K. tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny
kwot po 1 200 (jeden tysiąc dwieście) złotych miesięcznie, płatnych do rąk B. K. do dnia 10-go każdego miesiąca z
góry z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia
23.01.2013r.,
2. w pozostałej części powództwo oddala,
3. nie obciąża pozwanego dotychczasowymi kosztami postępowania i przejmuje je na rachunek Skarbu Państwa,
4. odstępuje od obciążenia powódki kosztami zastępstwa procesowego,
5. wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;
Sygn. akt III RC 31/13
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 23.01.2013r. (data prezentaty) B. K. wniosła o zasądzenie od pozwanego D. K. na rzecz powódki tytułem
przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny kwot po 5 500 zł. miesięcznie płatne do rąk powódki do dnia 10
– go każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek
z rat poczynając od dnia 23.01.2013r.
Pozwany D. K. ostatecznie uznał powództwo do kwoty 600 zł.
Na podstawie całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący
stan faktyczny:
B. K. i D. K. są małżeństwem i zamieszkują razem. Nie toczy się między nimi sprawa o rozwód. Zawarli związek
małżeński przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w m.st. W. w dniu 05.09.1987r. Mają dwójkę dzieci: dorosłą
córkę K. K. (1), ur. (...), która jest lekarzem i pomieszkuje w domu rodziców oraz małoletniego syna K. K. (2), ur. (...)
Strony do grudnia 2012r. wspólnie pracowały w firmie (...) (instalowanie rolet, żaluzji, moskitier i karniszy). Na skutek
zaistniałego między nimi konfliktu firmę prowadzi obecnie wyłącznie powódka. W 2013r. firma przynosiła dochód w
wysokości około 1 000 zł. miesięcznie. Lokal, w którym prowadzona była działalność D. (...) był udostępniony stronom
nieodpłatnie przez ojca powódki R. K.. Pozwany D. K. miał co miesiąc płacić czynsz za ten lokal, opłatę za grunt oraz
opłaty związane z użytkowaniem lokalu. Nie płacił jednak należności terminowo, co doprowadziło do zadłużenia lokalu
a w konsekwencji wydania nakazu zapłaty przeciwko rodzicom powódki – L. K. i R. K..
D. K. z dniem 31.05.2014r. wypowiedział swój udział w spółce (...).
B. i D. małżonkowie K. mają obowiązek spłacania kredytu za dom, który zaciągnęli wspólnie kilka lat temu w wysokości
180 000 zł. Rata kredytu wynosi 1 500 zł. Zaciągnęli wspólnie również drugi kredyt w wysokości 60 000 zł. Strony
mają również kredyt konsumpcyjny, który zaciągnęły w styczniu 2013r., którego rata wynosi około 450 zł.
B. K. cierpi na poważną chorobę kręgosłupa oraz niedowład lewej nogi. Ze względu na trudną sytuację materialną
nie korzysta z rehabilitacji. Na leki wydaje około 50 zł. miesięcznie. Otrzymuje rentę w wysokości 542 zł. oraz zasiłek
pielęgnacyjny w wysokości 152 zł. Nie może podjąć dodatkowej pracy z uwagi na konieczność opieki nad synem.
Małoletni K. ma stwierdzony Zespół (...) – spektrum autyzmu. Jest pod opieką neurologa. Ma zaleconą stałą opiekę
psychologiczną, pedagogiczną, psychiatryczną i pediatryczną. Zalecana jest również konsultacja w poradni chorób
genetycznych. K. K. (2) w roku szkolnym 2013/2014r. był uczniem trzeciej klasy szkoły podstawowej. Podręczniki do
tej klasy kosztowały 300 zł., wyprawka, plecak i obuwie – około 500 zł. komitet rodzicielski - 100 zł. i ubezpieczenie
– 90 zł. W roku szkolnym 2013/2014 małoletni K. uczęszczał na dodatkowe lekcje języka angielskiego, na basen i na
terapię biofeedback. Koszt basenu wynosił 700 zł. za semestr, język angielski – 60 zł. tygodniowo, terapia – 140 zł.
tygodniowo. Uczęszczał również do świetlicy szkolnej, co stanowiło koszt 200 zł. miesięcznie. W tamtym okresie B. K.
na ubranie syna wydawała kwotę około 400 – 500 zł. miesięcznie, w zależności od sezonu.
K. K. (1) prowadzi na posesji stron Hodowlę Psów (...) oraz Hotel dla psów C. O., z której osiąga nieznaczne dochody.
Zajęcie to traktuje bardziej jako hobby niż źródło dochodu. K. K. (1) ukończyła studia w 2013r. Następnie poszła na
staż i jej dochody wynosiły 1 300 zł. brutto. Pracowała w szpitalu w godzinach od 08.00 do 15.00. Za pensję kupowała
odzież i bilet miesięczny. Mieszkała ze stronami i powódka pomagała jej wówczas finansowo zapewniając wyżywienie
i mieszkanie.
W dacie złożenia pozwu powódka B. K. określiła koszt miesięcznych opłat stałych na potrzeby rodziny na kwotę 4 000
zł. Na kwotę tę składały się następujące wydatki: rata kredytu na dom, rata kredytu gotówkowego, energia elektryczna,
gaz, wywóz śmieci, wywóz szamba, telewizja satelitarna, ochrona S., Internet, nauka języka angielskiego oraz zajęcia
na basenie małoletniego K..
B. K. w okresie zimowym za gaz płaci około 500 zł. miesięcznie a w okresach letnich – do 200 zł., wywóz śmieci to
kwota 50 zł. miesięcznie. Opłata za prąd wynosi 300 – 350 zł., za szambo strony płacą wspólnie kwotę 190 zł. raz na
trzy tygodnie.
Pozwany D. K. jest z zawodu operatorem maszyn skrawających. Posiada prawo jazdy kategorii B. Stan zdrowia
pozwanego pozwala mu na wykonywanie pracy zarobkowej. Oprócz dzieci z małżeństwa nie ma innych dzieci. W
2013r. pracował jako pomocnik na budowie w firmie budowlanej i uzyskiwał miesięczny dochód w wysokości 2 000
zł. Od 04.06.2014r. został uznany za osobę bezrobotną bez prawa do zasiłku. W dniu 22.09.2015r. została zawarta
umowa o prace pomiędzy pozwanym D. K. a S. (...) M. S. na 3 miesiące. Pozwany został zatrudniony w charakterze
elektromontera na pełny etat z wynagrodzeniem 1 750 zł. brutto.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:
zeznań stron: B. K. ( (...) – 103, 398 v) i D. K. ( (...), 398v - 399), zeznań świadków L. K. (K270 - 271), K. K. (1) ( (...) 297), M. K. ( (...) - 312) a nadto na podstawie załączonych do akt sprawy dokumentów w postaci: poleceń przelewów
(K9 – 16, 43 – 46, 99 – 101, 124 – 132, 179 – 195, 197- 200, 222 ), rachunków i faktur (K17– 18, 115 -123, 136, 231 –
233, 235 – 240, 310, 373- 393, 435 - 437), wezwań do zapłaty (K22 - 28), aktu małżeństwa (K30), aktu urodzenia K.
K. (2) (K31), K. K. (1) (K32), zaświadczenia z Urzędu Skarbowego w L. (K47), umów kupna – sprzedaży psa (K48 – 49,
72 – 73, 196), umów powierzenia psa pod opiekę (K50 – 55, 66 - 71), zaświadczenia z Urzędu Skarbowego w L. (K65),
nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym (K85), wyniku badania EEG ( (...)), zaświadczeń lekarskich( (...),135,
212, 213), szczegółów transakcji ( (...) - 140), zdjęć ( (...) - 142), decyzji ( (...)), dowodów dostawy ( (...) – 151, 216 221), zbiorczego rozliczenia punktu (168- 171), informacji od Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. ( (...)), deklaracji
( (...) - 204), informacji dotyczących karty kredytowej ( (...)), decyzji Starosty (...) ( (...)), monitoringu zadań ( (...)),
skierowań do poradni specjalistycznej ( (...) - 264), wypowiedzenia udziału ( (...)), potwierdzenia zamówienia ( (...)),
historii rachunku ( (...) - 290), wydruku z centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej ( (...) - 309),
wydruku zdjęć ( (...) - 366), protokołu ( (...) - 368), wezwania do zapłaty ( (...)), protokołu (K370 - 371), umowy o pracę
( (...)), PIT - ów za 2014r. ( (...) - 450), zaświadczenia o zarobkach (K47), decyzji ( (...) - 476, 482 - 483), PIT - ów za
2015 ( (...) - 480), zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia (K 481).
Z zeznań świadka L. K. – matki powódki wynika, że pomaga córce w opiece nad chorym na autyzm – K.. Z zeznań
świadka wynika nadto, że powódka jest inwalidką, ma rozszczep kręgosłupa i w każdej chwili grozi jej wózek
inwalidzki. Z zeznań tych wynika, że strony mieszkają z dorosłą córką i synem. Córka K. ma 25 lat, jest na stażu
a nadto prowadzi również hodowlę psów. Małoletni K. musi chodzić na specjalistyczną rehabilitację. Są to zajęcia
odpłatne. K. chodził również na basen, ale już nie chodzi, bo nie ma kto tego opłacić. L. K. zeznała, że razem z mężem
biorą pożyczki, żeby pomagać córce. Przynoszą jej jedzenie. Z zeznań świadka wynika nadto, że B. K. otrzymuje rentę
socjalną w wysokości 400 zł.
Świadek K. K. (1)– córka stron zeznała, że pozwany ma wiele umiejętności. Wykonywał większość prac
wykończeniowych przy budowie domu, np. kładł glazurę, wykonał schody, poręcze na balkonach, kładł kostkę,
malował ściany, kładł podłogę. Do tego pozwany pracował jako elektryk i ma uprawnienia elektryczne. K. K. (1) zeznała
nadto, iż pozwany prowadził kiedyś firmę stolarską. Składał meble, kładł boazerię. Ma dużo maszyn stolarskich i
budowalnych. Mógłby założyć swoją działalność polegającą na remontach czy stolarce. Z zeznań K. K. (1) wynika, że
w 2013r. w pracowała w Szpitalu (...) w W. i zarabiała miesięcznie od 1700 – 2000 zł netto. Wcześniej studiowała i
utrzymywali ją rodzice. Z zeznań K. K. (1) wynika, że skończyła studia w czerwcu 2013 roku. W styczniu 2013 roku
była jeszcze na utrzymaniu rodziców. K. K. (1) zeznała nadto, że jej brat ma 10 lat. Choruje na Zespół (...). Jest to
związane z dodatkowymi kosztami. K. K. (1) zeznała nadto, że choroba jej brata postępuje. Zeznała też, że małoletni
K. uczęszcza prywatnie na basen, język angielski i będzie wymagał korepetycji z języka polskiego. Z zeznań K. K. (1)
wynika, że prowadzi hodowlę psów. Jest to zarejestrowane jako działalność rolnicza. Rozlicza się na zasadzie ryczałtu.
K. K. (1) zeznała też, że jej matka jest osobą chorą, ma orzeczenie o niepełnosprawności, nie ma całkowitej zdolności
do pracy i pobiera rentę. Ma wrodzony rozszczep kręgosłupa. Nie może wykonywać prac fizycznych. Czuje się coraz
gorzej i przyjmuje stałe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne.
K. K. (1) zeznała, że pozwany wychodzi do pracy między 5:00 a 6:00 rano, a wraca wieczorem o 19:00 lub 20:00.
Nie dokłada się do utrzymanie domu. Małoletnim K. zajmuje się całkowicie powódka. Pozwany nie wykonuje żadnych
prac fizycznych w domu. Wykonuje je powódka. Pozwany jest osobą zdrową.
Świadek M. K. zeznał, że pracował razem ze stronami w Galerii (...) w W. przy ul. (...). Świadek zeznał, że od początku
2013r. strony nie prowadzą wspólnie działalności. Obecnie prowadzi ją tylko powódka.
Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, gdyż są nie jasne, logiczne i nie zawierają sprzeczności.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo należało uwzględnić w części.
Sąd uwzględnił zatem częściowo roszczenie powódki i zasądził od pozwanego tytułem przyczyniania się do
zaspokojenia potrzeb rodziny na rzecz powódki kwotę 1 200 zł. miesięcznie, płatne z góry do dnia 10-go każdego
miesiąca, z odsetkami ustawowymi w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 23 stycznia
2013r. a w pozostałej części powództwo oddalił.
Obowiązek pozwanego do łożenia alimentów na rzecz małżonki wynika z art. 27 k.r.i.o., który mówi, iż oboje
małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać
się do zaspokajania potrzeb rodziny.
Obowiązek ten nie gaśnie nawet w przypadku zupełnego zerwania pożycia małżeńskiego.
Regulacja przepisu art. 27 k.r.io. konkretyzując wynikający z treści art. 23 krio obowiązek małżonków do wzajemnej
pomocy i współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli stanowi, iż obowiązki w nim
przewidziane powinny obciążać każdego z małżonków odpowiednio do jego sił oraz możliwości zarobkowych
i majątkowych. Zgodnie z utrwaloną praktyką orzeczniczą można dochodzić roszczeń alimentacyjnych zarówno
na zaspokojenie potrzeb zbiorowych rodziny takich jak mieszkanie, światło, opłaty jak i na zaspokojenie
usprawiedliwionych indywidualnych potrzeb członków rodziny. Przesłanką roszczenia jest okoliczność, iż uprawniony
małżonek nie ma wystarczających źródeł dochodu na zaspokojenie swych potrzeb. Sąd Najwyższy w wytycznych w
sprawach o alimenty (uchwała SN z dnia 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSN z 1998r., nr 4, poz.42) wyraził pogląd, iż
zakres obowiązków wynikający z treści przepisu art. 27 krio kształtuje zasada, w myśl której stopa życiowa małżonków,
choćby pozostających w faktycznym rozłączeniu, powinna być równa. Małżeński obowiązek utrzymania rodziny nie
ma na celu usunięcia niedostatku, lecz zapewnienie członkowi rodziny zaspokojenia potrzeb na podobnym poziomie.
Potrzeby rodziny stanowią, oprócz utrzymania i wychowania dzieci, potrzeby z istoty swej wspólne, jak również
indywidualne potrzeby małżonków. Mogą one być zaliczone do kategorii potrzeb rodziny, gdy zaspokojenie ich jest w
danych okolicznościach usprawiedliwione interesem rodziny i odpowiada zasadom współżycia społecznego, a przede
wszystkim zasadzie jednakowej stopy życiowej wszystkich członków rodziny.
W rozpatrywanej sprawie aktualna wysokość dochodów pozwanego i powódki uzasadnia nałożenie na pozwanego
obowiązku przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny, bowiem powódka co prawda pracuje, jednakże
wynagrodzenie jakie otrzymuje jest niższe niż wynagrodzenie pozwanego.
Z powyższego jasno wynika, iż stopa życiowa na jakiej pozostaje pozwany jest wyższa od tej, na której żyje powódka.
Zasadnym więc jest by pozwany przyczyniał się do utrzymania powódki w kwotach po 1.200 złotych miesięcznie.
Strony mieszkają razem. Dorosła córka stron K. K. (1) pomieszkuje w domu rodzinnym około dwa dni w tygodniu.
Ukończyła ona studia medyczne, robi specjalizację i uzyskuje dochód w wysokości około 2 000 zł. miesięcznie.
Przekazuje B. K. pieniądze na utrzymanie domu i spłatę zobowiązań. Małoletni syn stron - K. K. (2) choruje na zespół
(...) i powinien kontynuować terapię. Chłopiec uczęszcza na zajęcia dodatkowe: basen i język angielski. Na koszty
utrzymania małoletniego K. K. (2) składają się nadto koszty związane z wizytami u psychologa i psychiatry, leki
antyalergiczne i wyciszające, koszty związane z ubraniem i wyżywieniem dziecka.
B. K. otrzymuje rentę w wysokości 420 zł. a z prowadzonego sklepu uzyskuje dochody w wysokości 400 - 500 zł. Stan
jej zdrowia pogarsza się. Powódka sama spłaca kredyty hipoteczne w wysokości 1 580 zł. zaciągnięte jeszcze przez obie
strony. Pozwany zaś w 2013r. zaciągnął dwa kredyty na życie w łącznej wysokości 34 000 zł.
Na utrzymanie rodziny D. K. przeznacza niewielkie kwoty. B. K. z uwagi na trudną sytuację finansową zmuszona jest
korzystać z pomocy rodziców i córki, która wspomaga powódkę w spłacie kredytów hipotecznych i utrzymaniu domu.
Tym niemniej należy zwrócić uwagę, że dochody uzyskiwane przez pozwanego i stopa materialna na jakiej pozostaje
nie uzasadniają w przedmiotowej sprawie nałożenia na niego obowiązku alimentacyjnego na rzecz żony w wysokości
po 5 500 złotych miesięcznie.
Sąd w tym zakresie musiał również wziąć pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego. Nie można
bowiem pojęcia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych do alimentacji odrywać od pojęcia zarobkowych i
majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te w praktyce pozostają we wzajemnej zależności i obie przesłanki
wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustalaniu przez sąd wysokości alimentów (orz. SN z dnia 10 października
1969 r., III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15). Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe"
rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody,
które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad
prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.
Pozwany ma stałe źródło dochodu, nadto ukończył kurs z urzędu pracy oraz posiada umiejętności związane z
wykonywaniem prac budowlanych, gdyż wcześniej pracował w firmie budowlanej. Nadto pozwany pracował jako
elektryk i ma uprawnienia elektryczne. Prowadził kiedyś firmę stolarską. Składał meble, kładł boazerię. Ma dużo
maszyn stolarskich i budowalnych. Mógłby założyć swoją działalność polegającą na remontach czy stolarce, co
pozwoliłoby mu uzyskać dodatkowe dochody.
Wobec powyższego, w ocenie Sądu, pozwany powinien realizować swój obowiązek alimentacyjny wynikający z
łączącego strony związku małżeńskiego, jednakże nie w takim zakresie jak wnosi o to powódka, gdyż byłoby to
sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Podstawę prawną orzeczenia stanowią przepisy art. 27 i 135 krio.
Zgodnie z treścią art. 333 pkt 1 kpc Sąd nadał wyrokowi w punkcie pierwszym rygor natychmiastowej wykonalności.
O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc,