Anna Cichoń, Wroclaw University of Economics Krótkoterminowe

Anna Cichoń, Wroclaw University of Economics
Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstwa z branży PKD 62 – Działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem
zakresie informatyki oraz działalność powiązana.
working paper
Słowa kluczowe: Planowanie finansowe, zarządzanie należnościami, zaradzanie zapasami, budżet gotówki
Streszczenie: Poniższy raport przedstawia sposób krótkoterminowego planowania finansowego na przykładzie przedsiębiorstwa z branży doradztwa w zakresie
informatyki i oprogramowania. Zawarte w raporcie obliczenia prezentują propozycję strategii zarządzania środkami pieniężnymi, należnościami zapasami oraz
wartość wygenerowanej gotówki w danych okresach ustaloną na podstawie preliminarza środków pieniężnych w poszczególnych miesiącach. Analiza
przeprowadzona została przy użyciu modelu Baumola.
Wstęp
Przedmiotem poniższego raportu jest zaproponowanie odpowiedniej strategii zarządzania środkami pieniężnymi, należnościami oraz zapasami, a także
przedstawienie preliminarza środków pieniężnych dla przedsiębiorstwa zajmującego się projektowaniem, wdrażaniem oraz sprzedażą oprogramowania, sprzedażą
sprzętu komputerowego, sieciowego i telekomunikacyjnego, instalacją oraz serwisem instalacji systemów zabezpieczających budynki oraz projektowaniem
i realizowaniem instalacji sieci teleinformatycznych.
1. Zarządzanie środkami pieniężnymi
Krótkookresowe zarządzanie środkami pieniężnymi odgrywa kluczową rolę w zarządzaniu płynnością przedsiębiorstwa, a także w dążeniu do podstawowego
celu każdej działalności – minimalizowania ilości posiadanej gotówki i jednoczesne maksymalizowanie zysków. Konieczne jest systematyczne monitorowanie stanu
gotówki w celu utrzymania zdolności do regulowania bieżących zobowiązań wobec dostawców z tytułu zakupu materiałów czy usług.
W celu efektywnego zarządzania gotówką przedsiębiorstwa stosuje się odpowiednie, służące do tego modele. Dostępne są modele o charakterze
deterministycznym (model Baumola i Beranka), a także modele o charakterze stochastycznym (model Millera-Orra i Stone’a).
W analizie wybranego przedsiębiorstwa posługiwać będziemy się modelem Baumola ze względu na okresowość wpływów oraz wydatków środków
pieniężnych. Model ten stosowany jest bowiem w sytuacjach, gdy możliwe jest przewidzenie wpływów oraz wydatków operacyjnych, przy przeważającej części
wpływów, które częściowo rekompensują wysokość wydatków.
Ogólny schemat środków pieniężnych w modelu Baumola przedstawia poniższy wykres:
Wykres 1. Model Baumola - Schemat kształtowania się środków pieniężnych
Źródło: Grzegorz Michalski- „Zastosowanie modeli zarządzania środkami pieniężnymi w przedsiębiorstwie”
W 2011 roku analizowane przedsiębiorstwo odnotowało ujemne przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej w wysokości -1.280.581,08 zł, co
skutkuje średnim miesięcznym niedoborem gotówki w wysokości 106.715,09 zł. Niezbędne jest więc zasilenie się dodatkowymi środkami pieniężnymi.
Przy założeniu kosztu kapitału, po którym przedsiębiorstwo zdobywa swoje środki finansowe na poziomie 15% oraz kosztu jednego transferu środków
pieniężnych w wysokości 5zł, zgodnie z poniższym wzorem:
gdzie:
- poziom środków pieniężnych wynikający z pojedynczego zasilenia środkami pieniężnymi
- stałe koszty transakcyjne wynikające ze zdobywania środków pieniężnych
P - całkowite roczne zapotrzebowanie na środki pieniężne
- koszt alternatywny utrzymania środków pieniężnych,
optymalna wielkość jednego transferu powinna wynosić:
Taki transfer powinien być dokonywany
razy w miesiącu, co daje 138 razy w roku.
Poziom środków pieniężnych w analizowanym przedsiębiorstwie kształtować się będzie zatem w następujący sposób:
Wykres 2. Poziom środków pieniężnych w analizowanym przedsiębiorstwie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie - „Zastosowanie modeli zarządzania środkami pieniężnymi w przedsiębiorstwie” G. Michalski
2. Preliminarz środków pieniężnych
Preliminarz środków pieniężnych to inaczej harmonogram prognozowanych wpływów i wydatków środków pieniężnych w danym okresie. Wykonuje się go
w celu przewidywania nadwyżek oraz niedoborów środków, a co za tym idzie, utrzymania właściwego poziomu płynności finansowej. W związku z tym, że
planowanie obrotów środkami pieniężnymi jest rzeczą konieczną, możemy mówić o trzech podstawowych celach stosowania preliminarza:

gwarantowanie utrzymania płynności finansowej przedsiębiorstwa na wymaganym poziomie poprzez prognozowanie przepływów środków pieniężnych,

określenie konieczności podjęcia odpowiednich działań skutkujących uzyskaniem dodatkowych źródeł finansowania bądź innych rozwiązań związanych
z problemem spieniężenia płatności, który mógłby wpłynąć negatywnie na poziom płynności finansowej,

określenie najkorzystniejszych sposobów lokowania i utrzymywania przewidywanych nadwyżek środków pieniężnych.
Poniższa tabela przedstawia fragment budżetu środków pieniężnych w analizowanym przedsiębiorstwie. Budżet ten składa się z trzech podstawowych części:

wpływy i wydatki

przyrost środków pieniężnych

zapotrzebowanie na finansowanie zewnętrzne.
Z danych historycznych wywnioskować można, że 10% odbiorców reguluje swoje należności w terminie 0-10 dni, 50% w terminie 11-30 dni, 30% w terminie 31-60
dni i kolejne 10% w terminie 61-90 dni. Miesięczne koszty stałe według prognozy będą stanowić 60% przychodów ze sprzedaży w danym miesiącu, natomiast koszty
zmienne będą kształtowały się na poziomie 25% przychodów ze sprzedaży. Wydatki inwestycyjne (CAPEX) zaplanowane są na miesiąc czerwiec w wysokości
200.000 zł. Docelowy poziom środków pieniężnych
750.000 zł.
oszacowano na wysokości 300.000 zł, natomiast oczekiwany poziom gotówki w miesiącu marzec wynosi
Tabela 1. Preliminarz środków pieniężnych
Źródło: Na podstawie: Michalski Grzegorz, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, wyd. PWN, 2013, s 208.
Bibliografia
1. Aneta Michalak, Finansowanie inwestycji w teorii i praktyce, wyd. PWN, Warszawa 2007.
2. Michalski Grzegorz, Modele zarządzania środkami pieniężnymi, http://michalskig.ue.wroc.pl/mspmzsp.pdf,
3. Michalski Grzegorz, Ocena finansowa kontrahenta na podstawi sprawozdań finansowych, wyd. oddk, Gdańska 2008.
4. Michalski Grzegorz, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, wyd. PWN, Warszawa 2013.
5. Michalski Grzegorz, Strategie finansowe przedsiębiorstw, wyd. Oddk, Gdańsk 2009.
6. Michalski Grzegorz, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, wyd. C.H. Beck, Warszawa 2010.
7. Michalski Grzegorz (2008), Operational risk in current assets investment decisions: Portfolio management approach in accounts receivable, Agricultural
Economics–Zemedelska Ekonomika, 54, 1, 12–19
8. Michalski Grzegorz (2008), Corporate inventory management with value maximization in view, Agricultural Economics-Zemedelska Ekonomika, 54, 5, 187192.
9. http://erasmusmichalski.files.wordpress.com/2013/02/mspmzsp-1.pdf, modele Baumola itd.pdf
10. Michalski Grzegorz, (2008) Value-Based inventory management, Romanian Journal of Economic Forecasting, 9, 1, 82-90
11. Michalski Grzegorz, Zastosowanie modeli zarządzania środkami pieniężnymi w przedsiębiorstwie
12. J. Gryko, M. Kluzek, J. Kubiak, T. Nowaczyk, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2008
13. W. Pluta, G. Michalski, C.H.Beck, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem: jak zachować płynność finansową?, Warszawa 2005.