Scenariusz lekcji do klasy drugiej gimnazjum

Scenariusz lekcji do klasy drugiej gimnazjum
TEMAT: Wiersz Czesława Miłosza „Który skrzywdziłeś” głosem przeciwko złu i krzywdzie
Czas trwania: 45 minut
Cele lekcji:
- kształcenie umiejętności analizy i interpretacji tekstu poetyckiego za pomocą metody
składniowej, konstrukcyjnej i biograficznej;
- określanie roli poety we współczesnym świecie;
- doskonalenie umiejętności charakteryzowania osób występujących w tekście poetyckim;
- uwrażliwianie na krzywdę drugiego człowieka.
Środki dydaktyczne:
słownik frazeologiczny, plansza z kluczem składniowym, fragment Ewangelii św. Mateusza.
Metody nauczania:
analiza semantyczno-składniowa, metoda analogii, słów-kluczy.
Przebieg lekcji:
1. Uczniowie podają sytuacje znane z doświadczenia dotyczące dwóch pojęć zapisanych na tablicy:
SPRAWIEDLIWOŚĆ
KRZYWDA
2. Uczniowie tworzą związki frazeologiczne z tymi słowami (w razie potrzeby korzystają ze
słowników frazeologicznych).
3. Uczniowie układają dekalog: „Jak pomóc ofiarom przemocy?”
4. Odczytanie wiersza Cz. Miłosza „Który skrzywdziłeś” (podr. Świat nowożytny. Oświecenie,
romantyzm, klasa II, część II).
5. uczniowie samodzielnie próbują dokonać analizy wiersza według klucza składniowego.
Polecenia znajdują się na planszy. Następnie wspólnie z nauczycielem korygują wyniki swojej
pracy.
Polecenia:
• policz wszystkie zdania w utworze;
• podziel wiersz na części, traktując jako jedną całość zdania o wspólnej tematyce;
• sprawdź, czy granica zdania jest jednocześnie granicą wypowiadanej myśli;
• nadaj tytuły częściom, które wyodrębniłeś;
• o ilu postaciach wspomina się w utworze?, wskaż odpowiednie fragmenty.
6. Powstaje notatka:
•
•
•
•
KRZYWDZICIEL
wyrządza krzywdę,
drwi z nieszczęścia,
zmusza innych do
uległości,
jest otoczony
poplecznikami
OFIARA
• została skrzywdzona,
• nie jest niczemu winna
PODMIOT LIRYCZNY
• moralista, sędzia, poeta,
• oskarżyciel,
• pogardza krzywdzicielem
i jego poplecznikami,
• współczuje ofierze i
broni jej
7. Odczytanie fragmentu Ewangelii św. Mateusza (18, 6). Uczniowie starają się zinterpretować ten
fragment i wskazać analogie z postacią z wiersza.
8. Rozmowa o krzywdzicielu. Staramy się ustalić, z jakich czasów pochodzi. Zwracamy uwagę na
ponadczasowość poetyckiego portretu tyrana. Uczniowie podają przykłady reżimów rządzonych
przez takich władców.
9. Uczniowie prezentują biografię poety w postaci map mentalnych, które mieli w grupach
przygotować w domu. Po prezentacji powinni umieć wskazać fakty z życia poety, które rzucają
światło na okoliczności powstania utworu.
10. Zwracamy uwagę, że wiersz ten znajduje się na Pomniku Poległych Stoczniowców w Gdańsku
(zdjęcie w podręczniku, s. 283).
11. Praca domowa ( do wyboru):
a). Pomogłeś komuś... (komu?, dlaczego?, z jakim skutkiem?) – opisz to zdarzenie.
b). Najboleśniejsza krzywda to śmiech z pokrzywdzonego. Uzasadnij prawdziwość tej myśli.
c). Zredaguj wyrok sądowy dla największego – według Ciebie – krzywdziciela ludzi i uzasadnij
orzeczenie.