Metalworking World 2/2012
Transkrypt
Metalworking World 2/2012
baloniarstwo: czyste niebo otwarty umysł 2/12 magazyn technologii i biznesu firmy sandvik coromant włochy: poczuj moc elektronika: Josh Coaplen, kierownik ds. badań i rozwoju, Cane Creek powrót metali hiszpania: droga pod prąd cane creek: inwestycje przecierają szlaki jazda! słowo wstępne klas forsström prezydent sandvik coromant Wielki krok każdego dnia czytając historię o ’’ tym, jak firma Virgin Galactic chce zabierać turystów w kosmos (strona 5), pomyślałem o słynnych słowach Neila Armstronga „...wielki krok dla ludzkości”, wypowiedzianych w momencie, kiedy jako pierwszy człowiek postawił stopę na Księżycu. My pracujemy w branży, gdzie takie kroki stawia się codziennie. Czasami oznacza to innowacyjne, wydajne procesy produkcyjne, kiedy indziej są to nowatorskie działania marketingowe. Teksty w Metalworking World ilustrują metody, produkty, wiedzę i wsparcie, za pomocą których pomagamy naszym klientom osiągać swoje cele. Wątkiem, który często przewija się przez te historie, jest długofalowe partnerstwo z klientami naszej firmy. Wspólne podejmowanie wyzwań i rozwiązywanie problemów sprawia, że możemy razem z nadzieją patrzeć w przyszłość. We włoskiej firmie Rössl&Dusso kluczem do sukcesu jest produkcja na zamówienie klienta i gwarancja najwyższej precyzji. W czasie, kiedy hiszpańska gospodarka przeżywa kłopoty, produkująca obrabiarki firma Bost systematycznie zwiększa swój eksport. W tym samym czasie amerykańskie przedsiębiorstwo Cane Creek inwestuje w nowe obrabiarki i urządzenia, aby spełnić oczekiwania lokalnych klientów. Na stronie 16 można przeczytać o strategii tej firmy i o rezultatach osiągniętych dzięki współpracy ze specjalistami z Sandvik Coromant. Bycie liderem na rynku wymaga oczywiście prężnego działu badawczo-rozwojowego. Mogę Państwa zapewnić, że Sandvik Coromant nadal będzie intensywnie inwestować w tym obszarze. 2 metalworking world My pracujemy w branży, gdzie takie kroki stawia się codziennie”. Plastik, kompozyty i inne lekkie materiały dają nam i naszym klientom nowe możliwości, ale równocześnie silną pozycję zachowują metale, także w produkcji telefonów komórkowych (więcej o tym na stronie 34). W roku 2012 nasi klienci staną przed nowymi wyzwaniami, ale jestem przekonany, że dzięki naszym należącym do światowej czołówki produktom i specjalistom będziemy mogli wspólnie stawić im czoła. Jeśli nadal będziemy innowacyjni, kreatywni i będziemy myśleli pozytywnie, to jestem przekonany, że osiągniemy sukces. Życzę przyjemnej lektury! klas forsström Prezydent Sandvik Coromant Metalworking world to magazyn biznesu i technologii firmy AB Sandvik Coromant, 811 81 Sandviken, Szwecja. Telefon: +46 (26) 26 60 00. Metalworking World jest publikowany trzy razy w roku w wersjach: amerykańskiej, angielskiej, chińskiej, czeskiej, duńskiej, fińskiej, francuskiej, hiszpańskiej, holenderskiej, japońskiej, koreańskiej, niemieckiej, polskiej, portugalskiej, rosyjskiej, szwedzkiej, tajlandzkiej, węgierskiej i włoskiej. Magazyn jest dystrybuowany bezpłatnie wśród klientów Sandvik Coromant na całym świecie. Wydawcą jest Spoon Publishing, Sztokholm, Szwecja. ISSN 1652-5825. Wydawca odpowiedzialny wg szwedzkiego prawa prasowe go: Jessica Alm. Redaktor naczel ny: Mats Söderström. Dyrektor finansowy: Christina Hoffmann. Wydawca: Geoff Mortimore. Dyrektor artystyczny: Emily Ranneby. Redaktor techniczny: Börje Ahlén. Redaktor: Valerie Mindell. Koordynator: Lianne Mills. Koordynator wersji językowych: Sergio Tenconi. Tłumacz: Tadeusz Rawa. Projekt graficzny: Louise Holpp. Pre press: Markus Dahlstedt. Zdjęcie na okładce: Martin Adolfsson. Teksty niezamawiane nie są przyjmowane. Materiały opublikowane w niniejszym magazynie mogą być powielane jedynie za zgodą wydawcy. Pytanie o takie pozwolenie należy przesyłać do dyrektora wydawnictwa, Metalworking World. Teksty i opinie wyrażane w Metalworking World nie muszą odzwierciedlać poglądów Sandvik Coromant lub wydawcy. Korespondencję oraz pyta nia dotyczące magazynu prosimy przesyłać do: Metalworking World, Spoon Publishing AB, Kungstensgatan 21B, 113 57 Sztokholm, Szwecja. Telefon: +46 (8) 442 96 20. E-mail: [email protected] Pytania dotyczące dystrybucji: Catarina Andersson, Sandvik Coromant. Telefon: +46 (26) 26 67 35. E-mail: [email protected] Drukowane w Szwecji, w Sandvikens Tryckeri. Druk na papierze MultiArt Matt 115 g/m2 i MultiArt Gloss 200 g/m2 z Papyrus AB, certyfikat wg ISO 14001 zarejestrowany w EMAS. AutoTAS, CoroBore, Coromant Capto, CoroCut, CoroDrill, CoroGrip, CoroMill, CoroPlex, CoroTap, CoroThread, CoroTurn, GC, iLock, Silent Tools i Spectrum są zarejestrowanymi znakami towarowymi firmy Sandvik Coromant. Aby otrzymać bezpłatny egzemplarz Metalworking World, proszę wysłać swoje dane na adres: [email protected]. Metalworking World to wydawnictwo o profilu popularnonaukowym. Zawarte w nim informacje mają charakter ogólny, a nie doradczy, i nie powinny stanowić jedynej podstawy do podejmowania decyzji czy wprowadzania konkretnych rozwiązań w firmach. Decydując się na wykorzystanie podanych w magazynie informacji, czytelnik robi to na własne ryzyko; Sandvik Coromant nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody bezpośrednie, przypadkowe, wtórne lub pośrednie wynikłe na skutek wykorzystania informacji udostępnionych przez Metalworking World. spis treści 28 Bost: Sukces w czasach kryzysu 22 Baloniarstwo: Z głową w chmurach 10 A patented new technique puts Voith Turbo on the map. 9 Rössl&Duso generuje sukces Quicktime: Nowości ze świata obróbki skrawaniem ..4 Płynna jazda.................16 Wielkie ambicje...........22 Ostateczna granica......5 Eksperci od eksportu..28 Dreamliner 787: Metale w elektronice...34 Poczuj moc ......................9 Globalne rozwiązania: Tokarki karuzelowe............38 Kompozytowy samolot ...........8 5 Nie z tego świata Technologia Spectrum Invomilling Gwintowanie Nowa rodzina płytek i geometrii przeznaczona do produkcji mieszanej oferuje możliwość obróbki wg zasady „jedna płytka do wszystkiego”. Najbardziej elastyczna metoda frezowania kół zębatych przekładni przy użyciu narzędzi na płytki wymienne. Jak najlepiej wykonać gwintowanie otworów – pod względem opłacalności i produktywności. 14 26 32 metalworking world 3 Quicktime tekst: geoff mortimore Zdjęcia: K.J. Historical/Corbis W zawrotnym tempie Leena Gade sport. Wyścigi samochodowe zafascynowały Leenę Gade, gdy jako nastolatka po raz pierwszy oglądała w telewizji zawody Formuły 1. Leena poszła dalej i w roku 2011 została pierwszym kobiecym inżynierem, której zespół wygrał prestiżowy 24-godzinny wyścig Le Mans. Po latach pracy jako inżynier w przemyśle samochodowym i lotniczym Leena rozpoczęła karierę w wyścigach samochodowych, pracując na część etatu jako mechanik i analityk danych. Potem została asystentem inżyniera i w końcu głównym inżynierem zespołu Audi Sport Team. Jej talent i ciężka praca zostały wynagrodzone ubiegłorocznym sukcesem w Le Mans, gdzie monitorowany przez nią przez 4500 kilometrów kierowca Benoit Treluyer zapewnił Audi dziesiąte zwycięstwo w tym wyścigu od roku 1999. Pozostałe dwa bolidy Audi nie ukończyły zawodów. Do obowiązków Leeny należy monitorowanie każdego aspektu zawodów – od ciśnienia w oponach po poziom paliwa, warunki pogodowe i wreszcie doprowadzenie swojego samochodu do mety. W ślady Leeny poszła jej młodsza siostra Teena, która także pracuje jako inżynier w zespole wyścigowym i zamierza powtórzyć sukces siostry, pomagając Krisowi Meeke i zespołowi MINI w walce o pierwsze zwycięstwo w World Rally Championship. n 4 4 metalworking metalworkingworld world Urodzona w Wielkiej Brytanii i wychowana w Indiach, Gade poprowadziła swojego kierowcę Audi do zwycięstwa w ubiegłorocznym wyścigu Le Mans Quicktime nasa image gallery Sztuczny grom z jasnego nieba Nowa fabryka promów kosmicznych w Mojave podróże w kosmos. Turystyka kosmiczna staje się coraz bardziej realna, szczególnie od kiedy kalifornijska firma Mojave Air and Space Port otworzyła fabrykę mającą produkować promy kosmiczne. Przedsiębiorstwo, o nazwie The Spaceship Company (TSC), jest joint venture firmy Scaled Composites z Mojave i biura turystyki kosmicznej Virgin Galactic brytyjskiego miliardera Richarda Bransona. Nowa fabryka jest położona o 48 kilometrów od miejsca, gdzie jeszcze niedawno 1800 pracowników wytwarzało amerykańskie rządowe promy kosmiczne. Ostatni z nich odbył podróż w kosmos w lipcu 2011 r. – To dla Galactic wielki dzień – powiedział George Whitesides, dyrektor wykonawczy Virgin Galactic. – Niedługo można będzie kupić bilet i polecieć na wycieczkę w kosmos. Kiedy Burt Rutan zdobył nagrodę X-PRIZE, przenosząc człowieka na orbitę okołoziemską bez wsparcia rządowego, zwrócił na siebie uwagę Bransona, który zakupił technologię. Następnie Branson rozpoczął współpracę ze Scaled Composites, firmą specjalizującą się w produkcji kompozytów do samolotów. Pierwszy prom kosmiczny zbudowany w ramach projektu, WhiteKnightTwo, jest obecnie największym na świecie obiektem latającym z kompozytów. n Ponad 400 osób wpłaciło już zaliczkę lub wykupiło pełny bilet za 200 000 USD za podróż promem zbudowanym w Mojave 3,3 miliarda a Uwag ego oj d la T w MWW ra z jest te iPada ne n a d o s t ęp s. iTune Nowe aplikacje wskazują drogę ipad. Nowe aplikacje firmy Sandvik Coromant ułatwią inżynierom, programistom i operatorom wybranie odpowiednich płytek skrawających do operacji wiercenia, toczenia, frezowania i toczenia gwintów. Nowa aplikacja CoroKey zapewnia najbardziej optymalne narzędzia do wszystkich rodzajów obróbki, a także bezpieczne, niezawodne parametry skrawania. Oferuje ona rekomendacje dla wszystkich rodzajów skrawania w stali, stali nierdzewnej, żeliwie, stopach niklu, superstopach i materiałach hartowanych. Bazując na zasadzie „łatwy wybór, nauka. Naukowcy w laboratorium w Walii opracowali sztuczną błyskawicę o mocy porównywalnej do najsilniejszych piorunów. Nowa błyskawica, stworzona w Morgan-Botti Lightning Laboratory na walijskim Cardiff University, będzie stosowana do testowania nowych materiałów używanych w konstrukcji samolotów. Może to znacząco zwiększyć bezpieczeństwo lotów. W laboratorium w Cardiff – będącym jedynym niekomercyjnym ośrodkiem badań nad sztucznymi błyskawicami w Wielkiej Brytanii – będą testowane kompozyty i inne materiały stosowane w konstrukcjach samolotów. Bezpieczeństwo, szczególnie w trudnych warunkach pogodowych, będzie kwestią szczególnie ważną przy konstruowaniu nowych typów samolotów, co czyni Morgan-Botti Lightning Laboratory w Cardiff University idealnym miejscem testów. W ośrodku będą przeprowadzane przede wszystkim badania wytrzymałości nowych elementów skrzydeł samolotów. n Liczba telefonów komórkowych będących aktualnie w użytku na świecie. Więcej informacji na stronie www.sandvik. coromant.com łatwe zastosowanie”, aplikacja umożliwi prawidłowy wybór gatunku i geometrii płytki do pracy z każdym materiałem. Aplikacja CoroKey nadaje się do pracy zarówno w systemie metrycznym, jak i calowym. n metalworking world 5 Quicktime Bliższe partnerstwo Höfler i Sandvik Coromant razem silniejsi targi branżowe Björn Roodzant 1. Dlaczego powstała nowa strona internetowa? Sposoby prowadzenia biznesu zmieniają się dziś nieustannie. Ludzie działający na rynku oczekują natychmiastowej odpowiedzi na swoje pytania, coraz częściej także online. Dlatego chcemy zapewnić najlepsze usługi naszym partnerom z przemysłu, a także prowadzić z nimi efektywny dialog online. Chcemy także, aby wyszukiwanie informacji było łatwe i wygodne. 2. Co oznacza to dla klientów firmy Sandvik Coromant? Chcemy, aby nasza strona internetowa była optymalnym miejscem do prowadzenia biznesu i najlepszym partnerem online dla jej użytkowników. Będziemy zawsze nie dalej niż o jedno kliknięcie. Musimy oferować efektywne wsparcie i pracować z naszymi klientami online, tak jak to robimy w czasie spotkań „twarzą w twarz”, czyli, mówiąc krótko, zapewnić wsparcie naszych specjalistów i dostarczać najlepsze możliwe usługi online. 3. Jakie daje to firmie Sandvik Coromant korzyści, jeśli chodzi o dostawy? Naszym celem jest działalność globalna. Chcemy reagować błyskawicznie na potrzeby naszych klientów na całym świecie. Strona internetowa jest idealnym narzędziem w kontaktach z klientami oraz naszymi dostawcami. Björn Roodzant, dyrektor ds. Internetu i e-marketing, o nowej stronie internetowej. 4. Jakich rezultatów biznesowych oczekujecie? Nowa strona jest częścią globalnej strategii firmy Sandvik Coromant, mającej na celu ułatwienie naszym klientom kontaktów z nami. Oczekujemy, że będzie miała znaczący wpływ na jakość sprzedaży i wsparcia, gdyż nasi klienci będą teraz mieli znacznie łatwiejszy dostęp do informacji. Dzięki temu będą mogli bardziej efektywnie podejmować decyzje dotyczące zakupów. 5. Jakie są dalsze plany związane ze stroną internetową? Przez cały czas będziemy ją ulepszali, tak aby jeszcze bardziej zintegrować naszą ofertę, mając zawsze na uwadze sukces klienta. n mmts 14–16 maja Montreal, Kanada czy wiecie, że... Farnborough International airshow 9–15 lipca Farnborough, Hampshire, Wielka Brytania Zielone światło dla Centrum Zastosowań IMTS 10–15 września Chicago, Illinois, USA amb 18–22 września Stuttgart, Niemcy maktek eurasia 2–7 października Istanbuł, Turcja jimtof 1–6 listopada Tokio, Japonia 6 metalworking world Regularna jazda na rowerze sprawia, że sprawność fizyczna organizmu jest jak u człowieka o 10 lat młodszego. Więcej na ten temat na stronie 16. Centrum Zastosowań pomoże klientom w Indiach produktywność. Sandvik Coromant India otrzymał od Sandvik Group zielone światło na budowę Centrum Zastosowań w swoich zakładach w Pune. Otwarcie centrum jest zaplanowane na wrzesień 2012 r. Nowe centrum będzie uzupełniać już istniejące Centrum Produktywności w Pune, a od innych Centrów będzie je odróżniać szeroki zakres działalności, związany z wieloma gałęziami przemysłu. getty images – Bardzo się cieszymy z tego projektu, gdyż pozwoli on nam zwiększyć wartość naszej oferty i rozwinąć relacje partnerskie z naszymi klientami. W ten sposób jeszcze bardziej zwiększymy dystans do konkurencji i umocnimy pozycję lidera na rynku – mówi Kawal Saigal, dyrektor Sandvik Coromant w Indiach. n Brian Lacey Studios współpraca. Sandvik Coromant pogłębia współpracę z Höfler Maschinenbau, aby zwiększyć swoją obecność w Ameryce Północnej. Obie firmy będą wspólnie wykorzystywać Centrum Produktywności Sandvik w Schaumburgu koło Chicago, gdzie do dyspozycji północnoamerykańskich klientów znajduje się m.in. Höfler HF 1000 – frezarka obwiedniowa do uzębień kół, wyposażona w płytki wymienne najnowszej generacji. Współpraca między obiema firmami rozpoczęła się w 2009 r. i zaowocowała szeregiem wspólnych przedsięwzięć, także projektami „pod klucz” dla globalnego rynku. – Höfler jest liderem technologii wytwarzania kół zębatych – mówi Kenneth Sundberg, kierownik ds. rozwoju biznesu w sektorze frezowania kół zębatych do przekładni w Sandvik Coromant. – Połączenie mocnej pozycji na rynku i kompetencji w zakresie narzędzi skrawających Sandvik Coromant oraz wiedzy firmy Höfler w zakresie obróbki kół zębatych stwarza zupełnie nową jakość. n pięć pytań: Quicktime tekst: geoff mortimore zdjęcie: getty images „Bajeranckie” łopaty wirnika Technologia turbin energetyka. Nowa technologia kompozytowa bazująca na poliuretanach, opracowana w USA, umożliwi budowę dłuższych i bardziej wytrzymałych łopat do turbin wiatrowych. Naukowcy firmy Bayer MaterialScience LLC odkryli, że zastosowanie poliuretanów zwiększa wytrzymałość na zmęczenie i pęknięcia w porównaniu z powszechnie dziś używanymi materiałami epoksydowymi. Zainteresowanie rządu USA nową technologią potwierdziło zaproszenie na konferencję American Wind Energy Association (AWEA) Off-Shore Windpower Conference and Exhibition w Baltimore w ub.r., gdzie Bayer zaprezentował prototypowy pierścień otaczający podstawę łopaty turbiny wiatrowej. – Odczuwamy z tego powodu wielką satysfakcję, tym bardziej, że departament ds. efektywnego wykorzystania energii i energii odnawialnej amerykańskiego ministerstwa energetyki wspiera wiele podobnych projektów – podkreśla Mike Gallagher, dyrektor ds. biznesu w sektorze publicznym firmy Bayer. Dłuższe i niżej zawieszone łopaty mają wpływ na produktywność. Moc wytwarzana przez turbiny jest proporcjonalna do obszaru ruchu łopat, co oznacza, że ich dwukrotnie większa długość zwiększa produkcję energii elektrycznej czterokrotnie. Z kolei obniżenie położenia turbiny zmniejsza obciążenie jej elementów i w ten sposób obniża koszty. n Dłuższe łopaty wirnika pozwalają na zwiększenie wytrzymałości i produktywności turbiny wiatrowej nawet o 300 procent metalworking world 7 Quicktime tekst: chi an gramfors ILustracje: kjell thorsson samolot marzeń Rodzina Boeingów 787: Boeing 787 — Zmienia zasady gry 787-8 210–250 pasażerów w trzech klasach nowy samolot firmy Boeing, 787 Dreamliner, wyznaczył nowe granice dla swojej klasy pod względem prędkości i zasięgu. – Rekordy są dowodem na to, że ten model samolotu zmienia zasady gry, dokładnie tak, jak obiecaliśmy – mówi Scott Fancher, wiceprezydent i dyrektor generalny programu 787. Pod względem materiałów zastosowanych w konstrukcji, 787 Dreamliner oznacza rewolucyjny krok. Zastosowanie tworzywa sztucznego wzmocnionego włóknami węglowymi znacznie zmniejsza wagę, co pozwala na zaoszczędzenie paliwa i zwiększenie zasięgu lotu. 787 Dreamliner zużywa o 20 procent mniej paliwa niż samoloty o podobnej wielkości i jest obecnie posiadaczem rekordu długości przelotu wynoszącego 19 835 kilometrów – z Seattle w USA do Dhaki w Bangladesz. Poprzedni rekord, ustanowiony w 2002 r., należał do Airbusa A330 i wynosił 16 903 km. Kompozyty są stosowane w konstrukcji skrzydeł, części ogonowej, drzwi, kadłubu i wnętrza. Większy będzie również komfort pasażerów, gdyż dzięki tym materiałom wzrosną ciśnienie wewnętrzne i wilgotność w kabinie. Długość: 56,7 m rozpiętość skrzydeł: 60,1 m 787-9 250–290 pasażerów w trzech klasach długość: 62,8 m rozpiętość skrzydeł: 60,1 m Ciśnienie wewnętrzne jest takie same na wysokości 6000 stóp jak na wysokości 8000 stóp. Wilgotność w kabinie dla pasażerów może wynosić 15 procent, zamiast 4 procent. Zmniejszenie zużycia paliwa o 20 procent powoduje obniżenie emisji dwutlenku węgla również o 20 procent. Struktura 787 jest jak jedna wielka makromolekuła – wszystko jest połączone przez poprzeczne wiązania chemiczne wzmocnione włóknami węglowymi. 8 metalworking world Boeing 787 jest pierwszym w pełni skomputeryzowanym samolotem. Mechanicy dokonujący przeglądu będą teraz musieli być wyposażeni w komputery. tekst: Gea scancarello zdjęcia: maurizio camagna precyzja i szybkość Vedelago, Włochy. Włoska firma Rössl&Duso rozpoczęła produkcję wyposażenia dla energetyki — przede wszystkim wielkich turbin potrafiących oświetlać całe miasta — zwłaszcza dla obszarów, gdzie produkcja energii elektrycznej nie nadąża za jej konsumpcją. Kluczowym warunkiem spełnienia wymagań klientów jest tu umiejętność zaprojektowania swoich obrabiarek Gianni Bordignon, kierownik produkcji, Rössl&Duso 10 metalworking world nnn W północno-wschodnim zakątku Włoch, niedaleko od Wenecji i Padwy, znajduje się gmina Vedelago, należąca do regionu Treviso. Okolica ta już od dziesięcioleci jest ważnym centrum przemysłowym. Wśród wielu firm wyróżnia się Rössl&Duso, rodzinne przedsiębiorstwo, które jest podwykonawcą przemysłu maszyn precyzyjnych. – Sami projektujemy nasze obrabiarki – mówi Gianni Bordignon, kierownik produkcji w Rössl&Duso. – Często jest to jedyna droga, jeśli chce się być dokładnym, elastycznym i szybkim. Bordignon zaczął pracować w Rössl&Duso 42 lata temu, kiedy fabryka wystartowała, mając kilku pracowników Korpus turbiny i zamówienia na ciężkie elementy przemysłowe. Był również w firmie wiele lat później, kiedy podjęto strategiczną decyzję o zmianie profilu produkcji. Było to na początku lat 2000. Chiny i Indie szybko przekształcały się w przemysłowych gigantów, a produkcja energii elektrycznej nie nadążała tam za jej konsumpcją. – Postanowiliśmy produkować dla Narada przed programowaniem frezarki energetyki – i była to ze wszech miar słuszna decyzja – podkreśla Bordignon, który należał do zespołu zajmującego się restrukturyzacją firmy. – W ostatnich 10 latach zatrudnienie w naszych zakładach wzrosło z 40 do 150 osób, pomimo dwóch światowych kryzysów – dodaje Bordignon. – Każdy dzień jest dla nas nowym wielkim wyzwaniem. Rössl&Duso, który był już dostawcą dla przemysłu stalowego i stoczniowego, musiał teraz nauczyć sie wszystkiego o energetyce i turbinach. Dziś przedsiębiorstwo wytwarza części do budowy największych na świecie turbin gazowych, parowych i hydroelektrycz- nych. Każda z takich turbin może zapewnić prąd elektryczny 150-tysięcznemu miastu. Budowanie takich olbrzymów nie jest łatwym zadaniem. – Na rynku nie ma tokarek mogących sprostać takim wymogom – mówi Renzo Cecchetto, kierownik wydziału tokarskiego w fabryce. – Po prostu trzeba zbudować swoją własną tokarkę. Weźmy na przykład ważący 180 ton przedmiot o długości 10 metrów i średnicy 3 metrów, który trzeba poddać operacji toczenia, tak aby bicie promieniowe nie przekroczyło wartości 0,02 milimetra. – Wykonaliśmy wiele eksperymentów, aby w końcu zaprojektować nasze własne obrabiarki i zdecydować, jakich narzędzi potrzebujemy – wyjaśnia Bordignon. – Musieliśmy skonstruować obrabiarki, jakich nikt jeszcze nie budował, a to wymagało wiary Rössl&Duso włoska firma Rössl&Duso produkuje urządzenia przemysłowe dla wielu branż, od obróbki skrawaniem po energetykę. To założone 42 lata temu rodzinne przedsiębiorstwo, mające siedzibę główną w Vedelago, w północno-wschodnich Włoszech, zatrudnia dziś 150 pracowników. Posiada także drugie zakłady w Piemoncie i trzecie w Puli, w Chorwacji. Rössl&Duso jest poddostawcą takich międzynarodowych gigantów jak Ansaldo Energy, Alstom Power Systems, Siemens, General Electric i Bhel będących liderami w energetyce odpowiednio we Włoszech, Niemczech i Indiach. Klientami Rössl&Duso są także firmy w branżach stoczniowej, stalowej i naftowej. W końcu lat 1990. w obliczu stopniowego przenoszenia zakładów przemysłu ciężkiego z Europy do Chin, Rössl&Duso zaczął wytwarzać wysokoprecyzyjne podzespoły dla odbiorców Frez CoroMill 390 w operacji frezowania czopu w obudowie sprężarki w Chinach i innych szybko rozwijających się krajach. Firma szybko wyspecjalizowała się w produkcji turbin gazowych, wiatrowych, parowych i hydroelektrycznych, starając się reagować błyskawicznie na zmieniające się potrzeby klientów w tej wymagającej i szybko zmieniającej się branży. metalworking world 11 Mauro Rossi, przedstawiciel techniczno-handlowy Sandvik Coromant (po prawej), pokazuje nową aplikację iOS Gianniemu Bordignon (po lewej). 12 metalworking world w siebie i w naszych partnerów. W projekt zaangażował się Sandvik Coromant. Szwedzka firma była już wtedy od 25 lat partnerem Rössl&Duso. Kiedy więc Włosi postanowili zbudować precyzyjną wiertarkę, która mogłaby wykonywać otwory o głębokości 2,5 metra i średnicy 350 milimetrów, poprosili o wsparcie Dino Duso, Sandvik Coromant. właściciel firmy – Odczuwaliśmy pewien niepokój – przyznaje Mauro Rossi, przedstawiciel techniczno-handlowy Sandvik Coromant. – Rössl&Duso zaangażował swoje zasoby, aby dostosować się do potrzeb rynku, a my chcieliśmy ich wspierać i rosnąć razem z nimi. Eksperyment zakończył się sukcesem. Turbiny gazowe to dziś jeden ze sztandarowych produktów Rössl&Duso. Jednak potrzeby przemysłu się zmieniają, a wraz z nimi narzędzia i obrabiarki. – Warunkiem sukcesu jest dynamika i wszechstronność – mówi Bordignon. – A także technologia, wsparcie i niezawodność przez 24 godziny na dobę. n zagadnienia techniczne Mocny partner najnowocześniejsza technologia, maksymalna niezawodność i efektywne wsparcie to przyczyny, dla których kierownictwo firmy Rössl&Duso wybrało Sandvik Coromant na długofalowego partnera. – Pracujemy w dzień i w nocy – wyjaśnia Gianni Bordignon, kierownik produkcji w Rössl&Duso – i w każdej chwili możemy potrzebować wsparcia. Im droższy jest produkt, tym ważniejsze staje się, aby współpracujący z nami partner posiadał najwyższe kwalifikacje i znał nasz biznes. 10 lat temu Sandvik Coromant zaczął dostarczać do tokarek firmy Rössl&Duso złącza Coromant Capto (C6 i C8). Od tej chwili czas wymiany narzędzi na obrabiarkach Rössl&Duso zmniejszył się o 80 procent. – Poza tym Coromant Capto o 50 procent zwiększył sztywność narzędzi, co umożliwiło wyższe parametry skrawania i skrócenie czasu produkcji – podkreśla Bordignon. – A to pozwoliło obniżyć koszty. Sandvik Coromant dostarczył także wytaczaki z tłumieniem drgań, co jest bardzo istotne np. w przypadku obróbki otworów w turbinach gazowych. Sandvik Coromant dostarcza także Rössl&Duso serwis oraz – co jest nie mniej ważne – wsparcie w zakładach. Inżynierowie i przedstawiciele Sandvik Coromant znają tam każdą obrabiarkę, gdyż często brali udział w ich projektowaniu i budowie. – Prawdę mówiąc, wybraliśmy Sandvik Coromant głównie dlatego, że zawsze u nas są – mówi Bordignon. – A to bardzo istotne. Obróbka zgrubna w gnieździe głowicy wydobywczej metalworking world 13 technologia tekst: elaine mcclarence pytanie: Jak połączyć elastyczność i bezpieczeństwo w produkcji mieszanej? odpowiedź: Wybrać Spectrum Turn, nową rodzinę płytek firmy Sandvik Coromant. Pozostając w rodzinie obróbka skrawaniem w warunkach mieszanej produkcji i ograniczonego czasu na planowanie, szczególnie dla krótkich serii, wymaga wszechstronnych lecz prostych rozwiązań, które umożliwią toczenie szerokiego zakresu materiałów – od miękkiej stali po egzotyczne superstopy. Podczas gdy optymalne procesy są najlepszym wyborem, w tych środowiskach istnieje zapotrzebowanie na wszechstronne, elastyczne i niezawodne rozwiązania, zapewniające wysokie bezpieczeństwo i przewidywalność oraz minimalizujące czas obsługi technicznej i stan magazynu. W celu zaspokojenia tych potrzeb Sandvik Coromant stworzył Spectrum Turn – ofertę płytek skrawających i ich gatunków dla szerokiego zakresu materiałów i operacji tokarskich. Umożliwia ona prosty wybór narzędzi oraz bezpieczną i przewidywalną produkcję. nowa rodzina narzędzi zapewnia bezpieczną, niezawodną i oszczędną obróbkę i sprawdza się w większość zakładów mechanicznych. 14 metalworking world Została opracowana dla obróbki w myśl strategii: „jedna płytka do wszystkiego”. Starannie opracowana oferta, obejmująca sześć geometrii płytek w dwóch gatunkach, sprawia, że Spectrum Turn spełnia wymagania nawet do 80 procent wszystkich operacji toczenia ogólnego. Dzięki nowym makroi mikrogeometriom płytki Spectrum Turn obejmują obszary zastosowania w znacznym stopniu zachodzące na siebie, co pozwala na dużą elastyczność w ich użyciu – od obróbki zgrubnej aż po wykończeniową. W przypadku średniej obróbki zgrubnej gatunki płytek są wystarczająco wytrzymałe, aby sprostać trudnym warunkom. Z kolei w obróbce wykończeniowej charakteryzują się one dużą trwałością dzięki pokryciom. Gatunki Spectrum Turn to GC30 i GC15. Płytki w gatunku GC30 posiadają podłoża o dużej udarności, pozwalające na efektywną obróbkę zgrubną. Ich odporne na ścieranie pokrycia gwarantują większą trwałość przy obróbce stali i stali nierdzewnej, szczególnie na etapie wykończenia. Ta kombinacja czyni płytki w tym gatunku bardzo wszechstronnymi i użytecznymi w zastosowaniach od obróbki zgrubnej po wykończeniową. Z kolei GC15 jest gatunkiem bardzo wszechstronnym, przeznaczonym do stali i HRSA. Przy umiarkowanych parametrach skrawania sprawdza się w przypadku obróbki wykończeniowej i wytaczania stali i żeliwa. Gatunki te generalnie są przeznaczone do prędkości skrawania poniżej 200 m/min. geometrie Spectrum Turn pozwalają zarówno na operacje zewnętrze, jak i wewnętrzne. Geometria XF została opracowana dla obróbki lekkiej, oferując dużą trwałość w operacjach wykończeniowych. Dzięki otwartemu łamaniu wiórów można ją stosować w obróbce średniej, zwiększając posuw. Po osiągnięciu odpowiedniego zużycia się w operacjach wykończeniowych płytki mogą być ponownie zastosowane w obróbce średniej. Geometria ta może być używana, kiedy zamocowanie przedmiotu na obrabiarce jest słabe lub gdy obrabiarka ma małą moc, lub Nowa rodzina płytek zapewnia bezpieczne, niezawodne i oszczędne procesy, które sprawdzają się w większości środowisk produkcyjnych też gdy wymagane jest łamanie wióra przy niższym posuwie. XM jest wszechstronną geometrią i pierwszym wyborem w większości zastosowań. Krawędź skrawająca charakteryzuje się równowagą między ostrością a wytrzymałością, co zwiększa jej osiągi w obróbce od średniej do wykończeniowej. Oznacza to, że geometria ta może być stosowana zarówno w obróbce średniej, jak i wykończeniowej, przy zachowaniu wysokiej produktywności. Wreszcie – geometria XMR została opracowana dla płytek do obróbki zgrubnej do średniej dla trudniejszych materiałów i warunków skrawania. Przykładem na to może być pierwsze przejście w odkuwkach ze stali nierdzewnej. Wytrzymałość krawędzi jest tu większa, ale operacja jest wolniejsza. Geometria ta uzupełnia geometrię XM, gdy potrzebna jest większa udarność krawędzi w sytuacjach takich jak: • Obróbka materiałów bardzo ciągliwych, jak np. stal nierdzewna Duplex lub HRSA. • Obróbka przerywana z większą głębokością skrawania (ponad 2 mm). • Obróbka odkuwek lub surowych odlewów. • Przy niestabilnej pracy obrabiarki lub mocowaniu. przy produkcji mieszanej szeroki zakres zastosowania skraca czas mocowania między seriami i upraszcza ustawienia. n podsumowanie Spectrum Turn jest nową rodziną płytek, ich gatunków i geometrii przeznaczonych do produkcji w środowisku mieszanym. Oferuje ona uniwersalność z uwagi na szerokość obszaru zastosowań, zapewniając bezpieczną, niezawodną i oszczędną produkcję i sprawdza się w większości operacji toczenia. Zaawansowane mikroi makrogeometrie sprawiają, że obszary zastosowania płytek Spectrum Turn w znacznym stopniu zachodzą na siebie, co zapewnia efektywne procesy. metalworking world 15 Obróbka podzespołów takich jak stery 110 EC49 pomogła firmie Cane Creek tylko w pierwszym roku obniżyć koszty o 25 procent 16 metalworking world tekst: kip hanson zdjęcia: martin adolfsson sukces na dwóch kołach Fletcher, Karolina Północna, USA. Cane Creek, firma z Karoliny Północnej, produkująca części do rowerów, postanowiła zainwestować we własne obrabiarki. Od tego czasu nic nie jest tak, jak było dotychczas... nnn Cane Creek jest małą firmą mającą siedzibę w górach Karoliny Północnej, w południowo-wschodniej części USA. Produkuje ona zaawansowane produkty dla rowerzystów na całym świecie. Firma jest własnością pracowników, którzy z entuzjazmem podchodzą do swojej pracy. – Jeśli nie możemy produkować najlepszych produktów, to nie chcemy produkować ich wcale – mówi Josh Coaplen, dyrektor działu badawczo-rozwojowego w Cane Creek. Ta filozofia była przyczyną, dla której firma postanowiła stworzyć własny zakład obróbki skrawaniem. Po latach opóźnień w dostawach i problemów z jakością części przysyłanych przez dostawców Cane Creek zakupił w roku 2008 centrum tokarsko-frezarskie CNC marki Mazak i zaczął wykonywać obróbkę skrawaniem we własnej fabryce. Nie obyło się bez wsparcia ze strony Grega Warda z firmy JIT Industries, będącej lokalnym przedstawicielem Sandvik Coromant oraz Chucka Scarbrough, inżyniera ds. produktywności z firmy Sandvik. – Nigdy wcześniej nie mieliśmy obrabiarki, ani nie mieliśmy pojęcia o obróbce skrawaniem – przyznaje Coaplen. Jednak w rezultacie intensywnych studiów i pomocy ze strony Warda i Scarbrough sytuacja szybko uległa zmianie. – Staliśmy się bardziej efektywni niż mogliśmy przypuszczać – mówi Coaplen. Cane Creek może obecnie produkować własne części taniej niż kosztowało ich wcześniejsze sprowadzanie z Tajwanu. – Już w pierwszym roku obniżyliśmy koszty o 25 procent. Zmniejszyliśmy też poziom zapasów w magazynie. Skróceniu uległ także czas realizacji serii – od 90 dni do tygodnia. W razie potrzeby możemy przestawić profil produkcji w trzy dni – dodaje Coaplen. Po pięciu miesiącach od zakupu obrabiarki wyniki finansowe wyprzedzały o 200 procent przewidywania i były tak dobre, że firma rok później zakupiła drugą obrabiarkę. Mając swój własny zakład obróbki skrawaniem, Cane Creek może teraz szybko tworzyć nowe Josh Coaplen, kierownik działu badawczo-rozwojowego, Cane Creek metalworking world 17 cane creek będąca własnością pracowników firma Cane Creek powstała w roku 1994, w miasteczku Fletcher, w Karolinie Północnej, w USA. Firma projektuje, produkuje i dystrybuuje szeroki zakres wysokojakościowych produktów dla producentów rowerów wyczynowych. Są to m.in. elementy zawieszenia, siodełka, stery i systemy hamulcowe. Cane Creek posiada imponującą liczbę zarejestrowanych patentów. Bardzo wcześnie dołączyła do liderów na tym specyficznym rynku, projektując AheadSet, pierwsze na świecie stery bez gwintu. Inne produkty firmy są znane pod nazwami takimi jak Thudbuster, Angleset oraz linia sterów z unikatową gwarancją na 110 lat. Firma doskonale sobie radzi na rynku, ale również chętnie współpracuje, np. z takimi producentami jak Ohlins i Saint-Gobain, czego rezultatem jest na przykład AER, nowatorskie, najlżejsze na świecie stery z zastosowaniem kompozytowego łożyska. Inny przykład to Double Barrel, amortyzator wstrząsów z dwoma tulejami, umożliwiający płynną jazdę. Atmosfera pracy w zakładach firmy Cane Creek sprzyja kreatywności, co owocuje wieloma innowacyjnymi ideami. 39 pracowników łączy pasja do jeżdżenia na rowerze, a ich grupowe wycieczki rowerowe są doskonałą okazją do testowania nowych produktów. Cane Creek uczestniczy w wielu akcjach społecznych, takich jak Cycle Youth, Bikes Belong i Trips for Kids — które wspierają dzieci z trudnych rodzin i nizin społecznych. Celem firmy jest nie tylko wytwarzanie najwyższej jakości produktów, ale również uczynienie świata lepszym za pomocą prostego urządzenia – roweru. 18 metalworking world John Fennell i amortyzator DBair Warsztat rowerowy firmy Cane Creek. John Fennell (po lewej), Gary Maltby (po prawej) ’’ Mogliśmy również obniżyć poziom zapasów w magazynie”. metalworking world 19 Peter Gilbert, kierownik sprzedaży, Cane Creek Getty Images i edukacją młodych ludzi w obszarze obróbki skrawaniem. Cane Creek i inne firmy wspierają Reality Redesigned, uczestnicząc w jury konkursu i realizując zwycięskie projekty. 20 metalworking world tego materiału – mówi Coaplen. Firma zwróciła się o pomoc do Sandvik Coromant, w rezultacie czego powstało 500 sterów. Dzięki temu Cane Creek mógł przekazać 26 000 USD (19 700 euro) World Bicycle Relief, które przeznaczono na opiekę nad chorymi na AIDS w Afryce. Zarówno Cane Creek, jak i Sandvik Coromant uczestniczą w Reality Redesigned, konkursie na projekty o charakterze reality show. Gospodarzem Reality Redesigned jest Edge Factor (www.edgefactor.com) razem z Society of Manufacturing Engineers Educational Foundation. Według informacji na stronie internetowej organizacji, Edge Factor zajmuje się promocją produkcji Getty Images prototypy, wprowadzać zmiany oraz realizować specjalne zamówienia klientów, zamiast, jak wcześniej, czekać tygodniami na dostawy. Wszystko to sprawiło, że w ubiegłym roku sprzedaż wzrosła o 20 procent. – Dzięki nowym możliwościom stworzyliśmy też nową linię produktów – mówi Coaplen. Cane Creek angażuje się także w inne projekty niż tylko produkcja. W 2010 r. firma zaprojektowała specjalne stery dla World Bicycle Relief, organizacji nonprofit. Nowe stery zostały wykonane ze stali nierdzewnej LDX-2101 – materiału, z którym Cane Creek nigdy wcześniej nie miał do czynienia. – Musieliśmy nauczyć się obróbki Sztyca siodła Thudbuster LT jakie kolejne cele stawia więc przed sobą firma Cane Creek? – Zwiększyliśmy pięciokrotnie liczbę produktów wykonanych w USA, ale chcemy produkować jeszcze więcej we własnych zakładach – mówi Coaplen. Sandvik Coromant zamierza wspomagać amerykańskiego partnera w osiągnięciu tych celów, m.in. poprzez zespół techników, który pomoże wybrać optymalny pakiet, usprawnić mocowanie i procesy oraz asystować przy tworzeniu oprogramowania. Od 2012 r. Cane Creek przy pomocy nowych obrabiarek będzie wytwarzać swój najnowszy produkt – DBair. Według Cane Creek, DBair to pierwszy w świecie cyklizmu tylni pneumatyczny amortyzator z podwójną tuleją, umożliwiający regulowane przez rowerzystę tłumienie wstrząsów. Jak zawsze, w projekt zaangażowany jest Sandvik Coromant, oferując najwyższej jakości narzędzia i pomoc ekspertów. Coaplen mówi nawet o kupowaniu w ciemno. – Zakupiliśmy nową obrabiarkę bezobsługową, choć powinniśmy wcześniej nauczyć się jej obsługi. Cane Creek jest dobrym przykładem sukcesu amerykańskiej innowacyjności, gdy jest ona wspierana przez ekspertów narzędziowych. – Oddelegowany do nas zespół inżynierów z Sandvik Coromant i JIT Industries zapewnił nam doskonałe wsparcie i znakomite narzędzia – podkreśla Coaplen. Gdy następnym razem będziesz jechał rowerem, pomyśl o pracownikach firm Cane Creek, JIT oraz Sandvik Coromant i doceń ich pasję w dążeniu do doskonałości. n zagadnienia techniczne narzędzia Sandvik Coromant i jego dystrybutor klasy Yellow Coat Elite, firma JIT Industries, mają wspólny wkład w sukces Cane Creek w obszarze obróbki skrawaniem. Sandvik Coromant i JIT towarzyszyły firmie Cane Creek przez cały proces, udzielając wsparcia dotyczącego narzędzi i szkolenia. Zakres wsparcia był szeroki – od wyjaśnienia, co oznacza kod CNMG, po wybór odpowiednich prędkości i posuwu w obróbce aluminium 6061. Kiedy Cane Creek poprosił JIT Industries o pomoc, dystrybutor Sandvik Coromant wyjaśnił, że wybór narzędzi będzie dokonywany całkowicie od podstaw. W rezultacie zespół specjalistów z Sandvik Coromant i JIT pomógł firmie Cane Creek wybrać narzędzia, które sprawdziły się w obróbce wszystkich zaplanowanych przedmiotów. Do obróbki ogólnej inżynierowie z Sandvik Coromant zaproponowali płytki CoroTurn 107 – AL. Dzięki ostrym krawędziom, pokryciu PVD i dodatniej geometrii płytki AL w gatunku H10 są przeznaczone do obróbki aluminium o niskiej zawartości krzemu. W toczeniu gwintów zastosowano narzędzia CoroThread 266 z płytkami w gatunku GC1125, pracujące szybko i bez tworzenia zadziorów. Cane Creek wykonuje wiele niewielkich detali, dlatego do wytaczania i wewnętrznego toczenia rowków zaproponowano narzędzia z węglika typu XS z możliwością ich szybkiej wymiany. Film na formacji Więcej in j owocnej temat te ożna znaleźć cy m współpra na iPadzie lub w MWW onie www. na str nt.com .coroma sandvik metalworking world 21 baloniarstwo tekst: chi an gramfors zdjęcia: getty images Podniebny biznes Latanie balonem na ogrzane powietrze wymaga strategicznego myślenia, otwartego umysłu i miłości do niespodzianek. Jesteś wysoko nad ziemią w latającym wehikule, którym nie można sterować, ale można wpływać na kierunek jego lotu, uważnie obserwując kierunek i siłę wiatru oraz warunki pogodowe 22 metalworking world Balony na ogrzane powietrze nad górami Kapadocji, w Turcji nnn Każdy lot balonem na ogrzane powietrze jest unikalny i niepowtarzalny. W jednej chwili unosisz się tuż nad wierzchołkami drzew, a w następnej płyniesz na wysokości 1000 metrów, na równi ze szczytami gór. Lot balonem wysoko nad ziemią, bycie na łasce wciąż zmieniających się warunków pogodowych wyostrza zmysły i zmusza do szybkiego myślenia i podejmowania błyskawicznych decyzji. Nie jest to wcale tak odległe od nowoczesnego zarządzania biznesem. Szwajcarska firma Blaser Swisslube zauważyła tę zbieżność i włączyła latanie balonami do swojej działalności biznesowej. Każdy pracownik może stać się członkiem będącego własnością firmy klubu baloniarskiego i zajmować się obsługą naziemną lub zostać pilotem balonowym. – Jest to bardzo przydatne w budowaniu zespołowego ducha pracy – mówi Marc Blaser, dyrektor generalny Blaser Swisslube, oczywiście także pilot balonowy. Jego ojciec, Peter Blaser, będąc dyrektorem firmy, założył klub w 1988 r. i Marc poszedł w jego ślady. – Uczestnicy lotu balonem muszą sobie wzajemnie pomagać, a to wzmacnia ducha zespołowego wśród pracowników firmy. Być wysoko w powietrzu w niewielkiej grupie to intensywne wspólne doświadczenie. Nauki wyniesione z latania balonem bardzo przydają się potem w firmie. – To naturalne, że sposób, w jaki kierujemy balonem, jest potem wykorzystywany w pracy – wyjaśnia Blaser. – W obydwu przypadkach potrzebna jest całościowa perspektywa i umiejętność analizowania. Jeśli spotyka się przeszkodę lub wiatr nie wieje w pożądanym kierunku, trzeba szybko dopasować plany do nowej sytuacji. Tak samo dzieje się w miejscu pracy. Czasami stwierdzasz, że coś idzie w innym kierunku niż zaplanowałeś i wtedy trzeba podjąć kroki, aby to zmienić. W długim okresie czasu ma to decydujący wpływ na produktywność przedsiębiorstwa. strategiczne myślenie to klucz do pilotażu balonem. Jedynym sposobem sterowania jest wznoszenie lub opadanie balonu, tak aby odpowiednio wykorzystać wiejące wiatry. Jest wiele sposobów na określenie kierunku wiatru na różnych wysokościach. – Należy mieć otwarty umysł i uważnie obserwować wszystko dookoła – podkreśla Blaser. – Trzeba obserwować wiatry i inne znaki na niebie i na ziemi. Na przykład ruch liści na drzewach czy dym wydobywający się z komina. Wiele można wyczytać z pozycji Słońca czy cienia kładącego się na góry. O prądach wiatru przy ziemi wiele mogą powiedzieć flagi na masztach. Jeden z pilotów zrzuca z balonu pianę i obserwuje, w jaki sposób opada. To pomaga mu określić odpowiedni moment do zmiany kierunku lotu. Ważne jest również obserwowanie siły wiatru, gdyż wpływa to na prędkość lotu balonu. – Wysoko w powietrzu jest się na łasce i niełasce sił Balonowe innowacje Peter Blaser, który w latach 1973-2010 już w drugim pokoleniu był dyrektorem firmy w branży obróbki skrawaniem, Blaser Swisslube, zaprojektował niewielki balon dla jednej osoby. Pomógł także udoskonalić lekkie balony, nadające się idealnie do długich lotów międzykontynentalnych. metalworking world 23 Fakty o balonach pierwszy balon na ogrzane powietrze zbudowali bracia Joseph-Michel i Jacques-Étienne Montgolfier w Annonay, we Francji, w 1782 r. człowiek po raz pierwszy wzniósł się do góry w balonie na uwięzi 19 października 1783 r. w Faubourg Saint-Antoine, we Francji. także we francji miał miejsce pierwszy załogowy lot balonem nie na uwięzi – 21 listopada 1783 r., w Paryżu. pierwszy lot balonem wypełnionym wodorem odbył się w Paryżu, 1 grudnia 1783 r. pierwszy współczesny balon na ogrzane powietrze zaprojektował i zbudował Edward Yost, w 1960 r., w USA. światowy rekord wysokości przelotu balonem na ogrzane powietrze wynosi 21 290 metrów. Ustanowił go Vijaypat Singhania. najdłuższy w historii przelot balonem na ogrzane powietrze wynosi 19 dni, 21 godzin i 55 minut. Ustanowiono go 21 marca 1999 r. W czasie tego samego lotu Bertrand Piccard i Brian Jones pokonali również najdłuższą w historii odległość – 46 759 kilometrów, w czasie próby przelotu balonem dookoła świata. Rysunek pokazujący lot pierwszego balonu na wodór, w roku 1783 24 metalworking world Czasem balon unosi się, będąc na uwięzi. Najczęściej ma to miejsce podczas festiwali balonowych i innych imprez. Obsługa naziemna pomaga przy starcie i lądowaniu balonu. Członkowie zespołu są w ciągłym kontakcie z pilotem i przekazują mu informacje o zmianach pogody i inne. Podążają za balonem w samochodzie, aby przygotować miejsce lądowania. Koperta Palnik Kosz Zespół naziemny Armin Graessl Blaser Swisslube i spokój. Wszystkie zmysły są natury – mówi Blaser. – Jest to jeden ze sportów wyostrzone i mimo iż balon jest najbardziej uzależnionych od warunków przemieszczany siłą wiatru, to pogodowych. Niebo może być całkowicie w koszu tego wiatru się nie bezchmurne, a mimo to lot jest niemożliwy odczuwa. Percepcja świata z powodu bardzo silnego wiatru. To jedna zewnętrznego jest nieporównywalna z najbardziej niebezpiecznych sytuacji. Dlatego z niczym innym. To fascynujące uważne obserwowanie pogody jest dla pilota przeżycie. balonu najważniejsze. Na prądy wiatru wpływa także topografia terenu. Pilot musi mieć to W środku balonu, podczas wszystko na uwadze. Kto może latać balonem? jego nadmuchiwania Większość niebezpieczeństw jest co prawda – Przede wszystkim osoby związanych z pogodą, ale istotną rolę odgrywają też o otwartym umyśle, gdyż lotu balonem nie sposób w stu przeszkody na ziemi. Wiele niebezpiecznych wypadków procentach kontrolować – mówi pilot balonowy Marc jest związana z kolizjami z liniami wysokiego napięcia. Blaser, na codzień dyrektor generalny firmy Blaser – To bardzo niebezpieczne sytuacje – podkreśla Swisslube. – Należy posiadać umiejętność analizowania Blaser. – Czasem trzeba wtedy bardzo szybo zwiększyć sytuacji, gdyż trzeba czytać wiatry i inne sygnały. Każdy wysokość, a balon reaguje na większy płomień palnika lot jest inny, tak że inne są za każdym razem także dopiero po 30-40 przeżycia. W czasie lotu doświadcza się tylu wrażeń, że sekundach. konieczne jest przepracowanie ich w umyśle w czasie – Latanie balonem lotu i po jego zakończeniu. dostarcza bardzo intensyw– Właśnie to jest dla baloniarzy być może najcenniejnych przeżyć – kontynuuje sze. Przeżycia w czasie lotu balonem wpływają na sposób Blaser. – Ma tu miejsce interakcji z ludźmi w życiu codziennym. Zmienia się nieustanna interakcja ze percepcja otoczenia, a doświadczenia z pilotażu balonem wszystkim dookoła ciebie. ułatwiają planowanie i podejmowanie strategicznych Dla mnie osobiście jest to decyzji w miejscu pracy. n coś pozytywnego. W czasie Wysoko nad alpejską lotu otacza cię cisza doliną w Szwajcarii Marc Blaser Dyrektor firmy Blaser Swisslube i pilot balonów na ogrzane powietrze. Lata balonami od 1988 r. Został pilotem balonowym w 1994 r. Ma przelatane około 700 godzin jako pilot. metalworking world 25 technologia tekst: christer richt Wyzwanie: Zwiększyć elastyczność i ekonomikę frezowania kół zębatych przekładni. rozwiązanie: Zastosować nowe, wysokoprecyzyjne narzędzia na płytki wymienne i wykorzystać możliwości obrabiarek wieloosiowych. Wyrafinowana prostota produkcja kół zębatych to proces skomplikowany, angażujący wiele różnych elementów, gdzie wybór metod i obrabiarek jest determinowany przez wielkość serii, stopień złożoności, jakość i koszty. Dotychczas stosowano tu raczej konwencjonalne procesy. Dziś pojawiają się nowe, innowacyjne metody, szczególnie w obróbce kół zębatych o zębach prostych i śrubowych. Koła zębate przekładni są z reguły poddawane obróbce na dedykowanych obrabiarkach, przy użyciu frezów ślimakowych i tarczowych. W przypadku przedmiotów złożonych, zawierających co najmniej jedno uzębienie, stosowane są często wielozadaniowe obrabiarki pięcioosiowe. Możliwość pełnej obróbki przedmiotu przy jednym lub dwóch zamocowaniach i wynikająca z tego wyższa jakość i niższe koszty są silnym motorem zmian. Rozwiązanie dla dużych serii z reguły oznacza zastosowanie frezu ślimakowego monolitycznego lub na płytki wymienne, mocowanego z jednej strony lub przez napędzaną głowicę nasadzaną. Aby uzyskać wszechstronność w produkcji małych do średnich serii na obrabiarkach 26 metalworking world zastosowanie: Od złożoności do prostoty Wały napędowe z kołem zębatym o zębach śrubowych, moduł 6 mm, DIN 867, posiadają 39 zębów o szerokości 71 mm, w materiale 18CrNiMo7-6, zostały wykonane przy użyciu następujących parametrów: FRez invoMilling: 346 240212R4 prędkość skraw.: 250 m/min średnica: 125 mm posuw na ostrze: 0,286 mm Liczba ostrzy: 22 prędkość posuwU: 4000 mm/min płytka wymienna: MACL 3 250-T prędkość OBR. wrzeciona: 637 obr/min całkowity czas obróbki: 23 minuty wielozadaniowych, Sandvik Coromant opracował innowacyjne rozwiązanie. Metoda ta wykorzystuje możliwości tych obrabiarek – takie jak skrawanie różnych modułów i średnic kół za pomocą tego samego narzędzia. Nowe rozwiązania są możliwe dzięki najnowszym metodom firmy Sandvik Coromant i jej nowej generacji frezów na płytki wymienne w połączeniu z dużym doświadczeniem w stosowaniu frezowania tocznego złożonych profilów. W rezultacie powstał nowy proces skrawania kół zębatych o zębach prostych i śrubowych na obrabiarkach wielozadaniowych, którego celem jest wykonywanie szerokiego zakresu zarysów za pomocą minimalnej liczby narzędzi. Można to osiągnąć, wykorzystując możliwości obrabiarki pięcioosiowej w celu wygene rowania odpowiednich zarysów zębów koła. metoda invoMilling jest połączeniem frezowania rowków i frezowania tocznego, umożliwiająca obróbkę każdego modułu i kąta pochylenia linii zęba, przy zarysach ewolwentowych i nieewolwentowych. Liczba przejść zależy od rozmiarów koła InvoMilling w pełni wykorzystuje Obróbka boku i dna wrębu elastyczność oferowaną przez obrabiarki wielozadaniowe, co umożliwia wykonywanie szerokiego zakresu zarysów zębów przy zastosowaniu minimalnej liczby narzędzi. Frezowanie toczne stopy zęba Frezowanie rowków Frezowanie toczne zarysu zęba Wykończona przestrzeń między zębami zębatego i frezu oraz od mocy obrabiarki. Stosowane są tu zaawansowane systemy sterowania obrabiarkami, konieczna jest też duża dokładność pracy obrabiarek wielozadaniowych i wysoka precyzja narzędzi. Najnowsze gatunki płytek pozwalają na wyższe parametry skrawania. Można wykonać fazę na zewnętrznej średnicy zębów koła, jak również różne kąty pochylenia linii zębów. Każde narzędzie do InvoMilling można używać do kilku wielkości modułów, gdzie np. do przedziału od 1 do 4 mm nadaje się ten sam frez. Przekrój poprzeczny wiórów jest tu z reguły niewielki, co minimalizuje siły skrawania i drganie. Największe jak dotychczas koło zębate wykonane za pomocą metody Invomilling miało moduł 18 i średnicę 800 mm. InvoMilling pozwala na wykonanie koła zębatego w 6. klasie tolerancji wg DIN 3962 lub wyższej. Odpowiednie narzędzia i wystarczająco sztywne obrabiarki umożliwiają chropowatość wykończenia powierzchni rzędu Rz = 3 mikrometry. n Koło zębate o wysokiej jakości i lepsze wykończenie powierzchni dzięki zastosowaniu PB053225 podsumowanie InvoMilling pozwala na: • Dużą elastyczność i niskie koszty, • J edno narzędzie dla różnych zarysów zębów, modułów i kątów pochylenia linii zębów, • Różne naddatki pod szlifowanie, • Skrawanie na sucho, • Obróbkę na twardo, • Cały przedmiot może być wykonany przy jednym zamocowaniu, co oszczędza czas i zwiększa precyzję, • Standardowe płytki łatwo wymienić i ustawić poza obrabiarką, • Niskie siły skrawania umożliwiają wysokie parametry skrawania i gwarantują dokładne zarysy dla wąskich zakresów tolerancji. metalworking world 27 firma bost bost jest firmą produkującą obrabiarki, z siedzibą w Asteasu, w północnej Hiszpanii, 20 kilometrów od stolicy kraju Basków, San Sebastián. Firma specjalizuje się w dużych obrabiarkach, takich jak tokarki horyzontalne i karuzelowe, stoły obrotowe, wiertarki i wytaczarki, a także rozwiązania „pod klucz” dla kolei i producentów wałów korbowych oraz cylindrów. Bost, co w języku Basków oznacza „pięć”, jest firmą rodzinną. Została założona w 1972 r. W 2011 roku jej obroty wyniosły 24 miliony euro. Według Karlosa Aranbarri, dyrektora firmy i syna jednego z jej założycieli, obroty w 2012 roku powinny wynieść 27 milionów euro. Przez ostatnie pięć lat firma szybko się rozwijała, a liczba pracowników wzrosła w tym czasie z 74 do 112. Znacząco wzrósł również eksport. Obecnie Bost intensyfikuje sprzedaż na rynkach wschodzących. Posiada również swoich wyłącznych przedstawicieli w Brazylii i Rosji. Połowa produkcji firmy jest sprzedawana do Chin, nic więc dziwnego, że Bost ma przedstawiciel stwo techniczno-handlowe w Pekinie. Koło zębate do turbiny wiatrowej wykonane na tokarce karuzelowej VTL20C firmy Bost 28 metalworking world tekst: simon hunter zdjęcia: markel redondo rozległe horyzonty Asteasu, Hiszpania. Hiszpański producent obrabiarek, firma Bost, rozszerza eksport na rynki całego świata. W Sandvik Coromant hiszpańskie przedsiębiorstwo znalazło dokładnie takiego partnera, jakiego potrzebowało nnn – Dla większości ludzi Hiszpania to słońce, plaża i flamenco – mówi Karlos Aranbarri, 30-letni dyrektor wykonawczy firmy Bost, w czasie prezentacji swojego przedsiębiorstwa. – Dlatego chętnie pokazujemy tę oto fotografię naszej fabryki w zimie, gdy cała jest pokryta śniegiem. Siedziba tego producenta obrabiarek znajduje się w Asteasu, około 20 kilometrów od San Sebastian, wśród wzgórz Baskii – daleko od stereotypowego obrazu Hiszpanii. Ale też północna część tego kraju różni się znacząco od jego reszty i to nie tylko pod względem klimatu. Region ten od dawna jest najważniejszym centrum przemysłowym Półwyspu Iberyjskiego. Bost jest firmą rodzinną, która w tym roku będzie obchodzić 40-lecie swego istnienia. Oferuje ona kompletny zakres frezarek i tokarek, a także rozwiązania pod klucz dla kolei oraz producentów wałów korbowych i cylindrów. Mimo pogrążonej w recesji hiszpańskiej gospodarki Bost rozwija się, szczególnie dzięki rynkom wschodzącym, takim jak Chiny. – Zawsze dużo eksportowaliśmy – wyjaśnia Aranbarri – ale nigdy tak dużo jak obecnie. 90 procent naszych obrabiarek jest eksportowanych, podczas gdy resztę sprzedajemy w Hiszpanii. Bost posiada biuro w Pekinie i klientów w Arabii Saudyjskiej, Indiach, Rosji, USA, Polsce, Niemczech, Francji i innych krajach. „Każdy nasz produkt jest wykonywany pod kątem potrzeb klienta. Oferujemy kompletne rozwiązania, włączając pakiety narzędzi i szkolenia”. Karlos Aranbarri, dyrektor wykonawczy, Bost – nie tylko sprzedajemy obrabiarki – podkreśla Aranbarri. – Każdy nasz produkt jest wykonywany pod kątem potrzeb klienta. Oferujemy kompletne rozwiązanie, także pakiet narzędzi i szkolenia, tak aby klient w najlepszy sposób mógł wykorzystać zakupioną obrabiarkę. W pokrywających powierzchnię 8000 metrów kwadratowych zakładach budowana jest obecnie tokarka horyzontalna dla klienta we Francji, która, według Aranbarri, będzie największą obrabiarką kiedykolwiek zbudowaną w Hiszpanii. – Kolumna, która jest pojedynczym elementem, została odlana w Niemczech – mówi Aranbarri. – Waży ona 82 tony. Tokarka będzie miała łoże o długości 8 metrów, średnicę toczenia 10 metrów i została zaprojektowana dla przedmiotów o wadze do 350 ton. Ogólnoświatowe zaangażowanie firmy sprawiło, że potrzebowała ona globalnego partnera. Wybór padł na Sandvik Coromant. – Przez całe moje życie pracowałem z Sandvik Coromant – mówi kierownik ds. zastosowań w Bost, Antonio Mangas, 23 lata kariery w firmie. – Szczególnie intensywnie współpracowaliśmy z Sandvik Coromant metalworking world 29 Ciągłe wsparcie ze strony inżynierów Sandvik Coromant było istotne dla sukcesu firmy Bost w ostatnich pięciu latach, zwłaszcza w obszarze projektów „pod klucz”, takich jak wały korbowe. W niektórych przypadkach produkt końcowy mógł ważyć od jednej do nawet 22 ton. Bost potrzebował od Sandvik Coromant narzędzi, które mogłyby pracować w miejscach trudno dostępnych, z dużą precyzją i które spełniałyby wymagania każdego zastosowania. W ostatnim czasie współpraca między firmami Bost i Sandvik Coromant objęła tokarkę karuzelową VTL20C, wykonaną przez Bost dla Siemensa i przezna czoną do produkcji przekładni turbin wiatrowych. – Naszym celem jest, aby cała obróbka skrawaniem przedmiotu mogła się odbyć przy jednym mocowaniu, bez konieczności przenoszenia go na inną obrabiarkę – wyjaśnia Aranbarri. – Aby to osiągnąć, od początku pracowaliśmy ramię w ramię z Sandvik Coromant, szczególnie jeśli chodzi o obróbkę rowków – dodaje Mangas. – Zastosowaliśmy system Coromant Capto C6 i dzięki dwóm specjalnym wrzeciennikom mogliśmy wykonywać rowki z dużą precyzją. Takie są zalety tej obrabiarki. Można stworzyć rowek wewnętrzny bez osi Y, stosując jedynie dwie osie liniowe. Dodatkową zaletą dla firmy Bost jest to, że gdy tylko obrabiarka znajdzie się u klienta, specjaliści z Sandvik Coromant już tam są, oferując wsparcie. – Obrabiarka jest poważną inwestycją – mówi Mangas. – Zwrot kosztów inwestycji może zająć kilka lat, więc jej zalety muszą być jasne od samego początku. – Pozytywnym aspektem pracy z tak dużą firmą jak Sandvik Coromant jest to, że jest ona obecna na całym świecie – kontynuuje Mangas. – Pracowałem w wielu krajach, na siedmiu różnych kontynentach i wiem, że czasami potrzebne jest szybkie rozwiązanie. Dlatego preferujemy pracę z firmami takimi jak Sandvik Coromant, gdyż wiemy, że pomogą nam błyskawicznie i dostarczą narzędzia w ciągu 24 godzin. Sandvik Coromant był również zaangażowany w powstanie eksploatowanej we własnych zakładach firmy Bost tokarki karuzelowej o zasięgu roboczym sześciu metrów. Została ona wyposażona w system Capto C10 firmy Sandvik Coromant. – Ta obrabiarka różni się znacznie od tego, co oferuje konkurencja – wyjaśnia Javier Guerra, kierownik sprzedaży bezpośredniej i dystrybucji Sandvik Coromant na Półwyspie Iberyjskim. – Kiedy dwa lata temu zaczęliśmy planować konstrukcję tej obrabiarki, postanowiliśmy wyposażyć ją w tylko jeden system– mówi Mangas. – Większość obrabiarek karuzelowych pracuje z dwoma systemami. Mój pomysł polegał na tym, że mając nową obrabiarkę z automatem do szybkiej wymiany narzędzi, można zastosować ten sam system do toczenia i frezowania. Dlatego już na tym etapie myśleliśmy o Coromant Capto C10. To bardzo mocny system, nadający się zarówno do operacji tokarskich, jak i do frezarskich. nowa obrabiarka zapewnia teraz firmie Bost możliwość przeprowadzania testów. Jest ona również dostępna dla klientów. – Nie ma wielu takich obrabiarek w naszym regionie – podkreśla Mangas – Ta, którą mamy, nie jest na sprzedaż, ale możemy oczywiście zawsze wyprodukować dla klienta identyczną.n System Coromant Capto C10 firmy Sandvik Coromant ma duży wpływ na efektywność operacji tokarskich i wiertarskich zagadnienia techniczne praca grupowa – praca zespołowa to podstawa naszych działań – mówi Javier Guerra, kierownik sprzedaży bezpośredniej i dystrybucji na Półwysep Iberyjski. Dlatego Sandvik Coromant jest zaangażowany w projekty firmy Bost już od początku, tak aby zapewnić odpowiednie narzędzia, procesy i czasy produkcji. – Klienci na etapie planowania myślą często jedynie o cenie – mówi Guerra. – Oznacza to przeważnie, że gdy zbliża się etap 30 metalworking world produkcji, okazuje się, że jej czas się wydłuża, gdyż nie zadbano o porównanie wszystkich opcji. Dlatego zalecamy poświęcenie więcej czasu i uwagi dokonywanym wyborom już na etapie planowania. Sandvik Coromant pracuje ramię w ramię z firmą Bost, wspierając ją w przeprowadzaniu analizy czasu i wpływu, jaki jej produkty będą mieć na proces wytwarzania. Globalna sieć Sandvik Coromant umożliwia także wspieranie klienta końcowego, niezależnie od tego, gdzie na świecie się on znajduje. – Dlatego właśnie praca zespołowa jest dla nas tak ważna – podkreśla Guerra. – Musimy koordynować nasze działania nie tylko na poziomie krajowym, ale także na międzynarodowym. – Współpracowaliśmy ściśle z firmą Bost w zakresie Coromant Capto, sprowadzając specjalistów zza granicy, którzy dzielili się swoją wiedzą na temat tego systemu w produkcji wałów korbowych – mówi Guerra. – Jest to część naszej pracy z klientami. Tokarka karuzelowa dla klienta we Francji będzie największą obrabiarką, jaką kiedykolwiek zbudowano w Hiszpanii metalworking world 31 technologia tekst: turkka kulmala pytanie: Jak w sposób oszczędny i produktywny wykonać obróbkę skrawaniem otworów gwintowanych? odpowiedź: Znaleźć dostawcę optymalnych narzędzi oraz wiedzy o zastosowaniach i w ten sposób zwiększyć wydajność produkcji. Gwintowanie na medal wykonywanie otworów i gwintów jest w świecie obróbki skrawaniem operacją krytyczną. Wymaga ono wysokiej jakości gwintowania i poprzedzającego je wiercenia otworu. Nawet najlepsze gwintowniki nie ocalą źle wykonanego otworu. Kluczowym warunkiem dobrego gwintowania otworu jest precyzja lub, innymi słowy, spełnienie wymagań dotyczących tolerancji kształtu, położenia i chropowatości powierzchni. Każdy błąd dotyczący pozycji, okrągłości, prostoliniowości lub walcowości jest trudny do skompensowania w czasie gwintowania. Aspekty wpływające na wiercenie to m.in. tolerancje wykonania wierteł, ich ostrość oraz oczywiście takie czynniki jak materiał narzędziowy, chłodzenie, smarowanie, stabilność i parametry skrawania. Gdy wymagania te są spełnione, wybór wiertła jest standardowy. Bierze się tu pod uwagę przedmiot i materiał obrabiany, a głównym celem jest maksymalna jakość i produktywność procesu. Normy takie jak ISO, zalecają odpowiednie średnice wierteł do otworów pod gwinty. 32 metalworking world Duży asortyment dostępnych narzędzi gwarantuje precyzję wykonania otworu Zastosowanie możliwie największego wiertła w ramach dopuszczalnych tolerancji zwiększa produktywność procesu i minimalizuje ryzyko uszkodzenia gwintownika. Wiertło powinno zawsze być ostre, aby ograniczyć zjawisko utwardzania ścian otworu. Aby uniknąć błędu położenia, otwór powinien być wiercony i gwintowany na tej samej obrabiarce, w tym samym ustawieniu. Przedmiot musi być bezpiecznie zamocowany, tak by zapobiec ruchom nowy poziom produktywności: Test w USA Materiał: stop stali 28–32Rc Otwór ślepy EX03P (M16 x 2,0) Głębokość gwintu 1xD 3000 2500 2000 1500 Liczba otworów 1000 500 0 Konkurencja A vc=60 stóp/min poprzecznym, które mogłyby spowodować złą jakość gwintu, a nawet uszkodzenie gwintownika. Jeśli wiercenie i gwintowanie wykonywane są w osobnych ustawieniach, luz promieniowy uchwytu może być przyczyną niedopasowania między osią wrzeciona obrabiarki i osią otworu. Wyboru gwintownika dokonuje się według kryteriów podobnych do stosowanych przy wyborze wiertła. Są to: rodzaj gwintu, wymagane tolerancje i materiał. Istotny jest wybór między narzędziem dedykowanym dla danego zastosowania a narzędziem uniwersalnym, przystosowanym do wielu zastosowań i materiałów. Wygniatanie na zimno (np. gwintowygniataki bezrowkowe) wymaga większego otworu niż w przypadku użycia gwintowników. We względnie miękkich materiałach można osiągnąć średnicę wewnętrzną mniejszą niż średnica otworu wstępnego z powodu deformacji ścianek otworu w czasie wygniatania. Wykonanie pogłębienia stożkowego przed wejściem w otwór za pomocą narzędzia 90-stopniowego ułatwia wejście gwintownika w otwór i rozpoczęcie gwintowania, a także minimalizuje powstawanie zadziorów. Płynne wejście jest istotne dla uniknięcia stożkowego rozszerzenia otworu. Szczególnie uważnie należy wybrać parametry skrawania. Prędkość skrawania powinna być znacznie niższa niż przy wierceniu. Ważny jest wybór posuwu, szczególnie przy gwintowaniu zsynchronizowanym. Przy użyciu oprawek pływających zalecany posuw wynosi 95 do 97 procent podziałki gwintownika. Zastosowanie oprawki z kompensacją z funkcją ograniczenia momentu obrotowego, takiej jak SynchroFlex®, jest zalecane, aby zapewnić swobodny ruch osiowy gwintownika i chronić go przed uszkodzeniem. Sprzęgło bezpieczeństwa musi mieć prawidłowo ustawiony moment obrotowy. Użycie oleju zmniejsza tarcie i ulepsza wykończenie powierzchni. Chłodziwo wpływa korzystnie na łamanie wióra, co jest istotne w przypadku otworów ślepych. n CoroTap 370 P Vc=88 stóp/min podsumowanie Powodzenie operacji gwintowania zależy od zrównoważonych i precyzyjnych procesów wiercenia i gwintowania, najlepiej w tym samym mocowaniu. Dla wysokiej produktywności i/lub elastyczności narzędzia muszą być dostosowane do materiału i warunków. Do gwintowników zalecane są oprawki ograniczające moment obrotowy. Wiercenie i gwintowanie to obszary szczególnie istotne dla firmy Sandvik Coromant w roku 2012 i 2013. Suplement do katalogu, CoroPak 12.1, oferuje dwie rodziny gwintowników: CoroTap dla wysokiej produktywności w zastosowaniach dedykowanych oraz Spectrum dla produkcji mieszanej w zróżnicowanych warunkach. metalworking world 33 innowacje metale w elektronice tekst: Elaine McClarence zdjęcia: getty images Metale wracają do elaktroniki Konsumenci wypełniają swój świat coraz to lepszymi, trwalszymi i coraz częściej także przenośnymi produktami elelektronicznymi. Tymczasem przemysł elektroniczny, aby im zapewnić te dobra, wraca do starych, dobrych metali 34 metalworking world metalworking world 35 innowacje metale w elektronice ’’ Wkrótce na światowych rynkach pojawi się około 250 nowych modeli smartfonów, a prognozy na rok 2015 przewidują popyt na tablety na poziomie 400 milionów sztuk.”. nnn Kiedy na rynku pojawia się nowy przenośny gadżet elektroniczny, konsumentów natychmiast przepełnia nieodparta chęć jego posiadania – i dużo mniejsza skłonność do jego regularnego używania. Boom na rynku elektroniki połączony z oczekiwaniem coraz to lepszych i trwalszych gadżetów ze strony klientów sprawiają, że producenci urządzeń elektronicznych szukają nowych materiałów, takich jak metale. To z kolei tworzy popyt na bardziej efektywne metody wytwarzania, tak aby zapewnić wyższą produktywność i lepszą jakość gotowego produktu. – Wkrótce na światowych rynkach pojawi się około 250 nowych modeli smartfonów, a prognozy na rok 2015 przewidują popyt na tablety na poziomie 400 milionów sztuk – mówi Magnus Holst, zajmujący się rozwojem biznesu w Sandvik Coromant. – Badania pokazują, że dzisiejsze pokolenie, w odróżnieniu od poprzedniego, w sposób aktywny używa urządzeń elektronicznych. Ciągły dostęp do Internetu, zakupy online, elektroniczne książki i gry, a także możliwość ściągania aplikacji oraz wykonywania rozmów i wysyłania wiadomości – wszystko to sprawia, że producenci starają się konstruować mocniejsze i bardziej trwałe urządzenia. Mają one nie tylko prawidłowo i długo funkcjonować, ale także wytrzymywać np. upadki na podłogę. rosnący popyt na mobilną technologię sprawia, że producenci poszukują nowych materiałów. Do łask wracają metale, szczególnie w produkcji gadżetów, gdzie istotna jest wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne. Z drugiej jednak strony, jak mówi Holst: – Jeśli metale mają konkurować z plastikiem i polimerami oraz spełniać 36 metalworking world Tworzywa sztuczne są często stosowane do produkcji obudów oczekiwania klientów, muszą umożliwiać zbudowania urządzenia nie tylko trwalszego, ale również atrakcyjnego. Najważniejszym elementem wpływającym na trwałość jest obudowa. Przy wyborze materiału Aluminium i jego stopy to na obudowę należy wziąć atrakcyjna opcja w produkcji elektroniki pod uwagę szereg jego właściwości, takich jak brak interferencji z funkcją komunikacji bezprzewodowej, wysoka tolerancja termiczna, odporność na korozję, ergonomia, dobre uszczelnienie oraz jak najmniejszy wpływ na środowisko naturalne. W produkcji elektroniki już są stosowane aluminium i jego stopy. Standard wyznaczył jeden z czołowych producentów elektroniki, wypuszczając na rynek laptop z aluminiową obudową o grubości jedynie dwóch milimetrów. Jednolita aluminiowa konstrukcja obejmuje zarówno obudowę, jak i ekran i oferuje wyższą precyzję wykonania, mniej skomplikowaną konstrukcję i mniejszą liczbę części. Dla użytkownika oznacza to notebook wyjątkowo cienki i lekki, a równocześnie bardzo trwały i odporny na uszkodzenia. Ta sama firma jako pierwsza wprowadziła na rynek laptopy z obudową tytanową. – Innym metalem, który ma szanse znaleźć się w urządzeniach elektronicznych, jest stal nierdzewna, szczególnie przydatna w przypadku części narażonych na zużycie i uszkodzenie w wyniku częstego używania, takich jak guzik on/off – mówi Bertil Isaksson, dyrektor ds. rozwoju zastosowań w Sandvik Coromant. Producenci zwracają także uwagę na bardziej egzotyczne stopy, które łączą aluminium, miedź, tytan i nikiel, w wyniku czego powstaje materiał, Dobre rozwiązanie Metale popularne dzięki narzędziom w firmie Sandvik Coromant badania Popyt na przenośne urządzenia przywrócił do łask metale który łączy trwałość metalu i elastyczność plastiku. – Bywa, że producenci elektroniki korzystają z materiałów [takich jak stopy tytanu], które kilka lat wcześniej powstały dla przemysłu lotniczego – mówi Isaksson. Przykładem mogą być materiały wzmocnione włóknami węglowymi,opracowane dla samolotów wojskowych i elitarnego sprzętu sportowego, a dziś stosowane w przemyśle elektronicznym. dla producentów elektroniki wyzwaniem jest nie tylko wprowadzenie nowych materiałów, aby spełnić oczekiwania klientów, ale także zwiększenie produktywności, przy zastosowaniu istniejących urządzeń i rozwój koncentrują się coraz bardziej na rozwiązaniach dla przemysłu elektronicznego. Dzięki swojemu bogatemu doświadczeniu szwedzka firma może wspierać producentów w podnoszeniu produktywności, oferując im zwiększoną liczbę wyprodukowanych przedmiotów na narzędzie, redukcję liczby operacji i czasu wykonania serii oraz wyższą jakość produktów. W czasie swoich 50 lat obecności w przemyśle Sandvik Coromant opracował szeroki zakres rozwiązań narzędziowych umożliwiający skracanie jednostkowego czasu produkcji i obniża– nie kosztów w produkcji tłoczników, matryc odkuwek i kokili do arkuszy metalu stosowanych w elektronice. Rozwiązania te trafiają do klientów na różne sposoby, np. poprzez bezpośredni kontakt z inżynierami Sandvik Coromant lub, w przypadku złożonych elementów, poprzez jeden z Centrów Zastosowań firmy na całym świecie. produkcyjnych. Równocześnie producenci muszą spełniać wysokie kryteria jakości produktów. – Dotychczas najczęściej stosowanymi materiałami na obudowy urządzeń elektronicznych były plastiki i polimery. Dlatego wprowadzenie na szerszą skalę metali stawia producentów przed koniecznością optymalizacji procesów wytwarzania – podkreśla Holst. Większość poddostawców przemysłu elektronicznego dysponuje dziś co prawda zaawansowanym wyposażeniem, takim jak na przykład trzyosiowe centra obróbkowe, ale korzystne dla produktywności, kosztów i jakości może być też zastosowanie najnowszych technologii, takich jak frezowanie toczne. n metalworking world 37 globalne rozwiązania tekst: TURKKA KULMALA Pionowy renesans Tokarka karuzelowa (vertical turning lathe – VTL) jest znakomitym rozwiązaniem jeśli chodzi o operacje tokarskie na dużych, ciężkich i/lub asymetrycznych przedmiotach. Wcześniej jej efektywność była obniżana przez zbyt długie czasy wymiany narzędzi i ustawień. Rosnący popyt na obróbkę skrawaniem ze strony m.in. energetyki i przemysłu lotniczego wymusił rozwiązanie tych problemów. Nowe technologie sprawiły, że tokarka karuzelowa stała się obrabiarką wielofunkcyjną oferującą procesy wieloosiowe – w tym także wiercenie, frezowanie i frezowanie obwiedniowe kół zębatych, w wyniku czego niepotrzebne jest już przenoszenie ciężkich elementów między różnymi obrabiarkami Głowica do wytaczania Główne wrzeciono frezarskie Głowica tokarska Głowica kątowa 90° Wielofunkcyjność kluczem głowica wielonarzędziowa Kluczem do wszechstronności konstrukcji VTL jest możliwość stosowania wielu oprawek na końcu pionowego suwaka. Hydrauliczne mocowanie czworokątne lub sprzęgła tarczowe o kształtowych powierzchniach czołowych utrzymują głowice tokarskie, wytaczarskie i kątowe głowice frezarskie 90 stopni razem z głównym wrzecionem frezarskim na końcu suwaka. Narzędzia są wymieniane automatycznie i przechowywane w magazynie, tak samo jak narzędzia indywidualne. 38 metalworking world Więcej informacji na stronie www.sandvik.coromant.com Magazyn głowic Magazyn narzędzi Suwak bez głowicy. Mocowanie czteropunktowe i główne wrzeciono frezarskie Oszczędza czas Mocny uchwyt Stabilny wybór automatyczna wymiana narzędzi pionowy suwak CoroTurn SL70 Konstrukcja VTL opiera się na jednej lub – w przypadku dużych obrabiarek – dwóch pionowych kolumnach podtrzymujących poziomą prowadnicę (oś X ), która przenosi ruch poprzeczny pionowego suwaka (oś Z). Sztywność, mierzona przez stosunek ugięcia suwaka do jego posuwu, jest czynnikiem decydującym dla wykorzystania dużej mocy stołu tokarskiego. Modułowy system głowic i adapterów CoroTurn SL70 jest standardowym rozwiązaniem dla większości operacji profilowania i wykonywania kieszeni w złożonych przedmiotach, co eliminuje potrzebę narzędzi specjalnych. Mocne owalne złącze zapewnia wysoką stabilność i dostępność w trudnych elementach. Dostarczanie chłodziwa pod wysokim ciśnieniem jest dla tych narzędzi standardem. Korzyści z automatycznej wymiany narzędzi (automatical tool changing - ATC) istnieją także w przypadku VTL: minimalne przestoje, możliwość wstępnego ustawienia narzędzi i produkcji bezobsługowej. Magazyny tarczowe są zastępowane przez większe magazyny łańcuchowe. Zalety ATC mogą być większe dzięki standaryzacji narzędzi z jednym typem złącza Coromant Capto (wielkości C6, C8 i C10). metalworking world 39 Długie wysięgi — optymalizacja Frezy ślimakowe Obróbka rowków — toczenie trochoidalne Płytki ceramiczne w superstopach Frezowanie wgłębne Geometria płytek Podziałki frezów Interpolacja śrubowa Eksploatacja narzędzia Zastosowanie interpolacji śrubowej w... Frezowanie kół zębatych do turbin wiatrowych Wiercenie głębokich otworów Techniki zagłębiania w materiał 10-stopniowy kąt przystawienia w... 45-stopniowy kąt przystawienia w... 24 wskazówki dla wydajniejszej produkcji. Czy wiesz, gdzie można znaleźć ponad 100 wysokiej jakości filmów, które dostarczają użytecznych informacji? Do tego przedstawionych w ciekawy sposób? Gdzie zobaczyć, jak dopiero co zakupione przez Ciebie narzędzie wykonuje naprawdę niesamowite operacje obróbkowe lub znaleźć proste wskazówki na temat wydajniejszej produkcji? Gdzie uzyskać wskazówki dotyczące programowania CAM, porady na temat toczenia trochoidalnego i łatwe do zrozumienia porady praktyczne lub obejrzeć filmy demonstracyjne z zakresu obróbki skrawaniem? Dołącz do 435 000 widzów, którzy poznali już odpowiedź. Odwiedź stronę www.youtube.com/sandvikcoromant Czy jest coś, o czym powinniśmy opowiedzieć w filmie? Zeskanuj kod i poinformuj nas. www.sandvik.coromant.com/pl Print n:o C-5000:559 POL/01 © AB Sandvik Coromant 2012:2 Chłodziwo pod wysokim ciśnieniem