procedury dotyczące zasad udzielania i organizacji pomocy

Załącznik nr 13
PROCEDURY DOTYCZĄCE ZASAD UDZIELANIA
I ORGANIZACJI POMOCY PSYCHOLOGICZNOPEDAGOGICZNEJ
Pomoc psychologiczno – pedagogiczna to szczególny rodzaj wzajemnego oddziaływania osoby
pomagającej i wspomagającej, z którego mogą korzystać uczniowie, głównie ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi, ich rodzice, a także nauczyciele.
Podstawowym jej założeniem jest wszechstronne rozpoznanie sytuacji problemowej ucznia
i udzielenie mu niezbędnej i adekwatnej do jego potrzeb pomocy.
Pomoc psychologiczno – pedagogiczna udzielana uczniowi w szkole polega na rozpoznawaniu
i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz rozpoznawaniu jego
indywidualnych możliwości psychofizycznych, wynikających w szczególności :
-ze szczególnych uzdolnień;
- z niepełnosprawności;
- z niedostosowania społecznego;
- z zagrożenia niedostosowaniem społecznym;
- ze specyficznych trudności w uczeniu się;
- z choroby przewlekłej;
- z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych;
- z niepowodzeń szkolnych;
- z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem
spędzania czasu wolnego, kontaktami środowiskowymi;
- z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska
edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą.
1. ADRESACI POMOCY PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNEJ W SZKOLE
I SPOSÓB JEJ ORGANIZOWANIA.
Adresatami pomocy psychologiczno – pedagogicznej są uczniowie diagnozowani na terenie
poradni w kierunku specyficznych specjalnych potrzeb edukacyjnych, otrzymujący opinię
psychologiczną lub orzeczenie do kształcenia specjalnego oraz uczniowie, których sytuację
i potrzebę specjalnej organizacji nauczania zdiagnozują i określą bezpośrednio pracownicy szkoły
– nauczyciele, wychowawcy i specjaliści.
O pomoc mogą występować:
- uczniowie;
- rodzice uczniów;
- nauczyciele.
2. INICJATORZY UDZIELANIA POMOCY PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNEJ.
Inicjatorami udzielania koniecznej pomocy psychologiczno – pedagogicznej mogą być:
- uczniowie;
- rodzice uczniów;
- nauczyciele;
- wychowawcy;
- poradnie psychologiczno - pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne.
Pomocy psychologiczno – pedagogicznej udzielają w szkole:
- nauczyciele;
- wychowawcy;
- specjaliści – psycholodzy, pedagodzy.
3. FORMY POMOCY
W szkole pomoc psychologiczno – pedagogiczna jest udzielana w formie:
- zajęć rozwijających uzdolnienia uczniów;
- zajęć dydaktyczno – wyrównawczych;
- porad i konsultacji;
- warsztatów i szkoleń;
- zindywidualizowanej pracy z uczniem na obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych.
Czas trwania pomocy określa się indywidualnie. Pomoc w formie zajęć dydaktyczno–
wyrównawczych, zajęć specjalistycznych prowadzi się do czasu:
- likwidacji opóźnień w opanowaniu podstawy programowej;
- złagodzenia zaburzeń stanowiących powód objęcia ucznia daną formą pomocy;
- wyeliminowania zaburzeń.
Zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze i zajęcia specjalistyczne prowadzą nauczyciele i specjaliści
posiadający kwalifikacje odpowiednie dla rodzaju prowadzonych zajęć.
4. OSOBY I STRUKTURY SZKOLNE ODPOWIEDZIALNE
POMOCY PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNEJ.
ZA
ORGANIZACJĘ
4.1. Dyrektor szkoły:
a) powołuje dla każdego ucznia wymagającego pomocy psychologiczno - pedagogicznej zespół
składający się z nauczycieli, wychowawcy oraz specjalistów, prowadzących zajęcia z danym uczniem,
b) wyznacza osobę koordynującą pracą zespołu,
c) ustala dla ucznia formy, sposoby i okres udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz
wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane (wymiar godzin zajęć, ustala
się z uwzględnieniem godzin do dyspozycji dyrektora szkoły, o których mowa w art. 42 ust. Karty
Nauczyciela),
d) na podstawie zaleceń zespołu informuje na piśmie rodziców ucznia o ustalonych dla ucznia
formach, sposobach i okresie udzielania pomocy psychologiczno - pedagogicznej oraz wymiarze
godzin, w którym poszczególne formy będą realizowane,
e) współpracuje z podmiotami, które powinny wspierać szkołę w zakresie udzielanej pomocy:
z rodzicami uczniów, poradniami psychologiczno – pedagogicznymi, poradniami specjalistycznymi,
placówkami doskonalenia zawodowego, innymi szkołami, organizacjami pozarządowymi oraz
instytucjami pracującymi na rzecz rodziny, dzieci;
- zapewnia różne formy pomocy;
- organizuje potrzebne zajęcia;
- zapewnia rodzicom uczniów i nauczycielom pomoc w formie porad, konsultacji, warsztatów,
szkoleń.
4.2. Zespół
4.2.1. Zespół tworzy się dla ucznia posiadającego:
a) orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego,
b) orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania;
c) opinię poradni psychologiczno – pedagogicznej lub poradni specjalistycznej niezwłocznie po
otrzymaniu orzeczenia lub opinii;
d) dla ucznia, który nie posiada orzeczenia lub opinii niezwłocznie po przekazaniu przez
nauczyciela, wychowawcę klasy lub specjalistę informacji o potrzebie objęcia ucznia pomocą
psychologiczno – pedagogicznej;
e) zespół tworzą wyznaczeni przez dyrektora nauczyciele i inne osoby spoza szkoły;
f) koordynatorem zespołu jest pedagog szkolny.
4.2.2. Działania zespołu:
a) obejmowanie pomocą psychologiczno – pedagogiczną jednego lub wielu uczniów;
b) przygotowanie i prowadzenie Indywidualnego Programu Edukacyjno – Terapeutycznego
(IPET), Planu Działań Wspierających (PDW);
c) planuje i koordynuje udzielanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej każdemu uczniowi,
określenie zalecanych form, sposobów i okresu udzielania uczniowi pomocy;
d) wspiera rodziców ucznia objętego pomocą psychologiczno – pedagogiczną;
e) określa zakres współdziałania z poradniami psychologiczno – pedagogicznymi i poradniami
specjalistycznymi;
f) określa zakres współdziałania z organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami
działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży;
g) dokonuje oceny;
h) formułuje wnioski i zalecenia dotyczące dalszej pracy z uczniem;
i) podejmuje działania mediacyjne i interwencyjne w sytuacjach kryzysowych.
4.2.3. Efektywność pracy zespołu.
Zespół dokonuje oceny efektywności pomocy psychologiczno – pedagogicznej udzielanej uczniowi,
w tym efektywności realizowanych zajęć, dotyczącej:
1. formy pomocy psychologiczno – pedagogicznej po zakończeniu jej działania;
2. pomocy psychologiczno – pedagogicznej udzielanej w danym roku szkolnym – przed
opracowaniem arkusza organizacji szkoły na kolejny rok szkolny,
Na wniosek rodziców ucznia, a także na wniosek nauczyciela prowadzącego zajęcia dydaktyczno –
wyrównawcze lub zajęcia specjalistyczne, zespół dokonuje oceny efektywności tych form pomocy
psychologiczno – pedagogicznej przed upływem ustalonego przez dyrektora szkoły okresu udzielania
danej formy pomocy.
4.2.4. Spotkania zespołu.
Spotkania zespołu odbywają się w miarę potrzeb. Zwołuje je osoba koordynująca pracę zespołu.
Rodzice ucznia mogą uczestniczyć w spotkaniach zespołu.
O terminie spotkania zespołu dyrektor szkoły informuje rodziców ucznia.
W spotkaniach zespołu na wniosek dyrektora szkoły lub rodzica ucznia mogą także uczestniczyć
przedstawiciele poradni psychologiczno - pedagogicznej, poradni specjalistycznych, inne osoby,
w szczególności lekarz, psycholog, pedagog lub inny specjalista.
4.3. Specjaliści, nauczyciele i rodzice ucznia.
4.3.1 Zadania pedagoga i psychologa:
a) badanie i diagnozowanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz
możliwości psychofizycznych uczniów;
b) wspieranie mocnych stron uczniów;
c) minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych;
d) zapobieganie zaburzeniom zachowań;
e) realizowanie różnych form pomocy psychologiczno - pedagogicznej w środowisku szkolnym
i pozaszkolnym poszczególnych uczniów;
f) prowadzenie rejestru zespołów powołanych do planowania i koordynacji pomocy
psychologiczno–pedagogicznej;
g) ustalanie terminów i zwoływanie spotkań zespołów;
h) ustalanie harmonogramu pracy zespołów;
i) dokumentowanie i przechowywanie dokumentacji pracy zespołów oraz dokumentacji
psychologiczno–pedagogicznej.
4.3.2. Zadania rodziców:
a) współpraca z nauczycielami wchodzącymi w skład zespołu pomocy psychologiczno pedagogicznej;
b) uczestniczenie w spotkaniach zespołu.
4.3.3. Zadania wychowawcy klasy:
a) koordynuje i integruje pracę zespołu w zakresie pomocy pedagogiczno - psychologicznej w
czasie zajęć edukacyjnych, pozalekcyjnych oraz pozaszkolnych;
b) informuje nauczycieli zajęć edukacyjnych o potrzebach, trudnościach i możliwościach ucznia;
c) informuje o przyjętych zasadach pracy z uczniem i egzekwuje ich realizację;
d) pozyskuje od nauczycieli zajęć edukacyjnych informacji o funkcjonowaniu ucznia w klasie
szkolnej, jego sukcesach i porażkach;
e) integruje zespół klasowy z uwzględnieniem uczniów objętych pomocą psychologiczno pedagogicznej;
f) współpracuje z rodzicami ucznia.
4.3.4. Zadania nauczyciela zajęć edukacyjnych:
a) wspiera wychowawcę klasy w działaniach na rzecz koordynacji pracy w zakresie pomocy;
b) dostosowuje program nauczania, wymagania, kryteria oceniania oraz metody pracy do potrzeb
ucznia;
c) integruje działania nauczycieli wokół potrzeb i problemów ucznia;
d) uwzględnia w codziennej pracy zasady pracy z uczniem;
e) monitoruje stosowanie zasad pracy z uczniem na zajęciach edukacyjnych.
4.4. Dokumentacja
4.4.1. Indywidualny Program Edukacyjno – Terapeutyczny (IPET)
Nauczyciele i specjaliści zatrudnieni w szkole są zobowiązani opracować i realizować Indywidualne
Programy Edukacyjno – Terapeutyczne dla uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych
społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym.
Wspólne działania nauczycieli i specjalistów opracowujących IPET pozwolą zrealizować cele
edukacyjne i terapeutyczne. IPET ma dwie funkcje:
a) edukacyjną:
- dostosowanie podstawy programowej do możliwości ucznia ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi;
- przygotowanie autorskiego programu;
b)terapeutyczną:
- rozwija indywidualne uzdolnienia i predyspozycje;
- zawiera działania wzmacniające rozwój ucznia;
- usprawnia zaburzone funkcje;
- wyrównuje braki;
- wspiera rozwój psychofizyczny i społeczny.
Kwestionariusz IPET jest przygotowany z wykorzystaniem opracowań i gotowych form.
Program jest realizowany w czasie godzin, które mają regulację czasową - 45 minut w formie zajęć
dydaktyczno – wyrównawczych, kół zainteresowań, zajęć realizujących założenia podstawy
programowej lub zajęć edukacyjnych.
IPET zawiera:
- treści nauczania lub zagadnienia umożliwiające uczniowi osiąganie zamierzonych celów;
- określa metody, formy, środki dydaktyczne, przydatne nauczycielowi, by osiągnąć cele,;
- określa rodzaj pomocy i wsparcia;
- określa sposób wartościowania osiągnięć ucznia;
- ewaluację, by ocenić skuteczność działań.
Wzór kwestionariusza IPET
Indywidualny Program Edukacyjno – Terapeutyczny
Opracowany przez zespół w składzie:
Koordynator zespołu:………………………………………………………
Członkowie:…………………………………………………..
Na okres: ……………………………
Metryczka ucznia
Imię i nazwisko:
Data urodzenia:
Rodzice:
Klasa:
Wychowawca:
Kontakt z rodzicami:
Adres:
Nr pesel:
Uczeń posiada orzeczenie
Z uwagi na
Na okres
Zasadnicze informacje o uczniu wynikające z
orzeczenia:
Stan zdrowia:
Funkcje rozwojowe najlepiej rozwinięte:
Funkcje rozwojowe najsłabiej rozwinięte:
Cechy szczególne:
Cele ogólne wynikające z podstawy programowej
Zakres dostosowania wymagań edukacyjnych
Dostosowanie wymagań
Termin realizacji,
wynikających z programu nauczania – cele
edukacyjnych z
ocena, uwagi
szczegółowe:
poszczególnych
1 treści edukacyjne
przedmiotów
2 warunki
3 sprzęt i środki dydaktyczne
4 ocenianie
Warunki egzaminacyjne
Rodzaj, zakres zintegrowanych działań
nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z
uczniem o charakterze rewalidacyjnym (cele
terapeutyczne)
Formy pracy z uczniem:
Metody pracy z uczniem:
Realizacja pomocy psychologiczno pedagogicznej wobec ucznia
Formy i sposoby
okres
Wymiar godzin
Decyzja dyrektora szkoły
4.4.2. Plan Działań Wspierających (PDW)
Zespół opracowuje dla ucznia, z wyjątkiem ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego, Plan Działań Wspierających zawierający:
a) cele do osiągnięcia w zakresie, w którym uczeń wymaga pomocy;
b) działania realizowane z uczniem w ramach poszczególnych form i sposobów udzielania
uczniowi pomocy psychologiczno – pedagogicznej;
c) metody pracy z uczniem;
d) zakres dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i
edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia;
e) działania wspierające rodziców ucznia;
f) zakres współdziałania z poradniami psychologiczno – pedagogicznymi i specjalistycznymi,
placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz instytucjami
działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.
Wzór kwestionariusza PDW:
Dla ucznia………………………………………
Cele do osiągnięcia w zakresie, którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno –
pedagogicznej:………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………...
Działania realizowane z uczniem w ramach
poszczególnych form i sposobów udzielania pomocy
psychologiczno - pedagogicznej
Metody pracy z uczniem
Zakres dostosowania wymagań edukacyjnych
wynikających z programu nauczania do
indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych
Działania wspierające rodziców
Zakres współdziałania z poradniami, organizacjami i
instytucjami na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży
4.4.3. Rejestr zespołów.
W szkole pedagog szkolny prowadzi rejestr zespołów powołanych do planowania i koordynacji
pomocy psychologiczno – pedagogicznej w danym roku szkolnym.
Wzór kwestionariusza rejestru:
Rejestr zespołów powołanych do planowania i koordynowania pomocy psychologiczno –
pedagogicznej w ZSP w roku szkolnym 20…/20…
lp.
Podstawa
powołania
zespołu
Skład
zespołu
Koordynator
Imię i nazwisko
ucznia
nr KIPU
IPET lub
PDW
Uwagi
1.
Szkoła prowadzi, w indywidualnej teczce, dla każdego ucznia objętego pomocą psychologiczno–
pedagogiczną, dokumentację badań i czynności uzupełniających prowadzonych w szczególności przez
pedagoga, psychologa i lekarza.
Dokumentacja przechowywana jest w gabinecie pedagoga szkolnego.