WYROK UZASADNIENIE - Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej

Sygnatura akt VIII RC 236/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
W. dnia 14 marca 2014 r.
Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej VIII Zamiejscowy
Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w W.
w następującym składzie:
Przewodniczący: SSR Janusz Gajowczyk
Protokolant: Mariola Duszyńska
po rozpoznaniu w dniu 14.03.2014 r. w Wołowie
sprawy z powództwa małoletniej J. A. (1) reprezentowanej przez matkę W. A.
przeciwko K. A.
o podwyższenie alimentów
I. oddala powództwo;
II. opłatę od pozwu zalicza na rachunek Skarbu Państwa;
UZASADNIENIE
W. A. wniosła w imieniu małoletniej J. A. (1) o zasądzenie od pozwanego K. A. na rzecz J. podwyższonych do
1.000 zł miesięcznie alimentów, wskazując że po wydaniu wyroku rozwodowego nastąpiła istotna zmiana w zakresie
usprawiedliwionych potrzeb powódki i wysokości kosztów jej utrzymania. Podniosła, że pozwany okradł córkę i ją,
podejmując ze wspólnego konta bankowego środki należące do niej i pochodzące z alimentów od niego dla córki, dnia
27.08.2012 r. wyrzucił J. z mieszkania i zniszczył wszystkie jej rzeczy, a pracując 15 dni w miesiącu zarabia ponad
3.000 zł, zaś ona sama, by chronić córkę przed przestępczymi działaniami pozwanego, zmuszona była zrezygnować
z jednego z trzech etatów, na których pracowała.
-2Pozwany żądał oddalenia roszczenia w całości. Zarzucił, że nie jest w stanie płacić wyższych niż 500 zł alimentów,
albowiem ma na utrzymaniu drugie dziecko, spłaca zadłużenie, którego - wbrew swemu zobowiązaniu - matka
powódki nie realizuje, a także zobowiązania z tytułu rozliczenia jej współpracy z Ż., na co zmuszony był zaciągnąć
kredyt w (...), zaś opróżnienie lokalu było konsekwencją wyroku eksmisyjnego.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
J. A. (1) ma prawie 13 lat i pochodzi ze związku małżeńskiego W. A. i K. A.. Uczy się w ostatniej klasie szkoły
podstawowej i od września ma zamiar podjąć naukę w Gimnazjum Sióstr U. we W.. Mieszka z matką. Ma wadę wzroku
wymagającą korekcji okularowej i okulistycznie leczona jest poza systemem NFZ, co kosztuje do 500 zł rocznie.
Małżeństwo rodziców powódki rozwiązane zostało przez rozwód wyrokiem z dnia 29.06.2009 r. z jednoczesnym
powierzeniem matce wykonywania władzy rodzicielskiej nad J. i ograniczeniem uprawnień ojca do ogólnego wglądu
w wychowanie i wykształcenie córki, współdecydowania o istotnych jej sprawach i prawa do kontaktów z nią bez
ograniczeń, a także zasądzeniem od ojca na rzecz J. po 500 zł miesięcznie alimentów.
Wówczas W. A.prowadziła działalność gospodarczą we współpracy z przedsiębiorstwem (...), z której to działalności
uzyskiwała 1.500 zł miesięcznie dochodu. Otrzymywała także po 600 zł miesięcznie w związku z pełnieniem, wraz z
pozwanym, funkcji rodziny zastępczej dla swego brata – czternastoletniego wówczas D. R., którego też była opiekunem
prawnym.
Z J. i D. mieszkała w lokalu przy ul. (...) w W., stanowiącym własność brata pozwanego.
K. A. mieszkał w nowo zakupionym na kredyt i przez siebie remontowanym lokalu przy ul. (...) w W. i regulował
rachunki za lokal przy K.. Pracował jako funkcjonariusz SW w Areszcie Śledczym we W. i zarabiał w granicach 2.600
zł miesięcznie netto.
Zasądzone alimenty były przedmiotem egzekucji z wynagrodzenia pozwanego, a wyegzekwowane świadczenia
przekazywane były na konto bankowe wskazane przez matkę powódki. Dnia 21.10.2011 r. z rachunku tego przelano
na rachunek pozwanego 500 zł, a dnia 05.04.2013 r. kwotę 491,98 zł.
Prócz zasądzonych alimentów pozwany nie wspomaga utrzymania powódki w innej formie.
Rodzina zastępcza ustanowiona dla D. R.została rozwiązana w 2012 r., z jednoczesnym zwolnieniem W. A.z funkcji
opiekuna D..
(dowód: potwierdzenia transakcji bankowych /k. 4 i 5/; zajęcie komornicze /k. 6/;
wyciąg z rachunku /k. 14/; odpis aktu urodzenia /k. 20/; zaświadczenie
z badania optometrycznego /k. 44/; akta XIII RC 1116/09 SO we Wrocławiu; przesłuchanie matki powódki /k. 85/;)
-3Jako że rychło po rozwodzie W. A.zaprzestała działalności gospodarczej, a z rozliczenia jej współpracy z Ż.powstało
spore zadłużenie gwarantowane wekslami in blanco wystawionymi przez pozwanego i inną osobę, w 2010 r.
Ż.zawiadomiła pozwanego o wypełnieniu weksla i wezwała go do zapłaty, zaś po uzyskaniu przeciwko dłużnikom
wekslowym nakazu zapłaty, wszczęła egzekucję z wynagrodzenia za pracę pozwanego. By uniknąć zajęcia i
kosztów egzekucji, pozwany i drugi wierzyciel wekslowy zawarli z przedsiębiorstwem (...)dnia 09.08.2012 r. ugodę,
zobowiązując się do ratalnej (po 1.750 zł miesięcznie, a ostatnia rata w kwocie 1.802,22 zł) spłaty zadłużenia w kwocie
147.135,22 zł do końca sierpnia 2019 r. Pozwany ugodę tę realizuje spłacając po 875,50 zł miesięcznie.
(dowód: zawiadomienie /k. 58/; zajęcie komornicze i zaświadczenie /k. 59 i 60/; ugoda /k. 61/; potwierdzenia
przyjęcia zleceń przelewów /k. 62-65/;
przesłuchanie pozwanego /k. 85/;)
Ugodą sądową z dnia 14.04.2011 r. rodzice powódki dokonali podziału ich majątku dorobkowego wartości 119.010 zł
w ten sposób, że W. A.przypadło własnościowe prawo do lokalu przy ul. (...)oraz własność części ruchomości o łącznej
wartości 104.160 zł, zaś własność pozostałych ruchomości wartości 14.850 zł pozwanemu, bez wzajemnych spłat.
Strony ugody ustaliły nadto, że W. A.będzie samodzielnie spłacać wspólnie z K. A.zaciągnięty w 2008 r. w (...)kredyt
mieszkaniowy na zakup prawa do lokalu przy Kolejowej.
Matka powódki nie obsługuje jednak w całości (raty miesięcznie po 520 zł) tego kredytu, którego stan na dzień
18.11.2013 r. wyniósł 101.880,95 zł kapitału.
W związku z monitami banku, pozwany podjął obsługę tego kredytu i w okresie 14.09.2011 – 10.04.2013 r.
dokonał spłat w kwocie 3.916,44 zł oraz 177,60 zł tytułem składki ubezpieczenia nieruchomości, stanowiącej jego
zabezpieczenie. Nadal spłaca ten kredyt w kwotach od 100 do 500 zł jednorazowo.
Obciążony jest także spłatą przez siebie zaciągniętego w 2009 r. w kwocie 38.400 zł kredyt w (...).
(dowód: ugoda w sprawie I Na 218/10 SR w Wołowie /k. 54/; harmonogram
spłat kredytu /k. 66/; zaświadczenie (...) /k. 67/; potwierdzenie
stanu zadłużenia /k. 70/; przesłuchanie pozwanego;)
Wyrokiem z dnia 29.05.2012 r. powódka, jej matka i D. R.zobowiązani zostali do opróżnienia, opuszczenia i wydania
J. A. (2)(bratu pozwanego) lokalu mieszkalnego przy ul. (...)w W.. Eksmisja została wykonana przymusowo dnia
27.08.2012 r. i zaraz po tym W. A.złożyła do Prokuratury Rejonowej w Wołowie zawiadomienia o popełnieniu przez
pozwanego i inne osoby biorące udział w egzekucji przestępstw włamania do mieszkania i piwnicy, kradzieży oraz
zniszczenia mienia, a także składania przez J. A. (2)fałszywych zeznań w sprawie o eksmisję.
-4Postępowanie w sprawie fałszywych zeznań zostało zakończone odmową wszczęcia śledztwa.
(dowód: doniesienia /k. 9-13/; odpis wyroku SR w Wołowie w sprawie
I C 18/12 /k. 55/; zawiadomienie o wszczęciu egzekucji i protokół czynności /k. 56 i 57/; informacja Prokuratury
Rejonowej
w W. /k. 73/;)
Pozwany ma 36 lat i mieszka z bratem i swą matką w lokalu tej ostatniej. Z tytułu partycypacji w kosztach prowadzenia
wspólnego gospodarstwa domowego przekazuje matce po 200 – 300 zł miesięcznie.
Nadal pracuje w Areszcie Śledczym we W. na zmiany z wynagrodzeniem 3.214,18 zł netto miesięcznie. Pobiera po 50
zł miesięcznie ryczałtu za dojazd do pracy, a w październiku 2013 otrzymał 246 zł nagrody uznaniowej.
Do W. dojeżdża samochodem na zmianę z trzema kolegami, co każdego z nich kosztuje po około 160 zł miesięcznie.
W 2012 osiągnął 47.256,88 zł przychodu pomniejszonego o koszty uzyskania.
Prócz powódki ma jeszcze (z pozostającą na urlopie macierzyńskim i otrzymującą z tego tytułu ok. 1.500 zł zasiłku W.
Z.) syna K. K. (2) ur. (...), który z matką mieszka w W. przy ul. (...). Na syna pozwany łoży dobrowolnie od 500 do 900
zł miesięcznie, a matka małoletniego do 400 zł. Ona też opłaca mieszkanie w (...).
Samochód, który przypadł mu w podziale majątku pozwany sprzedał, a środki stąd uzyskane przeznaczył na koszty
adwokackie i na życie. Teraz jest współwłaścicielem (z W. Z.) samochodu WV Golf.
(dowód: odpis aktu urodzenia /k. 51/; zaświadczenie o zarobkach /k. 52/;
zaświadczenie US w W. /k. 53/; przesłuchanie pozwanego;)
Matka powódki ma 36 lat i jest magistrem inżynierem technologii żywności. Prócz J. nie ma nikogo na utrzymaniu.
Z córką mieszka w lokalu uzyskanym z podziału majątku dorobkowego.
Pracuje na zlecenie w kilku firmach i zarabia ok. 3.000 zł brutto na miesiąc. Dojazdy do pracy kosztują ją 300
zł miesięcznie. Jej zarobki są przedmiotem zajęcia komorniczego. Prócz alimentów na córkę pobiera także 106 zł
miesięcznego zasiłku rodzinnego.
Na swoje wyżywienie wydaję 200 – 300 zł miesięcznie.
W 2012 wykazała 5.781,93 zł przychodu pomniejszonego o koszty uzyskania.
(dowód: potwierdzenia transakcji bankowych /k. 22-28/; decyzja Burmistrza W. /k. 29/; zaświadczenie US w W. /
k. 30/; rachunki do
umów zlecenia /k. 39-41/; zaświadczenie o wynagrodzeniu /k. 42-43/;
przesłuchanie matki powódki;)
-5W tym stanie faktów Sąd zważył co następuje:
Obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się
samodzielnie, obciąża każdego z rodziców stosownie do możliwości zarobkowych i majątkowych każdego z nich i do
wysokości wydatków na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb dziecka, przy czym wykonanie takiego obowiązku
może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie dziecka (art. 128, art.
133 § 1 oraz art. 135 § 1 i 2 k.r.o.).
Zmiana orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego możliwa jest jedynie w razie istotnej zmiany stosunków
(art. 138 k.r.o.).
Od 2009 r. nastąpiła zmiana stosunków dotycząca tak powódki, jak i każdego z jej rodziców, albowiem:
małoletnia stała się nastolatką i kończy edukację na poziomie podstawowym, co bez wątpienia powoduje wzrost jej
usprawiedliwionych potrzeb, jej matka zaprzestała działalności gospodarczej i podjęła nową pracę, przy czym jej
dochody wzrosły, a z podziału dorobku z pozwanym otrzymała bez spłat ponad 87% wartości majątku (w tym prawo do
lokalu spółdzielczego przy Kolejowej, w którym to lokalu wraz z córką zamieszkała po eksmisji z mieszkania przy K.),
zaś pozwany opuścił mieszkanie przy Kolejowej i przeniósł się do matki, której przekazuje środki na częściowe pokrycie
kosztów funkcjonowania gospodarstwa domowego, spłaca zadłużenie z weksla wystawionego na zabezpieczenie
należności kontrahenta byłej żony z tytułu współpracy gospodarczej oraz częściowo kredyt mieszkaniowy na zakup
lokalu użytkowanego przez córkę i jej matkę, zarabia o 600 zł miesięcznie netto więcej i obciążony jest obowiązkiem
alimentowania także rocznego syna, który mieszka z pozostającą na zasiłku macierzyńskim matką.
Wszystkie te zmiany nie usprawiedliwiają jednak zgłoszonego roszczenia.
Podjęcie przez powódkę edukacji we W., jako zdarzenie przyszłe i niepewne, niezależnie od celowości wyboru takiej
szkoły w sytuacji materialnej W. A.i przy istnieniu możliwości kształcenia na poziomie gimnazjalnym w miejscu
zamieszkania, oczywiście nie może stanowić argumentu za podwyższeniem alimentów w chwili obecnej.
Podobnie rzecz ma się z leczeniem okulistycznym. Wprawdzie matka powódki ma prawo leczyć córkę prywatnie, ale
nie ma to uzasadnienia w sytuacji istnienia możliwości leczenia w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Nie przekonuje
twierdzenie W. A., że w ZOZ na (...)nie dostała się z córką do okulisty, bo nie ma czasu stać i prosić o miejsce z uwagi na
pracę. Skoro bowiem kontrola okulistyczna jest okresowa, to nie ma przeszkód, by zaplanować i umówić kolejną wizytę
zaraz po poprzedniej i w ten sposób zagwarantować ciągłość, co jest praktyką powszechnie stosowaną z uwagi na czas
oczekiwania od rejestracji do przyjęcia przez specjalistę. Jeżeli nawet w przychodni lekarskiej pierwszego kontaktu
nie ma okulisty, to zawsze istnieje możliwość uzyskania stamtąd skierowania do takiego lekarza.
Zupełnym nieporozumieniem jest teza matki powódki, że pozwany, wyrzucając małoletnią z mieszkania, zniszczył jej
wszystkie rzeczy. Eksmisja przeprowadzona została na podstawie tytułu wykonawczego, a pozwany nie był ani stroną
procesu
-6eksmisyjnego, ani postępowania egzekucyjnego. Sama W. A.zeznała wszak, że ruchomości z podziału majątku zostały
zniszczone przez panów którzy przeprowadzali eksmisję.
W świetle materialnych źródeł dowodowych niezrozumiały jest zarzut, że pozwany, wykorzystując fakt współwłasności
(z matką powódki) konta bankowego, dokonał kradzieży pieniędzy z tego konta, będących własnością tak powódki,
jak i jej matki. Po pierwsze konto o końcówce numeru (...), z którego dokonywano transakcji, należy do W. A.i tylko do
niej, a po drugie – z dokumentów bankowych nie wynika kto był zleceniodawcą przelewów z 21.10.2011 i 05.04.2013 r.
Jeżeli więc zlecenia dał pozwany, uczynić to mógł jedynie na podstawie upoważnienia właścicielki konta. Jeżeli zaś ta
nie akceptowała przelewu z października 2011 r., to niewytłumaczalnym jest brak z jej strony przynajmniej do kwietnia
2013 r. działań celem wyłączenia możliwości dysponowania środkami przez nierzetelnego pełnomocnika.
Wydaje się, że W. A.traktuje pieniądze na alimenty jako oznaczone tożsamościowo, a przecież tak nie jest i być nie
może. Niezależnie od tego wypada podkreślić (na co zwraca uwagę pozwany), że ona jest wyłącznym decydentem
w kwestii sposobu przekazywania wyegzekwowanych od pozwanego środków i ona to, wykorzystując swe władztwo,
wskazała organowi egzekucyjnemu konto bankowe, na które wyegzekwowane środki maja być przekazywane.
Doniesienia W. A.są dowodem wyłącznie na to, że złożyła ona oświadczenia nimi objęte. Nie wykazano natomiast, że
doniesienia te zostały pozytywnie zweryfikowane w postępowaniu karnym. Podobnie gołosłowną pozostaje teza, że
pozwany oprócz 3.000 zł wynagrodzenia, otrzymuje dodatki w łącznej wysokości kilku tysięcy złotych.
Wbrew twierdzeniu przedstawicielki powódki, K. A. nie jest w stanie, pracując na pełnym etacie i na zmiany, podjąć
dodatkowego zatrudnienia. Charakter pracy i rozkład jej czasu z oczywistych względów stoi temu na przeszkodzie.
Nie tylko z wyżej wskazanych względów oświadczenia i zeznania przedstawicielki powódki muszą być ocenione
krytycznie. W. A.nie była w stanie podać ile pieniędzy średnio miesięcznie wydaje na zaspokojenie własnych potrzeb
(nie liczy tego), jaki ma dług w związku z egzekucją wyroku eksmisyjnego, jakie ma zadłużenie wobec Ż., a także w jakiej
kwocie ściągane są przez komornika należności z jej wynagrodzenia. W jednym miejscu wskazała, że komornik ściąga
łącznie 1.000 z groszami miesięcznie, by zaraz oświadczyć, że jest to kwota 1.400 zł, bo dochodzą jakieś należności z
tytułu nielegalnego poboru prądu czy gazu.
Jeżeli zarabia - jak zeznaje - 1.800 zł netto, to niepodobna, by na potrzeby córki przeznaczała 1.000 zł miesięcznie,
tylko na swoje wyżywienie wydając 200 – 300 zł, a 600 zł na gaz, prąd i opłaty mieszkaniowe.
W świetle zasad doświadczenia życiowego nie zasługują na wiarę jej zeznania, że 500 zł miesięcznie kosztuje ją
wyżywienie córki, 400 zł jej ubiór, a 100 zł miesięcznie stanowią wydatki szkolne, tym bardziej że z jej pisma
procesowego z listopada 2013 r. wynika, iż wydatki w tym zakresie sięgają 800 zł miesięcznie. W istocie koszty
te nie przekraczają owych 800 zł miesięcznie, ale do kwoty tej należy doliczyć wydatki na zaspokojenie potrzeb
mieszkaniowych powódki czy jej potrzeb estetycznych i
-7higienicznych. W tym jednak kontekście należy mieć na uwadze to, że pozwany spłaca długi z kredytu mieszkaniowego
i wobec Ż..
Wprawdzie są to jego (jako współkredytobiorcy oraz dłużnika wekslowego) długi, ale nie można abstrahować od tego,
że to W. A.zobowiązała się do całościowej obsługi kredytu, co było przedmiotem ugody w związku z przyznaniem
jej prawa do lokalu bez spłat, a także od tego, że w istocie suma wekslowa stanowiła jej dług z tytułu rozliczenia z
kontrahentem jej działalności gospodarczej.
Obsługując więc te zobowiązania, pozwany pośrednio wspomaga córkę, choćby poprzez odciążenie finansowe jej
matki, co pozwala na przeznaczenie na potrzeby powódki przez matkę uzyskiwanych dochodów w części w ten sposób
uwolnionej.
Z zastrzeżeniem powyższych uwag, zeznania stron na wiarę zasługują, albowiem są potwierdzone dokumentami,
których prawdziwość wątpliwości nie wzbudza.
Alimenty służą wyłącznie na zaspakajanie potrzeb uprawnionego dziecka i nie mogą być sposobem na realizację innych
celów czy celów innych, niż uprawniona, osób.
Mając to na względzie oraz w szczególności: wiek i stan rozwoju powódki, nieracjonalność wydatków na jej leczenie
prywatne w sytuacji, gdy leczenie to niejako już zostało opłacone w ramach składki ubezpieczenia zdrowotnego,
wysokość dochodów rodziców powódki, treść zawartej przez nich ugody w przedmiocie podziału majątku i sposób
realizacji zobowiązań z tejże ugody, wysokość i charakter zadłużenia każdego z nich oraz sposób spłaty tego zadłużenia
(pozwany obsługuje je do wysokości 900 – 1.400 zł miesięcznie wobec Ż. i wobec (...) z kredytu mieszkaniowego) oraz
obowiązek alimentacyjny pozwanego także względem syna, uznał Sąd że K. A. nie może obciążać wyższa niż zasądzona
w wyroku rozwodowym kwota. Stąd powództwo oddalono.
O kosztach orzeczono mając na względzie charakter dochodzonego roszczenia oraz ustawowe zwolnienie powódki od
kosztów (art. 102 k.p.c. i art. 96 ust. 1 pkt 2 k.s.c.).