(2), cztyrysta (2), czeterysta (1)

Słownik polszczyzny XVI wieku - wersja elektroniczna
hasło: CZTERZYSTA (stan na dzień: 11-10-2015)
www.spxvi.edu.pl
strona 1/2
CZTERZYSTA (149) nm
czterzysta (87), czterysta (56), cztyrzysta (2), cztyrysta (2), czeterysta (1), szterzysta
a. śterzysta (1); czterzysta MetrKor (3), ZapWar, HistAl (3), OrzQuin, LeovPrzep (5), KuczbKat,
BielSpr, HistHel (4), BudNT (2), StryjWjaz, SkarŻyw (2); czterysta PatKaz I, Murm, LibLeg
(3), KromRozm III (2), Mącz (4), GrzepGeom, CzechRozm, StryjKron, KochJez (2), NiemObr (3),
KochWz, ReszHoz, Phil, LatHar, WujNT (5), SarnStat; cztyrzysta PowUrb, RejPos; cztyrysta Mymer1,
KmitaSpit; szterzysta a. śterzysta ZapKościer; czterzysta : czterysta KromRozm I (3 : 1), Leop (19 : 4),
BibRadz (3 : 13), BielKron (31 : 2), BudBib (4 : 3), SkarJedn (3 : 3); czterysta : czeterysta Calep (1 : 1).
W pisowni rozłącznej (114), w pisowni łącznej (35).
e pochylone, a jasne.
N m pers cztérzy sta (23). ◊ m an cztérzy sta (2). ◊ subst cztérzy sta (25). ◊ G cztérzech set (16),
cztérzy sta (1) ZapKościer; -ech (1), -(e)ch (15). ◊ D cztérz(e)m set (2). ◊ A m pers cztérzy sta (18).
◊ m an cztérzy sta (1). ◊ subst cztérzy sta (43). ◊ I cztérzmi sty (8) KromRozm I, KromRozm III (2),
BielKron (2), SkarJedn (3), cztér(e)ma sty (1) LatHar, cztérzóma sty (1) OrzQuin, cztérz(e)m set (1)
Leop, cztérzma sty (1) NiemObr, cztérzy sta (1) SkarŻyw. ◊ L cztérz(e)ch set (5).
Składnia orzeczenia: czterzysta (kogo, czego) jest, było (26); czterzysta (kogo, czego) są, byli, były
(5); czterzysta (kogo, czego) jest, było MetrKor, BibRadz (3), BielKron (5), LeovPrzep, StryjWjaz,
CzechRozm, StryjKron, KochJez, WujNT, KmitaSpit; czterzysta (kogo, czego) są, byli, były BudBib;
czterzysta (kogo, czego) jest, było : czterzysta (kogo, czego) są, byli, były Leop (8 : 2), HistHel (2 : 2).
Składnia rządu lub zgody z rzeczownikiem przedmiotu liczonego dla poszczególnych przypadków: W
składni rządu: N (20), G (11), D (2), A (39), I (8), L (2); w składni zgody: N (1), A (1), I (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.
Liczebnik główny; quadringenti Murm, Mymer1, Mącz, Calep, Cn (149) : Quadringenti. Cżteryſtá
Murm 200; Mymer1 42v; Mącz 47e, 335a; Tau cżterzy ſtá. BudNT Kk8; Calep [882b].
W połączeniu z rzeczownikiem lub zaimkiem przedmiotu liczonego (czasem z elipsą rzeczownika)
(142):
W składni rządu z rzeczownikiem przedmiotu liczonego (82): then ma odpuſta cztirzy ſta lat y
thyſzyącz dny PowUrb +4v; MetrKor 57/115, 59/271v, 62/171v; LibLeg 10/59, 11/100; ZapWar
1548 nr 2667; HistAl G8v, Hv, H4v; Bylić y przed cztermi ſty lat kácerze KromRozm I F2; KromRozm
III E3v; A wyſſedł był we trzech tyſięcy drabow/ á ze cżterzem ſeth konnych. Leop 2.Mach 12/33,
Gen 15/13, 1.Reg 25/13, 30/17, 3.Reg 18/22, 22/6, 2.Par 1/14; Ziemiá tá ſtoi zá czterzy ſtá Syklow
ſrebrnych BibRadz Gen 23/15, 15/13, k. 8v, Gen 23/16, 1.Reg 22/2, 3.Reg 22/6; Hunni przyſzli
do Węgier ná ſwoię oycżyznę (z kthorey byli wypędzeni od Gottow á Gepidow/ thák cżterzyſtá lat)
BielKron 299; Bákár pieprzu długiego zá cżterzy ſtá fawow. BielKron 454v, 15v, 66v, 68, 263v, 299
(24); Mącz 335a; OrzQuin R; LeovPrzep Fv; RejPos [279]v; iż więcey niż po cżterzy ſtá lat ſpełnił
dopiero Pan Bog obietnicę ſwoię KuczbKat 270; BudBib Gen 11/13, 15, 17, 32/6, Iudic 20/2, 2.Par
1/14; HistHel B4v; Cżterzyſtá ſzło vſarzow StryjWjaz B2v; CzechRozm 169v; SkarJedn 23, 201, 243,
252, 388; StryjKron 532; KochJez B3, B4v; NiemObr 122, 137, 155; KochWz 142; ReszHoz 126; Phil
Słownik polszczyzny XVI wieku - wersja elektroniczna
hasło: CZTERZYSTA (stan na dzień: 11-10-2015)
www.spxvi.edu.pl
strona 2/2
C3; ZapKościer 1588/78; WujNt Act 5/36, 7/6, s. 525; Było Pſyllow cżtyry ſtá/ co walcżą z wężámi
KmitaSpit A4v.
W składni zgody z rzeczownikiem przedmiotu liczonego (3): zgromadz ku mnie wſzyſtek lud [...]
y Gáiowe proroki cżteryſthá Leop 3.Reg 18/19; Y owi też cżterzy ſtá/ niechay tu bywaią/ Co przy
dworze Iezabel/ hoino vżywáią. HistHel B4v; iſz ia iadę przećiw brátu memu/ ze cżterzyſtá mężmi.
SkarŻyw 347.
Z elipsą rzeczownika przedmiotu liczonego lub jego skrótem (23): KromRozm I E4v [2 r.], F; áni
przed dwyemá áni cztermi ſty ále przed ſyedmyą ſet/ tyſyącem/ [...] lat o zwirzchnoſci á władzey
papyeskyey piſſą KromRozm III O; y zoſtáli przy tłumocech nád rzeką Beſſor/ á cżterzy ſtá ſzło w
pogonią BielKron 68; Mącz 335b; BielSpr 21v; BudNT d5v; Quadringentesimus ‒ Oſtatni z czterech
ſeth. Calep [882]b; LatHar +7.
Zestawienia liczebnikowe (57):
Item thez ieſt pyenyądzy W. Kro. Mczi czo bilo dano na Budowanye cztherzista zlotich
scheſczdziessyanth zlothich y scheſcz zlothich. MetrKor 62/171v; nábrawſſy ſtąd złotá cżterzy ſthá
y dwádzieściá cętnarow/ przywieźli do krolá Sálomoná. Leop 3.Reg 9/28, 18/22, 2.Par 1/14,
2.Esdr 1/6, 3.Esdr 2/13 [2 r.]; BibRadz Gen 11/13, 15, 17, 1.Esdr 2/67; BielKron 265, 369, 392,
405v; LeovPrzep Fv, H2 [2 r.], H2v, [K2]; Actus tedy według téy náuki/ ma Kwádratowych pedes
czternaśćie tyśięcy y cztéry ſtá. GrzepGeom Nv; BudBib 2.Par 1/14; HistHel B4v; CzechRozm 169v;
SkarJedn 246; WujNT Act 13/20, Gal 3/17; SarnStat 612 [ogółem 28 r.].
wzyaly ponych okvpv dzyewyencz y trzidzyeſczy thiſzyancz y cztheriſtha. LibLeg 11/141; Leop
Num 1/28, 30, 36, 42, 2/5 (10); Wſzytkich domow Suámitow było w liczbie/ ſzeſcdźieſiąt y cztery
tyſiące y cztery ſtá ludu. BibRadz Num 26/43, 1/29, 31, 37, 26/47, 50; BielKron 39 [4 r.]; BudBib
Num 26/43 [ogółem 22 r.].
Y żył Arfákſzád ſpłodziwſzy Sżeláchá [!] trzy látá/ y cztery ſtá lat BudBib Gen 11/13; Y zył Hewer
ſpłodziwſzy Pelega trzydzieśći lat y cżtery ſtá lat BudBib Gen 11/17, 15 [ogółem 3 r.].
HistHel B4v; y poſłał do nich kaznodzieię ſwego onego Noego: ktory iuſz ná ten cżás miał
cżterzyſtá ośmdzieśiąt lat SkarŻyw 269.
BielKron 338; Y ſtánęli [...] cżterzy ſtá tyſięcy ludu pieſzego walecżnego. BudBib Iudic 20/2.
a. W funkcji liczebnika porządkowego (1) :
Zestawienie liczebnikowe (1): ale yuſch lata od bozego narodzenya thyſyączczterystha
oſzmdzyeſyąth wthorego rokv PatKaz I 13.
Cf CZTERYSTAKROĆ
LZ